Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 36/2011 van 10 maart 2011 Rolnummer 4896 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 14, § 1, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, gesteld door de Raad van State. He samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechters L. Lavrysen, J.-P. Snappe(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 36/2011 van 10 maart 2011 Rolnummer 4896 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 14, § 1, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, gesteld door de Raad van State. He samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechters L. Lavrysen, J.-P. Snappe(...) Extrait de l'arrêt n° 36/2011 du 10 mars 2011 Numéro du rôle : 4896 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 14, § 1 er , des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, posée par le Conseil d' La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges L. La(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 36/2011 van 10 maart 2011 Extrait de l'arrêt n° 36/2011 du 10 mars 2011
Rolnummer 4896 Numéro du rôle : 4896
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 14, § 1, van de En cause : la question préjudicielle relative à l'article 14, § 1er,
wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, gesteld des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, posée
door de Raad van State. par le Conseil d'Etat.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges L.
rechters L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, J. Spreutels en T. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, J. Spreutels et T. Merckx-Van
Merckx-Van Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder Goey, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, M. Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest nr. 201.600 van 8 maart 2010 in zake Emiel Haesbrouck tegen Par arrêt n° 201.600 du 8 mars 2010 en cause de Emiel Haesbrouck
de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la
ingekomen op 16 maart 2010, heeft de Raad van State de volgende Cour le 16 mars 2010, le Conseil d'Etat a posé la question
prejudiciële vraag gesteld : préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 14, § 1, eerste lid, 1° en 2°, van de gecoördineerde « L'article 14, § 1er, alinéa 1er, 1° et 2°, des lois coordonnées sur
wetten op de Raad van State, gewijzigd bij artikel 4 van de wet van 15 le Conseil d'Etat, modifié par l'article 4 de la loi du 15 septembre
september 2006, in die zin gelezen dat de Raad van State niet bevoegd 2006, lu en ce sens que le Conseil d'Etat n'est pas compétent pour
is om kennis te nemen van een annulatieberoep ingesteld door een connaître d'un recours en annulation introduit par un magistrat du
magistraat van de Raad van State tegen een beslissing waarbij een Conseil d'Etat contre la décision par laquelle un organe du Conseil
orgaan van de Raad van State hem een maatregel van orde oplegt die d'Etat lui impose une mesure d'ordre qui constitue éventuellement une
mogelijk een verkapte tuchtstraf vormt, de artikelen 10 en 11 van de sanction disciplinaire déguisée, viole-t-il les articles 10 et 11 de
Grondwet doordat de betrokken magistraat over geen rechtsmiddel la Constitution en ce sens que le magistrat concerné ne dispose
beschikt om zich tegen dergelijke beslissingen te verzetten, terwijl d'aucun recours pour s'opposer à de telles décisions, alors que les
de magistraten van de rechterlijke orde en de burgers zich wel in magistrats de l'ordre judiciaire et les citoyens peuvent se pourvoir
rechte kunnen voorzien tegen dergelijke beslissingen ? ». contre de telles décisions ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling Quant à la disposition en cause
B.1.1. De Raad van State ondervraagt het Hof over de bestaanbaarheid B.1.1. Le Conseil d'Etat interroge la Cour sur la compatibilité de l'«
van « artikel 14, § 1, eerste lid, 1° en 2°, van de gecoördineerde article 14, § 1er, alinéa 1er, 1° et 2°, des lois coordonnées sur le
wetten op de Raad van State, gewijzigd bij artikel 4 van de wet van 15 Conseil d'Etat, modifié par l'article 4 de la loi du 15 septembre 2006
september 2006 ». ».
B.1.2. Uit de feiten van de zaak voor het verwijzende rechtscollege B.1.2. Il ressort des faits de la cause devant la juridiction a quo
blijkt dat de prejudiciële vraag van de Raad van State betrekking que la question préjudicielle du Conseil d'Etat porte sur l'article
heeft op artikel 14, § 1, van de gecoördineerde wetten op de Raad van 14, § 1er, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, tel qu'il a été
State, zoals vervangen bij artikel 2 van de wet van 25 mei 1999 « tot remplacé par l'article 2 de la loi du 25 mai 1999 « modifiant les lois
wijziging van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, la loi du 5
januari 1973, van de wet van 5 april 1955 inzake de wedden van de avril 1955 relative aux traitements des titulaires d'une fonction au
ambtsdragers bij de Raad van State, alsook van het Gerechtelijk Conseil d'Etat, ainsi que le Code judiciaire », et tel qu'il a été
Wetboek » en zoals gewijzigd bij artikel 4 van de wet van 15 september modifié par l'article 4 de la loi du 15 septembre 2006 « réformant le
2006 « tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Conseil d'Etat et créant un Conseil du Contentieux des Etrangers »,
Raad voor Vreemdelingenbetwistingen », vóór de vervanging ervan bij avant qu'il ait été remplacé par l'article 2 de la loi du 15 mai 2007
artikel 2 van de wet van 15 mei 2007 « tot wijziging van artikel 14 « modifiant l'article 14 des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées
van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973 le 12 janvier 1973 ». Cette disposition était rédigée comme suit :
». Die bepaling luidde als volgt :
« De afdeling doet uitspraak, bij wijze van arresten, over de beroepen « La section statue par voie d'arrêts sur les recours en annulation
tot nietigverklaring wegens overtreding van hetzij substantiële,
hetzij op straffe van nietigheid voorgeschreven vormen, overschrijding pour violation des formes soit substantielles, soit prescrites à peine
of afwending van macht, ingesteld tegen de akten en reglementen van de de nullité, excès ou détournement de pouvoir, formés contre les actes
onderscheiden administratieve overheden, alsook tegen de
administratieve handelingen van wetgevende vergaderingen of van hun et règlements des diverses autorités administratives, ainsi que contre
organen, daarbij inbegrepen de ombudsmannen ingesteld bij deze les actes administratifs des assemblées législatives ou de leurs
assemblees, van het Rekenhof en van het Arbitragehof, van de Raad van organes, en ce compris les médiateurs institués auprès de ces
State en de administratieve rechtscolleges evenals van organen van de assemblées, de la Cour des comptes et de la Cour d'arbitrage, du
rechterlijke macht en van de Hoge Raad van de Justitie met betrekking Conseil d'Etat et des juridictions administratives ainsi que des
tot overheidsopdrachten en leden van hun personeel ». organes du pouvoir judiciaire et du Conseil supérieur de la Justice
B.2.1. Op grond van die bepaling is de Raad van State slechts bevoegd relatifs aux marchés publics et aux membres de leur personnel ».
om kennis te nemen van een beroep tot nietigverklaring indien de B.2.1. En vertu de cette disposition, le Conseil d'Etat n'est
bestreden handeling kan worden beschouwd hetzij als een handeling van compétent pour connaître d'un recours en annulation que si l'acte
een administratieve overheid, hetzij als een handeling van onder meer attaqué peut être considéré soit comme un acte d'une autorité
de Raad van State en de administratieve rechtscolleges, voor zover het administrative, soit comme un acte - notamment - du Conseil d'Etat et
in het laatste geval gaat om een handeling met betrekking tot een des juridictions administratives, pour autant qu'il s'agisse, dans ce
overheidsopdracht of met betrekking tot een lid van het personeel van dernier cas, d'un acte relatif à un marché public ou concernant un
de betrokken overheid. membre du personnel de l'autorité concernée.
B.2.2. In het verwijzingsarrest stelt de Raad van State vast dat hij B.2.2. Dans l'arrêt de renvoi, le Conseil d'Etat constate qu'il n'est
geen administratieve overheid is en dat hij derhalve niet onder pas une autorité administrative et qu'il ne relève donc pas de
artikel 14, § 1, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State l'article 14, § 1er, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat. Il
valt. Hij stelt eveneens vast dat met het « personeel » van de Raad constate également que lorsqu'on parle du « personnel » du Conseil
van State niet de magistraten zelf worden bedoeld, maar wel het d'Etat, on ne vise pas les magistrats eux-mêmes, mais le personnel
administratief personeel, zodat hij evenmin op die grond bevoegd is om administratif, de sorte que, sur cette base, il n'est pas davantage
kennis te nemen van een beroep tot nietigverklaring van een beslissing compétent pour connaître d'un recours en annulation d'une décision
van een orgaan van de Raad van State dat een magistraat van de Raad d'un organe du Conseil d'Etat qui impose à un magistrat du Conseil
een maatregel van orde oplegt die een verhulde tuchtsanctie zou kunnen d'Etat une mesure d'ordre qui pourrait être une sanction disciplinaire
zijn. déguisée.
B.2.3. Uit wat voorafgaat vloeit voort dat een magistraat van de Raad B.2.3. Il résulte de ce qui précède qu'un magistrat du Conseil d'Etat
van State geen beroep tot nietigverklaring kan instellen tegen een ne peut pas introduire un recours en annulation contre une décision
beslissing waarbij een orgaan van de Raad van State hem een maatregel par laquelle un organe du Conseil d'Etat lui impose une mesure d'ordre
van orde oplegt die een verhulde tuchtsanctie zou kunnen zijn. De Raad qui pourrait être une sanction disciplinaire déguisée. Le Conseil
van State vraagt of artikel 14, § 1, van de gecoördineerde wetten op d'Etat demande si l'article 14, § 1er, des lois coordonnées sur le
de Raad van State, in die zin geïnterpreteerd, bestaanbaar is met de Conseil d'Etat, interprété en ce sens, est compatible avec les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. articles 10 et 11 de la Constitution.
B.3. Het Hof wordt verzocht de situatie van een magistraat van de Raad B.3. La Cour est invitée à comparer la situation d'un magistrat du
van State te vergelijken met die van, enerzijds, de magistraten van de Conseil d'Etat, d'une part, avec celle des magistrats de l'ordre
rechterlijke orde en, anderzijds, de burgers in het algemeen. Terwijl judiciaire et, d'autre part, avec celle des citoyens en général. Alors
een magistraat van de Raad van State geen rechtsmiddel zou hebben qu'un magistrat du Conseil d'Etat n'aurait aucune voie de recours
tegen een beslissing waarbij een orgaan van de Raad van State hem een contre une décision d'un organe du Conseil d'Etat lui imposant une
maatregel van orde oplegt die een verhulde tuchtsanctie zou kunnen mesure d'ordre qui pourrait être une sanction disciplinaire déguisée,
zijn, zouden de magistraten van de rechterlijke orde en de burgers in les magistrats de l'ordre judiciaire et les citoyens en général
het algemeen wel een rechtsmiddel hebben tegen dergelijke disposeraient effectivement d'une voie de recours contre de telles
beslissingen. décisions.
B.4. In zijn arrest nr. 27/2009 van 18 februari 2009 heeft het Hof B.4. Dans son arrêt n° 27/2009 du 18 février 2009, la Cour a jugé :
geoordeeld : « B.6. Uit wat voorafgaat volgt dat tegen de beslissing van een « B.6. Il découle de ce qui précède que la décision d'un procureur du
procureur des Konings in verband met de aan een magistraat van het Roi concernant les missions confiées à un magistrat du ministère
openbaar ministerie toevertrouwde opdrachten geen enkel dienstig public ne peut faire l'objet d'aucun recours utile, même lorsqu'une
beroep kan worden ingesteld, zelfs wanneer een dergelijke beslissing telle décision pourrait constituer une sanction disciplinaire
een verhulde tuchtsanctie zou vormen. déguisée.
B.7. Die ontstentenis van enig beroep is niet bestaanbaar met de B.7. Cette absence de tout recours n'est pas compatible avec les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, maar die discriminatie vindt haar articles 10 et 11 de la Constitution mais cette discrimination n'a son
oorsprong noch in artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad siège ni dans l'article 14 des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat
van State, noch in de artikelen 608, 610 en 1088 van het Gerechtelijk ni dans les articles 608, 610 et 1088 du Code judiciaire. Elle
Wetboek. Zij vloeit voort uit het feit dat geen enkele bepaling van provient de ce qu'aucune disposition du Code judiciaire ne permet
het Gerechtelijk Wetboek het mogelijk maakt een beroep in te stellen. d'exercer un recours.
In artikel 405 van het Gerechtelijk Wetboek worden de tuchtstraffen En effet, l'article 405 du Code judiciaire énumère les peines
opgesomd die kunnen worden opgelegd aan de magistraten en in artikel disciplinaires qui peuvent être infligées aux magistrats et l'article
415 worden de overheden aangewezen die bevoegd zijn om kennis te nemen 415 désigne les autorités compétentes pour connaître des appels formés
van de beroepen die worden ingesteld tegen die straffen, maar geen contre ces peines, mais aucune disposition n'ouvre un recours contre
enkele bepaling maakt een beroep mogelijk tegen een maatregel van une mesure d'ordre intérieur qui constituerait une sanction
inwendige aard die een verhulde tuchtsanctie zou vormen. disciplinaire déguisée.
B.8. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. B.8. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative.
B.9. Het staat aan de wetgever te beoordelen tot welk type van beroep B.9. Il appartient au législateur d'apprécier à quel type de recours
de beslissing van een procureur des Konings moet leiden in verband met doit donner lieu la décision d'un procureur du Roi concernant les
de opdrachten van een magistraat van het openbaar ministerie en die missions d'un magistrat du ministère public qui pourrait constituer
een verhulde tuchtsanctie zou kunnen vormen, en dat beroep te une sanction disciplinaire déguisée et d'organiser ce recours au sein
organiseren binnen de rechterlijke orde ». de l'ordre judiciaire ».
B.5. Hetzelfde geldt voor de leden van het auditoraat van de Raad van B.5. Il en va de même pour les membres de l'auditorat du Conseil
State : de ontstentenis van enig beroep tegen een beslissing van een d'Etat : l'absence de tout recours contre une décision d'un organe du
orgaan van de Raad van State waarbij hun een maatregel van orde wordt Conseil d'Etat qui leur impose une mesure d'ordre qui pourrait être
opgelegd die een verhulde tuchtsanctie zou kunnen zijn, is niet une sanction disciplinaire déguisée n'est pas compatible avec les
bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. articles 10 et 11 de la Constitution.
B.6. Die discriminatie vindt evenwel niet haar oorsprong in artikel B.6. Cependant, cette discrimination n'a pas son siège dans l'article
14, § 1, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State. Zij vloeit 14, § 1er, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat. Elle découle du
voort uit het feit dat geen enkele bepaling van die gecoördineerde fait qu'aucune disposition de ces lois coordonnées ne permet d'exercer
wetten het mogelijk maakt een beroep in te stellen tegen een
dergelijke beslissing. un recours contre une telle décision.
B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
B.8. Het staat aan de wetgever het type van beroep te bepalen waartoe B.8. Il appartient au législateur de déterminer à quel type de recours
een beslissing van een orgaan van de Raad van State dat een lid van doit donner lieu une décision d'un organe du Conseil d'Etat imposant à
het auditoraat een maatregel van orde oplegt die een verhulde un membre de l'auditorat une mesure susceptible d'être une sanction
tuchtsanctie zou kunnen zijn, moet kunnen leiden, en dat beroep te disciplinaire déguisée et d'organiser ce recours. A cet égard, le
organiseren. Hierbij dient de wetgever rekening te houden met het feit législateur doit tenir compte du fait que les membres de l'auditorat
dat de leden van het auditoraat « in volle onafhankelijkheid hun doivent pouvoir rédiger « leurs rapports et leurs avis en toute
verslagen en adviezen moeten [kunnen] opstellen » (Parl. St., Kamer, 1968-1969, nr. 369/7, p. 19). indépendance » (Doc. parl., Chambre, 1968-1969, n° 369/7, p. 19).
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
- Artikel 14, § 1, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, - L'article 14, § 1er, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, tel
zoals van toepassing vóór de vervanging ervan bij artikel 2 van de wet qu'il était applicable avant son remplacement par l'article 2 de la
van 15 mei 2007 « tot wijziging van artikel 14 van de wetten op de loi du 15 mai 2007 « modifiant l'article 14 des lois sur le Conseil
Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973 », schendt de d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973 », ne viole pas les articles 10
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. et 11 de la Constitution.
- De ontstentenis van een wetsbepaling die een beroep organiseert - L'absence d'une disposition législative organisant un recours contre
tegen een beslissing van een orgaan van de Raad van State waarbij aan une décision d'un organe du Conseil d'Etat qui impose à un magistrat
een magistraat van de Raad van State een maatregel van orde wordt
opgelegd die een verhulde tuchtsanctie zou kunnen zijn, schendt de du Conseil d'Etat une mesure d'ordre qui pourrait être une sanction
artikelen 10 en 11 van de Grondwet. disciplinaire déguisée viole les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 10 maart 2011. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 10 mars 2011.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^