Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 17/2006 van 1 februari 2006 Rolnummer 3182 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 111, tweede lid, van het decreet van de Franse Gemeenschap van 3 maart 2004 houdende organisatie van het gespecialiseerd Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Mart(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 17/2006 van 1 februari 2006 Rolnummer 3182 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 111, tweede lid, van het decreet van de Franse Gemeenschap van 3 maart 2004 houdende organisatie van het gespecialiseerd Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Mart(...) Extrait de l'arrêt n° 17/2006 du 1 er février 2006 Numéro du rôle : 3182 En cause : le recours en annulation de l'article 111, alinéa 2, du décret de la Communauté française du 3 mars 2004 organisant l'enseignement spécialisé, int La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. Martens, R.(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 17/2006 van 1 februari 2006 Extrait de l'arrêt n° 17/2006 du 1er février 2006
Rolnummer 3182 Numéro du rôle : 3182
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 111, tweede lid, van En cause : le recours en annulation de l'article 111, alinéa 2, du
het decreet van de Franse Gemeenschap van 3 maart 2004 houdende décret de la Communauté française du 3 mars 2004 organisant
organisatie van het gespecialiseerd onderwijs, ingesteld door de l'enseignement spécialisé, introduit par l'a.s.b.l. Comité scolaire
v.z.w. Comité scolaire Ecole primaire Jean XXIII. Ecole primaire Jean XXIII.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P.
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen,
Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 2 december Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 2
2004 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 6 décembre 2004 et parvenue au greffe le 6 décembre 2004, l'a.s.b.l.
december 2004, heeft de v.z.w. Comité scolaire Ecole primaire Jean Comité scolaire Ecole primaire Jean XXIII, dont le siège est établi à
XXIII, met zetel te 4053 Chaudfontaine, rue Basse Mehagne 4, beroep 4053 Chaudfontaine, rue Basse Mehagne 4, a introduit un recours en
tot vernietiging ingesteld van artikel 111, tweede lid, van het annulation de l'article 111, alinéa 2, du décret de la Communauté
decreet van de Franse Gemeenschap van 3 maart 2004 houdende française du 3 mars 2004 organisant l'enseignement spécialisé (publié
organisatie van het gespecialiseerd onderwijs (bekendgemaakt in het
Belgisch Staatsblad van 3 juni 2004). au Moniteur belge du 3 juin 2004).
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Wat de bestreden bepaling betreft Quant à la disposition attaquée
B.1.1. Artikel 111 van het decreet van de Franse Gemeenschap van 3 B.1.1. L'article 111 du décret de la Communauté française du 3 mars
maart 2004 houdende organisatie van het gespecialiseerd onderwijs 2004 organisant l'enseignement spécialisé prend place dans une section
maakt deel uit van een afdeling die gewijd is aan de ambten consacrée aux fonctions organisées dans l'enseignement fondamental.
georganiseerd in het basisonderwijs. Dat artikel bepaalt : Cet article dispose :
« In de categorie van het administratief personeel, wordt het ambt van « Dans la catégorie du personnel administratif, la fonction de
corresponderende rekenplichtige georganiseerd in de door de Franse correspondant-comptable est organisée dans les établissements
Gemeenschap georganiseerde inrichtingen. organisés par la Communauté française.
Binnen de perken van de beschikbare begrotingskredieten, bepaalt de Selon les disponibilités budgétaires, le Gouvernement détermine
Regering elk jaar het percentage betrekkingen van corresponderende annuellement, le pourcentage d'emplois de correspondant-comptable qui
rekenplichtige die volgens de normen bepaald in artikel 109 kunnen peut être organisé selon les normes déterminées à l'article 109, dans
worden georganiseerd in het gesubsidieerd onderwijs. l'enseignement subventionné.
[...] ». [...] ».
Het tweede lid van die bepaling is het onderwerp van het beroep tot L'alinéa 2 de cette disposition constitue l'objet du recours en
vernietiging. annulation.
B.1.2. Artikel 109 van het bestreden decreet luidt als volgt : B.1.2. Quant à l'article 109 du décret attaqué, il énonce :
« In de door de Franse Gemeenschap georganiseerde inrichtingen voor « Dans les établissements d'enseignement fondamental spécialisé
gespecialiseerd basisonderwijs, presteren de corresponderende organisés par la Communauté française, les correspondants-comptables
rekenplichtigen ofwel 38 uren per week, indien de school op 15 januari assurent soit 38 heures de prestations par semaine si l'école compte
ten minste 100 leerlingen telt, ofwel 15 uren per week, indien de au moins 100 élèves au 15 janvier précédent soit 15 heures de
school op die datum minder dan 100 leerlingen telt ». prestations par semaine si l'école compte moins de 100 élèves à cette
Wat de ontvankelijkheid betreft même date ». Quant à la recevabilité
B.2.1. De Franse Gemeenschapsregering betwist de ontvankelijkheid B.2.1. Le Gouvernement de la Communauté française conteste la
ratione temporis van het beroep omdat de bestreden bepalingen enkel de recevabilité ratione temporis du recours pour le motif que les
coördinatie zouden zijn van bepalingen die vervat zijn in het dispositions entreprises ne seraient que la coordination de
koninklijk besluit nr. 66 van 20 juli 1982 « tot vaststelling van de dispositions contenues dans l'arrêté royal n° 66 du 20 juillet 1982 «
wijze waarop de ambten van het administratief personeel en het fixant la façon de déterminer les fonctions du personnel administratif
opvoedend hulppersoneel worden bepaald in de inrichtingen voor et du personnel auxiliaire d'éducation dans les établissements
buitengewoon onderwijs met uitzondering van internaten of d'enseignement spécial, à l'exception des internats ou semi-internats
semi-internaten ». ».
Alhoewel uit een vergelijking van de artikelen 109 en 111 van het S'il résulte d'une comparaison des articles 109 et 111 du décret
bestreden decreet met de artikelen 6, 7 en 12 van het koninklijk attaqué avec les articles 6, 7 et 12 de l'arrêté royal n° 66 du 20
besluit nr. 66 van 20 juli 1982 blijkt dat de decreetgever sommige juillet 1982 que le législateur décrétal a reproduit certaines
bepalingen van het vroegere koninklijk besluit heeft overgenomen, dispositions de l'arrêté royal antérieur, il n'en demeure pas moins, à
heeft hij, zelfs in de hypothese dat hij zich ertoe zou hebben beperkt supposer même qu'il se soit borné à coordonner des textes
reglementaire bepalingen te coördineren, zich niettemin die bepalingen réglementaires, qu'il s'est approprié ces dispositions et qu'elles
toegeëigend en kunnen zij derhalve voor het Hof worden bestreden peuvent donc être attaquées devant la Cour dans le délai légal.
binnen de wettelijke termijn.
B.2.2. De exceptie wordt verworpen. B.2.2. L'exception est rejetée.
Ten gronde Quant au fond
B.3.1. De verzoekende partij voert, in het eerste onderdeel van het B.3.1. La partie requérante allègue, dans la première branche du
eerste middel, de schending aan van de artikelen 10, 11 en 24, § 4, premier moyen, la violation des articles 10, 11 et 24, § 4, de la
van de Grondwet doordat, in de door de Franse Gemeenschap Constitution en ce que seul un pourcentage d'emplois de
gesubsidieerde instellingen voor buitengewoon basisonderwijs, enkel correspondant-comptable, déterminé annuellement et selon les
een percentage van betrekkingen van corresponderende rekenplichtige disponibilités budgétaires par le Gouvernement, peut être organisé
dat de Regering elk jaar bepaalt binnen de perken van de beschikbare dans les établissements d'enseignement fondamental spécialisé
begrotingskredieten, kan worden ingesteld, terwijl het instellen van subventionnés par la Communauté française alors que l'organisation de
zulke betrekkingen voor de door de Franse Gemeenschap ingerichte tels emplois au profit des établissements d'enseignement fondamental
instellingen voor buitengewoon basisonderwijs automatisch gebeurt. spécialisé organisés par la Communauté française se réalise de manière automatique.
B.3.2. Artikel 24, § 4, van de Grondwet bepaalt : B.3.2. L'article 24, § 4, de la Constitution dispose :
« Alle leerlingen of studenten, ouders, personeelsleden en « Tous les élèves ou étudiants, parents, membres du personnel et
onderwijsinstellingen zijn gelijk voor de wet of het decreet. De wet établissements d'enseignement sont égaux devant la loi ou le décret.
en het decreet houden rekening met objectieve verschillen, waaronder La loi et le décret prennent en compte les différences objectives,
de eigen karakteristieken van iedere inrichtende macht, die een notamment les caractéristiques propres à chaque pouvoir organisateur,
aangepaste behandeling verantwoorden ». qui justifient un traitement approprié ».
B.3.3. Artikel 83 van de herstelwet van 31 juli 1984 bepaalt, voor wat B.3.3. En vertu de l'article 83 de la loi de redressement du 31
de Franse Gemeenschap betreft, dat de onderwijsinrichtingen van de juillet 1984, tel qu'il est applicable en Communauté française, les
Gemeenschap waarop de wet van 29 mei 1959 « tot wijziging van sommige établissements d'enseignement de la Communauté soumis à la loi du 29
bepalingen van de onderwijswetgeving » van toepassing is, met de mai 1959 « modifiant certaines dispositions de la législation de
hieraan verbonden internaten, de scholengroepen van de Gemeenschap, de l'enseignement », en ce compris les internats qui y sont rattachés,
autonome internaten of de tehuizen, staatsdiensten zijn met les groupements d'écoles de la Communauté, les internats autonomes ou
afzonderlijk beheer. Daaruit volgt dat de door de Gemeenschap ingerichte les homes d'accueil, sont des services de l'Etat à gestion séparée.
onderwijsinstellingen onderworpen zijn aan specifieke boekhoudkundige Il s'ensuit que les établissements d'enseignement organisés par la
regels, waarop artikel 84 van de voormelde wet betrekking heeft en die Communauté sont soumis à des règles comptables spécifiques, visées à
zijn uitgewerkt bij het koninklijk besluit van 29 december 1984 « l'article 84 de la loi précitée et précisées par l'arrêté royal du 29
betreffende het financieel en materieel beheer van de staatsdiensten décembre 1984 « relatif à la gestion financière et matérielle des
met afzonderlijk beheer in het rijksonderwijs ». services de l'Etat à gestion séparée de l'enseignement de l'Etat ».
B.3.4. Artikel 84 van de voormelde herstelwet bepaalt : B.3.4. L'article 84 de la loi de redressement précitée dispose :
« De Koning bepaalt, op voordracht van de Ministers van Onderwijs, de « Le Roi fixe, sur proposition des Ministres de l'Education nationale,
Minister van Financiën en de Minister van Begroting, de organieke du Ministre des Finances et du Ministre du Budget, les dispositions
regelen die van toepassing zijn op het financieel en materieel beheer organiques applicables à la gestion financière et matérielle de ces
van deze diensten. services.
Deze regelen omvatten : Ces dispositions prévoient :
1° het opmaken en het bekendmaken van een begroting en van rekeningen; 1° l'établissement et la publication d'un budget et de comptes;
2° de controle van de rekeningen door het Rekenhof dat ze ter plaatse 2° le contrôle des comptes par la Cour des comptes, qui pourra
kan verrichten; l'effectuer sur place;
3° het beperken van de uitgaven binnen de grenzen van de ontvangsten 3° le maintien des dépenses dans les limites des recettes et dans
en van de goedgekeurde limitatieve kredieten; celles des crédits limitatifs votés;
4° de mogelijkheid om, met ingang van het jaar, de bij het verstrijken 4° la faculté d'utiliser, dès le commencement de l'année, les
van het vorige jaar beschikbare geldmiddelen te gebruiken; ressources disponibles à la fin de l'année précédente;
5° de behandeling en de bewaring van de gelden en de waarden door een 5° le maniement et la garde des fonds et valeurs par un comptable
tegenover het Rekenhof verantwoordelijke rekenplichtige; justiciable de la Cour des comptes;
6° het bijhouden van een vermogenscomptabiliteit en het opmaken van 6° la tenue d'une comptabilité patrimoniale et l'établissement d'un
een inventaris van het vermogen; inventaire du patrimoine;
7° de beperking in de tijd van de overdrachten waartoe machtiging werd 7° la limitation dans le temps des reports autorisés ».
verleend ». B.3.5. Het voormelde koninklijk besluit van 29 december 1984 bepaalt : B.3.5. Quant à l'arrêté royal du 29 décembre 1984 précité, il dispose :
« [...] « [...]

Art. 2.Door elke staatsdienst met afzonderlijk beheer wordt een

Art. 2.Les services de l'Etat à gestion séparée établissent

jaarlijkse begroting opgemaakt voor alle ontvangsten en alle uitgaven, annuellement un budget de toutes les recettes et de toutes les
volgens de richtlijnen verstrekt door de Ministers van Onderwijs. dépenses conformément aux instructions des Ministres de l'Education nationale.
[...] [...]

Art. 3.De begroting wordt onderverdeeld in drie delen :

Art. 3.Le budget est divisé en trois parties :

- de lopende verrichtingen; - les opérations courantes;
- de kapitaalverrichtingen; - les opérations de capital;
- de verrichtingen voor orde, - les opérations pour ordre,
en opgemaakt volgens de tabellen gevoegd bij dit besluit. conformément aux tableaux de l'annexe du présent arrêté.
[...] [...]

Art. 6.De begrotingsontwerpen van de staatsdiensten met afzonderlijk

Art. 6.Les projets de budget des services de l'Etat à gestion séparée

beheer worden vóór 1 juni voorafgaande aan het begrotingsjaar voor sont soumis avant le 1er juin précédant l'année budgétaire à
goedkeuring voorgelegd aan de betrokken Minister van Onderwijs en l'approbation du Ministre de l'Education nationale concerné et sont
toegevoegd aan het ontwerp van begroting van diens Ministerie. joints au budget de son département.

Art. 7.De goedkeuring van de begroting van de staatsdiensten met

Art. 7.L'approbation du budget des services de l'Etat à gestion

afzonderlijk beheer is verworven door de afkondiging van de wet séparée est acquise par la promulgation de la loi contenant le budget
houdende de begroting van het betrokken Ministerie van Onderwijs. du Ministère de l'Education nationale.
Ingeval deze goedkeuring niet verworven is voor de aanvang van het Si cette approbation n'est pas acquise avant le début de l'année
begrotingsjaar mogen dezelfde verrichtingen als diegene, die door de budgétaire, il est permis d'effectuer dès le 1er janvier les mêmes
vorige begrotingen waren toegestaan, uitgevoerd worden vanaf 1 januari. opérations que celles admises dans les budgets précédents.
[...] [...]

Art. 8.Op het einde van ieder semester wordt een staat van

Art. 8.Un état des recettes et des dépenses est dressé à la fin de

ontvangsten en een staat van uitgaven opgemaakt. chaque semestre.
Deze staten worden door de betrokken Minister van Onderwijs aan het Ces états seront soumis par le Ministre de l'Education nationale
Rekenhof voorgelegd via de Minister van Financiën. De concerné au Ministre des Finances et transmis à la Cour des comptes.
verantwoordingsstukken worden ter plaatse bewaard. Les pièces justificatives sont gardées sur place.

Art. 9.Op het einde van ieder jaar worden opgesteld : een

Art. 9.A la fin de chaque année sont rendus : un compte de gestion

beheersrekening alsmede een rekening van uitvoering van de begroting ainsi qu'un compte d'exécution du budget et un état de la situation
en een staat van activa en passiva. Uiterlijk op 31 maart na het jaar active et passive. Au plus tard le 31 mars de l'année suivante ces
waarop ze betrekking hebben, worden deze rekeningen door de betrokken comptes sont envoyés par le Ministre de l'Education nationale concerné
Minister van Onderwijs aan de Minister van Financiën gezonden, die ze
vóór 30 april van hetzelfde jaar aan het Rekenhof overlegt. au Ministre des Finances, qui les transmet avant le 30 avril de cette
année à la Cour des comptes.

Art. 10.De rekening van uitvoering van de begrotingen van de

Art. 10.Les comptes d'exécution des budgets des services de l'Etat à

staatsdiensten met afzonderlijk beheer worden gevoegd bij die van het gestion séparée sont joints au compte du Ministère de l'Education
betrokken Ministerie van Onderwijs. nationale concerné.

Art. 11.Op het ogenblik van uitdiensttreding van de rekenplichtige

Art. 11.Lors de la cessation des fonctions du comptable, les mêmes

dienen dezelfde rekenplichtige bescheiden opgesteld als genoemd in obligations comptables que celles mentionnées à l'article 9 sont
artikel 9. remplies.
[...] [...]

Art. 12.Het bedrag van de uitgaven mag het bedrag van de ontvangsten

Art. 12.Le montant des dépenses ne peut excéder le montant des

niet overschrijden. recettes.

Art. 13.§ 1. In de jaarlijkse begroting zal voor de lopende uitgaven

Art. 13.§ 1er. Dans le budget annuel, il sera prévu pour les dépenses

een bufferkrediet ingeschreven worden. Dit bufferkrediet zal minimum courantes, un crédit provisionnel de 2,5 p.c. au moins de l'estimation
2,5 pct. bedragen van de geraamde lopende uitgaven. des dépenses courantes.
§ 2. Het bufferkrediet mag in de loop van het begrotingsjaar aangewend § 2. Le crédit provisionnel peut être utilisé au cours de l'année
worden om het hoofd te bieden aan onvoorziene uitgaven, bij voorrang budgétaire pour faire face à des dépenses imprévues, en priorité pour
voor energie. l'énergie.

Art. 14.§ 1. Op het einde van het dienstjaar wordt het overschot :

Art. 14.§ 1er. A la fin de l'exercice le reliquat :

1. en ce qui concerne les opérations de capital, est ajouté aux
1. wat de kapitaalverrichtingen betreft, gevoegd bij de recettes de capital de l'exercice budgétaire suivant;
kapitaalontvangsten van het volgende begrotingsjaar; 2. en ce qui concerne les opérations courantes est affecté à raison
2. wat de lopende verrichtingen betreft ten belope van ten minste 20 d'au moins 20 p.c. à la constitution d'un fonds de réserve '
pct. aangewend voor de vorming van een reservefonds ' werking ' totdat fonctionnement ' jusqu'à ce que les ressources de ce fonds atteignent
de middelen hiervan 10 pct. bedragen van het gemiddelde van de lopende 10 p.c. de la moyenne des dépenses courantes des trois exercices
uitgaven van de drie voorgaande begrotingsjaren; budgétaires précédents;
voor het overige geheel of ten dele gevoegd, hetzij bij de ontvangsten pour le surplus, il est ajouté entièrement ou en partie, soit aux
van de lopende verrichtingen, hetzij bij de ontvangsten van de recettes des opérations courantes, soit aux recettes des opérations de
kapitaalverrichtingen van het volgende begrotingsjaar. capital de l'exercice budgétaire suivant.
§ 2. De middelen van het reservefonds kunnen met het akkoord van de § 2. Les ressources du fonds de réserve peuvent être utilisées, avec
betrokken Minister of zijn gemachtigde aangewend worden tot het
aanzuiveren van een op het einde van een dienstjaar of van een beheer l'accord du Ministre concerné ou de son délégué, soit pour apurer un
bestaand onvoorzien negatief saldo of tot het verwerven, tot maximum solde déficitaire imprévu constaté à la fin d'un exercice ou d'une
25 %, van patrimoniale goederen. gestion, soit pour acquérir, à concurrence de 25 % maximum, des biens
patrimoniaux.
§ 3. Wanneer de middelen van het reservefonds aangewend zijn voor het § 3. Lorsque les ressources du fonds de réserve ont été utilisées pour
verwerven van patrimoniale goederen bij toepassing van § 2, moet dat l'acquisition de biens patrimoniaux en application du § 2, ce fonds
fonds binnen de vier jaar opnieuw samengesteld worden. Die termijn doit être reconstitué dans un délai maximum de quatre ans. Ce délai
gaat in op de 1 januari van het jaar na de datum van aanwending van de court à partir du 1er janvier de l'année qui suit la date
middelen. d'utilisation.

Art. 15.Met ingang van het jaar mogen de bij het verstrijken van het

Art. 15.Les soldes disponibles à la fin d'une année peuvent être

vorige jaar beschikbare geldmiddelen gebruikt worden. utilisés dès le début de l'année suivante.

Art. 16.De tegenover het Rekenhof verantwoordelijke rekenplichtige

Art. 16.Le comptable du service de l'Etat à gestion séparée

van de staatsdienst met afzonderlijk beheer, aangewezen door de justiciable de la Cour des comptes, désigné par le Ministre de
betrokken Minister van Onderwijs, is belast met : l'Education nationale concerné, est chargé :
1. het behandelen en bewaren van de gelden en waarden; 1. du maniement et de la garde des fonds et des valeurs;
2. het opstellen en bewaren van de in artikelen 8 en 9 bedoelde 2. de la confection et de la conservation des documents visés aux
bescheiden; articles 8 et 9;
3. het houden van de vermogenscomptabiliteit; 3. de la tenue de la comptabilité patrimoniale;
4. het periodiek opmaken van de inventaris van het vermogen. 4. de l'établissement périodique de l'inventaire du patrimoine.
[...] [...]

Art. 17.De Ministers van Onderwijs, ieder wat hem betreft, richten de

Art. 17.Les Ministres de l'Education nationale, chacun en ce qui le

controle in op de schrifturen van de boekhoudingsverrichtingen en van concerne, organisent le contrôle de la tenue des écritures
de vastleggingen van de uitgaven. De verrichtingen van de diensten enregistrant les opérations comptables et l'engagement des dépenses.
bedoeld in artikel 1, § 1, worden niet onderworpen aan de controle van Les opérations des services visés à l'article 1er, § 1er, ne sont pas
de Inspectie van Financiën. soumises au contrôle de l'Inspection des Finances.

Art. 18.Het Rekenhof kan de comptabiliteit ter plaatse controleren.

Art. 18.La Cour des comptes peut exercer un contrôle sur place. La

Het Hof mag zich te allen tijde alle verantwoordingsstukken, staten, Cour peut demander à tout moment toutes pièces justificatives, tous
inlichtingen of toelichtingen doen verstrekken betreffende de éclaircissements, tous états, tous renseignements relatifs aux
ontvangsten, de uitgaven, de activa en de schulden ». recettes, aux dépenses, aux actifs et aux dettes ».
B.3.6. Volgens de verzoekende partij zouden de gesubsidieerde B.3.6. Selon la partie requérante, les établissements d'enseignement
instellingen voor buitengewoon basisonderwijs verplicht zijn fondamental spécialisé subventionnés seraient astreints au respect
soortgelijke boekhoudkundige verplichtingen na te leven. d'obligations comptables similaires.
B.3.7. Bij het koninklijk besluit van 2 augustus 1973 « betreffende de B.3.7. L'arrêté royal du 2 août 1973 « relatif au contrôle de l'emploi
controle over het gebruik van de werkings- en uitrustingstoelagen, des subventions de fonctionnement et d'équipement accordées en vertu
toegekend krachtens de artikelen 32 en 34 van de wet van 29 mei 1959 des articles 32 et 34 de la loi du 29 mai 1959 modifiant certaines
tot wijziging van sommige bepalingen van de onderwijswetgeving » dispositions de la législation de l'enseignement » impose des
worden boekhoudkundige verplichtingen opgelegd aan bepaalde obligations comptables à certains établissements d'enseignement
gesubsidieerde instellingen voor buitengewoon basisonderwijs. fondamental spécialisé subventionnés.
B.3.8. Dat besluit is van toepassing op elke onderwijsinrichting die B.3.8. Cet arrêté s'applique à chaque établissement d'enseignement qui
werkings- en uitrustingstoelagen van de Gemeenschap geniet. bénéficie des subventions de fonctionnement et d'équipement de la
Onder « onderwijsinrichting » wordt verstaan, in de zin van het Communauté. On entend par « établissement d'enseignement », au sens de l'arrêté
voormelde besluit : « Een pedagogische eenheid [die] één of meer onderwijsniveaus [omvat] afhangende van dezelfde inrichtende macht, waarbij : - ofwel alle onderwijsniveaus gevestigd zijn in eenzelfde gebouwencomplex, al dan niet onder hetzelfde instellingshoofd; - ofwel alle onderwijsniveaus onder hetzelfde instellingshoofd al dan niet gevestigd zijn in één enkel gebouwencomplex. In de gevallen waarin deze definitie aanleiding geeft tot uiteenlopende interpretaties, beslist de bevoegde Minister, voor elk geval, wat een bepaalde onderwijsinrichting omvat » (artikel 2). précité : « Un ensemble pédagogique [qui] comprend un ou plusieurs niveaux d'enseignement dépendant d'un même pouvoir organisateur, étant entendu que : - soit tous les niveaux d'enseignement sont installés dans un même ensemble de bâtiments, qu'ils soient dirigés ou non par le même chef d'établissement; - soit tous les niveaux d'enseignement [sont] sous la direction du même chef d'établissement, qu'ils soient installés ou non dans un même ensemble de bâtiments. Dans les cas où cette définition donne lieu à des interprétations divergentes, il appartient au Ministre de décider, dans chaque cas, ce que comprend tel établissement d'enseignement » (article 2).
Elke onderwijsinrichting moet een specifieke boekhouding bijhouden, Chaque établissement d'enseignement doit tenir une comptabilité
die een bijzonder journaal, een kasboek en een postrekeningboek omvat. spécifique, qui comprend un journal spécial, un livre de caisse et un
Tweemaal per jaar wordt een voorlopige rekening opgemaakt, en op het livre comptes chèques postaux. Il est établi un compte provisoire,
einde van elk dienstjaar een eindrekening. Verder wordt nog een deux fois par an, et un compte final à la fin de chaque exercice. Un
bestendige inventaris gehouden van alle aangekochte goederen (artikel inventaire permanent est encore tenu de toutes les acquisitions
4). (article 4).
De niet-gebruikte ontvangsten worden naar het volgende boekjaar Les recettes non utilisées sont reportées à l'exercice suivant, où
overgedragen, gedurende hetwelk zij voor dezelfde bestemming worden elles sont employées aux mêmes fins (article 7), et des vérificateurs
gebruikt (artikel 7); het gebruik van de verleende toelagen wordt ten contrôlent, au moins une fois par an, l'emploi des subventions
minste eenmaal per jaar door verificateurs gecontroleerd (artikel 10). accordées (article 10).
B.3.9. De andere boekhoudkundige verplichtingen die de verzoekende B.3.9. Quant aux autres obligations comptables mentionnées par la
partij vermeldt, wegen niet op de gesubsidieerde instellingen als partie requérante, elles ne pèsent pas sur les établissements
zodanig, maar op hun inrichtende machten, die zijn onderworpen aan de subventionnés, en tant que tels, mais bien sur leurs pouvoirs
boekhoudkundige regels die zijn vastgelegd bij artikel 37bis van de organisateurs, lesquels sont soumis aux règles comptables définies par
wet van 29 mei 1959 « tot wijziging van sommige bepalingen van de l'article 37bis de la loi du 29 mai 1959 « modifiant certaines
onderwijswetgeving » of, in voorkomend geval, bij artikel 17 van de dispositions de la législation de l'enseignement » ou, le cas échéant,
wet van 27 juni 1921 « betreffende de verenigingen zonder par l'article 17 de la loi du 27 juin 1921 « sur les associations sans
winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de but lucratif, les associations internationales sans but lucratif et
stichtingen ». les fondations ».
B.3.10. Dergelijke verplichtingen zijn niet te vergelijken met de B.3.10. De telles obligations sont sans commune mesure avec les
specifieke verplichtingen die wegen op de door de Gemeenschap contraintes particulières qui pèsent sur les établissements
ingerichte onderwijsinstellingen, meer bepaald de verplichting om de d'enseignement organisés par la Communauté et, notamment, avec
gelden en de waarden te laten behandelen en bewaren door een tegenover l'obligation de faire manier et garder les fonds et les valeurs par un
het Rekenhof verantwoordelijke rekenplichtige. comptable justiciable de la Cour des comptes.
B.3.11. Rekening houdend met die specifieke verplichtingen en met het B.3.11. Compte tenu de ces obligations spécifiques ainsi que du fait
feit dat het financieel beheer van de gesubsidieerde que la gestion financière des établissements d'enseignement
onderwijsinstellingen in beginsel wordt verzekerd door hun inrichtende subventionnés est, en principe, assurée par leurs pouvoirs
machten, is de behoefte aan een corresponderende rekenplichtige bij de organisateurs, le besoin d'un correspondant-comptable des
door de Gemeenschap ingerichte instellingen voor buitengewoon établissements d'enseignement fondamental spécialisé organisés par la
basisonderwijs niet vergelijkbaar met die welke geldt voor de door Communauté n'est pas comparable à celui des établissements
haar gesubsidieerde instellingen voor buitengewoon basisonderwijs. d'enseignement fondamental spécialisé subventionnés par elle.
B.3.12. Het eerste onderdeel van het eerste middel kan niet worden B.3.12. Le premier moyen, en sa première branche, ne peut être
aangenomen. accueilli.
B.4.1. In het tweede onderdeel van het eerste middel voert de B.4.1. Dans la seconde branche du premier moyen, la partie requérante
verzoekende partij de schending aan van de artikelen 10, 11 en 24, § allègue la violation des articles 10, 11 et 24, § 4, de la
4, van de Grondwet doordat het instellen van administratieve Constitution en ce que l'organisation d'emplois administratifs dans
betrekkingen in de door de Franse Gemeenschap gesubsidieerde les établissements d'enseignement fondamental spécialisé subventionnés
instellingen voor buitengewoon basisonderwijs zou afhangen van par la Communauté française serait soumise à un aléa budgétaire alors
budgettaire toevalligheden terwijl dat niet het geval zou zijn voor de que tel ne serait pas le cas pour les établissements d'enseignement
door haar gesubsidieerde instellingen voor buitengewoon secundair onderwijs. secondaire spécialisé subventionnés par elle.
B.4.2. Krachtens artikel 112 van het aangevochten decreet kunnen de B.4.2. En vertu de l'article 112 du décret attaqué, les fonctions
ambten uitgeoefend door het administratief personeel in een instelling supportées par le personnel administratif au sein d'un établissement
voor buitengewoon secundair onderwijs « ambten van klerk-typiste en d'enseignement secondaire spécialisé peuvent consister en des «
van opsteller » zijn. fonctions de commis-dactylographe et de rédacteur ».
Artikel 114 van het bestreden decreet bepaalt : L'article 114 du décret attaqué dispose :
« Het volume van de betrekkingen in de ambten van het administratief « Le volume des emplois dans les fonctions des personnels
personeel en het opvoedend hulppersoneel die door de Franse administratif et auxiliaire d'éducation organisés ou subventionnés par
Gemeenschap worden georganiseerd of gesubsidieerd, wordt in het la Communauté française est fixé par un capital-périodes. Ce
lestijdenpakket vastgesteld. Dit lestijdenpakket wordt jaarlijks, voor capital-périodes est fixé annuellement par établissement, pour l'année
elke inrichting, voor het bedoelde jaar, vastgesteld ». considérée ».
Artikel 116 van het bestreden decreet bepaalt : L'article 116 du décret attaqué dispose :
« § 1. De betrekkingen van studiemeester-opvoeder, directiesecretaris « § 1er. Les emplois de surveillant-éducateur, de secrétaire de
en van het administratief personeel, die in het gespecialiseerd
secundair onderwijs worden georganiseerd of gesubsidieerd, worden direction et du personnel administratif, organisés ou subventionnés
opgenomen in een lestijdenpakket dat wordt berekend door het volgens dans l'enseignement secondaire spécialisé, sont comptabilisés dans un
de volgende verdeeltabel gekregen kencijfer met 38 te vermenigvuldigen capital-périodes constitué en multipliant par 38 le nombre guide
: atteint selon la grille de répartition suivante :
1° 80 leerlingen : 1 1° 80 élèves : 1
2° 160 leerlingen : 2 2° 160 élèves : 2
3° 240 leerlingen : 3 3° 240 élèves : 3
4° 320 leerlingen : 4 4° 320 élèves : 4
5° 400 leerlingen : 5 5° 400 élèves : 5
6° 500 leerlingen : 6 6° 500 élèves : 6
7° 600 leerlingen : 7 7° 600 élèves : 7
8° 760 leerlingen : 8 8° 760 élèves : 8
9° 920 leerlingen : 9 9° 920 élèves : 9
10° 1.080 leerlingen : 10 10° 1 080 élèves : 10
11° 1.240 leerlingen : 11 11° 1 240 élèves : 11
12° 1.400 leerlingen : 12 12° 1 400 élèves : 12
13° 1.560 leerlingen : 13 13° 1 560 élèves : 13
14° 1.720 leerlingen : 14. 14° 1 720 élèves : 14
Voor elke bijkomende volledige schijf van 160 leerlingen, wordt het Par tranche entière supplémentaire de 160 élèves, le nombre guide est
kencijfer met 1 verhoogd. augmenté de 1.
§ 2. De betrekkingen worden in de volgorde van de kencijfers toegekend § 2. Les emplois sont attribués dans l'ordre des nombres guides au
aan het personeel dat het ambt van studiemeester-opvoeder uitoefent. personnel remplissant la fonction de surveillant-éducateur. Par
Voor elke inrichting moeten de volgende betrekkingen, met volledige établissement les emplois suivants, à horaire complet, doivent être
dienstprestatie, worden toegekend : attribués
1° voor het ambt van klerk-typiste, door omzetting van de 3de en/of de 1° à la fonction de commis-dactylographe par la transformation du 3e
14de betrekking; et/ou du 14e emploi;
2° voor het ambt van opsteller, door omzetting van de 8ste en/of de 2° à la fonction de rédacteur par la transformation du 8e et/ou du 11e
11de betrekking. emploi.
[...] ». [...] ».
B.4.3. Artikel 213 van het bestreden decreet bepaalt evenwel : B.4.3. L'article 213 du décret attaqué dispose toutefois :
« Elk jaar bepaalt de Regering, binnen de perken van de « Le Gouvernement détermine annuellement en fonction des possibilités
begrotingsmiddelen, het percentage van het lestijdenpakket dat kan budgétaires le pourcentage du capital-périodes utilisable pour les
worden gebruikt voor de categorieën van het bestuurs- en onderwijzend
personeel, van het paramedisch personeel, van het maatschappelijk catégories du personnel directeur et enseignant, du personnel
personeel, van het psychologisch personeel, van het administratief en paramédical, social et psychologique, du personnel administratif et
opvoedend hulppersoneel, en dat voortvloeit uit de normen bedoeld in auxiliaire d'éducation et qui résulte des normes mentionnées aux
de artikelen 33, 34, 85, 86, 102, 104, 113, 114 en 132 en dit, op een articles 33, 34, 85, 86, 102, 104, 113, 114 et 132 et ce, de façon
identieke manier voor alle onderwijsnetten ». identique pour tous les réseaux d'enseignement ».
In tegenstelling tot hetgeen de verzoekende partij beweert, is Contrairement à ce que soutient la partie requérante, une incertitude
krachtens dat artikel het instellen van administratieve betrekkingen d'ordre budgétaire pèse également, en vertu de cet article, sur
in de instellingen voor buitengewoon secundair onderwijs eveneens l'organisation d'emplois administratifs dans les établissements
afhankelijk van de beschikbare begrotingsmiddelen. d'enseignement secondaire spécialisé.
B.4.4. Het tweede onderdeel van het eerste middel kan niet worden B.4.4. Le premier moyen, en sa seconde branche, ne peut être
aangenomen. accueilli.
B.5.1. De verzoekende partij voert een tweede middel aan dat is B.5.1. La partie requérante prend un second moyen de la violation de
afgeleid uit de schending van artikel 24, § 5, al dan niet in l'article 24, § 5, lu ou non en combinaison avec les articles 10 et 11
samenhang gelezen met de artikelen 10 en 11, van de Grondwet doordat de la Constitution, en ce que l'article 111, alinéa 2, du décret
artikel 111, tweede lid, van het bestreden decreet te uitgebreide
bevoegdheden zou hebben toegekend aan de Franse Gemeenschapsregering. attaqué aurait délégué une compétence trop large au Gouvernement de la
B.5.2. Artikel 24, § 5, van de Grondwet bepaalt dat de inrichting, Communauté française. B.5.2. L'article 24, § 5, de la Constitution dispose que
erkenning of subsidiëring van het onderwijs door de gemeenschap wordt l'organisation, la reconnaissance ou le subventionnement de
geregeld door de wet of het decreet. l'enseignement par la communauté sont réglés par la loi ou le décret.
Die bepaling drukt de wil uit van de Grondwetgever om aan de bevoegde Cette disposition traduit la volonté du Constituant de réserver au
wetgever de zorg voor te behouden een regeling te treffen voor de législateur compétent le soin de régler les aspects essentiels de
essentiële aspecten van het onderwijs, wat de inrichting, de erkenning l'enseignement en ce qui concerne son organisation, sa reconnaissance
of de subsidiëring ervan betreft. Zij verbiedt echter niet dat onder et son subventionnement. Elle n'interdit cependant pas que des
bepaalde voorwaarden bevoegdheden aan andere overheden worden habilitations soient données sous certaines conditions à d'autres
toegekend. autorités.
Artikel 24, § 5, van de Grondwet vereist dat die bevoegdheden slechts L'article 24, § 5, de la Constitution exige que ces habilitations ne
op de tenuitvoerlegging van de door de decreetgever zelf vastgestelde portent que sur la mise en oeuvre des principes que le législateur
beginselen betrekking hebben. Zodoende kan een Gemeenschapsregering of décrétal a lui-même adoptés. A travers elles, le Gouvernement de
een andere overheid de onnauwkeurigheid van die beginselen niet communauté ou une autre autorité ne saurait combler l'imprécision de
opvangen of onvoldoende omstandige beleidskeuzes niet verfijnen. ces principes ou affiner des options insuffisamment détaillées.
B.5.3. De voorwaarden waaraan het instellen van betrekkingen van B.5.3. Les conditions auxquelles est soumise l'organisation d'emplois
corresponderende rekenplichtige in het door de Franse Gemeenschap de correspondant-comptable dans l'enseignement fondamental spécialisé
gesubsidieerd buitengewoon basisonderwijs is onderworpen, hebben subventionné par la Communauté française concernent le statut du
betrekking op het statuut van het administratief personeel. Zij maken personnel administratif. Elles font par conséquent partie des règles
bijgevolg deel uit van de regels met betrekking tot de subsidiëring relatives au subventionnement de l'enseignement, au sens de l'article
van het onderwijs, in de zin van artikel 24, § 5, van de Grondwet. 24, § 5, de la Constitution.
B.5.4. Door artikel 111, tweede lid, van het bestreden decreet aan te nemen, heeft de decreetgever enkel bepaald dat de Regering elk jaar, binnen de perken van de beschikbare begrotingskredieten, het percentage betrekkingen van corresponderende rekenplichtige dat op grond van artikel 109 van het decreet kan worden ingesteld voor het gesubsidieerd buitengewoon basisonderwijs, zal bepalen. Het feit dat die bepaling jaarlijks gebeurt, enerzijds, en de noodzaak ze te verantwoorden vanuit de door de decreetgever vastgestelde beschikbare begrotingskredieten, anderzijds, tonen aan dat deze de grenzen van de verordeningsbevoegdheid van de Regering heeft aangegeven. B.5.5. Het tweede middel kan niet worden aangenomen. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 1 februari 2006. De griffier, De voorzitter, B.5.4. En adoptant l'article 111, alinéa 2, du décret attaqué, le législateur décrétal s'est limité à disposer que le Gouvernement déterminera annuellement, selon les disponibilités budgétaires, le pourcentage d'emplois de correspondant-comptable qui peut être organisé, en vertu de l'article 109 dudit décret, dans l'enseignement fondamental spécialisé subventionné. Le caractère annuel de cette détermination, d'une part, et la nécessité de la justifier au regard des disponibilités budgétaires fixées par le législateur décrétal, de l'autre, démontrent que celui-ci a indiqué les limites du pouvoir réglementaire du Gouvernement. B.5.5. Le second moyen ne peut être accueilli. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 1er février 2006. Le greffier, Le président,
P.-Y. Dutilleux. M. Melchior. P.-Y. Dutilleux. M. Melchior.
^