Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 137/2011 van 27 juli 2011 Rolnummers 4999 en 5000 In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 204, 213, 217, 218 en 219 van de wet van 21 december 2009 tot hervorming van het hof van assisen, ingesteld d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 137/2011 van 27 juli 2011 Rolnummers 4999 en 5000 In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 204, 213, 217, 218 en 219 van de wet van 21 december 2009 tot hervorming van het hof van assisen, ingesteld d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...) Extrait de l'arrêt n° 137/2011 du 27 juillet 2011 Numéros du rôle : 4999 et 5000 En cause : les recours en annulation des articles 204, 213, 217, 218 et 219 de la loi du 21 décembre 2009 relative à la réforme de la cour d'assises, introduits La Cour constitutionnelle, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du prés(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 137/2011 van 27 juli 2011 Extrait de l'arrêt n° 137/2011 du 27 juillet 2011
Rolnummers 4999 en 5000 Numéros du rôle : 4999 et 5000
In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 204, 213, 217, En cause : les recours en annulation des articles 204, 213, 217, 218
218 en 219 van de wet van 21 december 2009 tot hervorming van het hof et 219 de la loi du 21 décembre 2009 relative à la réforme de la cour
van assisen, ingesteld door de vzw « Ligue des Droits de l'Homme » en d'assises, introduits par l'ASBL « Ligue des Droits de l'Homme » et
door M.G. par M.G.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du
voorzitter M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. président M. Bossuyt, et des juges E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P.
Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F.
Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder Daoût, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le juge
voorzitterschap van rechter J.-P. Snappe, J.-P. Snappe,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging I. Objet des recours et procédure
Bij verzoekschriften die aan het Hof zijn toegezonden bij op 9 juli Par requêtes adressées à la Cour par lettres recommandées à la poste
2010 ter post aangetekende brieven en ter griffie zijn ingekomen op 12 le 9 juillet 2010 et parvenues au greffe le 12 juillet 2010, des
juli 2010, zijn beroepen tot vernietiging ingesteld van de artikelen
204, 213, 217, 218 en 219 van de wet van 21 december 2009 tot recours en annulation des articles 204, 213, 217, 218 et 219 de la loi
hervorming van het hof van assisen (bekendgemaakt in het Belgisch du 21 décembre 2009 relative à la réforme de la cour d'assises
Staatsblad van 11 januari 2010) door de vzw « Ligue des Droits de (publiée au Moniteur belge du 11 janvier 2010) ont été introduits par
l'Homme », met maatschappelijke zetel te 1000 Brussel, Kogelstraat 22, en door M.G. l'ASBL « Ligue des Droits de l'Homme », dont le siège social est établi à 1000 Bruxelles, rue du Boulet 22, et par M.G.
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 4999 en 5000 van de rol van Ces affaires, inscrites sous les numéros 4999 et 5000 du rôle de la
het Hof, werden samengevoegd. Cour, ont été jointes.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de omvang van het beroep Quant à l'étendue du recours
B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van de artikelen B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation des articles 204,
204, 213, 217, 218 en 219 van de wet van 21 december 2009 tot 213, 217, 218 et 219 de la loi du 21 décembre 2009 relative à la
hervorming van het hof van assisen. réforme de la cour d'assises.
B.2. Uit de uiteenzetting van de middelen blijkt dat in artikel 213 B.2. Il ressort de l'exposé des moyens qu'à l'article 213 de la loi
van de bestreden wet, alleen het 5° van artikel 217 van het Wetboek attaquée, seul est visé le 5° de l'article 217 du Code d'instruction
van strafvordering, dat bij het genoemde artikel 213 wordt vervangen, wordt beoogd. criminelle que ledit article 213 remplace.
Op dezelfde wijze wordt, in artikel 217 van de bestreden wet, alleen De même, à l'article 217 de la loi attaquée, seul est visé le 11° de
het 11° van artikel 223, eerste lid, van hetzelfde Wetboek beoogd, dat
bij het genoemde artikel 217 wordt vervangen. l'article 223, alinéa 1er, du même Code que ledit article 217
Ook wordt alleen punt 13° van artikel 224 van hetzelfde Wetboek remplace. Seul est également visé le 13° de l'article 224 du même Code, tel
beoogd, zoals het wordt vervangen bij artikel 218 van de bestreden wet. qu'il est remplacé par l'article 218 de la loi attaquée.
B.3. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die bepalingen. B.3. La Cour limite son examen à ces dispositions.
Ten gronde Quant au fond
Wat het eerste middel betreft En ce qui concerne le premier moyen
B.4. Het eerste middel is meer bepaald gericht tegen de artikelen 213, B.4. Le premier moyen est plus particulièrement dirigé contre les
217, 218 en 219 van de wet van 21 december 2009 doordat zij tot gevolg articles 213, 217, 218 et 219 de la loi du 21 décembre 2009 en ce
zouden hebben dat de personen die zijn veroordeeld tot een werkstraf qu'ils auraient pour effet de priver, en violation des articles 10 et
van meer dan 60 uur het recht zou worden ontnomen, met schending van 11 de la Constitution, les personnes condamnées à une peine de travail
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, om het ambt van gezworene uit de plus de soixante heures du droit d'exercer la fonction de juré,
te oefenen, terwijl dat niet het geval is voor de personen die een tandis que tel n'est pas le cas pour les personnes qui bénéficient de
opschorting van de uitspraak van de veroordeling genieten. la suspension du prononcé de la condamnation.
B.5. De uitsluiting, van de personen die tot een werkstraf van meer B.5. L'exclusion des personnes condamnées à une peine de travail de
dan zestig uur zijn veroordeeld, van de lijst van gezworenen, werd als plus de soixante heures pour figurer sur la liste des jurés a été
volgt verantwoord in de parlementaire voorbereiding van de wet : justifiée comme suit dans les travaux préparatoires de la loi :
« Er wordt een nieuwe voorwaarde in het leven geroepen : men mag geen « Une nouvelle condition voit le jour : on ne peut pas avoir subi une
veroordeling hebben opgelopen tot een gevangenisstraf van meer dan 4 condamnation à une peine d'emprisonnement de plus de 4 mois ou à une
maanden of tot een werkstraf van meer dan 60 uur. peine de travail de plus de 60 heures.
Deze wordt enerzijds overgenomen uit het Kieswetboek en anderzijds Elle est d'une part tirée du Code électoral et comporte d'autre part
wordt in een criterium voorzien in verband met de werkstraf. De un critère portant sur la peine de travail. A cet égard, la Commission
Commissie heeft hierbij rekening gehouden met het arrest van het
Arbitragehof nr. 187/2005 van 14 december 2005. Zie hiervoor eveneens a tenu compte de l'arrêt de la Cour d'arbitrage n° 187/2005 du 14
décembre 2005. Voir à ce sujet aussi le Titre II; Composition du jury,
Titel II ' Samenstelling van de jury ', van het algemeen deel van de de la partie générale de l'exposé » (Doc. parl., Sénat, 2007-2008, n°
memorie » (Parl. St., Senaat, 2007-2008, nr. 4-924/1, p. 26). 4-924/1, p. 26).
In een algemeen amendement op het gehele oorspronkelijke voorstel werd Un amendement général visant l'ensemble de la proposition initiale a
het volgende toegevoegd aan de verantwoording van de maatregel : ajouté ce qui suit à la justification de la mesure :
« Zoals de commissie tot Hervorming van het hof van assisen heeft « Comme la Commission de réforme de la cour d'assises l'a indiqué dans
aangegeven in haar eindverslag, is het aangewezen dat de voorwaarden son rapport final, il est indiqué de pouvoir distinguer les conditions
om gezworene te kunnen zijn worden onderscheiden van de wettelijke pour être juré des dispositions légales en matière de privation du
bepalingen van ontneming van het kiesrecht of van politieke rechten in droit de vote ou de droits politiques en général. L'exclusion de ces
het algemeen. De uitsluiting van deze personen op grond van de personnes sur la base de la condition précitée est indispensable pour
voormelde voorwaarde is noodzakelijk om een evenwicht te vinden tussen trouver un équilibre entre, d'une part, le droit d'exercer la fonction
het recht om de functie van jurylid uit te oefenen enerzijds en het de juré et, d'autre part, le droit fondamental à un procès équitable,
fundamenteel recht van een eerlijk proces, alsook een goede
rechtsbedeling en de noodzaak om de geloofwaardigheid van justitie te une bonne administration de la justice et la nécessité de préserver la
bewaren anderzijds. Bijgevolg dienen personen veroordeeld tot een crédibilité de la justice. En conséquence, les personnes condamnées à
ernstige straf uitgesloten te worden van de functie van jurylid » une peine grave ne peuvent exercer la fonction de juré » (Doc. parl.,
(Parl. St., Senaat, 2008-2009, nr. 4-924/3, p. 53). Chambre, 2008-2009, n° 4-924/3, p. 53).
B.6. De werkstraf wordt bepaald bij de artikelen 37ter tot 37quinquies B.6. La peine de travail est prévue par les articles 37ter à
van het Strafwetboek. 37quinquies du Code pénal.
Het voormelde artikel 37ter bepaalt : L'article 37ter précité dispose :
« § 1. Indien een feit van die aard is om door een politiestraf of een « § 1er. Lorsqu'un fait est de nature à entraîner une peine de police
correctionele straf gestraft te worden, kan de rechter als hoofdstraf ou une peine correctionnelle, le juge peut condamner à titre de peine
een werkstraf opleggen. Binnen de perken van de op het misdrijf principale à une peine de travail. Le juge prévoit, dans les limites
gestelde straffen, alsook van de wet op grond waarvan de zaak voor hem des peines prévues pour l'infraction et par la loi en fonction de sa
werd gebracht, voorziet de rechter in een gevangenisstraf of in een saisine, une peine d'emprisonnement ou une amende qui peut être
geldboete die van toepassing kan worden ingeval de werkstraf niet applicable en cas de non-exécution de la peine de travail.
wordt uitgevoerd.
[...] [...]
§ 2. De duur van een werkstraf bedraagt minstens twintig uren en ten § 2. La durée d'une peine de travail ne peut être inférieure à vingt
hoogste driehonderd uren. Een werkstraf van vijfenveertig uren of heures ni supérieure à trois cents heures. Une peine de travail égale
minder is een politiestraf. Een werkstraf van meer dan vijfenveertig ou inférieure à quarante-cinq heures constitue une peine de police.
Une peine de travail de plus de quarante-cinq heures constitue une
uren is een correctionele straf. peine correctionnelle.
[...] ». [...] ».
B.7. De werkstraf werd in het Strafwetboek ingevoegd bij de wet van 17 B.7. La peine de travail a été insérée dans le Code pénal par la loi
april 2002 tot invoering van de werkstraf als autonome straf in du 17 avril 2002 instaurant la peine de travail comme peine autonome
correctionele zaken en in politiezaken. en matière correctionnelle et de police.
De parlementaire voorbereiding van die wet geeft aan dat de werkstraf Les travaux préparatoires de cette loi indiquent que la peine de
door de wetgever in een logica van bestraffing is opgevat als « een travail a été conçue par le législateur, dans une logique punitive,
constructief en kostenbesparend alternatief voor de korte comme « une alternative constructive et économique aux courtes peines
gevangenisstraffen omdat die niet noodzakelijk de beste oplossing zijn de prison dans la mesure où ces dernières ne constituent pas
om de delinquentie te bestrijden » (Parl. St., Kamer, 1999-2000, DOC nécessairement la meilleure réponse à la délinquance » (Doc. parl.,
50-0549/001, p. 4), waarbij de nagestreefde doelstelling erin bestaat Chambre, 1999-2000, DOC 50-0549/001, p. 4), l'objectif poursuivi étant
« anders [te] gaan straffen » (ibid., p. 5). de « punir autrement » (ibid., p. 5).
B.8. De opschorting van de uitspraak van een veroordeling met B.8. La suspension du prononcé d'une condamnation en application de la
toepassing van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la
uitstel en de probatie vormt een maatregel van individualisering van probation constitue une mesure d'individualisation des peines qui
straffen die de rechter de mogelijkheid verschaft de dader van een permet au juge de mettre l'auteur d'une infraction à l'épreuve pendant
misdrijf op proef te stellen gedurende een bepaalde periode, na afloop un certain temps, à la suite duquel, si son comportement est
waarvan, indien zijn gedrag bevredigend is, geen veroordeling wordt satisfaisant, aucune condamnation n'est prononcée, ni aucune peine
uitgesproken, noch een gevangenisstraf wordt opgelegd (Hand., Senaat, 1963-1964, nr. 5, vergadering van 26 november 1963, p. 80). Die maatregel, net zoals die van de mogelijkheid om rekening te houden met verzachtende omstandigheden of die van uitstel van de tenuitvoerlegging van een straf, werd genomen om de onterende gevolgen die aan een strafrechtelijke veroordeling kleven, weg te werken of af te zwakken. B.9. In tegenstelling tot hetgeen de Ministerraad aanvoert, zijn de twee categorieën van personen die in het middel worden beoogd vergelijkbaar omdat het in beide gevallen gaat om rechtsonderhorigen die het voorwerp hebben uitgemaakt van een beslissing van een strafrechter, met betrekking tot een bewezen verklaard misdrijf. B.10. Rekening houdend met het doel dat hij wilde nastreven en dat in B.5 is beschreven, kon de wetgever rechtmatig oordelen dat de personen die zijn veroordeeld tot een straf van enige zwaarte, moeten worden uitgesloten van de mogelijkheid om op de lijst van gezworenen te worden ingeschreven. Het is niet kennelijk onredelijk te oordelen dat d'emprisonnement subie (Ann., Sénat, 1963-1964, n° 5, séance du 26 novembre 1963, p. 80). Cette mesure, tout comme celle de la possibilité de prendre en compte des circonstances atténuantes ou celle du sursis à l'exécution de la peine, a été prévue dans le but d'éliminer ou d'atténuer les effets infamants qui s'attachent à une condamnation pénale. B.9. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, les deux catégories de personnes visées par le moyen sont comparables dès lors qu'il s'agit dans les deux cas de justiciables qui ont fait l'objet d'une décision d'un juge pénal, relative à une infraction déclarée établie. B.10. Compte tenu de l'objectif qu'il entendait poursuivre et qui est décrit en B.5, le législateur a pu légitimement considérer qu'il convenait d'exclure de la possibilité d'être inscrites dans la liste des jurés les personnes condamnées à une peine d'une certaine gravité. Il ne relève pas d'une appréciation manifestement déraisonnable de
een werkstraf van meer dan 60 uur, die door het Strafwetboek als considérer qu'une peine de travail de plus de 60 heures, élevée au
correctionele straf wordt beschouwd, een pertinent criterium vormt in rang de peine correctionnelle par le Code pénal, constitue un critère pertinent au regard de l'objectif ainsi décrit.
het licht van het aldus beschreven doel. B.11. Il n'est, du reste, pas porté atteinte de manière
B.11. Voor het overige worden de rechten van de categorie van disproportionnée aux droits de la catégorie de personnes concernées
betrokken personen niet op onevenredige wijze geschonden, aangezien de dès lors que les personnes qui sont susceptibles de se voir infliger
personen aan wie een werkstraf kan worden opgelegd voor het misdrijf une peine de travail pour l'infraction qu'ils ont commise peuvent
dat zij hebben gepleegd, eveneens een opschorting van de uitspraak van également bénéficier d'une suspension du prononcé de leur
hun veroordeling kunnen genieten. In zulk een geval bestaat het condamnation. Dans une telle hypothèse, la différence de traitement
aangeklaagde verschil in behandeling niet. dénoncée est inexistante.
Artikel 3 van de voormelde wet van 29 juni 1964 waarbij de L'article 3 de la loi précitée du 29 juin 1964 établissant les
toepassingsvoorwaarden van een dergelijke maatregel zijn vastgelegd, conditions d'application d'une telle mesure précise, en effet, que
preciseert immers dat die maatregel, met instemming van de verdachte, celle-ci peut être ordonnée, de l'accord de l'inculpé, par les
door de vonnisgerechten met uitzondering van de hoven van assisen kan juridictions de jugement, à l'exception des cours d'assises, en faveur
worden gelast ten voordele van de beklaagde die nog niet is du prévenu qui n'a pas encouru antérieurement de condamnation à une
veroordeeld tot een criminele straf of een hoofdgevangenisstraf van peine criminelle ou à un emprisonnement principal de plus de six mois
meer dan zes maanden, indien het feit niet van die aard schijnt te lorsque le fait ne paraît pas de nature à entraîner comme peine
zijn dat het gestraft moet worden met een hoofdstraf van meer dan vijf principale un emprisonnement correctionnel supérieur à cinq ans ou une
jaar correctionele gevangenisstraf of een zwaardere straf en de peine plus grave et que la prévention est déclarée établie.
tenlastelegging bewezen is verklaard.
B.12. Het eerste middel is niet gegrond. B.12. Le premier moyen n'est pas fondé.
Wat het tweede middel betreft En ce qui concerne le deuxième moyen
B.13. Het tweede middel is afgeleid uit de schending, door artikel 204 B.13. Le deuxième moyen est pris de la violation par l'article 204 de
van de bestreden wet, van artikel 22 van de Grondwet, al dan niet in la loi attaquée de l'article 22 de la Constitution, lu ou non en
samenhang gelezen met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de combinaison avec l'article 8 de la Convention européenne des droits de
rechten van de mens, « al dan niet in samenhang gelezen met de
artikelen 10 en 11 van de Grondwet », doordat het bestreden artikel l'homme, « lus ou non en combinaison avec les articles 10 et 11 de la
204 van de wet van 21 december 2009, door artikel 594, eerste lid, 4°, Constitution » en ce que l'article 204 attaqué de la loi du 21
décembre 2009, en abrogeant l'article 594, alinéa 1er, 4°, du Code
van het Wetboek van strafvordering op te heffen, tot gevolg heeft dat d'instruction criminelle, a pour effet que les condamnations à des
de veroordelingen tot de werkstraffen worden vermeld op de uittreksels peines de travail sont mentionnées dans les extraits du casier
uit het strafregister die krachtens artikel 595 van het Wetboek van judiciaire délivrés aux particuliers en vertu de l'article 595 du Code
strafvordering aan particulieren worden uitgereikt. d'instruction criminelle.
B.14.1. Artikel 594 van het Wetboek van strafvordering bepaalde, vóór B.14.1. L'article 594 du Code d'instruction criminelle disposait,
de wijziging ervan bij de bestreden bepaling : avant sa modification par la disposition attaquée :
« De Koning kan bij in Ministerraad overlegd besluit en na advies van « Le Roi peut autoriser certaines administrations publiques, par
de Commissie ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer aan arrêté délibéré en Conseil des Ministres et après avis de la
bepaalde administratieve overheden toegang verlenen tot in het Commission de la protection de la vie privée, à accéder aux
Strafregister opgenomen gegevens, zulks uitsluitend in het kader van informations enregistrées dans le Casier judiciaire, uniquement dans
door of krachtens de wet bepaalde doeleinden, en met uitzondering van le cadre d'une fin déterminée par ou en vertu de la loi, à l'exception
: :
1° de veroordelingen en beslissingen bedoeld in artikel 593, 1° tot 4°; 1° des condamnations et décisions énumérées à l'article 593, 1° à 4°;
2° arresten van herstel in eer en rechten en veroordelingen waarop dat 2° des arrêts de réhabilitation et des condamnations visées par cette
herstel in eer en rechten betrekking heeft; réhabilitation;
3° beslissingen tot opschorting van de uitspraak van de veroordeling 3° des décisions ordonnant la suspension du prononcé de la
en tot probatie-opschorting; condamnation et la suspension probatoire;
4° de beslissingen die veroordelen tot een werkstraf overeenkomstig 4° [d]es décisions condamnant à une peine de travail conformément à
artikel 37ter van het Strafwetboek. l'article 37ter du Code pénal.
[...] ». [...] ».
B.14.2. Die bepaling werd als volgt verantwoord : B.14.2. Cette disposition a été justifiée comme suit :
« Artikel 594 regelt de toegang van de openbare besturen tot de in het « L'article 594 régit l'accès des administrations publiques aux
Strafregister opgenomen gegevens. Dit artikel bevestigt de rol van het Strafregister als gegevensbank ten behoeve van bepaalde openbare besturen die bepalingen moeten toepassen waarvoor de kennis van het gerechtelijk verleden van de personen op wie de administratieve maatregelen betrekking hebben, vereist is. Artikel 594, eerste lid, geeft een opsomming van de veroordelingen, maatregelen en beslissingen die niet toegankelijk zijn voor de administratieve overheden. Het gaat hierbij om dezelfde uitzonderingen als die bepaald voor de instanties bedoeld in artikel 593, om arresten van rehabilitatie, om veroordelingen waarop die rehabilitatie betrekking heeft en om opschortingen van de uitspraak » (Parl. St., informations enregistrées dans le Casier judiciaire. Cet article consacre ainsi le rôle de ' banque de données ' joué par le Casier judiciaire au profit de certaines administrations qui ont à appliquer des dispositions nécessitant la connaissance du passé judiciaire des personnes concernées par des mesures administratives. L'article 594, alinéa 1er énumère les condamnations, mesures et décisions qui ne sont pas accessibles aux autorités administratives. Il s'agit des mêmes exceptions que celles prévues pour les autorités visées à l'article 593, des arrêts de réhabilitation et condamnations réhabilitées, et des suspensions du prononcé » (Doc. parl., Chambre,
Kamer, 1996-1997, nr. 988/1, p. 10). 1996-1997, n° 988/1, p. 10).
B.14.3. Het bestreden artikel 204 van de wet van 21 december 2009 B.14.3. L'article 204 attaqué de la loi du 21 décembre 2009 a abrogé
heeft punt 4° van het voormelde artikel 594, eerste lid, om de le 4° de l'article 594, alinéa 1er, précité pour le motif qui suit :
volgende reden opgeheven :
« De regering stelt voor in artikel 594, eerste lid, van het Wetboek « Le gouvernement propose de supprimer le 4° dans l'article 594,
van strafvordering, het 4° te schrappen. alinéa 1er, du Code d'instruction criminelle.
Een aanpassing van artikel 594 is immers noodzakelijk aangezien de Il est indispensable, en effet, d'adapter l'article 594 étant donné
burgemeester het centraal strafregister raadpleegt om uit de lijst van que le bourgmestre consulte le casier judiciaire central afin de rayer
gezworenen de personen te schrappen die een veroordeling hebben de la liste des jurés les personnes ayant subi une condamnation à une
opgelopen tot een werkstraf van meer dan 60 uur. De veroordeling tot peine de travail de plus de 60 heures. La condamnation à une peine de
een werkstraf moet dan ook worden opgenomen op de uittreksels die aan travail doit donc figurer sur les extraits mis à la disposition des
de administratieve overheden ter beschikking worden gesteld » (Parl. autorités administratives » (Doc. parl., Sénat, 2008-2009, n° 4-924/4,
St., Senaat, 2008-2009, nr. 4-924/4, p. 221). p. 221).
B.15.1. Artikel 595 van het Wetboek van strafvordering, zoals het B.15.1. L'article 595 du Code d'instruction criminelle, tel qu'il a
opnieuw werd opgenomen bij artikel 9 van de wet van 8 augustus 1997 été rétabli par l'article 9 de la loi du 8 août 1997 relative au
betreffende het Centraal Strafregister, bepaalde : casier judiciaire central, disposait :
« Een ieder die zijn identiteit bewijst, kan een uittreksel uit het « Toute personne justifiant de son identité peut obtenir un extrait du
Strafregister verkrijgen, dat een overzicht bevat van de daarin Casier judiciaire comportant le relevé des informations enregistrées
opgenomen persoonsgegevens die op hem betrekking hebben, met dans le Casier judiciaire qui la concernent personnellement, à
uitzondering van : l'exception :
1° de in artikel 594, 1° tot 3° bedoelde veroordelingen, beslissingen 1° des condamnations, décisions ou mesures énumérées à l'article 594,
en maatregelen; 1° à 3°;
2° maatregelen getroffen ten aanzien van abnormalen op grond van de 2° des mesures prises à l'égard des anormaux par application de la loi
wet van 1 juli 1964; du 1er juillet 1964;
3° de ontzettingen en maatregelen bedoeld in artikel 63 van de wet van 3° des déchéances et mesures énumérées par l'article 63 de la loi du 8
8 april 1965 op de jeugdbescherming. avril 1965 relative à la protection de la jeunesse.
Veroordelingen tot gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden, tot Les condamnations à des peines d'emprisonnement de six mois au plus, à
geldboete van ten hoogste 500 frank en tot geldboete, ongeacht het des peines d'amende ne dépassant pas 500 francs et à des peines
bedrag ervan, die is opgelegd krachtens het koninklijk besluit van 16 d'amende infligées en vertu des lois coordonnées par l'arrêté royal du
maart 1968 tot coördinatie van de wetten betreffende de politie over 16 mars 1968 relatives à la police de la circulation routière quel que
het wegverkeer, worden niet meer op dit uittreksel vermeld na een soit leur montant, ne sont plus mentionnées dans cet extrait après un
termijn van drie jaar te rekenen van de dag van de definitieve délai de trois ans à compter de la date de la décision judiciaire
rechterlijke beslissing waarbij zij zijn uitgesproken, behalve als ze définitive qui les prononce, sauf si elles prévoient, dans le
in het vonnis, voorzien in een ontzetting of een vervallenverklaring jugement, une déchéance ou une interdiction dont les effets dépassent
waarvan de gevolgen de duur van 3 jaar overstijgen. une durée de trois ans.
Dit uittreksel wordt uitgereikt door het gemeentebestuur van de woon- Cet extrait est délivré, selon les modalités fixées par le Roi, par
of verblijfplaats van betrokkene onder de voorwaarden vastgesteld door l'intermédiaire de l'administration de la commune où la personne a son
de Koning. Indien de betrokkene in België geen woon- of verblijfplaats domicile ou sa résidence. Si elle n'a pas de domicile ou de résidence
heeft, wordt het uittreksel uitgereikt door de dienst van het en Belgique, l'extrait est délivré par le service du Casier judiciaire
Strafregister van het Ministerie van Justitie. du Ministère de la Justice.
Een ieder die zijn identiteit bewijst, geniet het recht op mededeling Toute personne justifiant de son identité bénéficie du droit de
van de rechtstreeks op hem betrekking hebbende gegevens uit het communication des données du Casier judiciaire qui la concernent
Strafregister, conform artikel 10 van de wet van de 8 december 1992 directement, conformément à l'article 10 de la loi du 8 décembre 1992
tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de relative à la protection de la vie privée à l'égard des traitements de
verwerking van persoonsgegevens ». données à caractère personnel ».
B.15.2. Die bepaling werd als volgt verantwoord : B.15.2. Cette disposition a été justifiée comme suit :
« Artikel 595, dat moet worden beschouwd in het licht van de « L'article 595, qui s'inscrit dans la perspective de la suppression
afschaffing van de gemeentelijke strafregisters, regelt de afgifte van des casiers judiciaires communaux, prévoit la délivrance des extraits
uittreksels uit het Centraal Strafregister door de gemeentebesturen. du Casier judiciaire central par l'intermédiaire des autorités
Die uittreksels zullen meer 'gefilterd' zijn dan thans het geval is communales. Cet extrait sera expurgé dans une plus large mesure
aangezien correctionele veroordelingen die zes maand gevangenisstraf qu'actuellement, puisqu'il ne mentionnera plus les condamnations
of 500 F. geldboete niet te boven gaan, niet meer worden vermeld, correctionnelles n'excédant pas six mois d'emprisonnement ou 500
zelfs niet wanneer het gaat om vervallenverklaringen of ontzettingen. francs d'amende, même si elles comportent des déchéances ou des
Dezelfde beperking als deze aangebracht aan artikel 594, betreffende interdictions. La même restriction que celle apportée à l'article 594,
de veroordelingen die in het vonnis voorzien in een ontzetting of een concernant les condamnations prévoyant dans le jugement une déchéance
vervallenverklaring van meer dan 3 jaar is hier hernomen. ou une interdiction de plus de trois ans est reprise ici.
Overigens worden de veroordelingen, beschikkingen en maatregelen Par ailleurs, les condamnations, décisions et mesures énumérées à
bedoeld in artikel 594, eerste lid, maatregelen getroffen ten aanzien l'article 594, alinéa 1er, les mesures prises à l'égard des anormaux
van abnormalen op grond van de wet van 1 juli 1964 alsook de par application de la loi du 1er juillet 1964, et les déchéances et
ontzettingen en maatregelen bedoeld in artikel 63 van de wet van 8 mesures énumérées par l'article 63 de la loi du 8 avril 1965 relative
april 1965 op de jeugdbescherming, niet vermeld op uittreksels à la protection de la jeunesse ne sont pas mentionnées dans l'extrait
uitgereikt aan particulieren. Dergelijke uittreksels mogen alleen délivré à un particulier. L'extrait délivré au particulier ne peut
worden afgegeven aan de persoon op wie de gegevens betrekking hebben, être délivré qu'à la personne que les renseignements concernent. Il ne
en in geen geval aan derden » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 988/1, peut en aucun cas être délivré à des tiers » (Doc. parl., Chambre,
pp. 10-11). 1996-1997, n° 988/1, pp. 10-11).
B.16.1. Artikel 9 van de wet van 17 april 2002 tot invoering van de B.16.1. L'article 9 de la loi du 17 avril 2002 instaurant la peine de
werkstraf als autonome straf in correctionele zaken en in politiezaken travail comme peine autonome en matière correctionnelle et de police a
heeft artikel 594, eerste lid, van het Wetboek van strafvordering complété l'article 594, alinéa 1er, du Code d'instruction criminelle
aangevuld met een vierde punt, volgens hetwelk de beslissingen die par un quatrième point, selon lequel les décisions condamnant à une
veroordelen tot een werkstraf overeenkomstig artikel 37ter van het peine de travail conformément à l'article 37ter du Code pénal sont
Strafwetboek, worden uitgezonderd van de gegevens van het exceptées des données du casier judiciaire auxquelles les autorités
strafregister waartoe de openbare overheden toegang hebben. publiques ont accès.
B.16.2. Artikel 10 van dezelfde wet van 17 april 2002 heeft, in B.16.2. L'article 10 de la même loi du 17 avril 2002 a remplacé, à
artikel 595, eerste lid, 1°, van het Wetboek van strafvordering, de l'article 595, alinéa 1er, 1°, du Code d'instruction criminelle, les
woorden « de in artikel 594, 1° tot 3° bedoelde veroordelingen, mots « les condamnations, décisions ou mesures énumérées à l'article
beslissingen en maatregelen » vervangen door « de in artikel 594, 1° 594, 1° à 3° » par « les condamnations, décisions ou mesures énumérées
tot 4° bedoelde veroordelingen, beslissingen en maatregelen ». à l'article 594, 1° à 4° ».
B.16.3. Die bepaling werd als volgt verantwoord : B.16.3. Cette disposition a été justifiée comme suit :
« De werkstraf mag niet worden vermeld in de inlichtingen die aan de « La peine de travail ne peut être mentionnée dans les renseignements
administratieve overheid worden bezorgd, ten einde de reclassering en fournis aux autorités administratives et ce afin de ne pas hypothéquer
resocialisering van de betrokkene niet in het gedrang te brengen. l'objectif de reclassement et de réinsertion sociale de l'intéressé.
De wet van 8 augustus 1997 heeft een centraal strafregister ingesteld La loi du 8 août 1997 a instauré un casier judiciaire central et
en regels uitgevaardigd voor de afgifte aan de administratieve énoncé les règles pour la délivrance des extraits de ce casier aux
overheid en aan particulieren van uittreksels uit dat register. autorités administratives et aux particuliers.
Artikel 594 van het Wetboek van strafvordering, hersteld bij artikel 8 L'article 594 du Code d'instruction criminelle, rétabli par l'article
van de wet van 8 augustus 1997, voorziet in regels die bepalen op 8 de la loi du 8 août 1997, prévoit les règles régissant l'accès des
welke wijze de overheid toegang krijgt tot de in het strafregister administrations publiques aux informations enregistrées dans le casier
opgenomen inlichtingen. Artikel 595 van het Wetboek van judiciaire. L'article 595 du Code d'instruction criminelle, rétabli
strafvordering, hersteld bij artikel 9 van de wet van 8 augustus 1997, par l'article 9 de la loi du 8 août 1997, prévoit la délivrance des
voorziet in de afgifte van uittreksels uit het strafregister door extraits de casier judiciaire par l'intermédiaire des autorités
toedoen van de gemeentelijke overheid. communales.
Op de inlichtingen die met toepassing van beide voornoemde artikelen Une nouvelle exception aux informations pouvant être fournies en
mogen worden meegedeeld, wordt een nieuwe uitzondering ingesteld, met
name dat de Koning een particulier net zomin als een bestuur de application de ces deux articles est insérée à savoir que le Roi ne
toegang mag veroorloven tot de inlichtingen die betrekking hebben op peut autoriser un particulier comme une administration à avoir accès
veroordelingen tot een werkstraf » (Parl. St., Kamer, 2000-2001, DOC aux informations relatives à des condamnations de peine de travail »
50-0549/010, pp. 2-3). (Doc. parl., Chambre, 2000-2001, DOC 50-0549/010, pp. 2-3).
B.16.4. Artikel 595 van het Wetboek van strafvordering bepaalt : B.16.4. L'article 595 du Code d'instruction criminelle dispose :
« Een ieder die zijn identiteit bewijst, kan een uittreksel uit het « Toute personne justifiant de son identité peut obtenir un extrait du
Strafregister verkrijgen, dat een overzicht bevat van de daarin Casier judiciaire comportant le relevé des informations enregistrées
opgenomen persoonsgegevens die op hem betrekking hebben, met dans le Casier judiciaire qui la concernent personnellement, à
uitzondering van : l'exception :
1° de in artikel 594, 1° tot 4° bedoelde veroordelingen, beslissingen 1° [d]es condamnations, décisions ou mesures énumérées à l'article
en maatregelen; 594, 1° à 4°;
[...] ». [...] ».
Doordat de bestreden bepaling artikel 594, eerste lid, 4°, van het Du fait que la disposition attaquée abroge l'article 594, alinéa 1er,
Wetboek van strafvordering opheft, vermeldt het uittreksel uit het 4°, du Code d'instruction criminelle, l'extrait du casier judiciaire
strafregister dat overeenkomstig artikel 595 van het Wetboek van délivré aux particuliers conformément à l'article 595 du Code
strafvordering aan particulieren wordt uitgereikt, vanaf de d'instruction criminelle mentionne, à partir de l'entrée en vigueur de
inwerkingtreding van de bestreden bepaling, de veroordelingen tot la disposition attaquée, les condamnations à des peines de travail.
werkstraffen. B.17. Artikel 22 van de Grondwet bepaalt : B.17. L'article 22 de la Constitution dispose :
« Ieder heeft recht op eerbiediging van zijn privéleven en zijn « Chacun a droit au respect de sa vie privée et familiale, sauf dans
gezinsleven, behoudens in de gevallen en onder de voorwaarden door de wet bepaald. les cas et conditions fixés par la loi.
De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen de La loi, le décret ou la règle visée à l'article 134 garantissent la
bescherming van dat recht ». protection de ce droit ».
B.18.1. Gelet op het legitieme doel dat hij wilde nastreven, namelijk B.18.1. En l'espèce, eu égard à l'objectif légitime qu'il entendait
de burgemeester in staat stellen het centraal strafregister te poursuivre, à savoir permettre au bourgmestre de consulter le casier
consulteren teneinde een lijst van gezworenen op te stellen waarvan de judiciaire central dans le but d'élaborer une liste des jurés qui
personen die tot een werkstraf van meer dan zestig uur zijn exclut les personnes condamnées à une peine de travail de plus de
veroordeeld, worden uitgesloten, is het te dezen niet redelijk soixante heures, il n'est pas raisonnablement justifié d'abroger le 4°
verantwoord het 4° van het in het geding zijnde artikel 594, eerste de l'article 594, alinéa 1er, du Code d'instruction criminelle en
lid, van het Wetboek van strafvordering op te heffen. cause.
Rekening houdend met de huidige redactie van artikel 595 van hetzelfde En effet, compte tenu de la rédaction actuelle de l'article 595 du
Wetboek, dat naar de voormelde bepaling verwijst, heeft zulk een même Code, qui renvoie à la disposition précitée, pareille abrogation
opheffing immers tot gevolg dat aan particulieren toegang wordt a pour conséquence de permettre aux particuliers d'accéder aux données
verleend tot de gegevens betreffende veroordelingen tot werkstraffen, relatives aux condamnations à des peines de travail, ce que le
wat de wetgever duidelijk niet heeft gewild. législateur n'a manifestement pas voulu.
De Ministerraad stelt zelf voor een zinvolle lezing te geven aan Le Conseil des ministres propose lui-même de donner une lecture utile
artikel 595, eerste lid, 1°, van het Wetboek van strafvordering, omdat de l'article 595, alinéa 1er, 1°, du Code d'instruction criminelle,
hij van mening is dat er geen reden is om het te interpreteren in die estimant qu'il n'y a pas lieu de l'interpréter comme permettant de
zin dat het toelaat gegevens betreffende een veroordeling tot een fournir aux particuliers les données relatives à une condamnation à
werkstraf aan particulieren te verstrekken. Die lezing zou naar zijn une peine de travail. Cette lecture serait, à son estime, la seule
mening de enige zijn die verenigbaar is met het doel van de wetgever, compatible avec l'objectif poursuivi par le législateur, de telle
zodat de veroordelingen tot werkstraffen onvermeld blijven in de sorte que les condamnations à des peines de travail demeurent omises
uittreksels uit het strafregister die op basis van die bepaling aan des extraits de casier judiciaire délivrés aux particuliers sur la
particulieren worden uitgereikt. Een dergelijke interpretatie van
artikel 595 zou echter niet kunnen worden toegelaten, omdat zij ingaat base de cette disposition. Pareille interprétation de l'article 595 ne
tegen een duidelijke tekst.
B.18.2. Het Hof stelt voor het overige vast dat het systeem, doordat saurait toutefois être admise dès lors qu'elle s'inscrit à l'encontre
het nalaat de genoemde bepaling te wijzigen ingevolge de doorgevoerde d'un texte clair. B.18.2. La Cour constate, pour le surplus, qu'en omettant de modifier
wijziging van artikel 594 van het Wetboek van strafvordering, een ladite disposition en conséquence de la modification de l'article 594
gebrek aan samenhang vertoont. Zo bepaalt bij wijze van voorbeeld, du Code d'instruction criminelle intervenue, le système manque de
artikel 619 van het Wetboek van strafvordering dat veroordelingen tot cohérence. Ainsi, l'article 619 du Code d'instruction criminelle
een politiestraf worden uitgewist na een termijn van drie jaar te prévoit que les condamnations à des peines de police sont effacées
rekenen van de dag van de definitieve rechterlijke beslissing waarbij après un délai de trois ans à compter de la décision judiciaire
zij zijn uitgesproken. Het zou bijgevolg niet logisch zijn om définitive qui les prononce. Il ne serait dès lors pas logique de
werkstraffen waarvan is geweten dat zij, wanneer zij minder dan 45 uren bedragen, als politiestraffen worden gekwalificeerd, zichtbaar te maken op de aan particulieren uitgereikte uittreksels uit het strafregister. B.19. De toegang van de burgemeester tot de informatie die het strafregister bevat betreffende de werkstraffen, is strikt doelgebonden. Gelet op de met de bestreden bepaling nagestreefde doelstelling en gelet op het privé- en gezinsleven van de veroordeelde, dient de burgemeester de verkregen informatie geheim te houden, zelfs ten aanzien van zijn administratie. Hij vermag die informatie evenmin aan te wenden voor andere doeleinden dan het opstellen van de lijst van gezworenen. Met name in het kader van een beslissing tot aanwerving mag die informatie niet worden gebruikt. rendre visibles sur les extraits de casier délivrés aux particuliers des peines de travail dont on sait qu'en dessous de 45 heures, elles sont qualifiées de peines de police. B.19. L'accès du bourgmestre à l'information que contient le casier judiciaire en matière de peines de travail est rigoureusement lié à un objectif précis. Eu égard à l'objectif poursuivi par la disposition attaquée et eu égard à la vie privée et familiale du condamné, le bourgmestre est tenu de garder le secret sur l'information reçue, même envers son administration. Il ne peut davantage utiliser cette information à d'autres fins que l'établissement de la liste des jurés. En l'occurrence, cette information ne peut être utilisée dans le cadre d'une décision de recrutement.
B.20.1. Het tweede middel, in zoverre het gericht is tegen artikel 204 B.20.1. Le deuxième moyen, en ce qu'il est dirigé contre l'article 204
van de bestreden wet, is gegrond. de la loi attaquée, est fondé.
B.20.2. De genoemde bepaling dient bijgevolg te worden vernietigd, B.20.2. Il y a dès lors lieu d'annuler ladite disposition, sauf en ce
behalve in zoverre zij betrekking heeft op de burgemeester die het qu'elle vise le bourgmestre qui doit consulter le casier judiciaire
centraal strafregister moet consulteren om een lijst van gezworenen central en vue de la constitution d'une liste de jurés.
samen te stellen. Wat het derde middel betreft En ce qui concerne le troisième moyen
B.21. Het derde middel is afgeleid uit de schending, door artikel 204 B.21. Le troisième moyen est pris de la violation, par l'article 204
van de in het geding zijnde wet, van artikel 23, § 2, 1°, van de de la loi en cause, de l'article 23, § 2, 1°, de la Constitution, lu
Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6, lid 1, van ou non en combinaison avec l'article 6, paragraphe 1, du Pacte
het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele international relatif aux droits économiques, sociaux et culturels,
rechten, al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 10 en 11 lus ou non en combinaison avec les articles 10 et 11 de la
van de Grondwet. Constitution.
Volgens de verzoekende partijen heeft de aanneming van het genoemde
artikel 204 tot gevolg dat de vermelding van de beslissingen waarbij D'après les parties requérantes, l'adoption dudit article 204 a pour
iemand tot een werkstraf wordt veroordeeld, zichtbaar wordt gemaakt effet de rendre visible la mention des décisions condamnant quelqu'un
à une peine de travail par suite de la modification de la formulation
als gevolg van de gewijzigde formulering van artikel 595 van het de l'article 595 du Code d'instruction criminelle en violation du
Wetboek van strafvordering, met schending van het recht op arbeid en droit au travail et du droit au libre choix d'une activité
op de vrije keuze van beroepsarbeid, dat is gewaarborgd bij de professionnelle garantis par les dispositions reprises dans l'exposé
bepalingen die in de uiteenzetting van het middel zijn opgenomen. Zulk du moyen. Pareille mention aurait pour effet d'entraver le
een vermelding zou de reclassering en de resocialisatie van de tot een reclassement et la réinsertion sociale des personnes condamnées à une
werkstraf veroordeelde personen belemmeren, zowel op het niveau van de peine de travail tant au niveau de la connaissance par les autorités
kennis, door de administratieve overheden, van die veroordelingen als
op het niveau van de vermelding ervan op de aan particulieren administratives de ces condamnations qu'au niveau de leur mention dans
uitgereikte uittreksels uit het strafregister. les extraits de casier délivrés aux particuliers.
Gelet op de gedeeltelijke vernietiging in het tweede middel en op Compte tenu de l'annulation partielle dans le deuxième moyen et de ce
hetgeen in B.19 is gesteld, zou het derde middel niet tot een ruimere qui a été constaté en B.19, le troisième moyen ne pourrait aboutir à
vernietiging kunnen leiden, zodat het niet dient te worden onderzocht. une annulation plus étendue, de sorte qu'il ne doit pas être examiné.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
vernietigt artikel 204 van de wet van 21 december 2009 tot hervorming annule l'article 204 de la loi du 21 décembre 2009 relative à la
van het hof van assisen, behalve in zoverre het betrekking heeft op de réforme de la cour d'assises, sauf en ce qu'il concerne le bourgmestre
burgemeester die het centraal strafregister moet consulteren om een qui doit consulter le casier judiciaire central en vue de la
lijst van gezworenen samen te stellen. constitution d'une liste de jurés.
Aldus uitgesproken in het Frans, Nederlands en het Duits, Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du
het Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 27 juli 27 juillet 2011, par le juge J.-P. Moerman, en remplacement du juge
2011, door rechter J.-P. Moerman, ter vervanging van rechter J.-P.
Snappe, wettig verhinderd zijnde de uitspraak van dit arrest bij te J.-P. Snappe, légitimement empêché d'assister au prononcé du présent
wonen. arrêt.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De wnd. voorzitter, Le président f.f.,
J.-P. Moerman. J.-P. Moerman.
^