Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 34/2011 van 10 maart 2011 Rolnummer 4880 In zake : de prejudiciële vraag over de wet van 28 juni 1966 betreffende de schadeloosstelling van de werknemers die ontslagen worden bij sluiting van ondernemingen, vóór de Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 34/2011 van 10 maart 2011 Rolnummer 4880 In zake : de prejudiciële vraag over de wet van 28 juni 1966 betreffende de schadeloosstelling van de werknemers die ontslagen worden bij sluiting van ondernemingen, vóór de Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 34/2011 du 10 mars 2011 Numéro du rôle : 4880 En cause : la question préjudicielle concernant la loi du 28 juin 1966 relative à l'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises, avant son ab La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 34/2011 van 10 maart 2011 Extrait de l'arrêt n° 34/2011 du 10 mars 2011
Rolnummer 4880 Numéro du rôle : 4880
In zake : de prejudiciële vraag over de wet van 28 juni 1966 En cause : la question préjudicielle concernant la loi du 28 juin 1966
betreffende de schadeloosstelling van de werknemers die ontslagen relative à l'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de
worden bij sluiting van ondernemingen, vóór de opheffing ervan bij de fermeture d'entreprises, avant son abrogation par la loi du 26 juin
wet van 26 juni 2002 betreffende de sluiting van de ondernemingen, 2002 relative aux fermetures d'entreprises, posée par le Tribunal du
gesteld door de Arbeidsrechtbank te Bergen. travail de Mons.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, P. Nihoul en F. Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du
Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij vonnis van 11 februari 2010 in zake het Fonds tot vergoeding van Par jugement du 11 février 2010 en cause du Fonds d'indemnisation des
de in geval van sluiting van ondernemingen ontslagen werknemers tegen travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises contre Louis
Louis Agazzi en de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie Agazzi et l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la
van het Hof is ingekomen op 23 februari 2010, heeft de Cour le 23 février 2010, le Tribunal du travail de Mons a posé la
Arbeidsrechtbank te Bergen de volgende prejudiciële vraag gesteld : question préjudicielle suivante :
« De wet van 28 juni 1966 betreffende de schadeloosstelling van de « La loi du 28 juin 1966 relative à l'indemnisation des travailleurs
werknemers die ontslagen worden bij sluiting van ondernemingen, licenciés en cas de fermeture d'entreprise, abrogée par la loi du 26
opgeheven bij de wet van 26 juni 2002 betreffende de sluiting van de juin 2002 relative aux fermetures d'entreprises, ne prévoit aucun
ondernemingen, voorziet in geen enkele verjaringstermijn voor de délai de prescription relative à la récupération d'une indemnité de
terugvordering van een ten onrechte betaalde sluitingsvergoeding en fermeture payée indûment et ne se réfère pas à l'article 30 de la loi
verwijst niet naar artikel 30 van de wet van 29 juni 1981 houdende de du 29 juin 1981 établissant les principes généraux de la sécurité
algemene beginselen van de sociale zekerheid voor werknemers, dat sociale des travailleurs salariés qui fixe des délais de prescription
verjaringstermijnen van zes maanden, drie jaar of vijf jaar vaststelt
voor de vordering tot terugbetaling van een ten onrechte betaald de six mois, trois ans ou cinq ans pour l'action en répétition de
bedrag. l'indu.
Bevat de wet van 28 juni 1966 betreffende de schadeloosstelling van de Dès lors, la loi du 28 juin 1966 relative à l'indemnisation des
werknemers die ontslagen worden bij sluiting van ondernemingen travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprise ne
bijgevolg geen discriminatie tussen werknemers en sociaal verzekerden contient-elle pas une discrimination entre travailleurs salariés ou
die strijdig is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat zij assurés sociaux contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution, en
niet voorziet in een verjaringstermijn voor de terugvordering van een ce qu'elle ne prévoit pas de délai de prescription pour la
ontslagvergoeding die bij de sluiting van een onderneming ten onrechte récupération d'une indemnité de licenciement en cas de fermeture
werd betaald, terwijl in korte verjaringstermijnen is voorzien voor de d'entreprise payée indûment, alors que des brèves prescriptions sont
vorderingen tot terugbetaling van ten onrechte betaalde prestaties, prévues pour les actions en récupération des prestations indues,
zoals die zijn bepaald door de wet van 29 juni 1981, maar eveneens in telles que définies par la loi du 29 juin 1981, mais également dans
de aangelegenheden van sociale zekerheid, opgevat in ruime zin ? ». les matières de sécurité sociale entendues au sens large ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De wet van 28 juni 1966 betreffende de schadeloosstelling van B.1.1. La loi du 28 juin 1966 relative à l'indemnisation des
de werknemers die worden ontslagen bij sluiting van ondernemingen travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises vise à
beoogt de bescherming van de werknemers bij de sluiting van een protéger les travailleurs en cas de fermeture d'entreprise. D'une
onderneming. Ze geeft de paritaire comités, enerzijds, de opdracht om part, elle charge les commissions paritaires de régler les obligations
de aan de sluiting voorafgaande informatieverplichtingen te regelen en d'information précédant la fermeture et, d'autre part, elle accorde
verleent aan de ontslagen werknemers, anderzijds, het recht op een aux travailleurs licenciés le droit à une indemnité à charge de
vergoeding ten laste van de werkgever. l'employeur.
De wet voorziet in de oprichting, bij de Rijksdienst voor La loi prévoit l'institution, auprès de l'Office national de l'emploi,
Arbeidsvoorziening, van het Fonds tot vergoeding van de in geval van du Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de
sluiting van ondernemingen ontslagen werknemers. Het Fonds heeft tot fermeture d'entreprises. Le Fonds a pour mission de payer aux
opdracht aan de betrokken werknemers de sluitingsvergoeding uit te travailleurs intéressés les indemnités de fermeture dans le cas où
betalen indien de werkgever zijn verplichtingen niet nakomt (artikel l'employeur ne s'acquitte pas de ses obligations (article 9).
9). De werkgever die zijn onderneming sluit, moet aan het Fonds het L'employeur qui ferme son entreprise est tenu de rembourser au Fonds
bedrag der vergoedingen terugbetalen die dat laatste heeft uitgekeerd (artikel 18). le montant des indemnités que celui-ci a payées (article 18).
B.1.2. De wet van 28 juni 1966 bevat geen enkele bepaling over de B.1.2. La loi du 28 juin 1966 ne contient aucune disposition relative
verjaring die van toepassing zou zijn op de terugvordering van een à la prescription qui s'appliquerait à la répétition d'une indemnité
vergoeding die ten onrechte werd betaald, met name wanneer het indûment payée, notamment lorsque le caractère indu résulte de
onverschuldigde karakter volgt uit artikel 5bis, § 2, van dezelfde l'article 5bis, § 2, de la même loi, introduit par la loi de
wet, dat werd ingevoegd bij de herstelwet van 22 januari 1985 houdende redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales,
sociale bepalingen, en krachtens hetwelk de werknemers die meer en vertu duquel ne peuvent bénéficier de l'indemnité de fermeture les
travailleurs qui bénéficient notamment d'un régime d'indemnité
bepaald een aanvullende vergoedingsregeling genieten bepaald bij de complémentaire prévu par la convention collective de travail n° 17,
collectieve arbeidsovereenkomst nr. 17, gesloten op 19 december 1974 conclue le 19 décembre 1974 au sein du Conseil national du travail.
in de Nationale Arbeidsraad, de sluitingsvergoeding niet kunnen
genieten. B.2. De verwijzende rechter vergelijkt, enerzijds, die situatie met de B.2. Le juge a quo, d'une part, compare cette situation à celle qui
situatie die wordt geregeld door andere teksten inzake sociale est réglée par d'autres textes en matière de sécurité sociale,
zekerheid, meer bepaald door artikel 30 van de wet van 29 juni 1981 notamment par l'article 30 de la loi du 29 juin 1981 établissant les
houdende de algemene beginselen van de sociale zekerheid voor principes généraux de la sécurité sociale des travailleurs salariés,
werknemers, dat voorziet in een verjaringstermijn van drie jaar, die
op vijf jaar wordt gebracht in geval van bedrog of arglist van de
werknemer en die wordt teruggebracht tot zes maanden indien de qui prévoit un délai de prescription de trois ans, porté à cinq ans en
betaling enkel het gevolg is van een vergissing van de instelling of cas de fraude ou de dol du travailleur, et ramené à six mois lorsque
de dienst, waarvan de betrokkene zich normaal geen rekenschap kon le paiement résulte uniquement d'une erreur de l'organisme ou du
geven. De verwijzende rechter vermeldt, anderzijds, de korte service, dont l'intéressé ne pouvait normalement se rendre compte.
verjaringstermijnen die zijn bepaald « in de aangelegenheden van Le juge a quo, d'autre part, évoque les courtes prescriptions prévues
sociale zekerheid, opgevat in ruime zin ». « dans les matières de sécurité sociale entendues au sens large ».
Hij stelt het Hof een vraag over de mogelijke discriminatie onder Il interroge la Cour sur la discrimination éventuelle entre
werknemers of onder sociaal verzekerden, die uit de in het geding travailleurs salariés ou entre assurés sociaux qui résulterait de la
zijnde wet zou voortvloeien. loi en cause.
B.3. Uit de bewoordingen van het alternatief van de prejudiciële vraag B.3. Il résulte des termes de l'alternative de la question
en van de motivering van de verwijzingsbeslissing volgt dat de préjudicielle et de la motivation de la décision de renvoi que le juge
verwijzende rechter zich niet heeft uitgesproken over de vraag of de a quo ne s'est pas prononcé sur le point de savoir si l'indemnité
in het geding zijnde aanvullende ontslagvergoeding een vergoeding is complémentaire de licenciement en cause est une indemnité assimilable
die met een socialezekerheidsprestatie kan worden gelijkgesteld, dan à une prestation de sécurité sociale ou un élément de la rémunération.
wel of zij een element van het loon is.
B.4.1. De sluitingsvergoeding zou aldus kunnen worden gelijkgesteld B.4.1. L'indemnité de fermeture pourrait ainsi être assimilée à une
met een socialezekerheidsprestatie in ruime zin.
Het Hof stelt vast dat het in B.2 vermelde artikel 30 van de wet van prestation de sécurité sociale au sens large.
29 juni 1981 aangeeft dat de wetgever niet heeft toegestaan dat de La Cour constate que l'article 30 de la loi du 29 juin 1981 mentionné
inzake sociale zekerheid gestorte uitkeringen, wanneer die en B.2 révèle que le législateur n'a pas permis que les allocations
onverschuldigd zijn geïnd, binnen de gemeenrechtelijke termijnen versées en matière de sécurité sociale puissent, lorsqu'elles ont été
kunnen worden teruggevorderd. Hij heeft rekening willen houden met het indûment perçues, être récupérées dans les délais de droit commun. Il
feit dat « de eigen aard en het toenemende technische aspect van de a voulu tenir compte de ce que « la nature et la technicité croissante
normatieve teksten die ons sociale zekerheidssysteem beheersen [...] des textes normatifs régissant notre système de sécurité sociale
een bijzondere regeling [vereisen] voor de materie van de imposent une solution spécifique au problème de la récupération de
terugvordering van onverschuldigde bedragen ten aanzien van de
principes van het burgerlijk recht » (Parl. St., Senaat, 1979-1980, l'indu par rapport aux principes du droit civil » (Doc. parl., Sénat,
508, nr. 1, p. 25). Hij heeft tevens erover gewaakt dat de korte 1979-1980, 508, n° 1, p. 25). Il a veillé également à rendre les
verjaringstermijnen niet van toepassing zijn « in geval van bedrog, courtes prescriptions inapplicables « lorsque le paiement indu a été
arglist of bedrieglijke handelingen van de betrokkene » en in dat effectué en cas de fraude, de dol ou de manoeuvres frauduleuses »,
geval de verjaringstermijn tot vijf jaar beperkt (artikel 30, § 1, tout en limitant dans ce cas le délai de prescription à cinq ans
derde lid, van voormelde wet van 29 juni 1981). (article 30, § 1er, alinéa 3, de la loi précitée du 29 juin 1981).
B.4.2. De vergoeding die, bij nalatigheid vanwege de werkgever, wordt B.4.2. L'indemnité qui, en cas de défaillance de l'employeur, est
gestort door het Fonds tot vergoeding van de in geval van sluiting van versée par le Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas
ondernemingen ontslagen werknemers, dat werd opgericht bij de de fermeture d'entreprises, institué auprès de l'Office national de
Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, verschilt niet dermate van de l'emploi, ne diffère pas à ce point des autres prestations sociales
andere sociale prestaties dat het verantwoord zou zijn de
terugvordering van de onverschuldigd betaalde vergoeding aan de qu'il serait justifié de soumettre la récupération de l'indemnité
verjaringstermijn van artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek te indûment payée au délai de prescription institué par l'article 2277 du
onderwerpen terwijl, voor andere vergelijkbare onverschuldigd betaalde Code civil alors que, pour d'autres allocations sociales comparables
sociale uitkeringen de verjaringstermijn, naar gelang van de gevallen, indûment payées, le délai de prescription est, selon les cas, de six
zes maanden, drie jaar of vijf jaar bedraagt. mois, trois ans ou cinq ans.
B.5.1. Overigens zou de vergoeding in kwestie eveneens kunnen worden B.5.1. Par ailleurs, l'indemnité en question pourrait également être
beschouwd als een element van het loon. considérée comme un élément de la rémunération.
Welnu, wanneer de aanvullende ontslagvergoeding rechtstreeks door de Or, lorsque l'indemnité complémentaire de licenciement est directement
werkgever wordt gestort, is de terugvordering ervan, in geval van een versée par l'employeur, sa récupération, en cas de paiement indu, est
onverschuldigde betaling, onderworpen aan artikel 15 van de wet van 3 soumise à l'article 15 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux
juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, dat bepaalt dat de « contrats de travail, qui prévoit que les « actions naissant du contrat
rechtsvorderingen die uit de overeenkomst ontstaan, verjaren één jaar sont prescrites un an après la cessation de celui-ci ou cinq ans après
na het eindigen van deze overeenkomst of vijf jaar na het feit waaruit
de vordering is ontstaan, zonder dat deze termijn één jaar na het le fait qui a donné naissance à l'action, sans que ce dernier délai
eindigen van deze overeenkomst mag overschrijden ». puisse excéder un an après la cessation du contrat ».
B.5.2. Uit het feit dat die vergoeding door het Fonds wordt gestort, B.5.2. Il ne saurait résulter du fait que cette indemnité est versée
mag niet voortvloeien dat dit Fonds een andere verjaringstermijn kan par le Fonds que celui-ci puisse faire valoir un autre délai de
doen gelden dan die waartoe de werkgever is gehouden op grond van het prescription que celui auquel est tenu l'employeur sur la base de
voormelde artikel 15. l'article 15 précité.
B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
De wet van 28 juni 1966 betreffende de schadeloosstelling van de La loi du 28 juin 1966 relative à l'indemnisation des travailleurs
werknemers die ontslagen worden bij sluiting van ondernemingen schendt licenciés en cas de fermeture d'entreprises viole les articles 10 et
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat zij geen enkele bepaling 11 de la Constitution en ce qu'elle ne contient aucune disposition
bevat betreffende de verjaringstermijn van de vordering tot relative au délai de prescription de l'action en répétition de
terugbetaling van de vergoeding voor sluiting van een onderneming. l'indemnité de fermeture d'une entreprise.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 10 maart 2011. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 10 mars 2011.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
R. Henneuse. R. Henneuse.
^