← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 118/2008 van 31 juli 2008 Rolnummer 4347 In zake : de
prejudiciële vragen betreffende artikel 470 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld
door het Hof van Beroep te Gent. Het Grondwettelijk Hof samengesteld uit de voorzitters
M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 118/2008 van 31 juli 2008 Rolnummer 4347 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 470 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door het Hof van Beroep te Gent. Het Grondwettelijk Hof samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...) | Extrait de l'arrêt n° 118/2008 du 31 juillet 2008 Numéro du rôle : 4347 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 470 du Code des impôts sur les revenus 1992, posées par la Cour d'appel de Gand. La Cour constitutionne composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 118/2008 van 31 juli 2008 | Extrait de l'arrêt n° 118/2008 du 31 juillet 2008 |
Rolnummer 4347 | Numéro du rôle : 4347 |
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 470 van het | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 470 du |
Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door het Hof van | Code des impôts sur les revenus 1992, posées par la Cour d'appel de |
Beroep te Gent. | Gand. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de | composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. |
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, | Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, J. Spreutels, E. Derycke en T. Merckx-Van | J.-P. Moerman, J. Spreutels, E. Derycke et T. Merckx-Van Goey, |
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, | Bossuyt, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij arrest van 13 november 2007 in zake de stad Oostende tegen de | Par arrêt du 13 novembre 2007 en cause de la ville d'Ostende contre |
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le |
ingekomen op 26 november 2007, heeft het Hof van Beroep te Gent de | 26 novembre 2007, la Cour d'appel de Gand a posé les questions |
volgende prejudiciële vragen gesteld : | préjudicielles suivantes : |
1. « Schenden de bepalingen van artikel 470 WIB/1992 de artikelen 10 | 1. « Les dispositions de l'article 470 CIR/1992 violent-elles les |
en 11 Grondwet/1994 in die zin dat deze bepalingen voorzien dat de | articles 10 et 11 de la Constitution/1994 en ce qu'elles prévoient que |
gemeenten een administratiekost aan de federale overheid moeten | |
betalen voor het innen van de aanvullende gemeentebelasting op de | les communes doivent payer des frais d'administration à l'autorité |
personenbelasting, daar waar de federale overheid de oneigenlijke | fédérale pour la perception de la taxe communale additionnelle à |
gewestbelastingen, ingevolge de bepalingen van artikel 5, § 3 van de | l'impôt des personnes physiques, alors que, par suite des dispositions |
Bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de financiering van de | de l'article 5, § 3, de la loi spéciale du 16 janvier 1989 relative au |
financement des communautés et des régions, l'autorité fédérale | |
Gemeenschappen en de Gewesten, kosteloos ten behoeve van de gewesten | perçoit gratuitement au profit des régions les impôts non proprement |
gaat innen ? »; | régionaux ? »; |
2. « Schenden de bepalingen van artikel 470 WIB/1992 de artikelen 10 | 2. « Les dispositions de l'article 470 CIR/1992 violent-elles les |
en 11 Grondwet/1994 in die zin dat deze bepalingen voorzien dat de | articles 10 et 11 de la Constitution/1994 en ce qu'elles prévoient que |
gemeenten een administratiekost aan de federale overheid moeten | les communes doivent payer des frais d'administration à l'autorité |
betalen voor het innen en invorderen van de aanvullende | fédérale pour la perception et le recouvrement de la taxe communale |
gemeentebelasting op de personenbelasting, daar waar de wetgever ten | additionnelle à l'impôt des personnes physiques, alors que le |
aanzien van de aanvullende gemeentebelastingen op andere belastingen | législateur, en ce qui concerne les taxes communales additionnelles à |
die door de federale overheid ten behoeve van de gemeenten worden | d'autres impôts perçus et recouvrés par l'autorité fédérale au profit |
geïnd en ingevorderd, zoals de opcentiemen op de verkeersbelasting en | des communes, comme les centimes additionnels à la taxe de circulation |
de opcentiemen op de onroerende voorheffing van de onroerende goederen | et les centimes additionnels au précompte immobilier relatif aux biens |
gelegen in het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, | immobiliers situés en Région wallonne et dans la Région de |
nergens heeft voorzien dat de gemeenten voor deze dienst | Bruxelles-Capitale, n'a pas prévu que les communes doivent payer pour |
administratiekosten aan de federale overheid moeten betalen ? ». | ce service des frais d'administration à l'autorité fédérale ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1.1. De prejudiciële vragen betreffen artikel 470 van het Wetboek | B.1.1. Les questions préjudicielles concernent l'article 470 du Code |
van de inkomstenbelastingen 1992 (hierna : WIB 1992), zoals het van | des impôts sur les revenus 1992 (ci-après : CIR 1992), tel qu'il était |
toepassing was tijdens de aanslagjaren 1995 tot 2003. | applicable au cours des exercices d'imposition 1995 à 2003. |
B.1.2. Tot 31 december 2001, luidde dat artikel : | B.1.2. Jusqu'au 31 décembre 2001, cet article disposait : |
« Op het bedrag van de in de artikelen 465 tot 469 bedoelde | « Il est prélevé sur le montant des taxes additionnelles visées aux |
aanvullende belastingen wordt een korting van 3 pct. ingehouden voor | articles 465 à 469, une remise de 3 p.c. pour remboursement au Trésor |
de terugbetaling van de administratiekosten aan de Schatkist ». | des frais d'administration ». |
Bij de wet van 10 december 2001 « tot wijziging van artikel 470 van | Par la loi du 10 décembre 2001 « modifiant l'article 470 du Code des |
het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 teneinde de situatie van | impôts sur les revenus 1992 en vue d'améliorer les finances communales |
de gemeentefinanciën te verbeteren » werd de in het geding zijnde | », la disposition en cause a été modifiée en ce sens que la « remise |
bepaling gewijzigd, in die zin dat de erin bedoelde « korting van 3 | de 3 p.c. » visée dans cette disposition est remplacée à partir du 1er |
pct. » vanaf 1 januari 2002 wordt vervangen door een « korting van 2 | janvier 2002 par une « remise de 2 p.c. » et à partir du 1er janvier |
pct. », en vanaf 1 januari 2003 door een « korting van 1 pct. ». | 2003 par une « remise de 1 p.c. ». |
B.1.3. De in de artikelen 465 tot 469 van het WIB 1992 bedoelde | B.1.3. Les taxes additionnelles visées aux articles 465 à 469 du CIR |
aanvullende belastingen betreffen de door de agglomeraties en de | 1992 sont les taxes additionnelles à l'impôt des personnes physiques |
gemeenten gevestigde aanvullende belastingen op de personenbelasting. | établies par les agglomérations et les communes. |
Volgens artikel 469 van het WIB 1992 worden de vestiging en de inning | En vertu de l'article 469 du CIR 1992, l'établissement et la |
van die aanvullende belastingen toevertrouwd aan de Administratie der | perception de ces taxes additionnelles sont confiés à l'Administration |
directe belastingen, onder de voorwaarden en volgens de regelen die de | des contributions directes, aux conditions et suivant les modalités |
Koning bepaalt. | déterminées par le Roi. |
B.2. In de eerste prejudiciële vraag wordt het Hof gevraagd of de in | B.2. Dans la première question préjudicielle, il est demandé à la Cour |
het geding zijnde bepaling bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 | si la disposition en cause est compatible avec les articles 10 et 11 |
van de Grondwet, doordat de gemeenten administratiekosten moeten | de la Constitution en ce que les communes doivent payer des frais |
betalen aan de federale Staat voor het innen en het invorderen van de | d'administration à l'Etat fédéral pour la perception et le |
aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting, terwijl de | recouvrement de la taxe communale additionnelle à l'impôt des |
gewesten, krachtens artikel 5, § 3, van de bijzondere wet van 16 | personnes physiques, alors qu'en vertu de l'article 5, § 3, de la loi |
januari 1989 « betreffende de financiering van de Gemeenschappen en de | spéciale du 16 janvier 1989 relative au financement des communautés et |
Gewesten » (hierna : bijzondere wet van 16 januari 1989), geen | des régions (ci-après : la loi spéciale du 16 janvier 1989), les |
administratiekosten moeten betalen aan de federale Staat voor het | régions ne doivent pas payer de frais d'administration à l'Etat |
innen en het invorderen van de in die bijzondere wet bedoelde | fédéral pour la perception et le recouvrement des impôts régionaux |
gewestelijke belastingen. | visés dans cette loi spéciale. |
B.3.1. Het in de prejudiciële vraag aangehaalde artikel 5, § 3, van de | B.3.1. L'article 5, § 3, de la loi spéciale du 16 janvier 1989, |
bijzondere wet van 16 januari 1989 luidt : | mentionné dans la question préjudicielle, dispose : |
« Tenzij het gewest er anders over beslist, zorgt de Staat met | « A moins que la région n'en décide autrement, l'Etat assure |
inachtneming van de door hem vastgestelde procedureregels kosteloos | gratuitement dans le respect des règles de procédure qu'il fixe, le |
voor de dienst van de in artikel 3, eerste lid, 1° tot 8° en 10° tot | service des impôts visés à l'article 3, alinéa 1er, 1° à 8° et 10° à |
12° bedoelde belastingen voor rekening van en in overleg met het | 12°, pour le compte de la région et en concertation avec celle-ci. A |
betrokken gewest. Vanaf het tweede begrotingsjaar volgend op de datum | partir de la deuxième année budgétaire suivant la date de notification |
van notificatie van de gewestregering aan de federale regering van de | du gouvernement de région au gouvernement fédéral de la décision |
beslissing tot het zelf verzekeren van de dienst van de betrokken | d'assurer elle-même le service des impôts concernés, la région |
belastingen, zorgt het betrokken gewest voor de dienst van deze | concernée assure le service de ces impôts. |
belastingen. | |
[...] ». | [...] ». |
Uit de parlementaire voorbereiding van de bijzondere wet van 13 juli | Il apparaît des travaux préparatoires de la loi spéciale du 13 juillet |
2001 « tot herfinanciering van de gemeenschappen en uitbreiding van de | 2001 portant refinancement des communautés et extension des |
fiscale bevoegdheden van de gewesten », die de bijzondere wet van 16 | compétences fiscales des régions, qui a modifié la loi spéciale du 16 |
januari 1989 heeft gewijzigd, blijkt dat de « dienst van de belasting | |
» betrekking heeft op de feitelijke vaststelling van de | janvier 1989, que le « service de l'impôt » comprend l'établissement |
belastinggrondslag, de berekening van de belasting, de controle van de | factuel de la base imposable, le calcul de l'impôt, le contrôle de la |
belastinggrondslag en van de belasting, de daarop betrekking hebbende | base imposable et de l'impôt, ainsi que le contentieux y afférent |
betwistingen (zowel administratief als gerechtelijk), en de inning en | (tant administratif que judiciaire), la perception et le recouvrement |
de invordering van de belastingen (met inbegrip van de kosten en de | de l'impôt (en ce compris les frais et intérêts) (Doc. parl., Chambre, |
intresten) (Parl. St., Kamer, 2000-2001, DOC 50-1183/007, p. 160). | 2000-2001, DOC 50-1183/007, p. 160). |
B.3.2. De bijzondere wet van 16 januari 1989 werd onder meer | B.3.2. La loi spéciale du 16 janvier 1989 a été adoptée notamment en |
aangenomen ter uitvoering van artikel 177, eerste lid, van de | vue d'exécuter l'article 177, alinéa 1er, de la Constitution, en vertu |
Grondwet, volgens hetwelk een wet aangenomen met de in artikel 4, | duquel une loi adoptée à la majorité prévue à l'article 4, dernier |
laatste lid, van de Grondwet bepaalde meerderheid het | alinéa, de la Constitution, fixe le système de financement des |
financieringsstelsel voor de gewesten vaststelt. Die bijzondere wet | régions. Cette loi spéciale fait partie intégrante de l'ensemble des |
maakt essentieel deel uit van het geheel van de wetten die de | |
hervorming van de Staat beheersen. | lois qui régissent la réforme de l'Etat. |
B.4. De fiscale bevoegdheid die bij artikel 170, § 4, van de Grondwet aan de gemeenten wordt toegekend, kan niet zinvol worden vergeleken met de fiscale bevoegdheid van de gewesten, noch met de regels die de financiering van de gewesten beheersen : het statuut van de gewesten als deelentiteit brengt specifieke gevolgen met zich mee, zowel op het vlak van hun fiscale bevoegdheid, als op het vlak van hun financiering, die hen, wat dat betreft, in een situatie plaatst die essentieel verschilt van die van de gemeenten, die gedecentraliseerde entiteiten zijn. B.5. De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.6. In de tweede prejudiciële vraag wordt het Hof gevraagd of de in | B.4. Le pouvoir fiscal attribué par l'article 170, § 4, de la Constitution aux communes ne saurait être utilement comparé au pouvoir fiscal des régions ni aux règles qui régissent le financement des régions : le statut de collectivité fédérée des régions emporte des conséquences spécifiques, en ce qui concerne tant leur compétence fiscale que leur financement, qui les placent, à ce point de vue, dans une situation essentiellement différente de celle des communes, qui sont des collectivités décentralisées. B.5. La première question préjudicielle appelle une réponse négative. B.6. Dans la seconde question préjudicielle, il est demandé à la Cour |
het geding zijnde bepaling bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 | si la disposition en cause est compatible avec les articles 10 et 11 |
van de Grondwet, doordat de gemeenten administratiekosten moeten | de la Constitution en ce que les communes doivent payer des frais |
betalen aan de federale Staat voor het innen en het invorderen van de | d'administration à l'Etat fédéral pour la perception et le |
aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting, terwijl ze dat | recouvrement de la taxe communale additionnelle à l'impôt des |
niet moeten doen voor het innen en invorderen van andere belastingen die door de federale Staat worden geïnd en ingevorderd ten behoeve van de gemeenten. B.7. Het in het geding zijnde verschil in behandeling wordt verklaard door het feit dat de wetgever vermocht te oordelen dat het innen en het invorderen van de personenbelasting, met inbegrip van de aanvullende gemeentebelasting op die belasting, voor de federale Staat een aanzienlijk zwaardere last, die een vergoeding verantwoordt, vertegenwoordigden dan diegene met betrekking tot het invorderen van de onroerende voorheffing en de verkeersbelasting, met inbegrip van de desbetreffende gemeentelijke opcentiemen. Het verschil in behandeling is dus niet zonder redelijke verantwoording. B.8. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof zegt voor recht : | personnes physiques, alors qu'elles ne doivent pas le faire pour la perception et le recouvrement d'autres taxes perçues et recouvrées par l'Etat fédéral au profit des communes. B.7. La différence de traitement en cause s'explique par le fait que le législateur a pu considérer que la perception et le recouvrement de l'impôt des personnes physiques, en ce compris la taxe communale additionnelle à cet impôt, représentaient pour l'Etat fédéral une charge sensiblement plus lourde, justifiant une rémunération, que celle relative au recouvrement du précompte immobilier et de la taxe de circulation, en ce compris les centimes additionnels communaux y relatifs. La différence de traitement n'est donc pas dépourvue de justification raisonnable. B.8. La seconde question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour dit pour droit : |
Artikel 470 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, zoals | L'article 470 du Code des impôts sur les revenus 1992, tel qu'il était |
het van toepassing was tijdens de aanslagjaren 1995 tot en met 2003, | applicable au cours des exercices d'imposition 1995 jusqu'à 2003, ne |
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à |
terechtzitting van 31 juli 2008. | l'audience publique du 31 juillet 2008. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Bossuyt. | M. Bossuyt. |