Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 150/2011 van 13 oktober 2011 Rolnummer 5027 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 271 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Luik. Het Grond samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 150/2011 van 13 oktober 2011 Rolnummer 5027 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 271 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Luik. Het Grond samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-(...) Extrait de l'arrêt n° 150/2011 du 13 octobre 2011 Numéro du rôle : 5027 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 271 du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de première instance de Liège. La Cour co composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe,(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 150/2011 van 13 oktober 2011 Extrait de l'arrêt n° 150/2011 du 13 octobre 2011
Rolnummer 5027 Numéro du rôle : 5027
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 271 van het En cause : la question préjudicielle relative à l'article 271 du Code
Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de première
van eerste aanleg te Luik. instance de Liège.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L.
rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en F. Daoût, Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke et F. Daoût, assistée du
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 1 september 2010 in zake Mohamed Dargaa en Rosa Par jugement du 1er septembre 2010 en cause de Mohamed Dargaa et Rosa
Napolillo tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie Napolillo contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au
van het Hof is ingekomen op 15 september 2010, heeft de Rechtbank van greffe de la Cour le 15 septembre 2010, le Tribunal de première
eerste aanleg te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : instance de Liège a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 271 van het WIB 1992 de artikelen 40 [lees : 10], « L'article 271 du C.I.R./92 viole-t-il les articles 40, [lire : 10],
11, 170 en 172 van de Grondwet, doordat het aan de Koning de 11, 170 et 172 de la Constitution en ce qu'il délègue au Roi le
bevoegdheid delegeert om een belasting in het leven te roepen, dat wil
zeggen een belastbaar inkomen aan te wijzen en een (juridische of pouvoir de créer un impôt, c'est-à-dire de désigner un revenu
daadwerkelijke) belastingplichtige te identificeren alsook het tarief imposable et d'identifier un redevable (juridique ou effectif) ainsi
van die belasting vast te leggen in zoverre, met toepassing van que d'en fixer le taux dans la mesure où, en application de l'article
artikel 87, 4°, KB/WIB 1992, de bedrijfsvoorheffing aan de bron 87, 4° AR/CIR 92 le précompte professionnel est dû à la source sur les
verschuldigd is op uitkeringen of kapitalen als vermeld in artikel 90, rentes ou les capitaux visés à l'article 90, 3° et 4° du C.I.R./92
3° en 4°, van het WIB 1992, die rijksinwoners betalen of toekennen aan payés ou attribués par des habitants du Royaume à des non-habitants du
niet-rijksinwoners, wat tot gevolg heeft dat de onderhoudsplichtige Royaume, ce qui a pour effet que le débiteur d'aliments supporte
definitief de last draagt van de bedrijfsvoorheffing die hij moet définitivement la charge du précompte professionnel qu'il doit
inhouden op het onderhoudsgeld, met betrekking tot hetwelk de prélever sur la rente alimentaire, sur laquelle le pouvoir de taxation
belastingheffing, met toepassing van een overeenkomst tot het
vermijden van dubbele belasting, toekomt aan de verblijfstaat van de appartient, en application d'une convention préventive de double
onderhoudsgerechtigde ? ». imposition à l'Etat de résidence du crédirentier ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Uit het door de verwijzende rechter overgezonden B.1. Il ressort du dossier de la procédure transmis par le juge a quo
rechtsplegingsdossier en de motivering van de verwijzingsbeslissing et des motifs de la décision de renvoi que la Cour est invitée à
blijkt dat het Hof wordt verzocht uitspraak te doen over de
bestaanbaarheid, met artikel 170, § 1, van de Grondwet, van artikel statuer sur la compatibilité, avec l'article 170, § 1er, de la
271 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 zoals het van Constitution, de l'article 271 du Code des impôts sur les revenus 1992
toepassing was tijdens het aanslagjaar 2006, in zoverre die tel qu'il était applicable lors de l'exercice d'imposition 2006, en ce
wetsbepaling aan de Koning de bevoegdheid zou delegeren om een que cette disposition législative déléguerait au Roi le pouvoir
belasting in te voeren op de in artikel 90, 3° en 4°, van hetzelfde d'établir un impôt sur les rentes alimentaires visées à l'article 90,
Wetboek bedoelde onderhoudsuitkeringen die door een rijksinwoner 3° et 4°, du même Code qui sont payées ou attribuées par un habitant
worden betaald of toegekend aan een niet-rijksinwoner, waarbij zij Hem du Royaume à un non-habitant du Royaume, en L'habilitant à déterminer
ertoe machtigt de belastingplichtige, de belastbare materie en de le contribuable, la matière imposable et le taux d'imposition de cet
aanslagvoet van die belasting te bepalen. impôt.
B.2. Artikel 170, § 1, van de Grondwet bepaalt : B.2. L'article 170, § 1er, de la Constitution dispose :
« Geen belasting ten behoeve van de Staat kan worden ingevoerd dan « Aucun impôt au profit de l'Etat ne peut être établi que par une loi
door een wet ». ».
Die bepaling drukt het wettigheidsbeginsel in fiscale zaken uit, dat
vereist dat de wezenlijke bestanddelen van de belasting in beginsel Cette disposition exprime le principe de la légalité de l'impôt qui
bij de wet worden bepaald, opdat geen enkele belasting kan worden exige que les éléments essentiels de l'impôt soient, en principe,
geheven zonder de instemming van de belastingplichtigen, uitgedrukt déterminés par la loi, afin qu'aucun impôt ne puisse être levé sans le
door hun vertegenwoordigers. Tot de wezenlijke bestanddelen van de consentement des contribuables, exprimé par leurs représentants. Font
belasting behoren de aanwijzing van de belastingplichtigen, de partie des éléments essentiels de l'impôt la désignation des
belastbare materie, de belastbare grondslag, de aanslagvoet en de contribuables, la matière imposable, la base imposable, le taux
eventuele belastingvrijstellingen en -verminderingen. d'imposition et les éventuelles exonérations et diminutions d'impôt.
B.3.1. De « belasting van niet-inwoners » is van de vier B.3.1. L'« impôt des non-résidents » est celui des quatre impôts sur
inkomstenbelastingen (artikel 1, § 1, van het Wetboek van de les revenus (article 1er, § 1er, du Code des impôts sur les revenus
inkomstenbelastingen 1992) die waaraan met name de « 1992) auquel sont notamment assujettis les « non-habitants du Royaume
niet-rijksinwoners » zijn onderworpen (artikel 227, 1°, van hetzelfde » (article 227, 1°, du même Code).
Wetboek). B.3.2. Die belasting wordt « uitsluitend geheven van in België B.3.2. Cet impôt est « perçu exclusivement sur les revenus produits ou
behaalde of verkregen inkomsten die aan de belasting zijn onderworpen » (artikel 228, § 1, van hetzelfde Wetboek). recueillis en Belgique et qui sont imposables » (article 228, § 1er, du même Code).
Tijdens het aanslagjaar 2006 waren « in die inkomsten [...] begrepen Lors de l'exercice d'imposition 2006, étaient « compris dans ces
[...] diverse inkomsten als vermeld in artikel 90, 1° tot 11°, in revenus [...] les revenus divers visés à l'article 90, 1° à 11°, dans
geval het betreft [...] onderhoudsuitkeringen ten laste van le cas où il s'agi [ssai]t : [...] de rentes alimentaires à charge
rijksinwoners » (artikel 228, § 2, 9°, c ), van hetzelfde Wetboek, d'habitants du Royaume » (article 228, § 2, 9°, c), du même Code, tel
zoals gewijzigd bij artikel 36, 2°, van het koninklijk besluit van 20 que modifié par l'article 36, 2°, de l'arrêté royal du 20 décembre
december 1996 « houdende diverse fiscale maatregelen, met toepassing 1996 « portant des mesures fiscales diverses en application des
van de artikelen 2, § 1, en 3, § 1, 2° en 3°, van de wet van 26 juli articles 2, § 1er, et 3, § 1er, 2° et 3°, de la loi du 26 juillet 1996
1996 strekkende tot realisatie van de budgettaire voorwaarden tot visant à réaliser les conditions budgétaires de la participation de la
deelname van België aan de Europese Economische en Monetaire Unie », Belgique à l'Union économique et monétaire européenne », et par
en bij artikel 49, 1°, van de wet van 15 december 2004). l'article 49, 1°, de la loi du 15 décembre 2004).
Artikel 90, 3° en 4°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen L'article 90, 3° et 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, tel
1992, zoals gewijzigd bij artikel 167 van de wet van 27 december 2005 qu'il a été modifié par l'article 167 de la loi du 27 décembre 2005
houdende diverse bepalingen, luidde : portant des dispositions diverses, disposait :
« Diverse inkomsten zijn : « Les revenus divers sont :
[...] [...]
3° onderhoudsuitkeringen die aan de belastingplichtige regelmatig zijn toegekend door personen van wier gezin hij geen deel uitmaakt, wanneer ze worden toegekend ter uitvoering van een verplichting op grond van het Burgerlijk of het Gerechtelijk Wetboek of van de wet van 23 november 1998 tot invoering van de wettelijke samenwoning, zomede kapitalen die zulke uitkeringen vervangen; 4° uitkeringen of aanvullende uitkeringen als vermeld onder 3° die, ter uitvoering van een gerechtelijke beslissing waarbij het bedrag ervan met terugwerkende kracht wordt vastgesteld of verhoogd, aan de belastingplichtige zijn betaald na het belastbare tijdperk waarop ze betrekking hebben; 3° les rentes alimentaires attribuées au contribuable par des personnes du ménage dont il ne fait pas partie, lorsqu'elles lui sont attribuées en exécution d'une obligation résultant du Code civil ou du Code judiciaire ou de la loi du 23 novembre 1998 instaurant la cohabitation légale, ainsi que les capitaux tenant lieu de telles rentes; 4° les rentes ou rentes complémentaires visées au 3° payées au contribuable après la période imposable à laquelle elles se rapportent en exécution d'une décision judiciaire qui en a fixé ou augmenté le montant avec effet rétroactif;
[...] ». [...] ».
B.3.3. In zoverre zij betrekking heeft op de inkomsten vermeld in
artikel 90, 3° en 4°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen B.3.3. En ce qu'il porte sur les revenus visés par l'article 90, 3° et
1992, is de belasting van niet-inwoners gelijk aan de 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, l'impôt des non-résidents
bedrijfsvoorheffing die op die inkomsten betrekking heeft (artikel 248 est égal au précompte professionnel qui s'y rapporte (article 248 de
van dat Wetboek, vervangen bij artikel 32 van de wet van 28 juli 1992 ce Code, remplacé par l'article 32 de la loi du 28 juillet 1992
houdende fiscale en financiële bepalingen). portant des dispositions fiscales et financières).
De bedrijfsvoorheffing wordt vastgesteld « volgens de aanduidingen van Le précompte professionnel est déterminé « suivant les indications des
de schalen opgesteld » bij een bij wet bekrachtigd koninklijk besluit (artikel 275 van hetzelfde Wetboek). barèmes établis » par un arrêté royal confirmé par la loi (article 275 du même Code).
B.4.1. Zoals de andere drie inkomstenbelastingen wordt de « belasting B.4.1. Comme les trois autres impôts sur les revenus, l'« impôt des
van niet-inwoners » geheven « door middel van voorheffingen, binnen de non-résidents » est perçu « par voie de précomptes dans les limites et
grenzen en onder de voorwaarden als bepaald in titel VI, hoofdstuk I » aux conditions prévues au titre VI, chapitre premier » (article 1er, §
(artikel 1, § 2, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992). 2, du Code des impôts sur les revenus 1992).
B.4.2. De artikelen 270 en 271 van het Wetboek van de B.4.2. Les articles 270 et 271 du Code des impôts sur les revenus 1992
inkomstenbelastingen 1992 openen afdeling IV (« Bedrijfsvoorheffing ») ouvrent la section IV (« Précompte professionnel ») du chapitre I («
van hoofdstuk I (« Storting van de belasting door voorheffing ») van Versement de l'impôt par voie de précomptes ») du titre VI («
titel VI (« Aan de vier belastingen gemene bepalingen ») van dat Dispositions communes aux quatre impôts ») de ce Code.
Wetboek. In artikel 270 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 - L'article 270 du Code des impôts sur les revenus 1992 - tel qu'il a
zoals het de laatste keer is gewijzigd bij artikel 31 van de été modifié la dernière fois par l'article 31 de la loi-programme (I)
programmawet (I) van 24 december 2002 - worden zes categorieën van du 24 décembre 2002 - énumère six catégories de personnes qui sont «
personen opgesomd die « de bedrijfsvoorheffing [...] verschuldigd » redevables du précompte professionnel ».
zijn. Artikel 271 van hetzelfde Wetboek - zoals gewijzigd bij artikel 43 van L'article 271 du même Code - tel qu'il a été modifié par l'article 43
de wet van 6 juli 1994 houdende fiscale bepalingen, bij artikel 48 van de la loi du 6 juillet 1994 portant des dispositions fiscales, par
het koninklijk besluit van 20 december 1996, en bij artikel 32 van de l'article 48 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996, et par l'article
programmawet (I) van 24 december 2002 - bepaalde : 32 de la loi-programme (I) du 24 décembre 2002 - disposait :
« De Koning kan, onder de voorwaarden die Hij bepaalt, de toepassing « Le Roi peut, aux conditions qu'Il détermine, étendre l'application
van artikel 270 uitbreiden tot winst, baten [...], alsmede tot in de l'article 270 aux bénéfices, aux profits, ainsi qu'aux revenus
artikel 90, 1° tot 4° vermelde diverse inkomsten ». divers visés à l'article 90, 1° à 4° ».
De in het geding zijnde bepaling herhaalt in hoofdzaak de regel La disposition en cause reproduit, pour l'essentiel, la règle exprimée
uitgedrukt in artikel 181 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen par l'article 181 du Code des impôts sur les revenus 1964, tel qu'il
1964, zoals het was vervangen bij artikel 34 van de wet van 5 januari avait été remplacé par l'article 34 de la loi du 5 janvier 1976 «
1976 « betreffende de budgettaire voorstellen 1975-1976 », dat zelf relative aux propositions budgétaires 1975-1976 » qui trouve lui-même
zijn oorsprong vindt in artikel 45, § 4, van de wet van 20 november son origine dans l'article 45, § 4, de la loi du 20 novembre 1962
1962 houdende hervorming van de inkomstenbelastingen. portant réforme des impôts sur les revenus.
Die laatste bepaling had tot doel de Koning ertoe te machtigen « de Cette dernière disposition avait pour objet d'habiliter le Roi à «
toepassing van » het voor de bedrijfsvoorheffing aangenomen « stelsel étendre l'application [du] système de perception à la source » adopté
van inning aan de bron [uit te breiden] » (Parl. St., Kamer, pour le précompte professionnel (Doc. parl., Chambre, 1961-1962, n°
1961-1962, nr. 264/1, p. 102). 264/1, p. 102).
B.4.3. Artikel 87, 4°, van het koninklijk besluit « tot uitvoering van B.4.3. Pris en exécution de la disposition en cause, l'article 87, 4°,
het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 » is genomen ter uitvoering van de in het geding zijnde bepaling en luidt : de l'arrêté royal « d'exécution du Code des impôts sur les revenus 1992 » dispose :
« Behoudens de door de wet en door internationale overeenkomsten « Sous réserve des exonérations prévues par la loi et les conventions
bepaalde vrijstellingen, is de bedrijfsvoorheffing aan de bron verschuldigd op : internationales, le précompte professionnel est dû à la source sur :
[...] [...]
4° uitkeringen of kapitalen als vermeld in artikel 90, 3° en 4°, van 4° les rentes ou les capitaux visés à l'article 90, 3° et 4°, du même
hetzelfde Wetboek [van de inkomstenbelastingen 1992], die Code [des impôts sur les revenus 1992], payés ou attribués par des
rijksinwoners betalen of toekennen aan niet-rijksinwoners; habitants du Royaume à des non-habitants du Royaume;
[...] ». [...] ».
B.5. Uit de in B.3 geciteerde bepalingen blijkt dat de B.5. Il ressort des dispositions citées en B.3 que le contribuable, la
belastingplichtige, de belastbare materie en de aanslagvoet van de in matière imposable et le taux d'imposition de l'impôt visé par la
de prejudiciële vraag bedoelde belasting worden vastgelegd in andere question préjudicielle sont déterminés par d'autres dispositions
wets- of verordeningsbepalingen dan artikel 271 van het Wetboek van de législatives ou réglementaires que l'article 271 du Code des impôts
inkomstenbelastingen 1992. De delegatie aan de Koning die in de in het geding zijnde bepaling is vervat, heeft enkel betrekking op de wijze van inning van de belasting, in het bijzonder op het bepalen van de personen die de voorheffing met betrekking tot die belasting verschuldigd zijn. Zij heeft geen betrekking op het bepalen van de belastingplichtige zelf en heeft dus geen betrekking op een wezenlijk bestanddeel van die belasting. In zoverre zij verwijst naar de in artikel 90, 3° en 4°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 bedoelde diverse inkomsten, is de in het geding zijnde bepaling, zoals zij van toepassing was op het aanslagjaar 2006, derhalve niet onbestaanbaar met artikel 170, § 1, van de Grondwet. sur les revenus 1992. La délégation au Roi que contient la disposition en cause ne porte que sur le mode de perception de l'impôt, en particulier sur la détermination des redevables du précompte relatif à cet impôt. Elle ne concerne pas la détermination du contribuable lui-même et ne porte donc pas sur un élément essentiel de cet impôt. En ce qu'elle fait référence aux revenus divers visés à l'article 90, 3° et 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, la disposition en cause, telle qu'elle était applicable à l'exercice d'imposition 2006, n'est dès lors pas incompatible avec l'article 170, § 1er, de la Constitution.
B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
In zoverre het verwijst naar de in artikel 90, 3° en 4°, van het En ce qu'il fait référence aux revenus divers visés à l'article 90, 3°
Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 bedoelde diverse inkomsten,
schendt artikel 271 van hetzelfde Wetboek, zoals het van toepassing et 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, l'article 271 du même
Code, tel qu'il était applicable à l'exercice d'imposition 2006, ne
was op het aanslagjaar 2006, artikel 170, § 1, van de Grondwet niet. viole pas l'article 170, § 1er, de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 13 oktober 2011. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 13 octobre 2011.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
R. Henneuse. R. Henneuse.
^