Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 197/2011 van 22 december 2011 Rolnummer 5137 In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 44, 45 en 75 van de wet tot bescherming van de economische mededinging, gecoördineerd op 15 september 2006, geste Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 197/2011 van 22 december 2011 Rolnummer 5137 In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 44, 45 en 75 van de wet tot bescherming van de economische mededinging, gecoördineerd op 15 september 2006, geste Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 197/2011 du 22 décembre 2011 Numéro du rôle : 5137 En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 44, 45 et 75 de la loi sur la protection de la concurrence économique, coordonnée le 15 septembre 2006, po La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 197/2011 van 22 december 2011 Extrait de l'arrêt n° 197/2011 du 22 décembre 2011
Rolnummer 5137 Numéro du rôle : 5137
In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 44, 45 en 75 En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 44, 45
van de wet tot bescherming van de economische mededinging, et 75 de la loi sur la protection de la concurrence économique,
gecoördineerd op 15 september 2006, gesteld door het Hof van Beroep te coordonnée le 15 septembre 2006, posées par la Cour d'appel de
Brussel. Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke,
Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du
Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij arrest van 6 april 2011 in zake de nv van publiek recht « Belgacom Par arrêt du 6 avril 2011 en cause de la SA de droit public « Belgacom
», in aanwezigheid van het auditoraat bij de Raad voor de Mededinging, », en présence de l'auditorat auprès du Conseil de la concurrence,
waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 13 april dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 13 avril 2011,
2011, heeft het Hof van Beroep te Brussel de volgende prejudiciële la Cour d'appel de Bruxelles a posé les questions préjudicielles
vragen gesteld : suivantes :
« 1. Schendt artikel 75 van de gecoördineerde wet van 15 september « 1. L'article 75 de la loi sur la protection de la concurrence
2006 tot bescherming van de economische mededinging (WBEM), économique coordonnée du 15 septembre 2006 (LPCE), interprété en ce
geïnterpreteerd in die zin dat het een beroep bij het Hof van Beroep sens qu'il exclut d'un recours devant la Cour d'appel de Bruxelles,
te Brussel tegen de beslissingen of de handelingen van het auditoraat les décisions prises ou les actes commis par l'Auditorat auprès du
bij de Raad voor de Mededinging in het kader van een Conseil de la Concurrence dans le cadre d'une procédure d'instruction
onderzoeksprocedure betreffende restrictieve mededingingspraktijken relative à des pratiques restrictives de concurrence, étant donné
uitsluit, omdat geen enkele andere rechterlijke instantie van zulk een qu'aucune autre instance juridictionnelle ne peut connaître d'un tel
beroep kan kennisnemen, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet en de recours, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution et les
artikelen 20 en 21 van het Handvest van de grondrechten van de articles 20 et 21 de la Charte des droits fondamentaux de l'Union
Europese Unie, alsook het recht op een daadwerkelijke jurisdictionele européenne, ainsi que le droit à un contrôle juridictionnel effectif
toetsing voor een onafhankelijke rechter in de zin van artikel 6 van devant un juge indépendant au sens de l'article 6 de la Convention
het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, en het recht op een européenne des droits de l'homme et le droit à un recours effectif et
doeltreffende voorziening in rechte en op een onpartijdig gerecht, dat
is gewaarborgd bij artikel 47 van het Handvest van de grondrechten van à accéder à un tribunal impartial garanti par l'article 47 de la
de Europese Unie ? Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne ?
2. Indien de eerste vraag bevestigend wordt beantwoord : Schenden de 2. Si la réponse à la première question est positive, les articles 44,
artikelen 44, 45 en 75 van de WBEM de artikelen 10 en 11 van de 45 et 75 de la LPCE violent-ils les articles 10 et 11 de la
Grondwet en de artikelen 20 en 21 van het Handvest van de grondrechten Constitution et les articles 20 et 21 de la Charte des droits
van de Europese Unie, alsook het recht op een eerlijk proces in de zin fondamentaux de l'Union européenne ainsi que le droit à un procès
van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, équitable au sens de l'article 6 de la Convention européenne des
doordat het Hof van Beroep zich moet uitspreken over de regelmatigheid droits de l'homme en ce que la cour d'appel est tenue de se prononcer
of de nietigheid van de onderzoekshandelingen betreffende restrictieve sur la régularité ou la nullité des actes d'instruction relatifs à des
mededingingspraktijken, zonder dat een wettelijk kader dat de rechten pratiques restrictives de concurrence, sans qu'un cadre légal
van de onderneming waarborgt, de principes en nadere regels aangeeft garantissant les droits de l'entreprise n'indique les principes et
volgens welke die jurisdictionele toetsing moet worden uitgevoerd, modalités suivant lesquels ce contrôle juridictionnel doit être
terwijl, indien diezelfde onderzoekshandelingen zouden worden effectué, alors qu'au cas où ces mêmes actes d'instruction seraient
uitgevoerd in het kader van een strafonderzoek, de betrokkene over commis dans le cadre d'une instruction criminelle, la personne
rechten beschikt die bij wet zijn toegekend, met name bij de artikelen concernée dispose de droits conférés par la loi, et notamment par les
131 en 235bis van het Wetboek van strafvordering ? ». articles 131 et 235bis du Code d'instruction criminelle ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De artikelen 44, 45 en 75 van de wet tot bescherming van de B.1. Les articles 44, 45 et 75 de la loi sur la protection de la
economische mededinging, gecoördineerd op 15 september 2006 (hierna : concurrence économique, coordonnée le 15 septembre 2006 (ci-après :
WBEM), bepalen : LPCE), disposent :
«

Art. 44.§ 1. Het onderzoek van de zaken door het Auditoraat gebeurt :

«

Art. 44.§ 1er. L'instruction des affaires par l'Auditorat se fait :

1° op verzoek van de betrokkenen bedoeld bij artikel 9 in het geval 1° sur demande des intéressés visés à l'article 9 dans le cas d'une
van een aangemelde concentratie; concentration notifiée;
2° ambtshalve of op verzoek van de minister of na een klacht van een 2° d'office ou à la demande du ministre ou sur plainte d'une personne
natuurlijke of rechtspersoon die aantoont daarbij een rechtstreeks en physique ou morale démontrant un intérêt direct et actuel dans le cas
dadelijk belang te hebben, in het geval van een inbreuk op de d'une infraction aux articles 2, § 1er, 3, 9, § 1er, ou en cas de
artikelen 2, § 1, 3, 9, § 1, of in geval van niet-naleving van een non-respect d'une décision prise en vertu des articles 9, § 5, 52, 53,
beslissing genomen krachtens de artikelen 9, § 5, 52, 53, 58 of 59; 58 ou 59;
3° op verzoek van de minister van Middenstand, van een geëigende 3° sur demande du ministre des Classes moyennes, d'un organisme public
openbare instelling of ander overheidslichaam, belast met het toezicht ou d'une autre institution publique spécifique, chargés du contrôle ou
of de controle op een economische sector in het geval van een inbreuk de la surveillance d'un secteur économique dans le cas d'une
op artikel 2, § 1, op artikel 3 of op artikel 9, § 1; infraction à l'article 2, § 1er, à l'article 3 ou à l'article 9, § 1er;
4° ambtshalve, op verzoek van de minister of de algemene vergadering 4° d'office, sur demande du ministre ou de l'assemblée générale du
van de Raad met het oog op een koninklijk besluit tot groepsgewijze
ontheffing van overeenkomsten, besluiten en onderling afgestemde Conseil en vue d'un arrêté royal d'exemption par catégorie d'accords,
feitelijke gedragingen op grond van artikel 50; de décisions et de pratiques concertées sur la base de l'article 50;
5° op verzoek van het Hof van beroep te Brussel in geval van 5° sur demande de la Cour d'appel de Bruxelles dans le cas de
toepassing van artikel 76, § 2. l'application de l'article 76, § 2.
§ 2. Ter vervulling van de hen opgedragen taken, kunnen de auditeurs § 2. Dans l'accomplissement des tâches qui leur sont assignées, les
alle noodzakelijke inlichtingen inwinnen bij de ondernemingen en ondernemingsverenigingen. Zij bepalen de termijn binnen welke deze inlichtingen hen moeten worden medegedeeld. Wanneer de auditeurs tot een onderneming of een ondernemingsvereniging een verzoek om inlichtingen richten, duiden zij de rechtsgrond en het doel van hun verzoek aan. Indien een onderneming of vereniging van ondernemingen de gevraagde inlichtingen niet binnen de door de auditeur gestelde termijn verstrekt of indien de verstrekte inlichtingen onvolledig, onjuist of verdraaid zijn, kan de auditeur de inlichtingen bij een met redenen omklede beslissing eisen. Deze beslissing omschrijft de gevraagde inlichtingen en bepaalt binnen welke termijn ze moeten worden verstrekt. Als de beslissing tot verzoek om inlichtingen gericht is tot een van de aanmeldende auditeurs peuvent recueillir tous les renseignements nécessaires auprès des entreprises et des associations d'entreprises. Ils fixent le délai dans lequel ces renseignements doivent leur être communiqués. Lorsque les auditeurs adressent une demande de renseignements à une entreprise ou une association d'entreprises, ils indiquent la base juridique et le but de leur demande. Si une entreprise ou une association d'entreprises ne fournit pas les renseignements dans le délai imparti par l'auditeur ou les fournit de façon incomplète, inexacte ou dénaturée, l'auditeur peut exiger les renseignements par décision motivée. Cette décision précise les renseignements demandés et fixe le délai dans lequel les renseignements doivent être fournis. Lorsque la décision de demande de renseignements est adressée à l'une des entreprises notifiantes, elle suspend en outre les délais visés à
ondernemingen, schorst zij bovendien de in artikel 58 bedoelde termijn l'article 58 jusqu'au jour de la fourniture des renseignements ou au
tot de dag waarop de inlichtingen worden verstrekt of uiterlijk tot de
dag waarop de termijn, bepaald door de auditeur, verstrijkt. plus tard le jour de l'expiration du délai fixé par l'auditeur.
De beslissing wordt door de auditeur ter kennis gebracht van de L'auditeur notifie sa décision aux entreprises desquelles les
ondernemingen waarvan de inlichtingen worden geëist. renseignements sont exigés.
§ 3. Onverminderd de bevoegdheden van de officieren van gerechtelijke § 3. Sans préjudice des pouvoirs des officiers de police judiciaire,
politie, zijn de auditeurs en de door de minister gemachtigde les auditeurs et les fonctionnaires de la Direction générale de la
ambtenaren van de Algemene Directie mededinging bevoegd om concurrence commissionnés par le ministre sont compétents pour
overtredingen van deze wet op te sporen en om deze overtredingen vast rechercher les infractions à la présente loi et pour constater ces
te stellen bij processen-verbaal die gelden als bewijs tot het infractions par des procès-verbaux faisant foi jusqu'à preuve du
tegendeel is bewezen. contraire.
Zij zijn eveneens bevoegd om alle inlichtingen op te sporen en om alle Ils sont aussi compétents pour rechercher toute information utile et
noodzakelijke vaststellingen te doen met het oog op de toepassing van pour faire toute constatation nécessaire en vue de l'application des
de artikelen 6 tot 10. articles 6 à 10.
Bij de uitvoering van de hun toevertrouwde opdrachten, zijn zij Dans l'exercice des missions qui leur sont confiées, ils sont soumis à
onderworpen aan het toezicht van de procureur-generaal. la surveillance du procureur général.
Zij verzamelen alle inlichtingen, nemen alle geschreven of mondelinge Ils recueillent tous renseignements, reçoivent toutes dépositions ou
verklaringen of getuigenissen af, doen zich alle documenten of tous témoignages écrits ou oraux, se font communiquer, quel qu'en soit
inlichtingen, wie ook de houder ervan is, mededelen, die zij nodig le détenteur, tous documents ou éléments d'information qu'ils estiment
achten ter vervulling van hun opdracht en waarvan zij kopie mogen nécessaires à l'accomplissement de leur mission et dont ils peuvent
nemen, en doen ter plaatse de nodige vaststellingen. prendre copie et procèdent sur place aux constatations nécessaires.
Zij mogen een huiszoeking verrichten : Ils peuvent procéder à des perquisitions :
1° in de woning van de ondernemingshoofden, bestuurders, zaakvoerders, 1° au domicile des chefs d'entreprise, administrateurs, gérants,
directeurs, en andere personeelsleden alsook in de woning en in de directeurs, et autres membres du personnel ainsi qu'au domicile et
lokalen die gebruikt worden voor professionele doeleinden van
natuurlijke en rechtspersonen, intern of extern, belast met het dans les locaux professionnels des personnes physiques ou morales,
commercieel, boekhoudkundig, administratief, fiscaal en financieel internes ou externes, chargées de la gestion commerciale, comptable,
beheer, en zulks tussen 8 en 18 uur, en met voorafgaande machtiging administrative, fiscale et financière, entre 8 et 18 heures, avec
door een onderzoeksrechter; l'autorisation préalable d'un juge d'instruction;
2° in de lokalen, vervoermiddelen en andere plaatsen van de 2° dans les locaux, moyens de transport et autres lieux des
ondernemingen waar zij redelijkerwijze vermoeden bescheiden of entreprises où ils ont des raisons de croire qu'ils trouveront des
gegevens te kunnen vinden, welke zij voor het vervullen van hun documents ou éléments d'information qu'ils estiment nécessaires à
opdracht nodig achten en waarvan zij kopie mogen nemen, en zulks l'accomplissement de leur mission et dont ils peuvent prendre copie,
tussen 8 en 18 uur en met een voorafgaande machtiging door de entre 8 et 18 heures, avec l'autorisation préalable du président du
voorzitter van de Raad voor de Mededinging of door een lid van de Conseil de la concurrence ou par un membre de l'assemblée générale du
algemene vergadering van de Raad dat hiertoe door de voorzitter is Conseil qui y est mandaté par le président.
gemachtigd. Bij het volbrengen van hun opdracht kunnen zij ter plaatse beslag Dans l'accomplissement de leur mission, ils peuvent saisir sur place
leggen en verzegelen voor de duur van, en voor zover nodig voor, hun et apposer des scellés pour la durée de leur mission et dans la mesure
opdracht maar niet langer dan 72 uur in andere lokalen dan deze van de ondernemingen of ondernemingsverenigingen. Deze maatregelen worden vastgesteld in een proces-verbaal. Een kopie van dit proces-verbaal wordt bezorgd aan de persoon ten aanzien van wie deze maatregelen zijn genomen. Bij het volbrengen van hun opdracht kunnen zij een beroep doen op de openbare macht. Om over te gaan tot een huiszoeking, een beslaglegging of een verzegeling, moeten de in het eerste lid bedoelde ambtenaren bovendien houder zijn van een specifiek opdrachtbevel afgegeven door de auditeur. Dit bevel vermeldt het voorwerp en het doel van hun opdracht. De auditeurs kunnen deskundigen aanstellen wier raadgevende opdracht zij bepalen. De auditeurs kunnen ook een beroep doen op de ambtenaren où cela est nécessaire aux fins de celle-ci, sans pouvoir excéder 72 heures, dans des locaux autres que ceux des entreprises ou d'associations d'entreprises. Ces mesures sont constatées dans un procès-verbal. Une copie de ce procès-verbal est remise à la personne qui a fait l'objet de ces mesures. Dans l'accomplissement de leur mission, ils peuvent requérir la force publique. Pour procéder à une perquisition, une saisie ou une apposition de scellés, les fonctionnaires visés à l'alinéa 1er doivent en outre être porteurs d'un ordre de mission spécifique délivré par l'auditeur. Cet ordre de mission précise l'objet et le but de leur mission. Les auditeurs peuvent commettre des experts dont ils déterminent la mission consultative. Les auditeurs peuvent aussi avoir recours aux
van de Algemene Directie Controle en Bemiddeling van de Federale fonctionnaires de la Direction générale du Contrôle et de la Médiation
Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie. du Service public fédéral Economie, P.M.E., Classes moyennes et
§ 4. Ongeacht de bijzondere wetten, die de geheimhouding van de Energie. § 4. Nonobstant les lois particulières qui garantissent le secret des
mededelingen waarborgen, zijn de openbare besturen de auditeurs en de déclarations, les administrations publiques prêtent leur concours aux
ambtenaren van de Algemene Directie mededinging bij de uitvoering van auditeurs et aux fonctionnaires de la Direction générale de la
hun opdracht behulpzaam. concurrence dans l'exécution de leur mission.
§ 5. Bij de uitoefening van hun onderzoeksbevoegdheid houden de § 5. Dans l'exercice de leur mission d'instruction, les auditeurs, les
auditeurs, de ambtenaren van de Algemene Directie mededinging en de fonctionnaires de la Direction générale de la concurrence et les
ambtenaren van de Algemene Directie Controle en Bemiddeling zich voor fonctionnaires de la Direction générale du Contrôle et de la Médiation
: se conforment pour :
1° het verhoor van personen aan de bepalingen van artikel 31, 1° l'audition des personnes, aux dispositions de l'article 31, alinéa
uitgezonderd het derde lid, van de wet van 15 juni 1935 betreffende 3 excepté, de la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des langues
het gebruik der talen in gerechtszaken; en matière judiciaire;
2° de opstelling van de oproepingen, processen-verbaal en rapporten, 2° la rédaction des convocations, procès-verbaux et rapports, aux
aan de bepalingen van artikel 11 van dezelfde wet. Wanneer meerdere dispositions de l'article 11 de la même loi. Lorsque plusieurs
personen het voorwerp uitmaken van het onderzoek, zal het rapport van personnes font l'objet de l'instruction, le rapport de l'auditeur visé
de auditeur bedoeld in artikel 45, § 4, opgesteld worden in de taal à l'article 45, § 4, sera rédigé dans la langue de la majorité établie
van de meerderheid, rekening houdend met de bepalingen van voornoemd en tenant compte des dispositions dudit article 11. En cas de parité,
artikel 11. Wanneer er pariteit is, wordt gebruik gemaakt van één der il sera fait usage de l'une des langues nationales suivant les besoins
landstalen volgens de noodwendigheden van de zaak. de la cause.
§ 6. Alvorens het met redenen omkleed verslag zoals bepaald in de § 6. Avant de transmettre au Conseil le rapport motivé visé aux
artikelen 45, § 4, 55, § 4, 59, § 2, of 62, § 5, bij de Raad neer te articles 45, § 4, 55, § 4, 59, § 2, ou 62, § 5, l'Auditorat ou
leggen, stelt het Auditoraat of de auditeur een inventaris op van alle l'auditeur établit un inventaire de tous les documents et données
documenten en gegevens verzameld tijdens het onderzoek en spreekt zich rassemblés au cours de l'instruction, et se prononce sur leur
uit over hun vertrouwelijkheid. confidentialité.
De vertrouwelijkheid van de gegevens en documenten wordt beoordeeld Le caractère confidentiel des données et documents est déterminé à
ten aanzien van elke natuurlijke of rechtspersoon die kennis krijgt l'égard de chaque personne physique ou morale qui prend connaissance
van het met redenen omkleed verslag. § 7. Wanneer het Auditoraat of de auditeur van oordeel is dat ten aanzien van de betrokken onderneming gegevens die door de natuurlijke of rechtspersoon die deze gegevens heeft verstrekt als vertrouwelijk zijn aangemerkt, niet als vertrouwelijk kunnen worden beschouwd, stelt hij deze natuurlijke of rechtspersoon hiervan per brief, fax of via e-mail op de hoogte en nodigt hen uit om hierover per brief, fax of via e-mail een standpunt mee te delen binnen de door hem bepaalde termijn. Het Auditoraat of de auditeur spreekt zich vervolgens uit. Het Auditoraat of de auditeur kan beslissen dat het belang van een effectieve toepassing van deze wet zwaarder weegt dan de bescherming van het vertrouwelijke karakter van de verstrekte gegevens. Het Auditoraat of de auditeur deelt zijn beslissing mee aan de natuurlijke of rechtspersoon die de gegevens heeft verstrekt. Wanneer het Auditoraat of de auditeur de vertrouwelijkheid van de gegevens aanvaardt, verzoekt hij, binnen de termijn die hij bepaalt, de natuurlijke of rechtspersoon die de vertrouwelijke gegevens heeft verstrekt om een niet-vertrouwelijke samenvatting of versie van het betreffende document, voorzover zulke samenvatting of versie zich nog niet in het dossier bevindt. De vertrouwelijke documenten worden vervolgens uit het onderzoeksdossier verwijderd en vervangen door de niet-vertrouwelijke samenvatting of versie. Wanneer het Auditoraat of de auditeur de vertrouwelijkheid van de gegevens niet aanvaardt, deelt hij dit mee aan de natuurlijke of rechtspersoon die de gegevens heeft verstrekt met vermelding van de redenen waarom de gegevens niet als vertrouwelijk kunnen worden aangemerkt. Deze mededeling gebeurt per brief, fax of via e-mail. du rapport motivé. § 7. Lorsque l'Auditorat ou l'auditeur est d'avis que des données qui ont été qualifiées de confidentielles par les personnes physiques ou morales qui les ont fournies, n'ont pas de caractère confidentiel vis-à-vis de l'entreprise concernée, il en avertit par lettre, télécopie ou courrier électronique les personnes physiques ou morales ayant fourni ces données et les invite à prendre position sur ce point par lettre, télécopie ou courrier électronique dans le délai fixé par lui. L'Auditorat ou l'auditeur se prononce ensuite. L'Auditorat ou l'auditeur peut décider que l'intérêt d'une application effective de la présente loi l'emporte sur la protection du caractère confidentiel des données en cause. L'Auditorat ou l'auditeur notifie sa décision aux personnes physiques ou morales ayant fourni ces données. Lorsque l'Auditorat ou l'auditeur accepte le caractère confidentiel des données, il demande, dans le délai qu'il fixe, à la personne physique ou morale ayant fourni les données, d'établir un résumé ou une version non confidentiel du document en cause, pour autant qu'un tel résumé ou version ne se trouve pas déjà au dossier. Les documents confidentiels sont ensuite retirés du dossier et remplacés par le résumé ou version non confidentiel. Lorsque l'Auditorat ou l'auditeur n'accepte pas le caractère confidentiel des données, il en informe la personne physique ou morale ayant fourni les données en mentionnant les raisons pour lesquelles ces données ne peuvent être considérées comme confidentielles. Cette communication se fait par lettre, télécopie ou courrier électronique. § 8. La personne physique ou morale ayant fourni lesdites données
§ 8. De natuurlijke of rechtspersoon die de gegevens heeft verstrekt, peut, dans un délai de dix jours suivant la communication de la
kan, binnen een termijn van tien dagen nadat de beslissing van het décision de l'Auditorat ou de l'auditeur, former un recours contre
Auditoraat of van de auditeur werd meegedeeld, een beroep tegen deze cette décision auprès du Conseil. Le délai est de deux jours ouvrables
beslissing instellen bij de Raad. Deze termijn wordt herleid tot twee dans l'hypothèse d'une instruction ou décision en matière de concentration.
werkdagen bij onderzoek of beslissing inzake concentraties. Un conseiller du Conseil, désigné par le président, qui ne siégera pas
Een raadslid van de Raad, aangewezen door de voorzitter, dat par la suite au sein de la chambre qui connaît de l'affaire, se
vervolgens geen zitting zal hebben in de kamer die de zaak behandelt, prononce dans un délai de dix jours sur le recours. Le délai est de
spreekt zich binnen een termijn van tien dagen uit over het beroep. deux jours ouvrables dans l'hypothèse d'une instruction ou décision en
Deze termijn bedraagt twee werkdagen bij onderzoek of beslissingen matière de concentration. Un appel distinct ne peut être interjeté
inzake concentraties. Deze beslissing is niet vatbaar voor een devant la Cour d'appel de Bruxelles contre pareille décision.
afzonderlijk hoger beroep bij het Hof van beroep te Brussel.
§ 9. Het Auditoraat of de auditeur deelt geen vertrouwelijke gegevens § 9. L'Auditorat ou l'auditeur ne peut communiquer aucune donnée
mee zolang het raadslid van de Raad zich niet heeft uitgesproken over confidentielle tant que le conseiller du Conseil ne s'est pas prononcé
het beroep. sur le recours.

Art. 45.§ 1. De klachten en verzoeken betreffende de restrictieve

Art. 45.§ 1er. Les plaintes et les demandes relatives aux pratiques

mededingingspraktijken worden ingediend bij het Auditoraat. restrictives de concurrence sont introduites devant l'Auditorat.
§ 2. Indien het Auditoraat tot het besluit komt dat een klacht of een § 2. S'il conclut à l'irrecevabilité ou au non-fondement de la plainte
verzoek niet ontvankelijk of ongegrond is, seponeert het de klacht of ou de la demande, l'Auditorat classe la plainte ou la demande par
het verzoek bij met redenen omklede beslissing. Het auditoraat kan een décision motivée. L'auditorat peut aussi classer une plainte ou une
klacht of een verzoek ook bij een met redenen omklede beslissing
seponeren gelet op het prioriteitenbeleid en de beschikbare middelen. demande par décision motivée eu égard à la politique de priorités et
Een sepotbeslissing wordt bij aangetekend schrijven betekend aan de les moyens disponibles. Une décision de classement est notifiée, par
indiener van de klacht of het verzoek; daarbij wordt aan de indiener voie de lettre recommandée, au plaignant ou au requérant en lui
meegedeeld dat hij het dossier op de griffie kan raadplegen, tegen indiquant qu'il peut consulter le dossier auprès du greffe, en obtenir
betaling een kopie ervan kan krijgen en tegen de beslissing tot sepot copie contre paiement et qu'il peut intenter un recours contre la
een beroep kan instellen bij de Raad. décision de classement auprès du Conseil.
§ 3. Het beroep bedoeld in § 2 wordt, op straffe van nietigheid, § 3. Le recours visé au § 2, est intenté, à peine de nullité, par
ingesteld door middel van een met redenen omkleed en ondertekend
verzoekschrift dat wordt ingediend bij de griffie binnen een termijn requête motivée et signée, déposée auprès du greffe dans les trente
van dertig dagen na de kennisgeving van de beslissing. Het jours de la notification de la décision. La requête remplit, à peine
verzoekschrift beantwoordt, op straffe van nietigheid, aan de de nullité, les conditions prévues à l'article 76, § 2, alinéa 3, 1° à
vereisten van artikel 76, § 2, derde lid, 1° tot 3°, 5° en 7°. De 3°, 5° et 7°. La chambre du Conseil se prononce sur pièces. La
kamer van de Raad doet uitspraak op stukken. Deze uitspraak van de décision de la chambre du Conseil n'est pas susceptible de recours ou
kamer is niet vatbaar voor hoger beroep of verzet. Indien de kamer het d'opposition. Si la chambre estime que le recours est fondé, le
beroep gegrond acht, wordt het dossier terug overgemaakt aan het dossier est renvoyé à l'Auditorat pour instruction et rapport à la
Auditoraat voor onderzoek en verslag aan de kamer. chambre.
§ 4. Indien het Auditoraat de klacht of het verzoek of desgevallend § 4. Lorsque l'Auditorat estime que la plainte ou la demande ou, le
een ambtshalve onderzoek, gegrond acht, legt de auditeur het met cas échéant, une enquête d'office, est fondée, l'auditeur dépose au
redenen omkleed verslag namens het Auditoraat neer bij de kamer van de nom de l'Auditorat, un rapport motivé auprès de la chambre du Conseil.
Raad. Dit verslag omvat het onderzoeksverslag, de punten van bezwaar Ce rapport comprend le rapport d'instruction, les griefs et une
en een voorstel tot beslissing; het is vergezeld van het proposition de décision; il est accompagné du dossier d'instruction et
onderzoeksdossier en van de inventaris van de stukken van dit dossier. d'un inventaire des pièces le composant. L'inventaire détermine la
De inventaris bepaalt de vertrouwelijkheid van de stukken ten aanzien confidentialité des pièces à l'égard de chacune des parties ayant
van elke partij die toegang heeft tot het dossier. accès au dossier.
Het verslag omvat eveneens een met redenen omkleed voorstel tot Le rapport comprend également une proposition motivée de
reglementering zoals bepaald in het tweede lid van artikel 50, § 1, réglementation au sens du deuxième alinéa de l'article 50, § 1er, si
indien de auditeur meent dat de concrete feiten een algemene l'auditeur estime que les faits concrets nécessitent une
reglementering noodzakelijk maken ». réglementation générale ».
«

Art. 75.Tegen de beslissingen van de Raad voor de Mededinging en

«

Art. 75.Les décisions du Conseil de la concurrence et de son

van de voorzitter, alsmede tegen stilzwijgende beslissingen tot
toelating van concentraties door het verstrijken van de in de président ainsi que les décisions tacites d'admissibilité de
artikelen 58 en 59 bepaalde termijnen kan beroep worden ingesteld bij concentrations par écoulement des délais visés aux articles 58 et 59
het Hof van beroep te Brussel, behalve wanneer de Raad voor de peuvent faire l'objet d'un recours devant la Cour d'appel de
Mededinging een beslissing neemt met toepassing van artikel 79. Bruxelles, sauf lorsque le Conseil de la concurrence statue en
Het Hof van beroep doet uitspraak met volle rechtsmacht inzake de application de l'article 79.
vermeende restrictieve praktijken en desgevallend inzake de opgelegde La Cour d'appel statue avec un pouvoir de pleine juridiction sur les
sancties evenals inzake de toelaatbaarheid van concentraties. Het Hof pratiques restrictives supposées et, le cas échéant, sur les sanctions
van beroep kan de ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan sedert de imposées ainsi que sur l'admissibilité des concentrations. La Cour
aangevochten beslissing van de Raad in overweging nemen. d'appel peut prendre en considération les développements survenus
depuis la décision attaquée du Conseil.
Het Hof van beroep kan geldboetes en dwangsommen opleggen volgens de La Cour d'appel peut imposer des amendes et des astreintes selon les
bepalingen zoals bedoeld in Afdeling 8 van Hoofdstuk IV ». dispositions visées à la Section 8 du Chapitre IV ».
B.2. De eerste prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 75 van B.2. La première question préjudicielle porte sur l'article 75 de la
de WBEM, geïnterpreteerd in die zin dat het niet voorziet in een LPCE, interprété comme n'ouvrant pas de recours devant la Cour d'appel
beroep voor het Hof van Beroep te Brussel tegen de beslissingen en de de Bruxelles contre les décisions et actes de l'auditorat auprès du
handelingen van het auditoraat bij de Raad voor de Mededinging in het Conseil de la concurrence dans le cadre d'une procédure d'instruction
kader van een onderzoeksprocedure betreffende restrictieve
mededingingspraktijken; bij ontstentenis van een jurisdictioneel portant sur des pratiques restrictives de concurrence; à défaut de
beroep zou aldus afbreuk worden gedaan aan de artikelen 10 en 11 van recours juridictionnel, il serait ainsi porté atteinte aux articles 10
de Grondwet en aan de artikelen 20 en 21 van het Handvest van de et 11 de la Constitution et aux articles 20 et 21 de la Charte des
grondrechten van de Europese Unie, alsook aan het recht op een droits fondamentaux de l'Union européenne, ainsi qu'au droit à un
daadwerkelijke jurisdictionele toetsing door een onafhankelijke contrôle juridictionnel effectif par un juge indépendant au sens de
rechter in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme et au
rechten van de mens en aan het recht op een doeltreffende voorziening
in rechte en op een onpartijdig gerecht, dat is gewaarborgd bij droit à un recours effectif et à accéder à un tribunal impartial
artikel 47 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. garanti par l'article 47 de la Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne.
Uit de feiten van de zaak blijkt, enerzijds, dat de handelingen en Il apparaît des faits de l'espèce, d'une part, que les actes et
beslissingen van het auditoraat betrekking hebben op beslagleggingen décisions de l'auditorat concernent des saisies effectuées lors de
die werden uitgevoerd tijdens huiszoekingen die werden verricht perquisitions menées en vertu d'une autorisation préalable délivrée
krachtens een voorafgaande machtiging door de voorzitter van de Raad par le président du Conseil de la concurrence sur la base de l'article
voor de Mededinging op grond van artikel 44, § 3, vijfde lid, 2°, van 44, § 3, alinéa 5, 2°, de la LPCE et, d'autre part, que le juge a quo
de WBEM en, anderzijds, dat de verwijzende rechter het auditoraat a interdit à l'auditorat de transmettre à l'équipe d'enquête, aux
heeft verboden om de in beslag genomen elektronische gegevens aan het conditions indiquées par l'arrêt a quo et dans l'attente de la réponse
onderzoeksteam over te zenden, onder de voorwaarden die in het de la Cour, les données électroniques ayant fait l'objet de la saisie.
verwijzingsarrest zijn aangegeven en in afwachting van het antwoord
van het Hof. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die hypothese. La Cour limite son examen à cette hypothèse.
B.3. De tweede prejudiciële vraag heeft betrekking op de artikelen 44, B.3. La seconde question préjudicielle porte sur les articles 44, 45
45 en 75 van de WBEM en veronderstelt dat de eerste vraag bevestigend et 75 de la LPCE et suppose que soit donnée, à la première question,
wordt beantwoord, wat impliceert dat het Hof van Beroep te Brussel une réponse positive impliquant que la Cour d'appel de Bruxelles
bevoegd zou zijn om kennis te nemen van de beroepen tegen de voormelde serait compétente pour connaître des recours contre les décisions et
beslissingen en handelingen van het auditoraat : doordat, bij actes précités de l'auditorat : en ce que, faute de disposition
ontstentenis van een bepaling die de uitoefening van die toetsing en réglant l'exercice de ce contrôle et les droits des intéressés,
de rechten van de betrokkenen regelt, die laatsten zouden worden ceux-ci seraient soumis à un traitement différent de celui prévu,
onderworpen aan een behandeling die verschilt van die waarin meer
bepaald de artikelen 131 en 235bis van het Wetboek van strafvordering notamment, par les articles 131 et 235bis du Code d'instruction
voorzien voor de personen die betrokken zijn in een strafonderzoek, criminelle, pour les personnes concernées par une instruction
zouden de in het geding zijnde bepalingen afbreuk doen aan de criminelle, les dispositions en cause porteraient atteinte aux
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, aan de artikelen 20 en 21 van het articles 10 et 11 de la Constitution, aux articles 20 et 21 de la
Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en aan het recht op Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne et au droit à un
een eerlijk proces dat is gewaarborgd bij artikel 6 van het Europees procès équitable garanti par l'article 6 de la Convention européenne
Verdrag voor de rechten van de mens. des droits de l'homme.
B.4. Gelet op de samenhang ervan, worden de twee vragen samen B.4. Compte tenu de leur connexité, les deux questions sont examinées
onderzocht. ensemble.
B.5. Het Hof is niet bevoegd om wetskrachtige normen rechtstreeks te B.5. La Cour n'est pas compétente pour contrôler directement des
toetsen aan verdragsbepalingen. Tot de bij de artikelen 10 en 11 van normes législatives au regard de dispositions conventionnelles.
de Grondwet gewaarborgde rechten en vrijheden behoren evenwel de Toutefois, parmi les droits et libertés garantis par les articles 10
rechten en vrijheden die voortvloeien uit internationale et 11 de la Constitution figurent les droits et libertés résultant de
verdragsbepalingen die België binden. Dat is het geval voor de dispositions conventionnelles internationales liant la Belgique. Tel
verdragsbepalingen die in de twee prejudiciële vragen worden vermeld. est le cas des dispositions conventionnelles mentionnées par les deux
In zoverre die laatste verwijzen naar die verdragsbepalingen, in questions préjudicielles. En ce que celles-ci se réfèrent à ces
samenhang gelezen met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, zijn zij dispositions conventionnelles, combinées avec les articles 10 et 11 de
ontvankelijk. la Constitution, elles sont recevables.
B.6. De WBEM verbiedt de restrictieve mededingingspraktijken die zijn B.6. La LPCE interdit les pratiques restrictives de concurrence
omschreven in de artikelen 2 en 3 ervan, en onderwerpt de in artikel 6 définies par ses articles 2 et 3 et subordonne à l'approbation
omschreven concentraties aan de voorafgaande goedkeuring van de Raad préalable du Conseil de la concurrence qu'elle crée les opérations de
voor de Mededinging, die zij opricht. concentration qu'elle définit à l'article 6.
De Raad voor de Mededinging is een administratief rechtscollege; hij Le Conseil de la concurrence est une juridiction administrative; il
is samengesteld uit de algemene vergadering, het auditoraat en de est composé de l'assemblée générale, de l'auditorat et du greffe
griffie (artikel 11); hij is ingedeeld in kamers van drie raadsleden (article 11); il est divisé en chambres de trois conseillers (article
(artikel 19) die gemachtigd zijn om bij met redenen omklede beslissing 19) habilitées à statuer par voie de décision motivée sur toutes les
uitspraak te doen over alle zaken waarmee de Raad wordt belast (artikel 20). affaires dont le Conseil est saisi (article 20).
De auditeurs zijn onder meer belast met het ontvangen en het seponeren Les auditeurs sont, notamment, chargés de recevoir et de classer les
van de klachten en de verzoeken om voorlopige maatregelen, met het plaintes et les demandes de mesures provisoires, de diriger et
leiden en organiseren van het onderzoek volgens de regels die zijn d'organiser l'instruction suivant les règles établies par les articles
vastgesteld bij de artikelen 44 en 45, en met het zich uitspreken over 44 et 45 et de se prononcer sur le caractère confidentiel des données
het vertrouwelijk karakter van de gegevens die zijn overgezonden
(artikel 29). De auditeurs kunnen alle noodzakelijke inlichtingen fournies (article 29). Les auditeurs peuvent recueillir tous les
inwinnen bij de ondernemingen (artikel 44, § 2), zijn bevoegd om renseignements nécessaires auprès des entreprises (article 44, § 2),
overtredingen van de WBEM op te sporen en vast te stellen en om alle sont compétents pour rechercher et constater les infractions à la LPCE
inlichtingen te verzamelen die zij nodig achten ter vervulling van hun et pour recueillir tous renseignements qu'ils estiment nécessaires à
opdracht; zij mogen een huiszoeking verrichten, ter plaatse beslag l'accomplissement de leur mission; ils peuvent procéder à des
leggen en verzegelen onder de voorwaarden waarin de WBEM voorziet, een perquisitions, saisir sur place et apposer des scellés dans les
beroep doen op de openbare macht en deskundigen aanstellen (artikel conditions prévues par la LPCE, requérir la force publique et
44, § 3). commettre des experts (article 44, § 3).
De beslissingen inzake restrictieve mededingingspraktijken vormen het Les décisions en matière de pratiques restrictives de concurrence font
voorwerp van een procedure op tegenspraak (artikel 48) en zijn met l'objet d'une procédure contradictoire (article 48) et sont motivées
redenen omkleed (artikel 52); hetzelfde geldt voor de beslissingen (article 52); il en est de même des décisions en matière de
inzake concentratie (artikelen 55, 57 en 58). De voorzitter of het concentration (articles 55, 57 et 58). Le président ou le conseiller
raadslid dat hij afvaardigt, kan voorlopige maatregelen nemen (artikel qu'il délègue peut prendre des mesures provisoires (article 62). Des
62). Geldboeten en dwangsommen kunnen worden opgelegd (artikelen 63 amendes et astreintes peuvent être infligées (articles 63 à 66). Les
tot 66). De beslissingen worden bekendgemaakt en ter kennis gebracht décisions font l'objet d'une publication et d'une notification
(artikelen 67 en 68) en er kan beroep tegen worden ingesteld voor het (articles 67 et 68) et peuvent faire l'objet d'un recours devant la
Hof van Beroep te Brussel. Dat Hof doet uitspraak met volle Cour d'appel de Bruxelles. Celle-ci statue avec un pouvoir de pleine
rechtsmacht inzake de vermeende restrictieve praktijken, inzake de juridiction sur les pratiques restrictives supposées, sur les
opgelegde sancties en inzake de toelaatbaarheid van concentraties en sanctions imposées et sur l'admissibilité des concentrations et peut
kan geldboeten en dwangsommen opleggen (artikel 75). Het kan onder imposer des amendes et astreintes (article 75). Elle peut, notamment,
meer het auditoraat verzoeken om een onderzoek in te stellen (artikel demander à l'auditorat de procéder à une instruction (article 76, § 2,
76, § 2, achtste lid), en tegen zijn arresten kan een voorziening in alinéa 8) et ses arrêts peuvent faire l'objet d'un pourvoi en
cassatie worden gericht (artikel 78). De Raad van State is bevoegd om cassation (article 78). Le Conseil d'Etat est compétent pour connaître
kennis te nemen van de beslissingen van de Ministerraad inzake des décisions du Conseil des ministres en matière de concentrations
concentraties (artikel 77). (article 77).
B.7. Zowel uit de formulering van de eerste prejudiciële vraag als uit B.7. Il résulte du libellé de la première question préjudicielle comme
de motivering van de beslissing waarbij de zaak bij het Hof aanhangig de la motivation de la décision par laquelle la Cour est saisie que le
is gemaakt, volgt dat de verwijzende rechter van oordeel is dat de juge a quo considère que les actes et décisions de l'auditorat ne
handelingen en beslissingen van het auditoraat niet het voorwerp peuvent faire l'objet du recours devant la Cour d'appel de Bruxelles
kunnen uitmaken van het beroep voor het Hof van Beroep te Brussel
waarin artikel 75 van de WBEM voorziet. Die bepaling beoogt immers de prévu à l'article 75 de la LPCE. Celui-ci vise, en effet, les «
« beslissingen van de Raad voor de Mededinging en van de voorzitter », décisions du Conseil de la concurrence et de son président » alors que
terwijl de wet in afzonderlijke beroepen voor de Raad of zijn la loi prévoit des recours distincts devant le Conseil ou son
voorzitter voorziet tegen bepaalde beslissingen van het auditoraat op président contre certaines décisions de l'auditorat, en tant que tel,
zich, wat de vertrouwelijkheid van bepaalde gegevens (artikel 44, § en ce qui concerne le caractère confidentiel de certaines données
8), het seponeren van klachten (artikel 45, § 2) of verzoeken om (article 44, § 8), le classement des plaintes (article 45, § 2) ou des
voorlopige maatregelen (artikel 62, § 3) betreft. demandes de mesures provisoires (article 62, § 3).
B.8. De in het geding zijnde bepalingen werden ingevoerd bij twee
wetten van 10 juni 2006, de ene tot bescherming van de economische B.8. Les dispositions en cause sont issues de deux lois du 10 juin
2006, l'une sur la protection de la concurrence économique, l'autre
mededinging, de andere tot oprichting van de Raad voor de Mededinging, instituant le Conseil de la concurrence, coordonnées ensuite par
die vervolgens werden gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 15 l'arrêté royal du 15 septembre 2006. Lors de l'examen conjoint de
september 2006. Tijdens het gezamenlijk onderzoek van de bepalingen
ervan door de Kamer van volksvertegenwoordigers, heeft de minister leurs dispositions par la Chambre des représentants, le ministre a
aangegeven dat zij ertoe strekten « een aangepast systeem van indiqué qu'elles visaient à « développer un système adapté de
concurrentiebewaking [te ontwikkelen] », rekening houdend met het feit surveillance de la concurrence », compte tenu de ce que les
dat de bepalingen die sedert 1991 van kracht waren, « concurrentieverstorende praktijken [die] de marktwerking in de weg dispositions en vigueur depuis 1991 n'avaient pas fait disparaître des
[staan] », niet hadden doen verdwijnen (Parl. St., Kamer, 2005-2006, « pratiques anticoncurrentielles [entravant] le bon fonctionnement du
DOC 51-2180/004, p. 3). marché » (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC 51-2180/004, p. 3).
B.9. Als een van de maatregelen om dat doel te bereiken werd het korps B.9. Les mesures adoptées en vue d'atteindre cet objectif comprennent
verslaggevers dat bij de vroegere bepalingen was ingesteld, omgevormd celle par laquelle le corps des rapporteurs constitué par les
tot een onafhankelijk auditoraat dat bij de Raad wordt opgericht dispositions antérieures est transformé en un auditorat indépendant
(Parl. St., Senaat, 2005-2006, nr. 3-1665/2, p. 3) en waarvan de créé auprès du Conseil (Doc. parl., Sénat, 2005-2006, n° 3-1665/2, p.
bevoegdheden overigens worden versterkt teneinde de procedures te 3) dont les pouvoirs sont par ailleurs renforcés afin de raccourcir
verkorten, omdat het zich voortaan kan uitspreken over de les procédures puisqu'il peut désormais se prononcer sur la
vertrouwelijkheid van de stukken uit de dossiers en inlichtingen kan confidentialité des pièces du dossier et exiger des renseignements
opeisen (Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC 51-2180/001, p. 23). (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC 51-2180/001, p. 23).
Aldus heeft de wetgever het recht van verdediging van de betrokken Ce faisant, le législateur a entendu garantir le droit de défense des
ondernemingen willen waarborgen wat die vertrouwelijkheid en de entreprises concernées en ce qui concerne cette confidentialité et la
bescherming van zakengeheimen betreft, overeenkomstig de rechtspraak protection des secrets d'affaires, conformément à la jurisprudence de
van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (ibid., pp. 26, 27 en la Cour européenne des droits de l'homme (ibid., pp. 26, 27 et 57).
57). B.10. Meer algemeen heeft de wetgever gewezen op de bevoegdheid van B.10. Plus généralement, tout en relevant la compétence de pleine
volle rechtsmacht die artikel 75 van de in het geding zijnde wet aan juridiction que l'article 75 de la loi en cause confère à la Cour
het Hof van Beroep te Brussel toekent (ibid., pp. 32 en 68) en op het d'appel de Bruxelles (ibid., pp. 32 et 68) et le caractère
inquisitoriale karakter van de procedure (ibid., DOC 51-2180/004, p. inquisitoire de la procédure (ibid., DOC 51-2180/004, p. 11), le
11), en heeft hij aangegeven dat de beslissingen van de Raad voor de législateur a indiqué que les décisions du Conseil de la concurrence «
Mededinging « op zeer grondige wijze [kunnen] ingrijpen in de peuvent s'immiscer de manière particulièrement profonde dans la
structuur van de markt evenals in de organisatie en de economische structure du marché ainsi que dans l'organisation et la structure
structuur van een onderneming » (ibid., DOC 51-2180/001, p. 69). Er économique d'une entreprise » (ibid., DOC 51-2180/001, p. 69). Il a
werd in dat verband opgemerkt dat het auditoraat over uitgebreide été observé, à cet égard, que l'auditorat disposait de larges pouvoirs
bevoegdheden beschikte rekening houdend met het karakter van openbare compte tenu du caractère d'ordre public du droit de la concurrence
orde van het mededingingsrecht (ibid., p. 49), doordat de Raad zelf (ibid., p. 49), le Conseil ayant lui-même mis en exergue l'aspect
het strafrechtelijk aspect van die wetgeving op de voorgrond had
gesteld (ibid., p. 27); de rol van de verslaggever - voortaan de pénal de cette législation (ibid., p. 27); le rôle du rapporteur -
auditeur - werd beschouwd als die van een onderzoeker en aanklager désormais auditeur - a été considéré comme celui d'un enquêteur et
(ibid., p. 25), en werd vergeleken met die van het parket (ibid., DOC d'un procureur (ibid., p. 25) et comparé à celui du parquet (ibid.,
51-2180/004, pp. 30 en 36), waarbij de klager geen zeggenschap heeft DOC 51-2180/004, pp. 30 et 36), le plaignant n'ayant pas la maîtrise
over de procesvoering - in tegenstelling tot een burgerlijk proces -, de la conduite de la procédure, à la différence du procès civil,
rekening houdend met de noodzaak om het algemeen economisch belang dat compte tenu de la nécessité de protéger l'intérêt économique général
steunt op de vrije mededinging, te beschermen (ibid., DOC 51-2180/001, pp. 13 en 14). reposant sur la libre concurrence (ibid., DOC 51-2180/001, pp. 13 et 14).
B.11. De rechten die zijn gewaarborgd bij artikel 6 van het Europees B.11. Les droits garantis par l'article 6 de la Convention européenne
Verdrag voor de rechten van de mens en bij artikel 47 van het Handvest des droits de l'homme et par l'article 47 de la Charte des droits
van de grondrechten van de Europese Unie impliceren, wat betreft
maatregelen zoals die welke voor de verwijzende rechter worden fondamentaux de l'Union européenne impliquent, en ce qui concerne des
betwist, dat de betrokkenen, binnen een redelijke termijn een mesures telles que celles qui sont contestées devant le juge a quo,
daadwerkelijke jurisdictionele toetsing, zowel in feite als in rechte, que les intéressés puissent obtenir, dans un délai raisonnable, un
kunnen verkrijgen van de regelmatigheid van de beslissing waarbij de contrôle juridictionnel effectif, en fait comme en droit, de la
maatregel is voorgeschreven en, in voorkomend geval, van de régularité de la décision prescrivant la mesure ainsi que, le cas
maatregelen die op grond van die beslissing zijn genomen; die échéant, des mesures prises sur la base de cette décision; cette
toetsingsprocedure moet het, in geval van vaststelling van een procédure de contrôle doit permettre, en cas de constat
onregelmatigheid, mogelijk maken hetzij te voorkomen dat de handeling d'irrégularité, soit de prévenir la survenance de l'opération, soit,
plaatsvindt, hetzij, indien zij reeds heeft plaatsgevonden, de si elle a déjà eu lieu, de fournir aux intéressés un redressement
betrokkenen een gepast herstel te bieden (EHRM, 21 mei 2008, Ravon en approprié (CEDH, 21 mai 2008, Ravon et autres c. France, § 28, et 21
anderen t. Frankrijk, § 28, en 21 december 2010, Société Canal Plus en anderen t. Frankrijk, § § 36 en 40). décembre 2010, Société Canal Plus et autres c. France, § § 36 et 40).
B.12.1. De in het geding zijnde bepalingen bieden niet de mogelijkheid B.12.1. Les dispositions en cause n'offrent pas la possibilité d'un
van een jurisdictionele toetsing - voor het Hof van Beroep te Brussel contrôle juridictionnel - devant la Cour d'appel de Bruxelles ou
of voor een ander rechtscollege - van de maatregelen die door het devant une autre juridiction - sur les mesures prises par l'auditorat
auditoraat zijn genomen, zoals die welke voor de verwijzende rechter telles que celles qui sont contestées devant le juge a quo; or, comme
worden betwist; zoals in B.10 is aangegeven, werd aan de regelgeving il a été indiqué en B.10, la réglementation qui les prévoit a été
die in die maatregelen voorziet een karakter van algemeen belang of présentée comme ayant un caractère d'intérêt général ou d'ordre public
van openbare orde toegeschreven, om het dwingende karakter van die pour justifier le caractère contraignant de ces mesures et le
maatregelen en een versterking van de bevoegdheden van het auditoraat renforcement des pouvoirs de l'auditorat. Cette réglementation peut
te verantwoorden. Die regelgeving kan ertoe leiden dat, bij aboutir à ce que, faute de recours immédiat, des pièces et éléments
ontstentenis van een onmiddellijk beroep, onregelmatige stukken en irréguliers puissent continuer à être accessibles jusqu'à ce que
elementen toegankelijk blijven totdat het onderzoek van de zaak is l'instruction de l'affaire soit achevée et soumise au juge compétent,
beëindigd en aan de bevoegde rechter is voorgelegd, en zelfs dat die voire à ce que celui-ci puisse être influencé par eux, alors que ces
laatste erdoor wordt beïnvloed, terwijl die stukken en elementen pièces et éléments peuvent être de nature à faire grief à ceux qui
nadeel kunnen berokkenen aan diegenen die het voorwerp uitmaken van de font l'objet des mesures prises par l'auditorat. Certes, la
maatregelen van het auditoraat. Weliswaar heeft de omstandigheid dat circonstance que ces pièces et éléments ont été obtenus illicitement a
die stukken en elementen op onrechtmatige wijze zijn verkregen, enkel pour seule conséquence que le juge, lorsqu'il forme sa conviction, ne
tot gevolg dat de rechter, bij het vormen van zijn overtuiging, ze peut les prendre ni directement ni indirectement en considération soit
rechtstreeks noch indirect in aanmerking mag nemen, hetzij wanneer de lorsque le respect de certaines conditions de forme est prescrit à
naleving van bepaalde vormvoorwaarden wordt voorgeschreven op straffe peine de nullité, soit lorsque l'irrégularité commise a entaché la
van nietigheid, hetzij wanneer de begane onregelmatigheid de crédibilité de la preuve, soit lorsque l'usage de la preuve est
betrouwbaarheid van het bewijs heeft aangetast, hetzij wanneer de contraire au droit à un procès équitable. Néanmoins, les dispositions
aanwending van het bewijs in strijd is met het recht op een eerlijk en cause portent, compte tenu des exigences indiquées en B.11, une
proces. Niettemin tasten de in het geding zijnde bepalingen, rekening atteinte discriminatoire au droit à une protection juridictionnelle
houdend met de in B.11 aangegeven vereisten, op discriminerende wijze het recht op een daadwerkelijke jurisdictionele bescherming aan dat de betrokkenen afleiden uit de bepalingen die door de prejudiciële vraag worden beoogd, in zoverre zij niet kunnen voorkomen dat de maatregel wordt genomen waardoor, zoals te dezen, gegevens het voorwerp zouden zijn van een mededeling die hun schade zou kunnen berokkenen. Die aantasting kan niet worden verantwoord door de bekommernis om een snelle behandeling van de dossiers te waarborgen. Wellicht kunnen de in het geding zijnde procedures leiden tot de vaststelling dat de ondernemingen waarop zij betrekking hebben, zich niet schuldig hebben gemaakt aan restrictieve mededingingspraktijken, hetgeen het in B.11 beoogde gepaste herstel kan vormen. Opdat dit het geval zou zijn, is het echter nodig dat die ondernemingen niet meer worden benadeeld en dat elk voor hen nadelig gevolg wordt tenietgedaan. B.12.2. In die interpretatie dient de eerste prejudiciële vraag bevestigend te worden beantwoord. effective que les intéressés tirent des dispositions visées par la question préjudicielle en ce qu'il ne leur est pas possible de prévenir la survenance de la mesure par laquelle, comme en l'espèce, des données feraient l'objet d'une communication qui serait de nature à leur faire grief. Cette atteinte ne peut être justifiée par le souci de garantir un traitement rapide des dossiers. Sans doute les procédures en cause peuvent-elles aboutir à ce qu'il soit constaté que les entreprises qu'elles concernent ne se sont pas rendues coupables de pratiques restrictives de concurrence, ce qui peut constituer le redressement adéquat visé en B.11. Toutefois, pour que cela soit le cas, il faut que ces entreprises ne soient plus lésées et que toute conséquence préjudiciable pour elles soit effacée. B.12.2. Dans cette interprétation, la première question préjudicielle appelle une réponse positive.
B.13.1. Het Hof stelt echter vast dat artikel 75 van de WBEM anders B.13.1. La Cour constate cependant que l'article 75 de la LPCE peut
kan worden geïnterpreteerd dan in B.7. faire l'objet d'une autre interprétation que celle indiquée en B.7.
Uit hetgeen in B.2 is aangegeven, volgt immers dat de in het geding Il résulte en effet de ce qui a été indiqué en B.2 que les actes et
zijnde handelingen en beslissingen betrekking hebben op een décisions en cause ont trait à une saisie effectuée lors d'une
beslaglegging die werd uitgevoerd tijdens een huiszoeking waartoe de perquisition ayant fait l'objet d'une autorisation accordée par le
voorzitter van de Raad voor de Mededinging machtiging had verleend, président du Conseil de la concurrence, de sorte qu'ils doivent être
zodat ervan moet worden uitgegaan dat zij hun grondslag in die considérés comme trouvant leur fondement dans cette autorisation. Or,
machtiging vinden. Welnu, de formulering van artikel 75 verzet zich le libellé de l'article 75 ne s'oppose pas à ce que la compétence de
niet ertegen dat de bevoegdheid van het Hof van Beroep te Brussel met
betrekking tot de beslissingen van de Raad voor de Mededinging en van la Cour d'appel de Bruxelles portant sur les décisions du Conseil de
zijn voorzitter, de maatregelen omvat die op grond ervan zijn genomen la concurrence et son président inclue les mesures prises sur leur
door de component van de Raad die het auditoraat, krachtens artikel fondement par la composante du Conseil que constitue, en vertu de
11, § 2, van de WBEM, is. l'article 11, § 2, de la LPCE, l'auditorat.
B.13.2. In die interpretatie schenden de in het geding zijnde B.13.2. Dans cette interprétation, les dispositions en cause ne
bepalingen de normen waarnaar de eerste prejudiciële vraag verwijst violent pas les normes auxquelles la première question préjudicielle
niet. se réfère.
B.14. Het staat aan de wetgever om de jurisdictionele toetsing die in B.14. C'est au législateur qu'il appartient d'organiser le contrôle
B.12 wordt beoogd en waarin het in het geding zijnde artikel 75, in de juridictionnel visé en B.12 et prévu par l'article 75, en cause dans
in B.13.1 aangegeven interpretatie, voorziet, te organiseren. l'interprétation indiquée en B.13.1.
B.15. De in het geding zijnde bepalingen geven niet de modaliteiten B.15. Les dispositions en cause n'indiquent pas les modalités selon
aan volgens welke de jurisdictionele toetsing moet worden uitgevoerd. lesquelles le contrôle juridictionnel doit être exercé. Elles créent
Zij roepen aldus een verschil in behandeling in het leven tussen de ainsi une différence de traitement entre les justiciables qui sont
rechtzoekenden die aan die toetsing zijn onderworpen en die welke
zich, in het kader van een strafonderzoek, kunnen beroepen op de soumis à ce contrôle et ceux qui, dans le cadre d'une instruction
waarborgen waarin de wet voorziet, zoals die welke zijn ingeschreven pénale, peuvent invoquer les garanties prévues par la loi, telles
in de artikelen 131 en 235bis van het Wetboek van strafvordering. Om celles inscrites aux articles 131 et 235bis du Code d'instruction
dezelfde redenen, mutatis mutandis, als die welke in B.12 zijn criminelle. Pour les mêmes motifs, mutatis mutandis, que ceux indiqués
aangegeven, is dat verschil in behandeling discriminerend. en B.12, cette différence de traitement est discriminatoire.
B.16. In die interpretatie dient de tweede prejudiciële vraag B.16. Dans cette interprétation, la seconde question préjudicielle
bevestigend te worden beantwoord. appelle une réponse positive.
B.17. Het Hof stelt echter vast dat de in het geding zijnde bepalingen B.17. La Cour constate cependant que les dispositions en cause peuvent
anders kunnen worden geïnterpreteerd. Uit de in B.6 en B.10 aangegeven faire l'objet d'une autre interprétation. Il ressort, en effet, des
elementen blijkt immers dat de huiszoeking en de beslaglegging die éléments indiqués en B.6 et B.10 que la perquisition et la saisie qui
aanleiding hebben gegeven tot het geschil dat bij het Hof van Beroep ont donné lieu au litige dont la Cour d'appel est saisie peuvent être
aanhangig is gemaakt, kunnen worden vergeleken met die welke worden comparées à celles qui sont menées lors d'une instruction pénale. Il
verricht tijdens een strafonderzoek. Uit het verwijzingsarrest blijkt
overigens dat de verwijzende rechter, uitspraak doende over een ressort par ailleurs de l'arrêt a quo que, statuant sur le règlement
voorlopige regeling van de toestand die aan hem wordt voorgelegd, provisoire de la situation qui lui est soumise, le juge a quo a
heeft vastgesteld dat hij, « in de huidige stand van de nationale constaté qu'il était, « dans l'état actuel de la législation
wetgeving, het enige onafhankelijke rechtscollege was in de zin van
artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, waarop nationale, la seule juridiction indépendante au sens de l'article 6 de
Belgacom een beroep kan doen ter kennisneming van haar grieven ». la Convention européenne des droits de l'homme à laquelle Belgacom
In afwachting van een optreden van de wetgever, kan worden aangenomen puisse avoir recours pour connaître de ses griefs ».
Dans l'attente d'une intervention du législateur, il peut être admis
dat het de verwijzende rechter toekomt om, rekening houdend met die qu'il appartient au juge a quo, compte tenu de ces éléments, de
elementen, de modaliteiten van die toetsing te bepalen, waarbij hij, déterminer les modalités de ce contrôle en ayant égard, le cas
in voorkomend geval, de artikelen 131 en 235bis van het Wetboek van échéant, aux articles 131 et 235bis du Code d'instruction criminelle.
strafvordering in aanmerking neemt.
B.18. In die interpretatie dient de tweede prejudiciële vraag B.18. Dans cette interprétation, la seconde question préjudicielle
ontkennend te worden beantwoord. appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
- De artikelen 44, 45 en 75 van de wet tot bescherming van de - Les articles 44, 45 et 75 de la loi sur la protection de la
economische mededinging, gecoördineerd op 15 september 2006, schenden concurrence économique, coordonnée le 15 septembre 2006, violent les
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec
artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens en met l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme et avec
de artikelen 20, 21 en 47 van het Handvest van de grondrechten van de les articles 20, 21 et 47 de la Charte des droits fondamentaux de
Europese Unie, indien zij worden geïnterpreteerd in die zin dat zij l'Union européenne, s'ils sont interprétés comme excluant d'un recours
een jurisdictioneel beroep uitsluiten tegen de handelingen of juridictionnel les actes ou décisions de l'auditorat auprès du Conseil
beslissingen van het auditoraat bij de Raad voor de Mededinging die de la concurrence concernant des saisies effectuées lors de
betrekking hebben op beslagleggingen die zijn uitgevoerd tijdens een perquisitions menées dans le cadre d'une procédure d'instruction
huiszoeking verricht in het kader van een onderzoeksprocedure
betreffende restrictieve mededingingspraktijken. relative à des pratiques restrictives de concurrence.
- Dezelfde bepalingen schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, - Les mêmes dispositions ne violent pas les articles 10 et 11 de la
in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Constitution, lus en combinaison avec l'article 6 de la Convention
rechten van de mens en met de artikelen 20, 21 en 47 van het Handvest européenne des droits de l'homme et avec les articles 20, 21 et 47 de
van de grondrechten van de Europese Unie, niet, indien zij worden la Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne, si elles sont
geïnterpreteerd in die zin dat zij een beroep voor het Hof van Beroep interprétées comme n'excluant pas d'un recours devant la Cour d'appel
te Brussel niet uitsluiten tegen de handelingen of beslissingen van de Bruxelles les actes ou décisions de l'auditorat auprès du Conseil
het auditoraat bij de Raad voor de Mededinging die betrekking hebben de la concurrence concernant des saisies effectuées lors de
op beslagleggingen die zijn uitgevoerd tijdens een huiszoeking perquisitions menées dans le cadre d'une procédure d'instruction
verricht in het kader van een onderzoeksprocedure betreffende relative à des pratiques restrictives de concurrence.
restrictieve mededingingspraktijken.
- Dezelfde bepalingen schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, - Les mêmes dispositions violent les articles 10 et 11 de la
in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Constitution, lus en combinaison avec l'article 6 de la Convention
rechten van de mens en met de artikelen 20 en 21 van het Handvest van européenne des droits de l'homme et avec les articles 20 et 21 de la
de grondrechten van de Europese Unie, indien zij worden Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne, si elles sont
geïnterpreteerd in die zin dat zij het Hof van Beroep te Brussel interprétées comme imposant à la Cour d'appel de Bruxelles de se
verplichten zich uit te spreken over de regelmatigheid of de prononcer sur la régularité ou la nullité des actes d'instruction
nietigheid van de onderzoekshandelingen betreffende restrictieve relatifs à des pratiques restrictives de concurrence sans qu'un cadre
mededingingspraktijken zonder dat een wettelijk kader dat de rechten législatif garantissant les droits de l'entreprise n'indique les
van de onderneming waarborgt, de principes en modaliteiten aangeeft principes et modalités suivant lesquels ce contrôle juridictionnel
volgens welke die jurisdictionele toetsing moet worden uitgevoerd. doit être effectué.
- Dezelfde bepalingen schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, - Les mêmes dispositions ne violent pas les articles 10 et 11 de la
in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Constitution, lus en combinaison avec l'article 6 de la Convention
rechten van de mens en met de artikelen 20 en 21 van het Handvest van européenne des droits de l'homme et avec les articles 20 et 21 de la
de grondrechten van de Europese Unie, niet, indien zij worden Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne, si elles sont
geïnterpreteerd in die zin dat zij het Hof van Beroep te Brussel
toestaan de modaliteiten te bepalen van de jurisdictionele toetsing interprétées comme permettant à la Cour d'appel de Bruxelles de
waarin het voormelde artikel 75 voorziet, rekening houdend met, in déterminer les modalités du contrôle juridictionnel prévu à l'article
voorkomend geval, de artikelen 131 en 235bis van het Wetboek van 75 précité en ayant égard, le cas échéant, aux articles 131 et 235bis
strafvordering. du Code d'instruction criminelle.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 22 december 2011. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 22 décembre 2011.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
R. Henneuse. R. Henneuse.
^