Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 155/2007 van 19 december 2007 Rolnummer 4065 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Waalse Gewest van 27 april 2006 tot wijziging van artikel 52 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- e Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 155/2007 van 19 december 2007 Rolnummer 4065 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Waalse Gewest van 27 april 2006 tot wijziging van artikel 52 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- e Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) Extrait de l'arrêt n° 155/2007 du 19 décembre 2007 Numéro du rôle : 4065 En cause : le recours en annulation du décret de la Région wallonne du 27 avril 2006 modifiant l'article 52 du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de gre La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 155/2007 van 19 december 2007 Extrait de l'arrêt n° 155/2007 du 19 décembre 2007
Rolnummer 4065 Numéro du rôle : 4065
In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Waalse En cause : le recours en annulation du décret de la Région wallonne du
Gewest van 27 april 2006 tot wijziging van artikel 52 van het Wetboek 27 avril 2006 modifiant l'article 52 du Code des droits
der registratie-, hypotheek- en griffierechten, ingesteld door de « d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, introduit par l'« Union
Beroepsverening van de Vastgoedsector ». Professionnelle du Secteur Immobilier ».
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels, assistée
Spreutels, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 6 november Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 6
2006 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 7 novembre 2006 et parvenue au greffe le 7 novembre 2006, l'« Union
november 2006, heeft de « Beroepsverening van de Vastgoedsector », met Professionnelle du Secteur Immobilier », dont le siège est établi à
zetel te 1000 Brussel, Violetstraat 43, beroep tot vernietiging 1000 Bruxelles, rue de la Violette 43, a introduit un recours en
ingesteld van het decreet van het Waalse Gewest van 27 april 2006 tot annulation du décret de la Région wallonne du 27 avril 2006 modifiant
wijziging van artikel 52 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- l'article 52 du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de
en griffierechten (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 15 mei 2006). greffe (publié au Moniteur belge du 15 mai 2006).
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) B.1. Het in het verzoekschrift uiteengezette middel is niet gericht tegen artikel 2 van het decreet van 27 april 2006 « tot wijziging van artikel 52 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten ». Het Hof beperkt bijgevolg zijn onderzoek tot artikel 1 van dat decreet. Ten aanzien van de bestreden bepaling B.2.1. De verkoop van een in het Waalse Gewest gelegen onroerend goed is in principe onderworpen aan de betaling van een proportioneel registratierecht dat is vastgesteld op twaalf en een half procent (...) B.1. Le moyen développé dans la requête n'est pas articulé contre l'article 2 du décret du 27 avril 2006 « modifiant l'article 52 du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe ». La Cour limite dès lors son examen à l'article 1er de ce décret. Quant à la disposition attaquée B.2.1. La vente d'un bien immeuble sis en Région wallonne est, en principe, soumise au paiement d'un droit d'enregistrement
(artikel 44 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en proportionnel fixé à douze pour cent et demi (article 44 du Code des
griffierechten, zoals het werd gewijzigd bij artikel 15, 2°, van het droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, tel qu'il a été
koninklijk besluit nr. 12 van 18 april 1967 « tot wijziging van het modifié par l'article 15, 2°, de l'arrêté royal n° 12 du 18 avril 1967
Wetboek der successierechten, van het Wetboek der registratie-, « modifiant le Code des droits de succession, le Code des droits
hypotheek- en griffierechten en van het Wetboek der zegelrechten » en d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe et le Code des droits de
bij artikel 40 van de wet van 30 maart 1994 « tot uitvoering van het timbre » et par l'article 40 de la loi du 30 mars 1994 « portant
globaal plan op het stuk van de fiscaliteit »). exécution du plan global en matière de fiscalité »).
Artikel 52 van het voormelde Wetboek - zoals het was geformuleerd na L'article 52 du Code précité - tel qu'il était libellé après ses
de opeenvolgende wijzigingen ervan bij artikel 3 van de wet van 30 mei modifications successives par l'article 3 de la loi du 30 mai 1949 «
1949 « houdende wijzigingen van sommige bepalingen van het Wetboek der modifiant certaines dispositions du Code des droits d'enregistrement,
registratie-, hypotheek- en griffierechten », bij artikel 2 van het d'hypothèque et de greffe », par l'article 2 de l'arrêté royal du 12
koninklijk besluit van 12 september 1957 « waardoor het Wetboek der septembre 1957 « mettant en concordance avec les dispositions de la
registratie-, hypotheek- en griffierechten, het Wetboek der
successierechten, het Wetboek der zegelrechten, het Wetboek der met loi du 27 juin 1956, modifiant et complétant la législation relative
het zegel gelijkgestelde taksen en de door het besluit van de Regent au logement, le Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de
van 15 januari 1948 samengeordende wetten betreffende de greffe, le Code des droits de succession, le Code des droits de
inkomstenbelastingen, in overeenstemming worden gebracht met de timbre, le Code des taxes assimilées au timbre et les lois relatives
bepalingen van de wet van 27 juni 1956 tot wijziging en aanvulling van aux impôts sur les revenus coordonnées par l'arrêté du Régent du 15
de wetgeving betreffende de huisvesting », bij artikel 55, tweede lid, janvier 1948 », par l'article 55, alinéa 2, de la loi du 22 juillet
van de wet van 22 juli 1970 « op de ruilverkaveling van 1970 « relative au remembrement légal de biens ruraux » et par
landeigendommen uit kracht van de wet » en bij artikel 146 van de wet l'article 146 de la loi du 22 décembre 1989 « portant des dispositions
van 22 december 1989 « houdende fiscale bepalingen » - bepaalde : fiscales » - disposait :
« Het recht wordt tot 1,50 t.h. verlaagd voor de verkopingen van « Le droit est réduit à 1,50 p.c. pour les ventes d'habitations
woningen toegestaan door de Nationale Maatschappij voor de consenties par la Société nationale du Logement, la Société nationale
Huisvesting, de Nationale Landmaatschappij, de door hen of door de terrienne, les sociétés agréées par elles ou par les Sociétés
Gewestelijke Maatschappijen opgericht in uitvoering van de wet van 28 Régionales créées en exécution de la loi du 28 décembre 1984 portant
december 1984 tot afschaffing of herstructurering van sommige suppression ou restructuration de certains organismes d'intérêt
instellingen van openbaar nut erkende maatschappijen, de openbare public, les administrations ou établissements publics, à une personne
besturen of de openbare instellingen, aan personen wie de door de bénéficiant de la prime à l'achat accordée par l'Etat.
Staat verleende aankooppremie ten goede komt. Le retrait éventuel de cette prime entraîne l'obligation pour
Het gebeurlijk intrekken van die premie brengt voor den verkrijger de l'acquéreur de compléter le paiement du droit à concurrence du taux
verplichting mede het verschuldigde recht tot het bij artikel 44 fixé par l'article 44 ».
vastgesteld percentage te zuiveren ».
B.2.2. Artikel 1 van het decreet van 27 april 2006 vervangt het eerste B.2.2. L'article 1er du décret du 27 avril 2006 remplace l'alinéa 1er
lid van artikel 52 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en de l'article 52 du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et
griffierechten door wat volgt : de greffe par le texte suivant :
« Het recht wordt teruggebracht tot 0 % voor de verkopen van woningen « Le droit est réduit à 0 % pour les ventes d'habitations consenties
toegestaan door een publiekrechtelijke rechtspersoon aan een par une personne morale de droit public à une personne physique
natuurlijke persoon die in aanmerking komt voor de aankooppremie bénéficiant de la prime à l'acquisition telle que visée par le Code
bedoeld in de Waalse Huisvestingscode ». wallon du Logement ».
De premie waarvan sprake is in die bepaling is de « premie voor La prime dont il est question dans cette disposition est la « prime
natuurlijke personen die voor hun rekening een woning kopen die is aux personnes physiques qui achètent pour leur compte un logement
gebouwd of moet worden gebouwd en die toebehoort aan een
publiekrechtelijk persoon », een premie die in het leven is geroepen construit ou à construire appartenant à une personne de droit public
bij artikel 2, § 1, van het besluit van de Waalse Regering van 21 », prime créée par l'article 2, § 1er, de l'arrêté du Gouvernement
januari 1999 « tot invoering van een premie voor de aankoop van een wallon du 21 janvier 1999 « instaurant une prime à l'acquisition d'un
woning », dat zelf inzonderheid is gebaseerd op artikel 14, 1°, van de logement », lui-même fondé notamment sur l'article 14, 1°, du Code
Waalse Huisvestingscode (Parl. St., Waals Parlement, 2005-2006, nr. wallon du logement (Doc. parl., Parlement wallon, 2005-2006, n° 337/1,
337/1, p. 2). p. 2).
Ten aanzien van het belang Quant à l'intérêt
B.3. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 vereisen dat B.3. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 imposent à
elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot toute personne physique ou morale qui introduit un recours en
vernietiging instelt, doet blijken van een belang. Van het vereiste annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt
belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée
bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt. directement et défavorablement par la norme attaquée.
B.4.1. De verzoekende partij is een erkende Beroepsverening wier B.4.1. La requérante est une union professionnelle reconnue dont les
leden, volgens artikel 8 van haar statuten, in twee categorieën zijn membres sont, selon l'article 8 de ses statuts, répartis en deux
onderverdeeld. catégories.
De « werkende leden » zijn handelsvennootschappen en natuurlijke Les « membres effectifs » sont des sociétés commerciales et des
personen waarvan de beroepsactiviteit bestaat in de ontwikkeling en personnes physiques qui, à titre professionnel, conçoivent et
verwezenlijking van urbanisatieplannen van gronden en plannen voor het réalisent des plans d'urbanisation de terrains, de construction
optrekken van gebouwen en gedeelten van gebouwen of het investeren in d'immeubles et parties d'immeubles ou qui investissent dans de tels
zulke programma's of gebouwen. De « steunende leden, of ereleden » programmes ou immeubles. Les « membres de soutien, ou honoraires »
zijn handelsvennootschappen en natuurlijke personen die een sont des sociétés commerciales et des personnes physiques qui exercent
beroepsactiviteit uitoefenen die verwant is met die van de werkende leden. une activité professionnelle connexe à celle des membres effectifs.
B.4.2. Een erkende beroepsvereniging heeft, krachtens artikel 10 van B.4.2. Une union professionnelle reconnue a, en vertu de l'article 10
de wet van 31 maart 1898 op de beroepsverenigingen, de vereiste de la loi du 31 mars 1898 sur les unions professionnelles, la qualité
hoedanigheid om bepalingen aan te vechten die de collectieve belangen requise pour attaquer des dispositions qui sont susceptibles
van haar leden rechtstreeks en ongunstig kunnen raken. d'affecter directement et défavorablement les intérêts collectifs de ses membres.
B.4.3. De verzoekende partij doet dus blijken van het vereiste belang B.4.3. La requérante justifie donc de l'intérêt requis pour demander
om de vernietiging te vorderen van artikel 1 van het decreet van 27 l'annulation de l'article 1er du décret du 27 avril 2006, en ce que
april 2006, doordat de beroepsactiviteit en de financiële situatie van l'activité professionnelle et la situation financière de ses membres
haar leden rechtstreeks en ongunstig kunnen worden geraakt door die peuvent être directement et défavorablement affectées par cette
bepaling, in zoverre ze de toekenning van een fiscaal voordeel disposition en ce qu'elle exclut l'octroi d'un avantage fiscal en cas
uitsluit in geval van verkoop van een woning waarvan de bouw deel de vente d'une habitation dont la construction relève de l'activité
uitmaakt van de beroepsactiviteit van die leden, wanneer die verkoop professionnelle de ces membres, lorsque cette vente est consentie par
geschiedt door een privaatrechtelijk rechtspersoon. une personne morale de droit privé.
Ten gronde Quant au fond
B.5. Uit de uiteenzetting van het enig middel blijkt dat het Hof wordt B.5. Il ressort des développements du moyen unique que la Cour est
verzocht uitspraak te doen over de bestaanbaarheid met de artikelen
10, 11 en 172, eerste lid, van de Grondwet, van artikel 1 van het invitée à statuer sur la compatibilité, avec les articles 10, 11 et
decreet van 27 april 2006, in zoverre het een verschil in behandeling 172, alinéa 1er, de la Constitution, de l'article 1er du décret du 27
zou invoeren tussen twee categorieën van rechtspersonen die een woning avril 2006, en ce qu'il introduirait une différence de traitement
verkopen aan een natuurlijk persoon die de premie voor aankoop van een entre deux catégories de personnes morales qui vendent une habitation
à une personne physique qui peut bénéficier de la prime à
woning kan genieten bedoeld in artikel 2, § 1, van het besluit van de l'acquisition d'un logement visée par l'article 2, § 1er, de l'arrêté
Waalse Regering van 21 januari 1999. du Gouvernement wallon du 21 janvier 1999.
Elke publiekrechtelijke rechtspersoon zou een dergelijke verkoop Toute personne morale de droit public pourrait consentir une telle
kunnen sluiten, zonder dat die aanleiding geeft tot de inning van een vente, sans que celle-ci ne donne lieu à la perception d'un droit
proportioneel registratierecht, terwijl een privaatrechtelijk d'enregistrement proportionnel, alors qu'une personne morale de droit
rechtspersoon een dergelijke verkoop niet tegen die voorwaarden zou privé ne pourrait conclure une telle vente dans ces conditions.
kunnen sluiten.
B.6. Op het vlak van het huisvestingsbeleid, dat een centrale rol B.6. En matière de politique du logement, qui occupe une place
speelt in de welvaart en het economisch beleid van de moderne centrale dans les politiques sociales et économiques des sociétés
samenleving, dient het Hof, daarbij rekening houdend met de modernes, la Cour doit, compte tenu de l'obligation faite, par
verplichting die op grond van artikel 23, derde lid, 3°, van de l'article 23, alinéa 3, 3°, de la Constitution, aux législateurs
Grondwet voor de gewestwetgevers geldt om het recht op een behoorlijke régionaux de garantir le droit à un logement décent, respecter
huisvesting te waarborgen, het oordeel van die wetgevers betreffende l'appréciation de ces législateurs quant à l'intérêt général, sauf si
het algemeen belang te eerbiedigen, tenzij dat oordeel kennelijk cette appréciation est manifestement déraisonnable.
onredelijk is. B.7. Het fiscale voordeel waarin de bestreden bepaling voorziet bij de B.7. L'avantage fiscal prévu par la disposition attaquée en cas de
verkoop van bepaalde woningen en dat neerkomt op een vrijstelling van vente de certaines habitations et qui revient à accorder une exemption
het registratierecht, is afhankelijk van de voorwaarde dat de koper in du droit d'enregistrement, dépend de la condition que l'acheteur entre
aanmerking komt voor de aankooppremie bedoeld in het besluit van de en ligne de compte pour la prime à l'acquisition visée par l'arrêté du
Waalse Regering van 21 januari 1999. De bestreden maatregel streeft Gouvernement wallon du 21 janvier 1999. La mesure attaquée poursuit
derhalve dezelfde doelstelling na als die premie, die in essentie erin donc le même objectif que cette prime, qui consiste en substance à
bestaat de kans op het verwerven van een eigen woning te verhogen, met augmenter les possibilités, pour les personnes à revenus modestes,
name voor de personen met een bescheiden inkomen en inzonderheid wanneer zij reeds huurder zijn van die woning. Enkel natuurlijke personen, met een inkomen dat een bepaald bedrag niet overschrijdt en die in de regel nog niet over een eigen woning beschikken, komen immers voor de aankooppremie, en bijgevolg ook voor de fiscale vrijstelling, in aanmerking. De decreetgever vermocht te oordelen dat, om zijn doelstelling inzake huisvestingsbeleid te kunnen verwezenlijken, aan de financiële ondersteuning bestaande uit een aankooppremie een fiscale stimulans door middel van een vrijstelling van het registratierecht diende te worden toegevoegd. Het behoort trouwens tot de beoordelingsbevoegdheid van de decreetgever om die financiële en fiscale stimuli op alle onroerende transacties toepasselijk te maken dan wel, zoals te dezen, ze tot een bepaald segment van de vastgoedmarkt, dat van de verkopen door een d'acquérir leur propre logement, notamment quand elles en sont déjà locataires. En effet, seules les personnes physiques qui ont un revenu ne dépassant pas un certain montant et qui, en règle, ne disposent pas encore de leur propre logement entrent en ligne de compte pour la prime à l'acquisition et, partant, pour l'exemption fiscale. Le législateur décrétal a pu estimer que pour pouvoir réaliser son objectif en matière de politique du logement, il fallait adjoindre à l'aide financière que constitue la prime à l'acquisition un stimulant financier au moyen d'une exemption du droit d'enregistrement. Il relève par ailleurs du pouvoir d'appréciation du législateur décrétal de rendre applicables ces stimulants financiers et fiscaux à toutes les transactions immobilières ou, comme en l'espèce, de les limiter à un certain segment du marché immobilier, celui de la vente
publiekrechtelijke rechtspersoon, te beperken. par une personne morale de droit public.
B.8. Het enig middel is niet gegrond. B.8. Le moyen unique n'est pas fondé.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
verwerpt het beroep. rejette le recours.
Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
de openbare terechtzitting van 19 december 2007. janvier 1989, à l'audience publique du 19 décembre 2007.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^