Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 141/2007 van 14 november 2007 Rolnummer 4262 In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 8 en 9 van de wet van 25 februari 2007 tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transp Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, de rechters P(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 141/2007 van 14 november 2007 Rolnummer 4262 In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 8 en 9 van de wet van 25 februari 2007 tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transp Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, de rechters P(...) Extrait de l'arrêt n° 141/2007 du 14 novembre 2007 Numéro du rôle : 4262 En cause : la demande de suspension des articles 8 et 9 de la loi du 25 février 2007 modifiant la loi du 13 juin 1986 sur le prélèvement et la transplantation d'organe La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, des juges P. Marte(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 141/2007 van 14 november 2007 Extrait de l'arrêt n° 141/2007 du 14 novembre 2007
Rolnummer 4262 Numéro du rôle : 4262
In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 8 en 9 van de En cause : la demande de suspension des articles 8 et 9 de la loi du
wet van 25 februari 2007 tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 25 février 2007 modifiant la loi du 13 juin 1986 sur le prélèvement et
betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, ingesteld door la transplantation d'organes, introduite par l'ASBL « Cliniques
de VZW « Cliniques Universitaires Saint-Luc » en Raymond Reding. Universitaires Saint-Luc » et Raymond Reding.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, de rechters composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, des juges P.
P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe,
Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, en, overeenkomstig J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels et, conformément à l'article
artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989, emeritus 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989, du président émérite A.
voorzitter A. Arts, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder Arts, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging I. Objet de la demande et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 5 juli 2007 Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 5
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 6 juli
2007, is een vordering tot schorsing ingesteld van de artikelen 8 en 9 juillet 2007 et parvenue au greffe le 6 juillet 2007, une demande de
van de wet van 25 februari 2007 tot wijziging van de wet van 13 juni suspension des articles 8 et 9 de la loi du 25 février 2007 modifiant
1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen la loi du 13 juin 1986 sur le prélèvement et la transplantation
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 13 april 2007), door de d'organes (publiée au Moniteur belge du 13 avril 2007) a été
VZW « Cliniques Universitaires Saint-Luc », met maatschappelijke zetel introduite par l'ASBL « Cliniques Universitaires Saint-Luc », dont le
te 1200 Brussel, Hippocrateslaan 10, en Raymond Reding, wonende te siège social est établi à 1200 Bruxelles, avenue Hippocrate 10, et
1950 Kraainem, Baron d'Huartlaan 197. Raymond Reding, demeurant à 1950 Kraainem, avenue Baron d'Huart 197.
Bij hetzelfde verzoekschrift vorderen de verzoekende partijen eveneens Par la même requête, les parties requérantes demandent également
de vernietiging van dezelfde wettelijke bepalingen. l'annulation des mêmes dispositions légales.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van de bestreden bepalingen Quant aux dispositions attaquées
B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging en de schorsing B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation et la suspension
van de artikelen 8 en 9 van de wet van 25 februari 2007 tot wijziging des articles 8 et 9 de la loi du 25 février 2007 modifiant la loi du
van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren 13 juin 1986 sur le prélèvement et la transplantation d'organes
van organen (hierna : de wet van 25 februari 2007). (ci-après : la loi du 25 février 2007).
Bij artikel 8 van de wet van 25 februari 2007 wordt een artikel 13ter L'article 8 de la loi du 25 février 2007 insère dans la loi du 13 juin
ingevoegd in de wet van 13 juni 1986, dat bepaalt : 1986 un article 13ter, qui dispose :
« Om als kandidaat receptor te worden ingeschreven of erkend in een « Pour être inscrite ou reconnue en qualité de candidat receveur dans
Belgisch transplantatiecentrum, moet elke persoon, hetzij de Belgische un centre belge de transplantation, toute personne doit, soit avoir la
nationaliteit hebben of in België gedomicilieerd zijn sinds minstens nationalité belge ou être domiciliée en Belgique depuis 6 mois au
zes maanden, hetzij de nationaliteit hebben van een staat die moins, soit, avoir la nationalité d'un Etat qui partage le même
hetzelfde toewijzingsorganisme voor organen deelt of sinds minstens 6 maanden in deze staat gedomicilieerd zijn ». organisme d'allocation d'organes ou être domiciliée dans cet Etat depuis 6 mois au moins ».
Artikel 9 van dezelfde wet voegt in de wet van 13 juni 1986 een L'article 9 de la même loi insère dans la loi du 13 juin 1986 un
artikel 13quater in, dat bepaalt : article 13quater, qui dispose :
« De Koning kan de uitzonderingsvoorwaarden bepalen voor de toepassing « Le Roi peut fixer les conditions d'exception à l'application de
van artikel 13ter ». l'article 13ter ».
Artikel 10 van dezelfde wet verbindt aan de niet-naleving van de L'article 10 de la même loi assortit le non-respect des articles 13ter
artikelen 13ter en 13quater de sancties waarin artikel 17, § 3, van de et 13quater des sanctions prévues par l'article 17, § 3, de la loi du
wet van 13 juni 1986 voorziet. 13 juin 1986.
B.2. In de memorie van toelichting bij de bestreden wet wordt B.2. L'exposé des motifs de la loi attaquée explique :
verklaard : « Zoals alle Europese landen kampt België met een tekort aan organen. « La Belgique comme tous les pays européens connaît une pénurie
Dit is het gevolg van de ontwikkelingen op het vlak van d'organes suite au développement de la transplantation et à
transplantaties en van de spectaculaire verbetering van de resultaten tijdens de voorbije 20 jaar. l'amélioration spectaculaire des résultats depuis les 20 dernières années.
De wachtlijsten worden alsmaar langer en sterfgevallen op de Les listes d'attente ne font qu'augmenter et la mortalité sur liste
wachtlijst zijn een realiteit » (Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC d'attente est une réalité » (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC
51-2680/001, p. 5). 51-2680/001, p. 5).
Vanuit die vaststelling strekt het wetsontwerp dat de bestreden wet is Partant de ce constat, le projet de loi devenu la loi attaquée entend
geworden ertoe een aantal wijzigingen aan te brengen in de wet van 13 apporter un certain nombre de modifications à la loi du 13 juin 1986
juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, met sur le prélèvement et la transplantation d'organes, notamment « en
name « door aan de Koning machtiging te geven om het wegnemen van habilitant le Roi à organiser de manière optimale les prélèvements
organen optimaal te organiseren en door sommige regels inzake de d'organes, en adaptant certaines règles concernant le consentement
toestemming voor wegneming bij levende donoren en het verzet tegen pour les prélèvements sur des donneurs vivants et l'opposition aux
wegneming na overlijden aan te passen » (Parl. St., Kamer, 2005-2006, prélèvements après le décès » (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC
DOC 51-2680/001, p. 6). 51-2680/001, p. 6).
Wat verder in de memorie van toelichting staat overigens het volgende Par ailleurs, l'exposé des motifs poursuit :
: « Anderzijds kan de ambivalentie van de definitie van kandidaat « D'autre part, l'ambivalence de la définition de candidats receveurs
receptoren, ' residenten ' geheten (een notie die is opgenomen in het dits ' résidents ', notion qui est inscrite dans l'AR d'exécution du
uitvoeringsbesluit van 24 november 1997) tot verschillende 24 novembre 1997, peut causer des différences d'interprétation et est
interpretaties leiden en een bron van rechtsonzekerheid vormen, die une source d'insécurité juridique qui doit être rapidement levée. Le
snel moet weggewerkt worden. Onderhavig ontwerp van wet formuleert dus présent projet de loi énonce donc un certain nombre de principes de
een aantal basisprincipes voor de allocatie van organen en bepaalt de base pour l'allocation des organes et fixe les conditions pour être
voorwaarden om als kandidaat-receptor te worden ingeschreven of erkend inscrit ou reconnu en qualité de candidat receveur dans un centre
in een Belgisch transplantatiecentrum. belge de transplantation.
België heeft het supranationale toewijzingsorganisme voor organen, La Belgique a agréé l'institution supranationale d'allocation
Eurotransplant, erkend. Binnen deze instelling, heerst er een vrij d'organes Eurotransplant. Il existe au sein de cet organisme la libre
verkeer van organen tussen landen die deel uitmaken van Eurotransplant circulation des organes entre les pays qui font partie
en dit in functie van verschillende criteria zoals de histocompatibiliteit, de mate van dringendheid, het evenwicht tussen het aantal weggenomen en getransplanteerde organen per land,... Het is dus normaal, en toegestaan door Eurotransplant, dat de leden van de landen die bij Eurotransplant zijn aangesloten, kunnen worden ingeschreven op een wachtlijst in een van de andere landen die een exclusieve samenwerkingsovereenkomst met Eurotransplant hebben afgesloten. Om de voorwaarden om in ons land op een wachtlijst ingeschreven te kunnen worden te verduidelijken, is het eveneens aangewezen uitzonderingen op deze criteria te bepalen, in het bijzonder voor dringende situaties waarin levens op het spel staan » (Parl. St., d'Eurotransplant en fonction de différents critères comme l'histocompatibilité, le degré d'urgence, l'équilibre entre le nombre d'organes prélevés et transplantés par pays... Il est donc normal et admis par Eurotransplant que les membres des pays qui adhèrent à Eurotransplant puissent être inscrits sur liste d'attente dans un des autres pays ayant une convention de collaboration exclusive avec Eurotransplant. A la faveur de la précision des conditions nécessaires pour être inscrit sur liste d'attente dans notre pays, il y a également lieu de prévoir des exceptions à ces critères notamment l'urgence vitale »
Kamer, 2005-2006, DOC 51-2680/001, pp. 6-7). (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC 51-2680/001, pp. 6-7).
Ten aanzien van het belang Quant à l'intérêt
B.3.1. Aangezien de vordering tot schorsing ondergeschikt is aan het B.3.1. La demande de suspension étant subordonnée au recours en
beroep tot vernietiging, dient de ontvankelijkheid van het beroep, annulation, la recevabilité de celui-ci, et en particulier l'existence
inzonderheid het voorhanden zijn van het vereiste belang bij het
instellen ervan, reeds bij het onderzoek van de vordering tot de l'intérêt requis, doit être abordée dès l'examen de la demande de
schorsing te worden betrokken. suspension.
B.3.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt. B.4.1. De eerste verzoekende partij is een VZW waarvan het maatschappelijk doel erin bestaat ziekenhuis- en geneeskundige verzorging te verstrekken, alsook andere diensten te verlenen die daarmee verband houden. Zij beschikt over een centrum voor orgaantransplantatie dat zich onder meer toelegt op pediatrische levertransplantatie. Zij is van mening dat de bestreden normen haar maatschappelijk doel rechtstreeks en ongunstig raken omdat zij in bepaalde omstandigheden het verstrekken van geneeskundige verzorging onmogelijk maken. De verzoekende partij voert eveneens een aanzienlijk financieel nadeel aan. B.4.2. De tweede verzoekende partij verantwoordt haar belang om in rechte te treden door haar hoedanigheid van geneesheer gespecialiseerd in pediatrische heelkunde, wiens hoofdactiviteit de transplantatie van organen is op kinderen wier overlevingskansen zonder die ingreep heel beperkt zullen zijn. De verzoekende partij meent een moreel belang en een professioneel belang te hebben bij haar beroep omdat de bestreden normen, door haar te verhinderen operaties uit te voeren op met name kinderen, haar enerzijds in een situatie plaatsen die onverenigbaar is met haar beroepsethiek en haar plichten als geneesheer en, anderzijds, een onmiskenbare vermindering van haar beroepsactiviteit, en bijgevolg van haar praktijk en haar reputatie zullen impliceren. B.3.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 imposent à toute personne physique ou morale qui introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme attaquée. B.4.1. La première partie requérante est une ASBL dont l'objet social est de fournir des soins hospitaliers et médicaux et autres services connexes. Elle dispose d'un centre de transplantation d'organes, notamment en matière de greffe hépatique pédiatrique. Elle estime que les normes attaquées affectent directement et défavorablement son objet social, puisqu'elles rendent impossible, dans certaines circonstances, la prestation de soins de santé. La partie requérante invoque également un préjudice financier important. B.4.2. Le deuxième requérant justifie son intérêt à agir par sa qualité de médecin spécialisé en chirurgie pédiatrique, dont l'activité principale est la transplantation d'organes sur des enfants, dont les chances de survie seront très restreintes à défaut de cette intervention. Le requérant estime avoir un intérêt moral et un intérêt professionnel à son recours, puisque les normes attaquées, en l'empêchant d'effectuer une opération notamment sur un enfant, d'une part, le mettent dans une situation inconciliable avec sa morale et ses obligations de médecin, et, d'autre part, impliqueront une diminution notoire de son activité professionnelle, et par conséquent de sa pratique et de sa renommée.
B.4.3. Uit het beperkte onderzoek van de ontvankelijkheid van het B.4.3. L'examen limité de la recevabilité du recours en annulation
beroep tot vernietiging waartoe het Hof in het kader van de vordering auquel la Cour a pu procéder dans le cadre de la demande de suspension
tot schorsing kon overgaan, blijkt in dit stadium van de rechtspleging ne fait pas apparaître, au stade actuel de la procédure, que le
niet dat het beroep tot vernietiging - en dus de vordering tot recours en annulation - et donc la demande de suspension - doive être
schorsing - als onontvankelijk moet worden beschouwd. considéré comme irrecevable.
Ten aanzien van de grondvoorwaarden van de vordering tot schorsing Quant aux conditions de fond de la demande de suspension
B.5. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari B.5. Aux termes de l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier
1989 dient aan twee grondvoorwaarden te zijn voldaan opdat tot 1989, deux conditions de fond doivent être remplies pour que la
schorsing kan worden besloten : suspension puisse être décidée :
- de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn; - des moyens sérieux doivent être invoqués;
- de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een - l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un
moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen. préjudice grave difficilement réparable.
Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat Les deux conditions étant cumulatives, la constatation que l'une de
één van die voorwaarden niet is vervuld tot verwerping van de vordering tot schorsing. Ten aanzien van het moeilijk te herstellen ernstig nadeel B.6. Een schorsing door het Hof moet kunnen voorkomen dat voor de verzoekende partijen, door de onmiddellijke toepassing van de bestreden normen, een ernstig nadeel zou ontstaan dat bij een eventuele vernietiging niet of nog moeilijk zou kunnen worden hersteld. B.7.1. De verzoekende partijen zijn van mening dat de onmiddellijke uitvoering van de bestreden normen voor hen een moeilijk te herstellen ernstig nadeel teweegbrengt omdat zij zich in de onmogelijkheid bevinden hun activiteit, die erin bestaat levens te redden, uit te oefenen. Daaruit zou een ernstig moreel nadeel volgen dat niet zou kunnen worden hersteld door een latere vernietiging omdat personen die geen orgaantransplantatie konden genieten, mogelijk niet meer in leven zullen zijn. Bij verwerping van de vordering tot schorsing zouden de verzoekende partijen, wanneer zij niettemin zouden oordelen, wegens een dwingende noodzaak en een hoger dan de wet geachte waarde, de bestreden normen te moeten schenden om levens te redden, strafrechtelijk worden vervolgd en zouden zij ter verdediging de noodtoestand moeten aanvoeren. Bij niet-schorsing zou dus volgens hen een situatie van rechtsonzekerheid ontstaan die, gelet op de mensenlevens die in gevaar zijn, moet worden beschouwd als een moeilijk te herstellen ernstig nadeel. De eerste verzoekende partij voert eveneens een aanzienlijk financieel nadeel aan, terwijl de tweede verzoekende partij aanvoert dat afbreuk wordt gedaan aan haar ervaring en haar deskundigheid op het gebied van transplantatie. B.7.2. Subsidiair vragen de verzoekende partijen dat het Hof de bestreden normen schorst in afwachting van een antwoord van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen op een prejudiciële vraag. ces deux conditions n'est pas remplie entraîne le rejet de la demande de suspension. Quant au préjudice grave difficilement réparable B.6. Une suspension par la Cour doit permettre d'éviter qu'un préjudice grave résulte pour les requérants de l'application immédiate des normes attaquées, préjudice qui ne pourrait être réparé ou qui pourrait difficilement être réparé en cas d'annulation éventuelle. B.7.1. Les parties requérantes estiment que l'exécution immédiate des normes attaquées leur cause un préjudice grave difficilement réparable, puisqu'elles sont dans l'impossibilité d'exercer leur activité qui est de sauver des vies. Il en résulterait un préjudice moral grave qui ne pourrait être réparé par une annulation ultérieure, puisque des personnes qui n'auront pu bénéficier d'une transplantation d'organes ne seront peut-être plus en vie. En cas de rejet de la demande de suspension, si les requérants estimaient néanmoins devoir, en raison d'une nécessité impérieuse et d'une valeur supérieure à la loi, violer les normes attaquées pour sauver des vies, ils seraient poursuivis pénalement, et devraient plaider l'état de nécessité. L'absence de suspension créerait donc, à leur estime, une situation d'insécurité juridique, qui, eu égard aux vies humaines en jeu, doit être considérée comme un préjudice grave difficilement réparable. La première partie requérante invoque également un préjudice financier important tandis que le deuxième requérant invoque une atteinte à son expérience et son expertise en matière de transplantation. B.7.2. A titre subsidiaire, les parties requérantes sollicitent que la Cour suspende les normes attaquées dans l'attente d'une réponse de la Cour de justice des Communautés européennes à une question préjudicielle.
B.8. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 vereisen dat B.8. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 exigent que
iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep instelt doet blijken van een belang, waaruit volgt dat de actio popularis niet toelaatbaar is. In dezelfde gedachtegang is vereist dat de schorsing wordt nagestreefd op grond van een risico van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel dat betrekking heeft op de verzoekende partijen zelf. B.9. De bestreden bepalingen hebben betrekking op andere dan medische voorwaarden waaraan moet zijn voldaan om te kunnen worden ingeschreven of erkend als kandidaat-orgaanontvanger op de wachtlijst van de Belgische transplantatiecentra, teneinde de toewijzing van een orgaan te genieten. toute personne physique ou morale qui introduit un recours justifie d'un intérêt, ce dont il résulte que l'action populaire n'est pas admissible. Il est exigé dans le même esprit que la demande de suspension soit fondée sur un risque de préjudice grave difficilement réparable touchant les parties requérantes elles-mêmes. B.9. Les dispositions attaquées concernent les conditions autres que médicales auxquelles il faut satisfaire pour pouvoir être inscrit ou reconnu comme candidat receveur d'organes sur la liste d'attente des centres belges de transplantation, en vue de bénéficier de l'allocation d'un organe.
B.10. Wat het aangevoerde nadeel betreft met betrekking tot de B.10. En ce qui concerne le préjudice allégué de l'impossibilité pour
onmogelijkheid voor een ziekenhuis en/of een geneesheer om un hôpital et/ou un médecin de sauver des vies humaines et
mensenlevens te redden en de mogelijke rechtsonzekerheid inzake l'éventuelle insécurité juridique qui en découlerait en matière
strafbaarheid die eruit zou voortvloeien, moet worden vastgesteld dat d'incrimination, il convient de constater que la mesure attaquée
de bestreden maatregel de beperktheid heeft die eigen is aan iedere s'inscrit dans le caractère limité qui est propre à tous les soins de
georganiseerde gezondheidszorg en waarbij niet op alle vragen kan santé organisés, en vertu duquel il est impossible de donner suite à
worden ingegaan. Nu de vraag naar organen groter is dan de toutes les demandes. Dès lors que la demande d'organes est supérieure
beschikbaarheid ervan, gaat het redden van mensenlevens au nombre d'organes disponibles, le sauvetage de vies humaines en
noodzakelijkerwijs gepaard met het niet redden van andere l'espèce se fait nécessairement au détriment du sauvetage d'autres
mensenlevens. vies humaines.
Ook al zouden de aangevoerde nadelen ernstig worden geacht, ze worden A supposer même que les préjudices invoqués puissent être considérés
niet veroorzaakt door de bestreden bepalingen maar wel door de comme graves, ils sont causés non par les dispositions attaquées mais
onmogelijkheid die uit de praktijk blijkt om over een compatibel par l'impossibilité, révélée par la pratique, de disposer d'un organe
orgaan te beschikken voor iedere kandidaat-ontvanger. compatible pour chaque candidat receveur.
B.11. Aangezien één van de grondvoorwaarden om tot schorsing te kunnen B.11. Une des conditions de fond pour pouvoir conclure à une
besluiten niet is vervuld, dient de vordering tot schorsing te worden suspension n'étant pas remplie, il y a lieu de rejeter la demande de
verworpen. suspension.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
verwerpt de vordering tot schorsing. rejette la demande de suspension.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 14 november 2007. l'audience publique du 14 novembre 2007.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^