← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 21/2011 van 3 februari 2011 Rolnummer 4936 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 19bis -11, § 2, van de wet van 21 november 1989 betreffende de
verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtui Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt
en R. Henneuse, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 21/2011 van 3 februari 2011 Rolnummer 4936 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 19bis -11, § 2, van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtui Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...) | Extrait de l'arrêt n° 21/2011 du 3 février 2011 Numéro du rôle : 4936 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 19bis -11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989 relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en mat La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 21/2011 van 3 februari 2011 | Extrait de l'arrêt n° 21/2011 du 3 février 2011 |
Rolnummer 4936 | Numéro du rôle : 4936 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 19bis -11, § 2, van de | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 19bis -11, § |
wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte | 2, de la loi du 21 novembre 1989 relative à l'assurance obligatoire de |
aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, gesteld door de | la responsabilité en matière de véhicules automoteurs, posée par le |
Rechtbank van eerste aanleg te Brugge. | Tribunal de première instance de Bruges. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de | composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De |
rechters E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, J. Spreutels en P. | Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, J. Spreutels et P. Nihoul, assistée du |
Nihoul, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 6 mei 2010 in zake Charles Laevens en de bvba « Artimas | Par jugement du 6 mai 2010 en cause de Charles Laevens et de la SPRL « |
» tegen de nv « Mercator Verzekeringen » en de vzw « Belgisch Bureau | Artimas » contre la SA « Mercator Assurances » et l'ASBL « Bureau |
van de Autoverzekeraars », waarvan de expeditie ter griffie van het | belge des assureurs automobiles », dont l'expédition est parvenue au |
Hof is ingekomen op 25 mei 2010, heeft de Rechtbank van eerste aanleg | greffe de la Cour le 25 mai 2010, le Tribunal de première instance de |
te Brugge de volgende prejudiciële vraag gesteld : | Bruges a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 19bis -11, § 2, van de wet van 21 november 1989 | « L'article 19bis - 11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989 relative à |
betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering | l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules |
motorrijtuigen, ingevoegd bij artikel 7 van de wet van 22 augustus | automoteurs, inséré par l'article 7 de la loi du 22 août 2002, combiné |
2002, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 4, § 1, tweede lid, | ou non avec l'article 4, § 1er, alinéa 2, de la loi du 21 novembre |
van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte | 1989 relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en |
aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet door een verschil in behandeling tussen de volgende categorieën personen in te stellen, dat niet op een objectief criterium berust en dat niet redelijk verantwoord is, en meer bepaald : - eerste onderdeel : een onderscheid tussen die categorie van personen die schade hebben en bestuurder zijn van een voertuig, waarvan de aansprakelijkheid niet kan worden vastgesteld, dat betrokken is in een ongeval waarbij slechts één ander voertuig is betrokken, waarvan de aansprakelijkheid evenmin kan worden vastgesteld, en die van schadevergoeding zouden zijn uitgesloten door de eigen WAM-verzekeraar, en de categorie van personen die schade hebben en bestuurder zijn van een voertuig, waarvan de aansprakelijkheid niet kan worden vastgesteld, dat betrokken is in een ongeval waarbij meer dan twee voertuigen zijn betrokken, waarvan de aansprakelijkheid evenmin kan worden vastgesteld, en die niet van schadevergoeding zouden zijn uitgesloten; - tweede onderdeel : een onderscheid tussen die categorie van personen, bestuurder of eigenaar van een voertuig, waarvan de aansprakelijkheid niet kan worden vastgesteld, dat betrokken is in een | matière de véhicules automoteurs, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en établissant, entre les catégories de personnes suivantes, une différence de traitement qui n'est pas fondée sur un critère objectif et qui n'est pas raisonnablement justifiée, plus précisément : - première branche : une distinction entre la catégorie des personnes qui subissent un dommage et sont conducteurs d'un véhicule dont la responsabilité ne peut être établie, qui est impliqué dans un accident impliquant un seul autre véhicule, dont la responsabilité ne peut pas davantage être établie, et qui seraient exclues d'une indemnisation par leur propre assureur RC-automobile et la catégorie des personnes qui subissent un dommage et sont conducteurs d'un véhicule dont la responsabilité ne peut être établie, qui est impliqué dans un accident impliquant plus de deux véhicules, dont la responsabilité ne peut pas davantage être établie, et qui ne seraient pas exclues d'une indemnisation; - deuxième branche : une distinction entre la catégorie des personnes, conducteurs ou propriétaires d'un véhicule dont la responsabilité ne peut être établie, qui est impliqué dans un accident impliquant un |
ongeval waarbij slechts één ander voertuig is betrokken, waarvan de | seul autre véhicule, dont la responsabilité ne peut pas davantage être |
aansprakelijkheid evenmin kan worden vastgesteld, en die van | établie, et qui seraient exclues d'une indemnisation par leur propre |
schadevergoeding zouden zijn uitgesloten door de eigen | assureur RC-automobile, et la catégorie des personnes, conducteurs ou |
WAM-verzekeraar, en de categorie van personen, bestuurder of eigenaar | propriétaires d'un véhicule impliqué dans un accident de roulage, la |
van een voertuig, dat betrokken is in een verkeersongeval en waarbij | personne qui subit un dommage étant indemnisée par le Fonds |
de schadelijder vergoed wordt door het Fonds overeenkomstig artikel | conformément à l'article 19bis -11, § 1er, de la loi du 21 novembre |
19bis -11, § 1, van de wet van 21 november 1989 betreffende de | 1989 relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en |
verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen; | matière de véhicules automoteurs; |
- derde onderdeel : een onderscheid tussen die categorie van personen, | - troisième branche : une distinction entre la catégorie des |
bestuurder van een voertuig, waarvan de aansprakelijkheid niet kan | personnes, conducteurs d'un véhicule dont la responsabilité ne peut |
worden vastgesteld, dat betrokken is in een ongeval waarbij slechts | être établie, qui est impliqué dans un accident n'impliquant qu'un |
één ander voertuig is betrokken, waarvan de aansprakelijkheid evenmin | seul autre véhicule, dont la responsabilité ne peut pas davantage être |
kan worden vastgesteld, en die van schadevergoeding zouden zijn | établie, et qui seraient exclues d'une indemnisation par leur propre |
uitgesloten door de eigen WAM-verzekeraar, en de categorie van | assureur RC-automobile, et la catégorie des personnes, conducteurs |
personen, bestuurder van een voertuig, die vrijuit gaat om reden van | d'un véhicule, qui est mis hors cause en raison d'un cas fortuit, la |
een toevallig feit, waarbij de schadelijder vergoed wordt door het | personne qui subit un dommage étant indemnisée par le Fonds |
Fonds overeenkomstig artikel 19bis -11, § 1, 3°, van de wet van 21 | conformément à l'article 19bis -11, § 1er, 3°, de la loi du 21 |
november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen; - vierde onderdeel : een onderscheid tussen die categorie van personen, bestuurder of eigenaar van een voertuig, waarvan de aansprakelijkheid niet kan worden vastgesteld, dat betrokken is in een ongeval waarbij slechts één ander voertuig is betrokken, waarvan de aansprakelijkheid evenmin kan worden vastgesteld, en die van schadevergoeding zouden zijn uitgesloten door de eigen WAM-verzekeraar, en de categorie van personen, bestuurder of eigenaar van een voertuig, waarvan de aansprakelijkheid niet kan worden vastgesteld, dat betrokken is in een ongeval waarbij meer dan twee | novembre 1989 relative à l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs; - quatrième branche : une distinction entre la catégorie des personnes, conducteurs ou propriétaires d'un véhicule, dont la responsabilité ne peut être établie, qui est impliqué dans un accident n'impliquant qu'un seul autre véhicule, dont la responsabilité ne peut pas davantage être établie, et qui seraient exclues d'une indemnisation par leur propre assureur RC-automobile, et la catégorie des personnes, conducteurs ou propriétaires d'un véhicule dont la responsabilité ne peut être établie, qui est impliqué dans un accident |
voertuigen zijn betrokken, waarvan de aansprakelijkheid evenmin kan | impliquant plus de deux véhicules, dont la responsabilité ne peut pas |
worden vastgesteld, en die in het kader van artikel 19bis -11, § 2, | davantage être établie, et qui, dans le cadre de l'article 19bis -11, |
WAM-Wet wel schadevergoeding zouden kunnen bekomen vanwege de | § 2, de la loi RC-automobile, pourraient obtenir une indemnisation des |
WAM-verzekeraars van de in het ongeval betrokken voertuigen, met | assureurs RC-automobile des véhicules impliqués dans l'accident, à |
uitzondering van die bestuurders wier aansprakelijkheid ongetwijfeld | l'exception des conducteurs dont la responsabilité n'est |
niet in het gedrang komt ? ». | indubitablement pas en cause ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Artikel 4, § 1, van de wet van 21 november 1989 betreffende de | B.1. L'article 4, § 1er, de la loi du 21 novembre 1989 relative à |
verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, zoals | l'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules |
gewijzigd bij artikel 2 van de wet van 22 augustus 2002 houdende | automoteurs, tel qu'il a été modifié par l'article 2 de la loi du 22 |
diverse bepalingen betreffende de verplichte | août 2002 portant diverses dispositions relatives à l'assurance |
aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, bepaalt : | obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs, |
« Niemand kan van het voordeel van de vergoeding uitgesloten worden om | dispose : « Nul ne peut être exclu du bénéfice de l'indemnisation en raison de |
reden van zijn hoedanigheid van verzekerde, met uitzondering van | sa qualité d'assuré, à l'exception de celui qui est exonéré de toute |
diegene die van alle aansprakelijkheid ontheven is krachtens artikel | |
18 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten. | responsabilité en vertu de l'article 18 de la loi du 3 juillet 1978 |
Van het voordeel van de vergoeding kunnen nochtans worden uitgesloten, | relative aux contrats de travail. Peuvent toutefois être exclus du bénéfice de l'indemnisation |
wanneer ze geen lichamelijke letsels hebben opgelopen : | lorsqu'ils n'ont pas subi de lésions corporelles : |
- de bestuurder van het motorrijtuig ». | - le conducteur du véhicule ». |
Artikel 19bis -11 van de wet van 21 november 1989, zoals ingevoegd bij | L'article 19bis -11 de la loi du 21 novembre 1989, tel qu'il a été |
artikel 7 van de voormelde wet van 22 augustus 2002, bepaalt : | inséré par l'article 7 de la loi précitée du 22 août 2002, dispose : |
« § 1. Elke benadeelde kan van het [Gemeenschappelijk Waarborgfonds] | « § 1. Toute personne lésée peut obtenir du [Fonds commun de Garantie] |
de vergoeding bekomen van de schade die door een motorrijtuig is veroorzaakt : | la réparation des dommages causés par un véhicule automoteur : |
1°) wanneer de verzekeringsonderneming failliet verklaard is; | 1°) lorsque l'entreprise d'assurances est déclarée en faillite; |
2°) wanneer de vergoedingen verschuldigd zijn door een | 2°) lorsque l'entreprise d'assurances débitrice des indemnités, ayant |
verzekeringsonderneming, die na afstand of intrekking van de toelating | renoncé à l'agrément en Belgique ou y ayant fait l'objet d'une mesure |
in België of na het, met toepassing van artikel 71, §§ 1, derde lid, | de révocation ou d'une décision d'interdiction d'activité en |
en 2, van de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle op de | application de l'article 71, § 1er, alinéa 3 et § 2, de la loi du 9 |
verzekeringsondernemingen, opgelegde verbod van activiteit, haar verplichtingen niet nakomt; 3°) wanneer geen enkele verzekeringsonderneming tot die vergoeding verplicht is om reden van een toevallig feit waardoor de bestuurder van het voertuig dat het ongeval veroorzaakte, vrijuit gaat; 4°) wanneer in geval van diefstal, geweldpleging of heling, de burgerrechtelijke aansprakelijkheid waartoe het motorrijtuig aanleiding kan geven, niet verzekerd is, overeenkomstig de wettelijk geoorloofde uitsluiting; 5°) indien binnen drie maanden na de datum waarop hij zijn verzoek tot schadevergoeding heeft ingediend bij de verzekeringsonderneming van het voertuig waarmee, door deelneming aan het verkeer, het ongeval is veroorzaakt of bij haar schaderegelaar, die verzekeringsonderneming of haar schaderegelaar hem geen met redenen omkleed antwoord op de diverse punten in het verzoek heeft verstrekt; 6°) indien de verzekeringsonderneming heeft nagelaten om een schaderegelaar aan te wijzen; | juillet 1975 relative au contrôle des entreprises d'assurances, est en défaut d'exécuter ses obligations; 3°) lorsqu'aucune entreprise d'assurances n'est obligée à ladite réparation en raison d'un cas fortuit exonérant le conducteur du véhicule qui a causé l'accident; 4°) lorsque, en cas de vol, de violence ou de recel, la responsabilité civile à laquelle le véhicule peut donner lieu n'est pas assurée, conformément à l'exclusion légalement permise; 5°) lorsque, dans un délai de trois mois à compter de la date à laquelle elle a présenté à l'entreprise d'assurances du véhicule dont la participation à la circulation a causé l'accident ou à son représentant chargé du règlement des sinistres une demande d'indemnisation, l'entreprise d'assurances ou son représentant chargé du règlement des sinistres n'a pas donné de réponse motivée aux éléments de la demande; 6°) lorsque l'entreprise d'assurances n'a pas désigné de représentant chargé du règlement des sinistres; |
7°) indien het motorrijtuig dat het ongeval heeft veroorzaakt, niet | 7°) si le véhicule automoteur qui a causé l'accident ne peut pas être |
kan worden geïdentificeerd; in dat geval wordt het Fonds in de plaats | identifié; dans ce cas, le Fonds est substitué à la personne |
gesteld van de aansprakelijke persoon; | responsable; |
8°) wanneer geen enkele verzekeringsonderneming tot die vergoeding | 8°) lorsqu'aucune entreprise d'assurances n'est obligée à ladite |
verplicht is hetzij omdat de verzekeringsplicht niet nageleefd werd, | réparation soit du fait que l'obligation d'assurance n'a pas été |
hetzij de verzekeringsonderneming binnen twee maanden na het ongeval | respectée, soit parce que, dans les deux mois après l'accident, il est |
niet kan geïdentificeerd worden. | impossible d'identifier l'entreprise d'assurances. |
§ 2. In afwijking van 7°) van de voorgaande paragraaf, indien | § 2. Par dérogation au 7°) du paragraphe précédent, si plusieurs |
verscheidene voertuigen bij het ongeval zijn betrokken en indien het | véhicules sont impliqués dans l'accident et s'il n'est pas possible de |
niet mogelijk is vast te stellen welk voertuig het ongeval heeft | |
veroorzaakt, wordt de schadevergoeding van de benadeelde persoon in | déterminer lequel de ceux-ci a causé l'accident, l'indemnisation de la |
gelijke delen verdeeld onder de verzekeraars die de burgerrechtelijke | personne lésée est répartie, par parts égales, entre les assureurs |
aansprakelijkheid van de bestuurders van deze voertuigen dekken, met | couvrant la responsabilité civile des conducteurs de ces véhicules, à |
uitzondering van degenen wier aansprakelijkheid ongetwijfeld niet in | l'exception de ceux dont la responsabilité n'est indubitablement pas |
het geding komt ». | engagée ». |
B.2. Ofschoon de prejudiciële vraag uit vier onderdelen bestaat, dient | B.2. Bien que la question préjudicielle compte quatre branches, il |
te worden vastgesteld dat meerdere van die onderdelen elkaar | convient de constater que plusieurs de celles-ci se chevauchent. Il |
overlappen. In essentie wordt het Hof gevraagd of artikel 19bis -11, § | est, en substance, demandé à la Cour si l'article 19bis -11, § 2, de |
2, van de wet van 21 november 1989, al dan niet in samenhang gelezen | la loi du 21 novembre 1989, combiné ou non avec l'article 4, § 1er, |
met artikel 4, § 1, tweede lid, van die wet, bestaanbaar is met de | |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat een verschil in | alinéa 2, de cette loi, est compatible avec les articles 10 et 11 de |
behandeling in het leven wordt geroepen tussen, enerzijds, de bestuurders of eigenaars van een voertuig die schade hebben geleden bij een ongeval waarbij slechts één ander voertuig is betrokken en waarbij het niet mogelijk is vast te stellen welk voertuig het ongeval heeft veroorzaakt en, anderzijds, de bestuurders of eigenaars van een voertuig die schade hebben geleden bij een ongeval waarbij meer dan twee voertuigen zijn betrokken en waarbij het niet mogelijk is vast te stellen welk voertuig het ongeval heeft veroorzaakt, en de bestuurders of eigenaars van een voertuig, die schade hebben geleden bij een ongeval en die zich bevinden in één van de omstandigheden die aanleiding geven tot vergoeding door het Gemeenschappelijk Waarborgfonds. Terwijl de eerste categorie geen recht zou hebben op | la Constitution, en ce qu'il fait naître une différence de traitement entre, d'une part, les conducteurs ou propriétaires d'un véhicule qui ont subi des dommages lors d'un accident impliquant un seul autre véhicule et dont il est impossible de déterminer quel véhicule l'a causé et, d'autre part, les conducteurs ou propriétaires d'un véhicule qui ont subi des dommages lors d'un accident impliquant plus de deux véhicules et dont il est impossible de déterminer quel véhicule l'a causé et les conducteurs ou propriétaires d'un véhicule qui ont subi des dommages à la suite d'un accident et qui se trouvent dans une des situations donnant lieu à une indemnisation par le Fonds commun de garantie. Alors que la première catégorie n'aurait pas droit à une |
schadevergoeding, zou de tweede categorie dat recht wel hebben op | réparation, la seconde y aurait effectivement droit en vertu de |
grond van artikel 19bis -11, §§ 1 of 2, van de wet van 21 november | l'article 19bis -11, §§ 1er ou 2, de la loi du 21 novembre 1989. |
1989. B.3. Krachtens artikel 19bis -11, § 2, van de wet van 21 november 1989 | B.3. En vertu de l'article 19bis -11, § 2, de la loi du 21 novembre |
wordt de schadevergoeding van de benadeelde persoon, indien | 1989, si plusieurs véhicules sont impliqués dans l'accident et s'il |
verscheidene voertuigen bij het ongeval zijn betrokken en indien het niet mogelijk is vast te stellen welk voertuig het ongeval heeft veroorzaakt, in gelijke delen verdeeld onder de verzekeraars die de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de bestuurders van die voertuigen dekken, met uitzondering van degenen wier aansprakelijkheid ongetwijfeld niet in het geding komt. Uit de motivering van de verwijzingsbeslissing en de wijze waarop de prejudiciële vraag is geformuleerd, blijkt dat het verwijzende rechtscollege die bepaling interpreteert in die zin dat voor de toepassing ervan meer dan twee voertuigen betrokken moeten zijn bij het ongeval. B.4.1. De memorie van toelichting bij het ontwerp dat heeft geleid tot | n'est pas possible déterminer lequel de ceux-ci a causé l'accident, l'indemnisation de la personne lésée est répartie, par parts égales, entre les assureurs couvrant la responsabilité civile des conducteurs de ces véhicules, à l'exception de ceux dont la responsabilité n'est indubitablement pas engagée. Il ressort de la motivation de la décision de renvoi et de la formulation de la question préjudicielle que la juridiction a quo interprète cette disposition en ce sens que pour que cette dernière soit applicable, l'accident doit impliquer plus de deux véhicules. |
de wet van 22 augustus 2002, vermeldt met betrekking tot de in het | B.4.1. L'exposé des motifs du projet qui a conduit à la loi du 22 août |
geding zijnde bepaling : | 2002 mentionne, concernant la disposition en cause : |
« Opnieuw gaat het hier om het hernemen van bestaande bepalingen, te | « Il s'agit ici, à nouveau, d'une reprise de dispositions existantes, |
weten artikel 80, § 1, van de wet van 9 juli 1975 betreffende de | à savoir l'article 80, § 1er, de la loi du 9 juillet 1975 relative au |
controle der verzekeringsondernemingen, die, wat betreft de punten 5°) | contrôle des entreprises d'assurance qui, quant aux points 5°) à 8°) |
tot 8°) worden aangepast aan de bepalingen van de vierde richtlijn, | ont été adaptées aux dispositions de la quatrième directive, à savoir |
met name de artikelen 6.1, en 7, in fine, alsook aan het arrest | ses articles 6.1, et 7, in fine, ainsi qu'à l'arrêt 96/2000 du 20 |
96/2000 van 20 september 2000 van het Arbitragehof. | septembre 2000 de la Cour d'Arbitrage. |
[...] | [...] |
§ 2 komt het arrest 96/2000 van 20 september 2000 van het Arbitragehof | Le § 2 fait suite à l'arrêt 96/2000 de la Cour d'Arbitrage du 20 |
na, dat artikel 80, § 1, lid 1 van de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle der verzekeringsondernemingen betreft. Dit arrest heeft de tussenkomst van het gemeenschappelijk fonds ingevolge een toevallig feit uitgesloten bij een ongeval waarbij verschillende voertuigen betrokken zijn zonder dat hun verantwoordelijkheid kan worden vastgesteld zodat de gekwetste personen niet kunnen vergoed worden. Het Hof heeft evenwel besloten tot een discriminatie van de slachtoffers met betrekking tot de tussenkomst van het gemeenschappelijk fonds in geval van niet-identificatie van het voertuig. Teneinde elke discriminatie weg te werken, voorziet de tekst een verdeling van de vergoeding van de slachtoffers in gelijke delen tussen al de in het ongeval betrokken voertuigen, zelfs indien men niet kan vaststellen welk(e) voertuig(en) het werkelijk veroorzaakt | septembre 2000, lequel concerne l'article 80, § 1er, alinéa 1er de la loi du 9 juillet 1975 relative au contrôle des entreprises d'assurances. Celui-ci a exclu l'intervention du fonds commun au titre de cas fortuit lorsque, en cas d'accident impliquant plusieurs véhicules, leur responsabilité ne peut être établie en telle sorte que les personnes blessées ne peuvent être indemnisées. La Cour a cependant conclu à une discrimination des victimes au regard de l'intervention du fonds commun en cas de non-identification du véhicule. Afin de lever toute discrimination, le texte prévoit une répartition par parts égales de l'indemnisation des personnes lésées entre tous les véhicules impliqués dans un accident, même si l'on ne peut déterminer lequel(s) des véhicules l'a (ont) véritablement causé. Il |
heeft. Uiteraard is het toepassingsgebied van deze bepaling beperkt | va de soi que le champ d'application de cette disposition est limité |
tot ongevallen die zich op het Belgisch grondgebied hebben voorgedaan | aux accidents survenus sur le territoire belge » (Doc. Parl., Chambre, |
» (Parl. St., Kamer, 2001-2002, DOC 50-1716/001, pp. 17-18). | 2001-2002, DOC 50-1716/001, pp. 17-18). |
B.4.2. Daaruit blijkt dat het de bedoeling was om in artikel 19bis -11 | B.4.2. Il en ressort que le but était de reprendre, dans l'article |
van de wet van 21 november 1989 over te nemen wat reeds was bepaald in | 19bis -11 de la loi du 21 novembre 1989, ce qui était déjà prévu dans |
artikel 80, § 1, van de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle | l'article 80, § 1er, de la loi du 9 juillet 1975 relative au contrôle |
der verzekeringsondernemingen, evenwel met wijzigingen die | des entreprises d'assurance, certes avec les modifications qui |
noodzakelijk waren ten gevolge van Europese regelgeving en van | s'imposaient, eu égard à la réglementation européenne et à la |
rechtspraak van het Hof. Met de in artikel 19bis -11, § 2, vervatte | jurisprudence de la Cour. En adoptant la règle contenue dans l'article |
regel heeft de wetgever meer bepaald tegemoet willen komen aan het | 19bis -11, § 2, le législateur a plus précisément voulu répondre à |
arrest nr. 96/2000 van 20 september 2000, dat betrekking had op de | l'arrêt n° 96/2000, du 20 septembre 2000, qui traitait de la |
bestaanbaarheid van artikel 80, § 1, van de voormelde wet van 9 juli | compatibilité de l'article 80, § 1er, de la loi précitée du 9 juillet |
1975 met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | 1975 avec les articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.5. In dat arrest nr. 96/2000 heeft het Hof geoordeeld : | B.5. Dans cet arrêt n° 96/2000, la Cour a jugé ce qui suit : |
« B.2. De prejudiciële vraag nodigt het Hof uit te onderzoeken of er, | « B.2. La question préjudicielle invite la Cour à déterminer s'il est |
wat de tussenkomst van het Gemeenschappelijk Waarborgfonds tot | justifié, en ce qui concerne l'intervention du Fonds commun de |
vergoeding van de schade voortvloeiende uit lichamelijke letsels | garantie visant à indemniser le dommage découlant de lésions |
veroorzaakt door een motorvoertuig betreft, een verantwoording is voor | corporelles causées par un véhicule automoteur, de faire une |
het onderscheid tussen de twee onderstaande categorieën van personen : - enerzijds, de slachtoffers van een verkeersongeval wanneer de identiteit van het motorrijtuig dat het ongeval heeft veroorzaakt niet is vastgesteld of wanneer geen enkele verzekeringsonderneming tot vergoeding is verplicht, hetzij om reden dat de verzekeringsplicht niet werd nageleefd, hetzij om reden van een toevallig feit waardoor de bestuurder van het voertuig dat het ongeval veroorzaakte, vrijuit gaat; - anderzijds, de slachtoffers van een verkeersongeval wanneer niet kon worden uitgemaakt welke van de bij het ongeval betrokken bestuurders aansprakelijk is. De in het geding zijnde bepalingen, inzonderheid artikel 80, § 1, | distinction entre les deux catégories de personnes suivantes : - d'une part, les victimes d'un accident de roulage lorsque l'identité du véhicule automoteur qui a causé l'accident n'a pas été relevée ou lorsqu'aucune entreprise d'assurances n'est obligée à une réparation, soit parce que l'obligation d'assurance n'a pas été respectée, soit en raison d'un cas fortuit ayant mis hors cause le conducteur du véhicule qui a causé l'accident; - d'autre part, les victimes d'un accident de roulage lorsqu'il n'a pas pu être établi lequel des conducteurs impliqués dans l'accident est responsable. Les dispositions en cause, en particulier l'article 80, § 1er, alinéa |
eerste lid, 1° en 2°, hebben tot gevolg dat het Gemeenschappelijk | 1er, 1° et 2°, ont pour effet que le Fonds commun de garantie doit |
Waarborgfonds dient tussen te komen ten aanzien van de eerstgenoemde | intervenir à l'égard de la catégorie de personnes citée en premier |
categorie van personen, terwijl niet in die tussenkomst is voorzien | lieu, alors que cette intervention n'est pas prévue vis-à-vis de la |
ten aanzien van de tweede categorie van personen. | deuxième catégorie de personnes. |
[...] | [...] |
B.4.2. Terwijl de wetgever in 1971 beoogde de tegemoetkoming van het | B.4.2. Alors qu'en 1971 le législateur a voulu garantir l'intervention |
Gemeenschappelijk Waarborgfonds te garanderen omdat het ' om redenen | du Fonds commun de garantie parce que, ' pour des raisons de justice |
van sociale rechtvaardiging niet past de slachtoffers van | sociale, il ne convient pas de laisser sans réparation les victimes |
verkeersongevallen zonder schadeloosstelling te laten, wanneer deze | |
niet kunnen worden vergoed ' (Parl. St., Senaat, 1970-1971, nr. 570, | d'accidents de la circulation qui ne peuvent être dédommagées ' (Doc. |
p. 52), heeft hij evenwel in 1975 in een beperkte tegemoetkoming | parl., Sénat, 1970-1971, n° 570, p. 52), en 1975 il a prévu une |
voorzien van het Gemeenschappelijk Waarborgfonds en zulks op grond van | intervention limitée du Fonds commun de garantie, et ce sur la base de |
volgende verantwoording van het amendement van de Regering dat tot de | la justification suivante de l'amendement du Gouvernement qui est |
in het geding zijnde bepaling zou leiden : | devenu la disposition en cause : |
' Volgens de tekst van het 2° van § 1 van artikel 50 zoals hij in het | ' Le texte du 2° du § 1er de l'article 50, tel qu'il était rédigé dans |
Doc. 570 was opgesteld, was de tussenkomst van het Gemeenschappelijk Waarborgfonds verplichtend in om 't even welke hypothese van niet-interventie van een toegelaten verzekeringsmaatschappij; dit had, bijvoorbeeld, betrekking op alle beperkingen die door de wetgeving op de burgerrechtelijke aansprakelijkheid inzake motorrijtuigen aan het vergoeden der benadeelde personen worden opgelegd. De geldelijke gevolgen van die beschikking zouden zeer zwaar geweest zijn. Dit is de reden waarom het amendement de tekst overneemt van de oorspronkelijke wet op de controle der verzekeringsondernemingen (Doc. Senaat 269) waarin de tussenkomst van het Fonds voorzien was wanneer, ingevolge de niet-naleving der verzekeringsverplichting, geen enkele toegelaten verzekeringsonderneming door de wet tot schadevergoeding verplicht is. Die zienswijze is trouwens ook die van het wetsontwerp | le Doc. 570 obligeait le Fonds Commun de garantie à intervenir dans n'importe quelle hypothèse de non-intervention d'une compagnie d'assurance agréée; cela visait, par exemple, toutes les restrictions apportées à l'indemnisation des personnes lésées par la législation sur l'assurance de responsabilité civile automobile. Les conséquences pécuniaires de cette disposition auraient été très lourdes. C'est pourquoi l'amendement reprend le texte du projet de loi primitif sur le contrôle des entreprises d'assurance (Doc., Sénat 269) qui prévoyait l'intervention du Fonds lorsque l'obligation d'assurance n'ayant pas été respectée, aucune entreprise d'assurance agréée n'est obligée par la loi à ladite réparation. Cette version est d'ailleurs |
op de verplichte verzekering van de burgerrechtelijke | celle du projet de loi relatif à l'assurance obligatoire de la |
aansprakelijkheid inzake motorvoertuigen (art. 20, § 1, 2°), dat reeds | responsabilité civile automobile (art. 20, § 1er, 2°), qui a déjà été |
door de Kamer werd goedgekeurd. | adopté à la Chambre. |
Het amendement voert, bovendien, een beschikking in die de wil | L'amendement introduit en outre une disposition qui traduit la volonté |
weergeeft van de leden der Commissie van Economische Zaken om de | des membres de la Commission des Affaires économiques d'étendre |
verplichte tussenkomst van het Fonds uit te breiden tot het herstel | l'obligation d'intervention du Fonds à la réparation des dommages |
van de schade die veroorzaakt wordt door een verkeersongeval dat aan | provoqués par un accident de la circulation imputable à un événement |
een toeval te wijten is (Doc. Senaat, 570, blz. 52) ' (Parl. St., | fortuit (Doc. Sénat, 570, p. 52) ' (Doc. parl., Sénat, 1974-1975, n° |
Senaat, 1974-1975, nr. 468-2, p. 19). | 468-2, p. 19). |
B.5.1. Rekening houdend met het beoogde doel van de regelgeving en met | B.5.1. Compte tenu du but visé par la réglementation et des |
de budgettaire mogelijkheden van het Gemeenschappelijk Waarborgfonds, | possibilités budgétaires du Fonds commun de garantie, qui doit être |
dat moet worden gefinancierd met bijdragen van de | financé par les contributions des entreprises d'assurances autorisées |
verzekeringsmaatschappijen die toegelaten zijn om de burgerrechtelijke aansprakelijkheid inzake motorvoertuigen te verzekeren (artikel 79, § 4), is het niet onredelijk dat de wetgever de tussenkomst van het Fonds beperkt. B.5.2. De wetgever heeft aldus de tegemoetkoming van het Fonds enkel toegekend in elk van de in artikel 80, § 1, eerste lid, beschreven gevallen. B.5.3. Het is in het licht van de onder B.4.2 beschreven doelstellingen en rekening houdend met de beperkingen die zij inhouden dat de grondwettigheid van de in het geding zijnde bepalingen moet worden onderzocht. B.6. Het staat niet aan het Hof te zeggen of het billijk zou zijn andere gevallen toe te voegen aan die waarin op beperkende wijze is voorzien in de wet of om te beoordelen of het opportuun is de verplichtingen van het Fonds te verzwaren. Het Hof kan enkel onderzoeken of, in zoverre de betwiste bepalingen aan de in de verwijzingsbeslissing aangegeven categorie van personen niet toestaan de tegemoetkoming van het Fonds te verkrijgen, zij een onverantwoord verschil in behandeling in het leven roepen. B.7.1. Het gaat om de categorie van personen die verwond werden terwijl ze zich in een voertuig bevonden waarvan de bestuurder geen enkele fout heeft begaan, naar aanleiding van een ongeval dat is veroorzaakt door een ander voertuig dat door een verplichte verzekering is gedekt, maar die niet schadeloos worden gesteld om de enige reden dat noch de verklaringen van de betrokken personen, noch van getuigen, noch een materieel element het mogelijk maken vast te stellen, onder de bestuurders van het tweede en een derde voertuig die eveneens aanwezig waren op de plaats van het ongeval, wie een fout heeft begaan met betrekking tot het ongeval. B.7.2. Die personen bevinden zich in een situatie die, ten aanzien van de doelstellingen van de wetgever, in alle opzichten soortgelijk is | à assurer la responsabilité civile en matière de véhicules automoteurs (article 79, § 4), il n'est pas déraisonnable que le législateur limite l'intervention du Fonds. B.5.2. Le législateur n'a ainsi accordé l'intervention du Fonds que dans chacune des hypothèses décrites à l'article 80, § 1er, alinéa 1er. B.5.3. C'est à la lumière des objectifs décrits au B.4.2 et en tenant compte des limitations qu'ils impliquent qu'il convient d'examiner la constitutionnalité des dispositions en cause. B.6. Il n'appartient pas à la Cour de dire s'il serait équitable d'ajouter d'autres hypothèses à celles qui sont limitativement prévues par la loi ou d'apprécier l'opportunité d'aggraver les obligations du Fonds. Elle peut seulement examiner si, en ce qu'elles ne permettent pas à la catégorie de personnes indiquée dans la décision de renvoi d'obtenir l'intervention du Fonds, les dispositions litigieuses créent une différence de traitement injustifiée. B.7.1. Il s'agit de la catégorie des personnes qui ont été blessées alors qu'elles se trouvaient dans un véhicule dont le conducteur n'a commis aucune faute, à la suite d'un accident causé par un autre véhicule couvert par une assurance obligatoire, mais qui ne sont pas indemnisées pour l'unique raison que ni les déclarations des personnes impliquées, ni des témoignages, ni aucun élément matériel ne permettent de déterminer, parmi les conducteurs du deuxième véhicule et d'un troisième également présent sur les lieux de l'accident, lequel a commis une faute en relation avec celui-ci. B.7.2. Ces personnes se trouvent dans une situation qui, au regard des objectifs du législateur, est en tous points semblable à celles qui |
met diegene die in artikel 80, § 1, eerste lid, van de wet worden | sont mentionnées à l'article 80, § 1er, alinéa 1er, de la loi. La |
vermeld. De enkele omstandigheid dat het niet mogelijk is geweest vast | seule circonstance qu'il n'a pas été possible de déterminer le |
te stellen wie aansprakelijk is voor het ongeval, terwijl dat artikel | responsable de l'accident, alors que cet article ne mentionne que |
enkel het geval vermeldt waarin de aansprakelijke niet is | l'hypothèse où ce responsable n'a pas été identifié, n'est pas |
geïdentificeerd, is niet relevant om het bekritiseerde verschil in | pertinente pour justifier la différence de traitement critiquée. |
behandeling te verantwoorden. | |
B.8. De prejudiciële vraag dient binnen de in B.7.1 nader bepaalde | B.8. La question préjudicielle appelle une réponse positive dans les |
perken bevestigend te worden beantwoord ». | limites précisées en B.7.1 ». |
B.6.1. Het arrest nr. 96/2000 had betrekking op de situatie van de « | B.6.1. L'arrêt n° 96/2000 concernait la situation de la « catégorie de |
categorie van personen die verwond werden terwijl ze zich in een | personnes qui ont été blessées alors qu'elles se trouvaient dans un |
voertuig bevonden waarvan de bestuurder geen enkele fout heeft begaan, | véhicule dont le conducteur n'a commis aucune faute, à la suite d'un |
naar aanleiding van een ongeval dat is veroorzaakt door een ander | accident causé par un autre véhicule couvert par une assurance |
voertuig dat door een verplichte verzekering is gedekt, maar die niet | obligatoire, mais qui ne sont pas indemnisées pour l'unique raison |
schadeloos worden gesteld om de enige reden dat [het niet mogelijk is] | [qu'il n'est pas possible de déterminer], parmi les conducteurs du |
vast te stellen, onder de bestuurders van het tweede en een derde | |
voertuig die eveneens aanwezig waren op de plaats van het ongeval, wie | deuxième véhicule et d'un troisième également présent sur les lieux de |
een fout heeft begaan met betrekking tot het ongeval », maar die | l'accident, lequel a commis une faute en relation avec celui-ci », |
situatie verschilt niet wezenlijk van de situatie van de bestuurders | mais cette situation ne diffère pas fondamentalement de la situation |
of de eigenaars van een voertuig die schade hebben geleden bij een | des conducteurs ou propriétaires d'un véhicule qui ont subi des |
ongeval waarbij slechts één ander voertuig is betrokken en waarbij het | dommages, lorsque l'accident implique un seul autre véhicule et qu'il |
niet mogelijk is vast te stellen welk voertuig het ongeval heeft | est impossible de déterminer quel véhicule a causé cet accident. Dans |
veroorzaakt. In beide gevallen leidt de onmogelijkheid om vast te | les deux cas, l'impossibilité de déterminer le véhicule qui a causé |
stellen welk voertuig het ongeval heeft veroorzaakt, ertoe dat de | l'accident a pour effet que la personne lésée ne peut être indemnisée |
benadeelde persoon niet kan worden vergoed volgens de | selon les règles du droit commun en matière de responsabilité. |
gemeenrechtelijke regels van het aansprakelijkheidsrecht. B.6.2. De omstandigheid dat het in het arrest nr. 96/2000 ging om de situatie van de « categorie van personen die [...] zich in een voertuig bevonden waarvan de bestuurder geen enkele fout heeft begaan », doet daar niets van af, vermits, wanneer bij rechterlijke beslissing wordt vastgesteld, naar aanleiding van een ongeval waarbij meerdere voertuigen zijn betrokken - ongeacht of er bij het ongeval twee, dan wel meer dan twee voertuigen zijn betrokken -, dat niet kan worden bepaald welk voertuig het ongeval heeft veroorzaakt, geen enkele van de betrokken bestuurders aansprakelijk kan worden geacht voor het ongeval. B.7. De parlementaire voorbereiding bevat geen enkele verantwoording voor een op het aantal voertuigen gebaseerd verschil in behandeling. Volgens de Ministerraad is het niet de bedoeling geweest van de wetgever om het toepassingsgebied van artikel 19bis -11, § 2, van de | B.6.2. La circonstance que l'arrêt n° 96/2000 visait la situation de la « catégorie de personnes qui [...] se trouvaient dans un véhicule dont le conducteur n'a commis aucune faute » n'y change rien, étant donné qu'aucun des conducteurs impliqués ne saurait être tenu pour responsable de l'accident lorsqu'à la suite d'un accident impliquant plusieurs véhicules - qu'il s'agisse de deux véhicules ou plus -, il a été établi, par décision judiciaire, qu'il est impossible de déterminer le véhicule qui a causé cet accident. B.7. Les travaux préparatoires ne contiennent aucune justification d'une différence de traitement découlant du nombre de véhicules impliqués dans l'accident. Selon le Conseil des ministres, le législateur n'entendait pas limiter le champ d'application de |
wet van 21 november 1989 te beperken tot ongevallen waarbij meer dan | l'article 19bis -11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989 aux accidents |
twee voertuigen zijn betrokken. | impliquant plus de deux véhicules. |
B.8. Artikel 19bis -11, § 2, van de wet van 21 november 1989, in de | B.8. L'article 19bis -11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989, |
interpretatie dat het geen toepassing kan vinden wanneer slechts twee | interprété en ce sens qu'il ne peut s'appliquer lorsque deux véhicules |
voertuigen zijn betrokken bij een ongeval, is derhalve niet | seulement sont impliqués dans un accident, n'est dès lors pas |
bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.9. Het lezen van de in het geding zijnde bepaling in samenhang met | B.9. Une lecture combinée de la disposition en cause et de l'article |
artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 21 november 1989 leidt niet | 4, § 1er, alinéa 2, de la loi du 21 novembre 1989 ne conduit pas à une |
tot een andere conclusie. | autre conclusion. |
B.10. In de in B.3 vermelde interpretatie van de in het geding zijnde | B.10. Dans l'interprétation de la disposition en cause mentionnée en |
bepaling, dient de prejudiciële vraag bevestigend te worden beantwoord. | B.3, la question préjudicielle appelle une réponse affirmative. |
B.11.1. Artikel 19bis -11, § 2, van de wet van 21 november 1989 kan | B.11.1. L'article 19bis -11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989 peut |
echter ook zo worden geïnterpreteerd dat voor de toepassing ervan twee | toutefois aussi être interprété en ce sens que son application |
of meer voertuigen moeten zijn betrokken bij het ongeval. In de | requiert que l'accident implique deux véhicules ou plus. Dans la |
Nederlandstalige versie van die bepaling kan het woord « verscheidene | version néerlandaise de cette disposition, le mot « verscheidene » |
» immers worden geïnterpreteerd als « meer dan één », wat het gebruik | peut en effet signifier « plus d'un », ce que confirme l'emploi du |
van het woord « plusieurs » in de Franstalige versie bevestigt. | terme « plusieurs » dans la version française. |
B.11.2. Artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 21 november 1989, | B.11.2. L'article 4, § 1er, alinéa 2, de la loi du 21 novembre 1989, |
volgens hetwelk de bestuurder van een motorrijtuig van het voordeel | en vertu duquel le conducteur d'un véhicule automoteur peut être exclu |
van de vergoeding kan worden uitgesloten wanneer hij geen lichamelijke | du bénéfice de l'indemnisation lorsqu'il n'a pas subi de lésions |
letsels heeft opgelopen, doet geen afbreuk aan die interpretatie. Die | |
bepaling brengt bij de toepassing van het aldus geïnterpreteerde | corporelles, ne porte pas atteinte à cette interprétation. Cet |
artikel 19bis -11, § 2, van die wet niet met zich mee dat de | article, en cas d'application de l'article 19bis -11, § 2, de cette |
verzekeraar die de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de | loi, ainsi interprété, n'entraîne pas que l'assureur qui couvre la |
benadeelde bestuurder dekt, niet zou zijn gehouden tot vergoeding van | responsabilité civile du conducteur lésé ne serait pas tenu |
de schade overeenkomstig die laatste bepaling. Artikel 19bis -11, § 2, | d'indemniser les dommages conformément à cette dernière disposition. |
van de wet van 21 november 1989 bevat geen enkele beperking op het | L'article 19bis -11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989 ne contient ni |
vlak van de hoedanigheid van de « benadeelde persoon » ten aanzien van | une quelconque limitation en ce qui concerne la qualité de la « |
de vergoedingsplichtige verzekeraars, noch een verwijzing naar artikel | personne lésée » à l'égard des assureurs tenus à réparation, ni un |
4, § 1, tweede lid, van die wet. Terwijl die laatste bepaling past in | renvoi à l'article 4, § 1er, alinéa 2, de cette loi. Tandis que cette |
het kader van een stelsel dat is gebaseerd op aansprakelijkheid en | dernière disposition s'inscrit dans le cadre d'un régime basé sur la |
aansprakelijkheidsverzekeringen, kan de in artikel 19bis -11, § 2, van | responsabilité et sur les assurances de la responsabilité, la règle |
de wet van 21 november 1989 vervatte regeling worden beschouwd als een | contenue dans l'article 19bis -11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989 |
automatische vergoedingsregeling gebaseerd op een wettelijke | peut être considérée comme un régime d'indemnisation automatique que |
verplichting van de verzekeraars die de burgerrechtelijke aansprakelijkheid waartoe motorrijtuigen aanleiding kunnen geven, dekken (met uitzondering van de verzekeraars van de bestuurders wier aansprakelijkheid ongetwijfeld niet in het geding komt). B.12. In die interpretatie van de in het geding zijnde bepaling, dient de prejudiciële vraag ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof zegt voor recht : | la loi impose aux assureurs de la responsabilité civile des conducteurs de véhicules automoteurs (à l'exception des assureurs des conducteurs dont la responsabilité civile n'est indubitablement pas engagée). B.12. Dans cette interprétation de la disposition en cause, la question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour dit pour droit : - Interprété en ce sens qu'il ne peut s'appliquer lorsque deux |
- Aldus geïnterpreteerd dat artikel 19bis -11, § 2, van de wet van 21 | véhicules seulement sont impliqués dans un accident, l'article 19bis |
november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering | -11, § 2, de la loi du 21 novembre 1989 relative à l'assurance |
inzake motorrijtuigen geen toepassing kan vinden wanneer slechts twee | obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs, |
voertuigen zijn betrokken bij een ongeval, schendt die bepaling, al | |
dan niet in samenhang gelezen met artikel 4, § 1, tweede lid, van die | combiné ou non avec l'article 4, § 1er, alinéa 2, de cette loi, viole |
wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | les articles 10 et 11 de la Constitution. |
- Aldus geïnterpreteerd dat artikel 19bis -11, § 2, van dezelfde wet | - Interprété en ce sens qu'il s'applique lorsque deux véhicules ou |
van 21 november 1989 toepassing kan vinden wanneer twee of meer | |
voertuigen zijn betrokken bij een ongeval, schendt die bepaling, al | plus sont impliqués dans un accident, l'article 19bis -11, § 2, de la |
dan niet in samenhang gelezen met artikel 4, § 1, tweede lid, van die | loi précitée du 21 novembre 1989, combiné ou non avec l'article 4, § 1er, |
wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | alinéa 2, de cette loi, ne viole pas les articles 10 et 11 de la |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Constitution. Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 3 februari 2011. | constitutionnelle, à l'audience publique du 3 février 2011. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Bossuyt. | M. Bossuyt. |