← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 191/2011 van 15 december 2011 Rolnummer 5109 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld
door de Arbeidsrechtbank te Kortrijk. Het Grond samengesteld uit de voorzitters
M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechters A. Alen, J.-P. Snappe, E.(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 191/2011 van 15 december 2011 Rolnummer 5109 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Kortrijk. Het Grond samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechters A. Alen, J.-P. Snappe, E.(...) | Extrait de l'arrêt n° 191/2011 du 15 décembre 2011 Numéro du rôle : 5109 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par le Tribunal du travail de Courtrai. |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 191/2011 van 15 december 2011 | Extrait de l'arrêt n° 191/2011 du 15 décembre 2011 |
Rolnummer 5109 | Numéro du rôle : 5109 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 39 van de wet van 3 juli | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 39 de la loi |
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door de | du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par le |
Arbeidsrechtbank te Kortrijk. | Tribunal du travail de Courtrai. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de | composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges A. |
rechters A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Spreutels en T. | Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, |
Merckx-Van Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, | Bossuyt, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 9 februari 2011 in zake Stefanie Rommens tegen de nv « | Par jugement du 9 février 2011 en cause de Stefanie Rommens contre la |
Modular Lighting Instruments », waarvan de expeditie ter griffie van | SA « Modular Lighting Instruments », dont l'expédition est parvenue au |
het Hof is ingekomen op 21 februari 2011, heeft de Arbeidsrechtbank te | greffe de la Cour le 21 février 2011, le Tribunal du travail de |
Kortrijk de volgende prejudiciële vraag gesteld : | Courtrai a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de | « L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de |
arbeidsovereenkomsten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in | travail viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que |
zoverre de werknemer die wordt ontslagen tijdens de periode waarin hij | le travailleur qui est licencié au cours de la période pendant |
zijn arbeidsprestaties in het kader van het tijdskrediet met | laquelle il a réduit ses prestations de travail dans le cadre du |
toepassing van de CAO nr. 77bis heeft verminderd, slechts recht heeft | crédit-temps, par application de la CCT n° 77bis, a droit seulement à |
op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van het loon waarop hij | une indemnité de congé calculée sur la base de la rémunération à |
effectief recht heeft op het ogenblik van zijn ontslag, terwijl de | laquelle il a effectivement droit au moment de son licenciement, alors |
werknemer die wordt ontslagen tijdens de periode waarin hij | que le travailleur qui est licencié au cours de la période pendant |
ouderschapsverlof opneemt, met toepassing van artikel 105, § 3, van de | laquelle il exerce son droit au congé parental a droit, par |
herstelwet van 22 januari 1985 recht heeft op een opzeggingsvergoeding | application de l'article 105, § 3, de la loi de redressement du 22 |
berekend op basis van het loon dat hij krachtens zijn | janvier 1985, à une indemnité de congé calculée sur la base de la |
arbeidsovereenkomst zou hebben verdiend indien hij zijn | rémunération qu'il aurait perçue en vertu de son contrat de travail |
arbeidsprestaties niet had verminderd, en dit terwijl aan beide vormen | s'il n'avait pas réduit ses prestations de travail, et ce alors que le |
van loopbaanonderbreking de bezorgdheid ten grondslag om de werknemer | fondement des deux formes d'interruption de carrière est le souci de |
toe te laten zijn privé- en beroepsleven beter te kunnen combineren ? | permettre au travailleur de mieux combiner sa vie privée et sa vie |
». | professionnelle ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De verwijzende rechter vraagt of artikel 39 van de wet van 3 juli | B.1. Le juge a quo demande si l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 |
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten bestaanbaar is met het | relative aux contrats de travail est compatible avec le principe |
beginsel van de gelijkheid en niet-discriminatie vervat in de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | d'égalité et de non-discrimination, consacré par les articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.2. Artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de | B.2. L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de |
arbeidsovereenkomsten (hierna : Arbeidsovereenkomstenwet) bepaalt : | travail (ci-après : la loi relative aux contrats de travail) dispose : |
« § 1. Is de overeenkomst voor onbepaalde tijd gesloten, dan is de | « § 1er. Si le contrat a été conclu pour une durée indéterminée, la |
partij die de overeenkomst beëindigt zonder dringende reden of zonder | partie qui résilie le contrat sans motif grave ou sans respecter le |
inachtneming van de opzeggingstermijn vastgesteld in de artikelen 59, | |
82, 83, 84 en 115, gehouden de andere partij een vergoeding te betalen | délai de préavis fixé aux articles 59, 82, 83, 84 et 115, est tenue de |
die gelijk is aan het lopend loon dat overeenstemt hetzij met de duur | payer à l'autre partie une indemnité égale à la rémunération en cours |
van de opzeggingstermijn, hetzij met het resterende gedeelte van die | correspondant soit à la durée du délai de préavis, soit à la partie de |
termijn. De vergoeding is nochtans steeds gelijk aan het lopend loon | ce délai restant à courir. L'indemnité est toutefois toujours égale au |
dat overeenstemt met de duur van de opzeggingstermijn, wanneer de | montant de la rémunération en cours correspondant à la durée du délai |
opzegging uitgaat van de werkgever en met miskenning van het bepaalde | de préavis, lorsque le congé est donné par l'employeur et en |
in artikel 38, § 3, van deze wet of in artikel 40 van de arbeidswet | méconnaissance des dispositions de l'article 38, § 3, de la présente |
van 16 maart 1971. | loi ou de l'article 40 de la loi sur le travail du 16 mars 1971. |
De opzeggingsvergoeding behelst niet alleen het lopende loon, maar ook | L'indemnité de congé comprend non seulement la rémunération en cours, |
de voordelen verworven krachtens de overeenkomst. | mais aussi les avantages acquis en vertu du contrat. |
§ 2. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die, | § 2. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui, au |
tijdens een van de in artikel 29, 1°, 6° en 7°, en in artikel 38, § 3, | cours de l'une des périodes visées à l'article 29, 1°, 6° et 7°, et à |
eerste lid, 3° en 4°, bedoelde periodes, het bepaalde in artikel 38, § | l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°, ne respecte pas les |
3, niet in acht neemt, een vergoeding gelijk aan het normaal loon | dispositions de l'article 38, § 3, est tenu au paiement d'une |
indemnité égale à la rémunération normale due pour les périodes ou | |
verschuldigd voor de in artikel 38, § 3, eerste lid, 3° en 4°, | parties de périodes visées à l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°, |
bedoelde periodes of gedeelten ervan gedurende welke de werknemer niet | pendant lesquelles le travailleur n'a pas été occupé. |
tewerkgesteld is geweest. | |
Die vergoeding mag echter niet hoger liggen dan een bedrag dat met | Cette indemnité ne peut toutefois excéder un montant correspondant à |
drie maand van dat loon overeenstemt voor werklieden en dienstboden of | trois mois de cette rémunération s'il s'agit d'un ouvrier ou d'un |
met zes maand voor bedienden en handelsvertegenwoordigers. | domestique, ou six mois s'il s'agit d'un employé ou d'un représentant |
§ 3. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die het | de commerce. |
bepaalde in artikel 40 van de arbeidswet van 16 maart 1971 niet in | § 3. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui ne |
acht neemt, de in het derde lid van voormeld artikel 40 voorziene | respecte pas les dispositions de l'article 40 de la loi sur le travail |
du 16 mars 1971, est tenu au paiement de l'indemnité prévue à l'alinéa | |
vergoeding ». | 3 dudit article 40 ». |
B.3. Krachtens de artikelen 37 en 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet | B.3. En vertu des articles 37 et 39 de la loi relative aux contrats de |
kunnen arbeidsovereenkomsten die voor onbepaalde tijd zijn gesloten, | travail, les contrats de travail qui ont été conclus pour une durée |
eenzijdig worden beëindigd door middel van een opzeggingstermijn, of, | indéterminée peuvent être résiliés unilatéralement moyennant un |
bij ontstentenis daarvan, door middel van een opzeggingsvergoeding, | préavis ou, à défaut, moyennant une indemnité de congé, hormis le |
het ontslag om dringende reden buiten beschouwing gelaten. | licenciement pour motif grave. |
Met artikel 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet beoogt de wetgever de | Par l'article 39 de la loi relative aux contrats de travail, le |
gevolgen van een eenzijdige beëindiging van de arbeidsovereenkomst | législateur vise à tempérer les effets que peut avoir une résiliation |
enigszins af te zwakken, door de opzegging in beginsel afhankelijk te | unilatérale du contrat de travail, en subordonnant en principe la |
stellen van een zekere opzeggingstermijn of, bij ontstentenis daarvan, | résiliation à un délai de préavis ou, à défaut, au paiement d'une |
van de betaling van een opzeggingsvergoeding. | indemnité de congé. |
De duur van de opzeggingstermijn wordt geregeld in de artikelen 59, | La durée du délai de préavis est réglée aux articles 59, 82, 83, 84 et |
82, 83, 84 en 115 van de Arbeidsovereenkomstenwet, al naargelang het | 115 de la loi relative aux contrats de travail, selon qu'il s'agit |
gaat om werklieden, bedienden of dienstboden. Krachtens artikel 39, § | d'ouvriers, d'employés ou de travailleurs domestiques. En vertu de |
1, van die wet moet de opzeggingsvergoeding worden bepaald aan de hand | l'article 39, § 1er, de cette loi, l'indemnité de congé est fixée sur |
van het « lopende loon », dat in beginsel overeenstemt hetzij met de | la base de la « rémunération en cours » qui correspond en principe |
duur van de opzeggingstermijn, hetzij met het resterende gedeelte van | soit à la durée du délai de préavis, soit à la partie de ce délai |
die termijn. Artikel 39, § 1, tweede lid, preciseert dat de | restant à courir. L'article 39, § 1er, alinéa 2, précise que |
opzeggingsvergoeding niet alleen het lopende loon behelst maar ook | l'indemnité de congé comprend non seulement la rémunération en cours |
alle voordelen verworven krachtens de overeenkomst. | mais aussi tous les avantages acquis en vertu du contrat. |
B.4. De prejudiciële vraag houdt verband met de interpretatie van het | B.4. La question préjudicielle concerne l'interprétation de la notion |
begrip « loon » in geval van opzegging van een werknemer die met | de « rémunération » en cas de licenciement d'un travailleur qui |
effectue des prestations de travail réduites en application de la loi | |
toepassing van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale | de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales |
bepalingen, (hierna : de wet van 22 januari 1985) verminderde arbeid | (ci-après : la loi du 22 janvier 1985). |
presteert. Voor de vaststelling van de opzeggingsvergoeding wordt in beginsel | L'indemnité de congé est en principe fondée sur la rémunération à |
uitgegaan van het loon waarop de werknemer als tegenprestatie voor | laquelle le travailleur a droit en contrepartie de son travail au |
zijn arbeid recht heeft op het ogenblik van de kennisgeving van de | moment de la notification du congé. |
opzegging. De verwijzende rechter gaat bij de vraagstelling uit van een | Dans sa question, le juge a quo part d'une interprétation de l'article |
interpretatie van artikel 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet, volgens | 39 de la loi relative aux contrats de travail selon laquelle, en cas |
welke, in geval van een ontslag van een werknemer door de werkgever | de licenciement d'un travailleur sans délai de préavis, l'employeur |
zonder opzeggingstermijn, een opzeggingsvergoeding verschuldigd is op | lui est redevable d'une indemnité de congé calculée en fonction de la |
basis van het « lopende loon » op het tijdstip van het ontslag, die, | « rémunération en cours » au moment du licenciement, ce qui a pour |
ten aanzien van een werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft | effet que, dans le cas d'un travailleur ayant réduit ses prestations |
verminderd, derhalve wordt berekend op basis van het loon voor de | de travail, l'indemnité est calculée sur la base de la rémunération |
verminderde arbeidsprestaties. | due pour les prestations de travail réduites. |
B.5. De verwijzende rechter vraagt of artikel 39, § 1, van de | B.5. Le juge a quo demande si l'article 39, § 1er, de la loi relative |
Arbeidsovereenkomstenwet discriminerend is indien het zo wordt | aux contrats de travail est discriminatoire s'il est interprété en ce |
geïnterpreteerd dat bij het bepalen van de opzeggingsvergoeding in | sens que, pour déterminer l'indemnité de congé due par l'employeur en |
geval van ontslag, door de werkgever, van een werknemer die zijn | cas de licenciement d'un travailleur qui a réduit ses prestations de |
arbeidsprestaties heeft verminderd op grond van het tijdskrediet met | travail en vertu du crédit-temps, en application de la CCT n° 77bis, |
toepassing van de cao nr. 77bis, wordt uitgegaan van het « lopende | il convient de se baser sur la « rémunération en cours » perçue pour |
loon » voor de verminderde arbeidsprestaties, terwijl bij het bepalen | les prestations de travail réduites, alors que pour déterminer |
van de opzeggingsvergoeding in geval van ontslag, door de werkgever, | l'indemnité de congé due par l'employeur en cas de licenciement d'un |
van een werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd op grond | travailleur qui a réduit ses prestations de travail en vertu d'un |
van het ouderschapsverlof, moet worden uitgegaan van het loon waarop | congé parental, il convient de se baser sur la rémunération à laquelle |
hij recht zou hebben alsof hij zijn arbeidsprestaties niet had verminderd. | il aurait eu droit s'il n'avait pas réduit ses prestations de travail. |
Rekening houdend met de motieven van de verwijzingsbeslissing, gaat | Compte tenu des motifs de la décision de renvoi, la Cour considère |
het Hof ervan uit dat te dezen wordt bedoeld het ouderschapsverlof in | |
de zin van de raamovereenkomst gehecht aan de richtlijn 96/34/EG van | qu'est visé, en l'espèce, le congé parental au sens de l'accord-cadre |
de Raad van 3 juni 1996 betreffende de door de UNICE, het CEEP en het EVV gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof. B.6. In tegenstelling tot wat de Ministerraad aanvoert, kan in het licht van de toetsing aan het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie wel degelijk een vergelijking worden gemaakt tussen, enerzijds, de categorie van de werknemers die worden ontslagen terwijl zij hun arbeidsprestaties hebben verminderd op grond van het tijdskrediet en, anderzijds, de categorie van de werknemers die worden ontslagen terwijl zij hun arbeidsprestaties hebben verminderd op grond van het ouderschapsverlof. De verschillen tussen die categorieën die door de Ministerraad worden aangehaald, zijn niet van die aard dat daardoor geen vergelijking mogelijk zou zijn bij de berekening van de opzeggingsvergoeding in geval van ontslag van werknemers van de ene of de andere categorie. | annexé à la directive 96/34/CE du Conseil du 3 juin 1996 concernant l'accord cadre sur le congé parental conclu par l'UNICE, le CEEP et la CES. B.6. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, une comparaison peut valablement être faite, dans le cadre de l'examen au regard du principe d'égalité et de non-discrimination, entre, d'une part, la catégorie des travailleurs qui sont licenciés alors qu'ils ont réduit leurs prestations de travail sur la base du crédit-temps et, d'autre part, la catégorie des travailleurs licenciés alors qu'ils ont réduit leurs prestations de travail sur la base d'un congé parental. Les différences entre ces catégories que relève le Conseil des ministres ne sont pas de nature à rendre toute comparaison impossible en ce qui concerne le calcul de l'indemnité de congé en cas de licenciement de travailleurs appartenant à l'une ou à l'autre catégorie. |
B.7. Krachtens artikel 39, § 1, van de Arbeidsovereenkomstenwet heeft | B.7. En vertu de l'article 39, § 1er, de la loi relative aux contrats |
een werknemer die wordt ontslagen zonder opzeggingstermijn recht op | de travail, un travailleur qui est licencié sans préavis a droit à une |
een opzeggingsvergoeding die gelijk is aan het lopende loon dat | indemnité de congé égale à la rémunération en cours correspondant soit |
overeenstemt hetzij met de duur van de opzeggingstermijn, hetzij met | à la durée du délai de préavis, soit à la partie de ce délai restant à |
het resterende gedeelte van die termijn. In de door de rechter | courir. Dans l'interprétation retenue par le juge a quo, la « |
aangenomen interpretatie stemt het « lopende loon » in geval van | rémunération en cours » correspond, en cas de prestations de travail |
verminderde arbeidsprestaties overeen met het loon dat reëel wordt | réduites, à la rémunération réellement perçue et non à la rémunération |
verworven en niet met het voordien verworven voltijdse loon. | à temps plein perçue auparavant. |
Om de loopbaanonderbreking voldoende attractief te maken, de | Afin de rendre l'interruption de carrière suffisamment attrayante, de |
werkzekerheid van de betrokken werknemers te waarborgen en om mogelijk | garantir la sécurité d'emploi des travailleurs concernés et de |
onevenredige gevolgen van een ontslag tijdens of vanwege de | tempérer les effets, qui peuvent être disproportionnés, d'un |
loopbaanonderbreking te matigen, heeft de wetgever voorzien in een | licenciement au cours de l'interruption de carrière ou en raison de |
forfaitaire beschermingsvergoeding gelijk aan zes maanden loon in | cette interruption, le législateur a prévu une indemnité de protection |
geval van een ontslag zonder dringende of voldoende reden (artikel | forfaitaire égale à six mois de rémunération en cas de licenciement |
101, zesde lid, van de wet van 22 januari 1985) en heeft hij bovendien | sans motif grave ou suffisant (article 101, alinéa 6, de la loi du 22 |
in artikel 103 van de wet van 22 januari 1985 bepaald dat, voor de | janvier 1985) et il a en outre prévu à l'article 103 de la loi du 22 |
berekening van de opzeggingstermijn of het aantal maanden dat in | janvier 1985 que, pour le calcul du délai de préavis ou du nombre de |
aanmerking moet worden genomen voor het vaststellen van het bedrag van | mois qui doit être pris en considération pour établir le montant de |
de opzeggingsvergoeding bedoeld in artikel 39, § 1, van de | l'indemnité de congé prévue à l'article 39, § 1er, de la loi relative |
Arbeidsovereenkomstenwet, moet worden uitgegaan van het basisjaarloon | aux contrats de travail, il convient de se fonder sur la rémunération |
alsof de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had verminderd. | annuelle de base comme si le travailleur n'avait pas réduit ses |
Te dezen kan de wetgever evenwel niet in redelijkheid worden verweten | prestations de travail. En l'espèce, il ne peut toutefois raisonnablement être reproché au |
dat hij niet zover is gegaan om ook voor het bedrag van de | législateur de ne pas avoir également prévu, de surcroît, qu'il |
opzeggingsvergoeding te bepalen dat moet worden uitgegaan van het | fallait se fonder sur la rémunération annuelle de base comme si le |
basisjaarloon alsof de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had | travailleur n'avait pas réduit ses prestations de travail pour fixer |
verminderd. | le montant de l'indemnité de congé. |
Het behoort immers tot de beoordelingsvrijheid van de wetgever om te | En effet, il relève du pouvoir d'appréciation du législateur de |
bepalen in welke mate de maatregelen tot bescherming tegen ontslag van | déterminer à quel point les mesures de protection contre le |
de werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd, | licenciement du travailleur ayant réduit ses prestations de travail |
daadwerkelijk ervoor kunnen zorgen dat de werkgever ervan wordt | peuvent effectivement avoir pour effet de dissuader l'employeur de |
weerhouden tot ontslag over te gaan. | procéder à un licenciement. |
Het Hof zou die keuze enkel kunnen afkeuren in geval van een kennelijk | La Cour ne pourrait censurer ce choix qu'en cas d'appréciation |
onredelijke beoordeling, wat niet het geval is, ermee rekening | manifestement déraisonnable, ce qui n'est pas le cas, compte tenu de |
houdende dat voor de werknemers die hun arbeidsprestaties hebben | ce qu'il a été prévu, pour les travailleurs qui ont réduit leurs |
verminderd op grond van het tijdskrediet met toepassing van de cao nr. | prestations de travail sur la base du crédit-temps, en application de |
77bis, en meer bepaald op grond van artikel 20, § 4, van die cao, in | la CCT n° 77bis, et plus précisément en vertu de l'article 20, § 4, de |
navolging van artikel 101 van de wet van 22 januari 1985, is bepaald | cette CCT, dans la même logique que celle de l'article 101 de la loi |
dat de werkgever die de arbeidsovereenkomst beëindigt zonder dringende | du 22 janvier 1985, que l'employeur qui met fin au contrat de travail |
reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong niet vreemd zijn | sans motif grave ou pour un motif dont la nature et l'origine ne sont |
aan de vermindering van de arbeidsprestaties, naast de | pas étrangères à la réduction des prestations de travail, est tenu de |
opzeggingsvergoeding een forfaitaire beschermingsvergoeding dient te | payer, outre l'indemnité de congé, une indemnité de protection |
betalen die gelijk is aan het loon van zes maanden. | |
B.8.1. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft bij zijn arrest | forfaitaire égale à la rémunération de six mois. |
van 22 oktober 2009 (HvJ, 22 oktober 2009, C-116/08, Meerts) over een | B.8.1. Dans son arrêt du 22 octobre 2009 (CJCE, 22 octobre 2009, |
prejudiciële vraag gesteld bij arrest van het Hof van Cassatie (Cass., | C-116/08, Meerts) rendu sur question préjudicielle posée par la Cour |
25 februari 2008, Arr. Cass., 2008, nr. 126) geoordeeld : | de cassation (Cass., 25 février 2008, Pas., 2008, n° 126), la Cour de |
justice de l'Union européenne a jugé : | |
« Clausule 2, punten 6 en 7, van de raamovereenkomst inzake | « La clause 2, points 6 et 7, de l'accord-cadre sur le congé parental, |
ouderschapsverlof, gesloten op 14 december 1995, die is opgenomen in | conclu le 14 décembre 1995, qui figure en annexe de la directive |
de bijlage bij richtlijn 96/34/EG van de Raad van 3 juni 1996 | 96/34/CE du Conseil, du 3 juin 1996, concernant l'accord-cadre sur le |
betreffende de door de UNICE [Unie van Industrie- en | congé parental conclu par l'UNICE [Union des Confédérations de |
Werkgeversfederaties der Europese Gemeenschap], het CEEP [Europees | l'industrie et des employeurs d'Europe], le CEEP [Centre européen des |
Centrum van gemeenschapsbedrijven] en het EVV [Europees Verbond van | entreprises à participation publique] et la CES [Confédération |
Vakverenigingen] gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof, | européenne des syndicats], telle que modifiée par la directive |
zoals gewijzigd bij richtlijn 97/75/EG van de Raad van 15 december | 97/75/CE du Conseil, du 15 décembre 1997, doit être interprétée en ce |
1997, moet aldus worden uitgelegd dat zij eraan in de weg staat dat, | sens qu'elle s'oppose à ce que, en cas de résiliation unilatérale par |
wanneer een werkgever de arbeidsovereenkomst van een voor onbepaalde | l'employeur, sans motif grave ou sans respecter le délai légal de |
tijd voltijds in dienst genomen werknemer tijdens diens deeltijds | préavis, du contrat de travail d'un travailleur engagé à durée |
ouderschapsverlof zonder dringende reden of zonder inachtneming van de | indéterminée et à temps plein alors que ce dernier bénéficie d'un |
wettelijk bepaalde opzeggingstermijn eenzijdig beëindigt, de aan de | congé parental à temps partiel, l'indemnité à verser à ce travailleur |
werknemer te betalen vergoeding wordt bepaald op basis van het | soit déterminée sur la base de la rémunération réduite qu'il perçoit |
verminderde loon dat hij ontvangt op het tijdstip van het ontslag ». | lorsque le licenciement intervient ». |
Die uitspraak moet worden geplaatst binnen de Europeesrechtelijke | Cette décision doit être replacée dans le contexte européen de la |
context van de voormelde richtlijn en raamovereenkomst inzake | directive précitée et de l'accord-cadre sur le congé parental. |
ouderschapsverlof. | |
B.8.2. Sindsdien heeft de wetgever, rekening houdend met het voormelde | B.8.2. Depuis lors, compte tenu de l'arrêt précité de la Cour de |
arrest van het Hof van Justitie, bij artikel 90, 2°, van de wet van 30 | justice, le législateur a adopté, par le biais de l'article 90, 2°, de |
december 2009 houdende diverse bepalingen, artikel 105, § 3, van de | la loi du 30 décembre 2009 portant des dispositions diverses, |
wet van 22 januari 1985 aangenomen, dat bepaalt : | l'article 105, § 3, de la loi du 22 janvier 1985, qui dispose : |
« Wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd gedurende een periode | « Lorsqu'il est mis fin au contrat de travail durant une période de |
van vermindering van arbeidsprestaties in het kader van een | réduction des prestations de travail dans le cadre d'un congé parental |
ouderschapsverlof genomen in toepassing van deze afdeling, wordt onder | pris en exécution de la présente section, on entend par ' rémunération |
' lopend loon ' in de zin van artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 | en cours ' au sens de l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 |
betreffende de arbeidsovereenkomsten begrepen het loon dat de | relative aux contrats de travail, la rémunération à laquelle le |
werknemer krachtens zijn arbeidsovereenkomst zou hebben verdiend | travailleur aurait eu droit en vertu de son contrat de travail s'il |
indien hij zijn arbeidsprestaties niet had verminderd ». | n'avait pas réduit ses prestations ». |
Uit de parlementaire voorbereiding van die bepaling blijkt dat die | Il ressort des travaux préparatoires de cette disposition que ce |
regeling enkel betrekking heeft op het ouderschapsverlof en niet op | régime ne concerne que le congé parental et non les autres formes de |
andere vormen van deeltijdse arbeid (Parl. St., Kamer, 2009-2010, DOC | travail à temps partiel (Doc. parl., Chambre, 2009-2010, DOC |
52-2299/016, p. 31). Een amendement om de regeling uit te breiden tot | 52-2299/016, p. 31). Un amendement destiné à étendre ce régime à |
alle vormen van vermindering van arbeidsprestaties met toepassing van | toutes les formes de réduction des prestations de travail en |
de afdelingen 3 en 3bis van de wet van 22 januari 1985 (ibid., DOC | application des sections 3 et 3bis de la loi du 22 janvier 1985 |
52-2299/003, p. 11) is niet aangenomen (ibid., DOC 52-2299/016, p. | (ibid., DOC 52-2299/003, p. 11) n'a pas été adopté (ibid., DOC |
38). | 52-2299/016, p. 38). |
B.8.3. Uit het gegeven dat, op grond van de voormelde rechtspraak van | B.8.3. Le fait que, pour déterminer une éventuelle indemnité de congé |
het Hof van Justitie tot uitlegging van de raamovereenkomst inzake | due par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur au cours |
ouderschapsverlof en van artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari | du congé parental de ce dernier, il faille, en vertu de la |
1985, voor het bepalen van een eventuele opzeggingsvergoeding in geval | jurisprudence précitée de la Cour de justice interprétant |
van ontslag, door de werkgever, van een werknemer tijdens diens | l'accord-cadre sur le congé parental et de l'article 105, § 3, de la |
ouderschapsverlof moet worden uitgegaan van het loon alsof de | loi du 22 janvier 1985, se baser sur la rémunération perçue comme si |
werknemer geen ouderschapsverlof heeft genomen, volgt nog niet dat het | le travailleur n'avait pas pris de congé parental ne signifie pas pour |
kennelijk onevenredig zou zijn om voor het bepalen van de eventuele | autant qu'il serait manifestement déraisonnable de se baser, pour |
opzeggingsvergoeding in geval van ontslag, door de werkgever, van een | déterminer l'éventuelle indemnité de congé due par l'employeur en cas |
werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd, uit te gaan van | de licenciement d'un travailleur qui a réduit ses prestations de |
het lopende loon voor zijn verminderde prestaties, rekening houdend | travail, sur la rémunération en cours perçue pour ses prestations |
zowel met artikel 103 van de wet van 22 januari 1985 als met het | réduites, compte tenu tant de l'article 103 de la loi du 22 janvier |
gegeven dat naar Belgisch recht naast de opzeggingsvergoeding voor die | 1985 que du fait que le droit belge prévoit en faveur de ce |
werknemer wordt voorzien in een beschermingsvergoeding van zes maanden | travailleur, outre l'indemnité de congé, une indemnité de protection |
loon ten laste van de werkgever, indien deze de arbeidsovereenkomst | égale à six mois de rémunération à charge de l'employeur, si celui-ci |
beëindigt zonder dringende reden of om een reden waarvan de aard en de | a mis fin au contrat de travail sans motif grave ou pour un motif dont |
oorsprong niet vreemd zijn aan de vermindering van de | la nature et l'origine ne sont pas étrangères à la réduction des |
arbeidsprestaties. | prestations de travail. |
B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.9. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de | L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de |
arbeidsovereenkomsten schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | travail ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution, dans |
niet, in de interpretatie dat, in geval van ontslag van een werknemer | l'interprétation selon laquelle, en cas de licenciement d'un |
die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd, bij de vaststelling van | travailleur qui a réduit ses prestations de travail, il convient de se |
het bedrag van de opzeggingsvergoeding moet worden uitgegaan van het | baser sur la rémunération en cours correspondant aux activités |
lopende loon dat overeenstemt met de verminderde activiteiten. | réduites pour fixer le montant de l'indemnité de congé. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 15 december 2011. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 15 décembre 2011. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Bossuyt. | M. Bossuyt. |