Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 134/2008 van 2 oktober 2008 Rolnummer 4301 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de beslagrechter te Mechelen. Het Grondwettelijk Hof, I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging "
Uittreksel uit arrest nr. 134/2008 van 2 oktober 2008 Rolnummer 4301 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de beslagrechter te Mechelen. Het Grondwettelijk Hof, I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Extrait de l'arrêt n° 134/2008 du 2 octobre 2008 Numéro du rôle : 4301 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/7, § 1 er , du Code judiciaire, posée par le juge des saisies de Malines. La Cour constit composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 134/2008 van 2 oktober 2008 Extrait de l'arrêt n° 134/2008 du 2 octobre 2008
Rolnummer 4301 Numéro du rôle : 4301
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/7, § 1, van En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/7, § 1er,
het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de beslagrechter te Mechelen. du Code judiciaire, posée par le juge des saisies de Malines.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P.
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe,
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey,
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij beschikking van 21 september 2007 in zake G.S. en C.B. tegen het Par ordonnance du 21 septembre 2007 en cause de G.S. et C.B. contre le
Centraal Taxatiekantoor te Mechelen en anderen, in aanwezigheid van P. bureau central de taxation de Malines et autres, en présence de P.
Vandaele, schuldbemiddelaar, waarvan de expeditie ter griffie van het Vandaele, médiateur de dettes, dont l'expédition est parvenue au
Hof is ingekomen op 3 oktober 2007, heeft de beslagrechter te Mechelen greffe de la Cour le 3 octobre 2007, le juge des saisies de Malines a
de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Maakt de ongelijke behandeling van enerzijds de gefailleerde die « La différence de traitement entre, d'une part, le failli qui peut
zich kan beroepen op artikel 16, § 4, [lees : 16, vierde lid] invoquer l'article 16, § 4, [lire : 16, alinéa 4] de la loi sur les
Faillissementswet en anderzijds de personen in collectieve faillites et, d'autre part, les personnes ayant demandé un règlement
schuldenregeling een schending uit van de artikelen 11 en 12 [lees : collectif de dettes constitue-t-elle une violation des articles 11 et
10 en 11] van de Grondwet, nu de wetgeving op de collectieve 12 [lire : 10 et 11] de la Constitution, dès lors que ni la
schuldenregeling (artikel 1675 Gerechtelijk Wetboek), noch enige législation sur le règlement collectif de dettes (article 1675 du Code
andere wetgeving enige uitzondering voorziet voor wat betreft het in judiciaire) ni aucune autre législation ne prévoient d'exception
de boedel vallen van schadevergoedingen ? ». concernant l'incorporation des indemnités de réparation à la masse ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of artikel 1675 van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt doordat de wetgeving over de collectieve schuldenregeling, opgenomen in de artikelen 1675/2 tot 1675/9 van het Gerechtelijk Wetboek, noch enige andere wetgeving, erin voorzien dat de schadevergoedingen worden uitgesloten uit de boedel waarmee rekening wordt gehouden bij de collectieve aanzuiveringsregeling, terwijl de vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan de gefailleerde toekomt uit onrechtmatige daad, op grond van artikel 16, vierde lid, van de faillissementswet van 8 augustus 1997 uit het actief van het faillissement wordt uitgesloten. B.2. Bij de beoordeling van de prejudiciële vraag dient het Hof in het bijzonder rekening te houden met artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek en met artikel 16, vierde lid, van de B.1. La question préjudicielle invite la Cour à dire si l'article 1675 du Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que ni la législation relative au règlement collectif de dettes, figurant aux articles 1675/2 à 1675/9 du Code judiciaire, ni aucune autre législation ne prévoient que les indemnités de réparation sont exclues de la masse dont il est tenu compte lors du règlement collectif de dettes, alors que les indemnités accordées au failli pour la réparation du préjudice lié à la personne et causé par un acte illicite sont exclues de l'actif de la faillite en vertu de l'article
faillissementswet van 8 augustus 1997. 16, alinéa 4, de la loi sur les faillites du 8 août 1997.
Artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek luidt : B.2. Dans son examen de la question préjudicielle, la Cour doit avoir
« Onverminderd de toepassing van § 3, doet de beschikking van égard en particulier à l'article 1675/7, § 1er, du Code judiciaire
toelaatbaarheid een toestand van samenloop ontstaan tussen de ainsi qu'à l'article 16, alinéa 4, de la loi du 8 août 1997 sur les
schuldeisers en heeft de opschorting van de loop van de interesten en faillites. L'article 1675/7, § 1er, du Code judiciaire dispose :
de onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker tot gevolg. « Sans préjudice de l'application du § 3, la décision d'admissibilité
Tot de boedel behoren alle goederen van de verzoeker op het ogenblik fait naître une situation de concours entre les créanciers et a pour
van de beschikking, alsmede de goederen die hij tijdens de uitvoering conséquence la suspension du cours des intérêts et l'indisponibilité
du patrimoine du requérant.
van de collectieve aanzuiveringsregeling verkrijgt. Font partie de la masse, tous les biens du requérant au moment de la
De gevolgen van de overdrachten van schuldvordering worden geschorst décision, ainsi que les biens qu'il acquiert pendant l'exécution du
tot het einde, de verwerping of de herroeping van de règlement collectif de dettes.
aanzuiveringsregeling. Op dezelfde wijze, behalve in geval van L'effet des cessions de créance est suspendu jusqu'au terme, au rejet
tegeldemaking van het vermogen, worden de gevolgen van de zakelijke ou à la révocation du plan de règlement. De même, et sauf en cas de
zekerheden en van de voorrechten geschorst tot het einde, de réalisation du patrimoine, l'effet des sûretés réelles et des
verwerping of de herroeping van de aanzuiveringsregeling ». privilèges est suspendu jusqu'au terme, au rejet ou à la révocation du
Artikel 16 van de Faillissementswet luidt : « Te rekenen van de dag van het vonnis van faillietverklaring verliest de gefailleerde van rechtswege het beheer over al zijn goederen, zelfs over de goederen die hij mocht verkrijgen terwijl hij zich in staat van faillissement bevindt. Alle betalingen, verrichtingen en handelingen van de gefailleerde en alle betalingen aan de gefailleerde gedaan vanaf de dag van het vonnis, kunnen niet aan de boedel worden tegengeworpen. De goederen bedoeld in artikel 1408 van het Gerechtelijk Wetboek, met uitzondering van de goederen die de beslagene volstrekt nodig heeft voor zijn beroep, bedoeld in het 3° van dat artikel, worden uit het actief van het faillissement gesloten en blijven onder het beheer en plan ». L'article 16 de la loi sur les faillites dispose : « Le failli, à compter du jour du jugement déclaratif de la faillite, est dessaisi de plein droit de l'administration de tous ses biens, même de ceux qui peuvent lui échoir tant qu'il est en état de faillite. Tous paiements, opérations et actes faits par le failli, et tous paiements faits au failli depuis ce jour sont inopposables à la masse. Les biens visés à l'article 1408, du Code judiciaire, à l'exception des biens indispensables à la profession du saisi, visés au 3° de cet article, sont exclus de l'actif de la faillite le failli en conserve
ter beschikking van de gefailleerde. l'administration ainsi que la disposition.
Uit het actief van het faillissement worden eveneens uitgesloten, de Sont également exclus de l'actif de la faillite les montants, sommes
bedragen, sommen en uitkeringen die de gefailleerde ontvangt sinds de et paiements que le failli recueille à partir de la déclaration de la
faillietverklaring voor zover zij krachtens de artikelen 1409 tot en faillite, pour autant qu'ils soient insaisissables en vertu des
met 1412 van het Gerechtelijk Wetboek of krachtens bijzondere wetten articles 1409 à 1412 du Code judiciaire ou en vertu de lois
niet voor beslag vatbaar zijn. particulières.
Uit het actief van het faillissement worden eveneens uitgesloten, de Sont également exclues de l'actif de la faillite, les indemnités
vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan de accordées au failli pour la réparation du préjudice lié à la personne
gefailleerde toekomt uit onrechtmatige daad ». et causé par un acte illicite ».
B.3. Er bestaat een verschil in behandeling tussen de gefailleerde en B.3. Il existe une différence de traitement entre le failli et le
de schuldenaar in de collectieve schuldenregeling, wat betreft de débiteur en matière de règlement collectif de dettes, pour ce qui
omvang van respectievelijk het actief van het faillissement en de concerne l'importance respective de l'actif de la faillite et de la
boedel van de collectieve aanzuiveringsregeling. masse du règlement collectif de dettes.
Op grond van artikel 16, vierde lid, van de faillissementswet, wordt « En vertu de l'article 16, alinéa 4, de la loi sur les faillites, « les
de vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan indemnités accordées au failli pour la réparation du préjudice lié à
de gefailleerde toekomt uit onrechtmatige daad » uitgesloten uit het la personne et causé par un acte illicite » sont exclues de l'actif de
actief van het faillissement. la faillite.
Op grond van artikel 1675/7, § 1, tweede lid, van het Gerechtelijk Conformément à l'article 1675/7, § 1er, alinéa 2, du Code judiciaire,
Wetboek daarentegen behoren « alle goederen van de verzoeker op het « tous les biens du requérant au moment de la décision, ainsi que les
ogenblik van de beschikking, alsmede de goederen die hij tijdens de biens qu'il acquiert pendant l'exécution du règlement collectif de
uitvoering van de collectieve aanzuiveringsregeling verkrijgt » tot de dettes » font, par contre, partie de la masse, parmi lesquels « les
boedel, waaronder « de goederen die de schuldenaar al dan niet onder
bezwarende titel verkrijgt of [...] de inkomsten die hij verwerft » biens que le débiteur obtient à titre onéreux ou non, ou [les] revenus
(Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1073/1, p. 30). Bijgevolg maakt ook qu'il acquiert » (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, n° 1073/1, p. 30).
de vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die Dès lors, les indemnités accordées pour la réparation du préjudice lié
voortkomt uit onrechtmatige daad deel uit van de boedel van de à la personne et causé par un acte illicite font également partie de
collectieve aanzuiveringsregeling. la masse du règlement collectif de dettes.
B.4. Artikel 1166 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat de B.4. L'article 1166 du Code civil dispose que les créanciers peuvent
schuldeisers « alle rechten en vorderingen van hun schuldenaar exercer « tous les droits et actions de leur débiteur, à l'exception
[kunnen] uitoefenen, met uitzondering van die welke uitsluitend aan de de ceux qui sont exclusivement attachés à la personne ». Cette
persoon verbonden zijn ». Die bepaling bevestigt het algemeen beginsel disposition consacre le principe général selon lequel les droits
volgens hetwelk de extrapatrimoniale rechten buiten de handel en « extrapatrimoniaux sont hors du commerce et « ne sont pas susceptibles
niet vatbaar voor beslag » zijn (Verslag van de Koninklijk Commissaris de saisie » (Rapport du Commissaire royal à la Réforme judiciaire,
voor de Gerechtelijke Hervorming, Parl. St., Senaat, 1963-1964, nr.
60, p. 308). Het inspireert met name de regels inzake de Doc. parl., Sénat, 1963-1964, n° 60, p. 308). Il inspire notamment les
niet-vatbaarheid voor beslag vervat in de artikelen 1408 en 1412 van règles d'insaisissabilité inscrites aux articles 1408 et 1412 du Code
het Gerechtelijk Wetboek. judiciaire.
B.5. Artikel 444 van het Wetboek van koophandel regelde een algemene B.5. L'article 444 du Code de commerce organisait un dessaisissement
en absolute buitenbezitstelling van de gefailleerde, die zich volgens général et absolu du failli, qui, selon la jurisprudence, s'étendait à
de rechtspraak uitstrekte tot alle goederen van de gefailleerde, met
inbegrip van de vergoedingen tot herstel van een nadeel, ongeacht de tous les biens du failli, en ce compris les indemnités destinées à
aard ervan (Cass., 26 mei 1977, Arr. Cass., 1977, p. 988). réparer un préjudice, quelle qu'en fût la nature (Cass., 26 mai 1977,
B.6. Die rechtspraak is bekritiseerd omdat zij in strijd was met het Pas., 1977, I, p. 985). B.6. Cette jurisprudence a été critiquée au motif qu'elle
algemeen beginsel vervat in artikel 1166 van het Burgerlijk Wetboek. méconnaissait le principe général exprimé à l'article 1166 du Code
Zij leidde tot een verschil in behandeling tussen de gefailleerde en civil. Elle aboutissait à traiter de manière différente le failli et
andere rechtzoekenden, met name de werknemers, die, onder meer op het d'autres justiciables, notamment les travailleurs salariés, protégés,
vlak van de uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid, de en ce qui concerne notamment les indemnités pour incapacité de
invaliditeitsuitkeringen en de vergoedingen uitgekeerd naar aanleiding travail, les allocations d'invalidité et les indemnités payées en
van een arbeidsongeval of een beroepsziekte, zijn beschermd door het matière d'accident du travail ou de maladie professionnelle, par le
stelsel van de niet-vatbaarheid voor beslag geregeld bij artikel 1409, régime d'insaisissabilité organisé par l'article 1409, §§ 1er et 1erbis,
§§ 1 en 1bis, en bij artikel 1410, § 1, 4° en 5°, en § 2, 4° en 5°, et par l'article 1410, § 1er, 4° et 5°, et § 2, 4° et 5°, du Code
van het Gerechtelijk Wetboek. In zijn arrest nr. 11/2002 van 16 judiciaire. Dans son arrêt n° 11/2002 du 16 janvier 2002, la Cour a
januari 2002 heeft het Hof geoordeeld dat « artikel 444 van het
Wetboek van Koophandel (wet van 18 april 1851 op het faillissement, de jugé que « l'article 444 du Code de commerce (loi du 18 avril 1851 sur
bankbreuk en de opschorting van betaling) [...] de artikelen 10 en 11 les faillites, banqueroutes et sursis) viole les articles 10 et 11 de
van de Grondwet [schendt], in zoverre het de gefailleerde volledig het la Constitution, en ce qu'il prive totalement le failli du droit de
recht ontneemt om een schadevergoeding te ontvangen die bedoeld is om
een inkomensverlies ten gevolge van een arbeidsongeschiktheid te percevoir une indemnité réparant une perte de revenus due à une
herstellen ». incapacité de travail ».
B.7. Intussen had de wetgever aan die discriminatie een einde gemaakt B.7. Entre-temps, le législateur avait mis fin à cette discrimination
met de aanneming van het voormelde artikel 16, vierde lid, van de en adoptant l'article 16, alinéa 4, précité de la loi du 8 août 1997
faillissementswet van 8 augustus 1997. In de parlementaire sur les faillites. Il a été précisé, dans les travaux préparatoires,
voorbereiding is gepreciseerd dat onder « schade die aan de persoon is que la notion de « préjudice lié à la personne » vise uniquement le
verbonden » alleen extrapatrimoniale schade moet worden verstaan, préjudice extrapatrimonial, le ministre se référant à une proposition
waarbij de minister verwijst naar een eerder wetsvoorstel waarvan het de loi antérieure dont l'article unique a été inséré dans le projet de
enige artikel in het wetsontwerp werd opgenomen (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 329/17, p. 119). loi (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, n° 329/17, p. 119).
B.8. In verband met het laatste lid van het voormelde artikel 16, is B.8. Au sujet du dernier alinéa de l'article 16 précité, il fut
gepreciseerd : précisé :
« Het laatste lid van dit artikel heeft tot doel de vergoedingen « Le dernier alinéa de cet article a pour but d'exclure de l'actif de
waarop de gefailleerde recht heeft wegens actuele en toekomstige la faillite les indemnités auxquelles le failli a droit en raison de
schade die hij geleden heeft ten gevolge van een onrechtmatige daad dommages actuels ou à venir qu'il a subis ou qu'il subira par suite
van een derde, uit te sluiten uit het actief van het faillissement. d'un délit ou d'un quasi-délit commis par un tiers. Cette disposition
Hiermee wordt tegemoet getreden aan de kritiek die de rechtsleer ten tend à faire écho aux critiques que la doctrine avait adressées à la
aanzien van de rechtspraak (Cass., 26 mei 1977, Arr. Cass., 1977, 988) jurisprudence (Cass., 26 mai 1977, Pas., 1977, I, 985) et se joint à
heeft geformuleerd, en wordt aangesloten bij voorgaande wetgevende
initiatieven (Voorstel van de heer Verhaegen, Parl. besch. Senaat, des initiatives législatives précédentes (Proposition de M. Verhaegen,
1988-1989, 463-1) » (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 631/1, p. 12). Sénat, 1988-1989, 463-1) » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 631/1,
B.9. Het voorstel waarnaar werd verwezen, was ingediend als reactie op p. 12). B.9. La proposition à laquelle il était fait allusion avait été
de rechtspraak vermeld in B.5 en op een arrest van het Hof van Beroep déposée en réaction à la jurisprudence mentionnée en B.5 et à un arrêt
te Antwerpen van 22 januari 1988, dat daarvan toepassing maakte, omdat de la Cour d'appel d'Anvers du 22 janvier 1988, qui en faisait
« deze rechtspraak [...] al te onrechtvaardige gevolgen voor een application, parce que « cette jurisprudence a des conséquences par
gefailleerde [heeft] » en om de volgende motieven : trop injustes pour le failli » et pour les motifs suivants :
« Bovendien erkent het Belgisch rechtssysteem zeer duidelijk dat de « En outre, le droit belge admet explicitement que les créanciers ne
schuldeisers geen aanspraak kunnen maken op de persoonlijke rechten. peuvent pas prétendre à l'exercice des droits personnels du débiteur.
Dit vloeit voort uit artikel 1166 van het Burgerlijk Wetboek, volgens Cela ressort de l'article 1166 du Code civil, qui dispose que les
hetwelk de schuldeisers nooit die rechten en vorderingen kunnen créanciers ne peuvent jamais exercer les droits et actions qui sont
uitoefenen, die uitsluitend aan de persoon zijn verbonden. exclusivement attachés à la personne. Les indemnités destinées à
Tegemoetkomingen bedoeld om de aantasting van de fysieke integriteit réparer une atteinte à l'intégrité physique de la personne humaine
van de menselijke persoon te vergoeden, zijn niet voor beslag vatbaar. sont insaisissables. C'est notamment le cas des allocations au profit
Dit is o.m. het geval voor de tegemoetkomingen aan minder-validen, des handicapés, des grands blessés et des victimes de la guerre
zwaarverminkten en oorlogsslachtoffers (artikel 1410, § 2, (article 1410, § 2, Code judiciaire et lois particulières).
Gerechtelijk Wetboek en bijzondere wetten).
Volgens professor Storme hebben de rechtsregelen en de algemene Selon le professeur Storme, les règles de droit et les principes
beginselen van ons rechtssysteem aan de extrapatrimoniale vergoeding généraux de notre système juridique ont conféré aux indemnités
een eigen statuut meegegeven, dat ook bij faillissement dient extrapatrimoniales un statut spécifique, qui doit être respecté même
gerespecteerd te worden (M. Storme, ' De gefailleerde zijn dood is de en cas de faillite (M. Storme, De gefailleerde zijn dood is de
schuldeiser zijn brood, note concernant l'arrêt de la Cour d'Anvers,
schuldeiser zijn brood ', noot bij arrest Hof Antwerpen, 22 januari 22 janvier 1988, R.W., 1987-1988, pp. 1100-1102).
1988, R.W., 1987-1988, blz. 1100-1102). Il y a lieu de noter, enfin, que, dans le cadre du droit social
Tenslotte dient opgemerkt dat bij werknemers de extrapatrimoniale applicable aux travailleurs salariés, les indemnités
vergoedingen in het kader van het sociaal recht, terecht, vrijwel onaantastbaar zijn. extrapatrimoniales sont, à juste titre, pour ainsi dire intangibles.
Het is wenselijk dat de discriminatie die op dit gebied tegenover de Il serait souhaitable d'abolir la discrimination qui existe à cet
zelfstandigen bestaat, wordt opgeheven en dat meer bepaald de égard vis-à-vis des travailleurs indépendants et, en particulier, de
persoonlijke extrapatrimoniale vergoedingen die aan de gefailleerde soustraire à la masse faillie les indemnités extrapatrimoniales
toekomen buiten de failliete boedel gehouden worden » (Parl. St., personnelles qui échoient au failli » (Doc. parl., Sénat, 1988-1989,
Senaat, 1988-1989, nr. 463/1, pp. 1-2). n° 463/1, pp. 1-2).
B.10. Tussen het faillissement en de collectieve schuldenregeling B.10. Entre la faillite et le règlement collectif de dettes, il existe
bestaan objectieve verschillen. De collectieve schuldenregeling heeft des différences objectives. La procédure de règlement collectif a pour
voornamelijk tot doel de financiële situatie te herstellen van een but principal de rétablir la situation financière d'un débiteur
schuldenaar met een overmatige schuldenlast, die geen handelaar is, surendetté, qui n'est pas commerçant, mais qui peut être un
maar die een particulier, een landbouwer of een beoefenaar van een particulier, un agriculteur ou un titulaire de profession libérale
vrij beroep kan zijn (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1073/11, pp. (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, n° 1073/11, pp. 4 et 5) en lui
4-5), door hem met name in staat te stellen voor zover mogelijk zijn permettant notamment, dans la mesure du possible, de payer ses dettes
schulden te betalen en tegelijkertijd te waarborgen dat hijzelf en et en lui garantissant simultanément, ainsi qu'à sa famille, qu'ils
zijn gezin een menswaardig leven kunnen leiden (artikel 1675/3, derde pourront mener une vie conforme à la dignité humaine (article 1675/3,
lid, van het Gerechtelijk Wetboek). De collectieve schuldenregeling alinéa 3, du Code judiciaire). Toutefois, le règlement collectif a
heeft echter tot gevolg de financiële toestand van de persoon met een pour effet de globaliser la situation financière de la personne
overmatige schuldenlast in kaart te brengen, hem te onttrekken aan de surendettée, de la soustraire à la pression anarchique de ses
ongecontroleerde druk van zijn schuldeisers dankzij het optreden van
een door de rechter aangewezen schuldbemiddelaar, en een toestand van créanciers grâce à l'intervention d'un médiateur de dettes désigné par
samenloop onder de schuldeisers tot stand te brengen die leidt tot de le juge, et de créer une situation de concours entre les créanciers
onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker. De persoon met qui a pour effet l'indisponibilité du patrimoine du requérant. La
een overmatige schuldenlast bevindt zich in dat opzicht in een personne surendettée se trouve, à cet égard dans une situation
situatie die vergelijkbaar is met die van de gefailleerde. Bovendien, comparable à celle du failli. En outre, ainsi que la Cour l'a constaté
zoals het Hof heeft vastgesteld in zijn arresten nrs. 132/2000, dans ses arrêts nos 132/2000, 78/2004, 139/2004 et 187/2006, depuis
78/2004, 139/2004 en 187/2006, sinds de wetgever de verschoonbaarheid que le législateur a organisé le système de l'excusabilité du failli,
van de gefailleerde heeft geregeld, zijn dat stelsel en dat van de ce régime et celui de la remise de dettes dans le cadre de l'article
kwijtschelding van schulden in het kader van artikel 1675/13 van het 1675/13 du Code judiciaire ne sont pas identiques mais peuvent aboutir
Gerechtelijk Wetboek niet identiek, maar kunnen zij tot eenzelfde
resultaat leiden, daar die twee regelingen steunen op de idee van de « à un même résultat, ces deux régimes reposant sur l'idée de « fresh
fresh start », zijnde het verlenen van een nieuwe kans aan de start », c'est-à-dire le fait d'offrir une nouvelle chance au failli
gefailleerde of aan de persoon met een schuldenlast, zoals het Hof ou à la personne endettée, ainsi que la Cour l'a constaté dans son
heeft vastgesteld in zijn arrest nr. 139/2004 (B.7). Die gelijkenis arrêt n° 139/2004 (B.7). Cette ressemblance entre les deux systèmes a
tussen beide stelsels heeft de wetgever eveneens ertoe gebracht een également amené le législateur à adopter un régime comparable en ce
vergelijkbare regeling aan te nemen voor de behandeling van de borgen
(zie artikel 80, derde lid, van de faillissementswet; artikel qui concerne le sort des cautions (voir article 80, alinéa 3, de la
1675/16bis van het Gerechtelijk Wetboek). loi sur les faillites; article 1675/16bis du Code judiciaire).
B.11. Noch de verschillen tussen beide regelingen, noch - zoals de B.11. Ni les différences qui subsistent entre les deux systèmes, ni -
Ministerraad erkent - de hoedanigheid van handelaar of niet-handelaar ainsi qu'en convient le Conseil des ministres - la qualité de
kan verantwoorden dat de twee in de prejudiciële vraag vermelde commerçant ou de non-commerçant ne peut justifier que les deux
categorieën van personen verschillend worden behandeld ten aanzien van catégories de personnes mentionnées dans la question préjudicielle
de vergoedingen die worden toegekend voor het herstel van de aan de soient traitées différemment en ce qui concerne les indemnités
persoon verbonden schade die is veroorzaakt door een onrechtmatige accordées pour la réparation du préjudice lié à la personne et causé
daad. In beide gevallen betreft het een extrapatrimoniale par un acte illicite. Dans les deux cas, il s'agit d'une créance
schuldvordering die, daar zij aan de persoon is verbonden, niet extrapatrimoniale qui, étant attachée à la personne, ne peut voir son
verschillend kan worden behandeld naar gelang van diens activiteiten. sort varier selon les activités auxquelles celle-ci s'est livrée.
B.12. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. B.12. La question préjudicielle appelle une réponse positive.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 1675/7, § 1, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt L'article 1675/7, § 1er, alinéa 2, du Code judiciaire viole les
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het de vergoeding articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il n'exclut pas de la
voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan de schuldenaar masse dont il est tenu compte lors du règlement collectif de dettes
toekomt uit onrechtmatige daad niet uitsluit uit de boedel waarmee les indemnités accordées au débiteur pour la réparation du préjudice
rekening wordt gehouden bij de collectieve schuldenregeling. lié à la personne et causé par un acte illicite.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 2 oktober 2008. l'audience publique du 2 octobre 2008.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^