Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 192/2009 van 26 november 2009 Rolnummer 4587 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 44 van de programmawet van 8 juni 2008, gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het Grondwettelijk Hof, samengeste wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging "
Uittreksel uit arrest nr. 192/2009 van 26 november 2009 Rolnummer 4587 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 44 van de programmawet van 8 juni 2008, gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het Grondwettelijk Hof, samengeste wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Extrait de l'arrêt n° 192/2009 du 26 novembre 2009 Numéro du rôle : 4587 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 44 de la loi-programme du 8 juin 2008, posée par la Cour du travail de Liège. La Cour constitutionnelle,
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 192/2009 van 26 november 2009 Extrait de l'arrêt n° 192/2009 du 26 novembre 2009
Rolnummer 4587 Numéro du rôle : 4587
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 44 van de En cause : la question préjudicielle relative à l'article 44 de la
programmawet van 8 juni 2008, gesteld door het Arbeidshof te Luik. loi-programme du 8 juin 2008, posée par la Cour du travail de Liège.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters P. Martens en M. Bossuyt, en de composée des présidents P. Martens et M. Bossuyt, et des juges M.
rechters M. Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P.
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey,
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président P.
voorzitterschap van voorzitter P. Martens, Martens,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest van 12 december 2008 in zake de Rijksdienst voor Sociale Par arrêt du 12 décembre 2008 en cause de l'Office national de
Zekerheid tegen de nv « BELERMO », waarvan de expeditie ter griffie sécurité sociale contre la SA « BELERMO », dont l'expédition est
van het Hof is ingekomen op 19 december 2008, heeft het Arbeidshof te parvenue au greffe de la Cour le 19 décembre 2008, la Cour du travail
Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : de Liège a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 44 van de programmawet van 8 juni 2008, « L'article 44 de la loi-programme du 8 juin 2008, publiée au Moniteur
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 16 juni 2008 (tweede belge du 16 juin 2008 (2ème édition), viole-t-il les articles 10, 11,
editie), de artikelen 10, 11, 13 en 16 van de Grondwet, al dan niet in 13 et 16 de la Constitution, lus en combinaison avec ses articles 84
samenhang gelezen met de artikelen 84 en 144 ervan, met de beginselen et 144, avec les principes de non-rétroactivité des lois, de sécurité
van niet-retroactiviteit van de wetten, van rechtszekerheid, van
vertrouwen en van een eerlijk proces, en met artikel 6 van het juridique, de confiance et de procès équitable, et avec l'article 6 de
Europees Verdrag voor de rechten van de mens en artikel 1 van het la Convention européenne des droits de l'homme et l'article 1er du
Eerste Aanvullend Protocol bij dat Verdrag, in zoverre het bepaalt dat Premier Protocole additionnel à la Convention européenne des droits de
artikel 41 van dezelfde programmawet van 8 juni 2008 uitwerking heeft l'homme, en ce qu'il dispose que l'article 41 de la même loi-programme
met ingang van 1 januari 2007 en buiten werking treedt op 31 december du 8 juin 2008 produit ses effets le 1er janvier 2007 et cesse d'être
2008 ? ». en vigueur le 31 décembre 2008 ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De verwijzende rechter ondervraagt het Hof over de B.1. Le juge a quo interroge la Cour sur la constitutionnalité de
grondwettigheid van artikel 44 van de programmawet van 8 juni 2008 « l'article 44 de la loi-programme du 8 juin 2008, « en ce qu'il dispose
in zoverre het bepaalt dat artikel 41 van dezelfde programmawet [...] que l'article 41 de la même loi [...] produit ses effets le 1er
uitwerking heeft met ingang van 1 januari 2007 en buiten werking treedt op 31 december 2008 ». janvier 2007 et cesse d'être en vigueur le 31 décembre 2008 ».
De in het geding zijnde bepalingen Les dispositions en cause
B.2.1. Artikel 28 van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de B.2.1. L'article 28 de la loi du 27 juin 1969 révisant l'arrêté-loi du
besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke 28 décembre 1944 concernant la sécurité sociale des travailleurs,
zekerheid der arbeiders bepaalde, vóór de wijziging ervan bij de in avant sa modification par la loi-programme en cause, disposait, en son
het geding zijnde programmawet, in paragraaf 1 ervan : paragraphe 1er :
« De werkgever die de bijdragen niet binnen de door de Koning « L'employeur qui ne verse pas les cotisations dans les délais fixés
vastgestelde termijnen stort, is aan de inningorganisme van de par le Roi est redevable envers l'organisme percepteur des cotisations
socialezekerheidsbijdragen een bijdrageopslag en een verwijlinterest de sécurité sociale d'une majoration de cotisation et d'un intérêt de
verschuldigd, waarvan het bedrag en de voorwaarden van toepassing bij retard dont le montant et les conditions d'application sont fixés par
koninklijk besluit worden vastgesteld. arrêté royal.
De bijdrageopslag mag evenwel niet meer bedragen dan 10 pct. van de La majoration de cotisation ne peut toutefois être supérieure à 10
verschuldigde bijdragen en de op deze bijdragen berekende p.c. des cotisations dues et l'intérêt de retard calculé sur lesdites
verwijlinterest mag niet hoger zijn dan de wettelijke rentevoet ». cotisations ne peut excéder le taux d'intérêt légal ».
B.2.2. De wettelijke rentevoet wordt vastgesteld in artikel 2 van de B.2.2. Le taux d'intérêt légal est déterminé par l'article 2 de la loi
wet van 5 mei 1865 betreffende de lening tegen intrest. Zoals het is du 5 mai 1865 relative au prêt à l'intérêt. Tel qu'il a été remplacé
vervangen bij de programmawet van 27 december 2006, bepaalde dat par la loi-programme du 27 décembre 2006, cet article 2 disposait,
artikel 2, vóór de wijziging ervan bij de in het geding zijnde programmawet : avant sa modification par la loi-programme en cause :
« § 1. Elk kalenderjaar wordt de wettelijke rentevoet zowel in « § 1er. Chaque année calendrier, le taux de l'intérêt légal en
burgerlijke als in handelszaken vastgesteld als volgt : het gemiddelde matière civile et en matière commerciale est fixé comme suit : la
van de EURIBOR-rentevoet op 1 jaar tijdens de maand december van het moyenne du taux d'intérêt EURIBOR à 1 an pendant le mois de décembre
voorafgaande jaar wordt afgerond naar het hoger gelegen kwart percent; de l'année précédente est arrondie vers le haut au quart de pourcent;
de aldus bekomen rentevoet wordt verhoogd met 2 percent. le taux d'intérêt ainsi obtenu est augmenté de 2 pour cent.
De algemene administratie van de Thesaurie van de Federale L'administration générale de la Trésorerie du Service public fédéral
Overheidsdienst Financiën maakt in de maand januari de wettelijke Finances publie, dans le courant du mois de janvier, le taux de
intrestvoet die tijdens het lopende kalenderjaar van toepassing is, l'intérêt légal applicable pendant l'année calendrier en cours, au
bekend in het Belgisch Staatsblad . Moniteur belge .
§ 2. De wettelijke rentevoet in fiscale zaken wordt bepaald op 7 § 2. Le taux d'intérêt légal en matière fiscale est fixé à 7 pour
percent, zelfs indien de fiscale bepalingen verwijzen naar de cent, même si les dispositions fiscales renvoient au taux d'intérêt
wettelijke rentevoet in burgerlijke zaken en voor zover er niet légal en matière civile et pour autant qu'il n'y soit pas
uitdrukkelijk in de fiscale bepalingen wordt van afgeweken. explicitement dérogé dans les dispositions fiscales.
Deze rentevoet kan bij een koninklijk besluit vastgesteld na overleg Ce taux peut être modifié par arrêté royal délibéré en Conseil des
in de Ministerraad worden gewijzigd ». ministres ».
B.3.1. De in het geding zijnde programmawet van 8 juni 2008 bevat vier B.3.1. La loi-programme du 8 juin 2008 en cause comprend quatre
artikelen (41 tot 44), die - zoals het opschrift van de afdeling articles (41 à 44), qui - comme l'indique l'intitulé de la section
waarin ze zijn ondergebracht, aangeeft - de wettelijke rentevoet op dans laquelle ils sont regroupés - adaptent le taux d'intérêt légal en
het gebied van de sociale zekerheid aanpassen. matière de sécurité sociale.
B.3.2. De artikelen 42 en 43 voeren een nieuwe regeling in die, B.3.2. Les articles 42 et 43 définissent un nouveau régime, qui est
krachtens artikel 44, van toepassing is vanaf 1 januari 2009. applicable, en vertu de l'article 44, à partir du 1er janvier 2009.
Artikel 42 vult het voormelde artikel 2 van de wet van 5 mei 1865 aan L'article 42 complète l'article 2, précité, de la loi du 5 mai 1865
met een paragraaf die luidt als volgt : par un paragraphe libellé comme suit :
« § 3. De wettelijke rentevoet in sociale zaken wordt bepaald op 7 « § 3. Le taux d'intérêt légal en matière sociale est fixé à 7 p.c.,
pct., zelfs indien de sociale bepalingen verwijzen naar de wettelijke même si les dispositions sociales renvoient au taux d'intérêt légal en
rentevoet in burgerlijke zaken en voor zover er niet uitdrukkelijk in matière civile et pour autant qu'il n'y soit pas explicitement dérogé
de sociale bepalingen, onder meer in de wet van 27 juni 1969 tot dans les dispositions sociales, notamment dans la loi du 27 juin 1969
herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de révisant l'arrêté-loi du 28 décembre 1944 concernant la sécurité
maatschappelijke zekerheid der arbeiders, wordt van afgeweken. sociale des travailleurs.
Deze rentevoet kan bij een koninklijk besluit vastgesteld na overleg Ce taux peut être modifié par arrêté royal délibéré en Conseil des
in de Ministerraad worden gewijzigd ». ministres ».
Artikel 43 wijzigt het voormelde artikel 28, § 1, van de wet van 27 L'article 43 modifie l'article 28, § 1er, précité, de la loi du 27
juni 1969 dat voortaan luidt : juin 1969, lequel énonce désormais :
« § 1. De werkgever die de bijdragen niet binnen de door de Koning « § 1er. L'employeur qui ne verse pas les cotisations dans les délais
vastgestelde termijnen stort, is aan de inningorganisme van de fixés par le Roi est redevable envers l'organisme percepteur des
socialezekerheidsbijdragen een bijdrageopslag en een verwijlinterest cotisations de sécurité sociale d'une majoration de cotisation et d'un
van 7 pct. verschuldigd, waarvan de voorwaarden van toepassing bij intérêt de retard fixé à 7 p.c. dont les conditions d'application sont
koninklijk besluit worden vastgesteld. fixées par arrêté royal.
De bijdrageopslag mag evenwel niet meer bedragen dan 10 pct. van de La majoration de cotisation ne peut toutefois être supérieure à 10
verschuldigde bijdragen ». p.c. des cotisations dues ».
B.3.3. Bovendien stelt artikel 41 van dezelfde programmawet van 8 juni B.3.3. Par ailleurs, l'article 41 de la même loi-programme du 8 juin
2008 de regeling vast die, krachtens artikel 44, van toepassing is 2008 détermine le régime qui, en vertu de l'article 44, est applicable
vanaf 1 januari 2007 tot 31 december 2008. du 1er janvier 2007 au 31 décembre 2008.
Voor die periode bepaalt artikel 41 : Pour cette période, l'article 41 dispose :
« De wettelijke rentevoet bedoeld in artikel 28, § 1, tweede lid, van « Le taux d'intérêt légal visé à l'article 28, § 1er, alinéa 2, de la
de wet 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december loi du 27 juin 1969 révisant l'arrêté-loi du 28 décembre 1944
1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders, is de concernant la sécurité sociale des travailleurs, est le taux d'intérêt
wettelijke rentevoet bedoeld in artikel 2, § 2, van de wet van 5 mei légal dont question à l'article 2, § 2, de la loi du 5 mai 1865
1865 betreffende de lening tegen intrest ». relative au prêt à l'intérêt ».
Wat betreft de door de RSZ opgeworpen excepties Quant aux exceptions soulevées par l'ONSS
B.4.1. In hoofdorde betwist de RSZ de ontvankelijkheid van de B.4.1. A titre principal, l'ONSS conteste la recevabilité de la
prejudiciële vraag : enerzijds zou het Hof zijn toetsing niet kunnen question préjudicielle : d'une part, la Cour ne pourrait étendre son
uitbreiden tot artikel 41 van de programmawet van 8 juni 2008, contrôle à l'article 41 de la loi-programme du 8 juin 2008, dès lors
aangezien die bepaling niet aan het Hof werd voorgelegd door de que cette disposition ne lui a pas été soumise par le juge a quo ;
verwijzende rechter; anderzijds zouden noch de prejudiciële vraag, d'autre part, ni la question préjudicielle, ni les motifs de la
noch de motieven van de verwijzingsbeslissing het mogelijk maken te décision de renvoi ne permettraient d'établir quelles catégories de
bepalen welke categorieën van personen met elkaar moeten worden personnes doivent être comparées entre elles et il serait impossible
vergeleken en zou het onmogelijk zijn daaruit af te leiden hoe de in d'en déduire en quoi la disposition litigieuse violerait les articles
het geding zijnde bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet zou 10 et 11 de la Constitution.
schenden. B.4.2. Uit de prejudiciële vraag blijkt dat het Hof wordt ondervraagd B.4.2. Il ressort de la question préjudicielle que la Cour est
over de grondwettigheid van de terugwerkende kracht die bij artikel 44 interrogée sur la question de la constitutionnalité de l'effet
aan artikel 41 wordt verleend. rétroactif donné, par l'article 44, à l'article 41 de la
loi-programme.
Het Hof wordt eveneens verzocht om de situatie van de rechtzoekenden La Cour est également invitée à comparer la situation des justiciables
die onder de toepassingssfeer van de artikelen 41 en 44 vallen, te qui entrent dans le champ d'application des articles 41 et 44, avec
vergelijken met die van de andere rechtzoekenden. celle des autres justiciables.
B.4.3. De excepties worden verworpen. B.4.3. Les exceptions sont rejetées.
Ten gronde Quant au fond
B.5. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de B.5. La Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met et 11 de la Constitution, combinés notamment avec le principe de
inzonderheid het beginsel van de niet-retroactiviteit van de wetten, non-rétroactivité des lois, des articles 41 et 44 de la loi-programme
van de artikelen 41 en 44 van de programmawet van 8 juni 2008, in du 8 juin 2008, en ce que la modification portée par l'article 41
zoverre de in artikel 41 vervatte wijziging, krachtens artikel 44,
uitwerking heeft met ingang van 1 januari 2007 tot 31 december 2008. sortit ses effets du 1er janvier 2007 au 31 décembre 2008, en vertu de
Wat betreft het aangevoerde interpretatieve karakter van artikel 41 l'article 44. En ce qui concerne le caractère interprétatif allégué de l'article 41
van de programmawet van 8 juni 2008 de la loi-programme du 8 juin 2008
B.6. De RSZ betoogt dat artikel 41 van de programmawet van 8 juni 2008 B.6. L'ONSS soutient que l'article 41 de la loi-programme du 8 juin
moet worden beschouwd als een interpretatieve bepaling, wat zou 2008 doit s'analyser comme une disposition interprétative, ce qui
impliceren dat « te dezen de beginselen van niet-retroactiviteit van impliquerait qu'« il n'y a en l'espèce aucune violation des principes
de wetten, van rechtszekerheid of van gewettigd vertrouwen, noch van de non-rétroactivité des lois, de sécurité juridique ou de confiance
het recht op een eerlijk proces geenszins werden geschonden ». légitime, ni du droit à un procès équitable ».
B.7. Luidens artikel 84 van de Grondwet kan alleen de wet een B.7. Aux termes de l'article 84 de la Constitution, l'interprétation
authentieke uitlegging van de wetten geven. des lois par voie d'autorité n'appartient qu'à la loi.
Een wet is een interpretatieve wet wanneer ze aan een wetsbepaling de Une loi est interprétative quand elle confère à une disposition
betekenis geeft die de wetgever bij de aanneming ervan heeft willen geven en die zij redelijkerwijze kon krijgen. Het behoort dus tot het wezen van een dergelijke wet dat, onder voorbehoud van het strafrechtelijk wettigheidsbeginsel, zij terugwerkt tot op de datum van inwerkingtreding van de wetsbepalingen die zij interpreteert. De waarborg van de niet-retroactiviteit van de wetten zou echter niet kunnen worden omzeild door het enkele feit dat een wet met terugwerkende kracht als een interpretatieve wet zou worden voorgesteld. Er dient dus te worden onderzocht of de wetgever aan de wet de betekenis heeft gegeven die zij redelijkerwijze kon krijgen sinds de aanneming ervan. B.8. In de memorie van toelichting wordt de doelstelling die de législative le sens que, dès son adoption, le législateur a voulu lui donner et qu'elle pouvait raisonnablement recevoir. C'est donc le propre d'une telle loi, sous réserve du principe de légalité en matière pénale, de sortir ses effets à la date d'entrée en vigueur des dispositions législatives qu'elle interprète. Toutefois, la garantie de la non-rétroactivité des lois ne pourrait être éludée par le seul fait qu'une loi ayant un effet rétroactif serait présentée comme une loi interprétative. Il convient donc d'examiner si le législateur a donné à la loi le sens qu'elle pouvait raisonnablement recevoir dès son adoption. B.8. L'exposé des motifs commente en ces termes l'objectif qui était
wetgever met het aannemen van het artikel 41 beoogde, in de volgende celui du législateur en adoptant l'article 41 en cause :
bewoordingen becommentarieerd :
« De programmawet van 27 december 2006 heeft het eenvormig concept van « La loi-programme du 27 décembre 2006 a éclaté le concept uniforme
de wettelijke rentevoet gesplitst in twee verschillende concepten : de
wettelijke rentevoet in burgerlijke en handelszaken en de wettelijke d'intérêt légal en deux concepts distincts : l'intérêt légal en
rentevoet in fiscale zaken (deze wettelijke rentevoet in fiscale zaken matière civile et commerciale et l'intérêt légal en matière fiscale
wordt niet voorgesteld als afwijkend ten opzichte van de wettelijke (cet intérêt légal en matière fiscale n'est pas présenté comme étant
rentevoet in burgerlijke en handelszaken). dérogatoire à l'intérêt légal en matière civile et commerciale).
Een eventuele wettelijke rentevoet in sociale zaken werd over het Le cas d'un éventuel taux d'intérêt légal en matière sociale a été
hoofd gezien, terwijl het sociale de jongste jaren het fiscale altijd oublié alors que ces dernières années le social a toujours suivi le
heeft gevolgd wanneer een aparte behandeling niet moest worden fiscal lorsqu'il n'y avait pas de raison d'envisager un traitement
overwogen. De bedrijfswereld heeft er steeds op aangedrongen zo weinig différencié. Le monde des entreprises a toujours insisté pour que l'on
mogelijk onderscheid te maken in materies waarvoor dit niet distingue le moins possible dans des matières qui ne le justifient
verantwoord is. De wettelijke rentevoet in sociale zaken moet dus pas. Le taux d'intérêt légal en matière sociale doit donc être le même
dezelfde zijn als de wettelijke rentevoet in fiscale zaken. que le taux d'intérêt légal en matière fiscale.
Daarenboven, wanneer men het percentage van de verwijlinterest in De plus, faire dépendre le taux d'intérêt de retard en matière sociale
sociale zaken laat afhangen van een bekendmaking in het Belgisch d'une publication dans le Moniteur belge par l'administration générale
Staatsblad door de algemene administratie van de Thesaurie van de de la Trésorerie du Service public fédéral Finances ' dans le courant
Federale Overheidsdienst Financiën ' in de maand januari ', zorgt dit du mois de janvier ' est constitutif d'incertitude et d'insécurité
voor onduidelijkheid en rechtsonzekerheid zowel voor de werkgevers als juridique tant pour les employeurs que pour l'Office national de
voor de Rijksdienst voor sociale zekerheid die een aantal sécurité sociale qui doit adapter une série d'applications
informatica-applicaties moet aanpassen en bepaalde programma's moet informatiques et faire tourner certains programmes afin de procéder à
laten draaien om aanpassingen in de werkgeversrekeningen (ongeveer 220 des adaptations dans les comptes des employeurs (environ 220 000) avec
000) met terugwerkende kracht aan te brengen. effet rétroactif.
Het eerste bedoeld bericht werd bekendgemaakt in het Belgisch
Staatsblad van 17 januari 2007, waarbij de wettelijke rentevoet voor Le premier avis en question a été publié au Moniteur belge du 17
2007 op 6 % werd vastgesteld. janvier 2007, il fixait le taux d'intérêt légal pour 2007 à 6 %.
Artikel 54, eerste lid van het koninklijk besluit van 28 november 1969 A ce jour le dispositif de l'article 54, alinéa 1er, de l'arrêté royal
tot uitvoering van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de du 28 novembre 1969 pris en exécution de la loi du 27 juin 1969
besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke révisant l'arrêté-loi du 28 décembre 1944 concernant la sécurité
zekerheid der arbeiders werd tot nu toe niet gewijzigd. Het voorziet sociale des travailleurs n'est pas modifié. Il prévoit toujours
nog steeds in de toepassing van de wettelijke rentevoet van 7 % . l'application d'un intérêt légal de 7 %.
Er wordt bijgevolg voorgesteld om de wettelijke rentevoet bedoeld in Il est donc proposé d'interpréter la notion d'intérêt légal contenue
artikel 28, § 1, tweede lid, van de wet 27 juni 1969 te interpreteren dans l'article 28, § 1er, alinéa 2, de la loi du 27 juin 1969 comme
als zijnde de wettelijke rentevoet waarvan sprake in artikel 2, § 2, van de wet van 5 mei 1865. étant l'intérêt légal visé à l'article 2, § 2, de la loi du 5 mai 1965.
Voor 2008 werd het bericht bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad Pour 2008, l'avis a été publié au Moniteur belge du 15 janvier 2008,
van 13 januari 2008, waarbij de wettelijke rentevoet op 7 % werd il fixe le taux d'intérêt légal à 7 % » (Doc. parl., Chambre,
vastgesteld » (Parl. St., Kamer, 2007-2008, DOC 52-1011/001, pp. 2007-2008, DOC 52-1011/001, pp. 25-26).
25-26). Artikel 44 wordt verantwoord als volgt : Quant à l'article 44, il est justifié comme suit :
« Dit artikel regelt de inwerkingtreding van deze afdeling. « Cet article règle l'entrée en vigueur de la présente section.
Artikel 41 heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2007 en treedt L'article 41 produit ses effets le 1er janvier 2007 et cesse d'être en
buiten werking op 31 december 2008. vigueur le 31 décembre 2008. En effet, à partir du 1er janvier 2009
Vanaf 1 januari 2009 voorziet artikel 42 immers in een bijzondere l'article 42 prévoit un intérêt social particulier égal à l'intérêt
sociale rentevoet gelijk aan de fiscale rentevoet. Het fiscal. Dès lors, l'article interprétatif n'aura plus de raison d'être
interpretatieartikel zal dan ook geen reden tot bestaan meer hebben »
(ibid., p. 26). » (ibid., p. 26).
B.9. De eenvoudige bevestiging, in de parlementaire voorbereiding, van B.9. La simple affirmation, dans les travaux préparatoires, du
het interpretatieve karakter van de in samenhang gelezen artikelen 41 caractère interprétatif des articles 41 et 44 combinés ne permet pas
en 44 kan niet leiden tot de conclusie dat die bepalingen tot doel de conclure que ces dispositions aient pour but de conférer à
zouden hebben aan artikel 28, § 1, tweede lid, van de wet van 27 juni l'article 28, § 1er, alinéa 2, de la loi du 27 juin 1969 le sens qu'il
1969 de betekenis te verlenen die het geacht wordt altijd te hebben est censé avoir toujours eu.
gehad. Het in het geding zijnde artikel 44 van de programmawet daarentegen Au contraire, l'article 44 de la loi-programme en cause déclare
verklaart artikel 41 van die wet toepasbaar op de periode die loopt l'article 41 de cette loi applicable à la période allant du 1er
van 1 januari 2007 tot 31 december 2008. Die beide bepalingen hebben janvier 2007 au 31 décembre 2008. Ces deux dispositions ne sortissent
geen uitwerking op de datum van aanneming van artikel 28, § 1, tweede pas leurs effets à la date d'adoption de l'article 28, § 1er, alinéa
lid, van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 2, de la loi du 27 juin 1969 révisant l'arrêté-loi du 28 décembre 1944
28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der concernant la sécurité sociale des travailleurs; par ailleurs, à dater
arbeiders; bovendien wordt vanaf 1 december 2009 een autonome regeling du 1er décembre 2009, un régime autonome est mis en place par d'autres
ingevoerd door andere bepalingen van dezelfde wet, namelijk de dispositions de la même loi, à savoir ses articles 42 et 43.
artikelen 42 en 43 ervan.
Aangezien, enerzijds, de artikelen 41 en 44 geen uitwerking hebben op Dès lors que, d'une part, les articles 41 et 44 ne sortissent pas
de datum van inwerkingtreding van de wetsbepaling die geïnterpreteerd leurs effets à la date d'entrée en vigueur de la disposition
wordt geacht en, anderzijds, zij een onderscheid in het leven roepen législative censée interprétée et que, d'autre part, ils créent une
in de betekenis van het voormelde artikel 28, § 1, tweede lid, naar distinction dans la signification de l'article 28, § 1er, alinéa 2,
gelang van het ogenblik waarop het wordt toegepast, vormen die précité en fonction du moment auquel il s'applique, ces articles,
artikelen, zoals de verwijzende rechter eveneens heeft gemeend, geen comme l'a également estimé le juge a quo, ne constituent pas des
interpretatieve bepalingen, maar wel degelijk louter retroactieve dispositions interprétatives, mais bien des dispositions rétroactives
bepalingen. pures et simples.
B.10. Artikel 44 van de programmawet van 8 juni 2008 verklaart artikel B.10. L'article 44 de la loi-programme du 8 juin 2008 déclare son
41 ervan toepasbaar op de periode die loopt van 1 januari 2007 tot 31 article 41 applicable à la période allant du 1er janvier 2007 au 31
december 2008. décembre 2008.
Aangezien die programmawet werd bekendgemaakt in het Belgisch
Staatsblad van 16 juni 2008, heeft de aan het oordeel van het Hof Cette loi-programme ayant été publiée au Moniteur belge du 16 juin
voorgelegde retroactiviteit bijgevolg betrekking op de periode die 2008, la rétroactivité soumise à l'appréciation de la Cour porte dès
loopt van 1 januari 2007 tot de bekendmaking van de wet. lors sur la période allant du 1er janvier 2007 jusqu'à la publication
Wat betreft de terugwerkende kracht van artikel 44 van de programmawet de la loi. En ce qui concerne l'effet rétroactif de l'article 44 de la
van 8 juni 2008 loi-programme du 8 juin 2008
B.11. De retroactiviteit van een wetsbepaling is enkel verantwoord B.11. La rétroactivité d'une disposition législative ne se justifie
wanneer ze absoluut noodzakelijk is voor de verwezenlijking van een que si elle est indispensable à la réalisation d'un objectif d'intérêt
doelstelling van algemeen belang. général.
B.12. Volgens de in B.8 geciteerde parlementaire voorbereiding heeft B.12. Selon les travaux préparatoires cités en B.8, le législateur, en
de wetgever, met de aanneming van artikel 41, de wettelijke rentevoet adoptant l'article 41, a entendu faire coïncider le taux d'intérêt
in sociale zaken willen laten samenvallen met die welke van toepassing légal en matière sociale avec celui applicable en matière fiscale, en
is in fiscale zaken, en aldus willen tegemoetkomen aan de wens van de
« bedrijfswereld »; hij wilde ook een einde maken aan de répondant ainsi au voeu du « monde des entreprises »; il entendait
rechtsonzekerheid die, zowel voor de werkgevers als voor de RSZ, aussi mettre un terme à l'insécurité juridique qui résultait, tant
voortvloeide uit het vroegere systeem, waarin de Algemene pour les employeurs que pour l'ONSS, de l'ancien système, dans lequel
Administratie van de thesaurie in de maand januari, in het Belgisch l'Administration générale de la trésorerie publiait au Moniteur belge
Staatsblad in principe de wettelijke rentevoet bekendmaakte die van , en principe dans le courant du mois de janvier, le taux de l'intérêt
toepassing was gedurende het lopende kalenderjaar; bovendien ging het légal applicable pendant l'année calendrier en cours; en outre, il
erom de boekhoudkundige en informaticatechnische risico's te vermijden convenait d'éviter les aléas comptables et informatiques dus à
die te wijten zijn aan de onzekerheid in verband met de datum van l'incertitude quant à la date de parution de l'avis du ministère des
verschijning van het bericht van het ministerie van Financiën. Finances.
Volgens de Ministerraad, maakt artikel 41 - door voor het jaar 2007 Selon le Conseil des ministres, l'article 41 - en retenant, pour
een rentevoet van 7 pct. in aanmerking te nemen - ook een « l'année 2007, un taux de 7 p.c. - permet aussi une « uniformisation du
uniformisering van de rentevoet » mogelijk, waarbij de rentevoet
dezelfde is als die welke voor het jaar 2006 als voor het jaar 2008 taux », ce même taux étant celui applicable tant pour l'année 2006 que
van toepassing is. pour l'année 2008.
B.13. Wat in B.12 wordt vermeld, is een doelstelling van algemeen B.13. Ce qui est mentionné en B.12 constitue un objectif d'intérêt
belang die verantwoordt dat de bepalingen van de artikelen 41 tot 43 général qui justifie que les dispositions des articles 41 à 43 de la
van de in het geding zijnde wet met terugwerkende kracht worden loi en cause s'appliquent avec effet rétroactif à la date du 1er
toegepast op datum van 1 januari 2007, des te meer daar de janvier 2007, d'autant plus que la rétroactivité est très limitée dans
terugwerkende kracht zeer beperkt is in de tijd, dat de wijziging van
de intrestvoet naar gelang van het geval, nu eens in het voordeel, dan le temps, que la modification du taux joue selon le cas en faveur ou
eens in het nadeel van de RSZ of van de bijdrageplichtigen is, en en défaveur de l'ONSS ou des assujettis et qu'elle ne porte que sur un
slechts betrekking heeft op een bijkomstig element van de bijdragen en élément accessoire des cotisations et majorations de cotisations.
bijdrageverhogingen.
B.14. De toetsing van de artikelen 41 en 44 van de programmawet van 8 B.14. Le contrôle des articles 41 et 44 de la loi-programme du 8 juin
juni 2008 aan de andere in de prejudiciële vraag vermelde bepalingen 2008 au regard des autres dispositions mentionnées dans la question
leidt niet tot een andere conclusie, nu er geen onevenredigheid is préjudicielle ne conduit pas à une autre conclusion, étant donné qu'il
tussen het nagestreefde algemeen belang en het te dezen betrokken n'y a pas de disproportion entre l'intérêt général poursuivi et les
particulier belang. intérêts particuliers concernés en l'espèce.
B.15. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.15. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
De artikelen 41 en 44 van de programmawet van 8 juni 2008 schenden Les articles 41 et 44 de la loi-programme du 8 juin 2008 ne violent
niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang pas les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec les
gelezen met de andere in de prejudiciële vraag vermelde bepalingen en autres dispositions et principes mentionnés dans la question
beginselen, in zoverre artikel 44 bepaalt dat artikel 41 uitwerking préjudicielle, en ce que l'article 44 prévoit que l'article 41 produit
heeft op 1 januari 2007. ses effets au 1er janvier 2007.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 26 november 2009. l'audience publique du 26 novembre 2009.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
P. Martens. P. Martens.
^