← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 87/2011 van 18 mei 2011 Rolnummer 4996 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende artikel 82, tweede lid, van de faillissementswet van 8 augustus 1997, gesteld door
de Rechtbank van eerste aanleg te Charleroi. H samengesteld uit
de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen,(...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 87/2011 van 18 mei 2011 Rolnummer 4996 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 82, tweede lid, van de faillissementswet van 8 augustus 1997, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Charleroi. H samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen,(...) | Extrait de l'arrêt n° 87/2011 du 18 mai 2011 Numéro du rôle : 4996 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 82, alinéa 2, de la loi du 8 août 1997 sur les faillites, posée par le Tribunal de première instance de Charleroi. |
|---|---|
| GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
| Uittreksel uit arrest nr. 87/2011 van 18 mei 2011 | Extrait de l'arrêt n° 87/2011 du 18 mai 2011 |
| Rolnummer 4996 | Numéro du rôle : 4996 |
| In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 82, tweede lid, | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 82, alinéa |
| van de faillissementswet van 8 augustus 1997, gesteld door de | 2, de la loi du 8 août 1997 sur les faillites, posée par le Tribunal |
| Rechtbank van eerste aanleg te Charleroi. | de première instance de Charleroi. |
| Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
| samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de | composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De |
| rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J. Spreutels en F. | Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J. Spreutels et F. Daoût, assistée |
| Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
| Bij vonnis van 17 juni 2010 in zake de nv « Fortis Bank » tegen V.B., | Par jugement du 17 juin 2010 en cause de la SA « Fortis Banque » |
| waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 8 juli | contre V.B., dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 8 |
| 2010, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Charleroi de volgende | juillet 2010, le Tribunal de première instance de Charleroi a posé la |
| prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
| « Schenden de bepalingen van artikel 82, tweede lid, van de | « Les dispositions de l'article 82, alinéa 2, de la loi du 8 août 1997 |
| faillissementswet van 8 augustus 1997, zoals zij van kracht zijn sinds | |
| 28 augustus 2008, geïnterpreteerd in die zin dat de verschoonbaarheid | sur les faillites, telles qu'en vigueur depuis le 28 août 2008, |
| van de gefailleerde de echtgenoot van de gefailleerde automatisch | interprétées en ce sens que l'excusabilité du failli libère |
| bevrijdt van de hoofdelijke verbintenissen die deze echtgenoot met de | automatiquement le conjoint du failli des engagements solidaires que |
| gefailleerde heeft aangegaan, zonder een onderscheid te maken tussen | ce conjoint a contractés avec le failli sans distinguer entre le |
| het vermogen van de echtgenoot zoals het vóór het vonnis van | patrimoine du conjoint existant avant le jugement d'excusabilité et |
| verschoonbaarheid bestond en het vermogen dat werd gevormd na het | celui constitué après le jugement d'excusabilité, violent-elles les |
| vonnis van verschoonbaarheid, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elles créent une |
| doordat zij een discriminatie creëren tussen : | discrimination entre : |
| a) enerzijds, de gefailleerde, die door het vonnis van | a) d'une part le failli, qui a été dessaisi de ses biens par le |
| faillietverklaring buiten het bezit is gesteld van zijn goederen en | jugement déclaratif de faillite et dont les biens ont été réalisés par |
| wiens goederen door de curator te gelde zijn gemaakt en, anderzijds, | le curateur et d'autre part son conjoint dont le patrimoine propre est |
| diens echtgenoot wiens eigen vermogen uit de failliete boedel wordt | exclu de la masse faillie et qui échappe aux poursuites des créanciers |
| gehouden en die niet door de schuldeisers kan worden vervolgd terwijl | alors qu'il en constitue le gage général en application des articles 7 |
| dat eigen vermogen tot algemene waarborg strekt met toepassing van de | |
| artikelen 7 en 8 van de hypotheekwet; | et 8 de la loi hypothécaire; |
| b) enerzijds, de echtgenoot van de gefailleerde en, anderzijds, de | b) d'une part le conjoint du failli et d'autre part les autres |
| andere natuurlijke personen die zich ertoe hebben verbonden de schuld | personnes physiques qui se sont engagées à payer la dette du failli en |
| van de gefailleerde af te lossen door een zakelijke zekerheid te | fournissant une sûreté réelle ou en se constituant sûreté personnelle, |
| verlenen of door zich persoonlijk zeker te stellen, doordat in het | la décharge n'étant pas prévue dans le premier cas et la décharge ne |
| eerste geval niet in een bevrijding is voorzien en doordat in het | pouvant, dans le second cas, être octroyée qu'aux conditions et |
| tweede geval een bevrijding slechts kan worden toegekend onder de | |
| voorwaarden en volgens de vormvoorschriften van de artikelen 72bis en | suivant les formes prévues par les articles 72bis et 72ter de la loi |
| 72ter van de faillissementswet en met inachtneming van de procedure | sur les faillites et dans le respect de la procédure prescrite par |
| die is voorgeschreven bij artikel 80 van de faillissementswet, waarbij | l'article 80 de la loi sur les faillites, le créancier étant dûment |
| de schuldeiser behoorlijk wordt opgeroepen en gehoord ? ». | appelé et entendu ? ». |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1.1. Artikel 82, tweede lid, van de faillissementswet van 8 augustus | B.1.1. L'article 82, alinéa 2, de la loi du 8 août 1997 sur les |
| 1997 bepaalt : | faillites dispose : |
| « De echtgenoot van de gefailleerde die persoonlijk aansprakelijk is | « Le conjoint du failli qui est personnellement obligé à la dette de |
| voor de schuld van zijn echtgenoot, of de voormalige echtgenoot die | son époux ou l'ex-conjoint qui est personnellement obligé à la dette |
| persoonlijk aansprakelijk is voor de schuld die zijn voormalige | de son époux contractée du temps du mariage est libéré de cette |
| echtenoot tijdens de duur van het huwelijk was aangegaan, wordt | |
| ingevolge de verschoonbaarheid van die verplichting bevrijd ». | obligation par l'effet de l'excusabilité ». |
| B.1.2. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de bestaanbaarheid | B.1.2. La question préjudicielle porte sur la compatibilité avec les |
| met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet van het voormelde artikel | articles 10 et 11 de la Constitution de l'article 82, alinéa 2, |
| 82, tweede lid, geïnterpreteerd in die zin dat het de echtgenoot van | précité, interprété comme libérant automatiquement le conjoint du |
| een verschoonbaar verklaarde gefailleerde automatisch bevrijdt van de hoofdelijke verbintenissen die beiden hebben aangegaan en in die zin dat het op die manier het vermogen van de eerstgenoemde veiligstelt, ongeacht of dat vermogen vóór of na het vonnis van verschoonbaarheid is gevormd : de echtgenoot zou aldus anders worden behandeld dan, enerzijds, de gefailleerde wiens goederen te gelde zijn gemaakt nadat hij door het vonnis van faillietverklaring buiten het bezit ervan is gesteld en, anderzijds, de andere natuurlijke personen die, doordat zij zich ertoe hebben verbonden de schulden van de gefailleerde af te lossen, een zakelijke zekerheid hebben verleend en geen bevrijding kunnen verkrijgen, of een persoonlijke zekerheid en dan enkel | failli excusé des engagements solidaires contractés par l'un et l'autre et sauvegardant ainsi le patrimoine du premier, que ce patrimoine soit constitué avant ou après le jugement d'excusabilité : le conjoint serait ainsi traité différemment, d'une part, du failli dont les biens ont été réalisés après qu'il en a été dessaisi par le jugement déclaratif de faillite et, d'autre part, des autres personnes physiques qui, s'étant engagées à payer les dettes du failli, ont fourni une sûreté réelle et ne peuvent obtenir de décharge ou une sûreté personnelle et ne peuvent obtenir de décharge que conformément |
| overeenkomstig de artikelen 72bis, 72ter en 80 van de wet van 8 augustus 1997 een bevrijding kunnen verkrijgen. B.2. Uit het dossier van de rechtspleging in het bodemgeschil blijkt dat de verschoonbaar verklaarde gefailleerde en zijn echtgenoot gehuwd zijn onder het stelsel van tot de aanwinsten beperkte gemeenschap en dat de verbintenis die de echtgenoot heeft aangegaan, een lening waarborgde die aan de echtgenoten werd toegekend ten behoeve van het handelsbedrijf van de verschoonbaar verklaarde gefailleerde. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die hypothese. B.3.1. De Ministerraad voert aan dat de prejudiciële vraag geen antwoord behoeft in zoverre zij betrekking heeft op het verschil in behandeling tussen de gefailleerde en zijn echtgenoot; hij doet gelden dat de vraag niet pertinent zou zijn, daar het krachtens artikel 98 van de wet van 8 augustus 1997 is - dat niet door de prejudiciële | aux articles 72bis, 72ter et 80 de la loi du 8 août 1997. B.2. Il apparaît du dossier de la procédure antérieure que le failli excusé et son conjoint sont mariés sous le régime de la communauté réduite aux acquêts et que l'engagement pris par le conjoint garantissait un crédit octroyé aux époux pour les besoins de l'exploitation commerciale du failli excusé. La Cour limite son examen à cette hypothèse. B.3.1. Le Conseil des ministres soutient que la question préjudicielle n'appelle pas de réponse en ce qu'elle porte sur la différence de traitement entre le failli et son conjoint; il fait valoir que la question serait dépourvue de pertinence dès lors que c'est en vertu de |
| vraag wordt beoogd en dat voorafgaat aan de in het geding zijnde | l'article 98 de la loi du 8 août 1997, qui n'est pas visé par la |
| bepaling - dat het eigen vermogen van de echtgenoot van de | question préjudicielle et qui est antérieur à la disposition en cause, |
| gefailleerde, die samen met die laatste hoofdelijk aansprakelijk is, | que le patrimoine propre du conjoint du failli, solidairement tenu |
| afgeschermd is tegen de schuldeisers. | avec celui-ci, est à l'abri des créanciers. |
| De eisende partij voor de verwijzende rechter voert aan dat artikel | Quant à la partie demanderesse devant le juge a quo, elle soutient que |
| 82, tweede lid, niet van toepassing is op de echtgenoot van de | l'article 82, alinéa 2, n'est pas applicable au conjoint du failli |
| verschoonbaar verklaarde gefailleerde wanneer de echtgenoot, net zoals | déclaré excusable lorsque le conjoint a été, comme le failli, crédité |
| de gefailleerde, in hoofdzaak is gecrediteerd en daardoor houder is | à titre principal et est, de ce fait, titulaire d'un engagement qui |
| van een eigen verbintenis. | lui est propre. |
| B.3.2. Het staat aan de verwijzende rechter de bepalingen vast te stellen die op het aan hem voorgelegde geschil van toepassing zijn; de partijen zijn niet gemachtigd om die keuze ter discussie te stellen voor het Hof. Het Hof zou zich overigens enkel van een antwoord op de gestelde vraag kunnen onthouden indien het antwoord op die vraag klaarblijkelijk niet nuttig zou zijn voor de oplossing van dat geschil. B.3.3. Aangezien de prejudiciële vraag verwijst naar het automatisch gevolg van de verschoonbaarheid van de gefailleerde voor de situatie van de echtgenoot van de gefailleerde, die persoonlijk aansprakelijk is voor de schuld van die laatste, en aangezien die kwestie wordt geregeld door de bepaling die de verwijzende rechter ter toetsing aan het hof voorlegt, kan het bezwaar van de Ministerraad niet worden aangenomen. Aangezien de in het geding zijnde bepaling geen onderscheid creëert naar gelang van de aard van de door de echtgenoot aangegane verbintenis en de verwijzende rechter niet verwijst naar een situatie waarin die echtgenoot persoonlijk aansprakelijk zou zijn voor een andere schuld dan die van zijn echtgenoot, die door de in het geding zijnde bepaling wordt beoogd, kan het bezwaar van de eisende partij | B.3.2. Il appartient au juge a quo de déterminer les dispositions qui sont applicables au litige dont il est saisi; les parties ne sont pas habilitées à mettre ce choix en cause devant la Cour. La Cour ne pourrait par ailleurs s'abstenir de répondre à la question qui lui est posée que si la réponse à cette question n'était manifestement pas utile pour la solution de ce litige. B.3.3. Dès lors que la question préjudicielle se réfère à l'effet automatique de l'excusabilité du failli sur la situation du conjoint du failli qui est personnellement obligé à la dette de celui-ci et que cette question est réglée par la disposition que le juge a quo soumet au contrôle de la Cour, l'objection du Conseil des ministres ne peut être accueillie. Dès lors que la disposition en cause ne crée pas de distinction fondée sur la nature de l'engagement contracté par le conjoint et que le juge a quo ne se réfère pas à une situation dans laquelle ce conjoint se serait personnellement obligé à une dette autre que celle de son époux, visée par la disposition en cause, l'objection de la partie |
| voor de verwijzende rechter evenmin worden aangenomen. | demanderesse devant le juge a quo ne peut davantage être accueillie. |
| B.4. De in het geding zijnde bepaling maakt deel uit van de faillissementswetgeving die in essentie ertoe strekt een billijk evenwicht tot stand te brengen tussen de belangen van de schuldenaar en de belangen van de schuldeisers. De verklaring van verschoonbaarheid vormt voor de gefailleerde een gunstmaatregel die hem in staat stelt zijn activiteiten op een aangezuiverde basis te hervatten, en zulks niet alleen in zijn belang maar ook in het belang van zijn schuldeisers of sommigen onder hen die belang erbij kunnen hebben dat hun schuldenaar zijn activiteiten op een dergelijke basis hervat, waarbij het voortzetten van een handels- of industriële activiteit bovendien het algemeen belang kan dienen | B.4. La disposition en cause fait partie de la législation sur les faillites, qui vise essentiellement à réaliser un juste équilibre entre les intérêts du débiteur et ceux des créanciers. La déclaration d'excusabilité constitue pour le failli une mesure de faveur qui lui permet de reprendre ses activités sur une base assainie et ceci, non seulement dans son intérêt, mais aussi dans celui de ses créanciers ou de certains d'entre eux qui peuvent avoir intérêt à ce que leur débiteur reprenne ses activités sur une telle base, le maintien d'une activité commerciale ou industrielle pouvant en outre servir l'intérêt général (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 631/1, |
| (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 631/1, pp. 35 en 36). | pp. 35 et 36). |
| De wetgever, die van oordeel is dat « de mogelijkheid tot herstel | |
| [...] utopisch [blijft] indien [de gefailleerde] de last van het | Jugeant que « la faculté de se redresser est [...] utopique si [le |
| passief moet blijven dragen », heeft gemeend dat « het [...] immers | failli] doit conserver la charge du passif », le législateur a estimé |
| niet te verantwoorden [is] dat het in gebreke blijven van de | que « rien ne justifie que la défaillance du débiteur, conséquence de |
| schuldenaar als gevolg van omstandigheden waarvan hij het slachtoffer | |
| is, hem verhindert andere activiteiten te verrichten » (Parl. St., | circonstances dont il est victime, l'empêche de reprendre d'autres |
| Kamer, 1991-1992, nr. 631/13, p. 50). | activités » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 631/13, p. 50). |
| Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever « op een | Il ressort des travaux préparatoires que le législateur s'est soucié |
| evenwichtige wijze rekening [heeft willen] houden met de gecombineerde | de tenir « compte, de manière équilibrée, des intérêts combinés de la |
| belangen van de gefailleerde zelf, van de schuldeisers, de werknemers | personne du failli, des créanciers, des travailleurs et de l'économie |
| en de economie in zijn geheel » en voor een menselijke regeling heeft | dans son ensemble » et d'assurer un règlement humain qui respecte les |
| willen zorgen die de rechten van alle betrokken partijen in acht neemt | droits de toutes les parties intéressées (Doc. parl., Chambre, |
| (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 631/13, p. 29). | 1991-1992, n° 631/13, p. 29). |
| B.5. Bij zijn arrest nr. 69/2002 van 28 maart 2002 heeft het Hof | B.5. Par son arrêt n° 69/2002 du 28 mars 2002, la Cour avait jugé que |
| geoordeeld dat artikel 82 van de faillissementswet, zoals van | l'article 82 de la loi sur les faillites, tel qu'il était |
| toepassing vóór het werd vervangen bij artikel 29 van de wet van 4 | d'application avant son remplacement par l'article 29 de la loi du 4 |
| september 2002 « tot wijziging van de faillissementswet van 8 augustus | septembre 2002 « modifiant la loi du 8 août 1997 sur les faillites, le |
| 1997, het Gerechtelijk Wetboek en het Wetboek van vennootschappen », | Code judiciaire et le Code des sociétés », était incompatible avec les |
| niet bestaanbaar was met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in | articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permettait en |
| zoverre het op geen enkele wijze een rechter toestond de echtgenoot | |
| van de verschoonbaar verklaarde gefailleerde van zijn verbintenis te | aucune manière à un juge de libérer de ses obligations le conjoint du |
| bevrijden. | failli déclaré excusable. |
| B.6.1. Ingevolge dat arrest heeft de wetgever, bij de wet van 4 | B.6.1. A la suite de cet arrêt, le législateur, par la loi du 4 |
| september 2002, in artikel 82 van de faillissementswet een tweede lid | septembre 2002, a inséré, à l'article 82 de la loi sur les faillites, |
| ingevoegd, volgens hetwelk de echtgenoot van de gefailleerde « die | un alinéa 2 selon lequel le conjoint du failli, « qui s'est |
| zich persoonlijk aansprakelijk heeft gesteld » voor de schuld van de | personnellement obligé » à la dette du failli, est libéré de cette |
| gefailleerde, ingevolge de verschoonbaarheid wordt bevrijd van die | obligation par l'effet de l'excusabilité. |
| verplichting. | |
| B.6.2. Het Hof heeft geoordeeld dat die bepaling onverenigbaar was met | B.6.2. La Cour a jugé cette disposition incompatible avec le principe |
| het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie in zoverre de | d'égalité et de non-discrimination, en ce que le conjoint qui est, en |
| echtgenoot die krachtens een fiscale bepaling gehouden is tot een | vertu d'une disposition fiscale, obligé à une dette d'impôt du failli, |
| belastingschuld met de gefailleerde, door de verschoonbaarverklaring | ne peut être libéré, par la déclaration d'excusabilité, de |
| niet kon worden bevrijd van de verplichting tot betaling van die | l'obligation de payer cette dette (arrêt n° 78/2004 du 12 mai 2004 et |
| schuld (arrest nr. 78/2004 van 12 mei 2004 en arrest nr. 6/2005 van 12 | arrêt n° 6/2005 du 12 janvier 2005). Afin de remédier à cette |
| januari 2005). Om hieraan tegemoet te komen bepaalde artikel 82, | situation, l'article 82, alinéa 2, de la loi sur les faillites, tel |
| tweede lid, van de faillissementswet, zoals vervangen bij artikel 2 | qu'il a été remplacé par l'article 2 de la loi du 2 février 2005 |
| van de wet van 2 februari 2005 tot wijziging van artikel 82, tweede lid, van de faillissementswet van 8 augustus 1997, dat de echtgenoot van de gefailleerde die persoonlijk aansprakelijk is voor de schuld van deze laatste, ingevolge de verschoonbaarheid bevrijd wordt van die verplichting. B.7. Artikel 82, tweede lid, bevrijdt de echtgenoot en de voormalige echtgenoot van een verschoonbaar verklaarde gefailleerde, die persoonlijk aansprakelijk is voor de schuld van de gefailleerde, van die verplichting. Het Hof dient te onderzoeken of die maatregel een discriminatie inhoudt ten aanzien van de verschoonbaar verklaarde gefailleerde en de personen die zich ertoe hebben verbonden de schulden van de gefailleerde te betalen door het vormen van een zakelijke of persoonlijke zekerheid. Daarbij dient rekening te worden gehouden, enerzijds, met de economische en sociale doelstellingen van de in het geding zijnde maatregel en, anderzijds, met de ter zake geldende beginselen van het burgerlijk vermogensrecht volgens welke « alle overeenkomsten die wettig zijn aangegaan [...] degenen die deze hebben aangegaan, tot wet | modifiant l'article 82, alinéa 2, de la loi du 8 août 1997 sur les faillites, a précisé que le conjoint du failli qui est personnellement obligé à la dette de ce dernier, est libéré de cette obligation par l'effet de l'excusabilité. B.7. L'article 82, alinéa 2, libère de ses obligations le conjoint et l'ex-conjoint du failli excusé qui est personnellement obligé à la dette du failli. La Cour doit examiner si cette mesure a des effets discriminatoires à l'égard du failli excusé et des personnes qui se sont engagées à honorer les dettes du failli en constituant une sûreté réelle ou personnelle. Pour ce faire, il convient de tenir compte, d'une part, des objectifs économiques et sociaux de la mesure litigieuse et, d'autre part, des principes, applicables en la matière, du droit patrimonial civil, en vertu desquels « les conventions légalement formées tiennent lieu de |
| [strekken] » (artikel 1134, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek) en | loi à ceux qui les ont faites » (article 1134, alinéa 1er, du Code |
| « ieder die persoonlijk verbonden is, [...] gehouden [is] zijn | civil) et « quiconque est obligé personnellement est tenu de remplir |
| verbintenissen na te komen, onder verband van al zijn goederen, hetzij | ses engagements sur tous ses biens mobiliers ou immobiliers, présents |
| roerende, hetzij onroerende, zo tegenwoordige als toekomstige » | |
| (artikel 7 van de hypotheekwet van 16 december 1851). | et à venir » (article 7 de la loi hypothécaire du 16 décembre 1851). |
| B.8. Aan de gefailleerde wordt, via het mechanisme van | B.8. Le failli se voit offrir, par le mécanisme de l'excusabilité, la |
| verschoonbaarheid, de mogelijkheid geboden om, krachtens artikel 82, | possibilité d'échapper, en vertu de l'article 82, alinéa 1er, de la |
| eerste lid, van de wet van 8 augustus 1997, te ontsnappen aan | loi du 8 août 1997, aux poursuites des créanciers. Cette faveur, qui |
| vervolging door de schuldeisers. Die gunst, die krachtens de in het | |
| geding zijnde bepaling de echtgenoot tot voordeel is, heeft echter | profite au conjoint en vertu de la disposition en cause, n'a cependant |
| niet tot strekking, noch tot doel het faillissement of de andere | ni pour portée ni pour but de remettre en cause la faillite ou les |
| gevolgen ervan op losse schroeven te zetten. Aangezien de | autres effets de celle-ci. Dès lors que le dessaisissement et la |
| buitenbezitstelling en de tegeldemaking van de goederen van de | réalisation des biens du failli font partie de ces effets, le failli |
| gefailleerde deel uitmaken van die gevolgen, bevinden de gefailleerde | et son conjoint - que le patrimoine de celui-ci soit celui existant |
| en zijn echtgenoot zich - ongeacht of het vermogen van die laatste dat | avant la déclaration d'excusabilité ou celui existant après - se |
| van vóór of na de verschoonbaarverklaring is -, gelet op de | trouvent, compte tenu de la qualité de commerçant du failli, dans des |
| hoedanigheid van handelaar van de gefailleerde, in wezenlijk | |
| verschillende situaties die het eerste aspect van het in B.1.2 | situations essentiellement différentes qui justifient le premier |
| uiteengezette verschil in behandeling verantwoorden. | |
| B.9. De uitbreiding van de gevolgen van de verschoonbaarheid tot de | aspect de la différence de traitement exposée en B.1.2. |
| echtgenoot die persoonlijk aansprakelijk is voor de schuld van de | B.9. L'extension des effets de l'excusabilité au conjoint qui est |
| gefailleerde, werd ingevoerd, niet om discriminatie te vermijden op | personnellement obligé à la dette du failli a été instaurée non pour |
| het vlak van de solidariteit die uit het huwelijk is ontstaan, maar omdat, in geval van gemeenschap van goederen, de inkomsten van de gefailleerde uit een nieuwe beroepsactiviteit in het gemeenschappelijke vermogen terechtkomen (artikel 1405, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek). Vervolgingen op de goederen van de echtgenoot - ongeacht of het gaat om de goederen die hij bezit op het ogenblik van het vonnis over de verschoonbaarheid, dan wel om de goederen die hij daarna heeft verworven -, ingesteld door de schuldeisers van de gefailleerde, zouden de inkomsten van de gefailleerde uit zijn nieuwe activiteiten kunnen raken, wat strijdig zou zijn met het nagestreefde doel. Zulk een risico dient niet in aanmerking te worden genomen met betrekking tot de personen, andere dan de echtgenoot, die een zakelijke of persoonlijke zekerheid hebben verleend; die personen hebben overigens, alvorens die zekerheid te verlenen, over een beoordelingsvrijheid kunnen beschikken waarover de echtgenoot wiens verbintenis een voorwaarde is voor de toekenning van een door zijn echtgenoot aangevraagde lening niet in dezelfde mate beschikt. Het verschil in behandeling is bijgevolg, wat het in B.1.2 vermelde tweede aspect ervan betreft, niet zonder verantwoording. B.10. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof | éviter une discrimination sur le plan de la solidarité née du mariage, mais parce que, en cas de communauté de biens, les revenus d'une nouvelle activité professionnelle du failli entrent dans le patrimoine commun (article 1405, alinéa 1er, du Code civil). Les poursuites exercées sur les biens du conjoint - que ce soient ceux existant lors du jugement sur l'excusabilité ou ceux acquis ensuite - par les créanciers du failli pourraient atteindre les revenus procurés par la nouvelle activité de celui-ci, ce qui serait contraire à l'objectif poursuivi. Un tel risque n'a pas à être envisagé en ce qui concerne les personnes, autres que le conjoint, qui ont fourni une sûreté réelle ou personnelle; ces personnes ont par ailleurs pu disposer, avant de fournir cette sûreté, d'une liberté d'appréciation dont ne dispose pas, dans la même mesure, le conjoint dont l'engagement est une condition de l'octroi d'un crédit demandé par son époux. Dès lors, la différence de traitement, en son second aspect évoqué en B.1.2, n'est pas dépourvue de justification. B.10. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| Artikel 82, tweede lid, van de faillissementswet van 8 augustus 1997 | L'article 82, alinéa 2, de la loi du 8 août 1997 sur les faillites ne |
| schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
| Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
| artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 18 mei 2011. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 18 mai 2011. |
| De griffier, | Le greffier, |
| P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
| De voorzitter, | Le président, |
| R. Henneuse. | R. Henneuse. |