Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 131/2011 van 14 juli 2011 Rolnummer 5020 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 55 en 55bis van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 196 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 131/2011 van 14 juli 2011 Rolnummer 5020 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 55 en 55bis van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 196 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...) Extrait de l'arrêt n° 131/2011 du 14 juillet 2011 Numéro du rôle : 5020 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 55 et 55bis des lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par arrêté royal du 16 m La Cour constitutionnelle, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du prés(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 131/2011 van 14 juli 2011 Extrait de l'arrêt n° 131/2011 du 14 juillet 2011
Rolnummer 5020 Numéro du rôle : 5020
In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 55 en 55bis van de En cause : la question préjudicielle concernant les articles 55 et
wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij 55bis des lois relatives à la police de la circulation routière,
koninklijk besluit van 16 maart 1968, gesteld door de Politierechtbank coordonnées par arrêté royal du 16 mars 1968, posée par le Tribunal de
te Aarlen. police d'Arlon.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du
voorzitter M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. président M. Bossuyt, et des juges E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P.
Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F.
Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder Daoût, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le juge
voorzitterschap van rechter J.-P. Snappe, J.-P. Snappe,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 26 augustus 2010 in zake het openbaar ministerie tegen Par jugement du 26 août 2010 en cause du ministère public contre R.L.,
R.L., waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 1 dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 1er septembre
september 2010, heeft de Politierechtbank te Aarlen de volgende 2010, le Tribunal de police d'Arlon a posé la question préjudicielle
prejudiciële vraag gesteld : suivante :
« Schenden de artikelen 55 en 55bis van de wet van 16 maart 1968 « Les articles 55 et 55bis de la loi du 16 mars 1968 relative à la
betreffende de politie over het wegverkeer de artikelen 10 en 11 van police de la circulation routière violent-ils les articles 10 et 11 de
de Grondwet, in zoverre het uitgesloten is dat de rechter de la Constitution en ce qu'il est exclu au Juge d'appliquer les
bepalingen toepast bedoeld in artikel 38, § 2bis, van de wet van 16 dispositions prévues à l'article 38, § 2bis, de la loi du 16 mars 1968
maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer of die welke relative à la police de la circulation routière ou celle prévue
inzonderheid wordt bedoeld in artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 notamment à l'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la
betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie ? ». suspension, le sursis et la probation ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Aan het Hof is een vraag gesteld over de bestaanbaarheid met de B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van de artikelen 55 en 55bis van et 11 de la Constitution, des articles 55 et 55bis des lois relatives
de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd à la police de la circulation routière, coordonnées par arrêté royal
bij koninklijk besluit van 16 maart 1968, (hierna : Wegverkeerswet) in du 16 mars 1968 (ci-après : les lois coordonnées) en ce qu'ils ne
zoverre zij de rechter niet toelaten de bepalingen toe te passen van permettent pas au juge d'appliquer les dispositions prévues à
artikel 38, § 2bis, van dezelfde wet of van artikel 8 van de wet van l'article 38, § 2bis, de la même loi ou à l'article 8 de la loi du 29
29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie. juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation.
B.2.1. Artikel 55 van de Wegverkeerswet bepaalt : B.2.1. L'article 55 desdites lois coordonnées dispose :
« Het rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs kan onmiddellijk « Le permis de conduire ou le titre qui en tient lieu peut être retiré
ingetrokken worden : immédiatement :
1° in de gevallen bedoeld in de artikelen 60, §§ 3 en 4 en 61ter, § 1; 1° dans les cas visés aux articles 60, §§ 3 et 4, et 61ter, § 1er;
2° indien de bestuurder de vlucht neemt om zich aan de dienstige 2° si le conducteur a pris la fuite pour échapper aux constatations
vaststellingen te onttrekken; utiles;
3° indien het verkeersongeval, dat klaarblijkelijk aan een zware fout 3° si l'accident de roulage, apparemment imputable à la faute grave du
van de bestuurder te wijten is, aan een ander ernstige verwondingen of conducteur, a entraîné pour autrui des blessures graves ou la mort;
de dood heeft veroorzaakt; 4° si le conducteur ou la personne qui l'accompagne en vue de
4° indien de bestuurder of de persoon die hem begeleidt met het oog op l'apprentissage est déchu du droit de conduire un véhicule à moteur de
de scholing, vervallen is verklaard van het recht tot het besturen van
een motorvoertuig van de categorie van het voertuig dat hij gebruikt; la catégorie du véhicule qu'il utilise;
5° indien de bestuurder een van de speciaal door de Koning aangewezen 5° si le conducteur a commis une des infractions, visées à l'article
overtredingen bedoeld in artikel 29 van de tweede, derde of vierde 29 et désignées spécialement par le Roi, du deuxième, troisième ou
graad heeft begaan of indien de bestuurder de toegelaten quatrième degré ou si le conducteur a commis un dépassement de la
maximumsnelheid met meer dan 20 kilometer per uur heeft overschreden vitesse maximale autorisée de plus de 20 kilomètres par heure dans une
binnen een bebouwde kom, zone 30, schoolomgeving, woonerf of erf of agglomération, une zone 30, aux abords d'écoles, dans une zone
indien de bestuurder de toegelaten maximumsnelheid met meer dan 30 kilometer per uur heeft overschreden; 6° indien de bestuurder een overtreding heeft begaan van artikel 62bis. Indien de bestuurder, in de gevallen bedoeld onder 1° of 4°, begeleid wordt met het oog op de scholing, kan het rijbewijs waarvan de begeleider houder is, onmiddellijk ingetrokken worden. Onmiddellijke intrekking wordt bevolen door de procureur des Konings. Onmiddellijke intrekking kan echter alleen door de procureur-generaal bij het hof van beroep worden gelast indien de feiten tot de bevoegdheid van dit hof behoren. De bestuurder of de persoon die begeleidt, bedoeld in de bepalingen van het eerste lid, 1° of in het tweede lid, is gehouden zijn rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs in te leveren op verzoek van de politie, na vordering van het openbaar ministerie dat de intrekking heeft bevolen. Doet hij dit niet, dan mag dit openbaar ministerie het in beslag nemen van het document bevelen. De politie deelt aan de betrokkene mede welk openbaar ministerie de résidentielle ou une zone de rencontre ou si le conducteur a commis un dépassement de la vitesse maximale autorisée de plus de 30 kilomètres par heure; 6° si le conducteur a commis une infraction à l'article 62bis. Si, dans les cas visés par les dispositions reprises au 1° ou au 4°, le conducteur est accompagné d'une personne en vue de l'apprentissage, le permis de conduire dont celle-ci est titulaire peut être retiré immédiatement. Le retrait immédiat est ordonné par le procureur du Roi. Il ne peut toutefois être ordonné que par le procureur général près la cour d'appel lorsque les faits sont de la compétence de cette cour. Le conducteur ou la personne qui accompagne, visée par les dispositions reprises au premier alinéa, 1° ou au deuxième alinéa, est tenu de remettre son permis de conduire ou le titre qui en tient lieu sur l'invitation qui lui en est faite par la police, sur réquisition du ministère public qui a ordonné le retrait. A défaut, ce ministère public peut ordonner la saisie du document. La police communique à l'intéressé quel est le ministère public qui a
intrekking van het rijbewijs heeft bevolen ». ordonné le retrait ».
Artikel 55bis van dezelfde wet bepaalt : L'article 55bis des mêmes lois dispose :
« § 1. De procureur des Konings kan een beschikking tot verlenging van « § 1er. Le procureur du Roi peut requérir une ordonnance de
de intrekking met ten hoogste drie maanden vorderen voor de prolongation de retrait d'au maximum trois mois auprès du tribunal de
politierechtbank. police.
Tussen de datum van de dagvaarding en de datum van verschijning moet Il y aura au moins un délai de sept jours entre la citation et la
een termijn van ten minste zeven dagen gelaten worden. comparution.
Artikel 146, tweede en derde lid, van het Wetboek van strafvordering L'article 146, alinéas 2 et 3, du Code d'instruction criminelle est
is van toepassing. d'application.
Onverminderd de wettelijke bepalingen bevat de dagvaarding tevens een Sans préjudice des dispositions légales, la citation énonce les faits
opgave van de feiten die de gedaagde in die stand van het onderzoek qui sont mis à charge de la personne citée à ce stade de
ten laste worden gelegd. l'instruction.
§ 2. De politierechtbank doet uitspraak in openbare terechtzitting § 2. Le tribunal de police statue en séance publique dans les quinze
binnen vijftien dagen na de beslissing tot intrekking door het jours suivant la décision de retrait par le ministère public.
openbaar ministerie.
De beschikking tot verlenging van de intrekking vermeldt nauwkeurig, L'ordonnance de prolongation de retrait indique de façon précise, mais
maar op een wijze die beknopt mag zijn, de feiten die de gedaagde in pouvant être concise, les faits qui sont mis à charge de la personne
die stand van het onderzoek ten laste worden gelegd en de redenen citée à ce stade de l'instruction et les raisons pour lesquelles le
waarom de rechter de intrekking door de procureur des Konings juge prolonge le retrait décidé par le procureur du Roi.
verlengt. De beslissing over de kosten wordt aangehouden teneinde er over te La décision relative aux dépens est réservée afin qu'il puisse être
beslissen overeenkomstig artikel 162 van het Wetboek van statué en la matière conformément à l'article 162 du Code
strafvordering. d'instruction criminelle.
Tegen deze beschikking tot verlenging van de intrekking is enkel Cette ordonnance de prolongation de retrait n'est susceptible
verzet mogelijk overeenkomstig artikel 187, eerste tot vierde lid, van d'opposition que conformément à l'article 187, alinéas 1er à 4, du
het Wetboek van strafvordering. Code d'instruction criminelle.
Het verzet schorst de tenuitvoerlegging van de beslissing tot intrekking niet. L'opposition ne suspend pas l'exécution de la décision de retrait.
§ 3. De politierechter belast met de behandeling ten gronde, is niet § 3. Le juge de police chargé du traitement au fond n'est pas tenu par
gebonden door de omschrijving van de feiten zoals weerhouden naar les faits tels que décrits au moment de la délivrance de l'ordonnance
aanleiding van de aflevering van de beschikking tot verlenging van de de prolongation du retrait.
intrekking. § 4. In afwijking van § 1 kan de procureur des Konings of, bij § 4. Par dérogation au § 1er, le procureur du Roi ou, par délégation,
delegatie, een officier van gerechtelijke politie, op het ogenblik van un officier de la police judiciaire peut, au moment du retrait, citer
de intrekking, de dader van de overtreding oproepen om te verschijnen
voor de politierechtbank of de correctionele rechtbank binnen een l'auteur de l'infraction à comparaître devant le tribunal de police ou
termijn van vijftien dagen.
Hij stelt hem in kennis van de beslissing een beschikking tot le tribunal correctionnel dans un délai de quinze jours.
verlenging van de intrekking te vorderen, geeft een opgave van de Il l'informe de la décision de demander une ordonnance de prolongation
feiten die hem ten laste worden gelegd alsook de plaats, de dag en het du retrait, lui énonce les faits portés à sa charge, lui communique le
uur van de zitting van de politierechtbank en deelt hem mede dat hij lieu, la date et l'heure de l'audience du tribunal de police et
het recht heeft een advocaat te kiezen. l'informe qu'il a le droit de choisir un avocat.
Deze kennisgeving en mededeling worden in een proces-verbaal vermeld, Cette notification et cette communication sont mentionnées dans un
waarvan hem onmiddellijk een kopie wordt overhandigd. procès-verbal, dont une copie lui est remise immédiatement.
Deze kennisgeving geldt als dagvaarding om voor de politierechtbank te Cette notification vaut citation à comparaître devant le tribunal de
verschijnen. police.
§ 5. De procureur des Konings kan ten laste van de dader van de § 5. Le procureur du Roi peut demander, à charge de l'auteur de
overtreding een beschikking tot hernieuwing van de verlenging met ten l'infraction, une ordonnance de renouvellement de la prolongation de
hoogste drie maanden vorderen bij de politierechtbank. trois mois maximum auprès du tribunal de police.
Hij dagvaardt de betrokkene overeenkomstig § 1 ten laatste vijftien Il assigne l'intéressé conformément au § 1er, au plus tard quinze
dagen vóór het verstrijken van de termijn van de aanvankelijke jours avant l'expiration du délai de l'ordonnance initiale.
beschikking. § 6. De politierechtbank doet in openbare terechtzitting uitspraak § 6. Le tribunal de police se prononce en séance publique conformément
overeenkomstig §§ 2 en 3 vóór het verstrijken van de aanvankelijke aux §§ 2 et 3 avant l'expiration de l'ordonnance de prolongation
beschikking tot verlenging. initiale.
§ 7. In afwijking van § 6 en op voorwaarde dat de procureur des § 7. Par dérogation au § 6 et à condition que le procureur du Roi ait
Konings voor diezelfde zitting ten gronde heeft gedagvaard, kan de assigné au fond pour la même audience, le tribunal de police peut
politierechtbank onmiddellijk kennis nemen van de grond van de zaak ». connaître immédiatement du fond de l'affaire ».
B.2.2. Artikel 38, § 2bis, van dezelfde wet bepaalt : B.2.2. L'article 38, § 2bis, des mêmes lois coordonnées dispose :
« De rechter kan lastens iedere bestuurder houder van een rijbewijs of « Le juge peut ordonner, à l'égard de tout conducteur détenteur d'un
het als zodanig geldend bewijs, bevelen dat het effectief verval enkel permis de conduire ou d'un titre qui en tient lieu, que la déchéance
wordt uitgevoerd : effective sera mise en exécution uniquement :
- van vrijdag om 20 uur tot zondag om 20 uur; - du vendredi 20 heures au dimanche 20 heures;
- van 20 uur op de vooravond van een feestdag tot 20 uur op die - à partir de 20 heures la veille d'un jour férié jusqu'à 20 heures le
feestdag ». jour férié même ».
B.3. Zoals de Ministerraad doet opmerken, blijkt zowel uit de B.3. Comme le relève le Conseil des ministres, il ressort tant des
motivering van het door de verwijzende rechter gewezen vonnis als uit motifs du jugement rendu par le juge a quo que des termes de la
de bewoordingen van de aan het Hof voorgelegde vraag dat alleen de question soumise à la Cour que seule est en cause la compatibilité
bestaanbaarheid van artikel 55bis van de Wegverkeerswet met de
artikelen 10 en 11 van de Grondwet in het geding is. avec les articles 10 et 11 de la Constitution de l'article 55bis des
lois coordonnées.
Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die bepaling. La Cour limite son examen à cette disposition.
B.4. Artikel 55 van de Wegverkeerswet beoogt de gevallen van B.4. L'article 55 des lois coordonnées vise les hypothèses de retrait
onmiddellijke intrekking van het rijbewijs door het openbaar immédiat du permis de conduire par le ministère public pour une durée
ministerie voor een maximumduur van vijftien dagen, terwijl artikel maximum de quinze jours tandis que l'article 55bis de la même loi
55bis van dezelfde wet de verlenging toelaat van een dergelijke permet la prolongation d'une telle mesure par le juge de police
maatregel door de politierechter gedurende twee bijkomende periodes pendant deux périodes supplémentaires de trois mois au maximum.
van ten hoogste drie maanden.
B.5.1. Op grond van artikel 55 van de Wegverkeerswet kan het openbaar B.5.1. Sur la base de l'article 55 de la loi sur la circulation
ministerie onmiddellijk het rijbewijs intrekken van, onder meer, routière, le ministère public peut retirer immédiatement leur permis
bestuurders die een zware verkeersovertreding begaan, bestuurders die de conduire, notamment, aux conducteurs qui commettent une grave
rijden onder invloed van alcohol of andere stoffen die de infraction de roulage, aux conducteurs qui conduisent sous l'influence
rijvaardigheid beïnvloeden, bestuurders die door een zware fout een de l'alcool ou d'autres substances qui influencent la capacité de
verkeersongeval teweegbrengen dat aan een ander ernstige verwondingen conduite, aux conducteurs qui provoquent, à la suite d'une faute
of zelfs de dood veroorzaakt, en bestuurders die de opsporing en de grave, un accident de roulage entraînant pour autrui des blessures
vaststelling van overtredingen tegenwerken. graves ou la mort et aux conducteurs qui entravent la recherche et la
constatation des infractions.
Volgens de parlementaire voorbereiding van het voormelde artikel 55 Selon les travaux préparatoires de l'article 55 précité, le retrait
strekt de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs ertoe de immédiat du permis de conduire tend à améliorer la sécurité routière.
verkeersveiligheid te bevorderen. De wetgever was van oordeel dat « de Le législateur estimait que « le retrait immédiat du permis de
onmiddellijke intrekking van het rijbewijs [...] ertoe [zou] bijdragen
de gevaarlijke bestuurders, in afwachting dat er een rechterlijke conduire [...] permettra d'écarter les conducteurs dangereux de la
beslissing getroffen wordt, uit het verkeer te verwijderen en [...] de circulation, en attendant la décision judiciaire, et est de nature à
bestuurders tot het nakomen van de reglementen [zou] aanzetten » inciter les conducteurs au respect des règlements » (Doc. parl.,
(Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 68, p. 9; Parl. St., Kamer, Sénat, 1962-1963, n° 68, p. 9; Doc. parl., Chambre, 1989-1990, n°
1989-1990, nr. 1062/7, p. 65). 1062/7, p. 65).
B.5.2. Een dergelijke maatregel kan onder bepaalde voorwaarden worden B.5.2. Une telle mesure peut, à certaines conditions, être considérée
beschouwd als een tijdelijke beveiligingsmaatregel en niet als een comme une mesure de sûreté temporaire et non comme une sanction
strafsanctie. Hij houdt geen beslissing in over de gegrondheid van een pénale. Elle n'implique pas une décision sur le bien-fondé d'une
strafvervolging in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor accusation en matière pénale au sens de l'article 6 de la Convention
de rechten van de mens (in dezelfde zin : EHRM, 28 oktober 1999, européenne des droits de l'homme (dans le même sens : CEDH, 28 octobre
Escoubet t. België). 1999, Escoubet c. Belgique).
B.6.1. Met zijn arrest nr. 154/2004 van 22 september 2004 heeft het B.6.1. Par son arrêt n° 154/2004, du 22 septembre 2004, la Cour a
Hof artikel 25 van de wet van 7 februari 2003 houdende verschillende annulé l'article 25 de la loi du 7 février 2003 portant diverses
bepalingen inzake verkeersveiligheid vernietigd, dat de procureur des dispositions en matière de sécurité routière, qui permettait au
Konings de mogelijkheid bood de intrekking van het rijbewijs tweemaal procureur du Roi de prolonger, à deux reprises pour un délai d'un
te verlengen voor een termijn van één maand : mois, le retrait du permis de conduire :
« B.5.4. De bestreden bepaling dient te worden vernietigd omdat zij « B.5.4. La disposition attaquée doit être annulée parce qu'elle ne
niet in een jurisdictioneel optreden voorziet, noch ten aanzien van de prévoit l'intervention d'un juge, ni à l'égard de la décision
aanvankelijke beslissing, die vanwege de verlenging ervan tot maximaal initiale, qui, en ce qu'elle peut avoir une durée d'un mois maximum ne
één maand niet langer beantwoordt aan de noodzaak tot het onmiddellijk correspond plus à la nécessité de prendre immédiatement des mesures de
nemen van maatregelen van beperkte duur in het belang van de durée limitée dans l'intérêt de la sécurité de la circulation, ni à
verkeersveiligheid, noch ten aanzien van de mogelijkheid die l'égard de la décision qui peut être prise à deux reprises de
beslissing tweemaal te verlengen voor dezelfde duur ». prolonger le retrait pour la même durée ».
B.6.2. Naar aanleiding van dat arrest heeft de wetgever het in het B.6.2. A la suite de cet arrêt, le législateur a adopté l'article
geding zijnde artikel 55bis aangenomen. 55bis en cause.
Dat artikel vindt zijn oorsprong in een amendement nr. 73 bij het Celui-ci trouve son origine dans un amendement n° 73 au projet de loi
wetsontwerp tot wijziging van de wet van 7 februari 2003 houdende modifiant la loi du 7 février 2003 portant diverses dispositions en
diverse bepalingen inzake verkeersveiligheid, dat heeft geleid tot het
aannemen van de wet van 20 juli 2005 tot wijziging van de matière de sécurité routière, ayant abouti à l'adoption de la loi du
gecoördineerde wetten van 16 maart 1968 betreffende de politie over 20 juillet 2005 modifiant les lois coordonnées du 16 mars 1968
het wegverkeer (Belgisch Staatsblad , 11 augustus 2005). Dat amendement werd als volgt verantwoord : « De noodzaak van een verlenging van de intrekking kan zich opdringen. Het blijkt niet noodzakelijk de verschillende toepassingsgevallen in de wet op te sommen; met het oog op een uniforme toepassing is het wel aangewezen dat de minister van Justitie richtlijnen uitvaardigt, nadat hij het advies van het college van procureurs-generaal heeft ingewonnen. De zinsnede ' zetelend in strafzaken ' of ' zetelend in strafrechtelijke zaken ' is verwarrend. De politierechter neemt slechts een veiligheidsmaatregel en doet, wat de feiten betreft, slechts uitspraak ten voorlopige titel. Gelet op de korte tijdspanne waarbinnen de politierechter een beslissing dient te nemen, is de procedure bij dagvaarding de enige relative à la police de la circulation routière (Moniteur belge , 11 août 2005). Ledit amendement était justifié comme suit : « Il peut être nécessaire de prolonger le retrait. Il ne semble pas opportun d'énumérer dans la loi les différents cas d'application, mais il est souhaitable que le ministre de la Justice prenne des directives en vue d'en uniformiser l'application, après avoir recueilli l'avis du Collège des procureurs généraux. L'expression 'siégeant en affaires pénales' porte à confusion. Le juge de police ne prend qu'une mesure de sécurité et ne statue, en ce qui concerne les faits, qu'à titre provisoire. Eu égard à la brièveté du délai imparti au juge de police pour prendre une décision, la procédure par voie de citation est la seule qui offre à la personne citée les garanties nécessaires en matière de sécurité juridique et de droits de la défense.
procedure die aan de gedaagde de nodige waarborgen biedt inzake Un délai de citation de sept jours semble suffisant, dans la mesure
rechtszekerheid en rechten van verdediging. où, en l'espèce, les débats se limitent à l'opportunité d'une telle
Een dagvaardingstermijn van zeven dagen blijkt voldoende aangezien de mesure de sécurité et ne portent pas sur le taux de la peine ni sur la
debatten in casu zich beperken tot de noodzaak van een dergelijke responsabilité civile.
beveiligingsmaatregel en geen betrekking heeft [lees : hebben] op de A juste titre, on n'a pas prévu la possibilité d'appel; il semble par
strafmaat of de burgerrechtelijke aansprakelijkheid. contre indiqué de prévoir une possibilité de faire opposition. On ne
Terecht werd niet voorzien in de mogelijkheid van hoger beroep; het peut, en effet, exclure que la citation ne soit pas parvenue à la
lijkt daarentegen wél aangewezen een mogelijkheid van verzet te personne citée ou que cette dernière ne pouvait assister à l'audience
voorzien. Het is immers nooit uitgesloten dat de dagvaarding de en raison de circonstances indépendantes de sa volonté.
gedaagde niet heeft bereikt of dat de gedaagde niet ter terechtzitting D'autre part, il est indiqué d'étendre l'application de l'article 146,
kon aanwezig zijn ingevolge omstandigheden onafhankelijk van zijn wil. alinéa 3, du Code d'instruction criminelle aux cas où la poursuite de
Anderzijds is het aangewezen de toepasselijkheid van artikel 146 al. 3 l'instruction pendant les jours suivants a fourni des indices sérieux
van het Wetboek van strafvordering te voorzien voor gevallen waarin qu'une telle prolongation s'impose.
het verder onderzoek van de eerstvolgende dagen ernstige aanwijzingen En tout état de cause, le juge doit motiver les raisons qui le
heeft opgeleverd dat een dergelijke verlenging zich opdringt. poussent à prolonger le retrait du permis de conduire.
In elk geval dient de rechter te motiveren waarom hij een verlenging Il est superflu d'inscrire à l'article 55bis proposé l'obligation de
van de intrekking noodzakelijk acht. mentionner le lieu, le jour et l'heure de l'audience ainsi que le
De opname in artikel 55bis in ontwerp van de verplichting plaats, dag droit de faire appel à un avocat, dès lors que cette obligation est
en uur van de zitting en het recht op een advocaat te vermelden, is déjà réglée de manière plus circonstanciée ailleurs dans le Code
overbodig, aangezien deze verplichting elders in het Wetboek van d'instruction criminelle et dans le Code judiciaire. Il est par contre
strafvordering en het Gerechtelijk Wetboek op uitvoerigere wijze important de mentionner que les faits sont décrits comme ils se
geregeld is; daarentegen is wel belangrijk te vermelden dat de feiten présentent à ce stade de l'instruction. On ne peut, en effet, exclure
omschreven worden, zoals ze zich op dat ogenblik van de stand van het que la poursuite de l'instruction (par exemple, l'analyse sanguine) ou
onderzoek laten omschrijven. Het is immers niet uitgesloten dat verder
onderzoek (bvb. de bloedanalyse) of het later overlijden van een le décès ultérieur d'une victime d'un accident de la route nécessite
verkeersslachtoffer een herkwalificatie van de feiten noodzakelijk une requalification des faits » (Doc. parl. Chambre, 2004-2005, DOC
maakt » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1428/013, pp. 3 en 4). 51-1428/013, pp. 3 et 4).
B.7. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 20 juli 2005 blijkt dat de maatregel die erin bestaat een intrekking van het rijbewijs te verlengen, ertoe strekt bestuurders uit het verkeer te verwijderen die, na het verstrijken van de aanvankelijke termijn van intrekking van het rijbewijs, voor zichzelf of voor andere weggebruikers een dusdanig gevaar blijven vormen dat het noodzakelijk is op te treden zonder te moeten wachten op een eventuele jurisdictionele beslissing ten gronde. B.8. In die omstandigheden moet een dergelijke door de politierechtbank genomen beslissing, die geen enkele beslissing met betrekking tot de gegrondheid van een strafvervolging impliceert, worden beschouwd als een beveiligingsmaatregel die, rekening houdend met de doelstelling die ermee wordt nagestreefd, kan verantwoorden dat de bestuurders op wie ze wordt toegepast en diegenen aan wie een straf van vervallenverklaring van het recht tot sturen wordt opgelegd, verschillend worden behandeld. Om zijn doel te bereiken, kan een dringende en tijdelijke beveiligingsmaatregel immers erin bestaan een rijbewijs volledig in te trekken, terwijl de rechter die een strafrechtelijke veroordeling B.7. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 20 juillet 2005 que la mesure qui consiste à prolonger un retrait du permis de conduire vise à écarter de la circulation des conducteurs qui, après l'écoulement du délai de retrait de permis initial, continuent à présenter pour eux-mêmes ou pour d'autres usagers de la route un danger tel qu'il est nécessaire d'agir sans devoir attendre une éventuelle décision juridictionnelle au fond. B.8. Dans ces circonstances, pareille décision prise par le tribunal de police, qui n'implique aucune décision quant au bien-fondé d'une accusation en matière pénale, doit être considérée comme une mesure de sûreté qui peut justifier, compte tenu de l'objectif qu'elle entend poursuivre, que les conducteurs qui se la voient appliquer soient traités différemment de ceux qui se voient infliger une peine de déchéance du droit de conduire. En effet, une mesure de sûreté urgente et temporaire peut, pour atteindre son objectif, consister à retirer purement et simplement un permis, tandis que le juge qui prononce une condamnation pénale peut
uitspreekt, de straf die hij oplegt kan moduleren rekening houdend met moduler la sanction qu'il inflige en tenant compte de facteurs
individuele factoren. Het staat dus niet aan de politierechter bij wie individuels. Il n'appartient donc pas au juge de police, saisi d'une
een vordering tot verlenging van de intrekking van het rijbewijs demande de prolongation du retrait du permis de conduire, de recourir
aanhangig is gemaakt, een beroep te doen op de wijzen waarop de straf aux modes d'individualisation de la peine.
kan worden geïndividualiseerd.
B.9. Rekening houdend met de aard van de in het geding zijnde B.9. Compte tenu de la nature de la mesure en cause, il est
maatregel, is het redelijk verantwoord dat op de bestuurders aan wie raisonnablement justifié que les conducteurs auxquels le tribunal de
de politierechtbank een verlenging van de intrekking van het rijbewijs police impose une prolongation du retrait de permis de conduire ne
oplegt, niet de bepalingen kunnen worden toegepast van artikel 38, § puissent se voir appliquer les dispositions de l'article 38, § 2bis,
2bis, van de Wegverkeerswet of van artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie, aangezien die bepalingen in beginsel slechts kunnen worden toegepast in het kader van de uitspraak van een strafsanctie. De verlenging van de intrekking van het rijbewijs zou immers haar doel voorbijschieten indien dergelijke bepalingen van toepassing zouden kunnen zijn. Bovendien wordt niet op onevenredige wijze afbreuk gedaan aan de rechten van de betrokken bestuurders, aangezien de bijzonder gemotiveerde beschikking tot verlenging van de intrekking van het rijbewijs wordt genomen door een onafhankelijke en onpartijdige rechter die, rekening houdend met de omstandigheden van de zaak, beoordeelt of er al dan niet reden is om ze uit te spreken. B.10. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof des lois coordonnées ou de l'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation, ces dispositions ne pouvant en principe être appliquées que dans le cadre du prononcé d'une sanction pénale. La prolongation du retrait de permis pourrait en effet manquer son objectif si de telles dispositions étaient applicables. Il n'est, en outre, pas porté atteinte de manière disproportionnée aux droits des conducteurs concernés dès lors que l'ordonnance spécialement motivée de prolongation du retrait du permis de conduire est prise par un juge indépendant et impartial qui apprécie, compte tenu des circonstances de la cause, s'il y a lieu, ou non, de la prononcer. B.10. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 55bis van de wetten betreffende de politie over het L'article 55bis des lois relatives à la police de la circulation
wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 1968, routière, coordonnées par arrêté royal du 16 mars 1968, ne viole pas
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 14 juli 2011. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 14 juillet 2011.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De wnd. voorzitter, Le président f.f.,
J.-P. Snappe. J.-P. Snappe.
^