Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 3/2009 van 15 januari 2009 Rolnummers 4325, 4369 en 4403 In zake : - de prejudiciële vragen over artikel 35bis, laatste lid, van de wetten betreffende de schadeloosstelling voor beroepsziekten, gecoördineerd op - de prejudiciële vraag over artikel 35, derde lid, van de wetten betreffende de preventie van bero(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 3/2009 van 15 januari 2009 Rolnummers 4325, 4369 en 4403 In zake : - de prejudiciële vragen over artikel 35bis, laatste lid, van de wetten betreffende de schadeloosstelling voor beroepsziekten, gecoördineerd op - de prejudiciële vraag over artikel 35, derde lid, van de wetten betreffende de preventie van bero(...) Extrait de l'arrêt n° 3/2009 du 15 janvier 2009 Numéros du rôle : 4325, 4369 et 4403 En cause : - les questions préjudicielles concernant l'article 35bis, dernier alinéa, des lois relatives à la réparation des dommages résultant des mal - la question préjudicielle concernant l'article 35, alinéa 3, des lois relatives à la prévention d(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 3/2009 van 15 januari 2009 Extrait de l'arrêt n° 3/2009 du 15 janvier 2009
Rolnummers 4325, 4369 en 4403 Numéros du rôle : 4325, 4369 et 4403
In zake : En cause :
- de prejudiciële vragen over artikel 35bis, laatste lid, van de - les questions préjudicielles concernant l'article 35bis, dernier
wetten betreffende de schadeloosstelling voor beroepsziekten, alinéa, des lois relatives à la réparation des dommages résultant des
gecoördineerd op 3 juni 1970, vóór de wijziging van die wetten bij de maladies professionnelles, coordonnées le 3 juin 1970, avant leur
wet van 13 juli 2006, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Luik en de modification par la loi du 13 juillet 2006, posées par le Tribunal du
Arbeidsrechtbank te Verviers; travail de Liège et le Tribunal du travail de Verviers;
- de prejudiciële vraag over artikel 35, derde lid, van de wetten - la question préjudicielle concernant l'article 35, alinéa 3, des
betreffende de preventie van beroepsziekten en de vergoeding van de lois relatives à la prévention des maladies professionnelles et à la
schade die uit die ziekten voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni 1970, réparation des dommages résultant de celles-ci, coordonnées le 3 juin
zoals die wetten werden gewijzigd bij de wet van 13 juli 2006, gesteld 1970, telles qu'elles ont été modifiées par la loi du 13 juillet 2006,
door het Arbeidshof te Luik. posée par la Cour du travail de Liège.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P.
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe,
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey,
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
a. Bij vonnis van 11 oktober 2007 in zake Renzo Povegliano tegen het a. Par jugement du 11 octobre 2007 en cause de Renzo Povegliano contre
Fonds voor de Beroepsziekten, waarvan de expeditie ter griffie van het le Fonds des maladies professionnelles, dont l'expédition est parvenue
Hof is ingekomen op 5 november 2007, heeft de Arbeidsrechtbank te Luik au greffe de la Cour le 5 novembre 2007, le Tribunal du travail de
de volgende prejudiciële vraag gesteld : Liège a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 35bis, laatste lid, van de gecoördineerde wetten van
3 juni 1970 betreffende de schadeloosstelling voor beroepsziekten de « L'article 35bis, dernier alinéa, des lois coordonnées du 3 juin 1970
relatives à la réparation des dommages résultant des maladies
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het de slachtoffers van professionnelles viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution
een beroepsziekte in de privésector, wier vergoeding naar aanleiding en ce qu'il traite différemment les victimes d'une maladie
van een aanvraag tot herziening wegens verergering niet langer kan professionnelle du secteur privé, dont l'indemnisation suite à une
terugwerken dan 60 dagen vóór de datum van de aanvraag, anders demande en aggravation ne peut rétroagir plus de 60 jours avant la
behandelt dan de slachtoffers van een beroepsziekte in de date de la demande et celles d'une maladie professionnelle dans le
overheidssector, die niet aan een dergelijke beperking zijn onderworpen ? ». secteur public qui ne font pas l'objet d'une telle limitation ? ».
b. Bij arrest van 26 november 2007 in zake Marcel Brandt tegen het b. Par arrêt du 26 novembre 2007 en cause de Marcel Brandt contre le
Fonds voor de Beroepsziekten, waarvan de expeditie ter griffie van het Fonds des maladies professionnelles, dont l'expédition est parvenue au
Hof is ingekomen op 4 december 2007, heeft het Arbeidshof te Luik de greffe de la Cour le 4 décembre 2007, la Cour du travail de Liège a
volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 35, derde lid, van de wetten betreffende de « L'article 35, alinéa 3, des lois relatives à la réparation des
schadeloosstelling voor beroepsziekten, gecoördineerd op 3 juni 1970, dommages résultant des maladies professionnelles, coordonnées le 3
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het tot gevolg heeft juin 1970, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce
dat de slachtoffers van een beroepsziekte in de privésector, wier qu'il a pour effet de traiter différemment les victimes d'une maladie
professionnelle du secteur privé, dont la demande d'indemnisation ne
aanvraag tot vergoeding een terugwerkende kracht van ten hoogste 60 peut rétroagir plus de 60 jours avant la date de la demande, et les
dagen vóór de datum van de aanvraag kan hebben, en de slachtoffers van victimes d'une maladie professionnelle dans le secteur public, qui ne
een beroepsziekte in de openbare sector, voor wie een dergelijke
beperking niet geldt, verschillend worden behandeld ? ». font pas l'objet d'une telle limitation ? ».
c. Bij vonnis van 20 december 2007 in zake Aniceto Carrera Palla tegen c. Par jugement du 20 décembre 2007 en cause de Aniceto Carrera Palla
het Fonds voor de Beroepsziekten, waarvan de expeditie ter griffie van contre le Fonds des maladies professionnelles, dont l'expédition est
het Hof is ingekomen op 31 december 2007, heeft de Arbeidsrechtbank te parvenue au greffe de la Cour le 31 décembre 2007, le Tribunal du
Verviers de volgende prejudiciële vraag gesteld : travail de Verviers a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 35bis, vijfde lid, van de gecoördineerde wetten van
3 juni 1970 betreffende de schadeloosstelling voor beroepsziekten de « L'article 35bis, alinéa 5, des lois coordonnées le 3 juin 1970
relatives à la réparation des dommages résultant des maladies
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het de slachtoffers van professionnelles viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution
en ce qu'il traite différemment les victimes d'une maladie
een beroepsziekte in de privésector, wier aanvraag om professionnelle du secteur privé, dont la demande de réparation ne
schadeloosstelling niet langer kan terugwerken dan 60 dagen vóór de peut rétroagir plus de 60 jours avant la date de la demande, et celles
datum van de aanvraag, anders behandelt dan de slachtoffers van een d'une maladie professionnelle dans le secteur public qui ne font pas
beroepsziekte in de overheidssector, die niet aan een dergelijke
beperking zijn onderworpen ? ». l'objet d'une telle limitation ? ».
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 4325, 4369 en 4403 van de rol Ces affaires, inscrites sous les numéros 4325, 4369 et 4403 du rôle de
van het Hof, werden samengevoegd. la Cour, ont été jointes.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1.1. De prejudiciële vraag in de zaken nrs. 4325 en 4403 heeft B.1.1. La question préjudicielle dans les affaires nos 4325 et 4403
betrekking op artikel 35bis, laatste lid, van de wetten betreffende de
preventie van beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit
die ziekten voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni 1970, zoals het concerne l'article 35bis, dernier alinéa, des lois coordonnées le 3
juin 1970 relatives à la prévention des maladies professionnelles et à
la réparation des dommages résultant de celles-ci, tel qu'il existait
bestond vóór de opheffing ervan bij artikel 28 van de wet van 13 juli avant son abrogation par l'article 28 de la loi du 13 juillet 2006
2006 houdende diverse bepalingen inzake beroepsziekten en portant des dispositions diverses en matière de maladies
arbeidsongevallen en inzake beroepsherinschakeling. professionnelles et d'accidents du travail et en matière de
réinsertion professionnelle.
Het voormelde artikel 35bis, laatste lid, bepaalde : Ledit article 35bis, dernier alinéa, disposait :
« Wanneer de blijvende arbeidsongeschiktheid verergerd is, mag de « Lorsque l'incapacité permanente de travail s'est aggravée,
vergoeding toegekend ingevolge deze verergering niet vroeger ingaan l'allocation accordée en vertu de cette aggravation ne peut prendre
dan zestig dagen vóór de datum van de herzieningsaanvraag ». cours au plus tôt que soixante jours avant la date de la demande en révision ».
B.1.2. La question préjudicielle dont est saisie la Cour dans
B.1.2. De prejudiciële vraag die in de zaak nr. 4369 aan het Hof is l'affaire n° 4369 porte sur l'article 35, alinéa 3, des lois
voorgelegd, heeft betrekking op artikel 35, derde lid, van de
voormelde wetten gecoördineerd op 3 juni 1970, zoals het is ingevoegd coordonnées le 3 juin 1970 précitées tel qu'il a été inséré par
bij artikel 27 van de wet van 13 juli 2006 houdende diverse bepalingen l'article 27 de la loi du 13 juillet 2006 portant des dispositions
inzake beroepsziekten en arbeidsongevallen en inzake diverses en matière de maladies professionnelles et d'accidents du
beroepsherinschakeling. travail et en matière de réinsertion professionnelle.
Het voormelde artikel 35, derde lid, bepaalt : Ledit article 35, alinéa 3, dispose :
« Wanneer de blijvende arbeidsongeschiktheid verergerd is, kan de « Lorsque l'incapacité de travail permanente s'est aggravée,
vergoeding die wordt toegekend omwille van deze verergering ten l'allocation accordée en vertu de cette aggravation ne peut prendre
vroegste ingaan zestig dagen vóór de datum van de aanvraag tot cours au plus tôt que soixante jours avant la date de la demande en
herziening of zestig dagen vóór de datum van het medisch onderzoek révision ou soixante jours avant la date de l'examen médical lors
waarbij de verergering is vastgesteld ten gevolge van een ambtshalve duquel l'aggravation a été constatée à la suite d'une révision
herziening die het Fonds heeft doorgevoerd ». d'office opérée par le Fonds ».
B.1.3. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de B.1.3. La Cour est invitée à se prononcer sur la compatibilité de ces
bestaanbaarheid van die bepalingen met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre zij de slachtoffers van een beroepsziekte in de privésector, wier vergoeding naar aanleiding van een aanvraag tot herziening wegens verergering niet langer kan terugwerken dan zestig dagen vóór de datum van de aanvraag, anders behandelen dan de slachtoffers van een beroepsziekte in de overheidssector, die niet aan een dergelijke beperking zijn onderworpen. Met betrekking tot het voormelde artikel 35, derde lid, is het Hof enkel ondervraagd over de hypothese waarin een aanvraag tot herziening wordt ingediend en niet over de hypothese van een ambtshalve herziening. Het Hof beperkt derhalve zijn onderzoek tot de eerste hypothese. B.2.1. De in het geding zijnde wetgeving vindt haar oorsprong in dispositions avec les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'elles traitent différemment les victimes d'une maladie professionnelle du secteur privé, dont l'indemnisation à la suite d'une demande en aggravation ne peut rétroagir plus de soixante jours avant la date de la demande, et celles d'une maladie professionnelle dans le secteur public, qui ne font pas l'objet d'une telle limitation. En ce qui concerne l'article 35, alinéa 3, précité, la Cour n'est interrogée que dans l'hypothèse d'une demande de révision et non dans l'hypothèse d'une révision d'office. La Cour limite donc son examen à la première hypothèse. B.2.1. La législation en cause trouve son origine dans l'article 2 de
artikel 2 van het koninklijk besluit nr. 529 van 31 maart 1987 « tot l'arrêté royal n° 529 du 31 mars 1987 « modifiant les lois relatives à
wijziging van de wetten betreffende de schadeloosstelling voor la réparation des dommages résultant des maladies professionnelles,
beroepsziekten, gecoördineerd op 3 juni 1970 », dat een artikel 35bis coordonnées le 3 juin 1970 », insérant un article 35bis, alors rédigé
invoegt, toen luidend : comme suit :
« Ingeval de graad van blijvende arbeidsongeschiktheid wordt « Si le taux d'incapacité de travail permanente est constaté ou revu
vastgesteld of herzien na de leeftijd van 65 jaar wordt bij de après l'âge de 65 ans, il est tenu compte dans l'évaluation de la
evaluatie rekening gehouden met de vermindering van het normale
vermogen tot verdienen, veroorzaakt door de feitelijke beperking van diminution de la capacité de gain normale, produite par la limitation
de arbeidsmogelijkheden op de arbeidsmarkt, die algemeen gelden voor effective des possibilités de travail sur le marché de l'emploi, qui
al wie tot deze leeftijdscategorie behoort. valent pour tous ceux qui appartiennent à cette catégorie d'âge.
Wanneer de blijvende arbeidsongeschiktheid verergerd is, mag de Lorsque l'incapacité de travail permanente s'est aggravée,
vergoeding toegekend ingevolge deze verergering niet vroeger ingaan l'allocation accordée en vertu de cette aggravation ne peut prendre
dan zestig dagen vóór de datum van de herzieningsaanvraag of zestig cours au plus tôt que soixante jours avant la date de la demande en
dagen vóór de datum van het medisch onderzoek, waarop ingevolge een révision ou soixante jours avant la date de l'examen médical, lors
herziening van ambtswege door het Fonds, een verergering wordt duquel suite à une révision d'office opérée par le Fonds,
vastgesteld ». l'aggravation a été constatée ».
B.2.2. In het verslag aan de Koning dat aan de aanneming van de in het B.2.2. On peut lire dans le rapport au Roi qui a précédé l'adoption de
geding zijnde bepaling is voorafgegaan, staat te lezen (Belgisch Staatsblad , 16 april 1987, p. 5638) : la disposition en cause (Moniteur belge , 16 avril 1987, p. 5638) :
« Inzake blijvende arbeidsongeschiktheid bepaalt artikel 35, alinea 2 « En matière d'incapacité permanente de travail, l'article 35, alinéa
sinds 1968 dat geen vergoedingen kunnen worden toegekend voor periodes 2, stipule que depuis 1968, aucune indemnité ne peut être octroyée
die meer dan 60 dagen aan de aanvraag voorafgaan. Deze bepaling werd pour des périodes précédant de plus de 60 jours la demande. Cette
ingevoerd om te beletten dat het Fonds voor beroepsziekten grote disposition a été instaurée afin d'éviter que le Fonds des maladies
sommen aan achterstallen zou moeten betalen, die het in gene mate kan professionnelles ne doive payer de trop grosses sommes en arrérages,
voorzien. Dezelfde situatie kan intreden voor een verergering van de qu'il ne peut d'ailleurs pas prévoir. Une situation identique peut se
blijvende arbeidsongeschiktheid. Aangezien de wet deze situatie niet poser en cas d'aggravation de l'incapacité permanente de travail. Du
heeft voorzien wordt de regel van de beperking in de tijd nu fait que la loi n'a pas prévu une telle situation, cette règle de
uitgebreid tot verergeringen [...] die ingevolge een aanvraag of limitation dans le temps est à présent étendue aux aggravations
ambtshalve worden vastgesteld ». constatées suite à une demande ou d'office ».
B.3. In zijn arrest nr. 25/2007 van 30 januari 2007 heeft het Hof voor B.3. Dans son arrêt n° 25/2007, du 30 janvier 2007, la Cour a dit pour
recht gezegd dat artikel 35, tweede lid, van de op 3 juni 1970 droit que l'article 35, alinéa 2, des lois coordonnées le 3 juin 1970
gecoördineerde wetten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, « viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il prévoit que
in zoverre het bepaalt dat de vergoeding niet vroeger kan ingaan dan 120 dagen vóór de datum van het indienen van de aanvraag ». Dit arrest steunt op de volgende motieven : « B.4.1. Aangezien het door de objectieve verschillen tussen beide categorieën van werknemers verantwoord is dat zij aan verschillende systemen zijn onderworpen, kan worden aanvaard dat bij een nadere vergelijking van beide systemen verschillen in behandeling aan het licht komen, nu eens in de ene zin, dan weer in de andere, onder voorbehoud dat elke regel dient overeen te stemmen met de logica van het systeem waarvan die regel deel uitmaakt. B.4.2. De eigen logica van de twee systemen verantwoordt dat er verschillen bestaan, meer bepaald wat de procedureregels, het niveau en de modaliteiten van de vergoeding betreft. Het behoort, mits inachtneming van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, tot de bevoegdheid van de wetgever te oordelen of een grotere gelijkschakeling al dan niet wenselijk is en in voorkomend geval te bepalen op welk tijdstip en op welke wijze via concrete maatregelen vorm moet worden gegeven aan een grotere uniformiteit tussen beide regelgevingen. l'allocation prend cours « au plus tard [lire : au plus tôt] » 120 jours avant la date d'introduction de la demande. Cet arrêt est fondé sur les motifs suivants : « B.4.1. Dès lors que les différences objectives entre les deux catégories de travailleurs justifient qu'elles soient soumises à des systèmes différents, il est admissible que la comparaison trait pour trait des deux systèmes fasse apparaître des différences de traitement, tantôt dans un sens, tantôt dans l'autre, sous la réserve que chaque règle doit être conforme à la logique du système auquel elle appartient. B.4.2. La logique propre des deux systèmes justifie les différences qui existent, notamment en ce qui concerne les règles de procédure, le niveau et les modalités d'indemnisation. C'est au législateur qu'il appartient de décider dans le respect de l'égalité et de la non-discrimination si une plus grande équivalence est souhaitable ou non et de déterminer, le cas échéant, à quel moment et de quelle manière une plus grande uniformité entre les deux réglementations doit se traduire par des mesures concrètes.
B.5. In tegenstelling tot het arbeidsongeval, dat voortvloeit uit een B.5. Contrairement à l'accident du travail, qui provient d'un
plotse gebeurtenis die zich voordoet tijdens de uitvoering van de événement soudain survenu dans le cours de l'exécution du contrat de
arbeidsovereenkomst, is de beroepsziekte een ziekte waarvan het travail, la maladie professionnelle est celle dont la victime a été
slachtoffer, met een zekere intensiteit en gedurende een bepaalde exposée au risque professionnel de cette maladie avec une certaine
tijd, werd blootgesteld aan het beroepsrisico van die ziekte. intensité et pendant un certain temps.
De beroepsziekte ontwikkelt zich na verloop van tijd zodat het La maladie professionnelle s'inscrit donc dans la durée, ce qui peut
tijdstip waarop aangifte ervan moet worden gedaan soms moeilijk vast rendre malaisée la détermination du moment où il faut en faire la
te stellen is. déclaration.
B.6. Bovendien vertonen beroepsziekten een evolutief karakter en met B.6. En outre, les maladies professionnelles sont évolutives et leurs
de ontwikkeling van de technieken variëren ook de oorzaken zelf ervan. causes varient elles-mêmes avec le développement des techniques. Alors
Terwijl de wetgever oorspronkelijk had geopteerd voor een lijst van de qu'à l'origine, le législateur avait opté pour une liste des maladies
ziekten die aanleiding geven tot schadeloosstelling, waarbij het donnant lieu à réparation, le lien de causalité entre l'exposition au
oorzakelijk verband tussen de blootstelling aan het risico en de risque et la maladie étant dans ce cas présumé (article 30 des lois
ziekte in dat geval werd vermoed (artikel 30 van de op 3 juni 1970 coordonnées le 3 juin 1970 relatives à la réparation des dommages
gecoördineerde wetten betreffende de schadeloosstelling voor
beroepsziekten; koninklijk besluit van 28 maart 1969 houdende résultant des maladies professionnelles; arrêté royal du 28 mars 1969
vaststelling van de lijst van die beroepsziekten), heeft hij later aan dressant la liste de ces maladies), il a ultérieurement ajouté à cette
die lijst de ziekte toegevoegd ' die niet voorkomt op de lijst [...] liste ' la maladie qui, tout en ne figurant pas sur la liste [...]
maar die op een determinerende en rechtstreekse wijze het gevolg is trouve sa cause déterminante et directe dans l'exercice de la
van de beroepsuitoefening ' waarbij het bewijs van het oorzakelijk profession ', la preuve du lien causal étant, dans ce cas, à charge de
verband in dat geval moet worden geleverd door het slachtoffer of zijn la victime ou de ses ayants droit (article 30bis inséré dans les lois
rechthebbenden (artikel 30bis, ingevoegd in de op 3 juni 1970 coordonnées du 3 juin 1970 par l'article 100 de la loi du 29 décembre
gecoördineerde wetten bij artikel 100 van de wet van 29 december 1990 1990 portant des dispositions sociales). Selon les travaux
houdende sociale bepalingen). Volgens de parlementaire voorbereiding préparatoires de cet article 30bis, ' le développement industriel,
van dat artikel 30bis ' [hebben] echter, de industriële ontwikkeling, l'apparition de nouvelles techniques et de nouveaux produits, qui
het verschijnen van nieuwe technieken en nieuwe produkten, die een entraînent une multiplication des causes de maladies d'origine
veelvoud van ziekten met een beroepsoorzaak veroorzaken, [...] als
gevolg dat een uitsluitende toepassing van het lijstensysteem niet professionnelle ont pour conséquence que l'application exclusive de la
meer voldoende is ' (Parl. St., Senaat, 1990-1991, nr. 1115-1, p. 46). liste ne suffit plus ' (Doc. parl., Sénat, 1990-1991, n° 1115-1, p. 46).
B.7. Ten slotte wordt de lijst zelf herhaaldelijk bijgewerkt teneinde B.7. Enfin, la liste elle-même est fréquemment mise à jour pour tenir
rekening te houden met het gebruik van nieuwe producten en het compte de l'utilisation de nouveaux produits et de l'apparition de
verschijnen van nieuwe risico's en nieuwe ziekten. nouveaux risques et de nouvelles maladies.
B.8. Door te bepalen dat het recht op vergoeding ' niet vroeger B.8. En disposant que le droit aux indemnités commence à courir ' au
[ingaat] dan honderd twintig dagen voor de datum van het indienen van plus tôt cent vingt jours avant la date d'introduction de la demande
de aanvraag ', stelt de wetgever het aanvangspunt van dat recht vast ', le législateur fixe le point de départ de ce droit à une date qui
op een datum die niet noodzakelijkerwijze overeenstemt met die waarop ne coïncide pas nécessairement avec celle à laquelle a commencé
de blijvende arbeidsongeschiktheid is begonnen. De verwijzende rechter l'incapacité permanente. Le juge a quo fait observer que cette
doet opmerken dat die beperking ongunstige gevolgen kan hebben voor de limitation peut avoir des effets défavorables pour le malade '
zieke ' wanneer het erom gaat een beroepsziekte aan te geven die zich lorsqu'il s'agit de déclarer une maladie professionnelle qui, dans
in de overgrote meerderheid van de gevallen slechts zeer langzaam l'immense majorité des cas, n'apparaît que très lentement et ne peut
aftekent en slechts uitzonderlijk vanaf de eerste symptomen kan worden qu'exceptionnellement être attribuée dès ses premiers symptômes à une
herkend als een beroepsziekte '. maladie professionnelle '.
B.9. Vanwege de ontwikkeling die de sector van de beroepsziekten heeft B.9. En raison du développement qu'a connu le secteur des maladies
gekend, vermocht de wetgever maatregelen te nemen die de uitgaven ten professionnelles, le législateur a pu prendre des mesures qui limitent
laste van het Fonds voor de Beroepsziekten beperken, die dat Fonds in les dépenses mises à charge du Fonds des maladies professionnelles,
staat stellen prognoses te maken en die preventieve maatregelen qui permettent à celui-ci d'établir des prévisions et qui favorisent
bevorderen door de zieke ertoe aan te zetten zijn ziekte aan te geven les mesures de prévention en incitant le malade à déclarer sa maladie
zodra de eerste symptomen opduiken. dès l'apparition des premiers symptômes.
Die bekommernissen verantwoorden dat, wanneer een nieuwe ziekte wordt Ces préoccupations justifient que, lorsqu'une nouvelle maladie est
toegevoegd aan de lijst, het slachtoffer slechts aanspraak kan maken ajoutée à la liste, la victime ne puisse prétendre à réparation qu'à
op schadeloosstelling vanaf de datum waarop die ziekte is ingeschreven partir de la date à laquelle cette maladie a été inscrite (article 36
(artikel 36 van de op 3 juni 1970 gecoördineerde wetten), dat het des lois coordonnées le 3 juin 1970), que le montant des indemnités
bedrag van de vergoeding wordt beperkt indien de graad van
ongeschiktheid minder dan 5 of 10 pct. bedraagt (artikel 35, derde soit limité quand le taux d'incapacité est inférieur à 5 ou 10 %
lid), dat de cumulatie van vergoedingen wordt beperkt (artikel 35, (article 35, alinéa 3), que le cumul d'indemnités soit limité (article
vierde lid), dat de door een beroepsziekte getroffen persoon wordt 35, alinéa 4), que la personne atteinte d'une maladie soit écartée de
verwijderd van de activiteit die hem blootstelt aan het risico van die l'activité qui l'expose au risque de cette maladie (article 37, § 1er)
ziekte (artikel 37, § 1), of nog dat een verjaringstermijn wordt ou encore que soit fixé un délai de prescription.
bepaald. B.10. Doordat de wetgever het slechts mogelijk maakt om een vergoeding B.10. En revanche, en ne permettant d'accorder des indemnités qu'au
toe te kennen ten vroegste 120 dagen vóór de datum van de indiening plus tôt 120 jours avant la date d'introduction de la demande, le
van de aanvraag, heeft hij daarentegen een maatregel genomen die législateur a pris une mesure qui peut avoir des conséquences
onevenredige gevolgen kan hebben, rekening houdend met de in B.6 tot disproportionnées, compte tenu des éléments rappelés en B.5 à B.8.
B.9 in herinnering gebrachte elementen. B.11. Le Conseil des ministres fait encore valoir, en se fondant sur
B.11. De Ministerraad, die zich baseert op het verslag namens de le rapport fait au nom de la Commission de la Prévoyance sociale
Commissie voor de Sociale Voorzorg voorafgaand aan de wet van 24 précédant la loi du 24 décembre 1968 (Doc. parl., Chambre, S.E. 1968,
december 1968 (Parl. St., Kamer, B.Z. 1968, nr. 83/7, pp. 4-5), doet voorts gelden dat indien het slachtoffer van een beroepsziekte met terugwerkende kracht aanspraak kon maken op het voordeel van de vergoedingen, het slachtoffer ofwel, wanneer het regelmatig heeft gewerkt, zijn loon zou cumuleren met de vergoedingen terwijl zijn gezondheidstoestand is verergerd, ofwel, indien het ziek is geweest, de voordelen zou hebben genoten van de ziekte- en invaliditeitsverzekering of van het Nationaal Pensioenfonds voor Mijnwerkers waaraan het Fonds voor de Beroepsziekten de ' ten onrechte uitbetaalde ' uitkeringen inzake ziekte of invaliditeitspensioen zou moeten terugbetalen. B.12. Het blijkt niet dat de bekritiseerde maatregel evenredig is met die nagestreefde doelstellingen, die zouden kunnen worden bereikt door n° 83/7, pp. 4-5), que si la victime d'une maladie professionnelle pouvait prétendre au bénéfice des indemnités avec effet rétroactif, ou bien, ayant régulièrement travaillé, elle cumulerait sa rémunération avec les indemnités alors que son état s'est aggravé, ou bien, ayant été malade, elle aurait bénéficié des avantages de l'assurance maladie-invalidité ou du Fonds national de retraite des ouvriers mineurs auxquels le Fonds des maladies professionnelles devrait rembourser avec effet rétroactif les indemnités de maladie ou de pension d'invalidité ' accordées indûment '. B.12. Il n'apparaît pas que la mesure critiquée soit proportionnée à
te voorzien in anticumulatiemaatregelen en door de maatregelen van la poursuite de ces objectifs, qui pourraient être atteints en
opsporing en preventie te verbeteren. Wat betreft de verplichting voor prévoyant des dispositions anti-cumuls et en améliorant les mesures de
het Fonds om de bedragen terug te betalen die andere instellingen in dépistage et de prévention. Quant à l'obligation pour le Fonds de
zijn plaats hebben betaald, gaat het om een administratief probleem rembourser ce que d'autres organismes ont payé à sa place, il s'agit
dat niet kan opwegen tegen het nadeel voor de werknemer die, wegens d'un problème administratif qui ne peut être mis en balance avec le
een ziekte waarvan hij de oorsprong niet kende, zonder préjudice du travailleur qui, en raison d'une maladie dont il ignorait
schadeloosstelling daarvoor de economische en lichamelijke gevolgen van zijn ongeschiktheid heeft ondergaan. B.13. Uit wat voorafgaat, vloeit voort dat het niet redelijkerwijze verantwoord is om het recht op vergoeding in de privésector ' niet vroeger [te laten] ingaan dan honderd twintig dagen voor de datum van het indienen van de aanvraag ' terwijl de wetgever het niet nodig heeft geacht een dermate korte termijn vast te stellen in de openbare sector. Noch de aard van de band die de werknemer met zijn werkgever verbindt, noch de omstandigheid dat in de openbare sector opdrachten van algemeen belang worden verricht, noch de procedure tot schadeloosstelling die verschillend is in de beide sectoren, zijn van die aard dat ze het in de prejudiciële vraag aangeklaagde verschil in behandeling kunnen verklaren. Het blijkt evenmin dat de omstandigheid dat de vergoedingen in het ene geval ten laste komen van het Fonds voor de Beroepsziekten en in het andere ten laste van de Schatkist, l'origine, a subi, sans en être indemnisé, les conséquences, économiques et physiques, de son incapacité. B.13. Il découle de ce qui précède qu'il n'est pas raisonnablement justifié de faire naître ' au plus tôt 120 jours avant la date d'introduction de la demande ' le droit aux indemnités dans le secteur privé, alors que le législateur n'a pas estimé devoir fixer un délai aussi court dans le secteur public. Ni la nature du lien qui unit le travailleur à son employeur, ni la circonstance que, dans le secteur public, ce sont des tâches d'intérêt général qui sont effectuées, ni la procédure d'indemnisation qui diffère dans les deux secteurs ne sont de nature à expliquer la différence de traitement dénoncée dans la question préjudicielle. Il n'apparaît pas davantage que la circonstance que les indemnités soient dans un cas à charge du Fonds des maladies professionnelles, dans l'autre à charge du Trésor public, puisse justifier la différence
het bekritiseerde verschil kan verantwoorden. Het is immers het Fonds critiquée. C'est, en effet, le Fonds des maladies professionnelles
voor de Beroepsziekten dat, met toepassing van artikel 6, 5°, van de qui, en application de l'article 6, 5°, des lois coordonnées le 3 juin
op 3 juni 1970 gecoördineerde wetten, aan de slachtoffers van 1970, accorde aux victimes de maladies professionnelles des
beroepsziekten van de lokale en provinciale besturen de voordelen administrations locales et provinciales les avantages prévus dans la
toekent bedoeld in de wet van 3 juli 1967, die betrekking heeft op de loi du 3 juillet 1967, qui concerne le secteur public, de telle sorte
openbare sector, zodat het Fonds vergoedingen uitbetaalt aan que des indemnités sont accordées par le Fonds à des victimes
slachtoffers op wie de retroactiviteit, die wordt beperkt tot 120 auxquelles ne s'applique pas la rétroactivité limitée aux 120 jours
dagen die de aanvraag voorafgaan, niet van toepassing is ». précédant la demande ».
B.4. Hoewel de prejudiciële vragen geen betrekking hebben op de B.4. Bien que les questions préjudicielles visent non pas les demandes
vergoedingsaanvragen van slachtoffers van beroepsziekten in de d'allocation introduites par les victimes de maladies professionnelles
privésector, maar wel op de aanvragen tot herziening van dergelijke du secteur privé, mais les demandes de révision de telles allocations
vergoedingen in geval van verergering van de blijvende dans l'hypothèse d'une aggravation de l'incapacité de travail
arbeidsongeschiktheid, stelt het Hof vast dat de maatregel bedoeld in permanente, la Cour constate que la mesure visée par l'article 35bis,
het in het geding zijnde artikel 35bis, laatste lid, dezelfde dernier alinéa, en cause trouve la même justification que celle qui a
verantwoording vindt als die welke de wetgever heeft aangevoerd bij de été invoquée par le législateur lors de l'adoption de la règle
aanneming van de regel vervat in artikel 35, tweede lid, van de op 3 inscrite à l'article 35, alinéa 2, des lois coordonnées le 3 juin
juni 1970 gecoördineerde wetten, namelijk de financiële capaciteit 1970, à savoir préserver pour le Fonds des maladies professionnelles
vrijwaren voor het Fonds voor de Beroepsziekten om alle aan dat Fonds la capacité financière de mener à bien l'ensemble des missions légales
toevertrouwde wettelijke opdrachten tot een goed einde te brengen. qui lui sont confiées.
B.5.1. Zoals voor de vergoedingsaanvragen kunnen de aangevoerde B.5.1. Pas plus que dans le cas des demandes d'allocation, les motifs
motieven geen redelijke verantwoording vormen voor de maatregel die
erin bestaat het recht op de verschuldigde vergoedingen, in geval van
verergering van de blijvende arbeidsongeschiktheid in de privésector, invoqués ne sont de nature à justifier raisonnablement la mesure qui
op zijn vroegst 60 dagen vóór de datum van indiening van de aanvraag consiste à faire naître au plus tôt 60 jours avant la date
te doen ontstaan, terwijl de wetgever het niet nodig heeft geacht een d'introduction de la demande le droit aux indemnités dues en cas
dermate korte termijn in de overheidssector vast te stellen. d'aggravation de l'incapacité de travail permanente dans le secteur
privé, alors que le législateur n'a pas estimé devoir fixer un délai
aussi court dans le secteur public.
B.5.2. Zoals het Hof heeft vastgesteld in zijn arrest nr. 25/2007 B.5.2. Comme la Cour l'a constaté dans son arrêt n° 25/2007, la
ontwikkelt de beroepsziekte, net als de verergering ervan, zich na maladie professionnelle, autant que son aggravation, s'inscrit dans la
verloop van tijd. Evenzeer als de ziekte zelf kan de verergering ervan durée. L'aggravation de la maladie peut donc susciter autant de
dus moeilijkheden veroorzaken voor het bepalen van het tijdstip waarop difficultés quant à la détermination du moment où il y a lieu de
de verergering van de ziekte moet worden vastgesteld. Door de déclarer l'aggravation de la maladie que la maladie elle-même. De par
beperking van de retroactieve werking van de vergoeding tot 60 dagen la limitation de l'effet rétroactif de l'indemnisation à 60 jours
vóór de datum van indiening van de aanvraag tot herziening, is het avant la date d'introduction de la demande en révision, le malade peut
mogelijk dat de zieke vergoedingen wordt ontzegd waarop hij in se voir privé d'indemnités auxquelles il devrait en principe avoir
principe recht zou moeten hebben vanwege de verergering van zijn droit du fait de l'aggravation de sa maladie, et cela, en raison du
ziekte, en dit alleen door het feit dat hij de realiteit van zijn seul fait qu'il n'a pas perçu immédiatement la réalité de son état de santé.
gezondheidstoestand niet meteen correct heeft ingeschat. B.5.3. Ni la nature du lien qui unit le travailleur à son employeur,
B.5.3. Noch de aard van de band tussen de werknemer en zijn werkgever, ni la circonstance que, dans le secteur public, ce sont des tâches
noch het gegeven dat, in de overheidssector, taken van algemeen belang d'intérêt général qui sont effectuées, ni la procédure d'indemnisation
worden uitgevoerd, noch de vergoedingsprocedure die in beide sectoren qui diffère dans les deux secteurs ne sont de nature à justifier la
verschillend is, kunnen het in de prejudiciële vragen aangeklaagde différence de traitement dénoncée dans les questions préjudicielles.
verschil in behandeling verantwoorden.
B.5.4. Het aangeklaagde verschil in behandeling zou evenmin kunnen B.5.4. La différence de traitement dénoncée ne pourrait davantage être
worden verantwoord door het gegeven dat, voor de overheidssector, een justifiée par la circonstance que, pour le secteur public, un délai de
verjaringstermijn van drie jaar bestaat voor de betaling van de prescription de trois ans existe pour le paiement des indemnités, en
vergoedingen, met toepassing van artikel 20 van de wet van 3 juli 1967 application de l'article 20 de la loi du 3 juillet 1967 sur la
betreffende de preventie van of de schadevergoeding voor prévention ou la réparation des dommages résultant des accidents du
arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg naar en van het werk en travail, des accidents survenus sur le chemin du travail et des
voor beroepsziekten in de overheidssector. Zoals in de parlementaire maladies professionnelles dans le secteur public. Comme l'indiquent
voorbereiding van de wet van 20 mei 1997 houdende diverse maatregelen les travaux préparatoires de la loi du 20 mai 1997 portant diverses
inzake ambtenarenzaken (Belgisch Staatsblad , 8 juli 1997) wordt mesures en matière de fonction publique (Moniteur belge , 8 juillet
aangegeven, beperkte artikel 20, vóór de wijziging ervan bij de 1997), l'article 20 se limitait à renvoyer, avant sa modification par
voormelde wet, zich ertoe te verwijzen naar de arbeidsongevallenwet ladite loi, à la loi du 10 avril 1971 sur les accidents du travail,
van 10 april 1971, die van toepassing is op de werknemers van de applicable aux travailleurs du secteur privé (Doc. parl., Chambre,
privésector (Parl. St., Kamer, 1995-1996, nr. 645/1, p. 5). 1995-1996, n° 645/1, p. 5).
De voormelde wet van 10 april 1971 bepaalt in artikel 69 ervan dat de La loi du 10 avril 1971 précitée prévoit, en son article 69, que
rechtsvordering tot betaling van de vergoedingen eveneens na drie jaar l'action en paiement des indemnités se prescrit, elle aussi, par trois
verjaart voor de slachtoffers van arbeidsongevallen in de privésector. ans, pour les victimes d'accidents du travail dans le secteur privé.
Ermee rekening houdend dat een stelsel van verjaring eveneens bestaat Compte tenu de ce qu'un régime de prescription existe également dans
in de wetgeving die van toepassing is op de werknemers van de la législation applicable aux travailleurs du secteur privé, même si
privésector, ook al heeft die alleen betrekking op de celle-ci concerne les seuls accidents du travail et non les maladies
arbeidsongevallen en niet op de beroepsziekten, zou niet kunnen worden professionnelles, il ne pourrait être conclu, comme le fait le Conseil
besloten, zoals de Ministerraad in zijn memorie doet, dat de des ministres dans son mémoire, que la logique propre des deux
specifieke logica van beide systemen het in de prejudiciële vragen systèmes peut justifier la différence de traitement dénoncée par les
aangeklaagde verschil in behandeling kan verantwoorden. questions préjudicielles.
B.6. De prejudiciële vragen dienen bevestigend te worden beantwoord. B.6. Les questions préjudicielles appellent une réponse positive.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
- Artikel 35bis, laatste lid, van de wetten betreffende de - L'article 35bis, dernier alinéa, des lois relatives à la réparation
schadeloosstelling voor beroepsziekten, gecoördineerd op 3 juni 1970, des dommages résultant des maladies professionnelles, coordonnées le 3
juin 1970, tel qu'il existait avant son abrogation par l'article 28 de
vóór de opheffing ervan bij artikel 28 van de wet van 13 juli 2006 la loi du 13 juillet 2006 portant des dispositions diverses en matière
houdende diverse bepalingen inzake beroepsziekten en arbeidsongevallen de maladies professionnelles et d'accidents du travail et en matière
en inzake beroepsherinschakeling, schendt de artikelen 10 en 11 van de de réinsertion professionnelle, viole les articles 10 et 11 de la
Grondwet in zoverre, voor de slachtoffers van een beroepsziekte in de Constitution en ce que, pour les victimes d'une maladie
privésector, de vergoeding naar aanleiding van een aanvraag tot professionnelle du secteur privé, l'indemnisation à la suite d'une
herziening niet langer kan terugwerken dan 60 dagen vóór de datum van demande en révision ne peut rétroagir plus de 60 jours avant la date
de aanvraag. de la demande.
- Artikel 35, derde lid, van de wetten betreffende de preventie van - L'article 35, alinéa 3, des lois relatives à la prévention des
beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit die ziekten maladies professionnelles et à la réparation des dommages résultant de
voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni 1970, schendt de artikelen 10 en celles-ci, coordonnées le 3 juin 1970, viole les articles 10 et 11 de
11 van de Grondwet in zoverre, voor de slachtoffers van een la Constitution en ce que, pour les victimes d'une maladie
beroepsziekte in de privésector, de vergoeding naar aanleiding van een professionnelle du secteur privé, l'indemnisation à la suite d'une
aanvraag tot herziening niet langer kan terugwerken dan 60 dagen vóór demande en révision ne peut rétroagir plus de 60 jours avant la date
de datum van de aanvraag. de la demande.
Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
de openbare terechtzitting van 15 januari 2009. janvier 1989, à l'audience publique du 15 janvier 2009.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^
Etaamb.be maakt gebruik van cookies
Etaamb.be gebruikt cookies om uw taalvoorkeur te onthouden en om beter te begrijpen hoe etaamb.be gebruikt wordt.
DoorgaanMeer details
x