← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 138/2006 van 14 september 2006 Rolnummer 3783 In zake
: de prejudiciële vragen over artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de structuur en de
accijnstarieven inzake minerale olie, gesteld door het Ho Het Arbitragehof, samengesteld
uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 138/2006 van 14 september 2006 Rolnummer 3783 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, gesteld door het Ho Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...) | Extrait de l'arrêt n° 138/2006 du 14 septembre 2006 Numéro du rôle : 3783 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits d'accise sur les huiles mi La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 138/2006 van 14 september 2006 | Extrait de l'arrêt n° 138/2006 du 14 septembre 2006 |
Rolnummer 3783 | Numéro du rôle : 3783 |
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 23 van de wet van 22 | En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 23 de la |
oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake | loi du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits |
minerale olie, gesteld door het Hof van Cassatie. | d'accise sur les huiles minérales, posées par la Cour de cassation. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters | composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. |
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. | Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Arts, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij arrest van 27 september 2005 in zake D. Baerts tegen de Belgische | Par arrêt du 27 septembre 2005 en cause de D. Baerts contre l'Etat |
Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is | belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage |
ingekomen op 10 oktober 2005, heeft het Hof van Cassatie de volgende | le 10 octobre 2005, la Cour de cassation a posé les questions |
prejudiciële vragen gesteld : | préjudicielles suivantes : |
1. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 1. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, lu en | |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, samen gelezen | combinaison avec l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles |
met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | 10 et 11 de la Constitution ainsi que l'article 6.1 de la Convention |
en artikel 6.1 EVRM, in de mate het aan de strafrechter geen enkele | de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales, |
marge overlaat ter beoordeling van de erin bepaalde geldboete van | dans la mesure où il ne laisse au juge répressif aucune marge pour |
apprécier l'amende qui y est prévue, égale au décuple des droits en | |
tienmaal de ontdoken rechten, terwijl de strafbepalingen van gemeen | jeu, alors que les dispositions pénales de droit commun, en prévoyant |
recht, door te voorzien in een minimum en maximum of in de toepassing | un minimum et un maximum ou l'application de circonstances |
van verzachtende omstandigheden, aan de strafrechter de mogelijkheid | atténuantes, offrent au juge répressif la possibilité de déterminer |
bieden om in zekere mate de zwaarte van de straf zelf te bepalen op | lui-même dans une certaine mesure le taux de la peine en fonction des |
grond van de concrete omstandigheden van de zaak en van de algemene | circonstances concrètes de la cause et des principes généraux de |
rechtsbeginselen, waaronder het evenredigheidsbeginsel ? »; | droit, parmi lequel le principe de proportionnalité ? »; |
2. « Schendt artikel 23 van de wet van 23 [lees : 22] oktober 1997 | 2. « L'article 23 de la loi du 23 [lire 22] octobre 1997 relative à la |
structure et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, lu | |
betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, | en combinaison avec l'article 7 de la même loi, viole-t-il les |
samen gelezen met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 | articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec |
van de Grondwet, gelezen in samenhang met artikel 6.1 EVRM, in de mate | l'article 6.1 de la Convention de sauvegarde des droits de l'homme et |
het aan de strafrechter niet toelaat bij toepassing van verzachtende | des libertés fondamentales, dans la mesure où il ne permet pas au juge |
omstandigheden de erin bepaalde geldboete van tienmaal de ontdoken | répressif, en cas d'application de circonstances atténuantes, de |
modérer l'amende qui y est prévue, égale au décuple des droits en jeu, | |
rechten te matigen, terwijl het wel die ruimte overlaat aan de | alors qu'il laisse cette latitude à l'administration, laquelle est |
administratie, die krachtens artikel 263 AWDA, toegelaten wordt in | autorisée, en vertu de l'article 263 de la L.G.D.A., à transiger en |
aanwezigheid van verzachtende omstandigheden terzake te transigeren ? »; | l'espèce en présence de circonstances atténuantes ? »; |
3. « Schendt artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | 3. « L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 relative à la structure |
et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales, lu en | |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie, samen gelezen | combinaison avec l'article 7 de la même loi, viole-t-il les articles |
met artikel 7 van dezelfde wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 6.1 de |
gelezen in samenhang met artikel 6.1 EVRM, in de mate het aan de | la Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés |
fondamentales, dans la mesure où il n'offre pas au juge répressif la | |
strafrechter geen mogelijkheid biedt de erin bepaalde geldboete van | possibilité de modérer l'amende qui y est prévue, égale au décuple des |
tienmaal de ontdoken rechten te matigen op grond van de omvang van de | droits en jeu selon l'importance de la fraude constatée, alors que |
vastgestelde fraude, terwijl artikel 239 AWDA bij vergelijkbare fraude | l'article 239 de la L.G.D.A. prévoit, pour une fraude comparable, une |
voorziet in een geldboete van tienmaal of van tweemaal de ontdoken | amende égale au décuple ou au double des droits en jeu, en fonction de |
rechten, naargelang van de omvang van de fraude ? ». | l'importance de la fraude ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vragen betreffen artikel 23 van de wet van 22 | B.1. Les questions préjudicielles portent sur l'article 23 de la loi |
oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake | du 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits |
minerale olie (hierna wet van 22 oktober 1997), in samenhang gelezen | d'accise sur les huiles minérales (ci-après : loi du 22 octobre 1997), |
met artikel 7 van dezelfde wet, vóór een wijziging ervan bij het | lu en combinaison avec l'article 7 de la même loi, avant sa |
koninklijk besluit van 29 februari 2004 tot wijziging van de wet 22 | modification par l'arrêté royal du 29 février 2004 modifiant la loi du |
oktober 1997 betreffende de structuur en de accijnstarieven inzake | 22 octobre 1997 relative à la structure et aux taux des droits |
minerale olie en vóór de opheffing ervan bij artikel 442 van de | d'accise sur les huiles minérales et avant son abrogation par |
programmawet van 22 december 2004. | l'article 442 de la loi-programme du 22 décembre 2004. |
Artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997, zoals gewijzigd bij het | L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997, tel qu'il a été modifié par |
koninklijk besluit van 20 juli 2000 houdende uitvoering van de wet van | l'arrêté royal du 20 juillet 2000 « portant exécution de la loi du 26 |
26 juni 2000 betreffende de invoering van de euro in de wetgeving die | juin 2000 relative à l'introduction de l'euro dans la législation |
betrekking heeft op aangelegenheden zoals bedoeld in artikel 78 van de | concernant les matières visées à l'article 78 de la Constitution et |
Grondwet en die ressorteert onder het Ministerie van Financiën, luidt : | qui relève du ministère des Finances », énonce : |
« Elke overtreding van deze wet waardoor de invorderbaarheid van de in | « Toute infraction aux dispositions de la présente loi ayant effet de |
artikel 7 bedoelde accijns en bijzondere accijns ontstaat, wordt | rendre exigibles les droits d'accise et les droits d'accise spéciaux |
bestraft met een geldboete van tienmaal de ontdoken rechten met een | fixés par l'article 7, est punie d'une amende égale au décuple des |
minimum van 250 EUR. | droits en jeu avec un minimum de 250 EUR. |
In geval van herhaling wordt de geldboete verdubbeld. | L'amende est doublée en cas de récidive. |
Ongeacht genoemde strafbepalingen worden de producten waarop accijns | Indépendamment de la peine énoncée ci-dessus, les produits pour |
is verschuldigd, de bij de overtreding gebruikte vervoermiddelen | lesquels l'accise est exigible, les moyens de transport utilisés pour |
alsmede de voorwerpen die bij de overtreding hebben gediend of daartoe | l'infraction, de même que les objets employés ou destinés à la |
waren bestemd, in beslag genomen en verbeurdverklaard. | perpétration de la fraude, sont saisis et la confiscation en est |
Bovendien worden de overtreders bestraft met een gevangenisstraf van | prononcée. En outre, les délinquants encourent une peine d'emprisonnement de |
vier tot twaalf maanden : | quatre mois à un an lorsque : |
1° wanneer de in artikel 3 bedoelde producten zijn vervaardigd zonder | 1° des produits tombant sous l'application de l'article 3, sont |
voorafgaande aangifte of werden onttrokken aan de voorgeschreven | fabriqués sans déclaration préalable ou soustraits à la prise en |
debitering die de heffing van het recht verzekert; | charge prescrite en vue d'assurer la perception de l'accise; |
2° wanneer het bedrog wordt gepleegd hetzij in een geheime inrichting, | 2° la fraude est pratiquée soit dans un établissement clandestin, soit |
hetzij in een regelmatig gevestigde fabriek doch elders dan in de | dans une usine régulièrement établie mais ailleurs que dans les locaux |
aangegeven lokalen ». | dûment déclarés ». |
Artikel 7 stelt de diverse accijnstarieven vast. | L'article 7 fixe les montants respectifs de l'accise. |
Uit de prejudiciële vragen blijkt dat zij in werkelijkheid zijn | Les questions préjudicielles font apparaître qu'elles sont en réalité |
beperkt tot het eerste lid van artikel 23 van de wet van 22 oktober | limitées à l'alinéa 1er de l'article 23 de la loi du 22 octobre 1997, |
1997, zodat het Hof zijn onderzoek daartoe beperkt. | de sorte que la Cour restreint son examen à cette disposition. |
B.2. Artikel 23, eerste lid, van de wet van 22 oktober 1997 bestraft | B.2. L'article 23, alinéa 1er, de la loi du 22 octobre 1997 prévoit |
que toute infraction ayant pour effet de rendre exigibles les droits | |
elke overtreding waardoor de invorderbaarheid van de in artikel 7 | d'accise et les droits d'accise spéciaux fixés par l'article 7 sera |
bedoelde accijns en bijzondere accijns ontstaat met een geldboete die | punie d'une amende invariable, égale au décuple des droits en jeu avec |
onveranderlijk is bepaald op tienmaal de ontdoken rechten met een | |
minimum van 250 euro, zonder dat is voorzien in een minimum- en een | un minimum de 250 euros, sans que soient prévues une peine minimale et |
maximumstraf waartussen de strafrechter kan kiezen. Evenmin staat de | une peine maximale entre lesquelles le juge pourrait choisir. La |
in het geding zijnde bepaling de rechter toe rekening te houden met | disposition litigieuse ne permet pas davantage au juge de prendre en |
verzachtende omstandigheden. Aldus beperkt artikel 23, eerste lid, van | compte des circonstances atténuantes. L'article 23, alinéa 1er, de la |
de wet van 22 oktober 1997 de beoordelingsvrijheid van de rechter | loi du 22 octobre 1997 restreint dès lors la liberté d'appréciation du |
inzake de op te leggen straf. | juge pour ce qui est de la peine à infliger. |
De verwijzende rechter verzoekt het Hof aan de hand van drie | |
prejudiciële vragen te onderzoeken of die bepaling hierdoor de | Le juge a quo demande à la Cour, par trois questions préjudicielles, |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel | d'examiner si cette disposition viole dès lors les articles 10 et 11 |
6.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, schendt. | de la Constitution et l'article 6.1 de la Convention européenne des |
droits de l'homme, lus en combinaison. | |
La première question préjudicielle invite la Cour à opérer une | |
De eerste prejudiciële vraag noopt tot een vergelijking met het gemeen | comparaison par rapport au droit pénal commun, qui permet généralement |
strafrecht, waar de rechter doorgaans de straf kan bepalen binnen de | au juge de déterminer la peine dans les limites d'une peine minimale |
perken van een door de wet vastgestelde minimum- en maximumstraf en | et maximale fixées par la loi et de tenir compte de circonstances |
rekening kan houden met verzachtende omstandigheden om een straf op te | atténuantes pour infliger une sanction en deçà du minimum légal |
leggen beneden het wettelijk bepaalde minimum (artikelen 79 tot 85 van | (articles 79 à 85 du Code pénal). |
het Strafwetboek). | |
In de tweede prejudiciële vraag wordt het Hof gevraagd de bevoegdheid | La deuxième question préjudicielle invite la Cour à comparer les |
van de strafrechter te vergelijken met die van de Administratie der | pouvoirs du juge répressif avec ceux de l'Administration des douanes |
Douane en Accijnzen, die, met toepassing van artikel 263 van het | et accises, laquelle peut, par application de l'article 263 de |
koninklijk besluit van 18 juli 1977 houdende coördinatie van de | l'arrêté royal du 18 juillet 1977 portant coordination des |
algemene bepalingen inzake douane en accijnzen (hierna A.W.D.A.), met | dispositions générales relatives aux douanes et accises (ci-après : |
name omtrent de geldboete kan transigeren « zo dikwijls verzachtende | L.G.D.A.), transiger, notamment à propos de l'amende « toutes et |
omstandigheden de zaak vergezellen, of als aannemelijk kan worden | autant de fois que l'affaire sera accompagnée de circonstances |
atténuantes, et qu'on pourra raisonnablement supposer que l'infraction | |
gehouden dat het misdrijf eerder aan verzuim of abuis, dan aan een | doit être attribuée plutôt à une négligence ou erreur qu'à l'intention |
oogmerk van opzettelijke fraude moet worden toegeschreven ». | de fraude préméditée ». |
In de derde prejudiciële vraag wordt de geldboete gelijk aan tienmaal | La troisième question compare l'amende égale au décuple des droits |
de ontdoken rechten bepaald in artikel 23, eerste lid, van de wet van | éludés, prévue à l'article 23, alinéa 1er, de la loi du 22 octobre |
22 oktober 1997, vergeleken met de geldboete bepaald in artikel 239 | 1997, à l'amende prévue à l'article 239 de la L.G.D.A., qui énonce : |
van de A.W.D.A., dat luidt : « § 1. Wanneer bij de verificatie van accijnsgoederen die onder | « § 1er. Lorsqu'à la vérification en détail de marchandises d'accises |
accijnsverband worden vervoerd naar een geoorloofde bestemming, een | acheminées sous régime d'accise vers une destination autorisée, il |
tekort wordt bevonden ten opzichte van de aangifte inzake accijnzen of | sera constaté un manquant par rapport à la déclaration en matière |
van het afgegeven accijnsdocument, verbeurt de aangever of de houder | d'accise ou au document d'accise délivré, le déclarant ou le titulaire |
van het afgegeven document, uit dien hoofde, een boete van tienmaal de | du document délivré encourra, de ce chef, une amende égale au décuple |
accijnzen op het tekort verbonden gedeelte. | de l'accise due sur la quantité manquante. |
§ 2. De bij § 1 vastgestelde geldboete is beperkt tot tweemaal de | § 2. L'amende prévue au § 1er sera réduite au double de l'accise due |
accijnzen op het tekort bevonden gedeelte, indien dat tekort niet meer | sur la quantité reconnue manquante lorsque celle-ci n'excédera pas un |
bedraagt dan een twaalfde van de aangegeven of in het document | douzième de la quantité déclarée ou mentionnée au document. |
vermelde hoeveelheid. | |
§ 3. Ongeacht de bij de § 1 en 2 opgelegde boete, moeten de accijnzen | § 3. Indépendamment des amendes prévues aux §§ 1er et 2, les droits |
op het tekort bevonden gedeelte worden betaald ». | d'accise sur la quantité reconnue manquante devront être acquittés ». |
B.3. Artikel 23 van de wet van 22 oktober 1997 maakt deel uit van het | B.3. L'article 23 de la loi du 22 octobre 1997 s'inscrit dans le cadre |
douanestrafrecht, dat behoort tot het bijzonder strafrecht en waarmee | du droit pénal douanier, qui relève du droit pénal spécial et par |
de wetgever, via een eigen systeem voor strafrechtelijke opsporing en | lequel le législateur, sur la base d'un système spécifique de |
vervolging, de omvang en de frequentie van de fraude wil bestrijden in | recherche et de poursuite pénales, entend combattre l'ampleur et la |
fréquence des fraudes dans une matière particulièrement technique | |
een bijzonder technische en vaak grensoverschrijdende materie die mede | relative à des activités souvent transfrontalières et régie en grande |
grotendeels door een uitgebreide Europese regelgeving wordt beheerst. | partie par une abondante réglementation européenne. La répression des |
De bestraffing van de inbreuken op de douane- en accijnsgoederen wordt | infractions en matière de douanes et accises est souvent rendue |
vaak bemoeilijkt door het hoge aantal personen dat bij de handel is | difficile par le nombre de personnes qui interviennent dans le |
betrokken en door de mobiliteit van de goederen waarop de rechten | commerce et par la mobilité des marchandises sur lesquelles les droits |
verschuldigd zijn. | sont dus. |
In dat kader heeft de wetgever op douane- en accijnsmisdrijven zeer | Dans ce cadre, le législateur a assorti d'amendes très lourdes les |
zware geldboeten gesteld om te beletten dat fraude zou worden gepleegd | infractions en matière de douanes et accises pour empêcher que des |
met het oog op de enorme winst die men ermee kan maken. Ter | fraudes soient commises en vue d'obtenir les gains énormes qu'elles |
verantwoording van het hoge karakter van de geldboete werd steeds | peuvent engendrer. En vue de justifier la lourdeur de l'amende, il a |
staande gehouden dat die niet alleen een individuele straf met een | toujours été soutenu que celle-ci non seulement constituerait une |
ernstig ontradend karakter voor de dader zou uitmaken maar ook het | peine individuelle assortie d'un caractère fortement dissuasif pour |
herstel van de gestoorde economische orde en het verzekeren van de | l'auteur, mais viserait également à rétablir l'ordre économique |
heffingen van de verschuldigde belastingen zou beogen. Het verlenen | perturbé et à assurer la perception des impôts dus. Le fait de |
aan de strafrechter van de mogelijkheid om verzachtende omstandigheden | permettre au juge répressif de tenir compte de circonstances |
toe te passen zou onverenigbaar zijn met de doelstelling de fiscale | atténuantes serait incompatible avec l'objectif consistant à réprimer |
fraude te bestraffen. | la fraude fiscale. |
B.4. Vermits de prejudiciële vragen in essentie de bevoegdheid van de | B.4. Puisqu'elles portent essentiellement sur la compétence du juge |
strafrechter betreffen om de straftoemeting te bepalen en die aan te | répressif pour fixer le taux de la peine et l'adapter aux |
passen aan de concrete omstandigheden van de zaak door de in artikel | circonstances concrètes de la cause en modérant l'amende visée à |
23, eerste lid, van de wet van 22 oktober 1997 voorgeschreven geldboete te matigen, worden ze samen behandeld. B.5.1. Onder voorbehoud dat hij geen maatregel mag nemen die kennelijk onredelijk is, vermag de democratisch gekozen wetgever het repressief beleid zelf vast te stellen en aldus de beoordelingsvrijheid van de rechter uit te sluiten. De wetgever heeft nochtans meermaals geopteerd voor de individualisering van straffen door de rechter de keuze te laten, die is begrensd door een minimum en een maximum, wat de strengheid van de straf betreft, door het hem mogelijk te maken rekening te houden met verzachtende omstandigheden waardoor hij een straf beneden het wettelijk minimum kan opleggen, en door hem toe te staan maatregelen tot uitstel en tot opschorting van de uitspraak toe te kennen. B.5.2. Dat de rechter de straf niet kan verzachten tot onder de grenzen gesteld bij de in het geding zijnde bepaling, komt voort uit | l'article 23, alinéa 1er, de la loi du 22 octobre 1997, les trois questions préjudicielles sont traitées ensemble. B.5.1. Sous la réserve qu'il ne peut prendre une mesure manifestement déraisonnable, le législateur démocratiquement élu peut vouloir déterminer lui-même la politique répressive et exclure ainsi le pouvoir d'appréciation du juge. Le législateur a toutefois opté à diverses reprises pour l'individualisation des peines, en abandonnant au juge un choix, limité par un maximum et un minimum, quant à la sévérité de la peine, en lui permettant de tenir compte de circonstances atténuantes qui l'autorisent à infliger une peine inférieure au minimum légal et en l'autorisant à accorder des mesures de sursis et de suspension du prononcé. B.5.2. L'impossibilité pour le juge d'adoucir la peine en deçà des |
het feit dat, bij gebrek aan een uitdrukkelijke bepaling in de | limites fixées par la disposition en cause provient de ce qu'en |
bijzondere strafwet, de bepalingen van het Strafwetboek met betrekking | l'absence d'une disposition expresse dans la loi pénale particulière, |
tot de verzachtende omstandigheden niet kunnen worden toegepast | les dispositions du Code pénal relatives aux circonstances atténuantes |
(artikel 100 van het Strafwetboek). B.5.3. Het staat aan de wetgever te oordelen of het wenselijk is de rechter te dwingen tot gestrengheid wanneer een inbreuk het algemeen belang schaadt, vooral in een aangelegenheid die, zoals te dezen, aanleiding geeft tot een aanzienlijke fraude. Die gestrengheid kan niet alleen de omvang van de geldboete betreffen, maar ook de aan de rechter geboden mogelijkheid om de straf tot onder de gestelde grenzen te verminderen wanneer verzachtende omstandigheden aanwezig zijn. Het Hof zou een dergelijke keuze alleen kunnen afkeuren indien die kennelijk onredelijk zou zijn of indien de in het geding zijnde bepaling ertoe zou leiden aan een categorie van beklaagden het recht op een eerlijk proces voor een onafhankelijke en onpartijdige | ne peuvent être appliquées (article 100 du Code pénal). B.5.3. Il appartient au législateur d'apprécier s'il est souhaitable de contraindre le juge à la sévérité quand une infraction nuit particulièrement à l'intérêt général, spécialement dans une matière qui, comme en l'espèce, donne lieu à une fraude importante. Cette sévérité peut concerner non seulement le niveau de la peine pécuniaire, mais aussi la faculté offerte au juge d'adoucir la peine en deçà des limites fixées s'il existe des circonstances atténuantes. La Cour ne pourrait censurer pareil choix que si celui-ci était manifestement déraisonnable ou si la disposition litigieuse avait pour effet de priver une catégorie de prévenus du droit à un procès |
instantie, zoals gewaarborgd bij artikel 6.1 van het Europees Verdrag | équitable devant une juridiction impartiale et indépendante, garanti |
voor de Rechten van de Mens, te ontzeggen. | par l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme. |
B.6.1. De wijze waarop de geldboete is bepaald in artikel 23, eerste | B.6.1. La manière dont l'amende est déterminée par l'article 23, |
lid, van de wet van 22 oktober 1997 beantwoordt aan de door de | alinéa 1er, de la loi du 22 octobre 1997 répond aux objectifs |
wetgever nagestreefde doeleinden zoals uiteengezet in B.3. | poursuivis par le législateur tels qu'ils ont été exposés en B.3. |
B.6.2. Met zijn arrest nr. 60/2002 van 28 maart 2002 heeft het Hof | B.6.2. Par son arrêt n° 60/2002 du 28 mars 2002, la Cour a jugé que la |
geoordeeld dat de in het geding zijnde wet de artikelen 10 en 11 van | loi en cause ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution « |
de Grondwet niet schond « doordat zij, in gevallen waarin geen | |
transactie mogelijk is, niet voorziet in het in aanmerking nemen van | en ce qu'elle ne prévoit pas, dans les cas où aucune transaction n'est |
verzachtende omstandigheden ». | possible, la prise en considération de circonstances atténuantes ». |
B.6.3. De situatie moet opnieuw worden onderzocht door rekening te | B.6.3. Il convient de réexaminer la situation en prenant en |
houden met de nieuwe vergelijking, in de tweede prejudiciële vraag, | considération la nouvelle comparaison qui est faite, dans la deuxième |
tussen de onmogelijkheid, voor de strafrechter, om verzachtende | question préjudicielle, entre l'impossibilité, pour le juge répressif, |
omstandigheden in aanmerking te nemen en de mogelijkheid die artikel | de tenir compte de circonstances atténuantes et la faculté laissée à |
263 van de A.W.D.A. aan de administratie biedt om te transigeren | l'administration, par l'article 263 de la L.G.D.A., de transiger s'il |
wanneer dergelijke omstandigheden bestaan. | existe de telles circonstances. |
B.7.1. Luidens artikel 263 van de A.W.D.A. zou door de administratie, | B.7.1. Aux termes de l'article 263 de la L.G.D.A., il pourra être |
met name wat de geldboete betreft, kunnen worden getransigeerd « zo | transigé, par l'administration, notamment en ce qui concerne l'amende, |
dikwijls verzachtende omstandigheden de zaak vergezellen, of als | « toutes et autant de fois que l'affaire sera accompagnée de |
aannemelijk kan worden gehouden dat het misdrijf eerder aan verzuim of | circonstances atténuantes, et qu'on pourra raisonnablement supposer |
abuis, dan aan een oogmerk van opzettelijke fraude moet worden | que l'infraction doit être attribuée plutôt à une négligence ou erreur |
toegeschreven » (artikel 263 van de A.W.D.A.). | qu'à l'intention de fraude préméditée » (article 263 de la L.G.D.A.). |
B.7.2. De toepassing van een dergelijke tekst, die teruggaat tot 26 | B.7.2. L'application d'un tel texte - qui remonte au 26 août 1822 - à |
augustus 1822, op strafsancties is evenwel niet verenigbaar met | des sanctions pénales n'est cependant pas compatible avec l'article |
artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en met het algemeen beginsel van het strafrecht dat vereist dat niets wat onder de beoordelingsbevoegdheid van de administratie valt, ontsnapt aan de toetsing van de rechter. B.7.3. Het is juist dat, in alle aangelegenheden waarin zij is toegestaan, de transactie een einde maakt aan de strafvordering zonder toetsing van de rechter. Maar de beklaagde kan doorgaans, wanneer de transactie hem niet wordt voorgesteld of hij die weigert, het bestaan van verzachtende omstandigheden voor een rechter aanvoeren. Te dezen staat het de beklaagde vrij de transactie te aanvaarden die de administratie hem zou voorstellen, maar indien hij die weigert of indien die hem niet wordt voorgesteld, zal hij een rechter nooit kunnen laten oordelen of er verzachtende omstandigheden bestaan die verantwoorden dat de geldboete wordt beperkt tot onder het bij de wet vastgestelde bedrag. B.7.4. Het is eveneens juist dat de rechter de opschorting van de uitspraak van de veroordeling of het uitstel van de tenuitvoerlegging | 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme et avec le principe général de droit pénal qui exige que rien de ce qui appartient au pouvoir d'appréciation de l'administration n'échappe au contrôle du juge. B.7.3. Il est vrai que, dans toutes les matières où elle est permise, la transaction met fin à l'action publique sans contrôle du juge. Mais le prévenu peut généralement, si la transaction ne lui est pas proposée ou s'il la refuse, faire valoir devant un juge l'existence de circonstances atténuantes. En l'espèce, le prévenu est libre d'accepter la transaction qui lui serait proposée par l'administration mais s'il la refuse, ou si elle ne lui est pas proposée, il ne pourra jamais faire apprécier par un juge s'il existe des circonstances atténuantes justifiant que l'amende soit réduite en deçà du montant fixé par la loi. B.7.4. Il est vrai également que le juge peut ordonner la suspension du prononcé de la condamnation ou le sursis à l'exécution des peines, |
van de straffen, met toepassing van de wet van 29 juni 1964 | en application de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le |
betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie, kan bevelen. | |
Maar de door die wet aan de rechter verleende bevoegdheden zijn niet | sursis et la probation. Mais les pouvoirs confiés au juge par cette |
dezelfde als die welke hij haalt uit artikel 85 van het Strafwetboek | loi ne sont pas les mêmes que ceux qu'il tient de l'article 85 du Code |
en die welke de A.W.D.A. aan de administratie toevertrouwt. | pénal et que la L.G.D.A. confie à l'administration. |
B.8. De prejudiciële vragen dienen bevestigend te worden beantwoord. | B.8. Les questions préjudicielles appellent une réponse affirmative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 23, eerste lid, van de wet van 22 oktober 1997 betreffende de | L'article 23, alinéa 1er, de la loi du 22 octobre 1997 relative à la |
structuur en de accijnstarieven inzake minerale olie schendt de | structure et aux taux des droits d'accise sur les huiles minérales |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel | viole les articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison |
6.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, in zoverre | avec l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme, |
het de strafrechter niet toestaat om, wanneer er verzachtende | en ce qu'il ne permet pas au juge pénal de modérer l'amende prévue par |
omstandigheden bestaan, de erin bepaalde geldboete op enigerlei wijze te matigen. | cette disposition s'il existe des circonstances atténuantes. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 14 september 2006. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 14 septembre 2006. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
A. Arts. | A. Arts. |