Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 136/2010 van 9 december 2010 Rolnummer 4867 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Het Grondwett samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A.(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 136/2010 van 9 december 2010 Rolnummer 4867 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Het Grondwett samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A.(...) Extrait de l'arrêt n° 136/2010 du 9 décembre 2010 Numéro du rôle : 4867 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 365, § 2, du Code judiciaire, posées par le Tribunal de première instance de Bruxelles. La Cour co composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, des juges E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 136/2010 van 9 december 2010 Extrait de l'arrêt n° 136/2010 du 9 décembre 2010
Rolnummer 4867 Numéro du rôle : 4867
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 365, § 2, van het En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 365, §
Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te 2, du Code judiciaire, posées par le Tribunal de première instance de
Brussel. Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, de rechters composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, des juges E. De
E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke,
Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey en P. Nihoul, en, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey et P. Nihoul, et, conformément à
overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour
op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter M. Melchior, bijgestaan constitutionnelle, du président émérite M. Melchior, assistée du
door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van emeritus greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président émérite M.
voorzitter M. Melchior, Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij vonnis van 21 januari 2010 in zake Jean-Claude Bodson tegen de Par jugement du 21 janvier 2010 en cause de Jean-Claude Bodson contre
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is
ingekomen op 8 februari 2010, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 8
février 2010, le Tribunal de première instance de Bruxelles a posé les
Brussel de volgende prejudiciële vragen gesteld : questions préjudicielles suivantes :
« 1. Schendt artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek de « 1. L'article 365, § 2, du Code judiciaire viole-t-il les articles 10
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het met het oog op de et 11 de la Constitution en tant qu'il valorise pour le calcul de
berekening van de anciënniteit voor het bepalen van de wedde van de l'ancienneté visant à fixer le traitement des magistrats, l'expérience
magistraten, de ervaring bij de balie in aanmerking neemt en niet de acquise au barreau et non l'expérience acquise par les délégués
ervaring van de vakbondsafgevaardigden die krachtens artikel 728, § 3,
van het Gerechtelijk Wetboek de werknemers voor de arbeidsgerechten syndicaux représentant les travailleurs devant les juridictions du
vertegenwoordigen, terwijl de uitgeoefende functies en de verworven travail en vertu de l'article 728, § 3, du Code judiciaire alors que
ervaring als soortgelijk of op zijn minst als gelijkwaardig kunnen les fonctions exercées et l'expérience acquise peuvent être
worden beschouwd ? considérées comme similaires ou, à tout le moins, équivalentes ?
2. Schendt artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 2. L'article 365, § 2, du Code judiciaire viole-t-il les articles 10
10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het met het oog op de berekening et 11 de la Constitution en tant qu'il valorise pour le calcul de
van de anciënniteit voor het bepalen van de wedde van de magistraten,
en in het bijzonder diegenen die aan de arbeidsgerechten zijn l'ancienneté visant à fixer le traitement des magistrats, et en
toegewezen, de ervaring bij de balie in aanmerking neemt en niet de particulier ceux affectés aux juridictions du travail, l'expérience
ervaring van de vakbondsafgevaardigden die krachtens artikel 728, § 3, acquise au barreau et non l'expérience acquise par les délégués
van het Gerechtelijk Wetboek de werknemers voor de arbeidsgerechten syndicaux représentant les travailleurs devant les juridictions du
vertegenwoordigen, terwijl de uitgeoefende functies en de verworven travail en vertu de l'article 728, § 3, du Code judiciaire alors que
ervaring soortgelijk of op zijn minst gelijkwaardig zijn, of zelfs, les fonctions exercées et l'expérience acquise sont similaires ou, à
wat de vakbondsafgevaardigden betreft, waardevoller omdat die tout le moins, équivalentes, voire plus valorisantes pour les délégués
specifieker zijn ? syndicaux parce que plus spécifiques ?
3. Schendt artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 3. L'article 365, § 2, du Code judiciaire viole-t-il les articles 10
10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het met het oog op de berekening et 11 de la Constitution en tant qu'il valorise pour le calcul de
van de anciënniteit voor het bepalen van de wedde van de magistraten, l'ancienneté visant à fixer le traitement des magistrats, et en
en in het bijzonder diegenen die aan de arbeidsgerechten zijn particulier ceux affectés aux juridictions du travail, l'expérience
toegewezen, de ervaring tijdens de uitoefening van het ambt van acquise dans la charge de notaire et non l'expérience acquise par les
notaris in aanmerking neemt en niet de ervaring van de délégués syndicaux représentant les travailleurs devant les
vakbondsafgevaardigden die krachtens artikel 728, § 3, van het juridictions du travail en vertu de l'article 728, § 3, du Code
Gerechtelijk Wetboek de werknemers voor de arbeidsgerechten judiciaire alors que les fonctions exercées et l'expérience acquise
vertegenwoordigen, terwijl de functies uitgeoefend en de ervaring par ces délégués syndicaux peuvent être considérées, en particulier en
verworven door die vakbondsafgevaardigden als waardevoller kunnen ce qui concerne les règles et usages procéduraux, plus valorisantes ?
worden beschouwd, in het bijzonder wat de procedurele regels en
gebruiken betreft ? ». ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Artikel 365 van het Gerechtelijk Wetboek, zoals gewijzigd bij de B.1. L'article 365 du Code judiciaire, tel qu'il a été modifié par les
wetten van 27 december 2002 en 27 december 2004, bepaalt : lois du 27 décembre 2002 et du 27 décembre 2004, dispose :
« § 1. De wedde van de magistraat die op het tijdstip van zijn eerste « § 1er. Le traitement du magistrat qui, au moment de sa première
benoeming een vast, door de Staat bezoldigd ambt of een vast ambt in een openbare instelling bedoeld in de wet van 16 maart 1954 betreffende het toezicht op sommige instellingen van openbaar nut bekleedt, mag niet lager zijn dan de wedde die hij in dat ambt werkelijk ontving. De ontvangen wedde wordt echter afgerond op het bedrag van de wedde die, berekend volgens de voorschriften van de regeling voor de magistraten, onmiddellijk hoger ligt. Deze wedde verleent aan de betrokkene, voor de berekening van zijn bezoldigingen, de anciënniteit die aan de aldus vastgestelde wedde verbonden is. nomination, occupe une fonction permanente dans un service de l'Etat, rétribuée par celui-ci ou dans l'un des organismes prévus par la loi du 16 mars 1954, relative au contrôle de certains organismes d'intérêt public, ne peut être inférieur au traitement dont il bénéficiait dans cette fonction. Le traitement perçu est toutefois arrondi au taux de celui qui, calculé selon les prescriptions du régime des magistrats, lui est immédiatement supérieur. Ce traitement confère à l'intéressé pour le calcul de ses rétributions l'ancienneté attachée au traitement ainsi fixé.
§ 2. Voor de berekening van de anciënniteit komen in aanmerking : § 2. Entrent en compte pour le calcul de l'ancienneté :
a) de tijd van inschrijving bij de balie, evenals de uitoefening van a) le temps de l'inscription au barreau, ainsi que l'exercice de la
het ambt van notaris door een doctor, licentiaat of master in de charge de notaire par un docteur, un licencié ou un master en droit;
rechten; b) de tijd besteed aan onderwijs van het recht aan een Belgische b) le temps consacré à l'enseignement du droit dans une université
universiteit; belge;
c) de tijd van ambtsvervulling bij de Raad van State als lid van de c) la durée des fonctions exercées au Conseil d'Etat en qualité de
Raad van State, van het auditoraat of van het coördinatiebureau; membre du Conseil d'Etat, de l'auditorat ou du bureau de coordination;
d) onverminderd de toepassing van de bepalingen van § 1, de duur van d) sans préjudice de l'application des dispositions du § 1er, la durée
de diensten die volgens de bezoldigingsregeling van het personeel der des services rendus qui dans le statut pécuniaire du personnel des
ministeries in aanmerking kunnen worden genomen voor de berekening van ministères peuvent entrer en ligne de compte pour le calcul de
de geldelijke anciënniteit van de ambtenaren van niveau 1 en dit l'ancienneté pécuniaire des fonctionnaires appartenant au niveau 1 et
volgens dezelfde regels. ce selon les mêmes modalités.
Indien sommige van die ambten gelijktijdig werden uitgeoefend, is de Au cas où certaines de ces professions auraient été exercées en même
samenvoeging daarvan voor de berekening van de weddeverhogingen niet temps, le cumul de celles-ci n'est pas autorisé pour le calcul des
geoorloofd. majorations de traitement.
Indien sommige van die ambten achtereenvolgens werden uitgeoefend, Au cas où certaines de ces professions auraient été exercées
wordt de duur van die uitoefening samengesteld. De overblijvende successivement, les temps d'exercice sont additionnés. Les services
diensten worden gevaloriseerd naar het belang dat eraan wordt restant sont valorisés d'après l'importance qui leur est reconnue pour
toegekend in de categorie waartoe zij behoren. la catégorie à laquelle ils appartiennent.
Onder voorbehoud van de toepassing van de bepaling van punt a), komt Sous réserve de l'application des dispositions du point a),
echter de als benoemingsvoorwaarde vereiste ervaring in de l'expérience dans le secteur privé ou en tant qu'indépendant, exigée
privé-sector of als zelfstandige, slechts in aanmerking voor een comme condition de nomination, n'est toutefois prise en considération
maximumduur van zes jaar vanaf 1 januari 2003 ». que pour un durée maximale de six ans à partir du 1er janvier 2003 ».
B.2.1. Aan het Hof wordt gevraagd of artikel 365, § 2, van het B.2.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles
Gerechtelijk Wetboek bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de 10 et 11 de la Constitution de l'article 365, § 2, du Code judiciaire,
Grondwet, in zoverre die bepaling, voor de berekening van de en ce que cette disposition valorise, pour le calcul de l'ancienneté
geldelijke anciënniteit van de magistraten, de ervaring aan de balie pécuniaire des magistrats, l'expérience acquise au barreau ou dans la
of tijdens de uitoefening van het ambt van notaris in aanmerking charge de notaire, sans valoriser l'expérience acquise en qualité de
neemt, en niet de ervaring verworven als vakbondsafgevaardigde die délégué syndical représentant les travailleurs devant les juridictions
krachtens artikel 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek de werknemers du travail en vertu de l'article 728, § 3, du Code judiciaire, alors
voor de arbeidsgerechten vertegenwoordigt, terwijl de op grond van
artikel 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek verworven ervaring que l'expérience acquise sur la base de l'article 728, § 3, du Code
vergelijkbaar zou zijn met of zelfs waardevoller dan de ervaring judiciaire serait similaire, voire plus enrichissante que celle
verworven aan de balie of tijdens de uitoefening van het ambt van acquise au barreau ou dans la charge de notaire, plus spécifiquement
notaris, meer bepaald voor de berekening van de geldelijke quand il s'agit de calculer l'ancienneté statutaire d'un magistrat
anciënniteit van een aan de arbeidsgerechten toegewezen magistraat. affecté aux juridictions du travail.
B.2.2. De drie prejudiciële vragen hebben betrekking op verschillende B.2.2. Les trois questions préjudicielles portent sur différents
aspecten : het verschil tussen de ervaring aan de balie en die als aspects : la différence entre l'expérience au barreau et celle de
vakbondsafgevaardigde die optreedt op grond van artikel 728, § 3, van délégué syndical agissant sur la base de l'article 728, § 3, du Code
het Gerechtelijk Wetboek (eerste prejudiciële vraag); het verschil judiciaire (première question préjudicielle); la différence soulevée
opgeworpen in de eerste prejudiciële vraag, in het licht van de dans la première question préjudicielle, au regard du calcul de
berekening van de geldelijke anciënniteit van een magistraat van de l'ancienneté pécuniaire d'un magistrat du tribunal du travail
arbeidsrechtbank (tweede prejudiciële vraag); het verschil tussen de (deuxième question préjudicielle); la différence entre l'expérience de
ervaring als notaris en die als vakbondsafgevaardigde die optreedt op notaire et celle de délégué syndical agissant sur la base de l'article
grond van artikel 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek (derde 728, § 3, du Code judiciaire (troisième question préjudicielle).
prejudiciële vraag).
Daar in de prejudiciële vragen wordt gewezen op verschillende aspecten Dès lors qu'elles concernent différents aspects d'une même différence
van eenzelfde bekritiseerd verschil in behandeling, dienen zij de traitement critiquée, les questions préjudicielles doivent être
gezamenlijk te worden onderzocht. examinées ensemble.
B.3. Uit de feiten van het geschil blijkt dat de eiser voor de B.3. Il ressort des faits du litige que le demandeur devant le juge a
verwijzende rechter is benoemd tot rechter bij de Arbeidsrechtbank te quo a été nommé juge au Tribunal du travail de Mons, et a, avant sa
Bergen en, vóór zijn benoeming, van 1973 tot 1993 een functie van nomination, exercé de 1973 à 1993 une fonction de délégué syndical
vakbondsafgevaardigde heeft uitgeoefend die ondermeer bestond in de consistant en outre en la représentation des travailleurs sur la base
vertegenwoordiging van werknemers op grond van artikel 728, § 3, van de l'article 728, § 3, du Code judiciaire; il sollicite la prise en
het Gerechtelijk Wetboek; hij vraagt dat die functie in aanmerking
wordt genomen bij de berekening van zijn geldelijke anciënniteit van compte de cette fonction dans le calcul de son ancienneté pécuniaire
rechter bij de arbeidsrechtbank. de juge au tribunal du travail.
B.4. Artikel 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : « Voor de arbeidsgerechten mag bovendien de afgevaardigde van een representatieve organisatie van arbeiders of bedienden die een schriftelijke volmacht heeft, de arbeider of bediende, partij in het geding, vertegenwoordigen, in zijn naam alle handelingen verrichten die bij deze vertegenwoordiging behoren, pleiten en alle mededelingen ontvangen betreffende de behandeling en de berechting van het geschil. Voor dezelfde gerechten mag, op dezelfde wijze, de zelfstandige arbeider, in geschillen betreffende zijn eigen rechten en verplichtingen in die hoedanigheid of in de hoedanigheid van mindervalide, vertegenwoordigd worden door de afgevaardigde van een representatieve organisatie van zelfstandigen. B.4. L'article 728, § 3, du Code judiciaire dispose : « En outre, devant les juridictions du travail, le délégué d'une organisation représentative d'ouvriers ou d'employés, porteur d'une procuration écrite, peut représenter l'ouvrier ou l'employé, partie au procès, accomplir en son nom les diligences que cette représentation comporte, plaider et recevoir toutes communications relatives à l'instruction et au jugement du litige. Devant ces mêmes juridictions, le travailleur indépendant peut, dans les litiges relatifs à ses propres droits et obligations en cette qualité ou en qualité de handicapé, être pareillement représenté par le délégué d'une organisation représentative d'indépendants.
[...] ». [...] ».
B.5. Artikel 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek kent aan de B.5. L'article 728, § 3, du Code judiciaire confère au délégué d'une
afgevaardigde van een vakorganisatie een bevoegdheid van
vertegenwoordiging toe die op twee vlakken is beperkt : enerzijds, organisation syndicale un pouvoir de représentation doublement limité
betreft die bevoegdheid van vertegenwoordiging alleen de geschillen : d'une part, ce pouvoir de représentation ne concerne que les litiges
die voor de arbeidsgerechten worden aangebracht en, anderzijds, kan de portés devant les juridictions du travail, et, d'autre part, le
vakbondsafgevaardigde alleen de belangen van de werknemers délégué syndical ne peut représenter que les intérêts des
vertegenwoordigen. travailleurs.
B.6. De ervaring aan de balie vertoont specifieke kenmerken die men B.6. L'expérience du barreau présente des caractéristiques spécifiques
niet aantreft in om het even welke ervaring opgedaan in andere que ne revêt aucune expérience acquise dans d'autres professions
juridische beroepen. Die specifieke kenmerken houden verband met het juridiques. Cette spécificité tient au fait que l'expérience du
feit dat ervaring aan de balie bij uitstek de kennis meebrengt van een barreau apporte par excellence la connaissance d'une série de réalités
aantal werkelijkheden waarmee ook een magistraat in zijn auxquelles est également confronté le magistrat dans l'exercice de ses
ambtsuitoefening wordt geconfronteerd, wat hem onder meer een beter fonctions, ce qui lui donne notamment une meilleure compréhension du
inzicht verleent in het verloop van de gerechtelijke procedure en in déroulement de la procédure judiciaire et du rôle des collaborateurs
de rol van de medewerkers van het gerecht, een betere kennis van de de la justice, une meilleure connaissance des justiciables ainsi
rechtsonderhorigen, een beter aanvoelen van het begrip van het
contradictoir debat en van het beginsel van de rechten van de qu'une meilleure perception de la notion de débat contradictoire et du
verdediging. De praktijk aan de balie maakt het dan ook mogelijk de principe des droits de la défense. La pratique du barreau permet dès
psychologische, menselijke en juridische kwaliteiten te verwerven die lors d'acquérir les qualités psychologiques, humaines et juridiques
de rechters moeten bezitten. que doivent posséder les juges.
B.7. De ervaring als vakbondsafgevaardigde die op grond van artikel B.7. L'expérience acquise en qualité de délégué syndical représentant
728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek, de werknemers les travailleurs sur la base de l'article 728, § 3, du Code judiciaire
vertegenwoordigt, wordt door de wetgever niet in aanmerking genomen n'est pas prise en compte par le législateur pour le calcul de
bij de berekening van de geldelijke anciënniteit van de magistraten. l'ancienneté pécuniaire des magistrats. Il convient d'observer à cet
Dienaangaande dient te worden opgemerkt dat de vakbondsafgevaardigden égard que les délégués syndicaux agissant en vertu de l'article 728, §
die optreden krachtens artikel 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek 3, du Code judiciaire n'ont pas nécessairement la même expérience que les avocats.
niet noodzakelijk dezelfde ervaring hebben als de advocaten. En effet, comme il a été constaté en B.5, le pouvoir de représentation
Zoals is vastgesteld in B.5 is de bevoegdheid van vertegenwoordiging
van de vakbondsafgevaardigden die optreden krachtens artikel 728, § 3, des délégués syndicaux agissant en vertu de l'article 728, § 3, du
van het Gerechtelijk Wetboek op twee vlakken beperkt en vormt zij Code judiciaire est doublement limité, et constitue, en outre, une
bovendien een afwijking op het beginsel, bepaald in artikel 728, § 1, dérogation au principe, prévu par l'article 728, § 1er, du Code
van het Gerechtelijk Wetboek, volgens hetwelk, op het ogenblik van de judiciaire, selon lequel, lors de l'introduction de la cause et
rechtsingang en later, « de partijen in persoon of bij advocaat ultérieurement, « les parties sont tenues de comparaître en personne
[dienen] te verschijnen ». ou par avocat ».
B.8. Bovendien hebben de functies van een vakbondsafgevaardigde die B.8. En outre, les fonctions de délégué syndical agissant en vertu de
optreedt krachtens artikel 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek l'article 728, § 3, du Code judiciaire ne portent que sur la défense
alleen betrekking op de verdediging van de belangen van de werknemers, des intérêts des travailleurs, alors que les notaires sont confrontés
terwijl de notarissen met zeer verschillende aspecten van het recht
worden geconfronteerd. à des aspects fort différents du droit.
B.9. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. B.9. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek schendt de artikelen 10 L'article 365, § 2, du Code judiciaire ne viole pas les articles 10 et
en 11 van de Grondwet niet. 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 9 december 2010. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 9 décembre 2010.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^