Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 79/2010 van 1 juli 2010 Rolnummer 4746 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 14, § 1, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, zoals vervangen bij de wet van 15 m Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 79/2010 van 1 juli 2010 Rolnummer 4746 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 14, § 1, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, zoals vervangen bij de wet van 15 m Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 79/2010 du 1 er juillet 2010 Numéro du rôle : 4746 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 14, § 1 er , 2°, des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, tel La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. He(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 79/2010 van 1 juli 2010 Extrait de l'arrêt n° 79/2010 du 1er juillet 2010
Rolnummer 4746 Numéro du rôle : 4746
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 14, § 1, 2°, van En cause : la question préjudicielle relative à l'article 14, § 1er,
de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, 2°, des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973,
zoals vervangen bij de wet van 15 mei 2007, gesteld door de Raad van tel qu'il a été remplacé par la loi du 15 mai 2007, posée par le
State. Conseil d'Etat.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R.
rechters R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P.
J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey en P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey et P. Nihoul,
Nihoul, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest nr. 194.561 van 22 juni 2009 in zake Frédéric Georges tegen Par arrêt n° 194.561 du 22 juin 2009 en cause de Frédéric Georges
de Belgische Senaat, in aanwezigheid van Hugues Fronville en de contre le Sénat de Belgique, en présence de Hugues Fronville et de la
Nationale Kamer van Notarissen, tussenkomende partijen, waarvan de Chambre nationale des notaires, parties intervenantes, dont
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 8 juli 2009, heeft l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 8 juillet 2009, le
de Raad van State de volgende prejudiciële vraag gesteld : Conseil d'Etat a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 14, § 1, 2°, van de wetten op de Raad van State, « L'article 14, § 1er, 2°, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat,
gecoördineerd op 12 januari 1973, de artikelen 10 en 11 van de coordonnées le 12 janvier 1973, viole-t-il les articles 10 et 11 de la
Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6.1 van het Constitution, lus seuls ou en combinaison avec l'article 6, § 1er, de
Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in die zin la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme et des
geïnterpreteerd dat de Raad van State niet bevoegd zou zijn om kennis libertés fondamentales, s'il est interprété en ce sens que le Conseil
te nemen van het beroep tot nietigverklaring dat een kandidaat voor de d'Etat ne serait pas compétent pour connaître du recours en annulation
functie van lid van de Franstalige benoemingscommissie voor het introduit par un candidat à la fonction de membre de la commission de
notariaat in de hoedanigheid van docent of hoogleraar in de rechten nomination de langue française pour le notariat en qualité de chargé
aan een faculteit rechten van een Belgische universiteit, die geen de cours ou de professeur de droit d'une faculté de droit d'une
notaris, kandidaat-notaris of geassocieerd notaris is, heeft ingesteld université belge qui n'est pas notaire, candidat notaire ou notaire
tegen de aanwijzing van een ander lid van die commissie om de enige associé, dirigé contre la désignation d'un autre membre de cette
reden dat hij zou zijn aangewezen door de Senaat, terwijl de commission au seul motif qu'il aurait été désigné par le Sénat, alors
notarissen de aanwijzingen mogen betwisten van de leden van die que les notaires sont admis à contester les désignations des membres
commissie die onder hun beroep vallen, omdat zij door een andere de cette commission qui relèvent de leur profession, pour avoir été
overheid zijn aangewezen ? ». désignés par une autre autorité ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. Artikel 14, § 1, van de op 12 januari 1973 gecoördineerde B.1.1. L'article 14, § 1er, des lois coordonnées le 12 janvier 1973
wetten op de Raad van State, vervangen bij artikel 2 van de wet van 15 sur le Conseil d'Etat, remplacé par l'article 2 de la loi du 15 mai
mei 2007 « tot wijziging van artikel 14 van de wetten op de Raad van 2007 « modifiant l'article 14 des lois sur le Conseil d'Etat,
State, gecoördineerd op 12 januari 1973 » en gewijzigd bij artikel 12 coordonnées le 12 janvier 1973 » et modifié par l'article 12 de la loi
van de wet van 21 februari 2010 « tot aanpassing van verschillende du 21 février 2010 « adaptant diverses lois réglant une matière visée
wetten die een aangelegenheid regelen als bedoeld in artikel 77 van de à l'article 77 de la Constitution à la dénomination ' Cour
Grondwet, aan de benaming ' Grondwettelijk Hof ' » bepaalt : constitutionnelle ' », dispose :
« De afdeling [bestuursrechtspraak van de Raad van State] doet « La section [du contentieux administratif du Conseil d'Etat] statue
uitspraak, bij wijze van arresten, over de beroepen tot
nietigverklaring wegens overtreding van hetzij substantiële, hetzij op par voie d'arrêts sur les recours en annulation pour violation des
straffe van nietigheid voorgeschreven vormen, overschrijding of formes soit substantielles, soit prescrites à peine de nullité, excès
afwending van macht, ingesteld tegen de akten en reglementen : ou détournement de pouvoir, formés contre les actes et règlements :
1° van de onderscheiden administratieve overheden; 1° des diverses autorités administratives;
2° van de wetgevende vergaderingen of van hun organen, daarbij 2° des assemblées législatives ou de leurs organes, en ce compris les
inbegrepen de ombudsmannen ingesteld bij deze assemblees, van het médiateurs institués auprès de ces assemblées, de la Cour des comptes
Rekenhof en van het Grondwettelijk Hof, van de Raad van State en de et de la Cour constitutionnelle, du Conseil d'Etat et des juridictions
administratieve rechtscolleges evenals van organen van de rechterlijke administratives ainsi que des organes du pouvoir judiciaire et du
macht en van de Hoge Raad voor de Justitie met betrekking tot Conseil supérieur de la Justice relatifs aux marchés publics et aux
overheidsopdrachten en leden van hun personeel. membres de leur personnel.
Artikel 159 van de Grondwet is eveneens van toepassing op de in 2° L'article 159 de la Constitution s'applique également aux actes et
bedoelde akten en reglementen ». règlements visés au 2° ».
B.1.2. De Franstalige benoemingscommissie voor het notariaat telt acht B.1.2. La commission de nomination de langue française pour le
werkende leden (artikel 38, §§ 1 en 2, eerste lid, van de wet van 25 notariat compte huit membres effectifs (article 38, §§ 1er et 2,
ventôse jaar XI « op het notarisambt », ingevoegd bij artikel 22 van alinéa 1er, de la loi du 25 ventôse an XI « contenant organisation du
de wet van 4 mei 1999 « tot wijziging van de wet van 25 ventôse jaar notariat », inséré par l'article 22 de la loi du 4 mai 1999 «
modifiant la loi du 25 ventôse an XI contenant organisation du
XI op het notarisambt »). notariat »).
Vier van hen hebben de hoedanigheid van notaris of van « geassocieerd Quatre d'entre eux ont la qualité de notaire ou de « notaire associé
notaris die geen titularis is » (artikel 38, § 4, eerste lid, 1° en non titulaire » (article 38, § 4, alinéa 1er, 1° et 2°, de la même
2°, van dezelfde wet). Zij worden « aangewezen door de leden van de loi). Ils sont « désignés par les membres de l'assemblée générale de
algemene vergadering van de Nationale Kamer van notarissen [...] [die] la Chambre nationale des notaires qui appartiennent [...] au rôle
tot [...] de Franse taalrol behoren » (artikel 38, § 5, tweede lid, linguistique [...] français » (article 38, § 5, alinéa 2, de la même
van dezelfde wet). loi).
De commissie telt bovendien in haar midden een « magistraat in functie La commission compte, en outre, en son sein, un « magistrat en
gekozen uit de zittende magistraten van de hoven en rechtbanken en de fonction choisi parmi les magistrats du siège des cours et tribunaux
magistraten bij het openbaar ministerie » (artikel 38, § 4, eerste et les magistrats du ministère public » (article 38, § 4, alinéa 1er,
lid, 3°), een « docent of een hoogleraar in de rechten aan een 3°), un « chargé de cours ou un professeur de droit d'une faculté de
faculteit voor rechtsgeleerdheid van een Belgische universiteit, die droit d'une université belge qui n'est pas notaire, candidat-notaire
geen notaris, kandidaat-notaris of geassocieerde notaris is » (artikel ou notaire associé » (article 38, § 4, alinéa 1er, 4°) et deux «
38, § 4, eerste lid, 4°) en twee « externe leden met een voor de membres externes ayant une expérience professionnelle utile pour la
opdracht relevante beroepservaring » (artikel 38, § 4, eerste lid, mission » (article 38, § 4, alinéa 1er, 5°). Ces quatre autres membres
5°). Die vier andere werkende leden van de commissie worden « effectifs de la commission sont « désignés alternativement par la
afwisselend door de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat Chambre des représentants et par le Sénat à la majorité des deux tiers
aangewezen met een tweederdemeerderheid van de uitgebrachte stemmen »
(artikel 38, § 5, derde lid, van de wet van 25 ventôse jaar XI, des votes émis » (article 38, § 5, alinéa 3, de la loi du 25 ventôse
ingevoegd bij artikel 2 van de wet van 4 mei 1999 « tot aanvulling van an XI, inséré par l'article 2 de la loi du 4 mai 1999 « complétant la
de wet van 25 ventôse jaar XI op het notarisambt, met de artikelen 38, loi du 25 ventôse an XI, contenant organisation du notariat, par les
§ 5, 76, 1°, 78 tot 85 en 95 tot 112 »). articles 38, § 5, 76, 1°, 78 à 85 et 95 à 112 »).
B.2.1. Uit de feiten van de zaak en de motivering van de B.2.1. Il ressort des faits de la cause et de la motivation de la
verwijzingsbeslissing blijkt dat het Hof wordt verzocht zich uit te décision de renvoi que la Cour est invitée à statuer sur la
spreken over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, lus
Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6.1 van het isolément ou en combinaison avec l'article 6.1 de la Convention
Europees Verdrag voor de rechten van de mens, van artikel 14, § 1, européenne des droits de l'homme, de l'article 14, § 1er, alinéa 1er,
eerste lid, 2°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, in 2°, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, en ce que cette
zoverre die bepaling een verschil in behandeling zou invoeren tussen disposition introduirait une différence de traitement entre deux
twee categorieën van kandidaten voor een mandaat van lid van de catégories de candidats à un mandat de membre de la commission de
Franstalige benoemingscommissie voor het notariaat : enerzijds, nomination de langue française pour le notariat : d'une part, ceux qui
diegenen die kandidaat zijn in de hoedanigheid van notaris of sont candidats en qualité de notaire ou de notaire associé non
geassocieerd notaris die geen titularis is en, anderzijds, diegenen
die kandidaat zijn in de hoedanigheid van « docent of hoogleraar in de titulaire et, d'autre part, ceux qui sont candidats en qualité de «
rechten aan een faculteit voor rechtsgeleerdheid van een Belgische chargé de cours ou [de] professeur de droit d'une faculté de droit
universiteit die geen notaris, kandidaat-notaris of geassocieerd d'une université belge qui n'est pas notaire, candidat-notaire ou
notaris is ». notaire associé ».
B.2.2. Zowel uit de motivering van de verwijzingsbeslissing als uit de B.2.2. Il ressort tant de la motivation de la décision de renvoi que
bewoordingen van de prejudiciële vraag blijkt dat de verwijzende du libellé de la question préjudicielle que le juge a quo considère
rechter van mening is dat de leden van de Franse taalrol van de que, lorsqu'ils désignent les notaires et le notaire associé non
algemene vergadering van de Nationale Kamer van Notarissen, wanneer titulaire de cette commission de langue française, les membres du rôle
zij voor die Franstalige benoemingscommissie de notarissen en de linguistique français de l'assemblée générale de la Chambre nationale
geassocieerde notaris die geen titularis is, aanwijzen, optreden als
administratieve overheid in de zin van artikel 14, § 1, eerste lid, des notaires agissent en tant qu'autorité administrative au sens de
1°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, zodat de l'article 14, § 1er, alinéa 1er, 1°, des lois coordonnées sur le
afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State bevoegd is om Conseil d'Etat, de sorte que la section du contentieux administratif
kennis te nemen van een beroep tot nietigverklaring dat door de du Conseil d'Etat est compétente pour connaître d'un recours en
kandidaten van de in B.2.1 eerstgenoemde categorie tegen die annulation introduit contre ces désignations par les candidats de la
aanwijzingen wordt ingesteld. première catégorie précitée en B.2.1.
Door de bevoegdheid van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad En limitant la compétence de la section du contentieux administratif
van State om kennis te nemen van de beroepen tot nietigverklaring
ingesteld tegen de handelingen en reglementen van de wetgevende du Conseil d'Etat pour connaître des recours en annulation formés
vergaderingen, te beperken tot de handelingen en reglementen die contre les actes et règlements des assemblées législatives, aux actes
betrekking hebben op de « overheidsopdrachten en leden van hun et règlements qui sont « relatifs aux marchés publics et aux membres
personeel », ontneemt de in het geding zijnde bepaling de kandidaten de leur personnel », la disposition en cause prive les candidats de la
van de in B.2.1 laatstgenoemde categorie het recht om voor de Raad van seconde catégorie précitée en B.2.1 du droit de demander au Conseil
State de nietigverklaring te vorderen van een aanwijzing, door de d'Etat l'annulation d'une désignation, par le Sénat, d'un membre
Senaat, van een werkend lid van de desbetreffende commissie in de effectif de la commission en question au titre de « chargé de cours ou
hoedanigheid van « docent of hoogleraar in de rechten aan een [de] professeur de droit d'une faculté de droit d'une université belge
faculteit voor rechtsgeleerdheid van een Belgische universiteit ». ».
B.3. Zoals het is vervangen bij artikel 2 van de wet van 15 mei 2007, B.3. Tel qu'il a été remplacé par l'article 2 de la loi du 15 mai
neemt artikel 14, § 1, van de gecoördineerde wetten op de Raad van 2007, l'article 14, § 1er, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat
State de regel over die in diezelfde bepaling was ingevoerd bij reprend la règle introduite, dans cette même disposition, par
artikel 2 van de wet van 25 mei 1999 « tot wijziging van de wetten op l'article 2 de la loi du 25 mai 1999 « modifiant les lois sur le
de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, van de wet van 5 Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, la loi du 5 avril 1955
april 1955 inzake de wedden van de ambtsdragers bij de Raad van State, relative aux traitements des titulaires d'une fonction au Conseil
alsook van het Gerechtelijk Wetboek », regel volgens welke de Raad van d'Etat, ainsi que le Code judiciaire », règle selon laquelle le
State bevoegd is om kennis te nemen van een beroep tot
nietigverklaring van akten en reglementen van een wetgevende Conseil d'Etat est compétent pour connaître d'un recours en annulation
vergadering of van een van haar organen, met betrekking tot de des actes et règlements d'une assemblée législative ou de l'un de ses
overheidsopdrachten en de leden van haar personeel. organes, relatifs aux marchés publics et aux membres de son personnel.
Het voorbehoud in verband met het voorwerp van de betrokken handeling La réserve relative à l'objet des actes concernés traduit la volonté
beoogt de vernietigingsbevoegdheid van de Raad van State niet uit te de ne pas étendre la compétence d'annulation du Conseil d'Etat à «
breiden tot « alle bestuurshandelingen », en die te beperken tot de tous les actes extra-législatifs », et de la limiter aux actes
administratieve handelingen die tot het « intern functioneren » van de administratifs qui relèvent du « fonctionnement interne » des
wetgevende vergaderingen behoren, met uitsluiting van die welke hun
specifieke opdracht betreffen, met andere woorden tot de handelingen assemblées législatives, à l'exclusion de ceux qui relèvent de leur
van de wetgevende vergadering die optreedt « als administratieve mission spécifique, c'est-à-dire aux actes posés par l'assemblée
overheid » (Parl. St., Senaat, 1998-1999, nr. 1-361/3, pp. 4-5; Hand., législative agissant « en tant qu'autorité administrative » (Doc.
Senaat, 25 februari 1999, p. 7146; Parl. St., Kamer, 1998-1999, nr. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-361/3, pp. 4-5; Ann., Sénat, 25 février
1960/4, pp. 2 en 6; ibid., nr. 1960/8, p. 4). 1999, p. 7146; Doc. parl., Chambre, 1998-1999, n° 1960/4, pp. 2 et 6;
ibid., n° 1960/8, p. 4).
B.4. Tot de basisbeginselen van de democratische opbouw van de Staat B.4. Relève des principes de base de la structure démocratique de
behoort de regel dat de wetgevende vergaderingen bij de uitoefening l'Etat, la règle selon laquelle les assemblées législatives disposent
van hun opdracht over de ruimste onafhankelijkheid beschikken. Dat beginsel brengt met zich mee dat een wetgevende vergadering de haar toevertrouwde aangelegenheden, zoals bijvoorbeeld benoemingen, zelf dient te kunnen regelen en haar bevoegdheden op autonome wijze dient te kunnen uitoefenen. B.5. De docent of de hoogleraar die, in die hoedanigheid, lid is van de Franstalige benoemingscommissie voor het notariaat is geen personeelslid van die wetgevende vergadering. Het gaat om een mandataris wiens functie identiek is met die van de notarissen en van de geassocieerde notaris die geen titularis is en die leden van diezelfde commissie zijn. Ten aanzien van de onverenigbaarheden is die mandataris aan dezelfde regels onderworpen als die notarissen en die geassocieerde notaris die dans l'exercice de leur mission de la plus large indépendance. Ce principe a pour effet qu'une assemblée législative doit pouvoir régler elle-même les matières qui lui ont été confiées, comme les nominations, et exercer ses compétences de manière autonome. B.5. Le chargé de cours ou le professeur qui est, en cette qualité, membre de la commission de nomination de langue française pour le notariat n'est pas un membre du personnel de cette assemblée législative. Il s'agit d'un mandataire dont la fonction est identique à celle des notaires et du notaire associé non titulaire qui sont membres de cette même commission. Ce mandataire est soumis aux mêmes règles que ces notaires et ce notaire associé non titulaire, en ce qui concerne les incompatibilités
geen titularis is (artikel 38, § 6, eerste lid, van de wet van 25 (article 38, § 6, alinéa 1er, de la loi du 25 ventôse an XI, inséré
ventôse jaar XI, ingevoegd bij artikel 22 van de wet van 4 mei 1999 « par l'article 22 de la loi du 4 mai 1999 « modifiant la loi du 25
tot wijziging van de wet van 25 ventôse jaar XI op het notarisambt »). ventôse an XI contenant organisation du notariat »). Ces règles visent
Die regels strekken ertoe « de objectieve en onpartijdige à « assure [r] la composition et le fonctionnement objectifs et
samenstelling en werking [te verzekeren] » van de benoemingscommissie impartiaux » de la commission de nomination (Doc. parl., Chambre,
(Parl. St., Kamer, 1997-1998, nr. 1432/1, p. 54). Het mandaat van lid 1997-1998, n° 1432/1, p. 54). Le mandat de membre d'une commission de
van een benoemingscommissie voor het notariaat is onder meer nomination pour le notariat est, entre autres, incompatible avec «
onverenigbaar met « [elk] bij verkiezing verleend politiek mandaat » tout mandat politique conféré par élection » (article 38, § 6, alinéa
(artikel 38, § 6, eerste lid, 4°, van de wet van 25 ventôse jaar XI). 1er, 4°, de la loi du 25 ventôse an XI). Le chargé de cours ou le professeur qui est, en cette qualité, membre
De docent of de hoogleraar die, in die hoedanigheid, lid is van de de la commission de nomination de langue française pour le notariat
Franstalige benoemingscommissie voor het notariaat wordt bovendien aan est, en outre, soumis aux mêmes règles que les notaires et le notaire
dezelfde regels onderworpen als de daarvan lid zijnde notarissen en associé non titulaire qui sont membres de celle-ci, en ce qui concerne
geassocieerde notaris die geen titularis is, wat betreft de les conditions d'une seconde élection, les conditions d'exercice de
voorwaarden voor een tweede verkiezing, de voorwaarden voor de son mandat et les modalités d'organisation et de fonctionnement de la
uitoefening van zijn mandaat en de voorwaarden inzake de organisatie commission (article 38, §§ 7 à 10, de la loi du 25 ventôse an XI,
en de werking van de commissie (artikel 38, §§ 7 tot 10, van de wet inséré par l'article 22 de la loi du 4 mai 1999; article 38, § 11, de
van 25 ventôse jaar XI, ingevoegd bij artikel 22 van de wet van 4 mei la loi du 25 ventôse an XI, inséré par l'article 22 de la loi du 4 mai
1999; artikel 38, § 11, van de wet van 25 ventôse jaar XI, ingevoegd
bij artikel 22 van de wet van 4 mei 1999 en gewijzigd bij artikel 6,
a), van de wet van 23 mei 2007 « tot wijziging van een aantal wetten 1999 et modifié par l'article 6, a), de la loi du 23 mai 2007 «
betreffende de dotaties aan het Rekenhof, de federale ombudsmannen, de modifiant certaines lois relatives aux dotations allouées à la Cour
benoemingscommissies voor het notariaat en de Commissie voor de des comptes, aux Médiateurs fédéraux, aux Commissions de nomination
bescherming van de persoonlijke levenssfeer »). pour le notariat et à la Commission de la protection de la vie privée
B.6. Het in B.2 beschreven verschil in behandeling is bijgevolg niet »). B.6. La différence de traitement décrite en B.2 est, par conséquent,
evenredig met het beginsel van de onafhankelijkheid van de wetgevende disproportionnée par rapport au principe de l'indépendance des
vergaderingen, want het door het instellen van een beroep tot assemblées législatives, car l'intérêt protégé par l'institution d'un
nietigverklaring beschermde belang is even reëel en even wettig ten recours en annulation est aussi réel et aussi légitime dans le chef
aanzien van een kandidaat voor een aanwijzing als werkend lid van die d'un candidat à une désignation comme membre effectif de cette
commissie in de hoedanigheid van « docent of hoogleraar in de rechten commission au titre de « chargé de cours ou [de] professeur de droit
aan een faculteit rechtsgeleerdheid van een Belgische universiteit » d'une faculté de droit d'une université belge » que dans le chef d'un
als ten aanzien van een kandidaat voor een aanwijzing als werkend lid candidat à une désignation comme membre effectif de cette commission
van die commissie in de hoedanigheid van notaris of geassocieerd au titre de notaire ou de notaire associé non titulaire.
notaris die geen titularis is.
De aanwijzing, door de Senaat, van een werkend lid van de Franstalige La désignation par le Sénat d'un membre effectif de la commission de
benoemingscommissie voor het notariaat in de hoedanigheid van « docent of hoogleraar in de rechten aan een faculteit voor rechtsgeleerdheid van een Belgische universiteit » is een handeling die dient onderworpen te zijn aan het rechterlijk toezicht van de Raad van State. B.7.1. De procedure voor de aanwijzing van de leden van de benoemingscommissies voor het notariaat die geen notaris zijn, noch geassocieerd notaris die geen titularis is, is evenwel geïnspireerd op de procedure voor de benoeming van de leden van het wervingscollege der magistraten ingesteld bij het vroegere artikel 259bis van het Gerechtelijk Wetboek, zoals ingevoegd bij artikel 20 van de wet van 18 nomination de langue française pour le notariat, au titre de « chargé de cours ou [de] professeur de droit d'une faculté de droit d'une université belge », est un acte qui doit relever du contrôle juridictionnel du Conseil d'Etat. B.7.1. Toutefois, la procédure de désignation des membres des commissions de nomination pour le notariat qui ne sont ni notaires ni notaires associés non titulaires est inspirée de la procédure de nomination des membres du collège de recrutement des magistrats institué par l'ancien article 259bis du Code judiciaire, tel qu'il
juli 1991 « tot wijziging van de voorschriften van het Gerechtelijk avait été inséré par l'article 20 de la loi du 18 juillet 1991 «
Wetboek die betrekking hebben op de opleiding en de werving van de modifiant les règles du Code judiciaire relatives à la formation et au
magistraten » (Parl. St., Kamer, 1997-1998, nrs. 1432/1 en 1433/1, p. recrutement des magistrats » (Doc. parl., Chambre, 1997-1998, nos
54). 1432/1 et 1433/1, p. 54).
Zij werden « door de Senaat benoemd, met de meerderheid van twee derde Ceux-ci étaient « nommés par le Sénat, à la majorité des deux tiers
van de uitgebrachte stemmen » (artikel 259bis, § 3, eerste lid, van des suffrages exprimés » (article 259bis, § 3, alinéa 1er, du Code
het Gerechtelijk Wetboek, zoals het luidde vóór de vervanging ervan judiciaire, tel qu'il était libellé avant son remplacement par
bij artikel 45 van de wet van 22 december 1998 « tot wijziging van l'article 45 de la loi du 22 décembre 1998 « modifiant certaines
sommige bepalingen van deel II van het Gerechtelijk Wetboek met dispositions de la deuxième partie du Code judiciaire concernant le
betrekking tot de Hoge Raad voor de Justitie, de benoeming en Conseil supérieur de la Justice, la nomination et la désignation de
aanwijzing van magistraten en tot invoering van een evaluatiesysteem magistrats et instaurant un système d'évaluation pour les magistrats
»). »).
Die « aanwijzing [...] die de regeringsmeerderheid van het ogenblik Cette « désignation [...] qui transcende la majorité gouvernementale
overstijgt » maakte het mogelijk « een groter pluralisme te realiseren du moment » permettait « de réaliser un pluralisme plus grand » et «
» en « een zo breed mogelijk akkoord en een zo groot mogelijke un accord aussi large que possible ainsi qu'un éventail politique
politieke waaier » (Parl. St., Senaat, 1989-1990, nr. 974-2, pp. aussi grand que possible » (Doc. parl ., Sénat, 1989-1990, n° 974-2,
110-111). pp. 110-111).
B.7.2. De procedure voor de aanwijzing van de leden van de B.7.2. Par ailleurs, la procédure de désignation des membres des
benoemingscommissies voor het notariaat die geen notaris zijn, noch commissions de nomination pour le notariat qui ne sont ni notaires ni
geassocieerd notaris die geen titularis is, is overigens vergelijkbaar notaires associés non titulaires est similaire à la procédure de
met de procedure voor de benoeming van de « andere leden » van de Hoge nomination des « autres membres » du Conseil supérieur de la Justice
Raad voor de Justitie bedoeld in artikel 151, § 2, tweede lid, van de visés à l'article 151, § 2, alinéa 2, de la Constitution - inséré par
Grondwet - ingevoegd bij de herziening van de Grondwet van 20 november la révision de la Constitution du 20 novembre 1998 -, procédure à
1998 -, procedure waarop de Ministerraad en de Senaat allusie maken laquelle le Conseil des ministres et le Sénat font allusion devant la
voor het Hof. Cour.
De « niet-magistraten » die lid zijn van de Hoge Raad voor de Justitie Les « non-magistrats » qui sont membres du Conseil supérieur de la
worden immers eveneens benoemd door de Senaat met een meerderheid van Justice sont, en effet, aussi nommés par le Sénat à la majorité des
twee derden van de uitgebrachte stemmen (artikel 151, § 2, tweede lid, deux tiers des suffrages exprimés (article 151, § 2, alinéa 2, de la
van de Grondwet; artikel 259bis -2, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek, Constitution; article 259bis -2, § 2, du Code judiciaire, inséré par
ingevoegd bij artikel 45 van de wet van 22 december 1998). l'article 45 de la loi du 22 décembre 1998).
De benoeming van die leden van de Hoge Raad voor de Justitie - die La nomination de ces membres du Conseil supérieur de la Justice - qui
deelnemen aan de werving van de magistraten van de rechterlijke macht participent au recrutement des magistrats du pouvoir judiciaire - est,
- gebeurt aldus door een « instelling, die wel over een noodzakelijke de cette manière, confiée à une « institution qui dispose de la
democratische legitimiteit beschikt en op pluralistische wijze tot légitimité démocratique requise et intervient de façon pluraliste »
stand komt » dankzij « een meerderheid die de regeringsmeerderheid grâce à « une majorité excédant la majorité gouvernementale » (Doc.
overstijgt » (Parl. St., Kamer, 1997-1998, nr. 1677/1, p. 47; Parl. parl ., Chambre, 1997-1998, n° 1677/1, p. 47; Doc. parl ., Chambre,
St., Kamer, 1997-1998, nr. 1675/1, p. 2). 1997-1998, n° 1675/1, p. 2).
B.7.3. Uit hetgeen voorafgaat, volgt dat de Raad van State, wanneer B.7.3. Il ressort de ce qui précède que le Conseil d'Etat, lorsqu'il
hij kennis neemt van een beroep tot nietigverklaring van een connaît d'un recours en annulation d'une désignation, par le Sénat,
aanwijzing, door de Senaat, van een werkend lid van de commissie in d'un membre effectif de la commission en question au titre de « chargé
kwestie in de hoedanigheid van « docent of hoogleraar in de rechten de cours ou [de] professeur de droit d'une faculté de droit d'une
aan een faculteit voor rechtsgeleerdheid van een Belgische
universiteit », na in voorkomend geval te hebben nagegaan of de université belge », doit, après avoir, le cas échéant, vérifié le
wetgevende vergadering de bij de Grondwet of de wet vastgestelde respect par l'assemblée législative des conditions de désignation
aanwijzingsvoorwaarden in acht heeft genomen, rekening dient te houden fixées par la Constitution ou par la loi, tenir compte du lien spécial
met de bijzondere vertrouwensband die blijkt uit de aanwijzing door de confiance que traduit la désignation par une assemblée législative.
een wetgevende vergadering.
B.8. Rekening houdend met wat in B.7 is uiteengezet, is de in het B.8. Compte tenu de ce qui est exposé en B.7, la disposition en cause
geding zijnde bepaling onbestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de est incompatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce
Grondwet, in zoverre zij het de geweigerde kandidaat voor een qu'elle ne permet pas au candidat malheureux à une nomination de
benoeming tot werkend lid van de Franstalige benoemingscommissie voor membre effectif de la commission de nomination de langue française
het notariaat in de hoedanigheid van docent of hoogleraar in de pour le notariat au titre de chargé de cours ou de professeur de droit
rechten aan een faculteit voor rechtsgeleerdheid van een Belgische
universiteit niet mogelijk maakt om bij de afdeling d'une faculté de droit d'une université belge d'introduire, auprès de
bestuursrechtspraak van de Raad van State een beroep in te stellen tot la section du contentieux administratif du Conseil d'Etat, un recours
nietigverklaring van de aanwijzing, door de Senaat, van een dergelijk en annulation de la désignation par le Sénat d'un tel membre de cette
lid van die commissie. commission.
Aangezien de vastgestelde lacune zich bevindt in de aan het Hof Etant donné que la lacune constatée est située dans le texte soumis à
voorgelegde tekst, staat het aan de verwijzende rechter een einde te la Cour, il appartient au juge a quo de mettre fin à
maken aan de door het Hof vastgestelde ongrondwettigheid, aangezien l'inconstitutionnalité constatée par la Cour, dès lors que ce constat
die vaststelling wordt uitgedrukt in voldoende duidelijke en volledige est exprimé en des termes suffisamment précis et complets pour
bewoordingen om toe te laten dat de in het geding zijnde bepaling permettre que la disposition en cause soit appliquée dans le respect
wordt toegepast met inachtneming van de artikelen 10 en 11 van de des articles 10 et 11 de la Constitution.
Grondwet. B.9. In zoverre de prejudiciële vraag de schending van de artikelen 10 B.9. En ce qu'elle dénonce la violation des articles 10 et 11 de la
en 11 van de Grondwet, afzonderlijk gelezen, aanklaagt, dient zij Constitution lus isolément, la question préjudicielle appelle une
bevestigend te worden beantwoord. réponse positive.
B.10. Het onderzoek van de bestaanbaarheid van de in het geding zijnde B.10. L'examen de la compatibilité de la disposition en cause avec les
bepaling met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang articles 10 et 11 de la Constitution lus en combinaison avec l'article
gelezen met artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme ne pourrait
de mens, zou niet tot een ander besluit kunnen leiden. mener à une autre conclusion.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Rekening houdend met wat in B.7 is gezegd, schendt artikel 14, § 1,
eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op Compte tenu de ce qui est dit en B.7, en ce qu'il ne permet pas au
12 januari 1973, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het candidat malheureux à une nomination de membre effectif de la
het de geweigerde kandidaat voor een benoeming tot werkend lid van de commission de nomination de langue française pour le notariat au titre
Franstalige benoemingscommissie voor het notariaat in de hoedanigheid de chargé de cours ou de professeur de droit d'une faculté de droit
van docent of hoogleraar in de rechten aan een faculteit voor d'une université belge d'introduire, auprès de la section du
rechtsgeleerdheid van een Belgische universiteit niet mogelijk maakt contentieux administratif du Conseil d'Etat, un recours en annulation
om bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een de la désignation par le Sénat d'un tel membre de cette commission,
beroep in te stellen tot nietigverklaring van de aanwijzing, door de l'article 14, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le Conseil d'Etat,
Senaat, van een dergelijk lid van die commissie. coordonnées le 12 janvier 1973, viole les articles 10 et 11 de la
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Constitution. Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 1 juli 2010. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 1er juillet 2010.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^