← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 81/2007 van 7 juni 2007 Rolnummers 3968 en 3988 In zake
: de prejudiciële vragen over artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de structuur en
de accijnstarieven inzake minerale olie, gesteld door de C Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M.
Melchior en A. Arts, en de rechters P(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 81/2007 van 7 juni 2007 Rolnummers 3968 en 3988 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, gesteld door de C Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P(...) | Extrait de l'arrêt n° 81/2007 du 7 juin 2007 Numéros du rôle : 3968 et 3988 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits d'accise sur les huiles La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. Marte(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 81/2007 van 7 juni 2007 | Extrait de l'arrêt n° 81/2007 du 7 juin 2007 |
Rolnummers 3968 en 3988 | Numéros du rôle : 3968 et 3988 |
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 23 van de wet van 22 | En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 23 de la |
oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake | loi du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits |
minerale olie, gesteld door de Correctionele Rechtbank te Charleroi en | d'accise sur les huiles minérales, posées par le Tribunal |
de Correctionele Rechtbank te Dendermonde. | correctionnel de Charleroi et le Tribunal correctionnel de Termonde. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters | composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. |
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. | Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
a. Bij vonnis van 24 april 2006 in zake de Minister van Financiën, het | a. Par jugement du 24 avril 2006 en cause du Ministre des Finances, du |
openbaar ministerie en de burgerlijke partij NV « Total Belgium » | ministère public et de la partie civile SA « Total Belgium » contre |
tegen Osvaldo Carrara en anderen, waarvan de expeditie ter griffie van | Osvaldo Carrara et autres, dont l'expédition est parvenue au greffe de |
het Hof is ingekomen op 27 april 2006, heeft de Correctionele | la Cour le 27 avril 2006, le Tribunal correctionnel de Charleroi a |
Rechtbank te Charleroi de volgende prejudiciële vragen gesteld : | posé les questions préjudicielles suivantes : |
1. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 1. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, in samenhang | et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, lu en |
gelezen met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de | combinaison avec l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles |
Grondwet en artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van | 10 et 11 de la Constitution ainsi que l'article 6.1 de la Convention |
de Mens in zoverre het aan de strafrechter geen enkele marge overlaat | de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales, |
ter beoordeling van de erin bepaalde geldboete van tienmaal de | dans la mesure où il ne laisse au juge répressif aucune marge pour |
apprécier l'amende qui y est prévue, égale au décuple des droits en | |
ontdoken rechten, terwijl de strafbepalingen van gemeen recht, door te | jeu, alors que les dispositions pénales de droit commun, en prévoyant |
voorzien in een minimum en maximum of in de toepassing van | un minimum et un maximum ou l'application de circonstances |
verzachtende omstandigheden, aan de strafrechter de mogelijkheid | atténuantes, offrent au juge répressif la possibilité de déterminer |
bieden om in zekere mate de zwaarte van de straf zelf te bepalen op | lui-même dans une certaine mesure le taux de la peine en fonction des |
grond van de concrete omstandigheden van de zaak en van de algemene | circonstances concrètes de la cause et des principes généraux de |
rechtsbeginselen, waaronder het evenredigheidsbeginsel ? »; | droit, parmi lesquels le principe de proportionnalité ? »; |
2. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 2. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, in samenhang | et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, lu en |
gelezen met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de | combinaison avec l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles |
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6.1 van het Europees | 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 6.1 de |
Verdrag voor de Rechten van de Mens, in zoverre het aan de | la Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés |
strafrechter niet toelaat bij toepassing van verzachtende | fondamentales, dans la mesure où il ne permet pas au juge répressif, |
omstandigheden de erin bepaalde geldboete van tienmaal de ontdoken | en cas d'application des circonstances atténuantes, de modérer |
l'amende qui y est prévue, égale au décuple des droits en jeu, alors | |
rechten te matigen, terwijl het wel die ruimte overlaat aan de | qu'il laisse cette latitude à l'administration, laquelle est |
administratie, die krachtens artikel 263 van de AWDA toegelaten wordt | autorisée, en vertu de l'article 263 de la LGDA, à transiger en |
in aanwezigheid van verzachtende omstandigheden ter zake te transigeren ? »; | l'espèce en présence des circonstances atténuantes ? »; |
3. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 3. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, in samenhang | et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, lu en |
gelezen met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de | combinaison avec l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles |
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6.1 van het Europees | 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 6.1 de |
Verdrag voor de Rechten van de Mens, in zoverre het aan de | la Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés |
fondamentales, dans la mesure où il n'offre pas au juge répressif la | |
strafrechter geen mogelijkheid biedt de erin bepaalde geldboete van | possibilité de modérer l'amende qui y est prévue, égale au décuple des |
tienmaal de ontdoken rechten te matigen op grond van de omvang van de | droits en jeu selon l'importance de la fraude constatée, alors que |
vastgestelde fraude terwijl artikel 239 van de AWDA bij vergelijkbare | l'article 239 de la LGDA prévoit, pour une fraude comparable, une |
fraude voorziet in de geldboete van tienmaal of tweemaal de ontdoken | amende égale au décuple ou au double des droits en jeu, en fonction de |
rechten, naar gelang van de omvang van de fraude ? ». | l'importance de la fraude ? ». |
b. Bij vonnis van 3 april 2006 in zake de Minister van Financiën en | b. Par jugement du 3 avril 2006 en cause du ministre des Finances et |
het openbaar ministerie tegen Philip De Backer en anderen, waarvan de | du ministère public contre Philip De Backer et autres, dont |
expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 16 mei 2006, heeft | l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 16 mai 2006, le |
de Correctionele Rechtbank te Dendermonde de volgende prejudiciële | Tribunal correctionnel de Termonde a posé les questions préjudicielles |
vragen gesteld : | suivantes : |
1. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 1. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, samen gelezen | et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, combiné avec |
met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
en artikel 6.1 E.V.R.M. in de mate dat het aan de strafrechter geen | Constitution ainsi que l'article 6.1 de la Convention de sauvegarde |
enkele marge overlaat ter beoordeling van de erin bepaalde geldboete | des droits de l'homme et des libertés fondamentales, dans la mesure où |
van tienmaal de ontdoken rechten, terwijl de strafbepalingen van | il ne laisse au juge répressif aucune marge pour apprécier l'amende |
qui y est prévue, égale au décuple des droits en jeu, alors que les | |
gemeen recht, door te voorzien in een minimum en maximum of in de | dispositions pénales de droit commun, en prévoyant un minimum et un |
toepassing van verzachtende omstandigheden, aan de strafrechter de | maximum ou l'application de circonstances atténuantes, offrent au juge |
mogelijkheid bieden om in zekere mate de zwaarte van de straf zelf te | répressif la possibilité de déterminer lui-même dans une certaine |
bepalen op grond van de concrete omstandigheden van de zaak en van de | mesure le taux de la peine en fonction des circonstances concrètes de |
algemene rechtsbeginselen, waaronder het evenredigheidsbeginsel ? »; | la cause et des principes généraux de droit, parmi lesquels le principe de proportionnalité ? »; |
2. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 2. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, samen gelezen | et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, combiné avec |
met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
en artikel 6.1 E.V.R.M. in de mate dat het aan de strafrechter niet | Constitution et l'article 6.1 de la Convention de sauvegarde des |
toelaat bij toepassing van verzachtende omstandigheden de erin | droits de l'homme et des libertés fondamentales, dans la mesure où il |
bepaalde geldboete van tienmaal de ontdoken rechten te matigen, | ne permet pas au juge répressif, en cas d'application de circonstances |
terwijl het wel die ruimte overlaat aan de administratie, die | atténuantes, de modérer l'amende qui y est prévue, égale au décuple |
des droits en jeu, alors qu'il laisse cette latitude à | |
krachtens artikel 263 AWDA toegelaten wordt in aanwezigheid van | l'administration, laquelle est autorisée, en vertu de l'article 263 de |
la loi générale sur les douanes et accises, à transiger en l'espèce en | |
verzachtende omstandigheden terzake te transigeren ? »; | présence de circonstances atténuantes ? »; |
3. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 3. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, samen gelezen | et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, combiné avec |
met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles 10 et 11 de la |
en artikel 6.1 E.V.R.M. in de mate dat het aan de strafrechter geen | Constitution et l'article 6.1 de la Convention de sauvegarde des |
droits de l'homme et des libertés fondamentales, dans la mesure où il | |
mogelijkheid biedt de erin bepaalde geldboete van tienmaal de ontdoken | n'offre pas au juge répressif la possibilité de modérer l'amende qui y |
rechten te matigen op grond van de omvang van de vastgestelde fraude | est prévue, égale au décuple des droits en jeu selon l'importance de |
terwijl artikel 239 AWDA bij vergelijkbare fraude voorziet in de | la fraude constatée, alors que l'article 239 de la loi générale sur |
les douanes et accises prévoit, pour une fraude comparable, une amende | |
geldboete van tienmaal of tweemaal de ontdoken rechten, naargelang van | égale au décuple ou au double des droits en jeu, en fonction de |
de omvang van de fraude ? ». | l'importance de la fraude ? ». |
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 3968 en 3988 van de rol van | Ces affaires, inscrites sous les numéros 3968 et 3988 du rôle de la |
het Hof, werden samengevoegd. | Cour, ont été jointes. |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vragen betreffen artikel 23 van de wet van 22 | B.1. Les questions préjudicielles portent sur l'article 23 de la loi |
oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake | du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits |
minerale olie (hierna : de wet van 22 oktober 1997), in samenhang | d'accise sur les huiles minérales (ci-après : la loi du 22 octobre |
gelezen met artikel 7 van dezelfde wet, vóór de wijziging ervan bij | 1997), lu en combinaison avec l'article 7 de la même loi, avant sa |
het koninklijk besluit van 29 februari 2004 « tot wijziging van de wet | modification par l'arrêté royal du 29 février 2004 « modifiant la loi |
van 22 oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven | du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits |
inzake minerale olie » en vóór de opheffing ervan bij artikel 442 van | d'accise sur les huiles minérales » et avant son abrogation par |
de programmawet van 22 december 2004. | l'article 442 de la loi-programme du 22 décembre 2004. |
Artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997, zoals gewijzigd bij het | L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997, tel qu'il a été modifié par |
koninklijk besluit van 20 juli 2000 « houdende uitvoering van de wet | l'arrêté royal du 20 juillet 2000 « portant exécution de la loi du 26 |
van 26 juni 2000 betreffende de invoering van de euro in de wetgeving | juin 2000 relative à l'introduction de l'euro dans la législation |
die betrekking heeft op aangelegenheden zoals bedoeld in artikel 78 | concernant les matières visées à l'article 78 de la Constitution et |
van de Grondwet en die ressorteert onder het Ministerie van Financiën », luidt : | qui relève du ministère des Finances », énonce : |
« Elke overtreding van deze wet waardoor de invorderbaarheid van de in | « Toute infraction aux dispositions de la présente loi ayant effet de |
artikel 7 bedoelde accijns en bijzondere accijns ontstaat, wordt | rendre exigibles les droits d'accise et les droits d'accise spéciaux |
bestraft met een geldboete van tienmaal de ontdoken rechten met een | fixés par l'article 7, est punie d'une amende égale au décuple des |
minimum van 250 EUR. | droits en jeu avec un minimum de 250 EUR. |
In geval van herhaling wordt de geldboete verdubbeld. | L'amende est doublée en cas de récidive. |
Ongeacht genoemde strafbepalingen worden de producten waarop accijns | Indépendamment de la peine énoncée ci-dessus, les produits pour |
is verschuldigd, de bij de overtreding gebruikte vervoermiddelen | lesquels l'accise est exigible, les moyens de transport utilisés pour |
alsmede de voorwerpen die bij de overtreding hebben gediend of daartoe | l'infraction, de même que les objets employés ou destinés à la |
waren bestemd, in beslag genomen en verbeurdverklaard. | perpétration de la fraude, sont saisis et la confiscation en est |
Bovendien worden de overtreders bestraft met een gevangenisstraf van | prononcée. En outre, les délinquants encourent une peine d'emprisonnement de |
vier tot twaalf maanden : | quatre mois à un an lorsque : |
1° wanneer de in artikel 3 bedoelde producten zijn vervaardigd zonder | 1° des produits tombant sous l'application de l'article 3, sont |
voorafgaande aangifte of werden onttrokken aan de voorgeschreven | fabriqués sans déclaration préalable ou soustraits à la prise en |
debitering die de heffing van het recht verzekert; | charge prescrite en vue d'assurer la perception de l'accise; |
2° wanneer het bedrog wordt gepleegd hetzij in een geheime inrichting, | 2° la fraude est pratiquée soit dans un établissement clandestin, soit |
hetzij in een regelmatig gevestigde fabriek doch elders dan in de | dans une usine régulièrement établie mais ailleurs que dans les locaux |
aangegeven lokalen ». | dûment déclarés ». |
Artikel 7 stelt de diverse accijnstarieven vast. | L'article 7 fixe les montants respectifs de l'accise. |
Uit de prejudiciële vragen blijkt dat zij in werkelijkheid zijn | Les questions préjudicielles font apparaître qu'elles sont en réalité |
beperkt tot het eerste lid van artikel 23 van de wet van 22 oktober | limitées à l'alinéa 1er de l'article 23 de la loi du 22 octobre 1997, |
1997, zodat het Hof zijn onderzoek daartoe beperkt. | de sorte que la Cour restreint son examen à cette disposition. |
B.2. Artikel 23, eerste lid, van de wet van 22 oktober 1997 bestraft | B.2. L'article 23, alinéa 1er, de la loi du 22 octobre 1997 prévoit |
que toute infraction ayant pour effet de rendre exigibles les droits | |
elke overtreding waardoor de invorderbaarheid van de in artikel 7 | d'accise et les droits d'accise spéciaux fixés par l'article 7 sera |
bedoelde accijns en bijzondere accijns ontstaat met een geldboete die | punie d'une amende invariable, égale au décuple des droits en jeu avec |
onveranderlijk is bepaald op tienmaal de ontdoken rechten met een | |
minimum van 250 euro, zonder dat is voorzien in een minimum- en een | un minimum de 250 euros, sans que soient prévues une peine minimale et |
maximumstraf waartussen de strafrechter kan kiezen. Evenmin staat de | une peine maximale entre lesquelles le juge pourrait choisir. La |
in het geding zijnde bepaling de rechter toe rekening te houden met | disposition litigieuse ne permet pas davantage au juge de prendre en |
verzachtende omstandigheden. Aldus beperkt artikel 23, eerste lid, van | compte des circonstances atténuantes. L'article 23, alinéa 1er, de la |
de wet van 22 oktober 1997 de beoordelingsvrijheid van de rechter | loi du 22 octobre 1997 restreint dès lors la liberté d'appréciation du |
inzake de op te leggen straf. | juge pour ce qui est de la peine à infliger. |
De verwijzende rechters verzoeken het Hof aan de hand van drie | Les juges a quo demandent à la Cour, par trois questions |
préjudicielles, d'examiner si cette disposition viole les articles 10 | |
prejudiciële vragen te onderzoeken of die bepaling hierdoor de | et 11 de la Constitution et l'article 6.1 de la Convention européenne |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel | des droits de l'homme, lus en combinaison. |
6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, schendt. | La première question préjudicielle invite la Cour à opérer une |
De eerste prejudiciële vraag noopt tot een vergelijking met het gemeen | comparaison par rapport au droit pénal commun, qui permet généralement |
strafrecht, waar de rechter doorgaans de straf kan bepalen binnen de | au juge de déterminer la peine dans les limites d'une peine minimale |
perken van een door de wet vastgestelde minimum- en maximumstraf en | et d'une peine maximale fixées par la loi et de tenir compte de |
rekening kan houden met verzachtende omstandigheden om een straf op te | circonstances atténuantes pour infliger une sanction en deçà du |
leggen beneden het wettelijk bepaalde minimum (artikelen 79 tot 85 van | minimum légal (articles 79 à 85 du Code pénal). |
het Strafwetboek). | |
In de tweede prejudiciële vraag wordt het Hof gevraagd de bevoegdheid | La deuxième question préjudicielle invite la Cour à comparer les |
van de strafrechter te vergelijken met die van de Administratie der | pouvoirs du juge répressif avec ceux de l'Administration des douanes |
Douane en Accijnzen, die, met toepassing van artikel 263 van het | et accises, laquelle peut, par application de l'article 263 de |
koninklijk besluit van 18 juli 1977 houdende coördinatie van de | l'arrêté royal du 18 juillet 1977 portant coordination des |
algemene bepalingen inzake douane en accijnzen (hierna AWDA), met name | dispositions générales relatives aux douanes et accises (ci-après : |
omtrent de geldboete kan transigeren « zo dikwijls verzachtende | LGDA), transiger, notamment à propos de l'amende « toutes et autant de |
omstandigheden de zaak vergezellen, of als aannemelijk kan worden | fois que l'affaire sera accompagnée de circonstances atténuantes, et |
gehouden dat het misdrijf eerder aan verzuim of abuis, dan aan een | qu'on pourra raisonnablement supposer que l'infraction doit être |
oogmerk van opzettelijke fraude moet worden toegeschreven ». | attribuée plutôt à une négligence ou erreur qu'à l'intention de fraude |
In de derde prejudiciële vraag wordt de geldboete gelijk aan tienmaal | préméditée ». La troisième question compare l'amende égale au décuple des droits |
de ontdoken rechten bepaald in artikel 23, eerste lid, van de wet van | éludés, prévue à l'article 23, alinéa 1er, de la loi du 22 octobre |
22 oktober 1997, vergeleken met de geldboete bepaald in artikel 239 | 1997, avec l'amende prévue à l'article 239 de la LGDA, qui énonce : |
van de AWDA, dat luidt : « § 1. Wanneer bij de verificatie van accijnsgoederen die onder | « § 1er. Lorsqu'à la vérification en détail de marchandises d'accises |
accijnsverband worden vervoerd naar een geoorloofde bestemming, een | acheminées sous régime d'accise vers une destination autorisée, il |
tekort wordt bevonden ten opzichte van de aangifte inzake accijnzen of | sera constaté un manquant par rapport à la déclaration en matière |
van het afgegeven accijnsdocument, verbeurt de aangever of de houder | d'accise ou au document d'accise délivré, le déclarant ou le titulaire |
van het afgegeven document, uit dien hoofde, een boete van tienmaal de | du document délivré encourra, de ce chef, une amende égale au décuple |
accijnzen op het tekort verbonden gedeelte. | de l'accise due sur la quantité manquante. |
§ 2. De bij § 1 vastgestelde geldboete is beperkt tot tweemaal de | § 2. L'amende prévue au § 1er sera réduite au double de l'accise due |
accijnzen op het tekort bevonden gedeelte, indien dat tekort niet meer | sur la quantité reconnue manquante lorsque celle-ci n'excédera pas un |
bedraagt dan een twaalfde van de aangegeven of in het document | douzième de la quantité déclarée ou mentionnée au document. |
vermelde hoeveelheid. | |
§ 3. Ongeacht de bij de § 1 en 2 opgelegde boete, moeten de accijnzen | § 3. Indépendamment des amendes prévues aux §§ 1er et 2, les droits |
op het tekort bevonden gedeelte worden betaald ». | d'accise sur la quantité reconnue manquante devront être acquittés ». |
B.3. Artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 maakt deel uit van het | B.3. L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 s'inscrit dans le cadre |
douanestrafrecht, dat behoort tot het bijzonder strafrecht en waarmee | du droit pénal douanier, qui relève du droit pénal spécial et par |
de wetgever, via een eigen systeem voor strafrechtelijke opsporing en | lequel le législateur, sur la base d'un système spécifique de |
vervolging, de omvang en de frequentie van de fraude wil bestrijden in | recherche et de poursuite pénales, entend combattre l'ampleur et la |
fréquence des fraudes dans une matière particulièrement technique | |
een bijzonder technische en vaak grensoverschrijdende materie die mede | relative à des activités souvent transfrontalières et régie en grande |
grotendeels door een uitgebreide Europese regelgeving wordt beheerst. | partie par une abondante réglementation européenne. La répression des |
De bestraffing van de inbreuken op de douane- en accijnsgoederen wordt | infractions en matière de douanes et accises est souvent rendue |
vaak bemoeilijkt door het hoge aantal personen dat bij de handel is | difficile par le nombre de personnes qui interviennent dans le |
betrokken en door de mobiliteit van de goederen waarop de rechten | commerce et par la mobilité des marchandises sur lesquelles les droits |
verschuldigd zijn. | sont dus. |
In dat kader heeft de wetgever op douane- en accijnsmisdrijven zeer | Dans ce cadre, le législateur a assorti d'amendes très lourdes les |
zware geldboeten gesteld om te beletten dat fraude zou worden gepleegd | infractions en matière de douanes et accises pour empêcher que des |
met het oog op de enorme winst die men ermee kan maken. Ter | fraudes soient commises en vue d'obtenir les gains énormes qu'elles |
verantwoording van het hoge karakter van de geldboete werd steeds | peuvent engendrer. En vue de justifier la lourdeur de l'amende, il a |
staande gehouden dat die niet alleen een individuele straf met een | toujours été soutenu que celle-ci non seulement constituerait une |
ernstig ontradend karakter voor de dader zou uitmaken maar ook het | peine individuelle assortie d'un caractère fortement dissuasif pour |
herstel van de gestoorde economische orde en het verzekeren van de | l'auteur, mais viserait également à rétablir l'ordre économique |
heffingen van de verschuldigde belastingen zou beogen. Het verlenen | perturbé et à assurer la perception des impôts dus. Le fait de |
aan de strafrechter van de mogelijkheid om verzachtende omstandigheden | permettre au juge répressif de tenir compte de circonstances |
toe te passen zou onverenigbaar zijn met de doelstelling de fiscale | atténuantes serait incompatible avec l'objectif consistant à réprimer |
fraude te bestraffen. | la fraude fiscale. |
B.4.1. Onder voorbehoud dat hij geen maatregel mag nemen die kennelijk | B.4.1. Sous la réserve qu'il ne peut prendre une mesure manifestement |
onredelijk is, vermag de democratisch gekozen wetgever het repressief beleid zelf vast te stellen en aldus de beoordelingsvrijheid van de rechter uit te sluiten. De wetgever heeft nochtans meermaals geopteerd voor de individualisering van straffen door de rechter de keuze te laten, die is begrensd door een minimum en een maximum, wat de strengheid van de straf betreft, door het hem mogelijk te maken rekening te houden met verzachtende omstandigheden waardoor hij een straf beneden het wettelijk minimum kan opleggen, en door hem toe te staan maatregelen tot uitstel en tot opschorting van de uitspraak toe te kennen. | déraisonnable, le législateur démocratiquement élu peut vouloir déterminer lui-même la politique répressive et exclure ainsi le pouvoir d'appréciation du juge. Le législateur a toutefois opté à diverses reprises pour l'individualisation des peines, en abandonnant au juge un choix, limité par un maximum et un minimum, quant à la sévérité de la peine, en lui permettant de tenir compte de circonstances atténuantes qui l'autorisent à infliger une peine inférieure au minimum légal et en l'autorisant à accorder des mesures de sursis et de suspension du prononcé. |
B.4.2. Dat de rechter de straf inzake douane en accijnzen niet kan | B.4.2. L'impossibilité pour le juge d'individualiser la peine en |
individualiseren, komt voort uit het feit, enerzijds, dat de wet geen | matière de douanes et accises provient, d'une part, de ce que la loi |
minimum en maximum vaststelt waarbinnen de rechter de strafmaat kan | ne fixe pas un minimum et un maximum, dans la limite desquels le juge |
bepalen, en, anderzijds, dat bij gebrek aan een uitdrukkelijke | pourrait déterminer la peine et, d'autre part, de ce qu'en l'absence |
bepaling in de bijzondere strafwet, de bepalingen van het Strafwetboek | d'une disposition expresse dans la loi pénale particulière, les |
met betrekking tot de verzachtende omstandigheden niet kunnen worden | dispositions du Code pénal relatives aux circonstances atténuantes ne |
toegepast (artikel 100 van het Strafwetboek). B.4.3. Het staat aan de wetgever te oordelen of het wenselijk is de rechter te dwingen tot gestrengheid wanneer een inbreuk het algemeen belang schaadt, vooral in een aangelegenheid die, zoals te dezen, aanleiding geeft tot een aanzienlijke fraude. Die gestrengheid kan niet alleen de omvang van de geldboete betreffen, maar ook de aan de rechter geboden mogelijkheid om de straf tot onder de gestelde grenzen te verminderen wanneer verzachtende omstandigheden aanwezig zijn. Het Hof zou een dergelijke keuze alleen kunnen afkeuren indien die kennelijk onredelijk zou zijn of indien de in het geding zijnde bepaling ertoe zou leiden aan een categorie van beklaagden het recht op een eerlijk proces voor een onafhankelijke en onpartijdige | peuvent être appliquées (article 100 du Code pénal). B.4.3. Il appartient au législateur d'apprécier s'il est souhaitable de contraindre le juge à la sévérité quand une infraction nuit particulièrement à l'intérêt général, spécialement dans une matière qui, comme en l'espèce, donne lieu à une fraude importante. Cette sévérité peut concerner non seulement le niveau de la peine pécuniaire, mais aussi la faculté offerte au juge d'adoucir la peine en deçà des limites fixées s'il existe des circonstances atténuantes. La Cour ne pourrait censurer pareil choix que si celui-ci était manifestement déraisonnable ou si la disposition litigieuse avait pour effet de priver une catégorie de prévenus du droit à un procès |
instantie, zoals gewaarborgd bij artikel 6.1 van het Europees Verdrag | équitable devant une juridiction impartiale et indépendante, garanti |
voor de Rechten van de Mens, te ontzeggen. | par l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme. |
B.5.1. De wijze waarop de geldboete is bepaald in artikel 23, eerste | B.5.1. La manière dont l'amende est déterminée par l'article 23, |
lid, van de wet van 22 oktober 1997 beantwoordt aan de door de | alinéa 1er, de la loi du 22 octobre 1997 répond aux objectifs |
wetgever nagestreefde doeleinden zoals uiteengezet in B.3. | poursuivis par le législateur tels qu'ils ont été exposés en B.3. |
B.5.2. Met zijn arrest nr. 60/2002 van 28 maart 2002 had het Hof | B.5.2. Par son arrêt n° 60/2002 du 28 mars 2002, la Cour avait jugé |
geoordeeld dat de in het geding zijnde wet de artikelen 10 en 11 van | que la loi en cause ne violait pas les articles 10 et 11 de la |
de Grondwet niet schond « doordat zij, in gevallen waarin geen | Constitution « en ce qu'elle ne prévoit pas, dans les cas où aucune |
transactie mogelijk is, niet voorziet in het in aanmerking nemen van | transaction n'est possible, la prise en considération de circonstances |
verzachtende omstandigheden ». | atténuantes ». |
B.6.1. In onderhavige zaken dient het Hof te onderzoeken of de | B.6.1. Dans les présentes affaires, la Cour doit toutefois examiner |
wetgever, door de straf te bepalen op de in B.1 aangegeven wijze, de | si, en fixant la peine de la manière indiquée en B.1, le législateur a |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel | méconnu les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec |
6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, heeft | l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme. |
geschonden. B.6.2. Zoals het Hof heeft gedaan in zijn arresten nrs. 138/2006, | B.6.2. Ainsi qu'elle l'a fait dans ses arrêts nos 138/2006, 165/2006, |
165/2006, 199/2006 en 8/2007 dient het Hof in de eerste plaats, in het | 199/2006 et 8/2007, la Cour examinera tout d'abord, dans le cadre de |
raam van de tweede prejudiciële vraag, de vergelijking te onderzoeken | la deuxième question préjudicielle, la comparaison qui est faite entre |
die wordt gemaakt tussen de onmogelijkheid voor de strafrechter om | l'impossibilité pour le juge répressif de tenir compte de |
verzachtende omstandigheden in aanmerking te nemen en de mogelijkheid | circonstances atténuantes et la faculté laissée à l'administration, |
die artikel 263 van de ADWA aan de administratie biedt om te | par l'article 263 de la LGDA, de transiger s'il existe de telles |
transigeren wanneer dergelijke omstandigheden bestaan. | circonstances. |
B.6.3. De eerste en de derde prejudiciële vraag worden samen | B.6.3. Les première et troisième questions préjudicielles feront |
onderzocht. | ensuite l'objet d'un examen conjoint. |
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag | Quant à la deuxième question préjudicielle |
B.7.1. Luidens artikel 263 van de AWDA zou door de administratie, met | B.7.1. Aux termes de l'article 263 de la LGDA, il pourra être |
name wat de geldboete betreft, kunnen worden getransigeerd « zo | transigé, par l'administration, notamment en ce qui concerne l'amende, |
dikwijls verzachtende omstandigheden de zaak vergezellen, of als | « toutes et autant de fois que l'affaire sera accompagnée de |
aannemelijk kan worden gehouden dat het misdrijf eerder aan verzuim of | circonstances atténuantes, et qu'on pourra raisonnablement supposer |
abuis, dan aan een oogmerk van opzettelijke fraude moet worden | que l'infraction doit être attribuée plutôt à une négligence ou erreur |
toegeschreven » (artikel 263 van de AWDA). | qu'à l'intention de fraude préméditée » (article 263 de la LGDA). |
B.7.2. De toepassing van een dergelijke tekst, die teruggaat tot 26 | B.7.2. L'application d'un tel texte - qui remonte au 26 août 1822 - à |
augustus 1822, op strafsancties is evenwel niet verenigbaar met | des sanctions pénales n'est cependant pas compatible avec l'article |
artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens en met het algemeen beginsel van het strafrecht dat vereist dat niets wat onder de beoordelingsbevoegdheid van de administratie valt, ontsnapt aan de toetsing van de rechter. B.7.3. Het is juist dat, in alle aangelegenheden waarin zij is toegestaan, de transactie een einde maakt aan de strafvordering zonder toetsing van de rechter. Maar de beklaagde kan doorgaans, wanneer de transactie hem niet wordt voorgesteld of hij die weigert, het bestaan van verzachtende omstandigheden voor een rechter aanvoeren. Te dezen staat het de beklaagde vrij de transactie te aanvaarden die de administratie hem zou voorstellen, maar indien hij die weigert of indien die hem niet wordt voorgesteld, zal hij een rechter nooit kunnen laten oordelen of er verzachtende omstandigheden bestaan die verantwoorden dat de geldboete wordt beperkt tot onder het bij de wet vastgestelde bedrag. B.7.4. Het is eveneens juist dat de rechter de opschorting van de uitspraak van de veroordeling of het uitstel van de tenuitvoerlegging | 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme et avec le principe général de droit pénal qui exige que rien de ce qui appartient au pouvoir d'appréciation de l'administration n'échappe au contrôle du juge. B.7.3. Il est vrai que, dans toutes les matières où elle est permise, la transaction met fin à l'action publique sans contrôle du juge. Mais le prévenu peut généralement, si la transaction ne lui est pas proposée ou s'il la refuse, faire valoir devant un juge l'existence de circonstances atténuantes. En l'espèce, le prévenu est libre d'accepter la transaction qui lui serait proposée par l'administration mais s'il la refuse, ou si elle ne lui est pas proposée, il ne pourra jamais faire apprécier par un juge s'il existe des circonstances atténuantes justifiant que l'amende soit réduite en deçà du montant fixé par la loi. B.7.4. Il est vrai également que le juge peut ordonner la suspension du prononcé de la condamnation ou le sursis à l'exécution des peines, |
van de straffen, met toepassing van de wet van 29 juni 1964 | en application de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le |
betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie, kan bevelen. | |
Maar de door die wet aan de rechter verleende bevoegdheden zijn niet | sursis et la probation. Mais les pouvoirs confiés au juge par cette |
dezelfde als die welke hij haalt uit artikel 85 van het Strafwetboek | loi ne sont pas les mêmes que ceux qu'il tient de l'article 85 du Code |
en die welke de AWDA aan de administratie toevertrouwt. | pénal et que la LGDA confie à l'administration. |
B.7.5. De tweede prejudiciële vraag dient bevestigend te worden | B.7.5. La deuxième question préjudicielle appelle une réponse |
beantwoord. | affirmative. |
Ten aanzien van de eerste en de derde prejudiciële vraag | Quant aux première et troisième questions préjudicielles |
B.8.1. Het beginsel van de evenredigheid van de straffen is niet | B.8.1. Le principe de la proportionnalité des peines n'est pas |
vreemd aan ons rechtssysteem dat in de regel de rechter in staat stelt | étranger à notre système juridique qui, en règle, permet au juge de |
de straf te kiezen tussen een minimum en een maximum, hem ertoe | choisir la peine entre un minimum et un maximum, de tenir compte de |
machtigt rekening te houden met verzachtende omstandigheden en | |
maatregelen van uitstel en opschorting van de uitspraak te bevelen, | circonstances atténuantes et d'ordonner le sursis et la suspension du |
waardoor de rechter aldus in zekere mate de straf kan individualiseren | prononcé, le juge pouvant ainsi individualiser dans une certaine |
door de straf op te leggen die hij evenredig acht met het geheel van | mesure la peine, en infligeant celle qu'il estime proportionnée à |
de elementen van de zaak. | l'ensemble des éléments de la cause. |
Wat meer in het bijzonder de geldboeten betreft, bepaalt de wetgever | Pour ce qui concerne plus particulièrement les amendes, le législateur |
ook dat de rechter rekening houdt met de toestand van de beklaagde | prévoit également que, lorsqu'il fixe l'amende, le juge tient compte |
(artikelen 163, derde en vierde lid, en 195, tweede en derde lid, van | de la situation du prévenu (articles 163, alinéas 3 et 4, et 195, |
het Wetboek van strafvordering). | alinéas 2 et 3, du Code d'instruction criminelle). |
B.8.2. Voor sommige strafbare feiten van het bijzonder strafrecht | B.8.2. Cette prise en compte de la proportionnalité de la peine est |
alsook inzake douane en accijnzen waar de rechter geldboeten moet | toutefois exclue pour certaines infractions du droit pénal spécial, |
opleggen gelijk aan tienmaal de ontdoken rechten, eventueel verdubbeld | ainsi qu'en matière de douane et accises où le juge doit infliger des |
in geval van herhaling, is het echter uitgesloten dat rekening wordt | amendes égales au décuple, doublé en cas de récidive, des droits |
gehouden met de evenredigheid van de straf. Niet alleen kunnen de | éludés. Non seulement les montants des amendes peuvent être |
bedragen van de geldboeten gevoelig hoger liggen dan in het gemeen | sensiblement plus élevés qu'en droit pénal ordinaire, mais la |
strafrecht, maar ook is de mogelijkheid om ze te matigen onbestaande, | possibilité de les modérer est inexistante, sous réserve de ce qui a |
onder voorbehoud van wat is uiteengezet in B.7.1 tot B.7.4. | été exposé en B.7.1 à B.7.4. |
B.8.3. Ofschoon, zoals in herinnering is gebracht in B.4.3, het aan de | B.8.3. Si, comme il est rappelé en B.4.3, c'est au législateur qu'il |
wetgever staat te oordelen of het wenselijk is de rechter te | appartient d'apprécier s'il est souhaitable de contraindre le juge à |
verplichten tot gestrengheid wanneer een strafbaar feit in het | la sévérité quand une infraction nuit particulièrement à l'intérêt |
bijzonder het algemeen belang schaadt, dient te worden beoordeeld of | général, il convient d'apprécier si son choix n'est pas manifestement |
zijn keuze niet kennelijk onredelijk is, in het bijzonder wanneer het | déraisonnable, spécialement lorsqu'il s'agit d'une infraction qui fait |
gaat om een strafbaar feit dat het voorwerp uitmaakt van Europese | l'objet d'une réglementation communautaire et d'une jurisprudence |
regelgeving en van Europese rechtspraak. | européenne. |
B.9.1. De wet van 22 oktober 1997 betreffende de structuur en de | B.9.1. La loi du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux |
accijnstarieven inzake minerale olie werd ingevoerd ter uitvoering van | des droits d'accise sur les huiles minérales a été adoptée en |
bepalingen van Europees recht. | exécution de dispositions de droit communautaire. |
B.9.2. Artikel 10 van het EG-Verdrag bepaalt dat de lidstaten alle algemene of bijzondere maatregelen treffen welke geschikt zijn om de nakoming van de uit het EG-Verdrag of uit de handelingen van de instellingen van de Gemeenschap voortvloeiende verplichtingen te verzekeren. Wanneer de gemeenschapsregeling geen specifieke bepaling bevat die voorziet in een sanctie op de overtreding ervan, of daarvoor verwijst naar nationale bepalingen, zijn de lidstaten ingevolge die bepaling gehouden alle passende maatregelen te nemen om de draagwijdte en de doeltreffende toepassing van het gemeenschapsrecht te verzekeren. Daartoe dienen de lidstaten erop toe te zien dat overtredingen van het gemeenschapsrecht onder gelijke materiële en formele voorwaarden worden bestraft als vergelijkbare en even ernstige overtredingen van het nationaal recht. Zij zijn daarbij weliswaar vrij in hun keuze van | B.9.2. L'article 10 du Traité C.E. dispose que les Etats membres prennent toutes mesures générales ou particulières propres à assurer l'exécution des obligations découlant du Traité C.E. ou résultant des actes des institutions de la Communauté. Cette disposition impose aux Etats membres, lorsqu'une réglementation communautaire ne comporte aucune disposition spécifique prévoyant une sanction pour sa violation ou renvoie sur ce point aux dispositions nationales, de prendre toutes mesures propres à garantir la portée et l'efficacité du droit communautaire. A cet effet, les Etats membres doivent veiller à ce que les violations du droit communautaire soient sanctionnées dans des conditions, de fond et de procédure, qui soient analogues à celles applicables aux violations du droit national d'une nature et d'une importance similaire. A cet égard, ils sont certes libres dans leur choix des sanctions à infliger mais celles-ci doivent |
de op te leggen sancties, doch die moeten hoe dan ook doeltreffend, | avoir un caractère effectif, proportionné et dissuasif (voy., entre |
evenredig en afschrikwekkend zijn (zie o.m. HvJ, 21 september 1989, | autres, CJCE, 21 septembre 1989, Commission c. Grèce, 68/88, Rec., |
Commissie t. Griekenland, 68/88, Jur., 1989, p. 2965; HvJ, 10 juli | 1989, p. 2965; CJCE, 10 juillet 1990, Hansen, C-326/88, Rec., 1990, I, |
1990, Hansen, C-326/88, Jur., 1990, I, p. 2911; HvJ, 27 februari 1997, | p. 2911; CJCE, 27 février 1997, Ebony Maritime, C-177/95, Rec., 1997, |
Ebony Maritime, C-177/95, Jur., 1997, I, p. 1111). | I, p. 1111). |
De lidstaten moeten die bevoegdheid dus uitoefenen met inachtneming | Les Etats membres sont donc tenus d'exercer cette compétence dans le |
van het gemeenschapsrecht en de algemene beginselen daarvan en, | respect du droit communautaire et de ses principes généraux et, par |
bijgevolg, met inachtneming van het evenredigheidsbeginsel dat | conséquent, dans le respect du principe de proportionnalité qui est |
inzonderheid wordt vermeld in artikel 49, lid 3, van het Handvest van | notamment mentionné à l'article 49, paragraphe 3, de la Charte des |
de grondrechten van de Europese Unie, afgekondigd te Nice op 7 | droits fondamentaux de l'Union européenne, proclamée à Nice, le 7 |
december 2000 (Publicatieblad C 364, p. 1), volgens hetwelk « de | décembre 2000 (JO C 364, p. 1), selon lequel « l'intensité des peines |
zwaarte van de straf [...] niet onevenredig [mag] zijn aan het | |
strafbare feit ». Dat Handvest is op zichzelf weliswaar niet juridisch | ne doit pas être disproportionnée par rapport à l'infraction ». Si |
bindend, maar het geeft uitdrukking aan het beginsel van de | cette Charte n'est pas, en elle-même, juridiquement contraignante, |
rechtsstaat, waarop, krachtens artikel 6 van het Unieverdrag, de Unie | elle traduit le principe de l'Etat de droit sur lequel, en vertu de |
is gebaseerd, en het vormt een illustratie van de fundamentele rechten | l'article 6, du Traité UE, l'Union est fondée et elle constitue une |
die de Unie moet eerbiedigen, zoals zij worden gewaarborgd door het | illustration des droits fondamentaux que l'Union doit respecter, tels |
Europees Verdrag voor de rechten van de mens en zoals zij uit de | qu'ils sont garantis par la Convention européenne des droits de |
gemeenschappelijke constitutionele tradities van de lidstaten | l'homme et tels qu'ils résultent des traditions constitutionnelles |
voortvloeien, als algemene beginselen van het gemeenschapsrecht. | communes aux Etats membres, en tant que principes généraux du droit |
Bijgevolg mag bij de bestraffing van inbreuken op bepalingen van het | communautaire. Par conséquent, dans la répression d'infractions à des |
gemeenschapsrecht, de zwaarte van de straffen niet onevenredig zijn | dispositions de droit communautaire, l'intensité des peines ne doit |
met het strafbare feit (HvJ, 3 mei 2007, C-303/05, VZW « Advocaten | pas être disproportionnée par rapport à l'infraction (CJCE, 3 mai |
voor de wereld », §§ 45 en 46). | 2007, C-303/05, ASBL « Advocaten voor de wereld », §§ 45 et 46). |
Administratieve of strafrechtelijke maatregelen mogen niet verder gaan | Les mesures administratives ou répressives ne doivent pas dépasser le |
dan hetgeen strikt noodzakelijk is om het beoogde doel te bereiken. | cadre de ce qui est strictement nécessaire aux objectifs poursuivis, |
Aan controlemaatregelen mogen geen sancties zijn verbonden die zo | et les modalités de contrôle ne doivent pas être assorties d'une |
onevenredig zijn met de ernst van de overtreding dat zij een | sanction à ce point disproportionnée à la gravité de l'infraction |
belemmering van de in het EG-Verdrag verankerde vrijheden zouden | qu'elle deviendrait une entrave aux libertés consacrées par le Traité |
worden (HvJ, 16 december 1992, Commissie t. Griekenland, Jur., 1992, | C.E. (CJCE, 16 décembre 1992, Commission c. République hellénique, |
p. I-6735). | Rec., 1992, p. I-6735). |
B.9.3. De hoge geldboeten die de rechter met toepassing van de in het geding zijnde wetgeving dient op te leggen, kunnen van die aard zijn dat zij afbreuk doen aan het recht op het ongestoord genot van eigendom, dat gewaarborgd is bij artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. Die bepaling vermeldt dat de bescherming van het eigendomsrecht « echter op geen enkele wijze het recht aantast [en] dat een Staat heeft om die wetten toe te passen welke hij noodzakelijk oordeelt om toezicht uit te oefenen op het gebruik van eigendom in overeenstemming met het algemeen belang of om de betaling van belastingen of andere heffingen en boeten te verzekeren ». Een geldboete die is vastgesteld op tienmaal de ontdoken rechten zou, in bepaalde gevallen, dermate afbreuk kunnen doen aan de financiële toestand van de persoon aan wie ze is opgelegd dat ze een onevenredige maatregel zou kunnen vormen ten aanzien van het ermee nagestreefde wettige doel en een schending inhouden van het recht op de eerbiediging van de eigendom, dat is gewaarborgd bij artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten | B.9.3. Les amendes élevées que le juge doit infliger en application de la législation en cause peuvent être de nature à porter atteinte au respect des biens garanti par l'article 1er du Premier Protocole additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme. Selon cette disposition, la protection du droit de propriété « ne [porte] pas atteinte au droit que possèdent les Etats de mettre en vigueur les lois qu'ils jugent nécessaires pour réglementer l'usage des biens conformément à l'intérêt général ou pour assurer le paiement des impôts ou d'autres contributions ou des amendes ». Une amende fixée au décuple des droits éludés pourrait, dans certains cas, porter une telle atteinte à la situation financière de la personne à laquelle elle est infligée qu'elle pourrait constituer une mesure disproportionnée par rapport au but légitime qu'elle poursuit et constituer une violation du droit au respect des biens, garanti par l'article 1er du Premier Protocole additionnel à la Convention |
van de mens (EHRM, 11 januari 2007, Mamidakis t. Griekenland). | européenne des droits de l'homme (CEDH, 11 janvier 2007, Mamidakis c. |
Een bepaling die de rechter niet in staat stelt een schending van die | Grèce). Une disposition qui ne permet pas au juge d'éviter une violation de |
bepaling te vermijden, schendt het recht op een eerlijk proces dat | cette disposition méconnaît le droit à un procès équitable garanti par |
wordt gewaarborgd in artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de | l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme. |
rechten van de mens. | |
B.9.4. Ook al vermag de wetgever, om de redenen die in B.4.3 zijn | B.9.4. Même si le législateur pouvait prévoir, pour les raisons |
uiteengezet, te voorzien in een maximumstraf van tienmaal de ontdoken | exposées en B.4.3, une peine égale au décuple des droits éludés, |
rechten, toch maakt het ontbreken van een mogelijke spreiding tussen | l'absence d'un choix qui se situerait entre cette peine, en tant que |
die straf als maximumstraf en een minimumstraf, de maatregel | peine maximale, et une peine minimale, rend la mesure incompatible |
onbestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang | avec les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec l'article |
gelezen met artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van | 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme. |
de mens. B.10. De eerste en de derde prejudiciële vraag dienen bevestigend te | B.10. Les première et troisième questions préjudicielles appellent une |
worden beantwoord. | réponse affirmative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 23, eerste lid, van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | L'article 23, alinéa 1er, de la loi du 22 octobre 1997 relative à la |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie schendt de | structure et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel | viole les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison |
6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre | avec l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme, |
het de strafrechter geenszins toestaat om, wanneer er verzachtende | en ce qu'il ne permet au juge pénal en aucune façon de modérer, s'il |
omstandigheden bestaan, de erin bepaalde geldboete te matigen, alsook | existe des circonstances atténuantes, l'amende prévue par cette |
in zoverre het de in B.9.3 beschreven onevenredige gevolgen kan hebben | disposition et en ce que, en ne prévoyant pas une amende maximale et |
door niet te voorzien in een minimum- en een maximumgeldboete. | une amende minimale, il peut avoir les effets disproportionnés décrits |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | en B.9.3. Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à |
terechtzitting van 7 juni 2007. | l'audience publique du 7 juin 2007. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |