← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 5/2007 van 11 januari 2007 Rolnummer 3957 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 67ter van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd
bij het koninklijk besluit van 16 maart 1968, ge Het
Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Mart(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 5/2007 van 11 januari 2007 Rolnummer 3957 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 67ter van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart 1968, ge Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Mart(...) | Extrait de l'arrêt n° 5/2007 du 11 janvier 2007 Numéro du rôle : 3957 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 67ter des lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1968 La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. Martens, R.(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 5/2007 van 11 januari 2007 | Extrait de l'arrêt n° 5/2007 du 11 janvier 2007 |
Rolnummer 3957 | Numéro du rôle : 3957 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 67ter van de wetten | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 67ter des |
betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij het | lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par |
koninklijk besluit van 16 maart 1968, gesteld door de Politierechtbank | l'arrêté royal du 16 mars 1968, posée par le Tribunal de police de |
te Luik. | Liège. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters | composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. |
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. | Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij vonnis van 27 maart 2006 in zake het openbaar ministerie tegen de | Par jugement du 27 mars 2006 en cause du ministère public contre la |
bvba « Patrick Maréchal », waarvan de expeditie ter griffie van het | SPRL « Patrick Maréchal », dont l'expédition est parvenue au greffe de |
Arbitragehof is ingekomen op 7 april 2006, heeft de Politierechtbank | la Cour d'arbitrage le 7 avril 2006, le Tribunal de police de Liège a |
te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : | posé la question préjudicielle suivante : |
« Is het verschil in behandeling onder weggebruikers die het | « La différence de traitement entre les usagers de la route qui sont |
slachtoffer zijn van een verkeersongeval naargelang het voertuig | victimes d'un accident de la circulation selon qu'un véhicule qui a |
waarmee een vluchtmisdrijf is gepleegd en waarmee een ongeval is | commis un délit de fuite et qui a causé l'accident est immatriculé au |
veroorzaakt, is ingeschreven op naam van een natuurlijke persoon of op | nom d'une personne physique ou au nom d'une personne morale est-elle |
naam van een rechtspersoon in overeenstemming met de artikelen 10 en | conforme aux articles 10 et 11 de la Constitution dans la mesure où, |
11 van de Grondwet, in zoverre in het eerste geval artikel 67bis van | |
de wet van 16 maart 1968 voorziet in een vermoeden tot bewijs van het | dans le premier cas, l'article 67bis de la loi du 16 mars 1968 prévoit |
tegendeel dat de overtredingen zijn begaan door de houder van de | une présomption jusqu'à preuve du contraire que les infractions ont |
nummerplaat van het voertuig, terwijl in het tweede geval artikel | été commises par le titulaire de la plaque d'immatriculation du |
67ter van dezelfde wet ten aanzien van de natuurlijke personen die de | véhicule alors que, dans le second cas, l'article 67ter de la même loi |
rechtspersoon in rechte vertegenwoordigen enkel voorziet in de | prévoit seulement l'obligation pour les personnes physiques qui |
verplichting om de identiteit van de bestuurder op het ogenblik van de | représentent la personne morale en droit de communiquer l'identité du |
feiten mee te delen of, indien zij die niet kennen, de identiteit van | conducteur au moment des faits ou, s'ils ne la connaissent pas, |
de persoon die het voertuig onder zich heeft, zonder dat de | l'identité de la personne responsable du véhicule, sans cependant que |
niet-inachtneming van die verplichting echter op dusdanige wijze wordt | |
gestraft dat het vluchtmisdrijf en de verkeersovertredingen ten laste | le non respect de cette obligation soit sanctionné de manière à |
kunnen worden gelegd aan een natuurlijke persoon of aan de | permettre l'imputation du délit de fuite et des infractions de roulage |
rechtspersoon ? ». | à une personne physique ou à la personne morale ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling | Quant à la disposition en cause |
B.1. Artikel 67ter, ingevoegd bij de wet van 4 augustus 1996 in de | B.1. L'article 67ter inséré par la loi du 4 août 1996 dans les lois |
wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij | relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par |
het koninklijk besluit van 16 maart 1968, bepaalt : | l'arrêté royal du 16 mars 1968, énonce : |
« Wanneer een overtreding van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten is | « Lorsqu'une infraction à la présente loi et à ses arrêtés d'exécution |
begaan met een motorvoertuig, ingeschreven op naam van een | est commise avec un véhicule à moteur, immatriculé au nom d'une |
rechtspersoon, zijn de natuurlijke personen die de rechtspersoon in | personne morale, les personnes physiques qui représentent la personne |
rechte vertegenwoordigen ertoe gehouden de identiteit van de | morale en droit sont tenues de communiquer l'identité du conducteur au |
bestuurder op het ogenblik van de feiten mee te delen of, indien zij | moment des faits ou, s'ils ne la connaissent pas, de communiquer |
die niet kennen, de identiteit van de persoon die het voertuig onder zich heeft. De mededeling moet gebeuren binnen een termijn van 15 dagen te rekenen vanaf de datum waarop de vraag om inlichtingen gevoegd bij het afschrift van het proces-verbaal werd verstuurd. Indien de persoon die het voertuig onder zich heeft niet de bestuurder was op het ogenblik van de feiten moet hij eveneens, op de wijze hierboven vermeld, de identiteit van de bestuurder meedelen. De natuurlijke personen die de rechtspersoon in rechte vertegenwoordigen als titularis van de nummerplaat of als houder van het voertuig, zijn ertoe gehouden de nodige maatregelen te nemen om aan deze verplichting te voldoen ». B.2. Volgens dat artikel is de natuurlijke persoon die de rechtspersoon vertegenwoordigt verantwoordelijk voor het meedelen van | l'identité de la personne responsable du véhicule. Cette communication doit avoir lieu dans les quinze jours de l'envoi de la demande de renseignements jointe à la copie du procès-verbal. Si la personne responsable du véhicule n'était pas le conducteur au moment des faits, elle est également tenue de communiquer l'identité du conducteur selon les modalités définies ci-dessus. Les personnes physiques qui représentent la personne morale en droit en tant que titulaire de la plaque d'immatriculation ou en tant que détenteur du véhicule sont tenues de prendre les mesures nécessaires en vue d'assurer le respect de cette obligation ». B.2. Cet article désigne la personne physique représentant la personne |
de identiteit van de bestuurder of van de persoon die het voertuig | morale comme responsable de la communication de l'identité du |
onder zich heeft, wanneer een overtreding op die wet wordt begaan met | conducteur ou de la personne responsable du véhicule lorsqu'une |
een voertuig ingeschreven op naam van die rechtspersoon. | infraction à ces lois est commise avec un véhicule immatriculé au nom |
In geval van niet-mededeling, binnen de opgelegde termijn, van de | de cette personne morale. |
identiteit van de bestuurder of van de verantwoordelijke persoon op | En cas de non-communication, dans le délai imposé, de l'identité du |
het ogenblik van de overtreding, worden de wegens een inbreuk op | conducteur ou de la personne responsable au moment de l'infraction, |
artikel 67ter opgelopen straffen gepreciseerd in artikel 29ter van | les peines encourues pour une infraction à l'article 67ter sont |
dezelfde wetten. | précisées à l'article 29ter des mêmes lois. |
B.3. Bij het arrest nr. 104/2003 van 22 juli 2003 heeft het Hof | B.3. Par l'arrêt n° 104/2003 du 22 juillet 2003, la Cour a considéré |
geoordeeld dat « het niet objectief en redelijk verantwoord [is] dat, | qu'il « n'est pas objectivement et raisonnablement justifié que, pour |
voor misdrijven gepleegd na 2 juli 1999, de personen genoemd in | les infractions commises après le 2 juillet 1999, les personnes |
artikel 67ter van de wet betreffende de politie over het wegverkeer, | mentionnées à l'article 67ter de la loi relative à la police de la |
persoonlijk aansprakelijk blijven voor misdrijven toegerekend aan de | circulation routière restent personnellement responsables des |
rechtspersoon, terwijl artikel 5 van het Strafwetboek op algemene | infractions imputées à la personne morale, alors que l'article 5 du |
wijze in een eigen strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de | Code pénal prévoit de manière générale une responsabilité pénale |
rechtspersoon voorziet » (B.7), maar heeft het vastgesteld dat in de | propre de la personne morale » (B.7), mais a constaté que dans |
interpretatie volgens welke die bepaling impliciet werd gewijzigd bij | l'interprétation selon laquelle cette disposition a été implicitement |
artikel 5 van het Strafwetboek, ze geen onverantwoord verschil in | modifiée par l'article 5 du Code pénal, elle ne créait pas de |
behandeling in het leven riep. | différence de traitement injustifiée. |
B.4. Artikel 5 van het Strafwetboek, ingevoegd bij de wet van 4 mei | B.4. L'article 5 du Code pénal, inséré par la loi du 4 mai 1999, a |
1999, heeft een eigen strafrechtelijke verantwoordelijkheid voor | |
rechtspersonen ingevoerd, onderscheiden en autonoom ten opzichte van | instauré une responsabilité propre des personnes morales, autonome et |
die van de natuurlijke personen die voor de rechtspersoon hebben | distincte de celle des personnes physiques qui ont agi pour la |
gehandeld of dit hebben nagelaten. De wijziging van de in het geding | |
zijnde bepaling die dat artikel impliceert, heeft, in de interpretatie | personne morale ou qui ont omis de le faire. La modification de la |
die door het Hof in zijn voormeld arrest nr. 104/2003 bestaanbaar is | disposition en cause qu'il implique, dans l'interprétation jugée |
geacht met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, betrekking op de | compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution par la Cour |
dans son arrêt n° 104/2003 précité, concerne les règles d'imputabilité | |
regels van toerekenbaarheid van de in artikel 67ter bedoelde | de l'infraction visée par l'article 67ter. |
overtreding. B.5.1. Krachtens artikel 5 van het Strafwetboek moet de rechter die | B.5.1. En vertu de l'article 5 du Code pénal, le juge qui constate que |
vaststelt dat de in het voormelde artikel 67ter bedoelde overtreding | l'infraction prévue par l'article 67ter précité a été commise pour le |
is begaan voor rekening van een rechtspersoon, laatstgenoemde | compte de la personne morale retiendra la responsabilité pénale de |
strafrechtelijk verantwoordelijk stellen. Indien de overtreding | celle-ci. Si l'infraction a été commise exclusivement en raison de |
uitsluitend is begaan wegens het optreden van een geïdentificeerde | l'intervention d'une personne physique identifiée, il condamnera |
natuurlijke persoon, zal hij, van de natuurlijke persoon of de | celle, de la personne physique ou de la personne morale, qui a commis |
rechtspersoon, diegene veroordelen die de zwaarste fout heeft begaan. | la faute la plus grave. Enfin, si la personne physique identifiée a |
Ten slotte kan de rechter, indien de geïdentificeerde natuurlijke | commis la faute sciemment et volontairement, le juge peut la condamner |
persoon de fout wetens en willens heeft gepleegd, hem samen met de | en même temps que la personne morale responsable. |
verantwoordelijke rechtspersoon veroordelen. | |
B.5.2. In het arrest nr. 24/2005 van 26 januari 2005 heeft het Hof | B.5.2. Dans l'arrêt n° 24/2005 du 26 janvier 2005, la Cour a considéré |
geoordeeld dat in geval van niet-mededeling van de identiteit van de | qu'en cas de non-communication de l'identité du conducteur ou de la |
bestuurder of van de persoon die een voertuig onder zich heeft op het | personne responsable d'un véhicule au moment de l'infraction, « il |
ogenblik van de overtreding, « het, met toepassing van artikel 5 van | revient au juge, en application de l'article 5 du Code pénal, soit de |
het Strafwetboek, aan de rechter toekomt ofwel te beslissen wie van de | décider qui, de la personne morale titulaire de l'immatriculation du |
rechtspersoon die houder is van de nummerplaat van het voertuig of van | véhicule, ou de la personne physique identifiée ayant négligé de |
de natuurlijke persoon die is geïdentificeerd als diegene die heeft | transmettre les informations demandées, doit être condamnée, soit de |
nagelaten de gevraagde informatie over te zenden, moet worden | |
veroordeeld, ofwel de beide personen te veroordelen » (B.11), door op | condamner les deux personnes » (B.11), en leur appliquant les peines |
hen de in het voormelde artikel 29ter bedoelde straffen toe te passen. | prévues à l'article 29ter précité. |
Het Hof heeft dus beslist dat de verschillende regels van | La Cour a donc décidé que les règles différentes d'imputabilité de |
toerekenbaarheid van de in artikel 67ter bedoelde overtreding, wanneer | l'infraction visée à l'article 67ter lorsque celle-ci est commise par |
deze is begaan door een natuurlijke persoon of een rechtspersoon, « | une personne physique ou une personne morale « sont liées à la nature |
verband [houden] met de aard van de persoon die de overtreding heeft | de la personne auteur de l'infraction » et « reposent sur un critère |
begaan » en dat zij « op een objectief en relevant criterium | objectif et pertinent et sont proportionnées à l'objectif poursuivi » |
[berusten] en [...] evenredig [zijn] met de nagestreefde doelstelling | |
» (B.12). | (B.12). |
Ten aanzien van de prejudiciële vraag | Quant à la question préjudicielle |
B.6. De verwijzende rechter vraagt het Hof of artikel 67ter | B.6. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité de l'article |
bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre | 67ter avec les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que cette |
die bepaling een verschil in behandeling invoert onder de slachtoffers | disposition instaure une différence de traitement entre les victimes |
van een verkeersongeval naargelang het voertuig waarmee het ongeval is | d'un accident de circulation selon que le véhicule qui a causé |
veroorzaakt en waarmee vluchtmisdrijf is gepleegd, ingeschreven is op | l'accident et a pris la fuite est immatriculé au nom d'une personne |
naam van een natuurlijke persoon of op naam van een rechtspersoon : in | physique ou au nom d'une personne morale : dans le premier cas, |
het eerste geval voert artikel 67bis van de wetten betreffende de | l'article 67bis des lois relatives à la police de la circulation |
politie over het wegverkeer een vermoeden in tot bewijs van het | routière instaure une présomption jusqu'à preuve du contraire que les |
tegendeel dat de overtredingen werden begaan door de houder van de | infractions ont été commises par le titulaire de la plaque |
nummerplaat, terwijl, in het tweede geval, artikel 67ter enkel | d'immatriculation, tandis que, dans le second cas, l'article 67ter |
voorziet in de verplichting om de identiteit van de bestuurder mee te | prévoit seulement l'obligation de communiquer l'identité du conducteur |
delen of, bij ontstentenis daarvan, van de persoon die het voertuig | ou, à défaut, de la personne responsable du véhicule, sans que le |
onder zich heeft, zonder dat de niet-inachtneming van die verplichting | non-respect de cette obligation soit sanctionné de manière à permettre |
op dusdanige wijze wordt bestraft dat de verkeersovertredingen en het | d'imputer les infractions de roulage et le délit de fuite à une |
vluchtmisdrijf ten laste kunnen worden gelegd van een natuurlijke | |
persoon of van de rechtspersoon. | personne physique ou à la personne morale. |
B.7.1. Artikel 67bis, ingevoegd bij de wet van 4 augustus 1996 in de | B.7.1. L'article 67bis inséré par la loi du 4 août 1996 dans les lois |
wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij | relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par |
het koninklijk besluit van 16 maart 1968, bepaalt : | l'arrêté royal du 16 mars 1968, dispose : |
« Wanneer een overtreding van deze wet en haar uitvoeringsbesluiten is | « Lorsqu'une infraction à la présente loi et à ses arrêtés d'exécution |
est commise avec un véhicule à moteur, immatriculé au nom d'une | |
begaan met een motorvoertuig, ingeschreven op naam van een natuurlijke | personne physique et que le conducteur n'a pas été identifié au moment |
persoon, en de bestuurder bij de vaststelling van de overtreding niet | de la constatation de l'infraction, cette infraction est censée avoir |
geïdentificeerd werd, wordt vermoed dat deze is begaan door de | été commise par le titulaire de la plaque d'immatriculation du |
titularis van de nummerplaat van het voertuig. Het vermoeden van | véhicule. La présomption de culpabilité peut être renversée par tout |
schuld kan worden weerlegd met elk [rechts]middel ». | moyen de droit ». |
Wat de in het geding zijnde wet een « vermoeden van schuld » noemt, | Ce que la loi appelle une « présomption de culpabilité » consiste en |
betreft een verlichting van de bewijslast die rust op het openbaar | un allègement de la preuve qui pèse sur le ministère public. |
ministerie. Dat wettelijk vermoeden van toerekenbaarheid is weerlegbaar, vermits | Cette présomption légale d'imputabilité est réfragable, puisqu'elle |
het het bewijs van het tegendeel « met elk rechtsmiddel » mogelijk | permet la preuve contraire « par tout moyen de droit », de sorte que |
maakt, zodat het Hof in het arrest nr. 27/2000 van 21 maart 2000 heeft | la Cour a estimé, dans l'arrêt n° 27/2000 du 21 mars 2000, qu'elle « |
geoordeeld dat het « geen onverantwoorde inbreuk [maakt] op het | ne porte pas une atteinte injustifiée à la présomption d'innocence |
vermoeden van onschuld waarvan artikel 6.2 van het Europees Verdrag | dont l'article 6.2 de la Convention européenne des droits de l'homme |
voor de Rechten van de Mens de uitdrukking is » (B.4). | est l'expression » (B.4). |
B.7.2. Artikel 67ter van dezelfde wetten voorziet, zoals in | B.7.2. L'article 67ter des mêmes lois prévoit, comme il a été rappelé |
herinnering is gebracht in B.2, in geval van verkeersovertreding | en B.2, en cas d'infraction de roulage commise par un véhicule |
begaan met een voertuig dat is ingeschreven op naam van een | |
rechtspersoon, in een verplichting tot mededeling van de identiteit | immatriculé au nom d'une personne morale, une obligation de |
van de bestuurder of van de persoon die het voertuig onder zich heeft, | communication de l'identité du conducteur ou du responsable du |
waarbij de niet-inachtneming van die verplichting wordt bestraft bij | véhicule, le non-respect de cette obligation étant sanctionné par |
het voormelde artikel 29ter. | l'article 29ter précité. |
Zoals is gepreciseerd in de parlementaire voorbereiding, houdt artikel | Comme il a été précisé dans les travaux préparatoires, l'article 29ter |
29ter « dus geen boete [in] voor de begane verkeersovertreding, maar | « ne sanctionne donc pas l'infraction au Code de la route, mais la |
wel voor het niet meedelen van de identiteit van de bestuurder » | non-communication de l'identité du conducteur » (Doc. parl., Chambre, |
(Parl. St., Kamer, 1995-1996, nr. 577/7, pp. 20-21). | 1995-1996, n° 577/7, pp. 20-21). |
Het in het geding zijnde artikel 67ter strekt aldus ertoe de | L'article 67ter en cause vise ainsi à permettre l'identification des |
identificatie mogelijk te maken van de daders van | auteurs d'infractions de roulage, sans toutefois prévoir une règle |
verkeersovertredingen zonder echter te voorzien in een bijzondere | |
regel van toerekenbaarheid van die overtredingen in geval van | |
niet-nakoming - ook al wordt die strafrechtelijk bestraft met | particulière d'imputabilité de ces infractions en cas de manquement - |
toepassing van artikel 5 van het Strafwetboek - van de verplichting | fût-il pénalement sanctionné en application de l'article 5 du Code |
tot mededeling. | pénal - à l'obligation de communication. |
B.7.3. Met zijn prejudiciële vraag werpt de verwijzende rechter de | B.7.3. Par la formulation de sa question préjudicielle, le juge a quo |
kwestie op van de grondwettigheid van artikel 67ter, in zoverre het | soulève la question de la constitutionnalité de l'article 67ter en ce |
niet voorziet in een vermoeden van toerekenbaarheid dat analoog is met | qu'il ne prévoit pas de présomption d'imputabilité analogue à celle |
datgene waarin artikel 67bis voorziet. | prévue par l'article 67bis. |
B.8. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 4 augustus | B.8. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 4 août 1996, |
1996, waarbij de artikelen 67bis en 67ter zijn ingevoegd in de wetten | qui a inséré les articles 67bis et 67ter dans les lois relatives à la |
betreffende de politie over het wegverkeer, blijkt dat de wetgever, | police de la circulation routière, que le législateur a entendu |
maatregelen heeft willen nemen met oog op een actieve aanpak van de | prendre des mesures pour combattre l'insécurité routière. Il a voulu |
verkeersonveiligheid. Hij heeft, uit zorg voor preventie, het onbemand | rendre possible juridiquement et techniquement la constatation |
verbaliseren juridisch-technisch mogelijk willen maken aangezien de | d'infractions sans la présence d'agents, dans un souci de prévention, |
pakkans de bestuurders aanzet tot inachtneming van de verkeersregels. | le risque de contrôle incitant les conducteurs au respect des règles |
Hij heeft eveneens een controletechniek willen invoeren die minder | de circulation. Il a voulu aussi permettre une technique de contrôle |
inzet van menselijke middelen met zich meebrengt (Parl. St., Kamer, | qui entraîne moins d'affectation de moyens humains (Doc. parl., |
1995-1996, nr. 577/1, pp. 1 en 2; nr. 577/7, p. 4). | Chambre, 1995-1996, n° 577/1, pp. 1 et 2; n° 577/7, p. 4). |
B.9.1. Ofschoon de wetgever op wettige wijze vermag aan te nemen dat, | B.9.1. Si le législateur peut légitimement considérer, comme la Cour |
zoals het Hof heeft beslist in het arrest nr. 27/2000 van 21 maart | l'a décidé dans l'arrêt n° 27/2000 du 21 mars 2000, que lorsqu'une |
2000, wanneer een overtreding is begaan met een motorvoertuig | infraction a été commise au moyen d'un véhicule automoteur immatriculé |
ingeschreven op naam van een natuurlijke persoon, « de dader van die | au nom d'une personne physique, « cette infraction a normalement pour |
overtreding normalerwijze de persoon is die het voertuig op zijn naam | auteur la personne qui a fait immatriculer le véhicule à son nom » |
heeft laten inschrijven » (B.4), kan die vaststelling evenwel niet | (B.4), ce constat ne peut toutefois pas s'appliquer au cas d'une |
worden toegepast op het geval van een verkeersovertreding die werd | infraction de roulage commise par un véhicule immatriculé au nom d'une |
begaan met een voertuig dat is ingeschreven op naam van een | |
rechtspersoon. | personne morale. |
De kenmerken zelf van de rechtspersoon staan immers eraan in de weg | En effet, les caractéristiques mêmes de la personne morale empêchent |
dat een vermoeden kan worden ingesteld in verband met de identiteit | de pouvoir établir une présomption quant à l'identité de l'auteur de |
van de dader van de overtreding. Het is overigens om reden van die | l'infraction. C'est d'ailleurs en raison de cette impossibilité |
onmogelijkheid om een rechtstreeks verband vast te stellen tussen het | d'établir une relation directe entre le véhicule qui a commis |
voertuig waarmee de overtreding is begaan, wanneer dat voertuig is | l'infraction, lorsque ce véhicule est immatriculé au nom d'une |
ingeschreven op naam van een rechtspersoon, en de dader van de | personne morale, et l'auteur de l'infraction - personne physique ou |
overtreding - natuurlijke persoon of rechtspersoon - dat artikel 67ter | morale - que l'article 67ter prévoit une obligation de communication. |
in een verplichting tot mededeling voorziet. | |
B.9.2. Het zou bovendien kennelijk strijdig zijn met de in artikel | B.9.2. Il serait en outre manifestement contraire à l'objectif |
67ter nagestreefde doelstelling dat de niet-inachtneming van de in die | poursuivi par l'article 67ter que le non-respect de l'obligation de |
bepaling voorgeschreven verplichting tot mededeling de toepassing | communication prescrite dans cette disposition entraîne l'application |
teweegbrengt van een « vermoeden van schuld » ten laste van één van de | d'une « présomption de culpabilité » à charge d'une des personnes |
in artikel 67ter bedoelde natuurlijke personen of van de rechtspersoon, vermits een dergelijk vermoeden in sommige gevallen precies ertoe zou kunnen aanzetten de in de in het geding zijnde bepaling bedoelde verplichting tot mededeling te schenden. B.9.3. Bovendien heeft, in tegenstelling tot wat de verwijzende rechter veronderstelt, de ontstentenis van een wettelijk vermoeden van toerekenbaarheid in de in het geding zijnde bepaling niet tot gevolg dat wordt verhinderd dat de verkeersovertredingen en het vluchtmisdrijf ten laste worden gelegd van een natuurlijke persoon of een rechtspersoon, maar die tenlastelegging zal dienen te gebeuren door de rechter volgens de regels van het gemeen recht. B.10. De verschillende regels van toerekenbaarheid van de verkeersovertredingen wanneer deze zijn begaan door een natuurlijke | physiques visées à l'article 67ter ou de la personne morale, puisqu'une telle présomption pourrait, en certains cas, inciter précisément à violer l'obligation de communication prévue par la disposition en cause. B.9.3. En outre, contrairement à ce que suppose le juge a quo, l'absence d'une présomption légale d'imputabilité dans la disposition en cause n'a pas pour effet d'empêcher l'imputation des infractions de roulage et du délit de fuite à une personne physique ou morale, mais cette imputation devra être faite par le juge selon les règles du droit commun. B.10. Les règles différentes d'imputabilité des infractions de roulage lorsque celles-ci sont commises par une personne physique ou une |
persoon of een rechtspersoon houden verband met de aard van de persoon | personne morale sont liées à la nature de la personne auteur de ces |
welke die overtredingen heeft begaan. Zij berusten op een objectief en | infractions. Elles reposent sur un critère objectif et pertinent et |
relevant criterium en zijn evenredig met de nagestreefde doelstelling. | sont proportionnées à l'objectif poursuivi. La différence de |
Het daaruit volgende verschil in behandeling tussen de slachtoffers | traitement qui en découle entre les victimes d'un accident de la |
van een verkeersongeval is niet onbestaanbaar met de artikelen 10 en | circulation n'est pas incompatible avec les articles 10 et 11 de la |
11 van de Grondwet. | Constitution. |
B.11. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.11. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 67ter van de wetten betreffende de politie over het | L'article 67ter des lois relatives à la police de la circulation |
wegverkeer, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 16 maart | routière, coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1968, ne viole pas |
1968, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 11 januari 2007. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 11 janvier 2007. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |