Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 44/2008 van 4 maart 2008 Rolnummer 4260 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 36 van het Vlaamse decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, gesteld door d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 44/2008 van 4 maart 2008 Rolnummer 4260 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 36 van het Vlaamse decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, gesteld door d Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 44/2008 du 4 mars 2008 Numéro du rôle : 4260 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 36 du décret flamand du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996, posées par La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 44/2008 van 4 maart 2008 Extrait de l'arrêt n° 44/2008 du 4 mars 2008
Rolnummer 4260 Numéro du rôle : 4260
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 36 van het En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 36 du
Vlaamse decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot décret flamand du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures
begeleiding van de begroting 1996, gesteld door de Rechtbank van d'accompagnement du budget 1996, posées par le Tribunal de première
eerste aanleg te Brussel. instance de Bruxelles.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P.
rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe,
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey,
Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M.
voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, Bossuyt,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
Bij vonnis van 27 juni 2007 in zake André Deketelaere tegen het Par jugement du 27 juin 2007 en cause de André Deketelaere contre la
Vlaamse Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is Région flamande, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour
ingekomen op 4 juli 2007, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te le 4 juillet 2007, le Tribunal de première instance de Bruxelles a
Brussel de volgende prejudiciële vragen gesteld : posé les questions préjudicielles suivantes :
1. « Schenden de bepalingen van artikel 36 van het decreet van 22 1. « Les dispositions de l'article 36 du décret du 22 décembre 1995
december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting contenant diverses dispositions d'accompagnement du budget 1996
1996, het artikel 11 van de bijzondere wet van 16 januari 1989 op de violent-elles l'article 11 de la loi spéciale du 16 janvier 1989
financiering van de gemeenschappen en de gewesten doordat het artikel relative au financement des communautés et des régions en ce que
36 van het decreet van 22 december 1995 het kadastraal inkomen als l'article 36 du décret du 22 décembre 1995 utilise le revenu cadastral
basis gebruikt voor het berekenen van de belasting en hiermee in comme base de calcul de l'impôt et taxe ainsi, en contradiction avec
strijd met de bepalingen van artikel 11 van de bijzondere les dispositions de l'article 11 de la loi spéciale de financement, la
financieringswet dezelfde belastbare materie of belastbare grondslag même matière imposable ou la même assiette imposable que le précompte
belast als de onroerende voorheffing ? »; immobilier ? »;
2. « Schenden de bepalingen van artikel 36 van het decreet van 22 2. « Les dispositions de l'article 36 du décret du 22 décembre 1995
december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996
1996 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in die zin dat dit artikel violent-elles les articles 10 et 11 de la Constitution en ce sens que
het kadastraal inkomen als basis voor het berekenen van het bedrag van cet article prend le revenu cadastral comme base de calcul du montant
Vlaamse leegstandsheffing hanteert terwijl de huidige kadastrale de la redevance d'inoccupation flamande, alors que par suite de la
inkomens ingevolge het niet toepassen van een algemene perequatie van non-application d'une péréquation générale des revenus cadastraux
de kadastrale inkomens sinds 1 januari 1975 en ingevolge het niet depuis le 1er janvier 1975 et par suite de l'application non
systematisch toepassen van de individuele herziening van de kadastrale systématique de la révision individuelle des revenus cadastraux, les
inkomens, absoluut niet meer zijn afgestemd op de werkelijke
huurwaarde van de onroerende goederen zodat er in de loop der jaren revenus cadastraux actuels ne sont plus du tout alignés sur la valeur
een ongelijke situatie is ontstaan tussen de belastingplichtigen die locative réelle des biens immobiliers, de sorte qu'au fil des ans, une
door de jaarlijkse indexering van de kadastrale inkomens alleen maar situation inégale est apparue entre les contribuables, situation que
scherper wordt gesteld ? ». l'indexation annuelle des revenus cadastraux ne fait qu'aggraver ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
B.1. Het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot B.1. Le décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures
begeleiding van de begroting 1996 voert een heffing in op leegstaande d'accompagnement du budget 1996 instaure une taxe (dénommée ci-après :
of verwaarloosde gebouwen en op leegstaande, verwaarloosde, taxe d'inoccupation) sur les bâtiments désaffectés ou laissés à
ongeschikte of onbewoonbare woningen die zijn opgenomen in een daartoe l'abandon et les habitations désaffectées, laissées à l'abandon,
bestemde inventaris (hierna leegstandheffing genoemd). inadaptées ou inhabitables, figurant dans un inventaire destiné à
De belastingplichtigen van de heffing zijn de houders van een zakelijk cette fin. Les redevables de la taxe sont les titulaires d'un droit réel (pleine
recht (volle eigendom, vruchtgebruik, recht van opstal of van propriété, usufruit, droit de superficie ou d'emphytéose) sur les
erfpacht) op de betrokken gebouwen en woningen. bâtiments et habitations concernés.
De prejudiciële vragen hebben betrekking op artikel 36 van dat Les questions préjudicielles portent sur l'article 36 de ce décret,
decreet, zoals het van toepassing was voor het heffingsjaar 2001. Die tel qu'il était d'application pour l'exercice fiscal 2001. Cette
bepaling luidde toen : disposition était alors libellée comme suit :
« Het bedrag van de heffing is gelijk aan het resultaat van de « Le montant de la redevance est égal au résultat de la formule
volgende formule : suivante :
(KI x V + M) x (P + 1), waarbij : (KI x V + M) x (P + 1), dans laquelle :
- KI staat voor het kadastraal inkomen van het gebouw en/of de woning, - KI représente le revenu cadastral du bâtiment et/ou de l'habitation,
vastgesteld overeenkomstig de artikelen 255 en 256 van het Wetboek van déterminé conformément aux articles 255 et 256 du Code des impôts sur
de Inkomstenbelastingen, zoals die van toepassing zijn op het Vlaamse les revenus tels qu'ils s'appliquent en Région flamande en vertu de
Gewest ingevolge het artikel 60 van het decreet van 21 december 1990, l'article 60 du décret du 21 décembre 1990, et indexé conformément à
en geïndexeerd overeenkomstig artikel 518 van hetzelfde wetboek. Als l'article 518 du même Code. Lorsque plusieurs bâtiments et/ou
zich meerdere gebouwen en/of woningen bevinden op een kadastraal habitations sont établies sur une parcelle cadastrale, KI équivaut au
perceel staat KI voor het kadastraal inkomen van de grond en de revenu cadastral du terrain et des élévations de la parcelle entière,
opstanden van het gehele perceel, berekend overeenkomstig de vorige calculé conformément à la disposition précédente et multiplié par une
bepaling, vermenigvuldigd met een breuk waarin de teller gelijk is aan fraction dont le numérateur représente la superficie du bâtiment et/ou
de oppervlakte van het geïnventariseerde gebouw en/of woning en de de l'habitation porté dans l'inventaire et le dénominateur représente
noemer gelijk is aan de totale oppervlakte van de gebouwen en/of la superficie totale des bâtiments et/ou habitations établis sur la
woningen die zich op het kadastraal perceel bevinden; parcelle cadastrale;
- V staat voor 1/2, als het gebouw en/of de woning enkel op de lijst - V est égal à 1/2 lorsque le bâtiment et/ou l'habitation figure
van de verwaarloosde gebouwen en/of woningen voorkomt, en voor 1 in de andere gevallen; uniquement sur la liste des bâtiments et/ou habitations laissés à l'abandon et à 1 dans tous les autres cas;
- M staat voor het bedrag waarmee het resultaat van de - M équivaut au nombre dont le résultat de la multiplication de KI par
vermenigvuldiging van KI met V in voorkomend geval moet worden V doit être augmenté le cas échéant pour atteindre le montant de
verhoogd om het bedrag van 20.000 frank te bereiken, of om het bedrag 20.000 F ou de 40.000 F lorsque le bâtiment et/ou l'habitation figure
van 40.000 frank te bereiken als het gebouw en/of de woning voorkomt sur la liste des bâtiments et/ou habitations désaffectés et sur la
op de lijst van leegstaande gebouwen en/of woningen en op de lijst van liste des bâtiments et/ou habitations laissés à l'abandon;
verwaarloosde gebouwen en/of woningen; - P représente le nombre de périodes de douze mois pendant lesquelles
- P staat voor het aantal periodes van 12 maanden dat het gebouw en/of le bâtiment et/ou l'habitation est enregistré sans interruption dans
de woning zonder onderbreking is opgenomen in de inventaris, bedoeld l'inventaire visé par l'article 28, ce nombre ne pouvant être
in artikel 28, zonder echter meer te bedragen dan 4 ». supérieur à 4 ».
Ten aanzien van het belang van de tussenkomende partijen Quant à l'intérêt des parties intervenantes
B.2.1. De Vlaamse Regering betwist het belang van de tussenkomende B.2.1. Le Gouvernement flamand conteste l'intérêt des parties
partijen. intervenantes.
B.2.2. Artikel 87, § 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 B.2.2. L'article 87, § 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989
bepaalt : dispose :
« Wanneer het Arbitragehof, bij wijze van prejudiciële beslissing, « Lorsque la Cour d'arbitrage statue, à titre préjudiciel, sur les
uitspraak doet op vragen als bedoeld in artikel 26, kan ieder die van questions visées à l'article 26, toute personne justifiant d'un
een belang doet blijken in de zaak voor de rechter die de verwijzing intérêt dans la cause devant la juridiction qui ordonne le renvoi,
gelast, een memorie aan het Hof richten binnen dertig dagen na de peut adresser un mémoire à la Cour dans les trente jours de la
bekendmaking voorgeschreven in artikel 74. Hij wordt daardoor geacht publication prescrite par l'article 74. Elle est, de ce fait, réputée
partij in het geding te zijn ». partie au litige ».
B.2.3. Zoals de Vlaamse Regering opmerkt, heeft het Hof aanvankelijk B.2.3. Ainsi que l'observe le Gouvernement flamand, la Cour a
geoordeeld dat de enkele hoedanigheid van partij bij een procedure die considéré, dans un premier temps, que la simple qualité de partie à
analoog is met die welke bij het Hof prejudicieel aanhangig is, niet une procédure analogue à celle dont la Cour est saisie à titre
volstaat om te doen blijken van het belang om in een procedure préjudiciel ne suffisait pas pour établir l'intérêt à intervenir dans
betreffende een prejudiciële vraag tussen te komen (onder meer arrest une procédure sur question préjudicielle (voy. notamment arrêt n°
nr. 82/95, B.1.2). 82/95, B.1.2).
In zijn arrest nr. 56/93 van 8 juli 1993 heeft het Hof daarvoor een Dans son arrêt n° 56/93 du 8 juillet 1993, la Cour a donné à sa
principiële verantwoording gegeven naar aanleiding van een exceptie position une justification de principe, à l'occasion d'une exception
van ongrondwettigheid van artikel 87, § 1 : d'inconstitutionnalité soulevée à l'encontre de l'article 87, § 1er :
« Nu de wetgever de draagwijdte van het arrest dat is gewezen op de prejudiciële vraag in het geschil naar aanleiding waarvan de vraag is gesteld, heeft beperkt, kon hij de tussenkomst voor het Hof beperken tot de personen die in dat geschil mochten tussenkomen. Het is weliswaar juist dat het arrest, gewezen op prejudiciële vraag, een indirect effect zou kunnen hebben op soortgelijke geschillen aangezien de geadieerde rechter van oordeel zou kunnen zijn dat hij geen vraag aan het Hof hoeft te stellen omdat het Hof reeds op een vraag met hetzelfde onderwerp uitspraak heeft gedaan. Niets belet echter de partijen voor die rechter argumenten uiteen te zetten om hem te overtuigen op zijn beurt een vraag aan het Hof te stellen » (B.2.7). « Dès lors qu'il limitait la portée de l'arrêt rendu sur question préjudicielle au litige à l'occasion duquel a été posée la question, le législateur pouvait limiter l'intervention devant la Cour aux personnes pouvant intervenir dans ce litige. Sans doute est-il exact que l'arrêt rendu sur question préjudicielle pourrait avoir un effet indirect sur des litiges comparables puisque le juge saisi pourrait estimer ne pas devoir poser une question à la Cour parce que celle-ci a déjà statué sur une question ayant le même objet. Rien n'empêche cependant les parties de développer des arguments devant ce juge pour le convaincre de poser à son tour une question à la Cour ». (B.2.7)
B.2.4. In latere arresten heeft het Hof zijn standpunt evenwel B.2.4. Dans des arrêts ultérieurs, la Cour a toutefois nuancé son
genuanceerd en het belang in een analoge procedure aanvaard, namelijk point de vue et a accepté l'intérêt dans une procédure analogue, à
: savoir :
- wanneer die procedure voor onbepaalde tijd werd stilgelegd in - lorsque cette procédure a été arrêtée pour une durée indéterminée
afwachting van het antwoord op de door een andere rechter (arrest nr. dans l'attente de la réponse à la question préjudicielle soumise à la
126/2000, B.1.2) of door dezelfde rechter in een andere zaak (arrest Cour par un autre juge (arrêt n° 126/2000, B.1.2) ou par le même juge
nr. 55/99, B.1.2; arrest nr. 57/2002, A.1; arrest nr. 141/2006, B.3.2) dans une autre affaire (arrêt n° 55/99, B.1.2; arrêt n° 57/2002, A.1;
aan het Hof voorgelegde prejudiciële vraag; arrêt n° 141/2006, B.3.2);
- wanneer de verzoeker tot tussenkomst louter in een analoge procedure - lorsque le requérant en intervention a simplement demandé, dans une
heeft gevraagd aan het Hof een prejudiciële vraag over hetzelfde procédure analogue, qu'une question préjudicielle soit posée à la Cour
probleem te stellen, dus zonder dat een rechterlijke beslissing is concernant le même problème, et donc sans qu'une décision judiciaire
genomen om de procedure te schorsen in afwachting van een uitspraak ne soit intervenue en vue de suspendre la procédure en attendant une
van het Hof (arrest nr. 13/2004, B.2.2); décision de la Cour (arrêt n° 13/2004, B.2.2);
- wanneer de verzoeker tot tussenkomst louter doet gelden dat zijn - lorsque le requérant en intervention fait simplement valoir que son
zaak, die een identiek onderwerp heeft als die welke is voorgelegd aan affaire, qui a un objet identique à celui qui est soumis au juge a
de verwijzende rechter, niet kan worden beslecht vooraleer het Hof quo, ne saurait être jugée avant que la Cour ait répondu à la question
heeft geantwoord op de prejudiciële vraag, zodat hij niet op dienstige préjudicielle, de sorte qu'il ne peut pas demander utilement qu'une
wijze kan verzoeken een vraag te stellen aan het Hof teneinde zich te
kunnen voegen bij de voor het Hof hangende procedure (arrest nr. question préjudicielle soit posée à la Cour afin de se joindre à la
73/2006, B.2.3); procédure pendante devant celle-ci (arrêt n° 73/2006, B.2.3);
- en zelfs wanneer de verzoeker tot tussenkomst louter doet gelden dat - et même lorsque le requérant en intervention fait simplement valoir
zijn raad van bestuur heeft beslist een analoge procedure in te que son conseil d'administration a décidé d'intenter une procédure
stellen met de intentie de bevoegde rechtbank te verzoeken dezelfde analogue dans l'intention de demander au tribunal compétent de poser
prejudiciële vraag te stellen (arrest nr. 162/2005, A.12 en B.2.2). la même question préjudicielle (arrêt n° 162/2005, A.12 et B.2.2).
Niettemin heeft het Hof in zijn arrest nr. 82/2005 van 27 april 2005 La Cour a néanmoins, dans son arrêt n° 82/2005 du 27 avril 2005,
het principe gehandhaafd dat reeds een analoge zaak hangende moet maintenu le principe qu'une affaire analogue devait déjà être
zijn. De omstandigheid dat een arrest van het Hof een invloed zou
kunnen hebben op de beslissing van een rechter aan wie later analoge pendante. La circonstance qu'un arrêt de la Cour pourrait avoir une
vragen worden voorgelegd, wordt niet van dien aard geacht dat daaruit influence sur la décision d'un juge saisi ultérieurement de questions
een belang blijkt, omdat zulks voor elke rechtzoekende kan gelden analogues n'est pas de nature à justifier un intérêt, car il peut en
(B.2.3). être ainsi de tout justiciable (B.2.3).
B.2.5. Ofschoon moet worden vermeden dat voor het Hof personen in B.2.5. Si la Cour doit éviter que n'interviennent devant elle des
rechte treden die slechts een hypothetisch belang hebben bij de aan personnes qui n'ont qu'un intérêt hypothétique aux questions
het Hof gestelde prejudiciële vragen, dient het rekening te houden met préjudicielles qui lui sont posées, elle doit avoir égard à l'autorité
het versterkte gezag van gewijsde dat voortvloeit uit artikel 26, § 2, de chose jugée renforcée qui découle de l'article 26, § 2, alinéa 2,
tweede lid, 2°, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 en ervoor te zorgen dat prejudiciële vragen met betrekking tot identieke problemen niet worden vermenigvuldigd. Door toe te staan dat elke persoon die doet blijken van een belang de vernietiging kan vorderen van een bepaling waarvan het Hof, uitspraak doende op een prejudiciële vraag, heeft vastgesteld dat ze de Grondwet schendt, heeft artikel 4, tweede lid, dat in de bijzondere wet van 6 januari 1989 is ingevoerd bij de bijzondere wet van 9 maart 2003, het gevolg versterkt dat een op prejudiciële vraag gewezen arrest kan hebben voor de personen die geen partij waren bij dat arrest. B.2.6. Er dient dus te worden aangenomen dat de personen die het afdoende bewijs leveren van het rechtstreekse gevolg dat het antwoord dat het Hof op een prejudiciële vraag zal geven, op hun persoonlijke situatie kan hebben, doen blijken van een belang om voor het Hof tussen te komen. B.2.7. De eerste tussenkomende partij voert aan dat zij eigenaar is van een pand dat onderworpen is geweest aan de leegstandheffing, 2°, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 et prévenir la multiplication de questions préjudicielles portant sur des problèmes identiques. En permettant que toute personne justifiant d'un intérêt puisse demander l'annulation d'une disposition dont la Cour, statuant sur question préjudicielle, a constaté qu'elle violait la Constitution, l'article 4, alinéa 2, qui a été introduit dans la loi spéciale du 6 janvier 1989 par la loi spéciale du 9 mars 2003, a accru l'effet que peut avoir un arrêt préjudiciel sur des personnes qui n'étaient pas parties à cet arrêt. B.2.6. Il convient donc d'admettre que justifient d'un intérêt à intervenir devant la Cour les personnes qui font la preuve suffisante de l'effet direct que peut avoir sur leur situation personnelle la réponse que va donner la Cour à une question préjudicielle. B.2.7. La première partie intervenante fait valoir qu'elle est propriétaire d'un immeuble qui a été soumis à la taxe d'inoccupation
bedoeld in het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot visée dans le décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures
begeleiding van de begroting 1996, en dat zij die heffing heeft d'accompagnement du budget 1996 et qu'elle a contesté cette taxe. Elle
betwist. Zij doet derhalve blijken van een belang in de voorliggende justifie dès lors d'un intérêt dans l'affaire présente.
zaak. Nu het belang van de eerste tussenkomende partij vaststaat, is de Dès lors que l'intérêt de la première partie intervenante est établi,
gezamenlijke memorie van de tussenkomende partijen ontvankelijk en le mémoire commun des parties intervenantes est recevable et il n'y a
dient niet te worden onderzocht of ook de tweede tussenkomende partij pas lieu d'examiner si la seconde partie intervenante justifie
doet blijken van het vereiste belang. également de l'intérêt requis.
B.2.8. De exceptie wordt verworpen. B.2.8. L'exception est rejetée.
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag Quant à la première question préjudicielle
B.3. De eerste prejudiciële vraag luidt of de in B.1 vermelde bepaling B.3. Il est demandé dans la première question préjudicielle si la
artikel 11 van de bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de disposition mentionnée en B.1 viole l'article 11 de la loi spéciale du
financiering van de gemeenschappen en de gewesten schendt doordat zij 16 janvier 1989 relative au financement des communautés et des régions
het kadastraal inkomen gebruikt als basis voor het berekenen van de en ce qu'elle utilise le revenu cadastral comme base de calcul de la
heffing. taxe.
Voor het beantwoorden van die vraag neemt het Hof de Pour répondre à cette question, la Cour prend en considération les
bevoegdheidverdelende regels in aanmerking zoals zij van kracht waren règles répartitrices de compétence telles qu'elles étaient en vigueur
op het tijdstip waarop de in het geding zijnde bepaling werd au moment où la disposition en cause a été adoptée.
aangenomen. B.4.1. Krachtens artikel 170, § 2, tweede lid, van de Grondwet B.4.1. En vertu de l'article 170, § 2, alinéa 2, de la Constitution,
beschikken de gemeenschappen en de gewesten over een eigen fiscale les communautés et les régions disposent d'une compétence fiscale
bevoegdheid. Die bepaling kent aan de federale wetgever evenwel de propre. Cette disposition attribue toutefois au législateur fédéral le
bevoegdheid toe om, wat de fiscale bevoegdheid van de gemeenschappen pouvoir de déterminer, en ce qui concerne la compétence fiscale des
en de gewesten betreft, de uitzonderingen te bepalen « waarvan de communautés et des régions, les exceptions « dont la nécessité est
noodzakelijkheid blijkt ». De federale wetgever kan derhalve bepalen démontrée ». Le législateur fédéral peut dès lors déterminer quels
welke belastingen niet door de gemeenschappen en de gewesten mogen impôts ne peuvent pas être levés par les communautés et les régions.
worden geheven.
B.4.2. Met toepassing van artikel 1, § 2, van de bijzondere wet van 16 B.4.2. En application de l'article 1er, § 2, de la loi spéciale du 16
januari 1989 betreffende de financiering van de gemeenschappen en de janvier 1989 relative au financement des communautés et des régions,
gewesten, beschikken de gewesten over de volgende financiële middelen les régions disposent des moyens financiers suivants :
: a) de belastingen ingesteld op basis van de bij artikel 170, § 2, van a) les taxes instaurées sur la base de la fiscalité propre prévue par
de Grondwet voorgeschreven eigen fiscaliteit; l'article 170, § 2, de la Constitution;
b) de niet-fiscale ontvangsten; b) les recettes non fiscales;
c) de fiscale ontvangsten bedoeld in de voormelde bijzondere wet van c) les recettes fiscales visées par la loi spéciale précitée du 16
16 januari 1989 (de « gewestelijke belastingen »); janvier 1989 (les « impôts régionaux »);
d) de toegewezen gedeelten van de opbrengst van belastingen en heffingen; d) les parties attribuées du produit d'impôts et de perceptions;
e) een nationale solidariteitstussenkomst; e) une intervention de solidarité nationale;
f) de leningen. f) les emprunts.
B.4.3. Artikel 11, tweede lid, van de bijzondere wet van 16 januari B.4.3. L'article 11, alinéa 2, de la loi spéciale du 16 janvier 1989
1989 betreffende de financiering van de gemeenschappen en de gewesten relative au financement des communautés et des régions dispose :
bepaalt : « Onder voorbehoud van de bij deze wet bepaalde gevallen zijn de « Sous la réserve des cas prévus par la présente loi, les Communautés
Gemeenschappen en de Gewesten niet gemachtigd belastingen te heffen op et les Régions ne sont pas autorisées à lever des impôts dans les
de materies waarop een bij deze wet bedoelde belasting wordt geheven matières qui font l'objet d'une imposition visée par la présente loi
». ».
B.4.4. Met toepassing van artikel 170, § 2, tweede lid, van de B.4.4. En application de l'article 170, § 2, alinéa 2, de la
Grondwet, bepaalt artikel 1 van de wet van 23 januari 1989 : Constitution, l'article 1er de la loi du 23 janvier 1989 dispose :
« In de gevallen die niet voorzien zijn in artikel 11 van de « Dans les cas non prévus par l'article 11 de la loi spéciale du 16
bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de financiering van de janvier 1989 relative au financement des Communautés et des Régions,
Gemeenschappen en de Gewesten, zijn de Raden niet gemachtigd om les Conseils ne sont pas autorisés à lever des impôts dans les
belastingen te heffen op de materies die het voorwerp uitmaken van een matières qui font l'objet d'une imposition par l'Etat, ni à percevoir
belasting door de Staat, noch opcentiemen te heffen op belastingen en des centimes additionnels aux impôts et perceptions au profit de
heffingen ten voordele van de Staat, noch kortingen hierop toe te staan ». l'Etat, ni à accorder des remises sur ceux-ci ».
B.4.5. Uit wat voorafgaat blijkt dat : B.4.5. Il résulte de ce qui précède que :
a) aan de gemeenschappen en de gewesten door de Grondwet zelf een a) la Constitution elle-même attribue aux communautés et aux régions
eigen fiscale bevoegdheid is toegekend, onder het voorbehoud dat de une compétence fiscale propre, sous la réserve que la loi n'ait pas
wet de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt, niet heeft déterminé ou ne détermine pas ultérieurement les exceptions dont la
bepaald of nadien niet bepaalt; nécessité est démontrée;
b) bovendien aan de gemeenschappen en de gewesten de opbrengst van b) la loi spéciale du 16 janvier 1989 attribue en outre aux
bepaalde federale belastingen alsmede een bijkomende en beperkte communautés et aux régions le produit de certains impôts fédéraux
fiscale bevoegdheid is toegekend door de bijzondere wet van 16 januari 1989; ainsi qu'une compétence fiscale complémentaire et limitée;
c) de gemeenschappen en de gewesten evenwel geen belastingen mogen c) les communautés et les régions ne sont cependant pas autorisées à
heffen ten aanzien van materies die het voorwerp zijn van een federale percevoir des impôts à l'égard de matières qui font l'objet d'un impôt
belasting. Zij « kunnen belastingen heffen op de ' maagdelijke ' fédéral. Elles « peuvent lever des impôts dans des matières vierges »
materies » (Parl. St., Senaat, 1988-1989, nr. 562-2, p. 160). (Doc. parl., Sénat, 1988-1989, n° 562-2, p. 160).
B.5. Het Hof dient derhalve te onderzoeken of het in het geding zijnde B.5. La Cour doit dès lors examiner si le décret en cause frappe une
decreet een materie belast die reeds het voorwerp is van een federale matière qui fait déjà l'objet d'une imposition fédérale.
belasting. B.6. De belastbare materie is het element dat aanleiding geeft tot de B.6. La matière imposable est l'élément générateur de l'impôt, la
belasting, de situatie die of het feit dat leidt tot het verschuldigd situation ou le fait qui donne lieu à la débition de l'impôt. La
zijn van de belasting. De belastbare materie onderscheidt zich van de matière imposable se distingue de la base imposable, qui est le
belastbare grondslag, die het bedrag is waarop de belasting wordt montant sur lequel est calculé l'impôt. C'est à l'égard de matières
berekend. Het is ten aanzien van materies die reeds het voorwerp van qui font déjà l'objet d'un impôt fédéral que les communautés et les
een federale belasting uitmaken, dat de gemeenschappen en de gewesten régions ne sont pas autorisées à établir une imposition nouvelle.
geen nieuwe belastingen mogen heffen.
B.7. De onroerende voorheffing is een zogenaamde « gewestelijke B.7. Le précompte immobilier est un « impôt régional » (article 3,
belasting » (artikel 3, eerste lid, 5°, van de bijzondere wet van 16 alinéa 1er, 5°, de la loi spéciale du 16 janvier 1989 relative au
januari 1989 betreffende de financiering van de gemeenschappen en de financement des communautés et des régions).
gewesten). De gewesten zijn bevoegd om de aanslagvoet, de vrijstellingen en Les régions sont compétentes pour modifier le taux d'imposition, les
sedert 1 januari 2002 ook de heffingsgrondslag van de onroerende exonérations et, depuis le 1er janvier 2002, également la base
voorheffing te wijzigen (artikel 4, § 2, van dezelfde wet). d'imposition du précompte immobilier (article 4, § 2, de la même loi).
B.8. De belastbare materie van de onroerende voorheffing zijn de B.8. La matière imposable du précompte immobilier est constituée par
inkomsten uit in België gelegen onroerende goederen (artikel 249 van les revenus d'immeubles situés en Belgique (article 249 du CIR 1992).
het WIB 1992). De heffingsgrondslag is het kadastraal inkomen. Dat La base d'imposition est le revenu cadastral. Le revenu cadastral est
wordt verondersteld overeen te stemmen met de gemiddelde normale, censé correspondre au revenu moyen normal net d'une année que serait
jaarlijkse nettohuur die een onroerend goed volgens de raming van de Administratie van het kadaster zou kunnen opleveren. B.9. De belastbare materie die door het in het geding zijnde decreet wordt beoogd, is het zakelijke recht op leegstaande of verwaarloosde gebouwen en op leegstaande, verwaarloosde, ongeschikte of onbewoonbare woningen die zijn opgenomen in een daartoe bestemde inventaris. Aangezien die materie door de federale wetgever niet wordt belast, kon het Vlaamse Gewest ze op geldige wijze belasten. B.10. De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag susceptible de procurer un bien immobilier selon l'estimation de l'Administration du cadastre. B.9. La matière imposable visée par le décret en cause est le droit réel exercé sur des bâtiments désaffectés ou laissés à l'abandon et sur des habitations désaffectées, laissées à l'abandon, inadaptées ou inhabitables, figurant à l'inventaire à ce destiné. Etant donné que cette matière n'est pas imposée par le législateur fédéral, la Région flamande a pu valablement la taxer. B.10. La première question préjudicielle appelle une réponse négative. Quant à la seconde question préjudicielle
B.11. De tweede prejudiciële vraag luidt of de in het geding zijnde B.11. La seconde question préjudicielle porte sur le point de savoir
bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt doordat zij « si la disposition en cause viole les articles 10 et 11 de la
het kadastraal inkomen als basis voor het berekenen van het bedrag van Constitution en ce qu'elle « prend le revenu cadastral comme base de
Vlaamse leegstandsheffing hanteert terwijl de huidige kadastrale calcul du montant de la redevance d'inoccupation flamande, alors que
inkomens ingevolge het niet toepassen van een algemene perequatie van par suite de la non-application d'une péréquation générale des revenus
de kadastrale inkomens sinds 1 januari 1975 en ingevolge het niet cadastraux depuis le 1er janvier 1975 et par suite de l'application
systematisch toepassen van de individuele herziening van de kadastrale non systématique de la révision individuelle des revenus cadastraux,
inkomens, absoluut niet meer zijn afgestemd op de werkelijke les revenus cadastraux actuels ne sont plus du tout alignés sur la
huurwaarde van de onroerende goederen zodat er in de loop der jaren valeur locative réelle des biens immobiliers, de sorte qu'au fil des
een ongelijke situatie is ontstaan tussen de belastingplichtigen die ans, une situation inégale est apparue entre les contribuables,
door de jaarlijkse indexering van de kadastrale inkomens alleen maar situation que l'indexation annuelle des revenus cadastraux ne fait
scherper wordt gesteld ». qu'aggraver ».
B.12. Voor de gebouwde onroerende goederen wordt het kadastraal B.12. Pour les biens immobiliers bâtis, le revenu cadastral est fixé
inkomen in beginsel vastgesteld op grond van de normale en principe sur la base des valeurs locatives normales nettes à
nettohuurwaarden op het in artikel 486 van het WIB 1992 bepaalde l'époque de référence définie à l'article 486 du CIR 1992. A défaut de
referentietijdstip. Wanneer het niet op die wijze kan worden pouvoir être établi sur cette base ou lorsqu'il doit être fixé ou
vastgesteld, of indien het moet worden vastgesteld of herzien buiten révisé en dehors d'une péréquation générale, le revenu cadastral peut
de algemene perequatie, kan het kadastraal inkomen eveneens worden
bepaald door vergelijking met soortgelijke gebouwde percelen (artikel aussi être établi par comparaison avec des parcelles bâties similaires
477 van het WIB 1992). Wanneer geen gepast referentieperceel (article 477 du CIR 1992). Lorsqu'il ne se trouve aucune parcelle de
voorhanden is, wordt het kadastraal inkomen berekend door het tarief référence adéquate, le revenu cadastral est calculé en appliquant le
van 5,3 pct. toe te passen op de normale verkoopwaarde van het perceel taux de 5,3 p.c. à la valeur vénale normale de la parcelle à l'époque
op het referentietijdstip bepaald in artikel 486 (artikel 478 van het WIB 1992). de référence définie à l'article 486 (article 478 du CIR 1992).
Het referentietijdstip is de eerste januari van het jaar vóór datgene L'époque de référence est le 1er janvier de l'année qui précède celle
waarin de ingevolge een algemene perequatie vastgestelde kadastrale de la mise en application des revenus cadastraux résultant d'une
inkomens van kracht worden (artikel 486 van het WIB 1992). péréquation générale (article 486 du CIR 1992).
Buiten de algemene perequaties, die in beginsel om de tien jaar dienen Outre les péréquations générales, qui doivent en principe avoir lieu
plaats te vinden (artikel 487, § 1, van het WIB 1992), gaat de tous les dix ans (article 487, § 1er, du CIR 1992), l'Administration
Administratie van het kadaster over tot de herschatting van het du cadastre procède à la réévaluation du revenu cadastral lorsque
kadastraal inkomen wanneer het onroerend goed vergroot, herbouwd of l'immeuble a été agrandi, reconstruit ou notablement modifié (article
aanzienlijk is gewijzigd (artikel 494, § 1, 2°, van het WIB 1992). 494, § 1er, 2°, du CIR 1992).
B.13. Wanneer de decreetgever regels vaststelt om de leegstandheffing B.13. Lorsque le législateur décrétal établit des règles en vue de
te bepalen, dient hij criteria van onderscheid te gebruiken die fixer la taxe d'inoccupation, il doit utiliser des critères de
objectief en redelijk zijn verantwoord. Die berekeningsregels moeten
gelijk zijn voor alle goederen die zich ten aanzien van de maatregel distinction objectivement et raisonnablement justifiés. Ces règles de
en het nagestreefde doel in een soortgelijke situatie bevinden, met calcul doivent être égales pour tous les biens se trouvant dans une
dit voorbehoud dat de fiscale wetgever mogelijkerwijs de diversiteit van de individuele situaties enkel in aanmerking kan nemen door gebruik te maken van categorieën die noodzakelijkerwijs slechts bij benadering met de werkelijkheid overeenstemmen. B.14. Het kadastraal inkomen vormt een objectief en pertinent criterium voor de berekening van een heffing die ertoe strekt een ongewenste toestand (leegstand, verwaarlozing enz.) waarin gebouwen en woningen zich bevinden, te ontmoedigen. Het blijkt niet dat het gebruik van dat criterium onevenredige gevolgen doet ontstaan. situation équivalente au regard de la mesure considérée et du but poursuivi, sous la réserve que le législateur décrétal peut devoir appréhender la diversité des situations individuelles en faisant usage de catégories qui, nécessairement, ne correspondent aux réalités qu'avec un certain degré d'approximation. B.14. Le revenu cadastral constitue un critère objectif et pertinent pour le calcul d'une taxe qui tend à combattre l'état non souhaité (inoccupation, abandon, etc.) dans lequel se trouvent des immeubles et des habitations. Il n'apparaît pas que l'utilisation de ce critère ait des effets disproportionnés.
Het feit dat de huidige kadastrale inkomens, volgens de bewoordingen Le fait que, selon les termes de la question préjudicielle, les
van de prejudiciële vraag, « niet meer zijn afgestemd op de werkelijke revenus cadastraux actuels « ne sont plus du tout alignés sur la
huurwaarde van de onroerende goederen » en de ongelijke behandeling valeur locative réelle des biens immobiliers » et le traitement inégal
van belastingplichtigen die daarvan het gevolg zou zijn, vloeien niet des redevables qui en serait la conséquence ne découlent pas de la
voort uit de in het geding zijnde bepaling maar uit « het niet disposition en cause mais « de la non-application d'une péréquation
toepassen van een algemene perequatie van de kadastrale inkomens sinds générale des revenus cadastraux depuis le 1er janvier 1975 » et « de
1 januari 1975 » en « het niet systematisch toepassen van de l'application non systématique de la révision individuelle des revenus
individuele herziening van de kadastrale inkomens ». cadastraux ».
B.15. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.15. La seconde question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 36 van het Vlaamse decreet van 22 december 1995 houdende L'article 36 du décret flamand du 22 décembre 1995 contenant diverses
bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996 schendt noch artikel mesures d'accompagnement du budget 1996 ne viole ni l'article 11 de la
11 van de bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de loi spéciale du 16 janvier 1989 relative au financement des
financiering van de gemeenschappen en de gewesten, noch de artikelen
10 en 11 van de Grondwet, doordat het het kadastraal inkomen in communautés et des régions ni les articles 10 et 11 de la
aanmerking neemt voor het berekenen van het bedrag van de Constitution, en ce qu'il prend en considération le revenu cadastral
leegstandheffing. pour calculer le montant de la taxe d'inoccupation.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 4 maart 2008. l'audience publique du 4 mars 2008.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^