Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 78/2010 van 23 juni 2010 Rolnummer 4834 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 162bis van het Wetboek van strafvordering, zoals ingevoegd bij artikel 9 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaa Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 78/2010 van 23 juni 2010 Rolnummer 4834 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 162bis van het Wetboek van strafvordering, zoals ingevoegd bij artikel 9 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaa Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 78/2010 du 23 juin 2010 Numéro du rôle : 4834 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 162bis du Code d'instruction criminelle, tel qu'il a été inséré par l'article 9 de la loi du 21 avril 2007 rel La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges J.-P.(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 78/2010 van 23 juni 2010 Extrait de l'arrêt n° 78/2010 du 23 juin 2010
Rolnummer 4834 Numéro du rôle : 4834
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 162bis van het Wetboek En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 162bis du
van strafvordering, zoals ingevoegd bij artikel 9 van de wet van 21 Code d'instruction criminelle, tel qu'il a été inséré par l'article 9
april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten de la loi du 21 avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires
verbonden aan de bijstand van een advocaat, gesteld door de et des frais d'avocat, posées par le Tribunal de police de Bruges.
Politierechtbank te Brugge. La Cour constitutionnelle,
Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges J.-P.
rechters J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey et P. Nihoul,
en P. Nihoul, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij vonnis van 18 september 2009 in zake het openbaar ministerie tegen Par jugement du 18 septembre 2009 en cause du ministère public contre
Sven Seynaeve en Michael Sorel, in aanwezigheid van het Sven Seynaeve et Michael Sorel, en présence du Fonds commun de
Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds, gedwongen tussengekomen partij, garantie automobile, partie en intervention forcée, et de Maryse
en Maryse François, burgerlijke partij, waarvan de expeditie ter François, partie civile, dont l'expédition est parvenue au greffe de
griffie van het Hof is ingekomen op 17 december 2009, heeft de la Cour le 17 décembre 2009, le Tribunal de police de Bruges a posé
Politierechtbank te Brugge twee keer de volgende prejudiciële vraag gesteld : deux fois la question préjudicielle suivante :
« Schendt art. 162bis Sv, zoals ingevoegd door de wet van 21 april « L'article 162bis du Code d'instruction criminelle, tel qu'il a été
2007 [betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten inséré par la loi du 21 avril 2007 [relative à la répétibilité des
verbonden aan de bijstand van een advocaat], het gelijkheidsbeginsel, honoraires et des frais d'avocat], viole-t-il le principe d'égalité
zoals vastgelegd in art. 10 en 11 van de Grondwet, doordat het inscrit dans les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il
voorziet dat in een vonnis uitgesproken door een strafrechtbank enkel prévoit que, dans un jugement prononcé par un tribunal pénal, seuls le
de beklaagde en de personen die voor het misdrijf burgerrechtelijk prévenu et les personnes civilement responsables de l'infraction sont
aansprakelijk zijn veroordeeld worden tot het betalen aan de condamnés à payer à la partie civile l'indemnité de procédure, à
burgerlijke partij van de rechtsplegingsvergoeding en dus niét het l'exclusion donc du Fonds commun de garantie automobile, alors que ce
G.M.W.F., terwijl deze laatste in een vonnis uitgesproken door een dernier, dans un jugement prononcé par un tribunal civil, doit (ou
burgerlijke rechtbank wel moet (minstens kan) veroordeeld worden tot
het betalen van de rechtsplegingsvergoeding zodra ze wordt aangemerkt tout au moins peut) être condamné à payer l'indemnité de procédure dès
als ' in het ongelijk gestelde partij ', en dit alles in de hypothese qu'il est considéré comme ' la partie ayant succombé ', et tout ceci
dat de strafrechtbank enkel deze tussenkomende partij heeft dans l'hypothèse où le tribunal pénal a condamné cette partie
veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding ? ». intervenante seule à la réparation dommage ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 162bis van B.1.1. La question préjudicielle porte sur l'article 162bis du Code
het Wetboek van strafvordering, zoals ingevoegd bij artikel 9 van de d'instruction criminelle, tel qu'il a été inséré par l'article 9 de la
wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen loi du 21 avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires et des
en de kosten verbonden aan de bijstand van een advocaat. Die bepaling frais d'avocat. Cette disposition modifie, tout comme les articles 8,
wijzigt, samen met de artikelen 8, 10, 11 en 12, verschillende 10, 11 et 12 de la même loi, plusieurs dispositions du Code
bepalingen van het Wetboek van strafvordering, teneinde het beginsel d'instruction criminelle, en vue d'étendre partiellement le principe
van de verhaalbaarheid gedeeltelijk uit te breiden tot de door de de la répétibilité aux affaires tranchées par les juridictions
strafgerechten berechte zaken. répressives.
B.1.2. Artikel 162bis van het Wetboek van strafvordering bepaalt : B.1.2. L'article 162bis du Code d'instruction criminelle dispose :
« Ieder veroordelend vonnis, uitgesproken tegen de beklaagde en tegen « Tout jugement de condamnation rendu contre le prévenu et les
de personen die voor het misdrijf burgerrechtelijk aansprakelijk zijn, personnes civilement responsables de l'infraction les condamnera
veroordeelt hen tot het betalen aan de burgerlijke partij van de envers la partie civile à l'indemnité de procédure visée à l'article
rechtsplegingsvergoeding bedoeld in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek. 1022 du Code judiciaire.
De burgerlijke partij die rechtstreeks heeft gedagvaard en die in het La partie civile qui aura lancé une citation directe et qui succombera
ongelijk wordt gesteld, zal veroordeeld worden tot het aan de
beklaagde betalen van de vergoeding bedoeld in artikel 1022 van het sera condamnée envers le prévenu à l'indemnité visée à l'article 1022
Gerechtelijk Wetboek. De vergoeding wordt bepaald door het vonnis ». du Code judiciaire. L'indemnité sera liquidée par le jugement ».
B.2. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot de hypothese waarin, nadat het B.2. La Cour limite son examen à l'hypothèse où, après que l'assuré a
strafgerecht de verzekerde strafrechtelijk heeft veroordeeld, deze été condamné pénalement par la juridiction répressive, celui-ci n'est
niet verder bij de afhandeling van de burgerlijke belangen wordt plus associé au règlement des intérêts civils, de sorte que seul
betrokken, zodat enkel de verzekeraar wordt veroordeeld tot het l'assureur est condamné au paiement de dommages et intérêts. Dans
betalen van een schadevergoeding. In die hypothese zou, volgens de cette hypothèse, selon le juge a quo, l'assureur ne saurait être
verwijzende rechter, geen rechtsplegingsvergoeding kunnen worden
toegekend lastens de verzekeraar. condamné à payer une indemnité de procédure.
B.3. Artikel 82, derde lid, van de wet van 25 juni 1992 op de B.3. L'article 82, alinéa 3, de la loi du 25 juin 1992 sur le contrat
landverzekeringsovereenkomst bepaalt : d'assurance terrestre dispose :
« De verzekeraar betaalt, zelfs boven de dekkingsgrenzen, de kosten « L'assureur paie, même au-delà des limites de la garantie, les frais
betreffende burgerlijke rechtsvorderingen, alsook de honoraria en de afférents aux actions civiles ainsi que les honoraires et les frais
kosten van de advocaten en de deskundigen, maar alleen in zover die des avocats et des experts, mais seulement dans la mesure où ces frais
kosten door hem of met zijn toestemming zijn gemaakt of, in geval van ont été exposés par lui ou avec son accord ou, en cas de conflit
belangenconflict dat niet te wijten is aan de verzekerde, voor zover d'intérêts qui ne soit pas imputable à l'assuré, pour autant que ces
die kosten niet onredelijk zijn gemaakt ». frais n'aient pas été engagés de manière déraisonnable ».
B.4.1. Artikel 89, § 5, van dezelfde wet bepaalt : B.4.1. L'article 89, § 5, de la même loi dispose :
« Wanneer het geding tegen de verzekerde is ingesteld voor het « Lorsque le procès contre l'assuré est porté devant la juridiction
strafgerecht, kan de verzekeraar door de benadeelde of door de répressive, l'assureur peut être mis en cause par la personne lésée ou
verzekerde in de zaak worden betrokken en kan hij vrijwillig par l'assuré et peut intervenir volontairement, dans les mêmes
tussenkomen, onder dezelfde voorwaarden als zou de vordering voor het conditions que si le procès était porté devant la juridiction civile,
burgerlijk gerecht gebracht zijn, maar het strafgerecht kan geen sans cependant que la juridiction répressive puisse statuer sur les
uitspraak doen over de rechten die de verzekeraar kan doen gelden droits que l'assureur peut faire valoir contre l'assuré ou le preneur
tegenover de verzekerde of de verzekeringnemer ». d'assurance ».
B.4.2. Wat het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds betreft, voorziet B.4.2. En ce qui concerne le Fonds commun de garantie automobile, la
de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte loi du 21 novembre 1989 relative à l'assurance obligatoire de la
aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen in een regeling responsabilité en matière de véhicules automoteurs prévoit une
die soortgelijk is aan die van artikel 89, § 5, van de wet van 25 juni réglementation similaire à celle de l'article 89, § 5, de la loi du 25
1992. juin 1992.
Artikel 19bis -17 van de wet van 21 november 1989 bepaalt : « Wanneer de burgerlijke vordering tot vergoeding van de door een motorrijtuig veroorzaakte schade wordt ingesteld voor het strafgerecht, kan het Fonds door de benadeelde in het geding worden geroepen en kan het ook vrijwillig tussenkomen onder dezelfde voorwaarden als wanneer de vordering voor het burgerlijk gerecht was gebracht. Wanneer, ingeval van niet-verzekering, het Fonds is overgegaan tot vergoeding van de schade, kan het zich burgerlijke partij stellen tegen de aansprakelijke persoon. Het Fonds en de aansprakelijke persoon kunnen zich laten vertegenwoordigen onder dezelfde voorwaarden als de burgerlijk L'article 19bis -17 de la loi du 21 novembre 1989 dispose : « Lorsque l'action civile en réparation du dommage causé par un véhicule automoteur est intentée devant la juridiction répressive, le Fonds peut être mis en cause par la personne lésée et peut aussi intervenir volontairement dans les mêmes conditions que si l'action était portée devant la juridiction civile. Lorsque, en cas de non assurance, il a procédé à la réparation du dommage, le Fonds peut se porter partie civile contre la personne responsable. Le Fonds et la personne responsable peuvent se faire représenter dans
aansprakelijke partij ». les mêmes conditions que la partie civilement responsable ».
B.5. Krachtens artikel 601bis van het Gerechtelijk Wetboek neemt de B.5. En vertu de l'article 601bis du Code judiciaire, le tribunal de
politierechtbank kennis van alle vorderingen tot vergoeding van schade police connaît de toute demande relative à la réparation d'un dommage
ontstaan uit een verkeersongeval. résultant d'un accident de la circulation.
B.6. Aangezien de Politierechtbank in het verwijzende vonnis oordeelt B.6. Dès lors que le Tribunal de police considère, dans le jugement de
dat zij, indien zij zitting zou houden in burgerlijke zaken, de renvoi, qu'il pourrait, s'il siégeait en matière civile, condamner
verzekeraar zou kunnen veroordelen tot een schadevergoeding en tot de l'assureur à des dommages et intérêts ainsi qu'à l'indemnité de
rechtsplegingsvergoeding van artikel 1022 van het Gerechtelijk procédure prévue par l'article 1022 du Code judiciaire, il peut,
Wetboek, kan zij, wanneer zij uitspraak doet over de burgerlijke lorsqu'il statue sur l'action civile alors qu'il siège en matière
rechtsvordering terwijl zij zitting houdt in strafzaken, dezelfde
veroordelingen uitspreken met toepassing van artikel 19bis -17 van de pénale, prononcer les mêmes condamnations, en application de l'article
wet van 21 november 1989, ook al voorziet artikel 162bis van het 19bis -17 de la loi du 21 novembre 1989, même si l'article 162bis du
Wetboek van strafvordering niet expliciet in die hypothese (Cass., 4 maart 2009, P.08.1682.F). Code d'instruction criminelle ne prévoit pas explicitement cette hypothèse (Cass., 4 mars 2009, P.08.1682.F).
B.7. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat het in de prejudiciële vraag B.7. Il découle de ce qui précède que la différence de traitement
vermelde verschil in behandeling niet bestaat. mentionnée dans la question préjudicielle est inexistante.
B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 162bis van het Wetboek van strafvordering, zoals ingevoegd bij L'article 162bis du Code d'instruction criminelle, tel qu'il a été
artikel 9 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid inséré par l'article 9 de la loi du 21 avril 2007 relative à la
van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van een répétibilité des honoraires et des frais d'avocat, ne viole pas les
advocaat, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 23 juni 2010. la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 23 juin 2010.
De griffier, De voorzitter, Le greffier, Le président,
P.-Y. Dutilleux. M. Bossuyt. P.-Y. Dutilleux. M. Bossuyt.
^