← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010 Rolnummer 4782 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele
Rechtbank te Charleroi. Het Grondwettelij samengesteld uit de voorzitters M.
Melchior en M. Bossuyt, en de rechters R. Henneuse, J.-P. Moerma(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010 Rolnummer 4782 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele Rechtbank te Charleroi. Het Grondwettelij samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters R. Henneuse, J.-P. Moerma(...) | Extrait de l'arrêt n° 73/2010 du 23 juin 2010 Numéro du rôle : 4782 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 433terdecies, alinéa 2, du Code pénal, posée par le Tribunal correctionnel de Charleroi. La Cour constitutionne composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. Henneuse, J.-P. Moerman, E. Dery(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 73/2010 van 23 juni 2010 | Extrait de l'arrêt n° 73/2010 du 23 juin 2010 |
Rolnummer 4782 | Numéro du rôle : 4782 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 433terdecies, | En cause : la question préjudicielle relative à l'article |
tweede lid, van het Strafwetboek, gesteld door de Correctionele | 433terdecies, alinéa 2, du Code pénal, posée par le Tribunal |
Rechtbank te Charleroi. | correctionnel de Charleroi. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de | composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. |
rechters R. Henneuse, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey en | Henneuse, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey et P. Nihoul, |
P. Nihoul, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 5 oktober 2009 in zake de arbeidsauditeur en de | Par jugement du 5 octobre 2009 en cause de l'auditeur du travail et |
burgerlijke partijen, het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor | des parties civiles, le Centre pour l'égalité des chances et la lutte |
racismebestrijding en B.F., tegen T.H. S. en E.G., waarvan de | contre le racisme et B.F., contre T.H. S. et E.G., dont l'expédition |
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 13 oktober 2009, | est parvenue au greffe de la Cour le 13 octobre 2009, le Tribunal |
heeft de Correctionele Rechtbank te Charleroi de volgende prejudiciële vraag gesteld : | correctionnel de Charleroi a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 433terdecies, tweede lid, [van het Strafwetboek,] in | « L'article 433terdecies, alinéa 2, [du Code pénal,] en ce qu'il rend |
zoverre het de verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, | obligatoire la confiscation de l'immeuble ou du meuble, ce même s'il |
zelfs indien het toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht | appartient à un tiers de bonne foi, sans permettre au magistrat |
maakt, zonder de magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te | siégeant au fond d'ordonner la restitution de ce meuble ou de cet |
stellen de teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten : | immeuble, ne viole-t-il pas : |
1) de voorschriften van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ? | 1) les prescrits des articles 10 et 11 de la Constitution ? |
2) het voorschrift van artikel 12 van de Grondwet ? | 2) le prescrit de l'article 12 de la Constitution ? |
3) het voorschrift van artikel 17 van de Grondwet ? ». | 3) le prescrit de l'article 17 de la Constitution ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De artikelen 16 tot 21 van de wet van 10 augustus 2005 voegen in | B.1. Les articles 16 à 21 de la loi du 10 août 2005 insèrent dans le |
boek II, titel VIII, van het Strafwetboek een hoofdstuk IIIquater in, | livre II, titre VIII, du Code pénal un chapitre IIIquater, intitulé « |
met als opschrift : « Misbruik van andermans bijzonder kwetsbare | |
positie door de verkoop, verhuur of terbeschikkingstelling van | De l'abus de la vulnérabilité d'autrui en vendant, louant ou mettant à |
goederen met de bedoeling een abnormaal profijt te realiseren ». | disposition des biens en vue de réaliser un profit anormal ». |
B.2.1. Aan het Hof wordt te dezen een vraag gesteld in verband met | B.2.1. La Cour est, en l'espèce, interrogée au sujet de l'article |
artikel 433terdecies van het Strafwetboek, ingevoegd bij artikel 19 | 433terdecies du Code pénal, inséré par l'article 19 de la loi |
van de voormelde wet. | précitée. |
Die bepaling - waarvan enkel het tweede lid in het geding is - stelt : | Cette disposition - dont seul l'alinéa 2 est en cause - énonce : |
« In de gevallen bedoeld in de artikelen 433undecies en 433duodecies | « Dans les cas visés aux articles 433undecies et 433duodecies, les |
worden de schuldigen bovendien veroordeeld tot de ontzetting van de | coupables seront en outre condamnés à l'interdiction des droits |
rechten bedoeld in artikel 31, eerste lid. | spécifiés à l'article 31, alinéa 1er. |
De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°, | La confiscation spéciale prévue à l'article 42, 1°, est appliquée aux |
wordt toegepast op de schuldigen aan het misdrijf bedoeld in artikel 433decies, zelfs ingeval de zaken waarop zij betrekking heeft niet het eigendom van de veroordeelde zijn, zonder dat deze verbeurdverklaring evenwel afbreuk kan doen aan de rechten van de derden op de goederen die verbeurd zouden kunnen worden verklaard. Zij moet in dezelfde omstandigheden ook worden toegepast op het roerend goed, het deel ervan, het onroerend goed, de kamer of enige andere ruimte bedoeld in dat artikel. Ze kan ook worden toegepast op de tegenwaarde van deze roerende of onroerende goederen die werden vervreemd tussen het tijdstip waarop het misdrijf werd gepleegd en de definitieve rechterlijke beslissing ». | coupables de l'infraction visée à l'article 433decies, même lorsque la propriété des choses sur lesquelles elle porte n'appartient pas au condamné, sans que cette confiscation puisse cependant porter préjudice aux droits des tiers sur les biens susceptibles de faire l'objet de la confiscation. Elle doit également être appliquée, dans les mêmes circonstances, au bien meuble, à la partie de celui-ci, au bien immeuble, à la chambre ou à tout autre espace visé par cet article. Elle peut également être appliquée à la contre-valeur de ces meubles ou immeubles aliénés entre la commission de l'infraction et la décision judiciaire définitive ». |
B.2.2. De artikelen 42 en 433decies, waarnaar artikel 433terdecies, | B.2.2. Les articles 42 et 433decies, auxquels renvoie l'article |
tweede lid, van hetzelfde Wetboek verwijst, bepalen : | 433terdecies, alinéa 2, du même Code, disposent : |
« Art. 42.Bijzondere verbeurdverklaring wordt toegepast : |
« Art. 42.La confiscation spéciale s'applique : |
1° Op de zaken die het voorwerp van het misdrijf uitmaken, en op die | 1° Aux choses formant l'objet de l'infraction et à celles qui ont |
welke gediend hebben of bestemd waren tot het plegen van het misdrijf, | servi ou qui ont été destinées à la commettre, quand la propriété en |
wanneer zij eigendom van de veroordeelde zijn; | appartient au condamné; |
2° Op de zaken die uit het misdrijf voortkomen; | 2° Aux choses qui ont été produites par l'infraction. |
3° Op de vermogensvoordelen die rechtstreeks uit het misdrijf zijn | 3° Aux avantages patrimoniaux tirés directement de l'infraction, aux |
verkregen, op de goederen en waarden die in de plaats ervan zijn | biens et valeurs qui leur ont été substitués et aux revenus de ces |
gesteld en op de inkomsten uit de belegde voordelen ». | avantages investis ». |
« Art. 433decies.Met gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar en |
« Art. 433decies.Sera puni d'un emprisonnement de six mois à trois |
met geldboete van vijfhonderd euro tot vijfentwintigduizend euro wordt | ans et d'une amende de cinq cents euros à vingt-cinq mille euros, |
gestraft hij die rechtstreeks of via een tussenpersoon misbruik maakt | quiconque aura abusé, soit directement, soit par un intermédiaire, de |
van de bijzonder kwetsbare positie van een persoon ten gevolge van | la position particulièrement vulnérable dans laquelle se trouve une |
zijn onwettige of precaire administratieve toestand of zijn precaire | personne en raison de sa situation administrative illégale ou précaire |
sociale toestand door, met de bedoeling een abnormaal profijt te | ou de sa situation sociale précaire, en vendant, louant ou mettant à |
realiseren, een roerend goed, een deel ervan, een onroerend goed, een | disposition, dans l'intention de réaliser un profit anormal, un bien |
meuble, une partie de celui-ci, un bien immeuble, une chambre ou un | |
kamer of een andere in artikel 479 bedoelde ruimte, te verkopen, te | autre espace visé à l'article 479 du Code pénal dans des conditions |
verhuren of ter beschikking te stellen in omstandigheden die in strijd | |
zijn met de menselijke waardigheid, zodanig dat de betrokken persoon | incompatibles avec la dignité humaine, de manière telle que la |
in feite geen andere echte en aanvaardbare keuze heeft dan zich te | personne n'a en fait pas d'autre choix véritable et acceptable que de |
laten misbruiken. De boete wordt zo veel keer toegepast als er | se soumettre à cet abus. L'amende sera appliquée autant de fois qu'il |
slachtoffers zijn ». | y a de victimes ». |
B.2.3. Ten slotte heeft de voormelde wet van 10 augustus 2005 artikel | B.2.3. Enfin, l'article 22 de la loi précitée du 10 août 2005 a |
5ter van het Wetboek van strafvordering gewijzigd, dat voortaan | modifié l'article 5ter du Code d'instruction criminelle, lequel |
bepaalt : | dispose désormais : |
« Elke belanghebbende derde die volgens de door de rechtspleging | « Tout tiers intéressé qui peut, suivant les indications fournies par |
verschafte aanwijzingen krachtens zijn rechtmatig bezit rechten kan | la procédure et en vertu de sa possession légitime, faire valoir des |
doen gelden op de vermogensvoordelen bedoeld in de artikelen 42, 3°, | droits sur les avantages patrimoniaux visés aux articles 42, 3°, 43bis |
43bis en 43quater, van het Strafwetboek of die rechten kan doen gelden | et 43quater, du Code pénal ou qui peut faire valoir des droits sur les |
op de zaken bedoeld in artikel 42, 1, of op de zaken bedoeld in | choses visées à l'article 42, 1, ou sur les choses visées à l'article |
artikel 505 van het Strafwetboek, wordt op de hoogte gebracht van de | 505 du Code pénal, est informé de la fixation de l'audience devant la |
rechtsdag voor het gerecht dat zal vonnissen over de grond van de zaak ». | juridiction qui jugera sur le fond de l'affaire ». |
B.3. De verwijzende rechter vraagt aan het Hof of artikel | |
433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek, de artikelen 10, 11, | B.3. Le juge a quo demande à la Cour si l'article 433terdecies, alinéa |
12 en 17 van de Grondwet schendt « in zoverre het de | 2, du Code pénal ne viole pas les articles 10, 11, 12 et 17 de la |
verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, zelfs indien het | Constitution « en ce qu'il rend obligatoire la confiscation de |
toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht maakt, zonder de | l'immeuble ou du meuble, ce même s'il appartient à un tiers de bonne |
magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te stellen de | foi, sans permettre au magistrat siégeant au fond d'ordonner la |
teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten ». | restitution de ce meuble ou de cet immeuble ». |
B.4.1. De Ministerraad en het Centrum voor gelijkheid van kansen en | B.4.1. Le Conseil des ministres comme le Centre pour l'égalité des |
voor racismebestrijding (hierna : het Centrum), zijn van mening dat de | chances et la lutte contre le racisme (ci-après : le Centre) estiment |
interpretatie van artikel 433terdecies, tweede lid, van het | que l'interprétation de l'article 433terdecies, alinéa 2, du Code |
Strafwetboek, die door de verwijzende rechter aan het Hof wordt | pénal soumise à la Cour par le juge a quo est erronée. |
voorgelegd, verkeerd is. | |
B.4.2. Het staat in de regel aan de verwijzende rechter om de | B.4.2. Il appartient en règle au juge a quo d'interpréter les |
bepalingen die hij toepast te interpreteren, onder voorbehoud van een | dispositions qu'il applique, sous réserve d'une lecture manifestement |
kennelijk verkeerde lezing van de in het geding zijnde bepaling. | erronée de la disposition en cause. |
B.5. In het ontwerp dat in de Kamer werd ingediend, luidde artikel | B.5. Dans le projet de loi déposé à la Chambre, l'article |
433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek als volgt : | 433terdecies, alinéa 2, du Code pénal, était libellé comme suit : |
« De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°, | « La confiscation spéciale prévue à l'article 42, 1°, du Code pénal |
van het Strafwetboek kan worden toegepast op de schuldigen aan het | peut être appliquée aux coupables de l'infraction visée à l'article |
misdrijf bedoeld in [...] artikel 433decies, zelfs ingeval de zaken | 433decies, même lorsque la propriété des choses sur lesquelles elle |
waarop zij betrekking heeft, niet het eigendom van de veroordeelde | porte n'appartient pas au condamné. Elle peut également être appliquée |
zijn. Zij kan in dezelfde omstandigheden ook worden toegepast op het | dans les mêmes circonstances au bien immeuble, aux chambres ou à tout |
onroerend goed, de kamers of enige andere ruimte bedoeld in dit | autre espace visé à cet article » (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC |
artikel » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/001, p. 52). | 51-1560/001, p. 52). |
De memorie van toelichting preciseert : | L'exposé des motifs précise que : |
« Artikel 433terdecies neemt het huidige artikel 77bis, § § 4 en 5, | « L'article 433terdecies reprend l'article 77bis, § § 4 et 5, actuel |
van de wet van 1980 over in verband met de ontzetting van de rechten | de la loi de 1980 relatif à l'interdiction des droits prévus à |
bedoeld in artikel 31 van het Strafwetboek en met de bijzondere | l'article 31 du Code pénal et à la confiscation spéciale » (ibid., p. |
verbeurdverklaring » (ibid., p. 27). | 27). |
B.6.1. In verband met het toen in ontwerp zijnde artikel 433terdecies, | B.6.1. Plusieurs amendements ont été déposés au sujet de l'article |
tweede lid, werden verscheidene amendementen ingediend die ertoe | 433terdecies, alinéa 2, alors en projet, qui tendaient à prendre en |
strekten rekening te houden met de situatie van de eigenaar te goeder trouw. | compte la situation du propriétaire de bonne foi. |
B.6.2. Zulks is het geval voor de amendementen nrs. 19 en 20 (Parl. | B.6.2. Tel est le cas des amendements nos 19 et 20 (Doc. parl., |
St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 1-2), die door de auteurs | Chambre, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 1-2), amendements que leurs |
ervan werden verantwoord door met name te stellen : | auteurs justifiaient en relevant notamment : |
« Het lijkt ons absurd dat een huurder die een huurhuis zonder | « Il nous paraît absurde que le fait qu'un locataire sous-loue une |
goedkeuring van de eigenaar en buiten diens weten onderverhuurt met | maison louée sans le consentement du propriétaire et à son insu en |
abnormaal profijt, tot gevolg zou kunnen hebben dat de eigenaar te | réalisant un profit anormal puisse avoir pour conséquence que le |
goeder trouw zijn eigendom verbeurd verklaard ziet » (ibid., p. 2). | propriétaire de bonne foi se voie confisquer sa propriété » (ibid., p. |
Ofschoon die amendementen door hun auteurs werden ingetrokken (Parl. | 2). Si ces amendements ont été retirés par leurs auteurs (Doc. parl., |
St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. 43) - blijkbaar gelet op de | Chambre, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. 43) - en considération, |
inaanmerkingneming van een ander amendement, dat hierna wordt vermeld | semble-t-il, de la prise en compte d'un autre amendement, mentionné |
en een gelijkwaardig gevolg heeft -, werden ze niettemin door de | ci-après, ayant un effet équivalent -, ils ont néanmoins fait l'objet |
toenmalige minister van Justitie becommentarieerd als volgt : | du commentaire suivant de la ministre de la Justice de l'époque : |
« Inzonderheid de amendementen nrs. 19 en 20 stellen dat het concept ' bijzondere verbeurdverklaring ' niet automatisch van toepassing is. Zo moet het in amendement nr. 19 om een criminele organisatie en in amendement nr. 20 om een criminele organisatie, bendevorming of om gewoontedelicten gaan. Zulks perkt de mogelijke bevoegdheidssfeer van de verbeurdverklaring uiteraard in, en dit zowel ten opzichte van de huidige situatie (waarbij niet in soortgelijke beperkingen is voorzien) als ten opzichte van de efficiëntie van de wet. De praktijk leert immers dat de verbeurdverklaring vaak het beste middel is om een einde te maken aan een delictuele toestand. Men moet er evenwel op toezien [...] in deze averechtse effecten te | « Quant aux amendements nos 19 et 20 plus spécialement, il est dit que pour la notion de confiscation spéciale, celle-ci ne serait pas automatique. Ainsi, à l'amendement n° 19, il faut qu'il y ait une organisation criminelle et, à l'amendement n° 20, une organisation criminelle, une association de malfaiteurs ou une délinquance d'habitude. Ceci restreint naturellement le champ possible de la confiscation, d'une part par rapport à la situation actuelle qui ne connaît pas de telles restrictions et d'autre part, par rapport à l'efficacité de la loi. On remarque en effet dans la pratique que la confiscation constitue souvent le meilleur moyen de mettre fin à une situation délictueuse. Il faut cependant veiller à éviter les effets pervers, et donc |
voorkomen, en dus het recht van derden te beschermen » (ibid., pp. | protéger les droits des tiers » (ibid., pp. 40-41). |
40-41). | B.6.3. Comme il vient d'être dit, un autre amendement, portant le n° |
B.6.3. Zoals hiervoor is gezegd, werd een ander amendement met nr. 24 | 24 (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 4-5) a par |
(Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. 4-5) daarentegen | |
goedgekeurd, en zulks met eenparigheid van de leden van de Commissie | contre été approuvé, et ce à l'unanimité des membres de la Commission |
voor de Justitie (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. | de la Justice (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. |
44). | 44). |
In dat amendement werd met name voorgesteld de eerste zin van het | Cet amendement proposait, notamment, de compléter la première phrase |
tweede lid van artikel 433terdecies aan te vullen met de vermelding | de l'alinéa 2 de l'article 433terdecies par la mention du fait que la |
van het feit dat de bijzondere verbeurdverklaring plaatsvindt « zonder | confiscation spéciale intervient « sans que cette confiscation puisse |
dat deze verbeurdverklaring evenwel afbreuk kan doen aan de rechten | |
van de derden op de goederen die verbeurd zouden kunnen worden | cependant porter préjudice aux droits des tiers sur les biens |
verklaard ». Dat amendement werd verantwoord in de volgende | susceptibles de faire l'objet de la confiscation ». Cet amendement |
bewoordingen : | était justifié en ces termes : |
« Dit amendement beoogt allereerst de terminologie eenvormig te maken | « Cet amendement vise tout d'abord à uniformiser la terminologie de |
op grond van artikel 433nonies van het Strafwetboek inzake | l'alinéa 1er sur le modèle de l'article 433novies relatif à la traite |
mensensmokkel. Vervolgens strekt het ertoe de tekst te verduidelijken | des êtres humains. Ensuite, il vise à clarifier le texte, d'une part, |
wat de verplichte aard van de bijzondere verbeurdverklaring betreft, | quant au caractère obligatoire de la confiscation spéciale, |
los van het gegeven of de veroordeelde persoon al dan niet eigenaar | indépendamment du fait que la personne condamnée soit propriétaire ou |
is, en anderzijds wat de rechten betreft van de derden naar analogie | non, et, d'autre, quant aux droits des tiers par analogie avec |
van artikel 505, derde lid. Het strekt er ten slotte toe eenvormigheid | l'article 505, alinéa 3. Il vise enfin à uniformiser la terminologie |
te brengen in de terminologie op grond van het amendement van de | sur base de l'amendement du gouvernement proposé sur l'article |
regering op artikel 433decies » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, p. 5). | 433decies » (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1560/005, p. 5). |
B.7.1. Het door de Kamer goedgekeurde wetsontwerp werd geëvoceerd door | B.7.1. Le projet de loi approuvé par la Chambre a été évoqué par le |
de Senaat. Het verslag namens de Commissie voor de Justitie van de | |
Senaat vermeldt in de volgende bewoordingen de inleidende | Sénat. Le rapport fait au nom de la Commission de la Justice du Sénat |
uiteenzetting van de minister van Justitie in verband met artikel | relate en ces termes l'exposé introductif fait, en ce qui concerne |
433terdecies van het Strafwetboek : | l'article 433terdecies du Code pénal, par la ministre de la Justice : |
« Vervolgens zijn de rechten van derden nader omschreven in geval van | « Ensuite, les droits des tiers ont été précisés en cas de |
bijzondere verbeurdverklaring bedoeld in artikel 42, 1°, van het | confiscation spéciale prévue à l'article 42, 1°, du Code pénal (choses |
Strafwetboek (zaken die het onderwerp van het misdrijf uitmaken of | formant l'objet de l'infraction ou ayant servi à sa réalisation), par |
gediend hebben voor het plegen ervan), naar analogie van artikel 505 | analogie avec l'article 505 du même Code (relatif au blanchiment |
van hetzelfde Wetboek (inzake het witwassen van geld). | d'argent). |
Aldus moet de eigenaar van het goed (bijvoorbeeld van het voertuig dat | Ainsi, le propriétaire du bien (par exemple, du véhicule ayant servi |
heeft gediend voor het vervoer van slachtoffers van mensensmokkel) op | |
de hoogte worden gebracht van de rechtsdag voor de feitenrechter opdat | au transport des victimes du trafic des êtres humains) sera informé de |
hij de mogelijkheid zou hebben zijn argumenten voor te leggen om de | la fixation de l'audience devant le juge du fond, afin de lui |
verbeurdverklaring te voorkomen » (Parl. St., Senaat, 2004-2005, nr. | permettre de présenter ses arguments pour éviter la confiscation » |
3-1138/4, p. 4). | (Doc. parl., Sénat, 2004-2005, n° 3-1138/4, p. 4). |
B.7.2. De minister alludeerde aldus op de wijziging van artikel 5ter | B.7.2. La ministre faisait ainsi allusion à la modification de |
van het Wetboek van strafvordering, naar aanleiding van de aanneming | l'article 5ter du Code d'instruction criminelle, par suite de |
van een amendement (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/005, pp. | l'adoption d'un amendement (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC |
3-4). | 51-1560/005, pp. 3-4). |
Volgens het verslag is dat amendement nr. 22 het « logisch gevolg van | Selon le rapport, cet amendement n° 22 est le « corollaire de la |
amendement nr. 24 dat betrekking heeft op de bescherming van derden, | protection des tiers visés à l'article 6, avec l'amendement n° 24 »; |
bedoeld in artikel 6 »; het « strekt ertoe de waarborg voor derden dat | il « vise à étendre la garantie pour les tiers visés à l'article 5ter |
ze op de hoogte zullen worden gebracht van de rechtsdag voor het | du Titre préliminaire du Code d'instruction criminelle d'être informés |
gerecht dat zal vonnissen over de grond van de zaak, bedoeld in | de la fixation de l'audience devant la juridiction de fond, à |
artikel 5ter van de Voorafgaande Titel van het Wetboek van | |
strafvordering, uit te breiden tot de toepassing van artikel 42, 1°, | l'application de l'article 42, 1°, du Code pénal en cas d'infractions |
van het Strafwetboek in geval van de misdrijven van huisjesmelkerij, | |
mensensmokkel of mensenhandel » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC | de marchand de sommeil, de traite ou de trafic des êtres humains » |
51-1559/004, p. 44). | (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. 44). |
B.8. Ten slotte werd in verband met artikel 433terdecies van het | B.8. Enfin, l'article 433terdecies du Code pénal a fait l'objet d'une |
Strafwetboek een parlementaire vraag gesteld waarin met name werd opgemerkt : | question parlementaire, qui relevait notamment : |
« De wet van 10 augustus 2005 voorziet in de verbeurdverklaring van | « La loi du 10 août 2005 prévoit la confiscation de l'immeuble pour le |
het pand ten aanzien van de huisjesmelker, zelfs indien het pand geen | marchand de sommeil, même lorsque l'immeuble n'est pas la propriété du |
eigendom is van de veroordeelde. Tijdens de parlementaire | condamné. Il a été précisé lors des travaux parlementaires que cette |
werkzaamheden werd bepaald dat die straf automatisch zou worden | sanction était automatique en cas de condamnation dans une telle |
toegepast bij een veroordeling voor dergelijke feiten. De wet voegt er | affaire. La loi ajoute néanmoins qu'il y a confiscation sans que |
evenwel aan toe dat de verbeurdverklaring plaatsvindt zonder dat deze | celle-ci puisse porter préjudice aux droits de tiers sur les biens |
de rechten van derden op de goederen die het voorwerp van de | susceptibles de faire l'objet de la confiscation. |
verbeurdverklaring kunnen uitmaken, schaadt. | |
De wet vertoont dus een gebrek aan logica, of doet op zijn minst | Il apparaît donc que la loi présente un certain illogisme, ou à tout |
problemen rijzen wat de toepassing betreft. Het is immers | le moins une difficulté d'application. Il est en effet paradoxal de |
tegenstrijdig dat een eigenaar zijn pand verbeurdverklaard ziet | voir un propriétaire subir la confiscation de son immeuble alors même |
terwijl hij geenszins van de praktijken van zijn huurder op de hoogte | qu'il ignorait tout des agissements de son locataire et qu'il a été |
was en hij zelf door de rechtbank werd vrijgesproken. Dergelijke | acquitté par la justice. Cette situation pourrait également se |
situatie kan zich evengoed voordoen indien de eigenaar zijn huurder | produire quand bien même le propriétaire aurait expressément interdit |
uitdrukkelijk heeft verboden het pand onder te verhuren en indien de | à son locataire de sous-louer l'immeuble, si celui-ci contrevient à |
huurder dat verbod aan zijn laars lapt. In veel gevallen dreigt de | son insu à cette interdiction. Le propriétaire risque par ailleurs |
eigenaar bovendien nooit een schadevergoeding te ontvangen, wanneer de | dans de nombreux cas de ne jamais obtenir réparation de son dommage, |
veroordeelde voortvluchtig is of onvermogend. Deze toestand betekent | la personne condamnée étant en fuite ou insolvable. C'est une |
een inbreuk op het eigendomsrecht en zal eigenaars er niet meteen toe | situation qui met à mal le droit de propriété et n'est pas de nature à |
aanzetten hun woningen te verhuren » (Vr. en Antw., Kamer, 2005-2006, | inciter les propriétaires à louer leurs logements » (Q. & R., Chambre, |
24 juli 2006, QRVA 51 130, p. 25631). | 2005-2006, 24 juillet 2006, QRVA 51 130, p. 25631). |
De minister heeft geantwoord : | La ministre a répondu en ces termes : |
« 1. [...] Artikel 433decies van het Strafwetboek heeft betrekking op | « 1. [...] L'article 433decies du Code pénal vise ' quiconque ' qui |
' al wie ' de erin omschreven feiten pleegt, zonder onderscheid te | commet les faits qui y sont décrits, sans distinction entre le |
maken tussen de eigenaar, de huurder of enig ander persoon die het | propriétaire, le locataire ou quelque autre personne qui a la |
genot heeft van een onroerend goed. | jouissance d'un immeuble. |
Tijdens de besprekingen over de wet van 10 augustus 2005 tot wijziging | Lors des discussions portant sur la loi du 10 août 2005 modifiant |
van diverse bepalingen met het oog op de versterking van de strijd | diverses dispositions en vue de renforcer la lutte contre la traite et |
tegen mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van | le trafic des êtres humains et contre les pratiques des marchands de |
huisjesmelkers, werd langdurig gediscussieerd over de | sommeil, il a été longuement débattu de la confiscation de l'immeuble |
verbeurdverklaring van een onroerend goed en de rechten van derden. | en lien avec les droits des tiers. |
Het geval van de eigenaar te goeder trouw werd, door de Kamer van | Le cas du propriétaire de bonne foi a été évoqué à plusieurs reprises |
Volksvertegenwoordigers, verschillende malen ter sprake gebracht. | à la Chambre des représentants. |
Om de situatie van deze eigenaars te verduidelijken, werd een | Pour clarifier la situation de ces propriétaires, un amendement à |
amendement ingediend op artikel 433terdecies om hun rechten te | l'article 433terdecies a été adopté pour viser leurs droits afin |
bepalen, inzonderheid om rekening te houden met de rechtspraak van het | notamment de tenir compte de la jurisprudence de la Cour de Cassation |
Hof van Cassatie die de rechten van derden te goeder trouw bevestigt. | qui a consacré les droits des tiers de bonne foi. |
De bedoeling van de wetgever was duidelijk : artikel 433terdecies | L'intention du législateur a été claire : l'article 433terdecies |
voorziet in de verplichting tot verbeurdverklaring, zelfs ingeval de | prévoit une obligation de confiscation même lorsque le bien n'est pas |
zaken waarop zij betrekking heeft geen eigendom zijn van de dader van | la propriété de l'auteur de l'infraction, mais il impose de tenir |
het misdrijf, maar krachtens dit artikel is het evenwel verplicht | |
tevens rekening te houden met de rechten van derden die te goeder | compte également des droits des tiers de bonne foi; il n'y a pas lieu |
trouw zijn. Dit artikel mag niet worden begrepen als het opleggen van | |
de verbeurdverklaring van een zaak die eigendom is van een derde | de l'interpréter comme imposant de confisquer un bien qui est la |
wanneer deze zijn goede trouw heeft aangetoond en, a fortiori wanneer | propriété d'un tiers lorsque celui-ci a justifié sa bonne foi et, a |
deze door de rechtbank is vrijgesproken. | fortiori, lorsque celui-ci-a été acquitté par le tribunal. |
2. Gelet op wat voorafgaat, lijkt een wijziging van de wetgeving mij | 2. Compte tenu de ce qui précède, il ne me paraît pas nécessaire de |
niet nodig te zijn, maar ik zal de aandacht van het Centraal Orgaan | modifier la législation mais je vais attirer l'attention de l'Organe |
voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring op dit punt vestigen » | central pour la saisie et la confiscation sur ce point » (Q. & R., |
(Vr. en Antw., Kamer, 2006-2007, 13 november 2006, QRVA 51 142, pp. 27751-27752). B.9. Uit wat voorafgaat volgt dat, in zoverre de prejudiciële vraag uit artikel 433terdecies, tweede lid, afleidt dat « het de verbeurdverklaring van het onroerend of roerend goed, zelfs indien het toebehoort aan een derde te goeder trouw, verplicht maakt, zonder de magistraat die zitting neemt ten gronde in staat te stellen de teruggave van dat roerend of onroerend goed te gelasten », zij zich baseert op een verkeerde lezing van die bepaling. B.10. De prejudiciële vraag dient bijgevolg ontkennend te worden beantwoord. | Chambre, 2006-2007, 13 novembre 2006, QRVA 51 142, pp. 27751-27752). B.9. Il ressort de ce qui précède que, en ce qu'elle déduit de l'article 433terdecies, alinéa 2, « qu'il rend obligatoire la confiscation de l'immeuble ou du meuble, ce même s'il appartient à un tiers de bonne foi, sans permettre au magistrat siégeant au fond d'ordonner la restitution de ce meuble ou de cet immeuble », la question préjudicielle se fonde sur une lecture erronée de cette disposition. B.10. La question préjudicielle appelle dès lors une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 433terdecies, tweede lid, van het Strafwetboek schendt de | L'article 433terdecies, alinéa 2, du Code pénal ne viole pas les |
artikelen 10, 11, 12 en 17 van de Grondwet niet. | articles 10, 11, 12 et 17 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 23 juni 2010. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 23 juin 2010. |
De griffier, De voorzitter, | Le greffier, Le président, |
P.-Y. Dutilleux. M. Melchior. | P.-Y. Dutilleux, M. Melchior. |