Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 66/2009 van 2 april 2009 Rolnummers 4519 en 4522 In zake : - de prejudiciële vraag betreffende artikel 4, derde tot vijfde lid, van de wet van 17 april 1878 houdende de voorafgaande titel van het Wetboek van st - de prejudiciële vraag over artikel 162bis van het Wetboek van strafvordering, zoals ingevoegd bi(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 66/2009 van 2 april 2009 Rolnummers 4519 en 4522 In zake : - de prejudiciële vraag betreffende artikel 4, derde tot vijfde lid, van de wet van 17 april 1878 houdende de voorafgaande titel van het Wetboek van st - de prejudiciële vraag over artikel 162bis van het Wetboek van strafvordering, zoals ingevoegd bi(...) Extrait de l'arrêt n° 66/2009 du 2 avril 2009 Numéros du rôle : 4519 et 4522 En cause : - la question préjudicielle relative à l'article 4, alinéas 3 à 5, de la loi du 17 avril 1878 contenant le titre préliminaire du Code de procédure p - la question préjudicielle concernant l'article 162bis du Code d'instruction criminelle, tel qu'i(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 66/2009 van 2 april 2009 Extrait de l'arrêt n° 66/2009 du 2 avril 2009
Rolnummers 4519 en 4522 Numéros du rôle : 4519 et 4522
In zake : En cause :
- de prejudiciële vraag betreffende artikel 4, derde tot vijfde lid, - la question préjudicielle relative à l'article 4, alinéas 3 à 5, de
van de wet van 17 april 1878 houdende de voorafgaande titel van het la loi du 17 avril 1878 contenant le titre préliminaire du Code de
Wetboek van strafvordering, de artikelen 162bis en 194 van het Wetboek procédure pénale, aux articles 162bis et 194 du Code d'instruction
van strafvordering en de artikelen 1017, 1018 en 1022 van het criminelle et aux articles 1017, 1018 et 1022 du Code judiciaire,
Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Correctionele Rechtbank te Gent; posée par le Tribunal correctionnel de Gand;
- de prejudiciële vraag over artikel 162bis van het Wetboek van - la question préjudicielle concernant l'article 162bis du Code
strafvordering, zoals ingevoegd bij artikel 9 van de wet van 21 april d'instruction criminelle, tel qu'il a été inséré par l'article 9 de la
2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten loi du 21 avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires et des
verbonden aan de bijstand van een advocaat, gesteld door het Hof van frais d'avocat, posée par la Cour d'appel d'Anvers.
Beroep te Antwerpen.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges R.
rechters R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen en J.-P. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen et J.-P. Snappe, assistée
Snappe, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
a. Bij vonnis van 17 september 2008 in zake Maurice Dellaert en de a. Par jugement du 17 septembre 2008 en cause de Maurice Dellaert et
bvba « DWS Desindo Wood Supply » tegen Björn Van hove, in aanwezigheid de la SPRL « DWS Desindo Wood Supply » contre Björn Van hove, en
van het openbaar ministerie, waarvan de expeditie ter griffie van het présence du ministère public, dont l'expédition est parvenue au greffe
Hof is ingekomen op 25 september 2008, heeft de Correctionele de la Cour le 25 septembre 2008, le Tribunal correctionnel de Gand a
Rechtbank te Gent de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« L'article 4, alinéas 3 à 5, du titre préliminaire du Code de
« Schenden artikel 4 lid 3 t.e.m. 5 V.T.Sv., artikel 162bis en 194 procédure pénale, les articles 162bis et 194 du Code d'instruction
Sv., en de artikelen 1017, 1018 en 1022 Ger.W., zowel afzonderlijk als criminelle et les articles 1017, 1018 et 1022 du Code judiciaire, tant
in hun onderlinge samenhang, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al séparément que combinés entre eux, violent-ils les articles 10 et 11
de la Constitution, combinés ou non avec l'article 6 CEDH et avec
dan niet in samenhang met artikel 6 E.V.R.M. en artikel 14 E.V.R.M., l'article 14 CEDH, en ce qu'ils prévoient que le prévenu qui obtient
doordat ze voorzien dat de beklaagde die voor de strafrechter in het gain de cause devant le juge pénal en ce qui concerne l'action formée
gelijk wordt gesteld wat betreft de tegen hem door de burgerlijke contre lui par la partie civile dans une requête fondée sur l'article
partij in een verzoekschrift op grond van artikel 4 V.T.Sv. 4 du titre préliminaire du Code de procédure pénale n'a pas droit à
geformuleerde vordering, geen recht heeft op een
rechtsplegingsvergoeding vanwege de burgerlijke partij, terwijl de une indemnité de procédure de la part de la partie civile, alors que
beklaagde die in het gelijk wordt gesteld wat betreft dezelfde le prévenu qui obtient gain de cause concernant la même action formée
vordering die tegen hem door dezelfde burgerlijke partij voor de contre lui par la même partie civile devant le juge civil peut quant à
burgerlijke rechter werd ingesteld, daarop wél aanspraak kan maken ? ». lui prétendre à une telle indemnité ? ».
b. Bij arrest van 25 september 2008 in zake het openbaar ministerie en b. Par arrêt du 25 septembre 2008 en cause du ministère public et de
de bvba « 't Inboedelke » tegen Brahim Bouyahiaoui en anderen, waarvan la SPRL « 't Inboedelke » contre Brahim Bouyahiaoui et autres, dont
de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 1 oktober 2008, l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 1er octobre 2008, la
Cour d'appel d'Anvers a posé la question préjudicielle suivante :
heeft het Hof van Beroep te Antwerpen de volgende prejudiciële vraag « L'article 162bis du Code d'instruction criminelle, tel qu'il a été
gesteld : « Schendt art. 162bis Sv., zoals ingevoegd door de wet van 21 april inséré par la loi du 21 avril 2007, viole-t-il le principe d'égalité
2007, het gelijkheidsbeginsel, zoals vastgelegd in art. 10 en 11 van consacré par les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'il
de Grondwet, doordat het voorziet dat (in een vonnis uitgesproken door prévoit que (dans un jugement prononcé par un tribunal pénal) seuls le
een strafrechtbank) enkel de beklaagde en de burgerrechtelijk prévenu et les personnes civilement responsables peuvent être
aansprakelijke personen veroordeeld kunnen worden tot het betalen aan
de burgerlijke partij van de rechtsplegingsvergoeding en dus niet de condamnés à payer l'indemnité de procédure à la partie civile et donc
burgerlijke partij, terwijl deze laatste in een vonnis, uitgesproken pas la partie civile, alors que cette dernière, dans un jugement rendu
door een burgerlijke rechtbank wel moet (minstens kan) worden par un tribunal civil, doit (à tout le moins peut) être condamnée à
veroordeeld tot het betalen van een rechtsplegingsvergoeding, zodra ze payer une indemnité de procédure dès qu'elle est considérée comme '
wordt aangemerkt als ` in het ongelijk gestelde partij ` ? ». partie succombante ' ? ».
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 4519 en 4522 van de rol van Ces affaires, inscrites sous les numéros 4519 et 4522 du rôle de la
het Hof, werden samengevoegd. Cour, ont été jointes.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op het verschil in B.1. Les questions préjudicielles portent sur la différence de
behandeling van beklaagden naargelang de vordering van de burgerlijke traitement entre prévenus, selon que la demande de la partie civile à
partij ten aanzien van de beklaagde door een burgerlijke rechtbank of l'égard du prévenu est rejetée par un tribunal civil ou par un
door een strafrechtbank wordt afgewezen : in het eerste geval kan de tribunal pénal : dans le premier cas, le prévenu peut prétendre à une
beklaagde aanspraak maken op een rechtsplegingsvergoeding ten laste
van de burgerlijke partij; in het tweede geval kan de beklaagde daarop indemnité de procédure à charge de la partie civile; dans le second
enkel aanspraak maken indien de burgerlijke partij rechtstreeks heeft cas, le prévenu ne peut y prétendre que si la partie civile l'a cité
gedagvaard. directement.
B.2. De beperking die tot het verschil in behandeling aanleiding B.2. La restriction qui donne lieu à la différence de traitement
geeft, vloeit voort uit artikel 162bis van het Wetboek van découle de l'article 162bis du Code d'instruction criminelle, tel
strafvordering, zoals ingevoegd bij de wet van 21 april 2007 qu'il a été inséré par la loi du 21 avril 2007 relative à la
betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden
aan de bijstand van een advocaat, dat bepaalt : répétibilité des honoraires et des frais d'avocat, qui dispose :
« Ieder veroordelend vonnis, uitgesproken tegen de beklaagde en tegen « Tout jugement de condamnation rendu contre le prévenu et les
de personen die voor het misdrijf burgerrechtelijk aansprakelijk zijn, personnes civilement responsables de l'infraction les condamnera
veroordeelt hen tot het betalen aan de burgerlijke partij van de envers la partie civile à l'indemnité de procédure visée à l'article
rechtsplegingsvergoeding bedoeld in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek. 1022 du Code judiciaire.
De burgerlijke partij die rechtstreeks heeft gedagvaard en die in het La partie civile qui aura lancé une citation directe et qui succombera
ongelijk wordt gesteld, zal veroordeeld worden tot het aan de
beklaagde betalen van de vergoeding bedoeld in artikel 1022 van het sera condamnée envers le prévenu à l'indemnité visée à l'article 1022
Gerechtelijk Wetboek. De vergoeding wordt bepaald door het vonnis ». du Code judiciaire. L'indemnité sera liquidée par le jugement ».
B.3. Bij zijn arrest nr. 182/2008 van 18 december 2008 heeft het Hof B.3. Dans son arrêt n° 182/2008 du 18 décembre 2008, la Cour a rejeté
de beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de voormelde les recours en annulation totale ou partielle de la loi précitée du 21
wet van 21 april 2007 verworpen, onder voorbehoud van de in B.7.6.6 avril 2007, sous réserve de l'interprétation formulée en B.7.6.6 de
van dat arrest geformuleerde interpretatie. cet arrêt.
In dat arrest, alsmede in de arresten nr. 13/2009 van 21 januari 2009 Dans cet arrêt, comme dans les arrêts n° 13/2009 du 21 janvier 2009 et
en nr. 28/2009 van 18 februari 2009, heeft het Hof geoordeeld dat de n° 28/2009 du 18 février 2009, la Cour a considéré que les articles 10
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen
met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, et 11 de la Constitution, combinés ou non avec l'article 6 de la
niet worden geschonden doordat de burgerlijke partij slechts tot de Convention européenne des droits de l'homme, ne sont pas violés en ce
betaling van de rechtsplegingsvergoeding aan de vrijgesproken que la partie civile est uniquement condamnée au paiement de
beklaagde of aan de inverdenkinggestelde die een l'indemnité de procédure au prévenu acquitté ou à l'inculpé
buitenvervolgingstelling geniet, wordt veroordeeld wanneer zij zelf de bénéficiant d'un non-lieu lorsqu'elle a elle-même mis l'action
strafvordering op gang heeft gebracht en niet wanneer zij haar publique en mouvement et non pas lorsqu'elle a greffé son action sur
vordering heeft doen aansluiten bij een door het openbaar ministerie
ingestelde strafvordering of wanneer een onderzoeksgerecht de l'action publique intentée par le ministère public ou lorsqu'une
verwijzing van de beklaagde naar een vonnisgerecht heeft bevolen. In juridiction d'instruction a ordonné le renvoi du prévenu devant une
die gevallen, indien de eisen van de burgerlijke partij « niet juridiction de jugement. Dans ces cas, si la partie civile « échoue
ingewilligd worden, kan ze [voor de strafprocedure] niet aansprakelijk dans ses prétentions, elle ne peut pas être tenue pour responsable [de
gesteld worden ten aanzien van de beklaagde en bijgevolg ook niet la procédure pénale] à l'égard du prévenu, et ne peut par conséquent
veroordeeld worden om die te vergoeden voor de procedurekosten die bij pas être condamnée à l'indemniser pour les frais de procédure
die gelegenheid zijn ontstaan » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC engendrés à cette occasion » (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC
51-2891/002, p. 6). 51-2891/002, p. 6).
Die situatie verschilt van die van een voor de burgerlijke rechter Cette situation est différente de celle d'une procédure intentée
ingestelde procedure, die, ongeacht de wijze waarop zij wordt devant le juge civil, laquelle, quelle que soit la manière dont elle
ingesteld, nooit een vordering is die wordt toegevoegd aan een est introduite, n'est jamais une action greffée sur une action
strafvordering die, hetzij door het openbaar ministerie, hetzij bij publique qui a été mise en mouvement soit par le ministère public,
een beschikking tot verwijzing, wordt ingesteld. soit par une ordonnance de renvoi.
B.4. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. B.4. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 162bis van het Wetboek van strafvordering, zoals ingevoegd bij L'article 162bis du Code d'instruction criminelle, tel qu'il a été
artikel 9 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid inséré par l'article 9 de la loi du 21 avril 2007 relative à la
van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van een répétibilité des honoraires et des frais d'avocat, ne viole pas les
advocaat, schendt niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec l'article 6
niet in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. de la Convention européenne des droits de l'homme.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 2 april 2009. l'audience publique du 2 avril 2009.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^