Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 144/2011 van 22 september 2011 Rolnummer 5056 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Bergen. Het Grondwettelijk Hof, samenge wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging "
Uittreksel uit arrest nr. 144/2011 van 22 september 2011 Rolnummer 5056 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Bergen. Het Grondwettelijk Hof, samenge wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Extrait de l'arrêt n° 144/2011 du 22 septembre 2011 Numéro du rôle : 5056 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 579, 1°, du Code judiciaire, posée par la Cour du travail de Mons. La Cour constitutionnelle, composé après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procéd(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 144/2011 van 22 september 2011 Extrait de l'arrêt n° 144/2011 du 22 septembre 2011
Rolnummer 5056 Numéro du rôle : 5056
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 579, 1°, van het En cause : la question préjudicielle relative à l'article 579, 1°, du
Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Bergen. Code judiciaire, posée par la Cour du travail de Mons.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du
voorzitter M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. président M. Bossuyt, et des juges E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P.
Moerman, J. Spreutels en T. Merckx-Van Goey, bijgestaan door de Moerman, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, assistée du greffier
griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van rechter J.-P. P.-Y. Dutilleux, présidée par le juge J.-P. Snappe,
Snappe, wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest van 15 november 2010 in zake Claude Dupont tegen de cvba « Par arrêt du 15 novembre 2010 en cause de Claude Dupont contre la SCRL
P&V Verzekeringen », het gemeentebestuur van Dour en « P&V « P&V Assurances », l'administration communale de Dour et « P&V Caisse
Gemeenschappelijke Kas tegen de Arbeidsongevallen », waarvan de commune contre les accidents du travail », dont l'expédition est
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 18 november 2010, parvenue au greffe de la Cour le 18 novembre 2010, la Cour du travail
heeft het Arbeidshof te Bergen de volgende prejudiciële vraag gesteld de Mons a posé la question préjudicielle suivante :
: « Schendt artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek, in die « Dans l'interprétation selon laquelle les juridictions du travail ne
interpretatie dat de arbeidsgerechten geen kennis kunnen nemen van peuvent connaître des litiges relatifs à l'application de la
geschillen met betrekking tot de toepassing van de législation en matière d'accidents du travail (dans le cadre de
arbeidsongevallenwetgeving (in het kader waarvan moet worden begrepen laquelle il y a lieu d'entendre toutes les réglementations légales en
alle wettelijke reglementeringen krachtens welke vergoedingen voor vertu desquelles des indemnités pour accidents du travail doivent être
arbeidsongevallen moeten worden toegekend) en geen kennis kunnen nemen allouées) et ne peuvent connaître des litiges en matière d'application
van geschillen met betrekking tot de toepassing van een d'un contrat d'assurance de droit commun qui doit, en vertu de
gemeenrechtelijke verzekeringsovereenkomst die, op grond van artikel
55 van bijlage 3 van het koninklijk besluit van 6 mei 1971, moet l'article 55 de l'annexe 3 de l'arrête royal du 6 mai 1971, être
worden gesloten door de gemeentelijke overheid die vrijwillige conclu par l'autorité communale occupant à son service des
brandweerlieden in haar dienst tewerkstelt en dezelfde waarborgen moet sapeurs-pompiers volontaires et qui doit offrir les mêmes garanties
bieden als die waarin de wet van 3 juli 1967 voor de que celles prévues par la loi du 3 juillet 1967 au bénéfice des
sapeurs-pompiers professionnels, l'article 579, 1°, du Code judiciaire
beroepsbrandweerlieden voorziet, de beginselen van gelijkheid en viole-t-il les principes d'égalité et de non-discrimination garantis
niet-discriminatie gewaarborgd bij de artikelen 10 en 11 van de par les articles 10 et 11 de la Constitution étant entendu que les
Grondwet, met dien verstande dat beide groepen van brandweerlieden (de deux groupes de pompiers (les volontaires et les professionnels) se
vrijwilligers en het beroepspersoneel) zich onbetwistbaar bevinden in trouvent incontestablement dans une situation comparable dès lors
een vergelijkbare situatie, aangezien zij zijn blootgesteld aan qu'ils sont exposés aux mêmes risques d'accident et ce même si une
dezelfde risico's op ongevallen, zelfs indien een belangrijk verschil différence notable oppose les deux groupes dans la mesure où les
bestaat tussen beide groepen in zoverre de vrijwillige brandweerlieden
zijn onttrokken aan de toepassing van de wet van 27 juni 1969 tot pompiers volontaires sont soustraits à l'application de la loi du 27
herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de juin 1969 révisant l'arrêté-loi du 28 décembre 1944 concernant la
maatschappelijke zekerheid der arbeiders wanneer hun trimestriële sécurité sociale des travailleurs lorsque leur rémunération
bezoldiging niet meer bedraagt dan 785,95 euro (geïndexeerd bedrag) trimestrielle n'excède pas € 785,95 (montant indexé) (telle est la
(situatie waarin de heer Dupont zich bevindt), terwijl de situation de M. Dupont) alors que les pompiers professionnels sont,
beroepsbrandweerlieden van hun kant zonder enige uitzondering zijn
onderworpen aan het socialezekerheidsstelsel dat op de werknemers van quant à eux, sans exception aucune, soumis au régime de sécurité
de overheidssector van toepassing is ? ». sociale applicable aux travailleurs du secteur public ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 579, 1°, van B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 579, 1°, du Code
het Gerechtelijk Wetboek, dat bepaalt : judiciaire, qui dispose :
« De arbeidsrechtbank neemt kennis : « Le tribunal du travail connaît :
1° van de vorderingen betreffende de vergoeding van schade 1° des demandes relatives à la réparation des dommages résultant des
voortkomende uit arbeidsongevallen, uit ongevallen op de weg van en accidents du travail, des accidents sur le chemin du travail et des
naar het werk en uit beroepsziekten ». maladies professionnelles ».
B.2. De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of B.2. La question préjudicielle interroge la Cour sur le point de
artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek bestaanbaar is met de savoir si l'article 579, 1°, du Code judiciaire est compatible avec
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in de interpretatie dat les articles 10 et 11 de la Constitution, dans l'interprétation selon
uitsluitend de slachtoffers van arbeidsongevallen en ongevallen op de laquelle seules les victimes d'accidents du travail et d'accidents sur
weg van en naar het werk hun vorderingen betreffende de vergoeding van le chemin du travail peuvent porter devant les tribunaux du travail
de uit de voormelde ongevallen voortvloeiende schade aanhangig kunnen leurs demandes relatives à la réparation des dommages résultant des
maken bij de arbeidsrechtbank wanneer zij zijn verzekerd krachtens de accidents précités lorsqu'elles sont assurées en vertu de la loi du 3
wet van 3 juli 1967 « betreffende de preventie van of de juillet 1967 « sur la prévention ou la réparation des dommages
schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg résultant des accidents du travail, des accidents survenus sur le
naar en van het werk en voor beroepsziekten in de overheidssector » en chemin du travail et des maladies professionnelles dans le secteur
niet wanneer zij zijn verzekerd door een ongevallenverzekering van public » et non lorsqu'elles sont assurées par une assurance accidents
gemeen recht die krachtens artikel 55 van bijlage nr. 3 bij het de droit commun qui doit, en vertu de l'article 55 de l'annexe n° 3 à
koninklijk besluit van 6 mei 1971 « tot vaststelling van de modellen l'arrêté royal du 6 mai 1971 « fixant les types de règlements
van gemeentelijke reglementen betreffende de organisatie van de
gemeentelijke brandweerdiensten » met een verzekeraar moet worden communaux relatifs à l'organisation des services communaux d'incendie
gesloten en dezelfde waarborgen moet bieden als die waarin de », être conclue avec un assureur et offrir les mêmes garanties que
voormelde wet van 3 juli 1967 voorziet. celles prévues par la loi du 3 juillet 1967 précitée.
B.3.1. In zijn arrest nr. 94/2009 van 4 juni 2009 heeft het Hof B.3.1. Par son arrêt n° 94/2009 du 4 juin 2009, la Cour a jugé :
geoordeeld : « In de interpretatie dat de arbeidsrechtbank niet bevoegd is om « Dans l'interprétation selon laquelle le tribunal du travail n'est
kennis te nemen van vorderingen betreffende de vergoeding van schade pas compétent pour connaître des demandes relatives à la réparation de
voortkomende uit ongevallen die worden gedekt door een
gemeenrechtelijke ongevallenverzekering voor cursisten in dommages découlant d'accidents couverts par une assurance accidents de
beroepsopleiding, schendt artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk droit commun pour des participants à une formation professionnelle,
Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ». l'article 579, 1°, du Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de
la Constitution ».
B.3.2. Te dezen gaat het echter niet meer erom de situatie van de B.3.2. En l'espèce, il ne s'agit toutefois plus de comparer, en ce qui
werknemers en leerjongens van een onderneming, enerzijds, en die van concerne le tribunal compétent pour connaître des demandes de
cursisten in beroepsopleiding, anderzijds, met elkaar te vergelijken réparation d'un dommage résultant d'un accident du travail, la
wat betreft de rechtbank die bevoegd is om kennis te nemen van de situation des travailleurs salariés et apprentis d'une entreprise,
vorderingen tot vergoeding van schade wegens een arbeidsongeval, maar d'une part, et celle des participants à une formation professionnelle,
wel vast te stellen of hetzelfde verschil in behandeling dat bestaat d'autre part, mais d'établir si la même différence de traitement
tussen de beroepsbrandweerlieden, enerzijds, en de vrijwillige prévalant entre les sapeurs pompiers professionnels, d'une part, et
brandweerlieden die niet aan de sociale zekerheid zijn onderworpen, les sapeurs pompiers volontaires non assujettis à la sécurité sociale,
anderzijds, bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die hypothese. B.4. Het in het geding zijnde verschil in behandeling berust op een objectief criterium, namelijk de wijze waarop de schade wordt verzekerd, op basis respectievelijk van een gemeenrechtelijke ongevallenverzekering of van de voormelde wet van 3 juli 1967. B.5. De aard van de ongevallen die aanleiding geven tot de vorderingen tot vergoeding van de daaruit voortvloeiende schade en de omvang van de waarborgen die door de verzekeraars moeten worden verstrekt, zijn identiek of soortgelijk. d'autre part, est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution. La Cour limite son examen à cette hypothèse. B.4. La différence de traitement en cause est fondée sur un critère objectif, à savoir la manière dont le dommage est assuré, sur la base respectivement d'une assurance accidents de droit commun ou de la loi du 3 juillet 1967 précitée. B.5. La nature des accidents donnant lieu à des demandes de réparation du dommage qui en découle et l'importance des garanties à donner par les assureurs sont identiques ou analogues.
De loutere omstandigheid dat die waarborgen onderscheidenlijk door de Le simple fait que ces garanties soient fournies respectivement par
overheid overeenkomstig artikel 16 van de voormelde wet van 3 juli les autorités publiques conformément à l'article 16 de la loi du 3
1967 dan wel in een gemeenrechtelijke verzekering zijn verstrekt, kan juillet 1967 précitée ou par une assurance de droit commun ne saurait
niet verantwoorden dat verschillende rechtbanken bevoegd zouden zijn justifier que des tribunaux différents soient compétents pour statuer
sur ces demandes.
om uitspraak te doen over die vorderingen. Le fait que les tribunaux du travail sont familiarisés avec les
De vertrouwdheid van de arbeidsrechtbanken met de geschillen inzake contestations relatives à des accidents du travail, la composition
arbeidsongevallen, de specifieke samenstelling van die rechtscolleges spécifique de ces juridictions et les particularités procédurales,
en de procedurele bijzonderheden, waaronder de wijze waarop de zaak parmi lesquelles le mode d'introduction de la demande devant le
bij de rechtbank wordt ingeleid (artikel 704 van het Gerechtelijk tribunal (article 704 du Code judiciaire), l'assistance et la
Wetboek), de bijstand van en de vertegenwoordiging door een représentation par un délégué d'une organisation représentative de
afgevaardigde van een representatieve werknemersorganisatie (artikel
728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek) en de mogelijkheid van advies travailleurs (article 728, § 3, du Code judiciaire) et la possibilité
van het arbeidsauditoraat (artikel 766 van het Gerechtelijk Wetboek), de demander l'avis de l'auditorat du travail (article 766 du Code
bieden bijkomende waarborgen, die niet mogen worden onthouden aan judiciaire) offrent des garanties supplémentaires qui ne peuvent être
personen die zich in vergelijkbare omstandigheden bevinden. refusées à des personnes se trouvant dans une situation comparable.
Bovendien zou de onderscheiden bevoegdheid van de rechtbank van eerste En outre, la compétence distincte du tribunal de première instance et
aanleg en van de arbeidsrechtbank ertoe kunnen leiden dat eenzelfde du tribunal du travail pourrait avoir pour effet qu'un même accident
arbeidsongeval waarbij zowel een vrijwillige brandweerman als een du travail impliquant tant un sapeur pompier volontaire qu'un sapeur
beroepsbrandweerman zijn betrokken, door onderscheiden rechtbanken zou pompier professionnel doive être examiné par des tribunaux distincts.
moeten worden beoordeeld. Daaruit volgt dat de onderscheiden Il s'ensuit que la compétence distincte du tribunal du travail et du
bevoegdheid van de arbeidsrechtbank en de rechtbank van eerste aanleg tribunal de première instance en la matière n'est pas raisonnablement
ter zake niet redelijk is verantwoord. justifiée.
B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
In de interpretatie dat de arbeidsrechtbank niet bevoegd is om kennis Dans l'interprétation selon laquelle le tribunal du travail n'est pas
te nemen van vorderingen betreffende de vergoeding van schade compétent pour connaître des demandes relatives à la réparation de
voortkomende uit ongevallen die worden gedekt door een
gemeenrechtelijke ongevallenverzekering voor vrijwillige dommages découlant d'accidents couverts par une assurance accidents de
brandweerlieden, schendt artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek droit commun pour sapeurs pompiers volontaires, l'article 579, 1°, du
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 22 september 2011. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 22 septembre 2011.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
De wnd. voorzitter, Le président f.f.,
J.-P. Snappe J.-P. Snappe
^