Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 59/2006 van 26 april 2006 Rolnummers 3699 en 3700 In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 230 en 232 van de programmawet van 27 december 2004 Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 59/2006 van 26 april 2006 Rolnummers 3699 en 3700 In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 230 en 232 van de programmawet van 27 december 2004 Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...) Extrait de l'arrêt n° 59/2006 du 26 avril 2006 Numéros du rôle : 3699 et 3700 En cause : les recours en annulation des articles 230 et 232 de la loi-programme du 27 décembre 20(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 59/2006 van 26 april 2006 Extrait de l'arrêt n° 59/2006 du 26 avril 2006
Rolnummers 3699 en 3700 Numéros du rôle : 3699 et 3700
In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 230 en 232 van En cause : les recours en annulation des articles 230 et 232 de la
de programmawet van 27 december 2004 (federale bijdrage ter loi-programme du 27 décembre 2004 (cotisation fédérale destinée à
compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ten gevolge van compenser la perte de revenus des communes résultant de la
de liberalisering van de elektriciteitsmarkt) en van de bijzondere wet libéralisation du marché de l'électricité) et de la loi spéciale du 13
van 13 september 2004 tot wijziging van artikel 6, § 1, VIII, van de septembre 2004 modifiant l'article 6, § 1er, VIII, de la loi spéciale
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen du 8 août 1980 de réformes institutionnelles (attribution du produit
(toewijzing van de opbrengst van voormelde federale bijdrage), ingesteld door de VZW UNIZO en anderen. de la cotisation fédérale précitée), introduits par l'ASBL UNIZO et autres.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P.
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot en E. Derycke, Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot et E. Derycke, assistée
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Arts,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging I. Objet des recours et procédure
Bij verzoekschriften die aan het Hof zijn toegezonden bij op 6 mei Par requêtes adressées à la Cour par lettres recommandées à la poste
2005 ter post aangetekende brieven en ter griffie zijn ingekomen op 9 le 6 mai 2005 et parvenues au greffe le 9 mai 2005, des recours en
mei 2005, zijn beroepen tot vernietiging ingesteld van de artikelen
230 en 232 van de programmawet van 27 december 2004 (federale bijdrage annulation des articles 230 et 232 de la loi-programme du 27 décembre
ter compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ten gevolge 2004 (cotisation fédérale destinée à compenser la perte de revenus des
van de liberalisering van de elektriciteitsmarkt), bekendgemaakt in communes résultant de la libéralisation du marché de l'électricité),
het Belgisch Staatsblad van 31 december 2004, en van de bijzondere wet publiée au Moniteur belge du 31 décembre 2004, et de la loi spéciale
van 13 september 2004 tot wijziging van artikel 6, § 1, VIII, van de du 13 septembre 2004 modifiant l'article 6, § 1er, VIII, de la loi
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles (attribution du
(toewijzing van de opbrengst van voormelde federale bijdrage), produit de la cotisation fédérale précitée), publiée au Moniteur belge
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 9 november 2004, door de du 9 novembre 2004, ont été introduits par l'ASBL Unie van
VZW Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO), met maatschappelijke Zelfstandige Ondernemers (UNIZO), dont le siège social est établi à
zetel te 1000 Brussel, Spastraat 8, de VZW Voka - Vlaams Economisch 1000 Bruxelles, rue de Spa 8, l'ASBL Voka-Vlaams Economisch Verbond,
Verbond, met maatschappelijke zetel te 2000 Antwerpen, Brouwersvliet dont le siège social est établi à 2000 Anvers, Brouwersvliet 5,
5, de feitelijke vereniging Boerenbond, met zetel te 3000 Leuven, l'association de fait Boerenbond, dont le siège est établi à 3000
Minderbroedersstraat 8, de NV GFE Energy Management, met Louvain, Minderbroedersstraat 8, la SA GFE Energy Management, dont le
maatschappelijke zetel te 8790 Waregem, Holstraat 61-A1, de VZW Fevia siège social est établi à 8790 Waregem, Holstraat 61-A1, l'ASBL Fevia
Vlaanderen, met maatschappelijke zetel te 1040 Brussel, Kunstlaan 43, Vlaanderen, dont le siège social est établi à 1040 Bruxelles, avenue
de VZW Febelhout, met maatschappelijke zetel te 1000 Brussel, des Arts 43, l'ASBL Fébelbois, dont le siège social est établi à 1000
Bruxelles, rue des Sols 8, l'ASBL Agoria, dont le siège social est
Stuiversstraat 8, de VZW Agoria, met maatschappelijke zetel te 1030 établi à 1030 Bruxelles, boulevard A. Reyers 80, la SA Ardo, dont le
Brussel, A. Reyerslaan 80, de NV Ardo, met maatschappelijke zetel te
8850 Ardooie, Wezestraat 61, de NV Bels, met maatschappelijke zetel te siège social est établi à 8850 Ardooie, Wezestraat 61, la SA Bels,
3800 Sint-Truiden, Brustem Dorp 8, de NV Imperial Meat Products, met dont le siège social est établi à 3800 Saint-Trond, Brustem Dorp 8, la
maatschappelijke zetel te 9920 Lovendegem, Grote Baan 200, de NV SA Imperial Meat Products, dont le siège social est établi à 9920
Lovendegem, Grote Baan 200, la SA Kronos Europe, dont le siège social
Kronos Europe, met maatschappelijke zetel te 9000 Gent, est établi à 9000 Gand, Langerbruggekaai 10, la SPRL Maes Bruggeman,
Langerbruggekaai 10, de BVBA Maes Bruggeman, met maatschappelijke
zetel te 8770 Ingelmunster, Heirweg Zuid 68A, de NV Pfizer dont le siège social est établi à 8770 Ingelmunster, Heirweg Zuid 68A,
la SA Pfizer Manufacturing Belgium, dont le siège social est établi à
Manufacturing Belgium, met maatschappelijke zetel te 2870 Puurs, 2870 Puurs, Rijksweg 12, la SA Pluma, dont le siège social est établi
Rijksweg 12, de NV Pluma, met maatschappelijke zetel te 2160 à 2160 Wommelgem, A. Van Der Pluymstraat 1, la SA Ter Beke
Wommelgem, A. Van Der Pluymstraat 1, de NV Ter Beke
Vleeswarenproduktie, met maatschappelijke zetel te 9950 Waarschoot, Vleeswarenproduktie, dont le siège social est établi à 9950
Waarschoot, Beke 1, la SA Unifrost, dont le siège social est établi à
Beke 1, de NV Unifrost, met maatschappelijke zetel te 8851 8851 Ardooie-Koolskamp, Zwevezeelsestraat 142, G. Bastiaens, demeurant
Ardooie-Koolskamp, Zwevezeelsestraat 142, G. Bastiaens, wonende te
3210 Linden, Prinsendreef 22, en M. Cocquyt, wonende te 9800 Deinze, à 3210 Linden, Prinsendreef 22, et M. Cocquyt, demeurant à 9800
Meerskant 4. Deinze, Meerskant 4.
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 3699 en 3700 van de rol van Ces affaires, inscrites sous les numéros 3699 et 3700 du rôle de la
het Hof, werden samengevoegd. Cour, ont été jointes.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
De bestreden bepalingen Les dispositions attaquées
B.1. De verzoekers vorderen de vernietiging van de artikelen 2 en 3 B.1. Les requérants demandent l'annulation des articles 2 et 3 de la
van de bijzondere wet van 13 september 2004 tot wijziging van artikel loi spéciale du 13 septembre 2004 modifiant l'article 6, § 1er, VIII,
6, § 1, VIII, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles, qui
der instellingen, die luiden : disposent :
«

Art. 2.In artikel 6, § 1, VIII, eerste lid, van de bijzondere wet

«

Art. 2.Dans l'article 6, § 1er, VIII, alinéa 1er, de la loi

van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, vervangen door de spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles, remplacé par la
bijzondere wet van 13 juli 2001, wordt een 9°bis ingevoegd, luidende : loi spéciale du 13 juillet 2001, il est inséré un 9°bis, rédigé comme suit :
' 9°bis. de federale overheid kan jaarlijks aan de gemeenten van elk ' 9°bis. l'autorité fédérale peut attribuer annuellement, après avis
Gewest, na voorafgaand eensluidend advies van de betrokken conforme préalable du Gouvernement régional concerné, aux communes de
Gewestregering, de opbrengst toewijzen van de federale bijdrage ter chaque Région, le produit de la cotisation fédérale destinée à
compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de compenser la perte de revenus des communes résultant de la
liberalisering van de elektriciteitsmarkt, die gelokaliseerd is in het libéralisation du marché de l'électricité, qui est situé dans la
betrokken Gewest en voorzover die toewijzing het bedrag van de in het Région concernée et pour autant que cette attribution n'excède pas le
Gewest gelokaliseerde opbrengst niet overschrijdt. montant du produit généré dans la Région.
Met het oog op die toewijzing wordt de opbrengst geacht te zijn En vue de cette attribution, le produit est censé être généré à
gelokaliseerd op de plaats waar de kWh door de eindafnemer voor eigen l'endroit où le kWh est consommé pour usage propre par le client
gebruik wordt verbruikt. final.
De Gewesten zijn bevoegd om, bij besluit van hun Regering, na Les Régions sont habilitées à octroyer, par arrêté de leur
voorafgaand overleg met de federale overheid, in functie van de plaats Gouvernement, après concertation préalable avec l'autorité fédérale,
waar de kWh door de eindafnemer voor eigen gebruik wordt verbruikt, en fonction de l'endroit où le kWh est consommé pour usage propre par
gehele of gedeeltelijke vrijstellingen te verlenen ten aanzien van de le client final, des exonérations globales ou partielles de la
federale bijdrage ter compensatie van de inkomstenderving ingevolge de cotisation fédérale destinée à compenser la perte de revenus résultant
liberalisering van de elektriciteitsmarkt. de la libéralisation du marché de l'électricité.
Het besluit bedoeld in het vorige lid wordt geacht nooit uitwerking te L'arrêté visé à l'alinéa précédent est présumé ne jamais avoir eu
d'effets s'il n'est pas confirmé par décret ou une règle visée à
hebben gehad indien het niet bij decreet of een in artikel 134 van de l'article 134 de la Constitution dans les douze mois à compter de la
Grondwet bedoelde regel is bekrachtigd binnen twaalf maanden na de
datum van zijn inwerkingtreding; '. date de son entrée en vigueur; '.

Art. 3.Deze wet heeft uitwerking met ingang van 1 mei 2004 ».

Art. 3.La présente loi produit ses effets le 1er mai 2004 ».

B.2. De verzoekers vorderen tevens de vernietiging van de artikelen B.2. Les requérants demandent également l'annulation des articles 230
230 en 232 van de programmawet van 27 december 2004, die luiden : et 232 de la loi-programme du 27 décembre 2004, qui disposent :
«

Art. 230.Na artikel 22 van de wet van 29 april 1999 betreffende de

«

Art. 230.Après l'article 22 de la loi du 29 avril 1999 relative à

organisatie van de elektriciteitsmarkt, wordt de volgende tekst l'organisation du marché de l'électricité, le texte suivant est inséré
ingevoegd : :
' Hoofdstuk Vbis. - Federale bijdrage die strekt tot de compensatie ' Chapitre Vbis. - Cotisation fédérale en vue de la compensation de la
van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de liberalisering perte de revenus des communes résultant de la libéralisation du marché
van de elektriciteitsmarkt de l'électricité.

Art. 22bis.- § 1. Er wordt een federale bijdrage ingesteld tot

Art. 22bis.§ 1er. Une cotisation fédérale destinée à compenser la

compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de perte de revenus des communes résultant de la libéralisation du marché
liberalisering van de elektriciteitsmarkt die jaarlijks wordt geheven de l'électricité est instaurée chaque année sur la base suivante : les
op de volgende grondslag : de eerste 25.000 MWh/jaar die per 25.000 premiers MWh/an prélevés par point de prélèvement par les
afnamepunt afgenomen wordt door eindafnemers aangesloten op het clients finals raccordés au réseau de distribution.
distributienet.
§ 2. Op de in § 1 vermelde grondslag wordt een aanslagvoet ingesteld § 2. A la base mentionnée au § 1er s'applique un taux d'imposition :
ten bedrage van : 1° 4,91 euro/MWh tot 1 juli 2007; 1° de 4,91 euros/MWh jusqu'au 1er juillet 2007;
2° 2,50 euro/MWh tot 1 juli 2010; 2° de 2,50 euros/MWh jusqu'au 1er juillet 2010;
3° 0 euro/MWh vanaf 1 juli 2010. 3° de 0 euro/MWh à partir du 1er juillet 2010.
§ 3. De in § 2, 2° en 3°, vermelde data en aanslagvoeten kunnen bij § 3. Les données et taux d'imposition mentionnés au § 2, 2° et 3°,
een koninklijk besluit vastgesteld na overleg in de ministerraad, peuvent être modifiés par arrêté royal délibéré en Conseil des
aangepast worden. Ministres.
Het besluit bedoeld in het eerste lid houdt op uitwerking te hebben L'arrêté visé à l'alinéa 1er cesse de produire ses effets s'il n'a pas
indien het niet binnen de twaalf maanden na zijn bekendmaking in het été confirmé par une loi dans les douze mois qui suivent sa
Belgisch Staatsblad bij wet is bekrachtigd. publication au Moniteur belge .
§ 4. De in de vorige paragrafen bedoelde verschuldigde bijdrage wordt § 4. La cotisation visée aux paragraphes précédents est perçue par les
geïnd door de beheerders van het distributienet. gestionnaires du réseau de distribution.
De beheerders van het distributienet kunnen de federale bijdrage die Les gestionnaires du réseau de distribution peuvent, sous forme d'une
strekt tot de compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten surcharge sur les tarifs de raccordement du réseau de distribution
ingevolge de liberalisering van de elektriciteitsmarkt, onder de vorm concerné appliquée aux assujettis en fonction du point de prélèvement,
van een toeslag op de tarieven voor de aansluiting van het betrokken répercuter la cotisation fédérale destinée à compenser la perte de
distributienet toegepast op de belastingsplichtigen in functie van het revenus des communes résultant de la libéralisation du marché de
afnamepunt, doorrekenen aan hun klanten, die ze op hun beurt kunnen l'électricité sur leurs clients, qui à leur tour, peuvent la facturer
factureren aan hun klanten totdat de toeslag uiteindelijk gefactureerd à leurs clients, jusqu'au moment où la surcharge est finalement
wordt aan degene die de MWh voor eigen gebruik verbruikt heeft. facturée à celui qui a consommé les MWh. pour son usage propre.
§ 5. Er wordt in de schoot van de CREG een Fonds opgericht dat beheerd § 5. Un Fonds géré par la CREG et destiné au financement de la
wordt door de CREG en dat bestemd is voor de financiering van de
compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de compensation de la perte de revenus des communes résultant de la
liberalisering van de elektriciteitsmarkt. libéralisation du marché de l'électricité est créé au sein de la CREG.
§ 6. Uiterlijk op 15 april, 15 juli, 15 oktober van het jaar t en 15 § 6. Au plus tard à la date du 15 avril, du 15 juillet, du 15 octobre
januari van het jaar t+1, stort de beheerder van het distributienet de l'année t et du 15 janvier de l'année t+1, le gestionnaire du
telkens een voorschot gelijk aan één vierde van de federale bijdrage réseau de distribution verse à chaque fois une avance équivalent à un
die strekt tot dekking van de compensatie van de inkomstenderving van quart de la cotisation fédérale destinée à financer la compensation de
de gemeenten ingevolge de liberalisering van de elektriciteitsmarkt in la perte de revenus des communes résultant de la libéralisation du
het Fonds bedoeld in § 5. marché de l'électricité au Fonds visé au § 5.
Voor het jaar 2004 stort de beheerder van het distributienet uiterlijk Pour 2004, le gestionnaire du réseau de distribution verse, au plus
op 25 december 2004 de federale bijdrage die strekt tot dekking van de tard le 25 décembre 2004, la cotisation fédérale destinée à compenser
compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de la perte de revenus des communes résultant de la libéralisation du
liberalisering van de elektriciteitsmarkt in het Fonds bedoeld in § 5. marché de l'électricité au Fonds visé au § 5.
§ 7. Uiterlijk op 30 juni van het jaar t+1, overhandigt de beheerder § 7. Au plus tard le 30 juin de l'année t+1, le gestionnaire du réseau
van het distributienet aan het Fonds het door zijn revisor de distribution communique au Fonds le relevé certifié par son
gecertificeerde overzicht van de gegevens, bedoeld in de eerste réviseur, des données visées au premier paragraphe et de la cotisation
paragraaf en van de federale bijdrage die strekt tot de compensatie fédérale destinée à compenser la perte de revenus des communes
van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de liberalisering résultant de la libéralisation du marché de l'électricité due pour
van de elektriciteitsmarkt voor het jaar t-1. l'année t-1.
Indien de uiteindelijke verschuldigde federale bijdrage die strekt tot Si le montant final de la cotisation fédérale destinée à compenser la
de compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de perte de revenus des communes résultant de la libéralisation du marché
liberalisering van de elektriciteitsmarkt voor het jaar t, groter is de l'électricité, dû pour l'année t est supérieur à la somme des
dan de som van de vier driemaandelijkse betalingen bedoeld in § 6, quatre paiements trimestriels visés au § 6, l'excédent est versé au
wordt het overschot door de beheerder van het distributienet uiterlijk Fonds par le gestionnaire du réseau de distribution, au plus tard le
op 30 september van het jaar t+1 aan het Fonds gestort. Indien de door 30 septembre de l'année t+1. Si le produit certifié par le réviseur du
de revisor bij de netbeheerder gecertificeerde opbrengst lager is dan gestionnaire du réseau de distribution, est inférieur à la somme des
de som van de vier driemaandelijkse betalingen bedoeld in § 5, betaalt quatre paiements trimestriels visés au § 5, le Fonds rembourse
het Fonds aan de beheerder van het distributienet het overschot terug l'excédent au gestionnaire du réseau de distribution, au plus tard le
uiterlijk op 30 september van het jaar t+1. 30 septembre de l'année t+1.
§ 8. Na eensluidend advies van de regering van het betrokken Gewest § 8. Après avis conforme du gouvernement de la Région concernée, le
bepaalt de Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Roi détermine par un arrêté délibéré en Conseil des Ministres,
Ministerraad, de toewijzing van de opbrengst van de bijdrage bedoeld l'attribution du produit de la cotisation visée au premier paragraphe.
in de eerste paragraaf.
§ 9. De CREG wordt belast met het beheer en het doorstorten aan de § 9. La CREG est chargée de la gestion et du versement aux communes
gemeenten van de sommen bestemd voor de compensatie van de des sommes destinées à compenser la perte de revenus des communes
inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de liberalisering van de résultant de la libéralisation du marché de l'électricité.
elektriciteitsmarkt.
De CREG maakt jaarlijks, vóór 1 mei, een verslag in verband met het Chaque année, avant le 1er mai, la CREG fait rapport de la gestion du
beheer van het Fonds over aan de bevoegde minister. Fonds au ministre compétent.
Uiterlijk op 15 mei, 15 augustus, 15 november van het jaar t en 15 Au plus tard à la date du 15 mai, du 15 août, du 15 novembre de
februari van het jaar t+1, stort de CREG telkens een voorschot gelijk l'année t et du 15 février de l'année t+1, la CREG verse à chaque fois
aan één vierde van de federale bijdrage die strekt tot dekking van de une avance équivalente à un quart de la cotisation fédérale destinée à
compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de financer la compensation de la perte de revenus des communes résultant
liberalisering van de elektriciteitsmarkt, rechtstreeks door aan de de la libéralisation du marché de l'électricité, directement aux
gemeenten. communes.
Voor het jaar 2004 stort de CREG, uiterlijk op 15 februari 2005, aan Pour 2004, la CREG verse, au plus tard le 15 février 2005, aux
de gemeenten de federale bijdrage die strekt tot dekking van de communes la cotisation fédérale destinée a financer la compensation de
compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten ingevolge de la perte de revenus des communes résultant de la libéralisation du
liberalisering van de elektriciteitsmarkt. marché de l'électricité.
§ 10. Voor het toepassen van de grondslag van de federale bijdrage § 10. Pour l'application de la base de la cotisation fédérale telle
zoals vastgelegd in § 1, worden de beheerders van spoorwegnetten als que fixée au § 1er, les gestionnaires de réseaux ferroviaires sont
één enkel afnamepunt beschouwd in ieder Gewest '. considérés comme un seul point de prélèvement dans chaque Région '.
[...] [...]

Art. 232.De bepalingen van dit hoofdstuk hebben uitwerking met ingang

Art. 232.Les dispositions du présent chapitre produisent leurs effets

van 1 mei 2004 ». le 1er mai 2004 ».
De ontvankelijkheid van de beroepen tot vernietiging La recevabilité des recours en annulation
B.3.1. De Ministerraad betwist de ontvankelijkheid van de beide B.3.1. Le Conseil des Ministres conteste la recevabilité des deux
beroepen doordat de verzoekers niet zouden doen blijken van het recours parce que les requérants ne justifieraient pas de l'intérêt
rechtens vereiste belang. requis.
B.3.2. Het beroep in de zaak nr. 3699 strekt tot vernietiging van de B.3.2. Le recours dans l'affaire n° 3699 tend à l'annulation des
artikelen 230 en 232 van de programmawet van 27 december 2004 waarbij, articles 230 et 232 de la loi-programme du 27 décembre 2004 qui
met ingang van 1 mei 2004, een jaarlijkse federale heffing op de instaurent, à partir du 1er mai 2004, une cotisation fédérale annuelle
elektriciteitsafname wordt ingesteld, die strekt tot compensatie van sur la consommation d'électricité, destinée à compenser la perte de
de inkomstenderving van de gemeenten ten gevolge van de liberalisering revenus des communes résultant de la libéralisation du marché de
van de elektriciteitsmarkt. l'électricité.
B.3.3. De achtste tot en met de achttiende verzoeker kunnen hetzij als B.3.3. Les huitième à dix-huitième parties requérantes sont
individu, hetzij als onderneming, rechtstreeks en ongunstig worden susceptibles d'être affectées directement et défavorablement, soit en
tant que particuliers, soit en tant qu'entreprises, par les
geraakt door de bestreden bepaling doordat zij als eindverbruikers dispositions attaquées en ce qu'elles pourraient être tenues, en tant
kunnen zijn gehouden tot de betaling van de federale heffing op het que consommateurs finaux, au paiement de la taxe fédérale sur la
elektriciteitsverbruik. consommation d'électricité.
B.3.4. Nu verscheidene verzoekende partijen doen blijken van een B.3.4. Dès lors que différentes parties requérantes justifient d'un
voldoende belang bij hun beroep, is het niet nodig na te gaan of de intérêt suffisant à leur recours, il n'est pas nécessaire d'examiner
andere verzoekende partijen, die opkomen ter verdediging van de si les autres parties requérantes, qui entendent défendre les intérêts
belangen van bepaalde beroepsgroepen, het beroep op ontvankelijke de certains groupes professionnels, ont introduit leur recours de
wijze hebben ingediend. manière recevable.
B.4. Het beroep in de zaak nr. 3699 is ontvankelijk. B.4. Le recours dans l'affaire n° 3699 est recevable.
B.5.1. Het beroep in de zaak nr. 3700 beoogt de vernietiging van de B.5.1. Le recours dans l'affaire n° 3700 poursuit l'annulation des
artikelen 2 en 3 van de bijzondere wet van 13 september 2004, waarbij articles 2 et 3 de la loi spéciale du 13 septembre 2004, qui insèrent,
met ingang van 1 mei 2004 een 9°bis wordt ingevoegd in artikel 6, § 1, avec effet au 1er mai 2004, un 9°bis dans l'article 6, § 1er, VIII, de
VIII, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles. L'exposé
instellingen. Uit de uiteenzetting van de middelen blijkt dat, wat het des moyens fait apparaître qu'en ce qui concerne l'article 2 attaqué,
bestreden artikel 2 betreft, de bezwaren van de verzoekers enkel les griefs des requérants visent exclusivement les alinéas 1er et 2 du
betrekking hebben op het eerste en het tweede lid van het nieuwe
artikel 6, § 1, VIII, 9°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980, nouvel article 6, § 1er, VIII, 9°, de la loi spéciale du 8 août 1980.
zodat het Hof zijn onderzoek daartoe beperkt. La Cour limite par conséquent son examen à ces alinéas.
B.5.2. De bestreden bepalingen kennen de federale overheid de B.5.2. Les dispositions attaquées autorisent l'autorité fédérale à
mogelijkheid toe om jaarlijks aan de gemeenten van elk gewest de attribuer annuellement aux communes de chaque région le produit de la
opbrengst toe te wijzen van de federale bijdrage ter compensatie van cotisation fédérale destinée à compenser la perte de revenus des
de inkomstenderving van de gemeenten ten gevolge van de liberalisering communes résultant de la libéralisation du marché de l'électricité.
van de elektriciteitsmarkt. Etant donné que le financement des communes relève de la compétence
Vermits de financiering van de gemeenten op grond van artikel 6, § 1, VIII, 9°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot de bevoegdheid van de gewesten behoort, was een wijziging van de bijzondere wet noodzakelijk om de federale maatregelen een bevoegdheidsrechtelijke grondslag te verlenen. B.5.3. De verzoekers kunnen niet rechtstreeks en ongunstig worden geraakt door de bestreden bepalingen die bevoegdheidverdelende regels zijn en die hun geen enkele last opleggen en daartoe evenmin de grondslag kunnen vormen, doch enkel de financiering van de gemeenten betreffen. Het belang van de verzoekers verschilt niet van het belang dat iedere persoon erbij heeft dat de wet in alle omstandigheden in acht wordt genomen. De ontvankelijkheid van hun beroep aannemen zou neerkomen op een actio popularis, wat de Grondwetgever niet heeft gewild. des régions en vertu de l'article 6, § 1er, VIII, 9°, de la loi spéciale du 8 août 1980, une modification de cette loi spéciale était nécessaire pour conférer un fondement de compétence aux mesures fédérales. B.5.3. Les requérants ne sauraient être directement et défavorablement affectés par les dispositions attaquées, qui sont des règles répartitrices de compétences et qui ne leur imposent aucune charge ni ne sauraient constituer un fondement pour une telle charge, mais qui concernent seulement le financement des communes. L'intérêt des requérants ne diffère pas de l'intérêt qu'a toute personne à ce que la loi soit respectée en toute circonstances. Admettre la recevabilité de leur recours reviendrait à accueillir l'action populaire, ce que le constituant n'a pas voulu.
B.6. Het beroep in de zaak nr. 3700 is niet ontvankelijk. B.6. Le recours dans l'affaire n° 3700 n'est pas recevable.
Ten gronde Quant au fond
B.7.1. Het eerste middel in de zaak nr. 3699 is afgeleid uit een B.7.1. Le premier moyen dans l'affaire n° 3699 est pris de la
schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang violation des articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison
gelezen met artikel 171 van de Grondwet, dat luidt : avec son article 171, qui dispose :
« Over de belastingen ten behoeve van de Staat, de gemeenschap en het « Les impôts au profit de l'Etat, de la communauté et de la région
gewest wordt jaarlijks gestemd. sont votés annuellement.
De regelen die zij invoeren, zijn slechts een jaar van kracht indien Les règles qui les établissent n'ont force que pour un an si elles ne
zij niet worden vernieuwd ». sont pas renouvelées ».
B.7.2. Doordat de bestreden bepalingen een federale heffing instellen B.7.2. Parce que les dispositions attaquées instaurent, sans aucune
limite temporelle, une cotisation fédérale sur la consommation
op het elektriciteitsverbruik, zonder beperking in de tijd, doen zij d'électricité, elles porteraient atteinte, selon les requérants, à
volgens de verzoekers ten aanzien van de categorie van personen die de l'égard de la catégorie de personnes qui sont redevables de la
heffing verschuldigd zijn, afbreuk aan de waarborgen vervat in die cotisation, aux garanties contenues dans cette disposition
grondwetsbepaling. constitutionnelle.
B.7.3. De bestreden federale bijdrage, verschuldigd door de B.7.3. La cotisation fédérale litigieuse, dont sont redevables les
eindverbruikers van elektriciteit, is ingevoerd met ingang van 1 mei consommateurs finaux d'électricité, a été instaurée à partir du 1er
2004 en dooft volgens artikel 22bis, § 2, 3°, van de wet van 29 april mai 2004 et s'éteint en principe, selon l'article 22bis, § 2, 3°, de
1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, in la loi du 29 avril 1999 relative à l'organisation du marché de
beginsel, uit op 1 juli 2010. l'électricité, le 1er juillet 2010.
B.7.4. Artikel 171 van de Grondwet stelt een toezicht en een controle B.7.4. L'article 171 de la Constitution institue une tutelle et un
in van de wetgevende macht op de uitvoerende macht. Het beginsel van contrôle du pouvoir législatif sur le pouvoir exécutif. Le principe de
de annualiteit van de belastingen houdt enkel in dat de uitvoerende l'annualité des impôts implique seulement que le pouvoir exécutif ne
macht tot het innen van de door of krachtens de wet geregelde peut procéder à la perception des impositions réglées par ou en vertu
belastingen niet kan overgaan dan nadat zij daartoe van de wetgevende d'une loi qu'après y avoir été habilité par le pouvoir législatif,
macht, in de begrotingswet of de financiewet, machtiging heeft dans une loi budgétaire ou une loi de financement. En raison de
gekregen. Vanwege de eenjarigheid van de rijksmiddelenbegroting geldt l'annualité du budget des voies et moyens, cette habilitation ne vaut
die machtiging voor één jaar en moet ze jaarlijks worden vernieuwd. que pour un an et doit être renouvelée chaque année.
B.7.5. Artikel 171 van de Grondwet belet evenwel geenszins dat de B.7.5. L'article 171 de la Constitution n'empêche toutefois nullement
belastingwetten voor langer dan een jaar of zelfs voor onbeperkte duur que les lois fiscales soient instaurées pour une durée supérieure à un
worden ingevoerd. an, voire pour une durée illimitée.
B.8. Het middel is niet gegrond. B.8. Le moyen n'est pas fondé.
B.9.1. Het tweede middel in de zaak nr. 3699 beoogt de vernietiging B.9.1. Le deuxième moyen pris dans l'affaire n° 3699 tend à
van artikel 232 van de programmawet van 27 december 2004 volgens l'annulation de l'article 232 de la loi-programme du 27 décembre 2004,
hetwelk het bij die wet ingevoegde artikel 22bis in de wet van 29 en vertu duquel l'article 22bis inséré par cette même loi dans la loi
april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in du 29 avril 1999 relative à l'organisation du marché de l'électricité
werking treedt op 1 mei 2004. entre en vigueur le 1er mai 2004.
Volgens de verzoekers zou die bepaling een schending inhouden van de Selon les requérants, cette disposition violerait les articles 10 et
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het 11 de la Constitution, lus en combinaison avec le principe de la
niet-retroactiviteitsbeginsel, doordat met terugwerkende kracht een non-rétroactivité, parce qu'une règle permettant de faire payer la
regeling wordt ingevoerd die het mogelijk maakt de eindafnemers van cotisation visée par les consommateurs finaux d'électricité est
elektriciteit de bedoelde bijdrage te laten betalen. instaurée avec effet rétroactif.
B.9.2. In de beleidsverklaring van 8 oktober 2002 maakte de federale B.9.2. Dans sa déclaration de politique générale du 8 octobre 2002,
overheid het voornemen bekend om de gemeenten te compenseren voor het l'autorité fédérale a fait connaître son intention de compenser la
inkomensverlies dat zij lijden ten gevolge van de vrijmaking van de perte de revenus subie par les communes en raison de la libéralisation
energiemarkt (Hand., Kamer, 2002-2003, 8 oktober 2002). du marché de l'énergie (Ann., Chambre, 2002-2003, 8 octobre 2002).
Nadat een eerste wettelijke regeling, ingevoerd bij artikel 431 van de Après qu'une première réglementation législative, instaurée par
federale programmawet van 24 december 2002, geen uitvoering had l'article 431 de la loi-programme fédérale du 24 décembre 2002, fut
gekregen, engageerde de federale Regering zich in het regeerakkoord restée lettre morte, le Gouvernement fédéral s'est engagé, dans
van 12 juli 2003 ertoe samen met de gewesten een oplossing uit te l'accord de gouvernement du 12 juillet 2003, à élaborer une solution
werken. en collaboration avec les régions.
De totstandkoming van een wettelijke regeling liep evenwel L'adoption d'une règle législative a toutefois subi un retard
aanzienlijke vertraging op, onder meer omdat een wijziging considérable, notamment parce qu'une modification de la loi spéciale
noodzakelijk was van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot du 8 août 1980 de réformes institutionnelles était nécessaire pour
hervorming der instellingen, teneinde de federale overheid de
bevoegdheid te verlenen om financiële middelen toe te kennen aan de habiliter l'autorité fédérale à attribuer des moyens financiers aux
gemeenten. Die wijziging werd, zoals aangegeven in B.5.2, doorgevoerd communes. Ainsi qu'il est dit au B.5.2, il a été procédé à cette
bij de bijzondere wet van 13 september 2004. modification par la loi spéciale du 13 septembre 2004.
Op grond van door de federale overheid gedane toezeggingen had de Sur la base des promesses faites par l'autorité fédérale, le
Vlaamse Regering de gemeenten de toestemming gegeven om bij het Gouvernement flamand a autorisé les communes à inscrire dans leur
vaststellen van de gemeentebegrotingen voor 2004 een bedrag inzake de budget 2004, en ce qui concerne la cotisation en cause, un montant
bedoelde heffing in te schrijven ten belope van twee derden van het correspondant aux deux tiers de la perte des dividendes d'électricité
verlies van de elektriciteitsdividenden zoals meegedeeld door hun communiquée par leur société communale d'énergie (circulaire BA
energiecommunale (omzendbrief BA 2003/10 van 5 december 2003). Om die 2003/10 du 5 décembre 2003). Afin de pouvoir honorer ces promesses, le
toezeggingen te kunnen honoreren, achtte de federale wetgever het législateur fédéral a cru qu'il était nécessaire et justifié de
noodzakelijk en gerechtvaardigd om de wet van 29 april 1999 modifier la loi du 29 avril 1999 relative à l'organisation du marché
betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt te wijzigen met de l'électricité avec effet au 1er mai 2004 (Doc. parl., Sénat,
ingang van 1 mei 2004 (Parl. St., Senaat, 2003-2004, nr. 3-659/3, p. 2003-2004, n° 3-659/3, p. 24).
24). B.9.3. Artikel 22bis, § 1, van de wet van 29 april 1999 stelt een B.9.3. L'article 22bis, § 1er, de la loi du 29 avril 1999 instaure une
federale bijdrage in die wordt geheven op de eerste 25.000 MWh/jaar cotisation fédérale qui est perçue sur les 25.000 premiers MWh/an par
die per afnamepunt wordt afgenomen door eindafnemers op het point de prélèvement opéré par les clients finaux raccordés au réseau
distributienet, waarop volgens paragraaf 2 een aanslagvoet geldt van : de distribution. Sur cette base d'imposition est appliqué, en vertu du paragraphe 2, le tarif d'imposition suivant :
1° 4,91 euro/MWh tot 1 juli 2007; 1° 4,91 euros/MWh jusqu'au 1er juillet 2007;
2° 2,50 euro/MWh tot 1 juli 2010; 2° 2,50 euros/MWh jusqu'au 1er juillet 2010;
3° 0 euro/MWh vanaf 1 juli 2010. 3° 0 euro/MWh à partir du 1er juillet 2010.
De in 2° en 3° vermelde data en aanslagvoeten kunnen worden aangepast Les données et taux d'imposition mentionnés aux 2° et 3° peuvent être
bij een koninklijk besluit vastgelegd na overleg in de Ministerraad. modifiés par arrêté royal délibéré en Conseil des Ministres. Cet
Dat besluit houdt op uitwerking te hebben indien het niet binnen arrêté cesse de produire ses effets s'il n'a pas été confirmé par une
twaalf maanden na zijn bekendmaking in het Belgisch Staatsblad bij wet loi dans les douze mois qui suivent sa publication au Moniteur belge (
is bevestigd (§ 3). § 3).
B.9.4. Artikel 22bis, § 6, van de bestreden wet voorziet erin dat voor B.9.4. L'article 22bis, § 6, de la loi attaquée prévoit que, pour
2004, le gestionnaire du réseau de distribution verse, au plus tard le
het jaar 2004, de beheerder van het distributienet uiterlijk op 25 25 décembre 2004, la cotisation due. Cette cotisation constitue le
december 2004 de verschuldigde bijdrage moet storten. Die bijdrage
geldt als voorfinanciering van het bedrag dat uiteindelijk aan de préfinancement de la somme qui sera finalement réclamée au
eindverbruiker zal worden aangerekend. consommateur final.
De bestreden wet bepaalt evenwel niet wanneer de eindverbruikers tot La loi attaquée ne précise toutefois pas quand les consommateurs
een eerste betaling gehouden zijn, zodat niet blijkt dat ze met finaux devront effectuer le premier paiement, de sorte qu'il
terugwerkende kracht een bijdrage oplegt. n'apparaît pas qu'elle impose une cotisation avec effet rétroactif.
B.9.5. De beheerders van het distributienet kunnen op grond van B.9.5. Les gestionnaires du réseau de distribution peuvent, sur la
artikel 22bis, § 4, de federale bijdrage doorrekenen aan hun klanten, base de l'article 22bis, § 4, répercuter la cotisation fédérale sur
die ze op hun beurt kunnen factureren aan hun klanten, totdat de leurs clients, qui à leur tour peuvent la facturer à leurs clients,
toeslag uiteindelijk wordt gefactureerd aan diegene die MWh voor eigen jusqu'à ce que la majoration soit finalement facturée à celui qui a
gebruik heeft verbruikt. consommé les MWh pour son propre usage.
De wet regelt niet op welke wijze en vanaf wanneer de door de La loi ne précise pas de quelle manière et à partir de quelle date les
distributienetbeheerder verschuldigde bedragen zullen worden montants dus par le gestionnaire de réseau de distribution seront
aangerekend aan de leveranciers, noch op welke wijze en wanneer deze répercutés sur les fournisseurs, ni de quelle manière et à partir de
quelle date ces derniers pourront facturer les cotisations aux
laatsten de bijdragen zullen kunnen aanrekenen aan de eindafnemers. consommateurs finaux. Ces modalités doivent être réglées par le
Die modaliteiten dienen te worden geregeld door de uitvoerende macht, pouvoir exécutif, qui doit tenir compte, à cette occasion, de
die daarbij rekening dient te houden met artikel 2 van het Burgerlijk l'article 2 du Code civil, en vertu duquel la loi, y compris en
Wetboek, volgens hetwelk de wet, ook in fiscale zaken, alleen beschikt
voor het toekomende en geen terugwerkende kracht heeft, en met artikel matière fiscale, ne dispose que pour l'avenir et n'a pas d'effet
108 van de wet van 4 augustus 1986 houdende fiscale bepalingen, dat ten aanzien van de ter uitvoering van de belastingwetten genomen besluiten terugwerkende kracht verbiedt. Het Hof is evenwel niet bevoegd om zich uit te spreken over de uitvoeringsbesluiten van de bestreden wet. B.10. Het middel kan niet worden aangenomen. Om die redenen, het Hof verwerpt de beroepen. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 26 april 2006. De griffier, P.-Y. Dutilleux. De voorzitter, rétroactif, et de l'article 108 de la loi du 4 août 1986 portant des dispositions fiscales, qui énonce que les arrêtés pris pour l'exécution des lois fiscales n'ont pas d'effet rétroactif. La Cour n'est toutefois pas compétente pour se prononcer sur les arrêtés d'exécution de la loi attaquée. B.10. Le moyen ne peut être accueilli. Par ces motifs, la Cour rejette les recours. Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 26 avril 2006. Le greffier, P.-Y. Dutilleux. Le président,
A. Arts. A. Arts.
^