← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 134/2008 van 2 oktober 2008 Rolnummer 4301 In zake : de
prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door
de beslagrechter te Mechelen. Het Grondwettelijk Hof, I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging "
Uittreksel uit arrest nr. 134/2008 van 2 oktober 2008 Rolnummer 4301 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de beslagrechter te Mechelen. Het Grondwettelijk Hof, I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | Extrait de l'arrêt n° 134/2008 du 2 octobre 2008 Numéro du rôle : 4301 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/7, § 1 er , du Code judiciaire, posée par le juge des saisies de Malines. La Cour constit composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 134/2008 van 2 oktober 2008 | Extrait de l'arrêt n° 134/2008 du 2 octobre 2008 |
Rolnummer 4301 | Numéro du rôle : 4301 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/7, § 1, van | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/7, § 1er, |
het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de beslagrechter te Mechelen. | du Code judiciaire, posée par le juge des saisies de Malines. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de | composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. |
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, | Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van | J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, |
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, | Bossuyt, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij beschikking van 21 september 2007 in zake G.S. en C.B. tegen het | Par ordonnance du 21 septembre 2007 en cause de G.S. et C.B. contre le |
Centraal Taxatiekantoor te Mechelen en anderen, in aanwezigheid van P. | bureau central de taxation de Malines et autres, en présence de P. |
Vandaele, schuldbemiddelaar, waarvan de expeditie ter griffie van het | Vandaele, médiateur de dettes, dont l'expédition est parvenue au |
Hof is ingekomen op 3 oktober 2007, heeft de beslagrechter te Mechelen | greffe de la Cour le 3 octobre 2007, le juge des saisies de Malines a |
de volgende prejudiciële vraag gesteld : | posé la question préjudicielle suivante : |
« Maakt de ongelijke behandeling van enerzijds de gefailleerde die | « La différence de traitement entre, d'une part, le failli qui peut |
zich kan beroepen op artikel 16, § 4, [lees : 16, vierde lid] | invoquer l'article 16, § 4, [lire : 16, alinéa 4] de la loi sur les |
Faillissementswet en anderzijds de personen in collectieve | faillites et, d'autre part, les personnes ayant demandé un règlement |
schuldenregeling een schending uit van de artikelen 11 en 12 [lees : | collectif de dettes constitue-t-elle une violation des articles 11 et |
10 en 11] van de Grondwet, nu de wetgeving op de collectieve | 12 [lire : 10 et 11] de la Constitution, dès lors que ni la |
schuldenregeling (artikel 1675 Gerechtelijk Wetboek), noch enige | législation sur le règlement collectif de dettes (article 1675 du Code |
andere wetgeving enige uitzondering voorziet voor wat betreft het in | judiciaire) ni aucune autre législation ne prévoient d'exception |
de boedel vallen van schadevergoedingen ? ». | concernant l'incorporation des indemnités de réparation à la masse ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of artikel 1675 van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt doordat de wetgeving over de collectieve schuldenregeling, opgenomen in de artikelen 1675/2 tot 1675/9 van het Gerechtelijk Wetboek, noch enige andere wetgeving, erin voorzien dat de schadevergoedingen worden uitgesloten uit de boedel waarmee rekening wordt gehouden bij de collectieve aanzuiveringsregeling, terwijl de vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan de gefailleerde toekomt uit onrechtmatige daad, op grond van artikel 16, vierde lid, van de faillissementswet van 8 augustus 1997 uit het actief van het faillissement wordt uitgesloten. B.2. Bij de beoordeling van de prejudiciële vraag dient het Hof in het bijzonder rekening te houden met artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek en met artikel 16, vierde lid, van de | B.1. La question préjudicielle invite la Cour à dire si l'article 1675 du Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que ni la législation relative au règlement collectif de dettes, figurant aux articles 1675/2 à 1675/9 du Code judiciaire, ni aucune autre législation ne prévoient que les indemnités de réparation sont exclues de la masse dont il est tenu compte lors du règlement collectif de dettes, alors que les indemnités accordées au failli pour la réparation du préjudice lié à la personne et causé par un acte illicite sont exclues de l'actif de la faillite en vertu de l'article |
faillissementswet van 8 augustus 1997. | 16, alinéa 4, de la loi sur les faillites du 8 août 1997. |
Artikel 1675/7, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek luidt : | B.2. Dans son examen de la question préjudicielle, la Cour doit avoir |
« Onverminderd de toepassing van § 3, doet de beschikking van | égard en particulier à l'article 1675/7, § 1er, du Code judiciaire |
toelaatbaarheid een toestand van samenloop ontstaan tussen de | ainsi qu'à l'article 16, alinéa 4, de la loi du 8 août 1997 sur les |
schuldeisers en heeft de opschorting van de loop van de interesten en | faillites. L'article 1675/7, § 1er, du Code judiciaire dispose : |
de onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker tot gevolg. | « Sans préjudice de l'application du § 3, la décision d'admissibilité |
Tot de boedel behoren alle goederen van de verzoeker op het ogenblik | fait naître une situation de concours entre les créanciers et a pour |
van de beschikking, alsmede de goederen die hij tijdens de uitvoering | conséquence la suspension du cours des intérêts et l'indisponibilité |
du patrimoine du requérant. | |
van de collectieve aanzuiveringsregeling verkrijgt. | Font partie de la masse, tous les biens du requérant au moment de la |
De gevolgen van de overdrachten van schuldvordering worden geschorst | décision, ainsi que les biens qu'il acquiert pendant l'exécution du |
tot het einde, de verwerping of de herroeping van de | règlement collectif de dettes. |
aanzuiveringsregeling. Op dezelfde wijze, behalve in geval van | L'effet des cessions de créance est suspendu jusqu'au terme, au rejet |
tegeldemaking van het vermogen, worden de gevolgen van de zakelijke | ou à la révocation du plan de règlement. De même, et sauf en cas de |
zekerheden en van de voorrechten geschorst tot het einde, de | réalisation du patrimoine, l'effet des sûretés réelles et des |
verwerping of de herroeping van de aanzuiveringsregeling ». | privilèges est suspendu jusqu'au terme, au rejet ou à la révocation du |
Artikel 16 van de Faillissementswet luidt : « Te rekenen van de dag van het vonnis van faillietverklaring verliest de gefailleerde van rechtswege het beheer over al zijn goederen, zelfs over de goederen die hij mocht verkrijgen terwijl hij zich in staat van faillissement bevindt. Alle betalingen, verrichtingen en handelingen van de gefailleerde en alle betalingen aan de gefailleerde gedaan vanaf de dag van het vonnis, kunnen niet aan de boedel worden tegengeworpen. De goederen bedoeld in artikel 1408 van het Gerechtelijk Wetboek, met uitzondering van de goederen die de beslagene volstrekt nodig heeft voor zijn beroep, bedoeld in het 3° van dat artikel, worden uit het actief van het faillissement gesloten en blijven onder het beheer en | plan ». L'article 16 de la loi sur les faillites dispose : « Le failli, à compter du jour du jugement déclaratif de la faillite, est dessaisi de plein droit de l'administration de tous ses biens, même de ceux qui peuvent lui échoir tant qu'il est en état de faillite. Tous paiements, opérations et actes faits par le failli, et tous paiements faits au failli depuis ce jour sont inopposables à la masse. Les biens visés à l'article 1408, du Code judiciaire, à l'exception des biens indispensables à la profession du saisi, visés au 3° de cet article, sont exclus de l'actif de la faillite le failli en conserve |
ter beschikking van de gefailleerde. | l'administration ainsi que la disposition. |
Uit het actief van het faillissement worden eveneens uitgesloten, de | Sont également exclus de l'actif de la faillite les montants, sommes |
bedragen, sommen en uitkeringen die de gefailleerde ontvangt sinds de | et paiements que le failli recueille à partir de la déclaration de la |
faillietverklaring voor zover zij krachtens de artikelen 1409 tot en | faillite, pour autant qu'ils soient insaisissables en vertu des |
met 1412 van het Gerechtelijk Wetboek of krachtens bijzondere wetten | articles 1409 à 1412 du Code judiciaire ou en vertu de lois |
niet voor beslag vatbaar zijn. | particulières. |
Uit het actief van het faillissement worden eveneens uitgesloten, de | Sont également exclues de l'actif de la faillite, les indemnités |
vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan de | accordées au failli pour la réparation du préjudice lié à la personne |
gefailleerde toekomt uit onrechtmatige daad ». | et causé par un acte illicite ». |
B.3. Er bestaat een verschil in behandeling tussen de gefailleerde en | B.3. Il existe une différence de traitement entre le failli et le |
de schuldenaar in de collectieve schuldenregeling, wat betreft de | débiteur en matière de règlement collectif de dettes, pour ce qui |
omvang van respectievelijk het actief van het faillissement en de | concerne l'importance respective de l'actif de la faillite et de la |
boedel van de collectieve aanzuiveringsregeling. | masse du règlement collectif de dettes. |
Op grond van artikel 16, vierde lid, van de faillissementswet, wordt « | En vertu de l'article 16, alinéa 4, de la loi sur les faillites, « les |
de vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan | indemnités accordées au failli pour la réparation du préjudice lié à |
de gefailleerde toekomt uit onrechtmatige daad » uitgesloten uit het | la personne et causé par un acte illicite » sont exclues de l'actif de |
actief van het faillissement. | la faillite. |
Op grond van artikel 1675/7, § 1, tweede lid, van het Gerechtelijk | Conformément à l'article 1675/7, § 1er, alinéa 2, du Code judiciaire, |
Wetboek daarentegen behoren « alle goederen van de verzoeker op het | « tous les biens du requérant au moment de la décision, ainsi que les |
ogenblik van de beschikking, alsmede de goederen die hij tijdens de | biens qu'il acquiert pendant l'exécution du règlement collectif de |
uitvoering van de collectieve aanzuiveringsregeling verkrijgt » tot de | dettes » font, par contre, partie de la masse, parmi lesquels « les |
boedel, waaronder « de goederen die de schuldenaar al dan niet onder | |
bezwarende titel verkrijgt of [...] de inkomsten die hij verwerft » | biens que le débiteur obtient à titre onéreux ou non, ou [les] revenus |
(Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1073/1, p. 30). Bijgevolg maakt ook | qu'il acquiert » (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, n° 1073/1, p. 30). |
de vergoeding voor schade die aan de persoon is verbonden en die | Dès lors, les indemnités accordées pour la réparation du préjudice lié |
voortkomt uit onrechtmatige daad deel uit van de boedel van de | à la personne et causé par un acte illicite font également partie de |
collectieve aanzuiveringsregeling. | la masse du règlement collectif de dettes. |
B.4. Artikel 1166 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat de | B.4. L'article 1166 du Code civil dispose que les créanciers peuvent |
schuldeisers « alle rechten en vorderingen van hun schuldenaar | exercer « tous les droits et actions de leur débiteur, à l'exception |
[kunnen] uitoefenen, met uitzondering van die welke uitsluitend aan de | de ceux qui sont exclusivement attachés à la personne ». Cette |
persoon verbonden zijn ». Die bepaling bevestigt het algemeen beginsel | disposition consacre le principe général selon lequel les droits |
volgens hetwelk de extrapatrimoniale rechten buiten de handel en « | extrapatrimoniaux sont hors du commerce et « ne sont pas susceptibles |
niet vatbaar voor beslag » zijn (Verslag van de Koninklijk Commissaris | de saisie » (Rapport du Commissaire royal à la Réforme judiciaire, |
voor de Gerechtelijke Hervorming, Parl. St., Senaat, 1963-1964, nr. | |
60, p. 308). Het inspireert met name de regels inzake de | Doc. parl., Sénat, 1963-1964, n° 60, p. 308). Il inspire notamment les |
niet-vatbaarheid voor beslag vervat in de artikelen 1408 en 1412 van | règles d'insaisissabilité inscrites aux articles 1408 et 1412 du Code |
het Gerechtelijk Wetboek. | judiciaire. |
B.5. Artikel 444 van het Wetboek van koophandel regelde een algemene | B.5. L'article 444 du Code de commerce organisait un dessaisissement |
en absolute buitenbezitstelling van de gefailleerde, die zich volgens | général et absolu du failli, qui, selon la jurisprudence, s'étendait à |
de rechtspraak uitstrekte tot alle goederen van de gefailleerde, met | |
inbegrip van de vergoedingen tot herstel van een nadeel, ongeacht de | tous les biens du failli, en ce compris les indemnités destinées à |
aard ervan (Cass., 26 mei 1977, Arr. Cass., 1977, p. 988). | réparer un préjudice, quelle qu'en fût la nature (Cass., 26 mai 1977, |
B.6. Die rechtspraak is bekritiseerd omdat zij in strijd was met het | Pas., 1977, I, p. 985). B.6. Cette jurisprudence a été critiquée au motif qu'elle |
algemeen beginsel vervat in artikel 1166 van het Burgerlijk Wetboek. | méconnaissait le principe général exprimé à l'article 1166 du Code |
Zij leidde tot een verschil in behandeling tussen de gefailleerde en | civil. Elle aboutissait à traiter de manière différente le failli et |
andere rechtzoekenden, met name de werknemers, die, onder meer op het | d'autres justiciables, notamment les travailleurs salariés, protégés, |
vlak van de uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid, de | en ce qui concerne notamment les indemnités pour incapacité de |
invaliditeitsuitkeringen en de vergoedingen uitgekeerd naar aanleiding | travail, les allocations d'invalidité et les indemnités payées en |
van een arbeidsongeval of een beroepsziekte, zijn beschermd door het | matière d'accident du travail ou de maladie professionnelle, par le |
stelsel van de niet-vatbaarheid voor beslag geregeld bij artikel 1409, | régime d'insaisissabilité organisé par l'article 1409, §§ 1er et 1erbis, |
§§ 1 en 1bis, en bij artikel 1410, § 1, 4° en 5°, en § 2, 4° en 5°, | et par l'article 1410, § 1er, 4° et 5°, et § 2, 4° et 5°, du Code |
van het Gerechtelijk Wetboek. In zijn arrest nr. 11/2002 van 16 | judiciaire. Dans son arrêt n° 11/2002 du 16 janvier 2002, la Cour a |
januari 2002 heeft het Hof geoordeeld dat « artikel 444 van het | |
Wetboek van Koophandel (wet van 18 april 1851 op het faillissement, de | jugé que « l'article 444 du Code de commerce (loi du 18 avril 1851 sur |
bankbreuk en de opschorting van betaling) [...] de artikelen 10 en 11 | les faillites, banqueroutes et sursis) viole les articles 10 et 11 de |
van de Grondwet [schendt], in zoverre het de gefailleerde volledig het | la Constitution, en ce qu'il prive totalement le failli du droit de |
recht ontneemt om een schadevergoeding te ontvangen die bedoeld is om | |
een inkomensverlies ten gevolge van een arbeidsongeschiktheid te | percevoir une indemnité réparant une perte de revenus due à une |
herstellen ». | incapacité de travail ». |
B.7. Intussen had de wetgever aan die discriminatie een einde gemaakt | B.7. Entre-temps, le législateur avait mis fin à cette discrimination |
met de aanneming van het voormelde artikel 16, vierde lid, van de | en adoptant l'article 16, alinéa 4, précité de la loi du 8 août 1997 |
faillissementswet van 8 augustus 1997. In de parlementaire | sur les faillites. Il a été précisé, dans les travaux préparatoires, |
voorbereiding is gepreciseerd dat onder « schade die aan de persoon is | que la notion de « préjudice lié à la personne » vise uniquement le |
verbonden » alleen extrapatrimoniale schade moet worden verstaan, | préjudice extrapatrimonial, le ministre se référant à une proposition |
waarbij de minister verwijst naar een eerder wetsvoorstel waarvan het | de loi antérieure dont l'article unique a été inséré dans le projet de |
enige artikel in het wetsontwerp werd opgenomen (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 329/17, p. 119). | loi (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, n° 329/17, p. 119). |
B.8. In verband met het laatste lid van het voormelde artikel 16, is | B.8. Au sujet du dernier alinéa de l'article 16 précité, il fut |
gepreciseerd : | précisé : |
« Het laatste lid van dit artikel heeft tot doel de vergoedingen | « Le dernier alinéa de cet article a pour but d'exclure de l'actif de |
waarop de gefailleerde recht heeft wegens actuele en toekomstige | la faillite les indemnités auxquelles le failli a droit en raison de |
schade die hij geleden heeft ten gevolge van een onrechtmatige daad | dommages actuels ou à venir qu'il a subis ou qu'il subira par suite |
van een derde, uit te sluiten uit het actief van het faillissement. | d'un délit ou d'un quasi-délit commis par un tiers. Cette disposition |
Hiermee wordt tegemoet getreden aan de kritiek die de rechtsleer ten | tend à faire écho aux critiques que la doctrine avait adressées à la |
aanzien van de rechtspraak (Cass., 26 mei 1977, Arr. Cass., 1977, 988) | jurisprudence (Cass., 26 mai 1977, Pas., 1977, I, 985) et se joint à |
heeft geformuleerd, en wordt aangesloten bij voorgaande wetgevende | |
initiatieven (Voorstel van de heer Verhaegen, Parl. besch. Senaat, | des initiatives législatives précédentes (Proposition de M. Verhaegen, |
1988-1989, 463-1) » (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 631/1, p. 12). | Sénat, 1988-1989, 463-1) » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 631/1, |
B.9. Het voorstel waarnaar werd verwezen, was ingediend als reactie op | p. 12). B.9. La proposition à laquelle il était fait allusion avait été |
de rechtspraak vermeld in B.5 en op een arrest van het Hof van Beroep | déposée en réaction à la jurisprudence mentionnée en B.5 et à un arrêt |
te Antwerpen van 22 januari 1988, dat daarvan toepassing maakte, omdat | de la Cour d'appel d'Anvers du 22 janvier 1988, qui en faisait |
« deze rechtspraak [...] al te onrechtvaardige gevolgen voor een | application, parce que « cette jurisprudence a des conséquences par |
gefailleerde [heeft] » en om de volgende motieven : | trop injustes pour le failli » et pour les motifs suivants : |
« Bovendien erkent het Belgisch rechtssysteem zeer duidelijk dat de | « En outre, le droit belge admet explicitement que les créanciers ne |
schuldeisers geen aanspraak kunnen maken op de persoonlijke rechten. | peuvent pas prétendre à l'exercice des droits personnels du débiteur. |
Dit vloeit voort uit artikel 1166 van het Burgerlijk Wetboek, volgens | Cela ressort de l'article 1166 du Code civil, qui dispose que les |
hetwelk de schuldeisers nooit die rechten en vorderingen kunnen | créanciers ne peuvent jamais exercer les droits et actions qui sont |
uitoefenen, die uitsluitend aan de persoon zijn verbonden. | exclusivement attachés à la personne. Les indemnités destinées à |
Tegemoetkomingen bedoeld om de aantasting van de fysieke integriteit | réparer une atteinte à l'intégrité physique de la personne humaine |
van de menselijke persoon te vergoeden, zijn niet voor beslag vatbaar. | sont insaisissables. C'est notamment le cas des allocations au profit |
Dit is o.m. het geval voor de tegemoetkomingen aan minder-validen, | des handicapés, des grands blessés et des victimes de la guerre |
zwaarverminkten en oorlogsslachtoffers (artikel 1410, § 2, | (article 1410, § 2, Code judiciaire et lois particulières). |
Gerechtelijk Wetboek en bijzondere wetten). | |
Volgens professor Storme hebben de rechtsregelen en de algemene | Selon le professeur Storme, les règles de droit et les principes |
beginselen van ons rechtssysteem aan de extrapatrimoniale vergoeding | généraux de notre système juridique ont conféré aux indemnités |
een eigen statuut meegegeven, dat ook bij faillissement dient | extrapatrimoniales un statut spécifique, qui doit être respecté même |
gerespecteerd te worden (M. Storme, ' De gefailleerde zijn dood is de | en cas de faillite (M. Storme, De gefailleerde zijn dood is de |
schuldeiser zijn brood, note concernant l'arrêt de la Cour d'Anvers, | |
schuldeiser zijn brood ', noot bij arrest Hof Antwerpen, 22 januari | 22 janvier 1988, R.W., 1987-1988, pp. 1100-1102). |
1988, R.W., 1987-1988, blz. 1100-1102). | Il y a lieu de noter, enfin, que, dans le cadre du droit social |
Tenslotte dient opgemerkt dat bij werknemers de extrapatrimoniale | applicable aux travailleurs salariés, les indemnités |
vergoedingen in het kader van het sociaal recht, terecht, vrijwel onaantastbaar zijn. | extrapatrimoniales sont, à juste titre, pour ainsi dire intangibles. |
Het is wenselijk dat de discriminatie die op dit gebied tegenover de | Il serait souhaitable d'abolir la discrimination qui existe à cet |
zelfstandigen bestaat, wordt opgeheven en dat meer bepaald de | égard vis-à-vis des travailleurs indépendants et, en particulier, de |
persoonlijke extrapatrimoniale vergoedingen die aan de gefailleerde | soustraire à la masse faillie les indemnités extrapatrimoniales |
toekomen buiten de failliete boedel gehouden worden » (Parl. St., | personnelles qui échoient au failli » (Doc. parl., Sénat, 1988-1989, |
Senaat, 1988-1989, nr. 463/1, pp. 1-2). | n° 463/1, pp. 1-2). |
B.10. Tussen het faillissement en de collectieve schuldenregeling | B.10. Entre la faillite et le règlement collectif de dettes, il existe |
bestaan objectieve verschillen. De collectieve schuldenregeling heeft | des différences objectives. La procédure de règlement collectif a pour |
voornamelijk tot doel de financiële situatie te herstellen van een | but principal de rétablir la situation financière d'un débiteur |
schuldenaar met een overmatige schuldenlast, die geen handelaar is, | surendetté, qui n'est pas commerçant, mais qui peut être un |
maar die een particulier, een landbouwer of een beoefenaar van een | particulier, un agriculteur ou un titulaire de profession libérale |
vrij beroep kan zijn (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1073/11, pp. | (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, n° 1073/11, pp. 4 et 5) en lui |
4-5), door hem met name in staat te stellen voor zover mogelijk zijn | permettant notamment, dans la mesure du possible, de payer ses dettes |
schulden te betalen en tegelijkertijd te waarborgen dat hijzelf en | et en lui garantissant simultanément, ainsi qu'à sa famille, qu'ils |
zijn gezin een menswaardig leven kunnen leiden (artikel 1675/3, derde | pourront mener une vie conforme à la dignité humaine (article 1675/3, |
lid, van het Gerechtelijk Wetboek). De collectieve schuldenregeling | alinéa 3, du Code judiciaire). Toutefois, le règlement collectif a |
heeft echter tot gevolg de financiële toestand van de persoon met een | pour effet de globaliser la situation financière de la personne |
overmatige schuldenlast in kaart te brengen, hem te onttrekken aan de | surendettée, de la soustraire à la pression anarchique de ses |
ongecontroleerde druk van zijn schuldeisers dankzij het optreden van | |
een door de rechter aangewezen schuldbemiddelaar, en een toestand van | créanciers grâce à l'intervention d'un médiateur de dettes désigné par |
samenloop onder de schuldeisers tot stand te brengen die leidt tot de | le juge, et de créer une situation de concours entre les créanciers |
onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker. De persoon met | qui a pour effet l'indisponibilité du patrimoine du requérant. La |
een overmatige schuldenlast bevindt zich in dat opzicht in een | personne surendettée se trouve, à cet égard dans une situation |
situatie die vergelijkbaar is met die van de gefailleerde. Bovendien, | comparable à celle du failli. En outre, ainsi que la Cour l'a constaté |
zoals het Hof heeft vastgesteld in zijn arresten nrs. 132/2000, | dans ses arrêts nos 132/2000, 78/2004, 139/2004 et 187/2006, depuis |
78/2004, 139/2004 en 187/2006, sinds de wetgever de verschoonbaarheid | que le législateur a organisé le système de l'excusabilité du failli, |
van de gefailleerde heeft geregeld, zijn dat stelsel en dat van de | ce régime et celui de la remise de dettes dans le cadre de l'article |
kwijtschelding van schulden in het kader van artikel 1675/13 van het | 1675/13 du Code judiciaire ne sont pas identiques mais peuvent aboutir |
Gerechtelijk Wetboek niet identiek, maar kunnen zij tot eenzelfde | |
resultaat leiden, daar die twee regelingen steunen op de idee van de « | à un même résultat, ces deux régimes reposant sur l'idée de « fresh |
fresh start », zijnde het verlenen van een nieuwe kans aan de | start », c'est-à-dire le fait d'offrir une nouvelle chance au failli |
gefailleerde of aan de persoon met een schuldenlast, zoals het Hof | ou à la personne endettée, ainsi que la Cour l'a constaté dans son |
heeft vastgesteld in zijn arrest nr. 139/2004 (B.7). Die gelijkenis | arrêt n° 139/2004 (B.7). Cette ressemblance entre les deux systèmes a |
tussen beide stelsels heeft de wetgever eveneens ertoe gebracht een | également amené le législateur à adopter un régime comparable en ce |
vergelijkbare regeling aan te nemen voor de behandeling van de borgen | |
(zie artikel 80, derde lid, van de faillissementswet; artikel | qui concerne le sort des cautions (voir article 80, alinéa 3, de la |
1675/16bis van het Gerechtelijk Wetboek). | loi sur les faillites; article 1675/16bis du Code judiciaire). |
B.11. Noch de verschillen tussen beide regelingen, noch - zoals de | B.11. Ni les différences qui subsistent entre les deux systèmes, ni - |
Ministerraad erkent - de hoedanigheid van handelaar of niet-handelaar | ainsi qu'en convient le Conseil des ministres - la qualité de |
kan verantwoorden dat de twee in de prejudiciële vraag vermelde | commerçant ou de non-commerçant ne peut justifier que les deux |
categorieën van personen verschillend worden behandeld ten aanzien van | catégories de personnes mentionnées dans la question préjudicielle |
de vergoedingen die worden toegekend voor het herstel van de aan de | soient traitées différemment en ce qui concerne les indemnités |
persoon verbonden schade die is veroorzaakt door een onrechtmatige | accordées pour la réparation du préjudice lié à la personne et causé |
daad. In beide gevallen betreft het een extrapatrimoniale | par un acte illicite. Dans les deux cas, il s'agit d'une créance |
schuldvordering die, daar zij aan de persoon is verbonden, niet | extrapatrimoniale qui, étant attachée à la personne, ne peut voir son |
verschillend kan worden behandeld naar gelang van diens activiteiten. | sort varier selon les activités auxquelles celle-ci s'est livrée. |
B.12. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. | B.12. La question préjudicielle appelle une réponse positive. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 1675/7, § 1, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt | L'article 1675/7, § 1er, alinéa 2, du Code judiciaire viole les |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het de vergoeding | articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il n'exclut pas de la |
voor schade die aan de persoon is verbonden en die aan de schuldenaar | masse dont il est tenu compte lors du règlement collectif de dettes |
toekomt uit onrechtmatige daad niet uitsluit uit de boedel waarmee | les indemnités accordées au débiteur pour la réparation du préjudice |
rekening wordt gehouden bij de collectieve schuldenregeling. | lié à la personne et causé par un acte illicite. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à |
terechtzitting van 2 oktober 2008. | l'audience publique du 2 octobre 2008. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Bossuyt. | M. Bossuyt. |