Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 158/2008 van 6 november 2008 Rolnummer 4507 In zake : de vordering tot schorsing van het decreet van de Franse Gemeenschap van 25 april 2008 tot vaststelling van de voorwaarden om te kunnen voldoen aan de leerplich Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 158/2008 van 6 november 2008 Rolnummer 4507 In zake : de vordering tot schorsing van het decreet van de Franse Gemeenschap van 25 april 2008 tot vaststelling van de voorwaarden om te kunnen voldoen aan de leerplich Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 158/2008 du 6 novembre 2008 Numéro du rôle : 4507 En cause : la demande de suspension du décret de la Communauté française du 25 avril 2008 fixant les conditions pour pouvoir satisfaire à l'obligation scolaire en dehor La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. He(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 158/2008 van 6 november 2008 Extrait de l'arrêt n° 158/2008 du 6 novembre 2008
Rolnummer 4507 Numéro du rôle : 4507
In zake : de vordering tot schorsing van het decreet van de Franse En cause : la demande de suspension du décret de la Communauté
Gemeenschap van 25 april 2008 tot vaststelling van de voorwaarden om française du 25 avril 2008 fixant les conditions pour pouvoir
te kunnen voldoen aan de leerplicht buiten het onderwijs georganiseerd satisfaire à l'obligation scolaire en dehors de l'enseignement
of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap, ingesteld door de vzw « organisé ou subventionné par la Communauté française, introduite par
Ecole Notre-Dame de la Sainte-Espérance » en anderen. l'ASBL « Ecole Notre-Dame de la Sainte-Espérance » et autres.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R.
rechters R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P.
J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, bijgestaan door de griffier Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du greffier P.-Y.
P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, Dutilleux, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging I. Objet de la demande et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 29 augustus Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 29
2008 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 1
september 2008, is een vordering tot schorsing ingesteld van het août 2008 et parvenue au greffe le 1er septembre 2008, une demande de
decreet van de Franse Gemeenschap van 25 april 2008 tot vaststelling suspension du décret de la Communauté française du 25 avril 2008
van de voorwaarden om te kunnen voldoen aan de leerplicht buiten het fixant les conditions pour pouvoir satisfaire à l'obligation scolaire
onderwijs georganiseerd of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap en dehors de l'enseignement organisé ou subventionné par la Communauté
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 12 juni 2008), door de française (publié au Moniteur belge du 12 juin 2008) a été introduite
vzw « Ecole Notre-Dame de la Sainte-Espérance », met maatschappelijke par l'ASBL « Ecole Notre-Dame de la Sainte-Espérance », dont le siège
zetel te 1050 Brussel, Eendrachtsstraat 37, de vzw « Schola Nova », social est établi à 1050 Bruxelles, rue de la Concorde 37, l'ASBL «
met maatschappelijke zetel te 1315 Incourt, rue de Brombais 11, Serge Schola Nova », dont le siège social est établi à 1315 Incourt, rue de
Bya en Ysabel Martinez Ovando, wonende te 1348 Louvain-la-Neuve, Cour Brombais 11, Serge Bya et Ysabel Martinez Ovando, demeurant à 1348
de la Ciboulette 17/102, François Croonen en Marie Brabant, wonende te Louvain-la-Neuve, Cour de la Ciboulette 17/102, François Croonen et
1160 Brussel, Guillaume Dekelverstraat 49, Clothilde Coppieters de Marie Brabant, demeurant à 1160 Bruxelles, rue Guillaume Dekelver 49,
Gibson, wonende te 7911 Oeudeghien, Chaussée de Brunehaut 48, Alain Clothilde Coppieters de Gibson, demeurant à 7911 Oeudeghien, chaussée
Mossay en Catherine Frankart, wonende te 6900 Marche-en-Famenne, rue de Brunehaut 48, Alain Mossay et Catherine Frankart, demeurant à 6900
Hubert Gouverneur 17, Etienne Cassart en Sophie Adam, wonende te 6690 Marche-en-Famenne, rue Hubert Gouverneur 17, Etienne Cassart et Sophie
Vielsalm, Cahay 96, Jean-Claude Verduyckt en Yolande Garcia Palacios, Adam, demeurant à 6690 Vielsalm, Cahay 96, Jean-Claude Verduyckt et
wonende te 6470 Sautin, Les Bruyères 1, Jérémie Detournay en Sophie Yolande Garcia Palacios, demeurant à 6470 Sautin, Les Bruyères 1,
Calonne, wonende te 7880 Vloesberg, Potterée 9, Luc Lejoly en Vinciane Jérémie Detournay et Sophie Calonne, demeurant à 7880 Flobecq,
Devuyst, wonende te 5020 Malonne, Basses-Calenges 3, Blair Bonin en Potterée 9, Luc Lejoly et Vinciane Devuyst, demeurant à 5020 Malonne,
Dina Gautreaux, wonende te 1348 Louvain-la-Neuve, rue du Bassinia 22, Basses-Calenges 3, Blair Bonin et Dina Gautreaux, demeurant à 1348
Louvain-la-Neuve, rue du Bassinia 22, Pierre Wathelet et Ingrid Van
Pierre Wathelet en Ingrid Van den Perreboom, wonende te 4020 Luik, rue den Perreboom, demeurant à 4020 Liège, rue de Porto 51, et Dominique
de Porto 51, en Dominique Buffet en Mélanie Ducamp, wonende te 5600 Buffet et Mélanie Ducamp, demeurant à 5600 Roly, place Saint-Denis 3.
Roly, place Saint-Denis 3.
Bij hetzelfde verzoekschrift vorderen de verzoekende partijen eveneens Par la même requête, les parties requérantes demandent également
de vernietiging van hetzelfde decreet. l'annulation du même décret.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de bestreden bepalingen Quant aux dispositions attaquées
B.1.1. De vordering tot schorsing is gericht tegen het decreet van de B.1.1. La demande de suspension est dirigée contre le décret de la
Franse Gemeenschap van 25 april 2008 tot vaststelling van de Communauté française du 25 avril 2008 fixant les conditions pour
voorwaarden om te kunnen voldoen aan de leerplicht buiten het pouvoir satisfaire à l'obligation scolaire en dehors de l'enseignement
onderwijs georganiseerd of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap organisé ou subventionné par la Communauté française (ci-après : le
(hierna : decreet van 25 april 2008). décret du 25 avril 2008).
B.1.2. Dat decreet voert voor dat type van onderwijs een regeling in B.1.2. Ce décret instaure une réglementation de ce type
die ertoe strekt « het mogelijk te maken de minderjarigen hun recht op d'enseignement, en ayant pour objectif de « permettre de garantir aux
kwalitatief onderwijs te waarborgen, hetgeen de invoering mineurs leur droit à un enseignement de qualité, ce qui suppose la
veronderstelt van doeltreffende procedures om de leerplicht te mise en place de procédures efficaces de contrôle de l'obligation
controleren, alsook van referentienormen » (Parl. St., Parlement van scolaire et l'institution de normes de référence » (Doc. parl.,
de Franse Gemeenschap, 2007-2008, nr. 521/1, p. 3), en « het beginsel Parlement de la Communauté française, 2007-2008, n° 521/1, p. 3),
ainsi que de « respecter le principe de la liberté de l'enseignement
van de vrijheid van onderwijs verankerd in artikel 24 van de Grondwet, consacré par l'article 24 de la Constitution » (ibid. ).
in acht te nemen » (ibid. ).
In dat perspectief onderscheidt het ontwerp twee onderwijstypes naast Dans cette perspective, le projet distingue deux types d'enseignement
datgene dat door de Gemeenschap wordt ingericht of gesubsidieerd : en dehors de celui qui est organisé ou subventionné par la Communauté
« In de eerste plaats wordt erin voorzien dat de minderjarigen die : « Tout d'abord, il est prévu que les mineurs fréquentant un
onderwijs volgen in een inrichting die een diploma kan uitreiken dat établissement susceptible de délivrer un diplôme reconnu comme
gelijkwaardig is aan die welke in de Franse Gemeenschap worden équivalent à ceux délivrés en Communauté française satisfont à
uitgereikt, voldoen aan de leerplicht wanneer zij de administratie l'obligation scolaire dès lors qu'ils ont informé l'Administration de
hebben ingelicht over hun inschrijving in die inrichting. Dat is het leur inscription dans cet établissement. Tel est le cas des
geval voor de inrichtingen die ressorteren onder een van de andere établissements dépendant de l'une des autres communautés ou de ceux
gemeenschappen of die waarvan de gelijkwaardigheid is erkend. Een auxquels une équivalence a été reconnue. Une autre hypothèse vise les
andere hypothese beoogt de inrichtingen die, zonder die établissements qui, sans bénéficier de cette équivalence, peuvent
gelijkwaardigheid te genieten, kunnen leiden tot de uitreiking van een mener à la délivrance d'un diplôme étranger. Dans ce cas, le
buitenlands diploma. In dat geval zal de Regering moeten erkennen dat Gouvernement devra reconnaître que leur fréquentation permet de
hun schoolbezoek toelaat aan de leerplicht te voldoen. satisfaire à l'obligation scolaire.
Alle andere vormen van onderwijs, zelfs collectief, vallen onder het Toutes les autres situations de scolarisation, même collective,
huisonderwijs en zijn in die zin onderworpen aan specifieke bepalingen relèvent de l'enseignement à domicile et, à ce titre, sont soumises
: verplichting om zich te onderwerpen aan de controle van het aux dispositions qui lui sont propres : obligation de se soumettre au
studieniveau en deel te nemen aan de door de Franse Gemeenschap contrôle du niveau des études et de présenter les épreuves
georganiseerde proeven voor het behalen van een getuigschrift » (ibid. certificatives organisées par la Communauté française » (ibid. ).
). B.2.1. Om te voldoen aan de vereisten van artikel 6 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 moeten de middelen van het verzoekschrift te kennen geven welke van de regels waarvan het Hof de naleving waarborgt, zouden zijn geschonden, alsook welke de bepalingen zijn die deze regels zouden schenden, en uiteenzetten in welk opzicht die regels door de bedoelde bepalingen zouden zijn geschonden. Die bepaling vereist derhalve dat de verzoekende partijen zelf aangeven welke de artikelen zijn die volgens hen een schending uitmaken van de in de middelen uiteengezette normen waarvan het Hof de naleving verzekert. B.2.2. Hoewel de verzoekende partijen de schorsing en volledige vernietiging van het decreet van 25 april 2008 vorderen, lijkt uit de uiteenzetting van de middelen van het verzoekschrift evenwel te kunnen worden afgeleid dat die alleen zijn gericht tegen sommige bepalingen van het decreet, namelijk de artikelen 3, eerste lid, 3°, en het B.2.1. Pour satisfaire aux exigences de l'article 6 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, les moyens de la requête doivent faire connaître, parmi les règles dont la Cour garantit le respect, celles qui seraient violées ainsi que les dispositions qui violeraient ces règles et exposer en quoi ces règles auraient été transgressées par ces dispositions. Cette disposition exige donc que les parties requérantes elles-mêmes indiquent quels sont les articles qui, selon elles, violent les normes mentionnées dans les moyens, dont la Cour garantit le respect. B.2.2. Bien que les requérants sollicitent la suspension et l'annulation totale du décret du 25 avril 2008, il semble toutefois ressortir de l'exposé des moyens de la requête que ceux-ci ne sont dirigés que contre certaines dispositions du décret, à savoir les
tweede tot het vierde lid, 5, 11, 13 tot 15 en 17 tot 21 van het articles 3, alinéa 1er, 3°, et alinéas 2 à 4, 5, 11, 13 à 15 et 17 à
decreet van 25 april 2008. 21 du décret du 25 avril 2008.
Het Hof beperkt zijn onderzoek derhalve tot die bepalingen. La Cour limite dès lors son examen à ces dispositions.
B.3.1. Artikel 3 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.1. L'article 3 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« Geacht worden aan de leerplicht te voldoen de minderjarige « Sont considérés comme satisfaisant à l'obligation scolaire les
leerlingen die ingeschreven zijn in een schoolinrichting : mineurs soumis à l'obligation scolaire inscrits dans un établissement
1° ingericht, gesubsidieerd of erkend door een andere gemeenschap; scolaire : 1° Organisé, subventionné ou reconnu par une autre Communauté;
2° waarvan het onderwijs tot het behalen van een bekwaamheidsbewijs 2° Dont la fréquentation est susceptible de mener à l'obtention d'un
kan leiden dat gelijkwaardig kan worden verklaard bij wijze van titre bénéficiant d'une décision d'équivalence par voie de disposition
algemene bepaling met toepassing van de wet van 19 maart 1971 générale en application de la loi du 19 mars 1971 relative à
betreffende de gelijkwaardigheid van de buitenlandse diploma's en studiegetuigschriften; 3° waarvan het onderwijs tot het behalen van een diploma of een getuigschrift bekomen onder een buitenlands stelsel kan leiden en waarvan het onderwijs erkend is door de Regering, op aanvraag van de inrichting of de personen die verantwoordelijk is/zijn voor de minderjarige leerling onderworpen aan de leerplicht, dat het mogelijk maakt om de leerplicht te voldoen. Voor de toepassing van het 3° van het vorige lid, controleert de Regering dat het verstrekte onderwijs van gelijkwaardig niveau is aan dat verstrekt in de Franse Gemeenschap, dat het in overeenstemming is l'équivalence des diplômes et certificats étrangers; 3° Dont la fréquentation est susceptible de mener à l'obtention d'un diplôme ou d'un certificat relevant d'un régime étranger et dont l'enseignement est reconnu par le Gouvernement, à la demande de l'établissement ou des personnes responsables du mineur soumis à l'obligation scolaire, comme permettant de satisfaire à l'obligation scolaire. Pour l'application du 3° de l'alinéa précédent, le Gouvernement s'assure que l'enseignement dispensé est d'un niveau équivalent à
met titel II van de Grondwet en in geen enkel opzicht waarden celui dispensé en Communauté française, qu'il est conforme au titre II
vooropstelt die klaarblijkelijk onverenigbaar zijn met het Verdrag tot de la Constitution et ne prône pas des valeurs qui sont manifestement
bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, incompatibles avec la Convention de sauvegarde des droits de l'homme
getekend te Rome, op 4 november 1950. et des libertés fondamentales, signée à Rome, le 4 novembre 1950.
De Regering baseert haar beslissing op de studieprogramma's gevolgd Le Gouvernement fonde sa décision sur les programmes d'études suivis
binnen de inrichting. au sein de l'établissement.
Wanneer de Regering acht dat het verstrekte onderwijs niet toelaat aan Lorsque le Gouvernement estime que l'enseignement dispensé ne permet
de leerplicht te voldoen, wordt van de beslissing kennisgegeven aan de pas de satisfaire à l'obligation scolaire, la décision est notifiée à
natuurlijke of rechtspersoon die verantwoordelijk is voor de la personne physique ou morale responsable de l'établissement ainsi
inrichting alsook aan de verantwoordelijke personen die de qu'aux personnes responsables qui ont inscrit un mineur soumis à
leerplichtige minderjarige ingeschreven hebben in deze inrichting ». l'obligation scolaire dans cet établissement ».
B.3.2. Artikel 5 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.2. L'article 5 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« Ressorteren onder het huisonderwijs, de minderjarigen die « Relèvent de l'enseignement à domicile les mineurs soumis à
onderworpen zijn aan de leerplicht die noch ingeschreven zijn in een l'obligation scolaire qui ne sont inscrits ni dans un établissement
schoolinrichting ingericht of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap scolaire organisé ou subventionné par la Communauté française ni dans
noch ingeschreven in een inrichting bedoeld bij artikel 3 ». un établissement visé à l'article 3 ».
B.3.3. Artikel 11 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.3. L'article 11 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« De Algemene Inspectiedienst wordt belast met de controle van het « Le Service général de l'Inspection est chargé du contrôle du niveau
studieniveau in het kader van het huisonderwijs. Hij zorgt ervoor dat
het verstrekte onderwijs de leerplichtige minderjarige de mogelijkheid des études dans le cadre de l'enseignement à domicile. Il s'assure que
biedt een studieniveau te verwerven dat gelijkwaardig is aan het l'enseignement dispensé permet au mineur soumis à l'obligation
referentiesysteem voor de basisvaardigheden, de eindvaardigheden, de scolaire d'acquérir un niveau d'études équivalent aux socles de
vereiste gemeenschappelijke kennis en de minimale vaardigheden compétences, aux compétences terminales, aux savoirs communs requis et
bedoeld, respectief, bij de artikelen 16 en 25 of 35 van het decreet aux compétences minimales visés, respectivement, aux articles 16 et 25
van 24 juli 1997 dat de prioritaire taken bepaalt van het ou 35 du décret du 24 juillet 1997 définissant les missions
basisonderwijs en van het secundair onderwijs en de structuren prioritaires de l'enseignement fondamental et de l'enseignement
organiseert die het mogelijk maken ze uit te voeren. secondaire et organisant les structures propres à les atteindre.
De Algemene Inspectiedienst zorgt eveneens ervoor dat het verstrekte Le Service général de l'Inspection s'assure également que
onderwijs de doelstellingen nastreeft die zijn bepaald in artikel 6 l'enseignement dispensé poursuit les objectifs définis à l'article 6
van het decreet van 24 juli 1997 dat de prioritaire taken bepaalt van du décret du 24 juillet 1997 définissant les missions prioritaires de
het basisonderwijs en van het secondair onderwijs en de structuren l'enseignement fondamental et de l'enseignement secondaire et
organiseert die het mogelijk maken ze uit te voeren, dat het in organisant les structures propres à les atteindre, qu'il est conforme
overeenstemming is met titel II van de Grondwet en in geen enkel au titre II de la Constitution et ne prône pas des valeurs qui sont
opzicht waarden vooropstelt die klaarblijkelijk onverenigbaar zijn met manifestement incompatibles avec la Convention de sauvegarde des
het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de droits de l'homme et des libertés fondamentales, signée à Rome, le 4
fundamentele vrijheden, getekend te Rome, op 4 november 1950 ». novembre 1950 ».
B.3.4. Artikel 13 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.4. L'article 13 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« De verantwoordelijke personen bezorgen de Algemene Inspectiedienst « Les personnes responsables fournissent au Service général de
de documenten waarop het huisonderwijs steunt. In de zin van dit l'Inspection les documents sur lesquels se fonde l'enseignement
artikel, wordt onder ' documenten ' onder meer verstaan de gebruikte dispensé à domicile. Au sens du présent article, par documents, on
schoolboeken, het opgebouwde en gebruikte pedagogisch materiaal, de entend notamment les manuels scolaires employés, le matériel
fardes en schoolboeken, de geschreven producties van de leerplichtige pédagogique construit et usité, les fardes et les cahiers, les
minderjarige, een individueel opleidingsplan ». productions écrites du mineur soumis à l'obligation scolaire, un plan individuel de formation ».
B.3.5. Artikel 14 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.5. L'article 14 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« De Algemene Inspectiedienst kan elk ogenblik overgaan tot de « Le Service général de l'Inspection peut procéder au contrôle du
controle van het studieniveau, op eigen initiatief of op aanvraag van niveau des études à tout moment, d'initiative ou à la demande du
de Regering of van de Commissie, en baseert zijn controle op de Gouvernement ou de la Commission, et fonde son contrôle sur des faits
vernomen feiten namelijk via de ontleding van de documenten bedoeld prélevés notamment à travers l'analyse des documents visés à l'article
bij artikel 13 en op de ondervraging van de leerlingen. 13 et sur l'interrogation des élèves.
Er gebeuren, nochtans, controles minstens gedurende de jaren waarin de Des contrôles ont toutefois lieu au moins durant les années au cours
leerplichtige minderjarige de leeftijd van acht en tien jaar bereikt. desquelles le mineur soumis à l'obligation scolaire atteint l'âge de 8
De Algemene Inspectiedienst bepaalt de datum voor de controle en geeft et de 10 ans. Le Service général de l'Inspection fixe la date du contrôle et la
er kennis van aan de verantwoordelijke personen minstens een maand op voorhand ». notifie aux personnes responsables au moins un mois à l'avance ».
B.3.6. Artikel 15 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.6. L'article 15 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« De Algemene Inspectiedienst organiseert de controle van het « Le Service général de l'Inspection organise le contrôle du niveau
studieniveau op individuele basis of voor het geheel van de des études de manière individuelle ou pour l'ensemble des mineurs
leerplichtige minderjarigen die thuis les volgen, gedomicilieerd in soumis à l'obligation scolaire et poursuivant l'enseignement à
eenzelfde zone in de zin van artikel 13 van het decreet van 14 maart domicile, domiciliés dans une même zone au sens de l'article 13 du
1995 tot bevordering van het welslagen in de basisscholen en artikel 1 décret du 14 mars 1995 relatif à la promotion d'une école de la
van het besluit van de Executieve van de Franse Gemeenschap van 15 réussite dans l'enseignement fondamental et de l'article 1er de
maart 1993 tot vaststelling van de verplichtingen tot overleg tussen l'arrêté de l'Exécutif de la Communauté française du 15 mars 1993
gelijkaardige inrichtingen in het secundair onderwijs met volledig fixant les obligations de concertation entre établissements de même
leerplan ». caractère dans l'enseignement secondaire de plein exercice ».
B.3.7. Artikel 17 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.7. L'article 17 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« Na de controle van het studieniveau, stelt de Algemene « Après avoir réalisé le contrôle du niveau des études, le Service
Inspectiedienst een verslag op en brengt een advies uit over de général de l'Inspection établit un rapport et émet un avis sur la
overeenstemming met artikel 11 van het ten huize verstrekte onderwijs. conformité à l'article 11 de l'enseignement dispensé à domicile. Le
Aan de verantwoordelijke personen wordt kennisgegeven van het verslag rapport et l'avis sont notifiés aux personnes responsables qui, dans
en het advies. Ze kunnen, binnen de tien dagen van de kennisgeving, les dix jours de la notification, peuvent communiquer par écrit leurs
schriftelijk hun opmerkingen aan de Commissie mededelen. observations à la Commission.
Het advies van de Algemene Inspectiedienst wordt ten laatste gedurende L'avis du Service général de l'Inspection est transmis au plus tard
de maand die volgt op de datum van de controle aan de Commissie overgezonden. dans le mois qui suit la date du contrôle à la Commission qui statue.
In geval van een negatieve beslissing, wordt een nieuwe controle En cas de décision négative, un nouveau contrôle est effectué, selon
uitgeoefend, volgens dezelfde nadere regels, minimum twee maanden en les mêmes modalités, au minimum deux mois et au maximum quatre mois à
maximum vier maanden na de kennisgeving van de beslissing. Indien de Algemene Inspectiedienst acht dat het ten huize verstrekte onderwijs nog steeds niet in overeenstemming is met artikel 11, besluit hij zijn verslag met een advies over de nadere regels voor de integratie van de leerplichtige minderjarige in een schoolinrichting ingericht of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap. De verantwoordelijke personen kunnen hun opmerkingen laten gelden overeenkomstig het eerste lid. Indien, na de tweede controle, de Commissie beslist dat het studieniveau niet in overeenstemming is met artikel 11, schrijven de verantwoordelijke personen de leerplichtige minderjarige in een schoolinrichting ingericht of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap of in een inrichting bedoeld bij artikel 3. De Commissie bepaalt, voor het gewoon onderwijs, en met inachtneming van het zesde lid, voor het bijzonder secundair onderwijs van vorm 4, de vorm, de afdeling en het studiejaar waarvoor de leerplichtige minderjarige ingeschreven moet worden. Wanneer het advies van de Algemene Inspectiedienst tot de integratie dater de la notification de cette décision. Si le Service général de l'Inspection estime que l'enseignement dispensé à domicile n'est toujours pas conforme à l'article 11, il conclut son rapport par un avis sur les modalités d'intégration du mineur soumis à l'obligation scolaire dans un établissement scolaire organisé ou subventionné par la Communauté française. Les personnes responsables peuvent faire valoir leurs observations conformément à l'alinéa 1er. Si, à l'issue du 2e contrôle, la Commission décide que le niveau des études n'est pas conforme à l'article 11, les personnes responsables inscrivent le mineur soumis à l'obligation scolaire dans un établissement scolaire organisé ou subventionné par la Communauté française ou dans un établissement visé à l'article 3. La Commission détermine, pour l'enseignement ordinaire et, dans le respect de l'alinéa 6, pour l'enseignement secondaire spécialisé de forme 4, la forme, la section et l'année d'étude dans lesquelles le mineur soumis à l'obligation scolaire doit être inscrit.
besluit van de leerplichtige minderjarige in het bijzonder onderwijs, Lorsque l'avis du Service général de l'Inspection conclut à
wordt van dit advies kennisgegeven aan de verantwoordelijke personen l'intégration du mineur soumis à l'obligation scolaire dans
die bezwaar kunnen indienen tegen deze integratie bij de Commissie l'enseignement spécialisé, cet avis est notifié aux personnes
binnen de vijftien dagen van de kennisgeving van het advies. In geval responsables qui peuvent s'opposer à cette intégration auprès de la
van instemming of gebrek aan bezwaar binnen de termijn, laten de Commission dans les quinze jours de la notification de l'avis. En cas
verantwoordelijke personen het medisch onderzoek, het psychologisch d'accord ou d'absence d'opposition dans le délai, les personnes
onderzoek, het pedagogisch examen en de sociale studie bedoeld bij responsables font procéder aux examens visés à l'article 12, § 1er, du
artikel 12, § 1, van het decreet van 3 maart 2004 houdende organisatie décret du 3 mars 2004 organisant l'enseignement spécialisé. Le rapport
van het bijzonder onderwijs uitvoeren. Het verslag van deze wordt aan
de Commissie overgezonden, die daarna een beslissing neemt. résultant de ces examens est transmis à la Commission qui statue.
De Commissie bepaalt, voor het [bijzonder] onderwijs, het type en, La Commission détermine, pour l'enseignement spécialisé, le type et,
desnoods, de vorm alsook de maturiteitsgraad of de fase waarvoor de le cas échéant, la forme ainsi que le degré de maturité ou la phase
leerplichtige minderjarige ingeschreven moet worden. dans lesquels le mineur soumis à l'obligation scolaire doit être
Voor de toepassing van de vijfde en zevende leden, kan de Commissie inscrit. Pour l'application des alinéas 5 et 7, la Commission peut déroger aux
afwijken van de toelatingsvoorwaarden. Haar beslissing rust op de conditions d'admission. Sa décision se fonde sur l'âge ainsi que sur
leeftijd alsook de vaardigheden en de verworven kennis van de les compétences et les savoirs acquis par le mineur soumis à
leerplichtige minderjarige ». l'obligation scolaire ».
B.3.8. Artikel 18 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.8. L'article 18 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« Ten laatste gedurende het schooljaar waarin hij de leeftijd van « Au plus tard dans l'année scolaire au cours de laquelle il atteindra
twaalf jaar zal bereiken, schrijven de verantwoordelijke personen de l'âge de 12 ans, les personnes responsables inscrivent le mineur
leerplichtige minderjarige die thuis les volgt, in voor de soumis à l'obligation scolaire et relevant de l'enseignement à
gemeenschappelijke externe proef ingericht voor het behalen van het domicile à l'épreuve externe commune organisée en vue de l'obtention
getuigschrift van basisonderwijs krachtens het decreet van 2 juni 2006 du certificat d'études de base en vertu du décret du 2 juin 2006
betreffende de externe evaluatie van de verworven kennis van relatif à l'évaluation externe des acquis des élèves de l'enseignement
leerlingen van het leerplichtonderwijs en het getuigschrift van obligatoire et au certificat d'études de base au terme de
basisonderwijs na het lager onderwijs ». l'enseignement primaire ».
B.3.9. Artikel 19 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.9. L'article 19 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« Ten laatste gedurende het schooljaar waarin hij de leeftijd van « Au plus tard dans l'année scolaire au cours de laquelle il atteindra
veertien jaar zal bereiken, schrijven de verantwoordelijke personen de l'âge de 14 ans, les personnes responsables inscrivent le mineur
leerplichtige minderjarige die thuis les volgt, in voor de examens soumis à l'obligation scolaire et relevant de l'enseignement à
ingericht voor het behalen van de oriëntatieattesten voor de eerste domicile aux examens organisés en vue de la délivrance des
attestations d'orientation sanctionnant le premier degré en vertu du
graad krachtens het decreet van 12 mei 2004 houdende de organisatie décret du 12 mai 2004 portant organisation du jury de la Communauté
van de examencommissie van de Franse Gemeenschap voor het secundair onderwijs ». française de l'enseignement secondaire ».
B.3.10. Artikel 20 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.10. L'article 20 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« Ten laatste gedurende het schooljaar waarin hij de leeftijd van « Au plus tard dans l'année scolaire au cours de laquelle il atteindra
zestien jaar zal bereiken, schrijven de verantwoordelijke personen de l'âge de 16 ans, les personnes responsables inscrivent le mineur
leerplichtige minderjarige die thuis les volgt, in voor de examens soumis à l'obligation scolaire et relevant de l'enseignement à
ingericht voor het behalen van de oriëntatieattesten voor de tweede domicile aux examens organisés en vue de la délivrance des
attestations d'orientation sanctionnant le deuxième degré en vertu du
graad krachtens het decreet van 12 mei 2004 houdende de organisatie décret du 12 mai 2004 portant organisation du jury de la Communauté
van de examencommissie van de Franse Gemeenschap voor het secundair onderwijs ». française de l'enseignement secondaire ».
B.3.11. Artikel 21 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt : B.3.11. L'article 21 du décret du 25 avril 2008 dispose :
« De verantwoordelijke personen schrijven de leerplichtige « Les personnes responsables inscrivent dans un établissement scolaire
minderjarige die onder het ten huize verstrekte onderwijs ressorteert, organisé ou subventionné par la Communauté française ou dans un
in in een schoolinrichting ingericht of gesubsidieerd door de Franse établissement visé à l'article 3 le mineur soumis à l'obligation
Gemeenschap of in een inrichting bedoeld bij artikel 3, indien hij het scolaire et relevant de l'enseignement à domicile qui n'a pas obtenu
getuigschrift of de attesten niet verkregen heeft met inachtneming van le certificat ou les attestations dans le respect des conditions
de voorwaarden bedoeld bij de artikelen 18 tot 20. visées par les articles 18 à 20.
Voor het gewoon onderwijs en voor het [bijzonder] secundair onderwijs Pour l'enseignement ordinaire et pour l'enseignement secondaire
van vorm 4, bepaalt de Commissie de vorm, de afdeling en het spécialisé de forme 4, la Commission détermine la forme, la section et
studiejaar waarvoor de leerplichtige minderjarige ingeschreven moet l'année d'étude dans lesquelles le mineur soumis à l'obligation
worden. scolaire doit être inscrit.
De Commissie bepaalt, voor het [bijzonder] onderwijs, het type en, Pour l'enseignement spécialisé, elle détermine le type et, le cas
desnoods, de vorm alsook de maturiteitsgraad of de fase waarvoor de échéant, la forme ainsi que le degré de maturité ou la phase dans
leerplichtige minderjarige ingeschreven moet worden. lesquels le mineur soumis à l'obligation scolaire doit être inscrit.
Voor de toepassing van de tweede en derde leden, kan de Commissie Pour l'application des alinéas 2 et 3, la Commission peut déroger aux
afwijken van de toelatingsvoorwaarden volgens dezelfde nadere regels conditions d'admission selon les mêmes modalités que celles prévues à
als deze bepaald bij artikel 17, laatste lid. l'article 17, dernier alinéa.
Indien de Commissie acht onvoldoende ingelicht te zijn, kan ze de Si elle s'estime insuffisamment informée, la Commission peut demander
Algemene Inspectiedienst verzoeken om een verslag op te stellen zoals au Service général de l'Inspection l'établissement d'un rapport tel
bedoeld bij artikel 17, derde lid. Wanneer dit verslag tot de que prévu à l'article 17, alinéa 3. Lorsque ce rapport conclut à
integratie in het bijzonder onderwijs besluit, zijn de formaliteiten l'intégration dans l'enseignement spécialisé, les formalités prévues à
bedoeld bij artikel 17, zesde lid, van toepassing. l'article 17, alinéa 6 sont d'application.
Indien de verantwoordelijke personen zich een inschrijving van de Si les personnes responsables envisagent une inscription du mineur
leerplichtige minderjarige in het [bijzonder] onderwijs voornemen, soumis à l'obligation scolaire dans l'enseignement spécialisé, elles
brengen ze er de Commissie op de hoogte van binnen de vijftien dagen en informent la Commission dans les quinze jours de la proclamation
die volgen op de proclamatie van de resultaten of de beslissing tot des résultats ou de la décision de ne pas accorder le certificat
niet-toekenning van het getuigschrift van basisonderwijs en laten de d'études de base et font procéder aux examens visés à l'article 12, §
examens bedoeld bij artikel 12, § 1, van het decreet van 3 maart 2004 1er, du décret du 3 mars 2004 organisant l'enseignement spécialisé. Le
houdende organisatie van het bijzonder onderwijs geschieden. Het
verslag over deze examens wordt aan de Commissie overgezonden. rapport résultant de ces examens est transmis à la Commission.
In geval van beroep tegen de beslissing tot niet-uitreiking van het En cas de recours contre la décision de ne pas accorder le certificat
getuigschrift van basisonderwijs, neemt de termijn voor de d'études de base, le délai d'information à la Commission visé à
berichtgeving aan de Commissie bedoeld in het vorige lid een aanvang l'alinéa précédent prend cours au jour de la notification de la
de dag van de kennisgeving van de beslissing van de Raad van beroep ». décision du Conseil de recours ».
Ten aanzien van het belang Quant à l'intérêt
B.4.1. Aangezien de vordering tot schorsing ondergeschikt is aan het B.4.1. La demande de suspension étant subordonnée au recours en
beroep tot vernietiging, dient de ontvankelijkheid van het beroep, annulation, la recevabilité de celui-ci, et en particulier l'existence
inzonderheid het voorhanden zijn van het vereiste belang bij het
instellen ervan, reeds bij het onderzoek van de vordering tot de l'intérêt requis, doit être abordée dès l'examen de la demande de
schorsing te worden betrokken. suspension.
B.4.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt. B.5.1. De verzoekende partijen zijn, enerzijds, twee verenigingen zonder winstoogmerk, namelijk onderwijsinrichtingen die niet door de overheid worden gesubsidieerd en, anderzijds, de ouders van een kind dat onderwijs volgt in een dergelijke inrichting, de ouder van kinderen die in Frankrijk onderwijs volgen in vrije scholen buiten overeenkomst en ouders die aan hun kind huisonderwijs verstrekken. De verzoekende partijen kunnen derhalve rechtstreeks en ongunstig in hun situatie worden geraakt door de in B.3 vermelde bepalingen van het B.4.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 imposent à toute personne physique ou morale qui introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme attaquée. B.5.1. Les parties requérantes sont, d'une part, deux associations sans but lucratif qui sont des établissements d'enseignement non subventionnés par les pouvoirs publics, et, d'autre part, les parents d'un enfant instruit dans un tel établissement, le parent d'enfants instruits en France dans des écoles libres hors contrat et des parents qui instruisent leurs enfants à domicile. La situation des parties requérantes est dès lors susceptible d'être affectée directement et défavorablement par les dispositions du décret
decreet van 25 april 2008 waarin de voorwaarden worden vastgelegd du 25 avril 2008 citées en B.3, qui fixent les conditions dans
waaronder het onderwijs buiten het door de Gemeenschap ingerichte of lesquelles l'enseignement en dehors de l'enseignement organisé ou
gesubsidieerde onderwijs kan worden ingericht, met name door dat subventionné par la Communauté peut être organisé, notamment en
onderwijs te onderwerpen aan een controle en de kinderen die dat type soumettant cet enseignement à un contrôle et en imposant des
van onderwijs volgen, te laten evalueren. évaluations aux enfants relevant de ce type d'enseignement.
B.5.2. De Ministerraad betwist de ontvankelijkheid van het beroep tot B.5.2. Le Conseil des ministres conteste la recevabilité du recours en
vernietiging en bijgevolg van de vordering tot schorsing ten aanzien annulation et, partant, de la demande de suspension, en ce qui
van de vzw « Schola Nova » in zoverre de beslissing om het beroep in concerne l'ASBL « Schola Nova », en ce que la décision d'intenter le
te stellen, zou zijn genomen door een « buitengewone algemene recours aurait été prise par une « assemblée générale extraordinaire
vergadering » en niet door de raad van bestuur, die als enige bevoegd », et non par le conseil d'administration, seul compétent pour
is om het beroep in te stellen. introduire le recours.
Uit de bijlagen van het verzoekschrift blijkt dat, hoewel een Il ressort des annexes de la requête que si une assemblée générale
buitengewone algemene vergadering op 13 juni 2008 de beslissing heeft extraordinaire a pris, le 13 juin 2008, la décision d'intenter le
genomen om het beroep in te dienen, die beslissing evenwel is
bevestigd op 25 augustus 2008 door de raad van bestuur, binnen de recours, cette décision a toutefois été confirmée le 25 août 2008 par
termijn voor het indienen van de vordering tot schorsing, vooraleer le conseil d'administration, dans le délai d'introduction de la
het beroep tot vernietiging en de vordering tot schorsing bij het Hof demande de suspension, avant que le recours en annulation et la
zijn ingediend. demande de suspension ne soient introduits devant la Cour.
B.5.3. Uit het beperkte onderzoek van de ontvankelijkheid van het B.5.3. L'examen limité de la recevabilité du recours en annulation
beroep tot vernietiging waartoe het Hof in het kader van de vordering auquel la Cour a pu procéder dans le cadre de la demande de suspension
tot schorsing is kunnen overgaan, blijkt in het huidige stadium van de ne fait pas apparaître, au stade actuel de la procédure, que le
rechtspleging niet dat het beroep tot vernietiging - en dus de recours en annulation - et donc la demande de suspension - doive être
vordering tot schorsing - onontvankelijk moet worden geacht. considéré comme irrecevable.
Ten aanzien van de grondvoorwaarden van de vordering tot schorsing Quant aux conditions de fond de la demande de suspension
B.6. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari B.6. Aux termes de l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier
1989 dient aan twee grondvoorwaarden te zijn voldaan opdat tot 1989, deux conditions de fond doivent être remplies pour que la
schorsing kan worden besloten : suspension puisse être décidée :
- de middelen die worden aangevoerd, moeten ernstig zijn; - des moyens sérieux doivent être invoqués;
- de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een - l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un
moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen. préjudice grave difficilement réparable.
Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat Les deux conditions étant cumulatives, la constatation que l'une de
één van die voorwaarden niet is vervuld tot verwerping van de vordering tot schorsing. Ten aanzien van het moeilijk te herstellen ernstig nadeel B.7. Een schorsing door het Hof moet het mogelijk maken om te vermijden dat de verzoekers een ernstig nadeel lijden door de onmiddellijke toepassing van de bestreden normen, een nadeel dat in geval van een eventuele vernietiging niet of moeilijk zou kunnen worden hersteld. B.8. Als moeilijk te herstellen ernstig nadeel voeren de verzoekende partijen de nadelige gevolgen aan van de verplichte inschrijving van de kinderen in een door de Gemeenschap ingerichte of gesubsidieerde inrichting naar aanleiding van twee opeenvolgende controles die op elk ogenblik kunnen plaatshebben en elkaar opvolgen binnen een termijn van twee tot vier maanden, met negatieve adviezen, of in geval van niet-slagen voor de proeven voor het behalen van een getuigschrift. De verzoekende partijen zijn van mening dat die verplichte verandering van onderwijstype zou leiden tot verstoringen op het vlak van de onderwezen materies, alsook op pedagogisch vlak, en tot een verstoring van het school- en gezinsleven, zonder dat rekening wordt gehouden met de specifieke kenmerken van het in een private of gesubsidieerde inrichting verstrekte onderwijs ten opzichte van het eigenlijke huisonderwijs. Wanneer de kinderen de lessen volledig of gedeeltelijk in een andere taal dan het Frans volgen, zouden zij ten slotte niet alleen van studieprogramma moeten veranderen, maar tevens van taal waarin het onderwijs wordt verstrekt, wat voor hen ernstige verstoringen met zich zou kunnen meebrengen. B.9. De verplichte inschrijving in een onderwijsinrichting komt alleen voor, enerzijds, in geval van twee opeenvolgende negatieve controles ces deux conditions n'est pas remplie entraîne le rejet de la demande de suspension. Quant au préjudice grave difficilement réparable B.7. Une suspension par la Cour doit permettre d'éviter qu'un préjudice grave résulte pour les requérants de l'application immédiate des normes attaquées, préjudice qui ne pourrait être réparé ou qui pourrait difficilement être réparé en cas d'annulation éventuelle. B.8. Les parties requérantes invoquent comme préjudice grave difficilement réparable les conséquences dommageables liées à l'inscription obligatoire des enfants dans un établissement organisé ou subventionné par la Communauté, en cas de deux contrôles successifs pouvant avoir lieu à tout moment et se succédant dans un intervalle de deux à quatre mois, avec avis négatifs, ou en cas d'échec aux épreuves de certification. Les parties requérantes estiment que ce changement obligatoire de type d'enseignement générerait des perturbations dans les matières enseignées ainsi que dans la pédagogie et des perturbations de la vie scolaire et familiale, sans qu'il soit tenu compte des spécificités de l'enseignement donné dans un établissement privé ou subventionné par rapport à l'enseignement à domicile au sens propre. Enfin, dans l'hypothèse où les enfants sont instruits totalement ou partiellement dans une autre langue que le français, ils devraient non seulement changer de programme d'études, mais également de langue dans laquelle l'enseignement est dispensé, ce qui serait de nature à les perturber gravement. B.9. L'obligation d'inscription dans un établissement d'enseignement n'intervient, d'une part, que dans l'hypothèse de deux contrôles négatifs successifs du niveau d'études (article 17, alinéa 4, du
van het studieniveau (artikel 17, vierde lid, van het decreet van 25 décret du 25 avril 2008), ou, d'autre part, dans l'hypothèse où
april 2008) of, anderzijds, wanneer het kind niet slaagt voor de
proeven of examens bedoeld in de artikelen 18 tot 20 van het decreet l'enfant ne réussit pas les épreuves ou examens visés aux articles 18
(artikel 21, eerste lid, van het decreet van 25 april 2008). à 20 du décret (article 21, alinéa 1er, du décret du 25 avril 2008).
In de veronderstelling dat het aangevoerde nadeel vaststaat, zou een A supposer que le préjudice allégué soit établi, une suspension
eventuele schorsing bijgevolg alleen betrekking kunnen hebben op de éventuelle ne pourrait par conséquent viser que les articles 17,
artikelen 17, vierde lid, en 21, eerste lid, van het decreet van 25 alinéa 4, et 21, alinéa 1er, du décret du 25 avril 2008, auxquels la
april 2008, waartoe het Hof zijn onderzoek in dit stadium van de Cour limite dès lors son examen à ce stade de la procédure.
rechtspleging beperkt.
B.10.1. Wat de controle van het studieniveau betreft, dient te worden B.10.1. En ce qui concerne le contrôle du niveau des études, il faut
vastgesteld dat de Algemene Inspectie minstens één maand vóór de datum constater que le Service général de l'Inspection doit le notifier aux
van de controle hiervan kennis dient te geven aan de verantwoordelijke personnes responsables au moins un mois avant la date du contrôle
personen (artikel 14, derde lid, van het decreet van 25 april 2008). (article 14, alinéa 3, du décret du 25 avril 2008). Après avoir
Na de controle van het studieniveau, stelt de Algemene Inspectiedienst réalisé le contrôle du niveau des études, le Service général de
binnen de maand een verslag op en brengt een advies uit over de l'Inspection établit dans le mois un rapport et émet un avis sur la
overeenstemming met artikel 11 van het ten huize verstrekte onderwijs. conformité à l'article 11 de l'enseignement dispensé à domicile. Le
Van het controleverslag en het advies over de overeenstemming met
artikel 11 van het decreet wordt kennisgegeven aan de rapport de contrôle et l'avis de conformité à l'article 11 du décret
verantwoordelijke personen die, binnen tien dagen na de kennisgeving, sont notifiés aux personnes responsables qui, dans les dix jours de la
hun opmerkingen schriftelijk kunnen meedelen aan de Commissie voor het notification, peuvent communiquer par écrit leurs observations à la
huisonderwijs, die zich hierover uitspreekt (artikel 17, eerste en Commission de l'enseignement à domicile, qui statue (article 17,
tweede lid, van het decreet van 25 april 2008). alinéas 1er et 2, du décret du 25 avril 2008).
In geval van een negatieve beslissing heeft een nieuwe controle En cas de décision négative, un nouveau contrôle est effectué, selon
plaats, volgens dezelfde regels, minstens twee maanden en hoogstens les mêmes modalités, au minimum deux mois et au maximum quatre mois à
vier maanden na de kennisgeving van die beslissing; indien de dater de la notification de cette décision; si la décision est encore
beslissing opnieuw negatief is, beschikken de verantwoordelijke négative, les personnes responsables disposent à nouveau de la
personen opnieuw over de mogelijkheid hun opmerkingen schriftelijk mee possibilité de faire valoir par écrit leurs observations dans les dix
te delen binnen tien dagen na de kennisgeving (artikel 17, derde lid, van het decreet van 25 april 2008). jours de la notification (article 17, alinéa 3, du décret du 25 avril
In geval van een tweede negatieve beslissing van de Commissie 2008).
beschikken de verantwoordelijke personen over vijftien dagen vanaf de En cas de deuxième décision négative de la Commission, les personnes
kennisgeving van de beslissing van de Commissie om beroep in te responsables disposent de quinze jours à partir de la notification de
stellen bij de Regering. De Regering beschikt over één maand om zich la décision de la Commission pour introduire un recours auprès du
uit te spreken over het beroep (artikelen 23 en 24 van het decreet van Gouvernement. Le Gouvernement dispose d'un mois pour se prononcer sur
25 april 2008). le recours (articles 23 et 24 du décret du 25 avril 2008).
Alleen wanneer de Regering het beroep tegen een tweede negatieve Ce n'est que lorsque le Gouvernement rejette le recours contre une
beslissing van de Commissie verwerpt, moeten de verantwoordelijke seconde décision négative de la Commission que les personnes
personen de leerplichtige minderjarige inschrijven in een door de responsables sont tenues d'inscrire le mineur soumis à l'obligation
Gemeenschap ingerichte of gesubsidieerde inrichting of in een scolaire dans un établissement organisé ou subventionné par la
inrichting bedoeld in artikel 3 van het decreet (artikel 17, vierde Communauté, ou dans un établissement visé à l'article 3 du décret
lid, van het decreet van 25 april 2008), om een einde te maken aan een (article 17, alinéa 4, du décret du 25 avril 2008), afin de ne pas
situatie van « ontoereikende scholing » (Parl. St., Parlement van de laisser perdurer une situation de « sous-scolarisation » (Doc. parl.,
Franse Gemeenschap, 2007-2008, nr. 521/1, p. 6). Parlement de la Communauté française, 2007-2008, n° 521/1, p. 6).
B.10.2. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat de procedure ten B.10.2. Il résulte de ce qui précède que la procédure s'étend au moins
minste acht maanden in beslag neemt. sur huit mois.
B.10.3. Uit het antwoord op de door het Hof gestelde vraag blijkt dat B.10.3. Il ressort de la réponse à la question posée par la Cour
geen van de verzoekende partijen - natuurlijke personen - die aan hun qu'aucune des parties requérantes - personnes physiques - qui
kind huisonderwijs verstrekken of laten verstrekken, met toepassing instruisent ou font instruire leurs enfants à domicile, en application
van artikel 14, derde lid, van het decreet van 25 april 2008, van de de l'article 14, alinéa 3, du décret du 25 avril 2008, ne s'est vu
Algemene Inspectiedienst kennis heeft gekregen van de datum van een notifier la date d'un contrôle du niveau des études par le Service
controle van het studieniveau. général de l'Inspection.
B.10.4. Overeenkomstig artikel 109 van de bijzondere wet van 6 januari B.10.4. Conformément à l'article 109 de la loi spéciale du 6 janvier
1989 dient het Hof uitspraak te doen binnen maximaal twaalf maanden na
de indiening van het beroep tot vernietiging. 1989, la Cour doit statuer dans un délai de douze mois au maximum
Uit wat voorafgaat vloeit voort dat het arrest van het Hof op het suivant le dépôt du recours en annulation.
beroep tot vernietiging zal worden uitgesproken vooraleer een Il découle de ce qui précède que l'arrêt de la Cour sur le recours en
eventuele procedure jegens de verzoekende partijen ertoe zou kunnen annulation sera prononcé avant qu'une éventuelle procédure à
leiden dat zij, met toepassing van artikel 17, vierde lid, van het l'encontre des parties requérantes puisse avoir pour effet qu'en
decreet van 25 april 2008, als verantwoordelijke personen hun kinderen application de l'article 17, alinéa 4, du décret du 25 avril 2008,
zouden moeten inschrijven in een door de Gemeenschap ingerichte of elles doivent, en tant que personnes responsables, inscrire leurs
enfants dans un établissement scolaire organisé ou subventionné par la
gesubsidieerde inrichting of in een inrichting bedoeld in artikel 3 Communauté ou dans un établissement visé à l'article 3 du décret du 25 avril 2008.
van het decreet van 25 april 2008. De schorsing van de aangevochten norm is, wat artikel 17, vierde lid, van het decreet betreft, niet noodzakelijk om het in B.8 bedoelde nadeel voor de verzoekende partijen te vermijden. B.11.1. Wat de vereiste inzake het behalen van een getuigschrift betreft, voorzien de artikelen 18 tot 20 van het decreet van 25 april 2008 erin dat het kind dat huisonderwijs volgt, wordt ingeschreven voor verschillende proeven; indien het kind niet slaagt voor die proeven, zal het moeten worden ingeschreven in een door de Gemeenschap ingerichte of gesubsidieerde inrichting of in een inrichting bedoeld in artikel 3 van het decreet (artikel 21, eerste lid, van het decreet La suspension de la norme attaquée n'est pas nécessaire, en ce qui concerne l'article 17, alinéa 4, du décret du 25 avril 2008, pour éviter aux parties requérantes le préjudice visé en B.8. B.11.1. En ce qui concerne l'exigence de certification, les articles 18 à 20 du décret du 25 avril 2008 prévoient l'inscription de l'enfant scolarisé à domicile à différentes épreuves; si l'enfant ne réussit pas ces épreuves, il devra être inscrit dans un établissement organisé ou subventionné par la Communauté ou dans un établissement visé à l'article 3 du décret (article 21, alinéa 1er, du décret du 25 avril
van 25 april 2008). 2008).
B.11.2. Artikel 18 van het decreet van 25 april 2008 bepaalt dat het B.11.2. L'article 18 du décret du 25 avril 2008 prévoit qu'au plus
kind dat huisonderwijs volgt uiterlijk het schooljaar waarin het de tard dans l'année scolaire au cours de laquelle l'enfant scolarisé à
leeftijd van twaalf jaar bereikt, zal moeten worden ingeschreven voor domicile atteindra l'âge de 12 ans, il devra être inscrit à l'épreuve
de gemeenschappelijke externe proef ingericht voor het behalen van het externe commune organisée en vue de l'obtention du certificat d'études
getuigschrift van basisonderwijs krachtens het decreet van 2 juni 2006 de base en vertu du décret du 2 juin 2006 relatif à l'évaluation
betreffende de externe evaluatie van de verworven kennis van externe des acquis des élèves de l'enseignement obligatoire et au
leerlingen van het leerplichtonderwijs en het getuigschrift van certificat d'études de base au terme de l'enseignement primaire.
basisonderwijs na het lager onderwijs.
Krachtens artikel 4 van het besluit van de Franse Gemeenschapsregering En vertu de l'article 4 de l'arrêté du Gouvernement de la Communauté
van 15 september 2006 houdende bepaling van de nadere regels voor de française du 15 septembre 2006 déterminant les modalités
inschrijving voor, het afleggen van en de verbetering van de d'inscription, de passation et de correction de l'épreuve externe
gemeenschappelijke externe proef tot toekenning van het getuigschrift
van basisonderwijs en van de vorm van het getuigschrift van commune octroyant le certificat d'études de base et la forme du
basisonderwijs heeft die proef plaats vanaf 15 juni of vanaf de eerste certificat d'études de base, cette épreuve est organisée à partir du
maandag die volgt op 15 juni. 15 juin ou du premier lundi qui suit le 15 juin.
B.11.3. Artikel 19 van het bestreden decreet bepaalt dat het kind dat B.11.3. L'article 19 du décret attaqué prévoit qu'au plus tard dans
huisonderwijs volgt uiterlijk gedurende het schooljaar waarin het de l'année scolaire au cours de laquelle l'enfant scolarisé à domicile
leeftijd van veertien jaar bereikt, moet worden ingeschreven voor de atteint l'âge de quatorze ans, il doit être inscrit aux examens
examens ingericht voor het behalen van oriëntatieattesten voor de organisés en vue de la délivrance des attestations d'orientation
eerste graad krachtens het decreet van 12 mei 2004 houdende de sanctionnant le premier degré en vertu du décret du 12 mai 2004
organisatie van de examencommissie van de Franse Gemeenschap voor het portant organisation du jury de la Communauté française de
Secundair Onderwijs. l'Enseignement secondaire.
Artikel 20 van het bestreden decreet bepaalt dat het kind dat L'article 20 du décret attaqué prévoit qu'au plus tard dans l'année
huisonderwijs volgt uiterlijk gedurende het schooljaar waarin het de scolaire au cours de laquelle l'enfant scolarisé à domicile atteint
leeftijd van zestien jaar bereikt, moet worden ingeschreven voor de l'âge de seize ans, il doit être inscrit aux examens organisés en vue
examens ingericht voor het behalen van de oriëntatieattesten voor de de la délivrance des attestations d'orientation sanctionnant le
tweede graad krachtens het voormelde decreet van 12 mei 2004. deuxième degré en vertu du décret du 12 mai 2004 précité.
Krachtens artikel 8 van het voormelde decreet van 12 mei 2004 worden En vertu de l'article 8 du décret du 12 mai 2004 précité, ces épreuves
die proeven in twee zittijden georganiseerd, waarvan de tweede eindigt op 30 juni. sont organisées en deux sessions, dont la deuxième se termine le 30 juin.
B.11.4. Zonder dat het nodig is zich uit te spreken over de vraag of B.11.4. Sans qu'il soit nécessaire de se prononcer sur la question de
het aangevoerde nadeel wanneer het kind niet slaagt voor die proeven, savoir si le préjudice allégué en cas d'échec de l'enfant à ces
een moeilijk te herstellen ernstig nadeel is in de zin van artikel 20, épreuves constitue un préjudice grave difficilement réparable au sens
1°, van de bijzondere wet van 6 januari 1989, vertoont het alleszins de l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier 1989, ce
préjudice ne présente toutefois pas de caractère imminent qui puisse
niet het dringende karakter dat een schorsing zou kunnen justifier une suspension, dès lors que les épreuves visées aux
verantwoorden, aangezien de in de artikelen 18 tot 20 van het decreet articles 18 à 20 du décret ne sont organisées qu'à la fin de l'année
bedoelde proeven pas op het einde van het schooljaar plaatshebben, scolaire, de sorte qu'il pourra être statué par la Cour sur le recours
zodat het Hof uitspraak zal kunnen doen over het beroep tot
vernietiging nog vóór het eventuele niet-slagen van het kind gevolgen en annulation avant qu'un éventuel échec de l'enfant ne sortisse ses
heeft. effets.
B.12. Uit wat voorafgaat volgt dat de vordering tot schorsing dient te B.12. Il résulte de ce qui précède que la demande de suspension doit
worden verworpen. être rejetée.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
verwerpt de vordering tot schorsing. rejette la demande de suspension.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 6 november 2008. l'audience publique du 6 novembre 2008.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^