Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 23/2012 van 16 februari 2012 Rolnummer 5231 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de St Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 23/2012 van 16 februari 2012 Rolnummer 5231 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de St Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 23/2012 du 16 février 2012 Numéro du rôle : 5231 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 7, § 1 er , de la loi du 6(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 23/2012 van 16 februari 2012 Extrait de l'arrêt n° 23/2012 du 16 février 2012
Rolnummer 5231 Numéro du rôle : 5231
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 7, § 1, van de wet van 6 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 7, § 1er, de
februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen ten laste la loi du 6 février 1970 relative à la prescription des créances à
of ten voordele van de Staat en de provinciën, dat artikel 106, § 1, charge ou au profit de l'Etat et des provinces, qui forme l'article
van de wetten op de Rijkscomptabiliteit, gecoördineerd bij het 106, § 1er, des lois sur la comptabilité de l'Etat, coordonnées par
koninlijk besluit van 17 juli 1991, vormt, gesteld door de Rechtbank l'arrêté royal du 17 juillet 1991, posée par le Tribunal de première
van eerste aanleg te Charleroi. instance de Charleroi.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, P. Nihoul en F. Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du
Daoût, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, greffier F. Meersschaut, présidée par le président R. Henneuse,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 27 oktober 2011 in zake het openbaar centrum voor Par jugement du 27 octobre 2011 en cause du centre public d'action
maatschappelijk welzijn van Estinnes tegen Luc Gaudier, waarvan de sociale d'Estinnes contre Luc Gaudier, dont l'expédition est parvenue
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 4 november 2011, au greffe de la Cour le 4 novembre 2011, le Tribunal de première
heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Charleroi de volgende instance de Charleroi a posé la question préjudicielle suivante :
prejudiciële vraag gesteld :
« Schendt artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende « L'article 7, § 1er, de la loi du 6 février 1970 relative à la
de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de prescription des créances à charge ou au profit de l'Etat et des
Staat en de provinciën, dat artikel 106, § 1, van de bij het provinces, lequel forme [l'article] 106, § 1er, des lois sur la
koninklijk besluit van 7 [lees : 17] juli 1991 gecoördineerde wetten comptabilité de l'Etat coordonnées par l'arrêté royal du 7 [lire : 17]
op de Rijkscomptabiliteit vormt, het voorschrift van de artikelen 10 juillet 1991 viole-t-il le prescrit des articles 10 et 11 de la
en 11 van de Grondwet en de beginselen van gelijkheid en Constitution et les principes d'égalité et de non-discrimination en ce
niet-discriminatie, in zoverre het niet van toepassing is op de qu'il n'est pas applicable à la prescription des créances en
verjaring van de schuldvorderingen tot terugbetaling van wedden die de répétition de traitements indûment payés par les centres publics
openbare centra voor maatschappelijk welzijn ten onrechte hebben
uitgekeerd ? ». d'action sociale ? ».
Op 30 november 2011 hebben de rechters-verslaggevers P. Nihoul en E. Le 30 novembre 2011, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la
De Groot, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere
wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les
kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te juges-rapporteurs P. Nihoul et E. De Groot ont informé la Cour qu'ils
stellen een arrest van onmiddellijk antwoord te wijzen. pourraient être amenés à proposer de rendre un arrêt de réponse immédiate.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Artikel 106, § 1, eerste lid, van de bij het koninklijk besluit B.1. L'article 106, § 1er, alinéa 1er, des lois sur la comptabilité de
van 17 juli 1991 gecoördineerde wetten op de Rijkscomptabiliteit bepaalt : l'Etat, coordonnées par l'arrêté royal du 7 juillet 1991, dispose :
« Inzake wedden, voorschotten daarop en vergoedingen of uitkeringen, « Sont définitivement acquises à ceux qui les ont reçues les sommes
die een toebehoren van de wedden vormen of ermede gelijkstaan, zijn de payées indûment par l'Etat en matière de traitements, d'avances sur
door de Staat ten onrechte uitbetaalde sommen voorgoed vervallen aan ceux-ci ainsi que d'indemnités ou d'allocations qui sont accessoires
hen die ze hebben ontvangen, als de terugbetaling daarvan niet ou similaires aux traitements lorsque le remboursement n'en a pas été
gevraagd is binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van de eerste réclamé dans un délai de cinq ans à partir du premier janvier de
januari van het jaar van de betaling ». l'année du paiement ».
Die bepaling is thans opgenomen in artikel 114 van de wet van 22 mei Cette disposition est désormais reprise dans l'article 114 de la loi
2003 houdende organisatie van de begroting en van de comptabiliteit du 22 mai 2003 portant organisation du budget et de la comptabilité de
van de federale Staat. Zij is tevens terug te vinden, wat de
gemeenschappen en de gewesten betreft, in artikel 16 van de wet van 16 l'Etat fédéral. Elle figure également, en ce qui concerne les
mei 2003 « tot vaststelling van de algemene bepalingen die gelden voor communautés et les régions, à l'article 16 de la loi du 16 mai 2003 «
de begrotingen, de controle op de subsidies en voor de boekhouding van fixant les dispositions générales applicables aux budgets, au contrôle
de gemeenschappen en de gewesten, alsook voor de organisatie van de des subventions et à la comptabilité des communautés et des régions,
controle door het Rekenhof ». ainsi qu'à l'organisation du contrôle de la Cour des comptes ».
B.2. Aangezien voor de openbare centra voor maatschappelijk welzijn in B.2. Aucun délai de prescription spécial n'étant prévu pour les
geen bijzondere verjaringstermijn is voorzien wat betreft hun centres publics d'action sociale en ce qui concerne les actions qu'ils
vorderingen tot terugbetaling van ten onrechte uitbetaalde wedden, intentent en répétition de traitements, d'avances sur ceux-ci,
voorschotten daarop en vergoedingen, toelagen of uitkeringen, die een d'indemnités, d'allocations ou de prestations accessoires ou
toebehoren van de wedden vormen of ermee gelijkstaan, verjaren die similaires aux traitements, indûment payés, ces actions se prescrivent
vorderingen te hunnen aanzien overeenkomstig de gemeenrechtelijke par dix ans, conformément aux règles de prescription de droit commun
bepalingen (artikel 2262bis, § 1, van het Burgerlijk Wetboek) na tien (article 2262bis, § 1er, du Code civil), alors que les actions
jaar, terwijl soortgelijke vorderingen van de Staat overeenkomstig het similaires intentées par l'Etat se prescrivent par cinq ans,
in het geding zijnde artikel 7, § 1, na vijf jaar verjaren. conformément à l'article 7, § 1er, en cause.
B.3. Die termijn, wat de vorderingen van de openbare centra voor B.3. Ce délai, en ce qui concerne les actions intentées par les
maatschappelijk welzijn tot terugbetaling van ten onrechte aan hun centres publics d'action sociale en vue du remboursement de
ambtenaren betaalde wedden betreft, bedraagt het dubbele van die welke traitements indûment payés à leurs agents, est deux fois plus long que
geldt voor vorderingen van de Staat tot terugbetaling van ten onrechte le délai de prescription s'appliquant aux actions intentées par l'Etat
aan zijn ambtenaren betaalde wedden. en vue du remboursement de traitements indûment payés à ses agents.
Dat verschil in behandeling heeft onevenredige gevolgen wat de Cette différence de traitement a des effets disproportionnés en ce qui
ambtenaren van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn concerne les agents des centres publics d'action sociale, dès lors que
betreft, aangezien de vordering tot terugbetaling van wedden die hun l'action en répétition de traitements qui leur ont été versés indûment
onterecht zijn betaald, betrekking heeft op periodiek uitbetaalde concerne des sommes d'argent versées périodiquement et dont le montant
geldsommen waarvan het bedrag toeneemt naarmate de tijd verstrijkt, en augmente au fil du temps, et auxquelles devrait dès lors en principe
waarop, indien die sommen dienen te worden terugbetaald, in beginsel s'appliquer, si ces sommes doivent être remboursées, le délai de
de kortere verjaringstermijn vastgelegd in artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek bijgevolg van toepassing zou moeten zijn; de terugvordering van wedden die gedurende lange tijd onterecht zijn betaald, kan immers betrekking hebben op bedragen die, op termijn, een dermate grote schuld zijn geworden dat die de schuldenaar zouden kunnen ruïneren. Het in het geding zijnde verschil in behandeling is niet redelijk verantwoord. B.4. Die discriminatie vindt haar oorsprong evenwel niet in de in het geding zijnde bepaling, maar in de ontstentenis van een wetsbepaling die van toepassing is op de openbare centra voor maatschappelijk welzijn en voorziet in een vijfjarige verjaring van de termijn voor de terugvordering van de onterecht betaalde wedden. B.5. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat het aangeklaagde prescription abrégé fixé par l'article 2277 du Code civil; le recouvrement de traitements indus versés pendant une longue période peut en effet porter sur des montants qui, à terme, se sont transformés en une dette à ce point importante qu'elle pourrait causer la ruine du débiteur. La différence de traitement en cause n'est pas raisonnablement justifiée. B.4. Toutefois, cette discrimination ne trouve pas sa source dans la disposition en cause, mais dans l'absence d'une disposition législative, applicable aux centres publics d'action sociale, prévoyant une prescription quinquennale du délai de recouvrement des traitements indus. B.5. Il découle de ce qui précède que la différence de traitement
verschil in behandeling niet is gesitueerd in artikel 7, § 1, van de dénoncée n'a pas son siège dans l'article 7, § 1er, de la loi du 6
wet van 6 februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen février 1970 relative à la prescription des créances à charge ou au
ten laste of ten voordele van de Staat en de provinciën, zodat de profit de l'Etat et des provinces, de sorte que la question
prejudiciële vraag ontkennend dient te worden beantwoord. préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
- Artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de - L'article 7, § 1er, de la loi du 6 février 1970 relative à la
verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de Staat prescription des créances à charge ou au profit de l'Etat et des
en de provinciën, dat artikel 106, § 1, van de wetten op de provinces, qui forme l'article 106, § 1er, des lois sur la
Rijkscomptabiliteit, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 17 comptabilité de l'Etat, coordonnées par l'arrêté royal du 17 juillet
juli 1991, vormt, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. 1991, ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
- De ontstentenis van een wetsbepaling die voorziet in een vijfjarige - L'absence de disposition législative établissant une prescription
verjaring van de vordering tot terugbetaling van wedden die ten
onrechte werden betaald door de openbare centra voor maatschappelijk quinquennale de l'action en répétition de traitements indûment payés
welzijn, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. par les centres publics d'action sociale viole les articles 10 et 11
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig de la Constitution. Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 16 februari 2012. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 16 février 2012.
De griffier, Le greffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
De voorzitter, Le président,
R. Henneuse R. Henneuse
^