Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 128/2009 van 24 juli 2009 Rolnummer 4503 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 8 van de wet van 19 december 2003 betreffende het Europees aanhoudingsbevel, gesteld door de raadkamer van de Rechtbank van eers Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 128/2009 van 24 juli 2009 Rolnummer 4503 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 8 van de wet van 19 december 2003 betreffende het Europees aanhoudingsbevel, gesteld door de raadkamer van de Rechtbank van eers Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 128/2009 du 24 juillet 2009 Numéro du rôle : 4503 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 8 de la loi du 19 décembre 2003 relative au mandat d'arrêt européen, posée par la chambre du conseil du Tribun La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 128/2009 van 24 juli 2009 Extrait de l'arrêt n° 128/2009 du 24 juillet 2009
Rolnummer 4503 Numéro du rôle : 4503
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 8 van de wet van 19 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 8 de la loi
december 2003 betreffende het Europees aanhoudingsbevel, gesteld door du 19 décembre 2003 relative au mandat d'arrêt européen, posée par la
de raadkamer van de Rechtbank van eerste aanleg te Nijvel. chambre du conseil du Tribunal de première instance de Nivelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P.
rechters P. Martens, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, Martens, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P.
J.-P. Moerman, J. Spreutels en T. Merckx-Van Goey, bijgestaan door de Moerman, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, assistée du greffier
griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior,
Melchior, wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij beschikking van 22 juli 2008 in zake I.B., waarvan de expeditie Par ordonnance du 22 juillet 2008 en cause de I.B., dont l'expédition
ter griffie van het Hof is ingekomen op 24 juli 2008, heeft de est parvenue au greffe de la Cour le 24 juillet 2008, la chambre du
raadkamer van de Rechtbank van eerste aanleg te Nijvel de volgende conseil du Tribunal de première instance de Nivelles a posé la
prejudiciële vraag gesteld : question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 8 van de wet van 19 december 2003 betreffende het Europees aanhoudingsbevel, in die zin geïnterpreteerd dat het enkel van toepassing is op het Europees aanhoudingsbevel uitgevaardigd met het oog op de instelling van vervolging in tegenstelling tot het aanhoudingsbevel uitgevaardigd met het oog op de tenuitvoerlegging van een vrijheidsbenemende straf of veiligheidsmaatregel, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het zou verhinderen dat de overlevering aan de uitvaardigende rechterlijke autoriteit van een persoon van Belgische nationaliteit of van een persoon die in België verblijft en die het voorwerp uitmaakt van een Europees aanhoudingsbevel met het oog op de tenuitvoerlegging van een straf uitgesproken bij een vonnis gewezen bij verstek te zijnen aanzien, « L'article 8 de la loi du 19 décembre 2003 relative au mandat d'arrêt européen, interprété comme ne s'appliquant qu'au mandat d'arrêt européen émis aux fins de poursuite par opposition à celui émis aux fins d'exécution d'une peine ou d'une mesure de sûreté privatives de liberté, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'il empêcherait que la remise à l'autorité judiciaire d'émission d'une personne de nationalité belge ou d'une personne résidant en Belgique et faisant l'objet d'un mandat d'arrêt européen aux fins
afhankelijk wordt gesteld van de voorwaarde dat die persoon, na hoger d'exécution d'une peine prononcée par une décision rendue par défaut à
beroep te hebben ingesteld en de nieuwe vonnisprocedure te hebben son égard, soit subordonnée à la condition qu'après avoir exercé le
genoten waarover de uitvaardigende rechterlijke autoriteit waarborgen recours et bénéficié de la nouvelle procédure de jugement sur lesquels
heeft geboden die als toereikend worden beschouwd in de zin van l'autorité judiciaire d'émission aura fourni des assurances
artikel 7 van die wet, naar België wordt teruggezonden teneinde aldaar considérées comme suffisantes au sens de l'article 7 de ladite loi,
cette personne soit renvoyée en Belgique pour y subir la peine ou la
de straf of de veiligheidsmaatregel te ondergaan die tegen hem in de mesure de sûreté qui serait prononcée à son encontre dans l'Etat
uitvaardigende Staat zou zijn uitgesproken ? ». d'émission ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de in het geding zijnde wet Quant à la loi en cause
B.1.1. De wet van 19 december 2003 betreffende het Europees B.1.1. La loi du 19 décembre 2003 relative au mandat d'arrêt européen
aanhoudingsbevel zet het kaderbesluit 2002/584/JBZ van de Raad van de transpose en droit interne la décision-cadre du Conseil de l'Union
Europese Unie van 13 juni 2002 betreffende het Europees européenne 2002/584/JAI du 13 juin 2002 relative au mandat d'arrêt
aanhoudingsbevel en de procedures van overlevering tussen de lidstaten européen et aux procédures de remise entre Etats membres.
om in het interne recht.
B.1.2. Artikel 2, § 3, van de in het geding zijnde wet bepaalt : B.1.2. L'article 2, § 3, de la loi en cause dispose :
« Het Europees aanhoudingsbevel is een gerechtelijke beslissing « Le mandat d'arrêt européen est une décision judiciaire émise par
genomen door de bevoegde rechterlijke autoriteit van een lid-Staat van l'autorité judiciaire compétente d'un Etat membre de l'Union
de Europese Unie, uitvaardigende rechterlijke autoriteit genaamd, met
het oog op de aanhouding en de overlevering door de bevoegde européenne, appelée autorité judiciaire d'émission, en vue de
rechterlijke autoriteit van een andere lidstaat, uitvoerende l'arrestation et de la remise par l'autorité judiciaire compétente
autoriteit genaamd, van een persoon gezocht met het oog op de d'un autre Etat membre, appelée autorité d'exécution, d'une personne
instelling van strafvervolging of de tenuitvoerlegging van een recherchée pour l'exercice de poursuites pénales ou pour l'exécution
vrijheidsbenemende straf of veiligheidsmaatregel ». d'une peine ou d'une mesure de sûreté privative de liberté ».
B.1.3. Artikel 4 van de in het geding zijnde wet bepaalt : B.1.3. L'article 4 de la loi en cause dispose :
« De tenuitvoerlegging van een Europees aanhoudingsbevel wordt in « L'exécution d'un mandat d'arrêt européen est refusée dans les cas
volgende gevallen geweigerd : suivants :
[...] [...]
5° ingeval ernstige redenen bestaan te denken dat de tenuitvoerlegging 5° s'il y a des raisons sérieuses de croire que l'exécution du mandat
van het Europees aanhoudingsbevel afbreuk zou doen aan de fundamentele d'arrêt européen aurait pour effet de porter atteinte aux droits
rechten van de betrokken persoon, zoals die worden bevestigd door fondamentaux de la personne concernée, tels qu'ils sont consacrés par
artikel 6 van het Verdrag betreffende de Europese Unie ». l'article 6 du traité sur l'Union européenne ».
In de parlementaire voorbereiding werd die bepaling als volgt Au cours des travaux préparatoires, cette disposition fut justifiée
verantwoord : comme suit :
« De laatste grond voor niet-tenuitvoerlegging is niet als dusdanig « Le dernier motif de non-exécution n'est pas prévu en tant que tel
bepaald in het kaderbesluit betreffende het Europees aanhoudingsbevel. par la décision-cadre relative au mandat d'arrêt européen. Il répond
cependant au souci de procurer un effet utile à l'article 1er,
Deze grond beantwoordt evenwel aan het streven aan artikel 1, § 3, van paragraphe 3, de la décision-cadre. En effet, cette disposition, dans
het kaderbesluit passend gevolg te geven. Aangezien in die bepaling is la mesure où elle impose le respect par la décision-cadre de l'article
vereist dat het kaderbesluit artikel 6 van het Verdrag betreffende de 6 du Traité sur l'Union européenne, qui lui-même renvoie à d'autres
Europese Unie in acht neemt, waarin wordt verwezen naar andere normen
van internationaal publiekrecht van toepassing op de lidstaten, draagt normes de droit international public applicables aux Etats membres,
zij niets bij aan de bestaande juridische realiteit. Zodra dit n'apporte rien à la réalité juridique existante. Ceci dit, à partir du
beginsel evenwel wordt opgenomen in een instrument dat overeenkomstig moment où ce principe est inséré dans un instrument qui, aux termes de
artikel 34 van het Verdrag betreffende de Europese Unie voor de staten l'article 34 du Traité sur l'Union européenne, lie les Etats quant au
verbindend is ten aanzien van het te bereiken resultaat, waarbij de
nationale instanties bevoegd zijn om de vorm en de middelen te kiezen, résultat à atteindre, tout en laissant aux instances nationales la
mag het worden begrepen als een oproep tot de nationale wetgever om compétence quant à la forme et aux moyens, il est permis de l'analyser
uitdrukkelijke relevante bepalingen goed te keuren teneinde deze comme une invitation faite au législateur national d'adopter des
inachtneming te waarborgen. Vanuit dit oogpunt is in artikel 4 van dit dispositions pertinentes explicites pour garantir ce respect. C'est
ontwerp een nieuwe grond tot weigering van de overlevering gegrond op dans cette perspective qu'une nouvelle cause de refus de la remise
de niet-naleving van de fundamentele rechten en de rechtsbeginselen basée sur le non-respect des droits et des principes juridiques
als bedoeld in artikel 6 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, fondamentaux tels qu'ils sont consacrés par l'article 6 du traité sur
l'Union européenne, a été insérée à l'article 4 du présent projet »
ingevoegd » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-279/001, p. 12). (Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-279/001, p. 12).
B.1.4.1. Artikel 6 van de in het geding zijnde wet bepaalt : B.1.4.1. L'article 6 de la loi en cause dispose :
« De tenuitvoerlegging kan worden geweigerd : « L'exécution peut être refusée dans les cas suivants :
[...] [...]
4° ingeval het Europees aanhoudingsbevel is uitgevaardigd met het oog 4° si le mandat d'arrêt européen a été délivré aux fins d'exécution
op de tenuitvoerlegging van een straf of van een veiligheidsmaatregel, d'une peine ou d'une mesure de sûreté, lorsque la personne concernée
de betrokken persoon Belg is of in België verblijft, en de bevoegde est belge ou réside en Belgique et que les autorités belges
Belgische autoriteiten zich ertoe verbinden die straf of
veiligheidsmaatregel overeenkomstig de Belgische wetgeving ten uitvoer compétentes s'engagent à exécuter cette peine ou mesure de sûreté
te leggen; conformément à la loi belge;
[...] ». [...] ».
In de parlementaire voorbereiding werd die bepaling als volgt Au cours des travaux préparatoires, cette disposition a été justifiée
verantwoord : comme suit :
« Hoewel het nieuwe instrument niet langer voorziet in een algemene « Bien que le nouvel instrument ne prévoie plus de cause générale de
reden tot weigering op grond van nationaliteit, wordt daarmee nog refus en raison de la nationalité, celle-ci continue à être prise en
steeds rekening gehouden in specifieke gevallen. Ingeval het Europees compte dans des cas spécifiques. En effet, dans l'hypothèse où le
aanhoudingsbevel immers is uitgevaardigd met het oog op de mandat d'arrêt européen a été délivré aux fins d'exécution d'une peine
tenuitvoerlegging van een straf of van een veiligheidsmaatregel, kan ou d'une mesure de sûreté, l'autorité judiciaire d'exécution peut
de uitvoerende rechterlijke autoriteit de tenuitvoerlegging van het refuser l'exécution du mandat d'arrêt européen lorsque la personne
Europees aanhoudingsbevel weigeren, indien de gezochte persoon recherchée est ressortissante ou résidente de l'Etat d'exécution et
onderdaan of ingezetene is van de uitvoerende staat en die staat zich que cet Etat s'engage à exécuter lui-même cette peine ou mesure de
ertoe verbindt zelf die straf of veiligheidsmaatregel overeenkomstig sûreté conformément à son droit. La disposition est plus large que la
zijn recht ten uitvoer te leggen. De bepaling is ruimer dan de reden cause de refus relative aux nationaux, puisqu'elle s'applique
tot weigering met betrekking tot de onderdanen, aangezien zij tevens également aux résidents et de façon plus générale à toute personne qui
van toepassing is op de ingezetenen en meer in het algemeen op ' demeure ' sur le territoire de l'Etat d'exécution. Elle est
eenieder die op het grondgebied van de uitvoerende staat `verblijft'. d'application plus limitée dans la mesure où elle ne pourra être
De toepassing ervan is beperkter aangezien zij slechts kan worden utilisée que dans la mesure où le droit belge permet l'exécution de la
aangewend voor zover op grond van het Belgische recht de straf of de peine ou mesure de sûreté prononcée par un autre Etat et seulement
veiligheidsmaatregel uitgesproken door een andere staat ten uitvoer
kan worden gelegd en enkel ingeval België zich concreet ertoe verbindt pour autant que la Belgique prenne un engagement concret à faire usage
van deze mogelijkheid gebruik te maken » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, de cette possibilité » (Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC
DOC 51-279/001, pp. 15-16). 51-279/001, p. 15-16).
B.1.4.2. Artikel 18, § 2, van de wet van 23 mei 1990 « inzake de B.1.4.2. L'article 18, § 2, de la loi du 23 mai 1990 « sur le
overbrenging tussen Staten van veroordeelde personen, de overname en transfèrement interétatique des personnes condamnées, la reprise et le
de overdracht van het toezicht op voorwaardelijk veroordeelde of
voorwaardelijk in vrijheid gestelde personen, en de overname en de transfert de la surveillance de personnes condamnées sous condition ou
overdracht van de tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende straffen en libérées sous condition ainsi que la reprise et le transfert de
maatregelen » maakt de daadwerkelijke toepassing van de in artikel 6, l'exécution de peines et de mesures privatives de liberté » permet la
4°, van de in het geding zijnde wet bedoelde procedure mogelijk. mise en oeuvre effective de la procédure prévue à l'article 6, 4°, de
la loi en cause.
Dat artikel 18, § 2, bepaalt : Cet article 18, § 2, dispose :
« De rechterlijke beslissing die genomen is met toepassing van artikel « La décision judiciaire prise en application de l'article 6, 4°, de
6, 4°, van de wet van 19 december 2003 betreffende het Europees la loi du 19 décembre 2003 relative au mandat d'arrêt européen emporte
aanhoudingsbevel, brengt de overname van de tenuitvoerlegging mee van la reprise de l'exécution de la peine ou de la mesure privative de
de vrijheidsbenemende straf of maatregel waarop die rechterlijke liberté visée dans ladite décision judiciaire. La peine ou la mesure
beslissing betrekking heeft. De vrijheidsbenemende straf of maatregel privative de liberté est exécutée conformément aux dispositions de la
wordt overeenkomstig de bepalingen van deze wet ten uitvoer gelegd ». présente loi ».
Artikel 18 van de wet van 23 mei 1990 is ingevoegd in een hoofdstuk L'article 18 de la loi du 23 mai 1990 est inséré dans un chapitre VI,
VI, getiteld « De tenuitvoerlegging in België van in het buitenland intitulé « De l'exécution en Belgique de peines et mesures privatives
opgelegde vrijheidsbenemende straffen en maatregelen ». Het dient te de liberté prononcées à l'étranger ». Il doit être lu à la lumière de
worden gelezen in het licht van artikel 25 van dezelfde wet, dat l'article 25 de la même loi, qui dispose :
bepaalt : « De bepalingen van hoofdstuk V en VI zijn niet van toepassing op bij « Les dispositions des chapitres V et VI ne sont pas applicables aux
verstek gewezen strafrechtelijke veroordelingen, behalve in de in condamnations pénales par défaut, sauf dans les cas visés par
artikel 18, § 2, bedoelde gevallen, wanneer het gaat om een bij l'article 18, § 2, lorsqu'il s'agit d'une condamnation par défaut
verstek gewezen veroordeling die in kracht van gewijsde is gegaan ». ayant acquis force de chose jugée ».
De invoeging van dat artikel 25 in de wet van 23 mei 1990 bij de wet L'insertion de cet article 25 dans la loi du 23 mai 1990 par la loi du
van 26 mei 2005 werd als volgt verantwoord : 26 mai 2005 a reçu la justification suivante :
« België heeft n.a.v. de ratificatie van het Toezichtverdrag op 21 « Dans le cadre de la ratification le 21 septembre 1970 de la
september 1970 een voorbehoud gemaakt op basis waarvan de titels II en Convention de 1964, la Belgique a émis des réserves sur la base
IV van het Verdrag geen toepassing zullen vinden in het geval dat de desquelles les titres II et IV de la Convention ne s'appliqueront pas
betrokken persoon veroordeeld werd bij verstek. lorsque la personne concernée a été condamnée par défaut.
Artikel 25 voorziet dat alleen op strafrechtelijke veroordelingen met L'article 25 prévoit que la Convention ne peut s'appliquer en Belgique
een definitief en uitvoerbaar karakter het Toezichtverdrag in België qu'à des condamnations pénales qui sont définitives et exécutoires.
toepassing kan vinden. Aangezien de instemming van de betrokken Etant donné que le consentement de la personne concernée n'est pas
persoon niet nodig is in toepassing van het Toezichtverdrag, is het
immers noodzakelijk dat de rechten van de verdediging in de eerste requis en application de la Convention de 1964, il est nécessaire en
plaats voldoende worden gewaarborgd » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, premier lieu que les droits de la défense soient suffisamment garantis
DOC 51-1555/001, p. 17). » (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1555/001, p. 17).
B.1.4.3. Artikel 25 van de wet van 23 mei 1990 maakt artikel 6, 4°, B.1.4.3. L'article 25 de la loi du 23 mai 1990 rend l'article 6, 4°,
van de in het geding zijnde wet niet-toepasselijk op een procedure van de la loi en cause inapplicable à une procédure d'exécution d'un
tenuitvoerlegging van een Europees aanhoudingsbevel met het oog op de mandat d'arrêt européen aux fins d'exécution d'une peine prononcée par
tenuitvoerlegging van een straf die bij verstek is uitgesproken, maar défaut, mais contre laquelle le condamné dispose encore d'une
waartegen de veroordeelde nog over een beroepsmogelijkheid beschikt possibilité de recours à laquelle il n'a pas renoncé.
waarvan hij niet heeft afgezien. B.1.5. Artikel 7 van de in het geding zijnde wet bepaalt : « Indien het Europees aanhoudingsbevel is uitgevaardigd met het oog op de tenuitvoerlegging van een straf of van een veiligheidsmaatregel uitgesproken bij een bij verstek gewezen vonnis en de betrokken persoon niet persoonlijk is gedagvaard of op een andere wijze in kennis is gesteld van de datum en de plaats van de terechtzitting waarop voornoemd vonnis is gewezen [lees : de terechtzitting die tot het verstekvonnis heeft geleid], kan de overlevering afhankelijk worden gesteld van de voorwaarde dat de uitvaardigende rechterlijke autoriteit waarborgen biedt die als toereikend worden beschouwd om de persoon op wie het Europees aanhoudingsbevel betrekking heeft, ervan te verzekeren dat hij in de uitvaardigende Staat een nieuwe vonnisprocedure kan vragen en in zijn aanwezigheid wordt berecht. B.1.5. L'article 7 de la loi en cause dispose : « Lorsque le mandat d'arrêt européen a été délivré aux fins d'exécution d'une peine ou d'une mesure de sûreté prononcée par une décision rendue par défaut, et si la personne concernée n'a pas été citée personnellement ni informée autrement de la date et du lieu de l'audience qui a mené à la décision rendue par défaut, la remise peut être subordonnée à la condition que l'autorité judiciaire d'émission donne des assurances jugées suffisantes pour garantir à la personne qui fait l'objet du mandat d'arrêt européen qu'elle aura la possibilité de demander une nouvelle procédure de jugement dans l'Etat d'émission et d'être jugée en sa présence.
Het gegeven dat in het recht van de uitvaardigende Staat een bepaling L'existence d'une disposition dans le droit de l'Etat d'émission qui
bestaat die voorziet in de mogelijkheid tot hoger beroep en in de prévoit un recours et l'indication des conditions d'exercice de ce
voorwaarden voor het instellen ervan, waaruit blijkt dat de persoon recours desquelles il ressort que la personne pourra effectivement
daadwerkelijk beroep kan instellen, moet in de zin van het eerste lid l'exercer doivent être considérées comme des assurances suffisantes au
als toereikend worden beschouwd ». sens de l'alinéa premier ».
In de parlementaire voorbereiding werd die bepaling als volgt Au cours des travaux préparatoires, cette disposition a été justifiée
verantwoord : comme suit :
« Naast de gronden voor niet-tenuitvoerlegging voorziet het « Outre les motifs de non exécution, la décision-cadre prévoit des
kaderbesluit in gevallen waarin de tenuitvoerlegging van het Europees hypothèses dans lesquelles l'exécution du mandat d'arrêt européen peut
aanhoudingsbevel afhankelijk kan worden gesteld van waarborgen die de être subordonnée à des garanties à fournir par l'Etat d'émission. La
uitvaardigende staat moet verstrekken. Het eerste in artikel 7 bedoelde geval heeft betrekking op de bij verstek gewezen vonnissen. `Indien de betrokken persoon niet persoonlijk is gedagvaard of op een andere wijze in kennis is gesteld van de datum en de plaats van de terechtzitting waarop voornoemd vonnis is gewezen [lees : de terechtzitting die tot het verstekvonnis heeft geleid], kan in dat geval de overlevering afhankelijk worden gesteld van de voorwaarde dat de uitvaardigende rechterlijke autoriteit waarborgen biedt die als toereikend worden beschouwd om de persoon op wie het Europees aanhoudingsbevel betrekking heeft, ervan te verzekeren dat hij in de uitvaardigende staat om een nieuwe vonnisprocedure kan vragen en in zijn aanwezigheid worden berecht'. Deze formulering is gebaseerd op première hypothèse couverte par l'article 7 concerne les décisions rendues par défaut. Dans ce cas, ' si la personne concernée n'a pas été citée personnellement ni informée autrement de la date et du lieu de l'audience qui a mené à la décision rendue par défaut, la remise peut être subordonnée à la condition que l'autorité judiciaire d'émission donne des assurances jugées suffisantes pour garantir à la personne qui fait l'objet du mandat d'arrêt européen qu'elle aura la possibilité de demander une nouvelle procédure de jugement dans l'Etat d'émission et d'être jugée en sa présence '. Cette formulation
artikel 3 van het tweede aanvullende protocol bij het Europees Verdrag s'inspire de celle contenue à l'article 3 du deuxième protocole
betreffende uitlevering van 1978 en stemt overeen met de omschrijving additionnel à la convention européenne d'extradition de 1978, et
van verstek gegeven in resolutie 75 (11) van de Raad van Europa. correspond à la définition du défaut donnée dans la résolution 75(11)
In artikel 7, tweede lid, is nader bepaald wat moet worden verstaan du Conseil de l'Europe.
onder `voldoende garantie`, teneinde te voorkomen dat de Belgische L'alinéa 2 de l'article 7 précise ce qu'il convient d'entendre par des
rechterlijke autoriteiten die zich over de verzoeken moeten ' assurances jugées suffisantes ', ceci afin d'éviter des approches
uitspreken, een verschillende aanpak zullen hanteren » (Parl. St., différenciées de la part des autorités judiciaires belges appelées à
Kamer, 2003-2004, DOC 51-279/001, p. 17). se prononcer » (Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-279/001, p. 17).
B.1.6.1. Artikel 8 van dezelfde wet bepaalt : B.1.6.1. L'article 8 de la même loi dispose :
« Indien de persoon op wie het Europees aanhoudingsbevel met het oog « Lorsque la personne qui fait l'objet d'un mandat d'arrêt européen
op de instelling van vervolging betrekking heeft, Belg is of in België
verblijft, kan de overlevering afhankelijk worden gesteld van de aux fins de poursuite est belge ou réside en Belgique, la remise peut
voorwaarde dat de persoon, na te zijn berecht, naar België wordt être subordonnée à la condition que la personne, après avoir été
teruggezonden teneinde aldaar de straf of de veiligheidsmaatregel te jugée, soit renvoyée en Belgique pour y subir la peine ou la mesure de
ondergaan die tegen hem in de uitvaardigende Staat is uitgesproken ». sûreté qui serait prononcée à son encontre dans l'Etat d'émission ».
Het betreft de in het geding zijnde bepaling. Il s'agit de la disposition en cause.
B.1.6.2. In de parlementaire voorbereiding werd die bepaling als volgt B.1.6.2. Au cours des travaux préparatoires, cette disposition fut
verantwoord : justifiée comme suit :
« Het tweede geval waarin de overlevering afhankelijk wordt gesteld « La deuxième hypothèse dans laquelle la remise est subordonnée à
van het verstrekken van waarborgen door de uitvaardigende [Staat] is l'octroi de garanties par l'Etat d'émission est reprise à l'article 8.
omschreven in artikel 8. In dit geval wordt de nationaliteit van de Cette hypothèse vise à prendre en compte la nationalité de la personne
betrokken persoon in aanmerking genomen. Indien het gaat om een concernée dans la procédure. Elle laisse la faculté à l'Etat
Europees aanhoudingsbevel met het oog op de instelling van vervolging d'exécution, lorsqu'il s'agit d'un mandat d'arrêt européen aux fins de
en de persoon onderdaan of ingezetene is van de uitvoerende staat, kan
deze laatste de overlevering afhankelijk stellen van de voorwaarde dat poursuite et que la personne est ressortissante ou résidente de l'Etat
de persoon naar de uitvoerende staat wordt teruggezonden teneinde d'exécution, de subordonner la remise à la condition que la personne
aldaar de straf of de veiligheidsmaatregel te ondergaan die na zijn soit renvoyée dans l'Etat d'exécution pour y subir la peine ou la
overlevering te zijnen laste in de uitvaardigende staat wordt mesure de sûreté qui serait prononcée à son encontre dans l'Etat
uitgesproken. Een dergelijke mogelijkheid bestond reeds in het d'émission suite à la remise. Une telle possibilité était déjà
Belgische recht sedert de bekrachtiging van de overeenkomst van de présente en droit belge depuis la ratification de la convention de
Europese Unie van 1996 (artikel 7) en wordt hier uitgebreid tot de l'Union européenne de 1996 (article 7). Elle est ici étendue aux
ingezetenen. résidents.
Voor de toepassing van deze bepaling moet onder meer worden verwezen Pour l'application de cette disposition, il y a lieu de se référer
naar de wet van 23 mei 1990 inzake de overbrenging tussen Staten van notamment à la loi du 23 mai 1990 sur le transfèrement inter-étatique
de gevonniste personen, naar het Verdrag van de Raad van Europa van 21 des personnes condamnées, à la convention du Conseil de l'Europe du 21
maart 1983 inzake de overbrenging van gevonniste personen, opgemaakt mars 1983 sur le transfèrement des personnes condamnées, faite à
te Straatsburg, en naar de Overeenkomst van 25 mei 1987 betreffende de Strasbourg ainsi qu'à l'accord du 25 mai 1987 relatif à l'application
toepassing tussen de lidstaten van de Europese Gemeenschap van dat entre les Etats membres des Communautés européennes, de ladite
Verdrag, opgemaakt te Brussel en goedgekeurd bij de wet van 19 juni convention, fait à Bruxelles et approuvé par la loi du 19 juin 1990,
1990, waarin onder meer vereist wordt dat de betrokken persoon zijn qui exigent notamment le consentement de la personne concernée » (Doc.
instemming verleent » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-279/001, pp. 17-18). parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-279/001, pp. 17-18).
Ten aanzien van het kaderbesluit 2002/584/JBZ Quant à la décision-cadre 2002/584/JAI
B.2.1. Het kaderbesluit 2002/584/JBZ van 13 juni 2002 heeft tot doel B.2.1. La décision-cadre 2002/584/JAI du 13 juin 2002 a pour objet de
het multilaterale uitleveringssysteem tussen de lidstaten te vervangen remplacer le système d'extradition multilatéral entre Etats membres
door een op het beginsel van wederzijdse erkenning gebaseerde regeling par un système de remise entre autorités judiciaires de personnes
van overlevering tussen rechterlijke autoriteiten van veroordeelde of condamnées ou soupçonnées aux fins d'exécution de jugements ou de
verdachte personen met het oog op tenuitvoerlegging van poursuites, fondé sur le principe de reconnaissance mutuelle (CJCE,
strafrechtelijke beslissingen of vervolging (HvJ, grote kamer, 3 mei grande chambre, 3 mai 2007, Advocaten voor de Wereld, C-303/05, Rec.,
2007, Advocaten voor de Wereld, C-303/05, Jurispr., blz. I-3633, punt
28; HvJ, grote kamer, 17 juli 2008, Szymon Kozlowski, C-66/08, punt p. I-3633, point 28; CJCE, grande chambre, 17 juillet 2008, Szymon
31; HvJ, 1 december 2008, Leymann, C-388/08 PPU, punt 42). Kozlowski, C-66/08, point 31; CJCE, 1er décembre 2008, Leymann, C-388/08 PPU, point 42).
B.2.2. De eerste, de tiende en de twaalfde overweging van het B.2.2. Les premier, dixième et douzième considérants de la
kaderbesluit van 13 juni 2002 luiden als volgt : décision-cadre du 13 juin 2002 sont ainsi libellés :
« (1) Volgens de conclusies van de Europese Raad van Tampere van 15 en « (1) Selon les conclusions du Conseil européen de Tampere des 15 et
16 oktober 1999, en met name punt 35, moet voor personen die na een 16 octobre 1999, et notamment le point 35, il convient de supprimer,
definitieve veroordeling aan de rechtspleging proberen te ontkomen, de entre les Etats membres, la procédure formelle d'extradition pour les
formele uitleveringsprocedure tussen de lidstaten worden afgeschaft en personnes qui tentent d'échapper à la justice après avoir fait l'objet
moeten voor personen die ervan verdacht worden een strafbaar feit te d'une condamnation définitive et d'accélérer les procédures
hebben begaan, de uitleveringsprocedures worden versneld. d'extradition relatives aux personnes soupçonnées d'avoir commis une infraction.
[...] [...]
(10) De regeling inzake het Europees aanhoudingsbevel berust op een (10) Le mécanisme du mandat d'arrêt européen repose sur un degré de
hoge mate van vertrouwen tussen de lidstaten. De toepassing ervan kan confiance élevé entre les Etats membres. La mise en oeuvre de celui-ci
slechts worden opgeschort in geval van een ernstige en voortdurende ne peut être suspendue qu'en cas de violation grave et persistante par
schending door een lidstaat van de in artikel 6, lid 1, van het un des Etats membres des principes énoncés à l'article 6, paragraphe
Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde beginselen, welke 1, du traité sur l'Union européenne, constatée par le Conseil en
schending door de Raad is geconstateerd overeenkomstig artikel 7, lid application de l'article 7, paragraphe 1, dudit traité avec les
1, en volgens de procedure van artikel 7, lid 2, van dat Verdrag. conséquences prévues au paragraphe 2 du même article.
[...] [...]
(12) Dit kaderbesluit eerbiedigt de grondrechten en voldoet aan de (12) La présente décision-cadre respecte les droits fondamentaux et
beginselen die worden erkend bij artikel 6 van het Verdrag betreffende observe les principes reconnus par l'article 6 du traité sur l'Union
de Europese Unie en zijn weergegeven in het Handvest van de européenne et reflétés dans la Charte des droits fondamentaux de
grondrechten van de Europese Unie, met name in hoofdstuk VI. Niets in l'Union européenne, notamment son chapitre VI. Rien dans la présente
dit kaderbesluit staat eraan in de weg dat de overlevering kan worden décision-cadre ne peut être interprété comme une interdiction de
geweigerd van een persoon tegen wie een Europees aanhoudingsbevel is refuser la remise d'une personne qui fait l'objet d'un mandat d'arrêt
européen s'il y a des raisons de croire, sur la base d'éléments
uitgevaardigd, indien er objectieve redenen bestaan om aan te nemen objectifs, que ledit mandat a été émis dans le but de poursuivre ou de
dat het Europees aanhoudingsbevel is uitgevaardigd met het oog op punir une personne en raison de son sexe, de sa race, de sa religion,
vervolging of bestraffing van die persoon op grond van zijn geslacht, de son origine ethnique, de sa nationalité, de sa langue, de ses
ras, godsdienst, etnische afstamming, nationaliteit, taal, politieke opinions politiques ou de son orientation sexuelle, ou qu'il peut être
overtuiging of seksuele geaardheid of dat de positie van die persoon porté atteinte à la situation de cette personne pour l'une de ces
kan worden aangetast om een van deze redenen ». raisons ».
B.2.3. Artikel 1 van het kaderbesluit bepaalt : B.2.3. L'article 1er de la décision-cadre dispose :
« 1. Het Europees aanhoudingsbevel is een rechterlijke beslissing die « 1. Le mandat d'arrêt européen est une décision judiciaire émise par
door een lidstaat wordt uitgevaardigd met het oog op de aanhouding en un Etat membre en vue de l'arrestation et de la remise par un autre
de overlevering door een andere lidstaat van een persoon die gezocht Etat membre d'une personne recherchée pour l'exercice de poursuites
wordt met het oog op strafvervolging of uitvoering van een tot pénales ou pour l'exécution d'une peine ou d'une mesure de sûreté
vrijheidsbeneming strekkende straf of maatregel. privatives de liberté.
2. De lidstaten verbinden zich ertoe om, op grond van het beginsel van 2. Les Etats membres exécutent tout mandat d'arrêt européen, sur la
wederzijdse erkenning en overeenkomstig de bepalingen van dit base du principe de reconnaissance mutuelle et conformément aux
kaderbesluit, elk Europees aanhoudingsbevel ten uitvoer te leggen. dispositions de la présente décision-cadre.
3. Dit kaderbesluit kan niet tot gevolg hebben dat de verplichting tot 3. La présente décision-cadre ne saurait avoir pour effet de modifier
eerbiediging van de grondrechten en de fundamentele rechtsbeginselen, l'obligation de respecter les droits fondamentaux et les principes
zoals die zijn neergelegd in artikel 6 van het Verdrag betreffende de juridiques fondamentaux tels qu'ils sont consacrés par l'article 6 du
Europese Unie, wordt aangetast ». traité sur l'Union européenne ».
B.2.4. Artikel 4 van het kaderbesluit bepaalt : B.2.4. L'article 4 de la décision-cadre dispose :
« De uitvoerende rechterlijke autoriteit kan de tenuitvoerlegging van « L'autorité judiciaire d'exécution peut refuser d'exécuter le mandat
het Europees aanhoudingsbevel weigeren in de volgende gevallen : d'arrêt européen :
[...] [...]
6) het Europees aanhoudingsbevel is uitgevaardigd met het oog op de 6) si le mandat d'arrêt européen a été délivré aux fins d'exécution
tenuitvoerlegging van een vrijheidsstraf of een tot vrijheidsbeneming
strekkende maatregel, terwijl de gezochte persoon verblijft in of d'une peine ou d'une mesure de sûreté privatives de liberté, lorsque
onderdaan of ingezetene is van de uitvoerende lidstaat en deze staat la personne recherchée demeure dans l'Etat membre d'exécution, en est
zich ertoe verbindt die straf of maatregel overeenkomstig zijn ressortissante ou y réside, et que cet Etat s'engage à exécuter cette
nationale recht zelf ten uitvoer te leggen; peine ou mesure de sûreté conformément à son droit interne;
[...] ». [...] ».
Die grond tot niet-tenuitvoerlegging « strekt [...] er in het Ce motif de non-exécution « a notamment pour but de permettre à
bijzonder toe de uitvoerende rechterlijke autoriteit in staat te l'autorité judiciaire d'exécution d'accorder une importance
stellen een bijzonder gewicht te hechten aan de mogelijkheid de kansen particulière à la possibilité d'accroître les chances de réinsertion
op sociale re-integratie van de gezochte persoon na het einde van de sociale de la personne recherchée à l'expiration de la peine à
straf waartoe deze is veroordeeld, te verhogen » (HvJ, grote kamer, 17 laquelle cette dernière a été condamnée » (CJCE, grande chambre, 17
juli 2008, Szymon Kozlowski, C-66/08, punt 45). juillet 2008, Szymon Kozlowski, C-66/08, point 45).
B.2.5. Artikel 5 van het kaderbesluit bepaalt : B.2.5. L'article 5 de la décision-cadre dispose :
« De tenuitvoerlegging van het Europees aanhoudingsbevel door de « L'exécution du mandat d'arrêt européen par l'autorité judiciaire
uitvoerende rechterlijke autoriteit kan door het recht van de
uitvoerende lidstaat afhankelijk worden gesteld van een van de d'exécution peut être subordonnée par le droit de l'Etat membre
volgende voorwaarden : d'exécution à l'une des conditions suivantes :
1. indien het Europees aanhoudingsbevel is uitgevaardigd ter 1) lorsque le mandat d'arrêt européen a été délivré aux fins
uitvoering van een bij verstek opgelegde vrijheidsstraf of een tot
vrijheidsbeneming strekkende maatregel, dat wil zeggen dat de d'exécution d'une peine ou d'une mesure de sûreté prononcées par une
betrokkene niet aanwezig was omdat hij niet persoonlijk gedagvaard of décision rendue par défaut et si la personne concernée n'a pas été
anderszins in kennis gesteld is van datum en plaats van de citée à personne ni autrement informée de la date et du lieu de
terechtzitting die tot het verstekvonnis heeft geleid, kan l'audience qui a mené à la décision rendue par défaut, la remise peut
overlevering afhankelijk worden gesteld van de voorwaarde dat de être subordonnée à la condition que l'autorité judiciaire d'émission
uitvaardigende rechterlijke autoriteit een voldoende garantie geeft donne des assurances jugées suffisantes pour garantir à la personne
dat de persoon tegen wie het Europees aanhoudingsbevel is qui fait l'objet du mandat d'arrêt européen qu'elle aura la
uitgevaardigd, in de gelegenheid zal worden gesteld in de possibilité de demander une nouvelle procédure de jugement dans l'Etat
uitvaardigende lidstaat om een nieuw proces te verzoeken en aanwezig membre d'émission et d'être jugée en sa présence;
te zijn op de terechtzitting;
[...] [...]
3. indien de persoon tegen wie een Europees aanhoudingsbevel ter fine 3) lorsque la personne qui fait l'objet d'un mandat d'arrêt européen
van een strafvervolging is uitgevaardigd, onderdaan of ingezetene van aux fins de poursuite est ressortissante ou résidente de l'Etat membre
de uitvoerende lidstaat is, kan overlevering afhankelijk worden d'exécution, la remise peut être subordonnée à la condition que la
gesteld van de garantie dat de persoon, na te zijn berecht, wordt personne, après avoir été entendue, soit renvoyée dans l'Etat membre
teruggezonden naar de uitvoerende lidstaat om daar de vrijheidsstraf d'exécution afin d'y subir la peine ou la mesure de sûreté privatives
of de tot vrijheidsbeneming strekkende maatregel te ondergaan die hem de liberté qui serait prononcée à son encontre dans l'Etat membre
eventueel wordt opgelegd in de uitvaardigende lidstaat ». d'émission ».
Ten aanzien van de prejudiciële vraag Quant à la question préjudicielle
B.3.1. Aan de verwijzende rechter wordt een verzoek tot B.3.1. Le juge a quo est saisi d'une demande d'exécution d'un mandat
tenuitvoerlegging van een Europees aanhoudingsbevel voorgelegd dat d'arrêt européen délivré par une autorité judiciaire roumaine aux fins
door een Roemeense rechterlijke autoriteit is uitgevaardigd met het
oog op de tenuitvoerlegging van een bij verstek uitgesproken d'exécution d'une condamnation à une peine d'emprisonnement de quatre
veroordeling tot een gevangenisstraf van vier jaar. ans prononcée par défaut.
Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat de in het geding zijnde Il ressort de la décision de renvoi que la personne en cause, de
persoon, die van Roemeense nationaliteit is en met zijn gezin in België verblijft, in eerste aanleg tot vier jaar gevangenisstraf is veroordeeld. Die veroordeling is in hoger beroep bevestigd. Zowel de tweede strafrechtelijke afdeling van de Rechtbank te Boekarest als het Hof van Beroep te Boekarest hadden de veroordeelde toegestaan zijn straf op zijn werkplaats uit te voeren. Die twee beslissingen zijn na een procedure op tegenspraak gewezen. Bij een beslissing van 15 januari 2002 verklaarde de strafrechtelijke afdeling van het Hooggerechtshof, die bij verstek uitspraak deed, die twee beslissingen nietig en legde zij de veroordeelde de verplichting op zijn straf in een regime van hechtenis te ondergaan, terwijl hij nationalité roumaine et résidant en Belgique avec sa famille, a été condamnée à quatre ans d'emprisonnement en première instance. Cette condamnation fut confirmée en degré d'appel. Tant la deuxième section pénale du Tribunal de Bucarest que la Cour d'appel de Bucarest avaient autorisé le condamné à exécuter sa peine sur son lieu de travail. Ces deux décisions ont été rendues à l'issue d'une procédure contradictoire. Par une décision du 15 janvier 2002, la section pénale de la Cour suprême de justice, statuant par défaut, cassa ces deux décisions et
niet persoonlijk in kennis was gesteld van de datum en de plaats van imposa au condamné de purger sa peine en régime de détention alors
de terechtzitting voor het Hooggerechtshof. In het aanhoudingsbevel qu'il n'avait pas été informé personnellement de la date et du lieu de
wordt verduidelijkt dat, in dergelijke omstandigheden, « op verzoek l'audience devant la Cour suprême. Il est précisé, dans le mandat
van de veroordeelde, over de zaak opnieuw uitspraak zal kunnen worden d'arrêt, que, dans de telles conditions, « la cause pourra être
gedaan door de instantie die in eerste aanleg over de zaak heeft rejugée par l'instance qui a jugé dans la première instance, à la
geoordeeld ». De verwijzende rechter merkt op dat niets aantoont dat demande du condamné ». Le juge a quo relève que rien n'indique que la
de veroordeelde van dat recht heeft afgezien. personne condamnée ait renoncé à ce droit.
B.3.2. In die context wordt het Hof ondervraagd over de B.3.2. La Cour est interrogée, dans ce contexte, sur la compatibilité
bestaanbaarheid van artikel 8 van de in het geding zijnde wet met de
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, indien dat artikel wordt de l'article 8 de la loi en cause avec les articles 10 et 11 de la
geïnterpreteerd als zijnde enkel van toepassing op het Europees Constitution si cet article est interprété comme ne s'appliquant qu'au
aanhoudingsbevel uitgevaardigd met het oog op de instelling van strafvervolging en niet eveneens op het Europees aanhoudingsbevel uitgevaardigd met het oog op de tenuitvoerlegging van een veroordeling tot een vrijheidsbenemende straf, die bij verstek is uitgesproken en waartegen de veroordeelde nog over een rechtsmiddel beschikt. Ten aanzien van de ontvankelijkheid van de prejudiciële vraag B.4.1. De Ministerraad is van oordeel dat het in de prejudiciële vraag bedoelde verschil in behandeling niet uit de in het geding zijnde bepaling maar uit het in B.1.4.2 aangehaalde artikel 25 van de wet van 23 mei 1990 voortvloeit. B.4.2. De artikelen 18, § 2, en 25 van de wet van 23 mei 1990, zoals zij door de verwijzende rechter worden geïnterpreteerd, hebben tot gevolg dat artikel 6, 4°, van de in het geding zijnde wet niet van toepassing is op de tenuitvoerlegging van een Europees aanhoudingsbevel met het oog op de tenuitvoerlegging van een straf uitgesproken bij een bij verstek gewezen vonnis dat niet in kracht van gewijsde is gegaan. Daaruit volgt dat het onderzoeksgerecht, in dat geval, niet kan weigeren de betrokkene over te leveren aan de uitvaardigende lidstaat op grond van het feit dat de bevoegde Belgische autoriteiten zich ertoe verbinden de straf « overeenkomstig de Belgische wetgeving » ten uitvoer te leggen, terwijl het, op dezelfde grond, de tenuitvoerlegging van het aanhoudingsbevel wel kan weigeren wanneer de veroordeling is uitgesproken bij een bij verstek gewezen vonnis dat definitief is geworden. De prejudiciële vraag heeft echter betrekking op een andere vergelijking. Zij verzoekt het Hof zich uit te spreken over de situatie van de persoon, die is veroordeeld bij een bij verstek gewezen vonnis waartegen hij nog over een rechtsmiddel beschikt, en voor wie, in tegenstelling tot de persoon op wie een Europees aanhoudingsbevel met het oog op de instelling van strafvervolging betrekking heeft, de tenuitvoerlegging van het aanhoudingsbevel dat op hem betrekking heeft, niet afhankelijk kan worden gesteld van de voorwaarde dat hij naar België wordt teruggezonden teneinde aldaar de mandat d'arrêt européen délivré aux fins de poursuite et non également au mandat d'arrêt européen délivré aux fins d'exécution d'une condamnation à une peine privative de liberté, prononcée par défaut et contre laquelle l'individu condamné dispose encore d'une voie de recours. Quant à la recevabilité de la question préjudicielle B.4.1. Le Conseil des ministres estime que la différence de traitement visée dans la question préjudicielle découle, non de la disposition en cause, mais de l'article 25, cité en B.1.4.2, de la loi du 23 mai 1990. B.4.2. Tels qu'ils sont interprétés par le juge a quo, les articles 18, § 2, et 25 de la loi du 23 mai 1990 rendent l'article 6, 4°, de la loi en cause inapplicable à l'exécution d'un mandat d'arrêt européen aux fins d'exécution d'une peine prononcée par un jugement rendu par défaut n'ayant pas acquis force de chose jugée. Il s'ensuit que la juridiction d'instruction ne peut, dans ce cas, refuser de remettre la personne concernée à l'Etat membre d'émission au motif que les autorités belges compétentes s'engagent à exécuter la peine « conformément à la loi belge » alors qu'elle peut, au même motif, refuser l'exécution du mandat d'arrêt lorsque la condamnation est prononcée par une décision rendue par défaut devenue définitive. La question préjudicielle porte toutefois sur une autre comparaison. Elle invite la Cour à se prononcer sur la situation de la personne condamnée par une décision rendue par défaut contre laquelle elle dispose encore d'un recours et qui, à la différence de la personne faisant l'objet d'un mandat d'arrêt européen aux fins de poursuite, ne peut voir l'exécution du mandat d'arrêt dont elle fait l'objet être subordonnée à la condition qu'elle soit renvoyée en Belgique pour y purger la peine ou la mesure de sûreté à laquelle elle serait
straf of de veiligheidsmaatregel te ondergaan waartoe hij definitief définitivement condamnée. Cette différence de traitement trouve sa
zou zijn veroordeeld. Dat verschil in behandeling vindt zijn oorsprong
in de in het geding zijnde bepaling. source dans la disposition en cause.
B.4.3. De prejudiciële vraag is bijgevolg ontvankelijk. B.4.3. La question préjudicielle est donc recevable.
Ten gronde Quant au fond
B.5.1. De artikelen 4, 6, 4°, en 8 van de in het geding zijnde wet B.5.1. Les articles 4, 6, 4°, et 8 de la loi en cause établissent un
voeren een juridisch stelsel in op grond van zowel het wederzijdse régime juridique fondé tant sur la confiance mutuelle entre les Etats
vertrouwen tussen de lidstaten van de Europese Unie als de wens om de membres de l'Union européenne que sur la volonté de respecter les
grondrechten te eerbiedigen. droits fondamentaux.
B.5.2. Door te bepalen dat de tenuitvoerlegging van het Europees B.5.2. En disposant que l'exécution du mandat d'arrêt européen peut
aanhoudingsbevel kan worden geweigerd wanneer de persoon « verblijft être refusée lorsque la personne « demeure dans l'Etat membre
in of onderdaan of ingezetene is van de uitvoerende lidstaat », strekt d'exécution, en est ressortissante ou y réside », l'article 4, point
artikel 4, punt 6), van het kaderbesluit « er in het bijzonder toe de 6), de la décision-cadre « a notamment pour but de permettre à
uitvoerende rechterlijke autoriteit in staat te stellen een bijzonder l'autorité judiciaire d'exécution d'accorder une importance
belang te hechten aan de mogelijkheid de kansen op sociale particulière à la possibilité d'accroître les chances de réinsertion
re-integratie van de gezochte persoon na het einde van de straf sociale de la personne recherchée à l'expiration de la peine à
waartoe deze is veroordeeld, te verhogen » (HvJ, grote kamer, 17 juli laquelle cette dernière a été condamnée » (CJCE, grande chambre, 17
2008, Szymon Kozlowski, reeds aangehaald, punt 45). Zulks is het geval juillet 2008, Szymon Kozlowski, précité, point 45). Tel est le cas
bij een persoon die « ofwel zijn werkelijke verblijfplaats in de d'une personne qui « soit a établi sa résidence réelle dans l'Etat
uitvoerende lidstaat heeft gevestigd, ofwel, op grond van een duurzaam membre d'exécution, soit a acquis, à la suite d'un séjour stable d'une
verblijf in deze staat gedurende een bepaalde periode, een band met certaine durée dans ce même Etat, des liens de rattachement avec ce
deze staat heeft opgebouwd die vergelijkbaar is met die van een dernier d'un degré similaire à ceux résultant d'une résidence » (point
ingezetene » (punt 46). 46).
Te dezen stelt de verwijzende rechter vast dat de betrokkene « sedert En l'espèce, le juge a quo constate que l'intéressé « réside en
meer dan vijf jaar in België verblijft en er onmiskenbare familiale, Belgique depuis plus de cinq ans et y possède des attaches familiales,
sociale en beroepsbanden heeft ». sociales et professionnelles indéniables ».
De betrokkene doet overigens gelden dat, in de hypothese dat een Par ailleurs, l'intéressé fait valoir que dans l'hypothèse où un
nieuwe rechterlijke beslissing gewezen op verzet een straf zou nouveau jugement rendu sur opposition prononcerait une peine à
uitspreken die in Roemenië en niet in België ten uitvoer moet worden exécuter en Roumanie et non en Belgique, il pourrait être porté
gelegd, afbreuk zou kunnen worden gedaan aan het bij artikel 8 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens beschermde recht op eerbiediging van zijn privé- en gezinsleven. B.6.1. De Ministerraad is van oordeel dat een Europees aanhoudingsbevel dat is uitgevaardigd met het oog op de tenuitvoerlegging van een veroordeling bij verstek die niet definitief is, niet als een aanhoudingsbevel met het oog op de tenuitvoerlegging van een straf of veiligheidsmaatregel, in de zin van artikel 6, 4°, van de in het geding zijnde wet, maar wel als een aanhoudingsbevel uitgevaardigd met het oog op de instelling van strafvervolging, in de zin van de in het geding zijnde bepaling, moet worden beschouwd. In die interpretatie zou het in de prejudiciële vraag aangevoerde atteinte au droit au respect de sa vie privée et familiale protégé par l'article 8 de la Convention européenne des droits de l'homme. B.6.1. Le Conseil des ministres estime qu'un mandat d'arrêt européen délivré aux fins d'exécution d'une condamnation par défaut qui n'est pas définitive doit être considéré, non comme un mandat d'arrêt aux fins d'exécution d'une peine ou d'une mesure de sûreté, au sens de l'article 6, 4°, de la loi en cause, mais comme un mandat d'arrêt délivré aux fins de poursuite, au sens de la disposition en cause. Cette interprétation supprimerait la différence de traitement invoquée
verschil in behandeling niet bestaan. dans la question préjudicielle.
B.6.2. De in het geding zijnde wet is het rechtstreekse gevolg van het B.6.2. La loi en cause est la conséquence directe de la décision-cadre
voormelde kaderbesluit. précitée.
Rekening houdend met wat in de twaalfde overweging van het Compte tenu de ce qui est dit au douzième considérant de la
kaderbesluit is bepaald, vindt de in artikel 5, punt 1), van dat décision-cadre, la règle édictée à l'article 5, point 1), de celle-ci
kaderbesluit besloten regel zijn oorsprong in de vaste rechtspraak van trouve son origine dans la jurisprudence constante de la Cour
het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, waaruit volgt dat een européenne des droits de l'homme selon laquelle une personne qui a
persoon die bij verstek is veroordeeld, terwijl hij niet daadwerkelijk fait l'objet d'une condamnation par défaut, alors qu'elle n'a pas été
persoonlijk was gedagvaard of anderszins individueel en daadwerkelijk réellement citée à personne ni autrement informée individuellement et
in kennis is gesteld van de datum en de plaats van de terechtzitting effectivement de la date et du lieu de l'audience qui a mené à la
die tot het verstekvonnis heeft geleid, niet kan worden geacht een décision rendue par défaut, ne peut être considérée comme ayant
eerlijk proces in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor bénéficié d'un procès équitable au sens de l'article 6 de la
de rechten van de mens te hebben genoten en dat hij, ter uitvoering Convention européenne des droits de l'homme et ne peut, en exécution
van een dergelijk vonnis, niet op rechtsgeldige wijze van zijn d'une telle décision, être valablement privée de sa liberté au sens de
vrijheid kan worden beroofd in de zin van artikel 5.1 van dat Verdrag. l'article 5.1 de ladite Convention. Si, en vertu de la décision-cadre,
Indien de overlevering, volgens het kaderbesluit, afhankelijk « kan » la remise « peut » être subordonnée « à la condition que l'autorité
worden gesteld « van de voorwaarde dat de uitvaardigende rechterlijke judiciaire d'émission donne des assurances jugées suffisantes pour
autoriteit een voldoende garantie geeft dat de persoon tegen wie het garantir à la personne qui fait l'objet du mandat d'arrêt européen
Europees aanhoudingsbevel is uitgevaardigd, in de gelegenheid zal qu'elle aura la possibilité de demander une nouvelle procédure de
worden gesteld in de uitvaardigende lidstaat om een nieuw proces te jugement dans l'Etat membre d'émission et d'être jugée en sa présence
verzoeken en aanwezig te zijn op de terechtzitting », rijst de vraag », la question se pose de savoir si, lorsqu'il est fait usage par
of, wanneer van die mogelijkheid gebruik wordt gemaakt door de l'autorité judiciaire d'exécution de cette faculté, un tel mandat
uitvoerende rechterlijke autoriteit, een dergelijk aanhoudingsbevel
zou kunnen worden beschouwd als een aanhoudingsbevel met het oog op de d'arrêt pourrait être considéré comme un mandat aux fins de poursuite
instelling van strafvervolging in de zin van het kaderbesluit, in welk au sens de la décision-cadre, auquel cas les dispositions de l'article
geval de bepalingen van artikel 5, punt 3), van het kaderbesluit van 5, point 3), de la décision-cadre seraient applicables.
toepassing zouden zijn. Die interpretatie blijkt echter niet overeen te stemmen met de Il apparaît toutefois que cette interprétation ne correspond pas au
tekstuele bewoordingen van de bepalingen van het kaderbesluit, ook al libellé textuel des dispositions de la décision-cadre, même si la
zou de draagwijdte van de voormelde overweging tot die conclusie portée du considérant précité était de nature à conduire à cette
kunnen leiden. conclusion.
B.6.3. Krachtens artikel 35, lid 1, van het Verdrag betreffende de B.6.3. En vertu de l'article 35, paragraphe 1, du Traité sur l'Union
Europese Unie is het Hof van Justitie bevoegd om, bij wijze van
prejudiciële beslissing, uitspraak te doen over de uitlegging en de européenne, la Cour de justice est compétente pour statuer, à titre
geldigheid van kaderbesluiten. België heeft, overeenkomstig artikel préjudiciel, sur l'interprétation et la validité des décisions-cadres.
35, lid 2, van het Verdrag, de bevoegdheid van het Hof van Justitie Conformément à l'article 35, paragraphe 2, de ce Traité, la Belgique a
ter zake aanvaard. accepté la compétence de la Cour de justice en la matière.
B.6.4. Bijgevolg dient het Hof van Justitie te worden ondervraagd over B.6.4. En conséquence, il s'impose d'interroger la Cour de justice sur
de interpretatie van de artikelen 4, punt 6), en 5, punten 1) en 3), l'interprétation des articles 4, point 6), et 5, points 1) et 3), de
van het kaderbesluit en dient aan dat Hof de in het beschikkend la décision-cadre et de lui poser la première question préjudicielle
gedeelte weergegeven eerste prejudiciële vraag te worden gesteld.
B.7.1. In het geval dat het Hof van Justitie zou oordelen dat het mentionnée au dispositif.
Europees aanhoudingsbevel dat is uitgevaardigd met het oog op de B.7.1. Dans l'hypothèse où la Cour de justice estimerait que le mandat
tenuitvoerlegging van een veroordeling bij verstek tot een d'arrêt européen délivré aux fins d'exécution d'une condamnation par
vrijheidsstraf waartegen nog een rechtsmiddel openstaat, niet onder défaut à une peine privative de liberté contre laquelle existe encore
het toepassingsgebied van artikel 5, punt 3), van het kaderbesluit un recours ne tombe pas dans le champ d'application de l'article 5,
valt, dan zou de vraag rijzen of dat artikel, in samenhang gelezen met point 3), de la décision-cadre, se poserait alors la question de
artikel 4, punt 6), van hetzelfde kaderbesluit, zich ertegen verzet savoir si cet article, lu en combinaison avec l'article 4, point 6),
dat het de uitvoerende rechterlijke autoriteiten mogelijk zou worden gemaakt de overlevering van de persoon op wie een Europees aanhoudingsbevel betrekking heeft, afhankelijk te stellen van de voorwaarde dat die persoon naar België wordt teruggezonden teneinde de vrijheidsstraf of de tot vrijheidsbeneming strekkende maatregel ten uitvoer te leggen waartoe die persoon door de rechterlijke autoriteiten van de uitvaardigende Staat definitief zou zijn veroordeeld. De Ministerraad voert dienaangaande aan dat de wetgever niet in een dergelijke mogelijkheid kan voorzien op straffe van schending van het voormelde kaderbesluit. B.7.2. Rekening houdend met wat voorafgaat, dient aan het Hof van Justitie de in het beschikkend gedeelte weergegeven tweede prejudiciële vraag te worden gesteld. B.8.1. Indien de tweede vraag bevestigend wordt beantwoord, zou het in de prejudiciële vraag opgeworpen verschil in behandeling onrechtstreeks zijn oorsprong vinden in artikel 5, punt 3), van het de la même décision-cadre, s'oppose à ce qu'il soit permis aux autorités judiciaires d'exécution de subordonner la remise de la personne qui fait l'objet d'un mandat d'arrêt européen à la condition qu'elle soit renvoyée en Belgique afin d'y subir la peine ou la mesure de sûreté privatives de liberté à laquelle elle serait condamnée définitivement par les autorités judiciaires de l'Etat d'émission. A cet égard, le Conseil des ministres soutient que le législateur ne peut prévoir une telle faculté sous peine de violer la décision-cadre précitée. B.7.2. Compte tenu de ce qui précède, il y a lieu de poser à la Cour de justice la deuxième question préjudicielle mentionnée au dispositif. B.8.1. En cas de réponse positive à la deuxième question, la différence de traitement soulevée par la question préjudicielle trouverait sa source indirecte dans l'article 5, point 3), de la
kaderbesluit, in samenhang gelezen met artikel 4, punt 6), van décision-cadre, lu en combinaison avec l'article 4, point 6), de la
hetzelfde kaderbesluit, waarvan de in het geding zijnde wet de même décision-cadre dont la loi en cause constitue la transposition
verplichte omzetting vormt in het interne recht. obligatoire en droit interne.
Zowel de Europese instellingen als de lidstaten, wanneer zij het recht Or, tant les institutions européennes que les Etats membres,
van de Unie ten uitvoer leggen, zijn echter onderworpen aan de lorsqu'ils mettent en oeuvre le droit de l'Union, sont soumis au
controle op de verenigbaarheid van hun handelingen met de verdragen en contrôle de la conformité de leurs actes avec les traités et les
met de algemene rechtsbeginselen van de Unie (HvJ, grote kamer, 3 mei principes généraux du droit de l'Union (CJCE, grande chambre, 3 mai
2007, Advocaten voor de Wereld, C-303/05, punt 45), met inbegrip van 2007, Advocaten voor de Wereld, C-303/05, point 45), en ce compris le
het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. principe d'égalité et de non-discrimination.
B.8.2. Verschillen van inzicht tussen de rechterlijke instanties over B.8.2. Des différences d'interprétation entre les instances
de geldigheid van een kaderbesluit en over de geldigheid van de judiciaires concernant la validité d'une décision-cadre et la validité
wetgeving die daarvan de implementatie vormt in het interne recht, de la législation qui en constitue la mise en oeuvre en droit interne
zouden de eenheid van de Europese rechtsorde in gevaar brengen en compromettraient l'unité de l'ordre juridique européen et porteraient
afbreuk doen aan het rechtszekerheidsbeginsel. atteinte au principe général de la sécurité juridique.
B.8.3. Aangezien de controle van de uitlegging en van de geldigheid B.8.3. Dès lors que le contrôle de l'interprétation et de la validité
van een krachtens artikel 34, lid 2, onder b), van het Verdrag d'une décision-cadre prise en vertu de l'article 34, paragraphe 2,
betreffende de Europese Unie aangenomen kaderbesluit volgens de sous b), du Traité sur l'Union européenne relève, selon les articles
artikelen 35 en 46 van dat Verdrag tot de bevoegdheid van het Hof van 35 et 46 de ce Traité, de la compétence de la Cour de justice des
Justitie van de Europese Gemeenschappen behoort, waarvan België de
bevoegdheid ter zake heeft aanvaard, is het noodzakelijk het Hof van Communautés européennes, dont la Belgique a admis la compétence en la
Justitie te ondervragen over de bestaanbaarheid van artikel 5, punt matière, il est nécessaire d'interroger la Cour de justice sur la
3), in samenhang gelezen met artikel 4, punt 6), van het voormelde compatibilité de l'article 5, point 3), lu en combinaison avec
kaderbesluit, met artikel 6 van het EU-Verdrag en, meer in het l'article 4, point 6), de la décision-cadre précitée avec l'article 6
bijzonder, met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. du Traité UE et, plus particulièrement, avec le principe d'égalité et
de non-discrimination.
De Ministerraad verzoekt trouwens dat een dergelijke vraag aan het Hof Le Conseil des ministres demande d'ailleurs qu'une telle question soit
van Justitie zou worden voorgelegd. adressée à la Cour de justice.
B.8.4. Bijgevolg dient subsidiair de in het beschikkend gedeelte B.8.4. En conséquence, il y a lieu de poser à titre subsidiaire la
weergegeven derde prejudiciële vraag te worden gesteld. troisième question préjudicielle mentionnée au dispositif.
B.9.1. Indien de eerste vraag ontkennend wordt beantwoord, dient het B.9.1. En cas de réponse négative à la première question, il convient
Hof van Justitie te worden ondervraagd over de mogelijkheid voor de d'interroger la Cour de justice sur la possibilité pour le législateur
wetgever om in een grond tot weigering te voorzien zoals die is de prévoir une cause de refus telle que celle qui est prévue à
bedoeld in artikel 4, 5°, van de in het geding zijnde wet, hoewel die l'article 4, 5°, de la loi en cause alors qu'elle n'est pas reprise
grond niet is vermeld in de in het kaderbesluit bedoelde gronden tot parmi les motifs de refus obligatoires ou facultatifs visés par la
verplichte of facultatieve weigering, maar slechts in de overwegingen décision-cadre, tout en étant évoquée dans ses considérants et à son
ervan en in artikel 1, lid 3, van het kaderbesluit. article 1er, paragraphe 3.
Zonder dat het Hof zich thans dient uit te spreken over de juiste Sans avoir à se prononcer, à l'heure actuelle, sur la portée exacte de
draagwijdte van dat artikel 4, 5°, zou het ertoe kunnen worden cet article 4, 5°, la Cour pourrait être amenée à devoir prendre en
gebracht dat het met die bepaling rekening dient te houden bij het
onderzoek van de bestaanbaarheid van de in het geding zijnde bepaling compte cette disposition dans l'examen de la compatibilité de la
met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie. disposition en cause avec le principe d'égalité et de
non-discrimination.
B.9.2. Subsidiair dient bijgevolg de in het beschikkend gedeelte B.9.2. Il y a donc lieu de poser, à titre subsidiaire, la quatrième
weergegeven vierde vraag te worden gesteld. question mentionnée au dispositif.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof, la Cour,
alvorens uitspraak te doen ten gronde, avant de statuer au fond,
stelt aan het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen de pose à la Cour de justice des Communautés européennes les questions
volgende prejudiciële vragen : préjudicielles suivantes :
1. Dient het Europees aanhoudingsbevel uitgevaardigd met het oog op de 1. Le mandat d'arrêt européen délivré aux fins de l'exécution d'une
tenuitvoerlegging van een veroordeling die bij verstek is gewezen condamnation rendue par défaut sans que la personne condamnée n'ait
zonder dat de veroordeelde in kennis is gesteld van de plaats of de été informée du lieu ou de la date de l'audience et contre laquelle
datum van de terechtzitting en waartegen die persoon nog over een celle-ci dispose encore d'un recours doit-il être considéré, non comme
rechtsmiddel beschikt, te worden beschouwd, niet als een
aanhoudingsbevel met het oog op de tenuitvoerlegging van een un mandat d'arrêt aux fins d'exécution d'une peine ou d'une mesure de
vrijheidsstraf of een tot vrijheidsbeneming strekkende maatregel, in
de zin van artikel 4, punt 6), van het kaderbesluit 2002/584/JBZ van sûreté privatives de liberté, au sens de l'article 4, point 6), de la
de Raad van de Europese Unie van 13 juni 2002 betreffende het Europees décision-cadre du Conseil de l'Union européenne 2002/584/JAI du 13
aanhoudingsbevel en de procedures van overlevering tussen de juin 2002 relative au mandat d'arrêt européen et aux procédures de
lidstaten, maar wel als een aanhoudingsbevel met het oog op de remise entre Etats membres, mais comme un mandat d'arrêt aux fins de
instelling van strafvervolging, in de zin van artikel 5, punt 3), van poursuite, au sens de l'article 5, point 3), de la même décision-cadre
hetzelfde kaderbesluit ? ?
2. Dienen, indien de eerste vraag ontkennend wordt beantwoord, de 2. En cas de réponse négative à la première question, les articles 4,
artikelen 4, punt 6), en 5, punt 3), van hetzelfde kaderbesluit in die point 6), et 5, point 3), de la même décision-cadre doivent-ils être
zin te worden geïnterpreteerd dat zij de lidstaten niet toelaten de interprétés comme ne permettant pas aux Etats membres de subordonner
overlevering aan de rechterlijke autoriteiten van de uitvaardigende la remise aux autorités judiciaires de l'Etat d'émission d'une
Staat van een persoon die op hun grondgebied verblijft en op wie, in personne résidant sur leur territoire, qui fait l'objet, dans les
de in de eerste vraag beschreven omstandigheden, een aanhoudingsbevel circonstances décrites dans la première question, d'un mandat d'arrêt
met het oog op de tenuitvoerlegging van een vrijheidsstraf of een tot aux fins d'exécution d'une peine ou d'une mesure de sûreté privatives
vrijheidsbeneming strekkende maatregel betrekking heeft, afhankelijk
te stellen van de voorwaarde dat die persoon naar de uitvoerende Staat de liberté, à la condition que cette personne soit renvoyée dans
wordt teruggezonden teneinde aldaar de vrijheidsstraf of de tot l'Etat d'exécution afin d'y subir la peine ou la mesure de sûreté
vrijheidsbeneming strekkende maatregel te ondergaan die definitief privatives de liberté qui serait prononcée définitivement à son
tegen hem in de uitvaardigende Staat zou worden uitgesproken ? encontre dans l'Etat d'émission ?
3. Schenden, indien de tweede vraag bevestigend wordt beantwoord, 3. En cas de réponse positive à la deuxième question, ces mêmes
diezelfde artikelen artikel 6, lid 2, van het Verdrag betreffende de articles violent-ils l'article 6, paragraphe 2, du Traité sur l'Union
Europese Unie, meer bepaald het beginsel van gelijkheid en européenne et, plus spécifiquement, le principe d'égalité et de
niet-discriminatie ? non-discrimination ?
4. Dienen, indien de eerste vraag ontkennend wordt beantwoord, de 4. En cas de réponse négative à la première question, les articles 3
artikelen 3 en 4 van hetzelfde kaderbesluit in die zin te worden et 4 de la même décision-cadre doivent-ils être interprétés comme
geïnterpreteerd dat zij zich ertegen verzetten dat de rechterlijke s'opposant à ce que les autorités judiciaires d'un Etat membre
autoriteiten van een lidstaat de tenuitvoerlegging van een Europees refusent l'exécution d'un mandat d'arrêt européen s'il y a des raisons
aanhoudingsbevel weigeren indien er ernstige redenen bestaan om te sérieuses de croire que son exécution aurait pour effet de porter
denken dat de tenuitvoerlegging ervan afbreuk zou doen aan de atteinte aux droits fondamentaux de la personne concernée, tels qu'ils
fundamentele rechten van de betrokkene, zoals zij in artikel 6, lid 2, sont consacrés par l'article 6, paragraphe 2, du Traité sur l'Union
van het Verdrag betreffende de Europese Unie zijn vervat ? européenne ?
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 24 juli 2009. l'audience publique du 24 juillet 2009.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.- Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^