Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 180/2005 van 7 december 2005 Rolnummer 3475 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse Gewest van 7 mei 2004 « houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters M. Boss(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 180/2005 van 7 december 2005 Rolnummer 3475 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse Gewest van 7 mei 2004 « houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters M. Boss(...) Extrait de l'arrêt n° 180/2005 du 7 décembre 2005 Numéro du rôle : 3475 En cause : le recours en annulation du décret de la Région flamande du 7 mai 2004 « portant modification du décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures d'acco La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges M. Bossuyt, A.(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 180/2005 van 7 december 2005 Extrait de l'arrêt n° 180/2005 du 7 décembre 2005
Rolnummer 3475 Numéro du rôle : 3475
In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse En cause : le recours en annulation du décret de la Région flamande du
Gewest van 7 mei 2004 « houdende wijziging van het decreet van 22 7 mai 2004 « portant modification du décret du 22 décembre 1995
december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996 et du
1996 en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, décret du 15 juillet 1997 contenant le Code flamand du Logement, en ce
wat betreft de bestrijding van de leegstand en verkrotting en qui concerne la lutte contre l'inoccupation et le délabrement de
onbewoonbaarheid van gebouwen en/of woningen », minstens van artikel bâtiments et/ou d'habitations », à tout le moins de son article 19,
19 ervan, ingesteld door de gemeente Beveren en anderen. introduit par la commune de Beveren et autres.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges M.
M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, Bossuyt, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels, assistée
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Arts,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 3 februari Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 3
2005 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 4 février 2005 et parvenue au greffe le 4 février 2005, un recours en
februari 2005, is beroep tot vernietiging ingesteld van het decreet
van het Vlaamse Gewest van 7 mei 2004 « houdende wijziging van het annulation du décret de la Région flamande du 7 mai 2004 « portant
decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van modification du décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures
de begroting 1996 en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de d'accompagnement du budget 1996 et du décret du 15 juillet 1997
Vlaamse Wooncode, wat betreft de bestrijding van de leegstand en [contenant] le Code flamand [du] Logement, en ce qui concerne la lutte
verkrotting en onbewoonbaarheid van gebouwen en/of woningen » contre l'inoccupation et le délabrement de bâtiments et/ou
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 5 augustus 2004), d'habitations » (publié au Moniteur belge du 5 août 2004), à tout le
minstens van artikel 19 ervan, door de gemeente Beveren, met kantoren moins de son article 19, a été introduit par la commune de Beveren,
te 9120 Beveren, Stationsstraat 2, de stad Gent, met kantoren te 9000 dont les bureaux sont établis à 9120 Beveren, Stationsstraat 2, la
ville de Gand, dont les bureaux sont établis à 9000 Gand, Botermarkt
Gent, Botermarkt 1, de gemeente Heusden-Zolder, met kantoren te 3550 1, la commune de Heusden-Zolder, dont les bureaux sont établis à 3550
Heusden-Zolder, Heldenplein 1, la ville d'Izegem, dont les bureaux
Heusden-Zolder, Heldenplein 1, de stad Izegem, met kantoren te 8870 sont établis à 8870 Izegem, Korenmarkt 10, la commune de Kruibeke,
Izegem, Korenmarkt 10, de gemeente Kruibeke, met kantoren te 9150 dont les bureaux sont établis à 9150 Kruibeke, Onze-Lieve-Vrouwplein
Kruibeke, Onze-Lieve-Vrouwplein 18-19-20, de stad Lokeren, met 18-19-20, la ville de Lokeren, dont les bureaux sont établis à 9160
kantoren te 9160 Lokeren, Groentemarkt 1, de stad Lommel, met kantoren Lokeren, Groentemarkt 1, la ville de Lommel, dont les bureaux sont
te 3920 Lommel, Dorp 57, de gemeente Waasmunster, met kantoren te 9250 établis à 3920 Lommel, Dorp 57, la commune de Waasmunster, dont les
bureaux sont établis à 9250 Waasmunster, Vierschaar 1, la ville de
Waasmunster, Vierschaar 1, de stad Wervik, met kantoren te 8940 Wervik, dont les bureaux sont établis à 8940 Wervik,
Wervik, Sint-Maartensplein 13, en de stad Leuven, met kantoren te 3000 Leuven, Boekhandelstraat 9. Sint-Maartensplein 13, et la ville de Louvain, dont les bureaux sont établis à 3000 Louvain, Boekhandelstraat 9.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
Wat de bestreden bepaling betreft Quant à la disposition entreprise
B.1.1. Het decreet van 22 december 1995 « houdende bepalingen tot B.1.1. Le décret du 22 décembre 1995 « contenant diverses mesures
begeleiding van de begroting 1996 » heeft een gewestelijke heffing op d'accompagnement du budget 1996 » a instauré une taxe régionale sur
leegstaande en/of verwaarloosde gebouwen en leegstaande, les bâtiments désaffectés et/ou laissés à l'abandon et les habitations
verwaarloosde, ongeschikte en/of onbewoonbare woningen ingevoerd. désaffectées, laissées à l'abandon, inadaptées et/ou inhabitables.
De heffing was een eerste maal verschuldigd op het ogenblik dat het La taxe était due pour la première fois dès que le bâtiment et/ou
gebouw en/of de woning werd opgenomen in de inventaris van de l'habitation étaient inscrits dans l'inventaire des bâtiments et/ou
leegstaande of verwaarloosde gebouwen en/of woningen en de ongeschikte habitations désaffectés ou laissés à l'abandon et des habitations
en/of onbewoonbare woningen. De aanslag kon worden gevestigd vanaf het inadaptées et/ou inhabitables. La taxation pouvait être établie dès le
ogenblik van de opname, tot uiterlijk 31 december van het jaar dat moment de l'inscription dans l'inventaire et au plus tard le 31
volgde op de opname in de inventaris.
Zolang het gebouw en/of de woning niet was geschrapt uit de décembre de l'année qui suivait cette inscription.
inventaris, bleef de heffing verschuldigd op het ogenblik van het Tant que le bâtiment et/ou l'habitation n'avaient pas été rayés de
verstrijken van elke nieuwe periode van twaalf maanden vanaf de datum l'inventaire, la taxe était due à l'expiration de chaque nouvelle
van de eerste inschrijving. De aanslag kon worden gevestigd vanaf dat période de douze mois à compter de la date de la première inscription.
ogenblik tot uiterlijk 31 december van het jaar dat erop volgde La taxation pouvait être établie dès ce moment et au plus tard le 31
(artikel 26, eerste en tweede lid, van het decreet van 22 december décembre de l'année suivante (article 26, alinéas 1er et 2, du décret
1995, vóór de wijziging ervan bij artikel 4 van het decreet van 7 mei du 22 décembre 1995, avant sa modification par l'article 4 du décret
2004 « houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 du 7 mai 2004 « portant modification du décret du 22 décembre 1995
houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996 en van het contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996 et du
decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de décret du 15 juillet 1997 [contenant] le Code flamand [du] Logement,
bestrijding van de leegstand en verkrotting en onbewoonbaarheid van en ce qui concerne la lutte contre l'inoccupation et le délabrement de
gebouwen en/of woningen »). bâtiments et/ou d'habitations »).
B.1.2. De steden en de gemeenten kunnen op die gewestelijke heffing B.1.2. Les villes et communes peuvent percevoir des centimes
opcentiemen heffen. Artikel 37 van het decreet van 22 december 1995 additionnels à cette taxe régionale. L'article 37 du décret du 22
bepaalt dienaangaande : décembre 1995 dispose à ce sujet :
« Een gemeente die besluit om opcentiemen te heffen op de heffing van « Une commune qui décide de percevoir des centimes additionnels à la
het Vlaamse Gewest, bezorgt hiertoe aan de administratie bij redevance de la Région flamande, transmet à cet effet, par lettre
aangetekend schrijven een afschrift van dit besluit binnen de maand recommandée, un extrait de la délibération y relative à
die volgt op de inwerkingtreding van dit besluit. l'administration, dans un mois à compter de la date d'entrée en
De administratie int de gemeentelijke opcentiemen op de heffing vigueur de la délibération. L'administration perçoit les centimes additionnels communaux à la
gelijktijdig met de heffing van het Vlaamse Gewest ». redevance en même temps que la redevance même de la Région flamande ».
B.1.3. Het bedrag van de verschuldigde heffing en de opcentiemen B.1.3. Le montant de la taxe et des centimes additionnels exigibles
diende te worden betaald uiterlijk op het einde van de tweede maand devait être versé au plus tard à la fin du deuxième mois qui suivait
die volgde op de datum hetzij van de toezending van het aanslagbiljet, la date soit de l'envoi de l'avertissement-extrait de rôle, soit,
hetzij, wanneer beroep werd ingesteld bij de Vlaamse Regering, van de lorsqu'un recours avait été introduit auprès du Gouvernement flamand,
toezending van de beslissing van de Vlaamse Regering waarbij het de l'envoi de la décision du Gouvernement flamand rejetant en tout ou
beroep geheel of gedeeltelijk werd afgewezen (artikel 39, § 1, eerste
lid, van het decreet van 22 december 1995, vóór de wijziging ervan bij en partie le recours (article 39, § 1er, alinéa 1er, du décret du 22
artikel 13 van het decreet van 7 mei 2004). décembre 1995, avant sa modification par l'article 13 du décret du 7
B.1.4. Het bestreden decreet van 7 mei 2004 wijzigt de in het decreet mai 2004). B.1.4. Le décret entrepris du 7 mai 2004 modifie sur plusieurs points
van 22 december 1995 neergelegde regeling op een aantal punten. les règles inscrites dans le décret du 22 décembre 1995.
Zo worden het ogenblik van het ontstaan van de belastingschuld en de Ainsi le moment auquel naît la dette d'impôt et le délai dans lequel
termijn waarbinnen de aanslag kan worden gevestigd gewijzigd (artikel la taxation peut être établie sont-ils modifiés (article 4 du décret
4 van het decreet van 7 mei 2004). De procedure tot opname op de du 7 mai 2004). La procédure d'inscription dans l'inventaire est elle
lijsten van de inventaris wordt gewijzigd en er wordt in een
administratieve beroepsprocedure tegen de registratie voorzien aussi modifiée et l'enregistrement peut faire l'objet d'un recours
(artikel 10 van hetzelfde decreet). Ook wordt de beroepsprocedure na administratif (article 10 du même décret). La procédure de recours
het vestigen van de heffing gewijzigd (artikel 13 van hetzelfde après l'établissement de la taxe est également modifiée (article 13 du
decreet). Onder bepaalde voorwaarden kan de gedeeltelijke même décret). Moyennant le respect de certaines conditions, le
terugbetaling van een geïnde heffing worden verkregen (artikel 17 van remboursement partiel d'une taxe perçue peut être obtenu (article 17
hetzelfde decreet). du même décret).
B.1.5. Artikel 19 van het decreet van 7 mei 2004 bevat een B.1.5. L'article 19 du décret du 7 mai 2004 contient une règle
overgangsregeling. Die bepaling luidt als volgt : transitoire. Cette disposition énonce :
« Aan hetzelfde decreet [van 22 december 1995] wordt in hoofdstuk « Au même décret [du 22 décembre 1995], dans le chapitre VIII, section
VIII, afdeling 2, een nieuwe onderafdeling 9 toegevoegd, die luidt als II, sous-section 2, une nouvelle sous-section 9 est ajoutée et est
volgt : libellée comme suit :
' Onderafdeling 9. - Overgangsbepalingen ' Sous-section 9. - Dispositions transitoires

Artikel 44bis.Aanslagen gevestigd op basis van de artikelen 24 tot en

Article 44bis.Les montants fixés sur la base des articles 24 à 44 du

met 44 van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures d'accompagnement
begeleiding van de begroting 1996 die betrekking hebben op de opnames du budget 1996 qui ont un rapport avec les insertions dans
in de inventaris vanaf 1 januari 2002 tot en met 31 december 2003, l'inventaire à partir du 1er janvier 2002 jusqu'au 31 décembre 2003
worden als niet bestaande beschouwd. inclus sont considérés comme inexistants.
De aanslagen gevestigd op basis van de artikelen 24 tot en met 44 van Les montants fixés sur la base des articles 24 à 44 du décret du 22
het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding décembre 1995 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget
van de begroting 1996 die betrekking hebben op verjaardagen van 1996 qui ont un rapport avec les anniversaires d'insertions
eerdere opnames in de inventaris vanaf 1 januari 2002 tot en met 31 antérieures dans l'inventaire à partir du 1er janvier 2002 jusqu'au 31
december 2003, worden als niet bestaande beschouwd. ' ». décembre 2003 inclus sont considérés comme inexistants. ' ».
B.1.6. Het bij die bepaling ingevoegde artikel 44bis van het decreet B.1.6. L'article 44bis du décret du 22 décembre 1995, inséré par cette
van 22 december 1995 is gewijzigd bij artikel 53 van het decreet van disposition, a été modifié par l'article 53 du décret du 24 décembre
24 december 2004 « houdende bepalingen tot begeleiding van de 2004 « contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 2005 ».
begroting 2005 ». Die bepaling luidt als volgt : Cette disposition énonce :
« De eerste twee leden van artikel 44bis van hetzelfde decreet [van 22 « Les deux premiers alinéas de l'article 44bis du même décret [du 22
december 1995] worden samengevoegd in een § 1. décembre 1995] sont joints en un seul § 1er.
In artikel 44bis van hetzelfde decreet [worden] in beide leden de
woorden ' 31 december 2003 ' vervangen door de woorden ' 4 augustus A l'article 44bis du même décret, les mots ' le 31 décembre 2003 '
2004 '. sont remplacés par les mots ' le 4 août 2004 ' dans les deux alinéas.
Er wordt een § 2 toegevoegd aan artikel 44bis, die luidt als volgt : Il est ajouté un § 2 à l'article 44bis qui est rédigé comme suit :
' § 2. De registratieattesten voor de besluiten van de burgemeester ' § 2. Les attestations d'enregistrement des décisions du bourgmestre
tot ongeschikt- en/of onbewoonbaarverklaring, genomen voor de déclarant le logement inadapté et/ou inhabitable prises avant l'entrée
inwerkingtreding van dit decreet, moeten naargelang van het geval en vigueur du présent arrêté [lire : décret], doivent être envoyées,
verstuurd zijn als volgt : selon le cas, comme suit :
1° in geval geen beroep bij de Vlaamse Regering is ingediend 1° dans le cas où aucun recours n'est formé auprès du Gouvernement
overeenkomstig artikel 15, § 3, van het decreet van 15 juli 1997 flamand conformément à l'article 15, § 3, du décret du 15 juillet 1997
houdende de Vlaamse Wooncode, wordt het registratieattest ten vroegste portant le Code flamand du Logement, l'attestation d'enregistrement
dertig dagen en ten laatste zestig dagen na de betekening van het est envoyée au plus tôt trente jours et au plus tard soixante jours
besluit van de burgemeester, zoals bedoeld in artikel 15, § 1, van het après la notification de la décision du bourgmestre, telle que visé à
decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode of artikel 34 l'article 15, § 1er, du décret du 15 juillet 1997 portant le Code
van dit decreet, verstuurd; flamand du Logement ou à l'article 34 du présent décret;
2° in geval beroep bij de Vlaamse Regering is ingediend overeenkomstig 2° dans le cas où un recours est formé auprès du Gouvernement flamand
artikel 15, § 3, van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wordt het registratieattest ten laatste dertig dagen verstuurd na de betekening van de beslissing in beroep. Binnen de dertig dagen na betekening van het registratieattest, bedoeld in het eerste lid, kan de houder van het zakelijk recht een verzoekschrift tot beroep indienen bij de inventarisbeheerder. De inventarisbeheerder behandelt het beroepsverzoekschrift binnen de zestig dagen, zoniet wordt het beroepsverzoekschrift geacht te zijn ingewilligd. Het verzoekschrift tot beroep wordt beperkt tot de identificatiegegevens en de formele gronden van het registratieattest in het geval van het eerste lid, 2°. ' conformément à l'article 15, § 3, du décret du 15 juillet 1997 portant le Code flamand du Logement, l'attestation d'enregistrement est envoyée au plus tard trente jours après la notification de la décision en recours. Dans les trente jours après la notification de l'attestation d'enregistrement, visée au premier alinéa, le détenteur du droit réel peut introduire une demande de recours auprès du gestionnaire de l'inventaire. Le gestionnaire de l'inventaire traite la demande de recours dans les soixante jours, faute de quoi la demande de recours est réputée être acceptée. La demande de recours est limitée aux données d'identification et aux bases formelles de l'attestation dans le cas du premier l'alinéa, 2°. '
Er wordt een § 3 toegevoegd aan artikel 44bis, die luidt als volgt : Il est ajouté un § 3 à l'article 44bis qui est rédigé comme suit :
' § 3. In geval de ongeschikt of onbewoonbaar verklaarde woning is ' § 3. Dans le cas où l'habitation déclarée inadaptée ou inhabitable,
geïnventariseerd voor de inwerkingtreding van het decreet van 7 mei est inscrite à l'inventaire avant l'entrée en vigueur du décret du 7
2004 [...] houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 mai 2004 portant le décret modifiant le décret du 22 décembre 1995
houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996 en van het contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996 et du
decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de décret du 15 juillet 1997 portant le Code flamand du Logement, en ce
qui concerne la lutte contre l'abandon et le délabrement et
bestrijding van de leegstand en verkrotting en onbewoonbaarheid van l'inhabitabilité de bâtiments et/ou d'habitations, le recours contre
gebouwen en/of woningen, wordt het beroep tegen de registratieattesten les attestations d'enregistrement envoyées après l'entrée en vigueur
die verstuurd zijn na de inwerkingtreding van dit decreet, ingesteld du présent décret, est formé auprès du Gouvernement flamand dans les
bij de Vlaamse Regering binnen de dertig dagen na de betekening van trente jours après la notification de l'attestation d'enregistrement.
het registratieattest. De behandeling van het beroepsverzoekschrift Le traitement de la demande de recours se passe conformément aux
verloopt overeenkomstig de bepalingen van artikel 15, § 3, tweede lid, dispositions de l'article 15, § 3, deuxième alinéa, du décret du 15
van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode. juillet 1997 portant le Code flamand du Logement.
In afwijking van het eerste lid wordt het beroep tegen het Par dérogation au premier alinéa, le recours formé contre
registratieattest dat verstuurd is voor de inwerkingtreding van dit l'attestation d'enregistrement envoyée avant l'entrée en vigueur du
decreet, behandeld door de inventarisbeheerder overeenkomstig de présent décret, est traité par le gestionnaire de l'inventaire
bepalingen van artikel 34bis, § 2. ' ». conformément aux dispositions de l'article 34bis, § 2. ' ».
Ten aanzien van de ontvankelijkheid Quant à la recevabilité
B.2.1. Volgens de Vlaamse Regering voeren de verzoekende partijen B.2.1. Selon le Gouvernement flamand, les parties requérantes
uitsluitend een grief aan tegen artikel 19 van het decreet van 7 mei formulent uniquement un grief contre l'article 19 du décret du 7 mai
2004. Voor het overige zou hun beroep onontvankelijk zijn bij gebrek 2004. Par ailleurs, leur recours serait irrecevable à défaut de
aan middelen. In zoverre de verzoekende partijen in hun memorie van moyens. En tant que les parties requérantes formulent pour la première
antwoord voor het eerst een middel aanvoeren tegen artikel 3 van het fois dans leur mémoire en réponse un moyen contre l'article 3 du
decreet van 7 mei 2004, zou dat middel onontvankelijk zijn. décret du 7 mai 2004, ce moyen serait irrecevable.
B.2.2. Het Hof dient de omvang van het beroep tot vernietiging te B.2.2. La Cour doit déterminer l'étendue du recours en annulation sur
bepalen op basis van de inhoud van het verzoekschrift en inzonderheid la base du contenu de la requête et en particulier sur la base de
op basis van de uiteenzetting van de aangevoerde middelen. l'exposé des moyens.
Het Hof stelt vast dat het middel dat wordt uiteengezet in het La Cour constate que le moyen exposé dans la requête des parties
verzoekschrift van de verzoekende partijen uitsluitend is gericht requérantes est dirigé exclusivement contre l'article 19 du décret du
tegen artikel 19 van het decreet van 7 mei 2004, zodat het onderzoek 7 mai 2004, de sorte que l'examen de la Cour doit se limiter à cette
van het Hof tot die bepaling dient te worden beperkt. disposition.
B.2.3. Het middel dat de verzoekende partijen in hun memorie van B.2.3. Le moyen que les parties requérantes formulent dans leur
antwoord aanvoeren tegen artikel 3 van het decreet van 7 mei 2004, mémoire en réponse à l'encontre de l'article 3 du décret du 7 mai 2004
kwam niet voor in hun beroep tot vernietiging. Het betreft dus een n'est pas exposé dans le recours en annulation. Il s'agit donc d'un
nieuw middel. moyen nouveau.
Artikel 85, tweede lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op En vertu de l'article 85, alinéa 2, de la loi spéciale du 6 janvier
het Arbitragehof staat enkel toe dat nieuwe middelen worden aangevoerd 1989 sur la Cour d'arbitrage, seules les institutions et les personnes
door de instellingen en personen bedoeld in de artikelen 76 tot 78 van visées aux articles 76 à 78 de cette loi peuvent invoquer des moyens
die wet. nouveaux.
De verzoekende partijen behoren niet tot die categorie van Les parties requérantes ne relèvent pas de cette catégorie
instellingen of personen. d'institutions ou de personnes.
Het nieuwe middel is derhalve niet ontvankelijk. Le moyen nouveau est dès lors irrecevable.
B.3.1. De Vlaamse Regering voert aan dat het bij de bestreden bepaling B.3.1. Le Gouvernement flamand fait valoir que l'article 44bis, inséré
in het decreet van 22 december 1995 ingevoegde artikel 44bis met dans le décret du 22 décembre 1995 par la disposition attaquée, a été
terugwerkende kracht werd vervangen bij artikel 53 van het decreet van remplacé avec effet rétroactif par l'article 53 du décret du 24
24 december 2004. Bijgevolg zou het beroep tot vernietiging geen décembre 2004. Le recours en annulation serait donc sans objet.
voorwerp hebben.
B.3.2. Zoals blijkt uit B.1.6, beperkt artikel 53 van het decreet van B.3.2. Ainsi qu'il ressort du B.1.6, l'article 53 du décret du 24
24 december 2004 zich evenwel in essentie ertoe de eerste twee leden décembre 2004 se borne toutefois essentiellement à regrouper les deux
van artikel 44bis van het decreet van 22 december 1995 samen te voegen premiers alinéas de l'article 44bis du décret du 22 décembre 1995 en
in een paragraaf 1 en in beide leden de woorden « 31 december 2003 » un paragraphe 1er et à remplacer dans les deux alinéas les mots « 31
te vervangen door de woorden « 4 augustus 2004 ». décembre 2003 » par les mots « 4 août 2004 ».
De door die bepaling in artikel 44bis van het decreet van 22 december Les modifications que cette disposition apporte à l'article 44bis du
1995 aangebrachte wijzigingen verhinderen het Hof niet om zich uit te décret du 22 décembre 1995 n'empêchent pas la Cour de se prononcer sur
spreken over artikel 19 van het decreet van 7 mei 2004. l'article 19 du décret du 7 mai 2004.
B.3.3. De exceptie wordt verworpen. B.3.3. L'exception est rejetée.
Ten gronde Quant au fond
B.4. De verzoekende partijen voeren aan dat artikel 19 van het decreet B.4. Les parties requérantes soutiennent que l'article 19 du décret du
van 7 mei 2004 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt. Die 7 mai 2004 viole les articles 10 et 11 de la Constitution. Cette
bepaling zou hun retroactief en zonder redelijke verantwoording de disposition les priverait de façon rétroactive et sans justification
raisonnable des centimes additionnels à la taxe régionale
opcentiemen ontnemen die zij in 2002 en 2003 hebben geheven op de d'inoccupation qu'elles ont perçus en 2002 et 2003, ce qui
gewestelijke leegstandsheffing, waardoor de gelijkheid van behandeling impliquerait une inégalité de traitement entre les villes et communes
ongedaan zou worden gemaakt tussen de steden en gemeenten die een qui perçoivent elles-mêmes une taxe d'inoccupation ou une taxe sur les
eigen leegstandsheffing of krotbelasting heffen en de steden en taudis et les villes et communes qui perçoivent des centimes
gemeenten die opcentiemen heffen op de gewestelijke heffing. additionnels à la taxe régionale.
B.5. Vóór de invoering van een gewestelijke heffing bij het decreet B.5. Avant l'instauration d'une taxe régionale par le décret du 22
van 22 december 1995 hadden een aantal steden en gemeenten reeds een décembre 1995, plusieurs villes et communes avaient déjà leur propre
eigen leegstandsheffing of krotbelasting. Sommige hebben die eigen taxe d'inoccupation ou leur taxe sur les taudis. Certaines ont
heffing behouden. Andere, daarentegen, hebben die heffing vervangen conservé cette taxe. D'autres ont en revanche remplacé cette taxe par
door opcentiemen te heffen op de gewestelijke leegstandsheffing. Op des centimes additionnels à la taxe régionale d'inoccupation. Lors de
het ogenblik dat de bestreden bepaling werd aangenomen, waren er 104 l'adoption de la disposition entreprise, 104 villes et communes
steden en gemeenten die opcentiemen hieven (Parl. St., Vlaams prélevaient ces centimes additionnels (Doc. parl., Parlement flamand,
Parlement, 2002-2003, nr. 1678/1, p. 2). 2002-2003, n° 1678/1, p. 2).
B.6.1. Door te bepalen dat de aanslagen die betrekking hebben op de B.6.1. En prévoyant que les « montants [...] qui ont un rapport avec
les insertions dans l'inventaire [et] avec les anniversaires
opnames in de inventaris en op de verjaardagen van eerdere opnames in d'insertions antérieures dans l'inventaire à partir du 1er janvier
de inventaris vanaf 1 januari 2002 tot en met 31 december 2003 als 2002 jusqu'au 31 décembre 2003 inclus sont considérés comme
niet bestaande worden beschouwd, heeft het Vlaamse Gewest een inexistants », la Région flamande a pris une mesure ayant effet
maatregel met terugwerkende kracht genomen. rétroactif.
B.6.2. Overeenkomstig het in B.1.1 vermelde artikel 26 van het decreet B.6.2. Conformément à l'article 26, mentionné au B.1.1, du décret du
van 22 december 1995 waren de gewestelijke heffingen immers 22 décembre 1995, les taxes régionales étaient en effet dues si le
verschuldigd op het ogenblik dat het gebouw en/of de woning werd bâtiment et/ou l'habitation étaient repris dans l'inventaire, et à
opgenomen in de inventaris, en op het ogenblik van het verstrijken van l'échéance de toute nouvelle période de douze mois à partir de la date
elke nieuwe periode van twaalf maanden vanaf de datum van de eerste de la première inscription. La taxe était dès lors due lorsqu'un
inschrijving. Wanneer een gebouw of woning in de periode van 1 januari bâtiment ou une habitation était repris dans l'inventaire entre le 1er
2002 tot en met 31 december 2003 in de inventaris was opgenomen, of janvier 2002 et le 31 décembre 2003, ou lors de l'anniversaire d'une
wanneer in die periode een verjaardag van een eerdere opname
plaatsvond, was de heffing bijgevolg verschuldigd. inscription antérieure au cours de cette période.
In zoverre de gemeente waarin het gebouw of de woning was gelegen, had Si la commune où se trouvait le bâtiment ou l'habitation avait décidé
besloten opcentiemen te heffen op de heffing van het Vlaamse Gewest, de percevoir des centimes additionnels à la taxe régionale flamande,
waren ook de opcentiemen op dat ogenblik verschuldigd. les centimes additionnels étaient alors également dus.
B.6.3. De bestreden bepaling heeft tot gevolg dat die heffingen, en de B.6.3. La disposition entreprise a pour effet que ces taxes, ainsi que
opcentiemen die erop werden geheven, met terugwerkende kracht ongedaan les centimes additionnels perçus sur celles-ci, sont supprimées avec
worden gemaakt. De aanslagen worden definitief als niet bestaande effet rétroactif. Les taxations sont considérées définitivement comme
beschouwd (Hand., Vlaams Parlement, 4 mei 2004, nr. 53, p. 126). inexistantes (Ann., Parlement flamand, 4 mai 2004, n° 53, p. 126).
De bestreden bepaling heeft tevens tot gevolg dat de steden en La disposition entreprise a également pour conséquence que les villes
gemeenten voor de jaren 2002 en 2003 niet de vergoedingen ontvangen et communes ne recevront pas, pour les années 2002 et 2003, les
die, overeenkomstig artikel 44 van het decreet van 22 december 1995, indemnités qui leur auraient été versées, conformément à l'article 44
aan hen zouden worden doorgestort om de administratiekosten te dekken du décret du 22 décembre 1995, pour couvrir les frais administratifs
die ze voor die jaren hebben moeten maken. Die vergoedingen bestaan afférents à ces années. Ces indemnités consistent en effet en un
immers in een percentage van de opbrengst van de gewestelijke heffing pourcentage du produit de la taxe régionale (article 19 de l'arrêté du
(artikel 19 van het besluit van de Vlaamse Regering van 2 april 1996 Gouvernement flamand du 2 avril 1996 « relatif à la redevance visant à
betreffende de heffing ter bestrijding van leegstand en verkrotting lutter contre l'inoccupation et le délabrement de bâtiments et/ou
van gebouwen en/of woningen). d'habitations »).
B.7.1. De niet-retroactiviteit van wetsnormen is een waarborg ter voorkoming van rechtsonzekerheid. Die waarborg vereist dat de inhoud van het recht voorzienbaar en toegankelijk is, zodat eenieder in redelijke mate de gevolgen van een bepaalde handeling kan voorzien, op het tijdstip dat die handeling wordt verricht. De terugwerkende kracht van wetsbepalingen kan enkel worden verantwoord wanneer zij onontbeerlijk is voor de goede werking of de continuïteit van de openbare dienst. Indien evenwel blijkt dat de terugwerkende kracht van de wetskrachtige norm tot gevolg heeft dat de afloop van een of meer gerechtelijke procedures in een welbepaalde zin wordt beïnvloed of dat rechtscolleges worden verhinderd zich uit te spreken, vergt de aard van het in het geding zijnde beginsel dat uitzonderlijke omstandigheden of dwingende motieven van algemeen belang een verantwoording bieden voor dat optreden van de wetgever, dat ten nadele van een categorie van burgers inbreuk maakt op de jurisdictionele waarborgen die aan allen worden geboden. B.7.2. De bestreden bepaling maakt de reeds ingediende bezwaarschriften niet ongedaan en mengt zich niet in hangende rechtsgedingen. Hangende bezwaren moeten worden afgehandeld overeenkomstig de regelgeving die van toepassing was tijdens het desbetreffende heffingsjaar (Parl. St., Vlaams Parlement, 2002-2003, B.7.1. La non-rétroactivité de dispositions législatives est une garantie ayant pour but de prévenir l'insécurité juridique. Cette garantie exige que le contenu du droit soit prévisible et accessible, en sorte que le justiciable puisse prévoir, de manière raisonnable, les conséquences d'un acte déterminé au moment où cet acte se réalise. La rétroactivité de dispositions législatives ne peut se justifier que lorsqu'elle est indispensable au bon fonctionnement ou à la continuité du service public. S'il s'avère toutefois qu'elle a pour effet d'influencer dans un sens déterminé l'issue d'une ou de plusieurs procédures judiciaires ou d'empêcher les juridictions de se prononcer sur une question de droit, la nature du principe en cause exige que des circonstances exceptionnelles ou des motifs impérieux d'intérêt général justifient cette intervention du législateur, qui porte atteinte, au détriment d'une catégorie de citoyens, aux garanties juridictionnelles offertes à tous. B.7.2. La disposition entreprise ne prive pas d'effet les réclamations qui ont déjà été introduites et elle n'intervient pas dans des litiges pendants. Les réclamations pendantes doivent être traitées conformément aux règles applicables au cours de l'exercice fiscal en
nr. 1678/4, p. 7). question (Doc. parl., Parlement flamand, 2002-2003, n° 1678/4, p. 7).
B.7.3. Bijgevolg moet worden nagegaan of de bestreden bepaling B.7.3. Il convient dès lors d'examiner si la disposition litigieuse
beantwoordt aan de vereisten vermeld in B.7.1. répond aux exigences formulées en B.7.1.
B.8. Het decreet van 7 mei 2004 beoogt een aantal knelpunten met B.8. Le décret du 7 mai 2004 vise à résoudre des problèmes relatifs à
betrekking tot de gewestelijke leegstandsheffing te verhelpen. Een van la taxe régionale d'inoccupation. L'un des problèmes majeurs porte sur
de belangrijkste knelpunten betreft de talrijke bezwaarschriften, les nombreuses réclamations, dont un nombre important ont été
waarvan een belangrijk aantal gegrond werd verklaard. In de déclarées fondées. Dans les développements de la proposition qui est
toelichting bij het voorstel van decreet, dat het decreet van 7 mei devenue le décret du 7 mai 2004, il a été dit à ce sujet ce qui suit :
2004 is geworden, is daaromtrent het volgende gesteld :
« Het aantal bezwaarschriften, ingediend na het toezenden van de « Le nombre de réclamations introduites après l'envoi de la taxe est
heffing, ligt relatief hoog en betreft in hoofdzaak de opname op de relativement élevé et porte principalement sur l'inscription dans la
lijst voor leegstaande gebouwen en/of woningen. De oorzaken hiervan liste des bâtiments et/ou habitations inoccupés. En voici les
zijn voornamelijk te vinden in : (1) de precaire gronden waarop de principales raisons : (1) les fondements précaires sur lesquels repose
vaststelling steunt, (2) zwakke procedurele aspecten en (3) het late le constat, (2) les aspects procéduraux précaires et (3) le recours
beroep door de particulier, meer bepaald na het toesturen van de tardif du particulier, plus précisément après l'envoi de la taxe »
aanslag » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2002-2003, nr. 1678/1, p. 3). (Doc. parl., Parlement flamand, 2002-2003, n° 1678/1, p. 3).
B.9. Voor de bestreden bepaling werd in de parlementaire voorbereiding B.9. La disposition entreprise a été justifiée comme suit dans les
de volgende verantwoording gegeven : travaux préparatoires :
« De inventarisaties op basis van het huidige heffingsdecreet van 22 « Les inventaires réalisés sur la base de l'actuel décret fiscal du 22
december 1995 vertonen gebreken, de informatieverstrekking naar de décembre 1995 présentent des défectuosités, l'information vis-à-vis du
citoyen est insatisfaisante et le citoyen ressent la réglementation
burger toe is ondermaats en de burger ervaart de regelgeving als comme étant injuste et impitoyable. Raison pour laquelle l'on
onrechtvaardig en hardvochtig. Vandaar dat de aanslagen gevestigd vóór considère comme inexistantes les taxations antérieures au 1er janvier
1 januari 2004 en die betrekking hebben op opnames in de inventaris in 2004 et portant sur les inscriptions dans l'inventaire en 2002 ou 2003
2002 of 2003 of op verjaardagen in 2002 of 2003 van eerdere opnames in ou sur les anniversaires d'inscriptions antérieures en 2002 ou 2003.
de inventaris, als niet bestaande worden beschouwd. De contentieux uit Le contentieux du passé reste soumis à la réglementation qui était
het verleden wordt verder afgehandeld conform de regelgeving die van applicable au cours de l'exercice d'imposition en question. Cette
toepassing was tijdens het desbetreffende heffingsjaar. Deze maatregel mesure entend indiquer clairement que la nouvelle réglementation rompt
wil duidelijk aangeven dat de nieuwe regelgeving een breuk maakt met avec le passé et entend mettre fin à la surcharge administrative pour
het verleden en een einde wil maken aan de administratieve overlast
voor de geviseerde burgers en de Vlaamse administratie » (Parl. St., les citoyens visés et l'administration flamande » (Doc. parl.,
Vlaams Parlement, 2002-2003, nr. 1678/4, p. 7). Parlement flamand, 2002-2003, n° 1678/4, p. 7).
Hieromtrent werd in de parlementaire voorbereiding nog verklaard dat Il fut ajouté aussi lors des travaux préparatoires :
« men moet rekening houden met het feit dat er met een nieuw systeem « Il y a lieu de tenir compte du fait qu'un nouveau système sera
zal worden gestart. Er moet immers een grote achterstand worden instauré. En effet, il convient de résorber un sérieux retard et de
ingehaald, en men moet er rekening mee houden dat de huidige tenir compte du fait que la réglementation actuelle est ressentie
regelgeving als betwistbaar wordt ervaren. De spreker wil op een comme contestable. L'orateur veut rompre avec le passé de manière
ernstige manier komaf maken met het verleden en stelt daarom voor dat sérieuse et propose pour cette raison que les taxations antérieures au
de aanslagen van vóór 1 januari 2004 en die betrekking hebben op de 1er janvier 2004 et portant sur les reprises dans l'inventaire de 2002
inventarisatie van 2002 en 2003 als niet-bestaande worden beschouwd. et 2003 soient considérées comme inexistantes. Cela signifie une
Dit betekent een standstill van de situatie. Wie zijn eerste heffing situation de standstill. Celui qui a reçu sa première taxation sous
kreeg onder de vorige regeling, blijft gedurende 2 jaar op zijn eerste l'ancien régime reste pendant deux ans au niveau de la première
heffing staan. Wie voor het eerst geïnventariseerd wordt, blijft taxation. Celui qui est pour la première fois repris dans l'inventaire
gedurende 2 jaar op de inventarisering staan. Er worden geen heffingen reste pendant deux ans dans l'inventaire. L'on n'envoie pas
verstuurd voor de referentiejaren 2002 en 2003. De eerste nieuwe d'avertissement-extrait de rôle pour les années de référence 2002 et
heffing kan gebeuren in 2006 » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2003. La prochaine nouvelle taxation peut avoir lieu en 2006 » (Doc.
2002-2003, nr. 1678/6, p. 10). parl., Parlement flamand, 2002-2003, n° 1678/6, p. 10).
B.10. Door te bepalen dat de aanslagen voor de jaren 2002 en 2003 als B.10. En prévoyant que les « montants » pour les années 2002 et 2003
niet bestaande worden beschouwd, worden nieuwe bezwaarschriften in sont considérés comme inexistants, l'on évite de nouvelles
verband met die aanslagen vermeden. Wat de gewestelijke heffing réclamations afférentes à ces taxations. S'agissant de la taxe
betreft, is die maatregel verantwoord, gelet op de talrijke régionale, cette mesure est justifiée eu égard aux nombreuses
bezwaarschriften waartoe die heffing aanleiding heeft gegeven en gelet réclamations auxquelles cette taxe a donné lieu et aux difficultés
op de administratieve moeilijkheden die de overheid bij de afhandeling administratives que l'autorité a rencontrées lors du traitement de ces
van die bezwaarschriften heeft ondervonden. Door tijdelijk te réclamations. En évitant temporairement l'introduction de nouvelles
vermijden dat nieuwe bezwaarschriften worden ingediend, verschaft de réclamations, la disposition attaquée donne à l'autorité le temps et
bestreden bepaling de overheid de tijd en de middelen om de hangende les moyens de traiter les réclamations pendantes.
bezwaren af te handelen.
Bovendien vermocht de decreetgever redelijkerwijs te verhopen dat de De surcroît, le législateur décrétal a raisonnablement pu espérer que
belastingplichtigen die voor de jaren 2002 en 2003 geen aanslag les redevables qui n'ont pas été taxés pour les années 2002 et 2003
ontvangen, van de gelegenheid gebruik zouden maken om de nodige profiteraient de l'occasion pour faire les démarches nécessaires afin
stappen te ondernemen om uit de inventaris te worden geschrapt, d'être rayés de l'inventaire, ce qui aurait pour effet qu'ils
waardoor zij ook in de toekomst niet langer bezwaarschriften zouden n'introduiront plus de réclamations à l'avenir.
indienen. B.11. Het Hof dient evenwel nog na te gaan of de decreetgever in B.11. La Cour doit cependant encore vérifier si le législateur
voldoende mate rekening heeft gehouden met de gevolgen van de décrétal a suffisamment tenu compte des conséquences de la disposition
bestreden bepaling op de steden en gemeenten die opcentiemen heffen op entreprise pour les villes et communes qui perçoivent des centimes
de gewestelijke heffing. additionnels à la taxe régionale.
Zoals vermeld in B.6.3, blijven die steden en gemeenten immers Ainsi qu'il est mentionné en B.6.3, ces villes et communes restent en
verstoken van de inkomsten die ze redelijkerwijs voor de jaren in effet privées des recettes des centimes additionnels sur lesquelles
kwestie van die opcentiemen hadden mogen verwachten en ontvangen ze elles avaient raisonnablement pu compter pour les années en question
tevens niet de vergoeding die overeenkomstig artikel 44 van het et elles ne reçoivent par ailleurs pas l'indemnité qui devrait leur
decreet van 22 december 1995 aan hen zou moeten worden doorgestort om être versée conformément à l'article 44 du décret du 22 décembre 1995
de gemaakte administratiekosten te dekken. pour couvrir les frais administratifs.
B.12.1. In de parlementaire voorbereiding werden de volgende vragen B.12.1. Au cours des travaux préparatoires, les questions suivantes
gesteld omtrent de financiële gevolgen van de bestreden bepaling voor ont été posées concernant les effets financiers de la disposition
de gemeenten die opcentiemen heffen op de gewestelijke heffing : entreprise pour les communes qui perçoivent des centimes additionnels
« De meeste vragen rijzen rond de overgangsbepalingen vervat in à la taxe régionale : « La plupart des questions tournent autour des dispositions
artikel 44bis. De spreker verwijst in dit verband ook naar de reactie transitoires figurant à l'article 44bis. L'orateur renvoie à cet égard
van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. aussi à la réaction de l'Association des villes et communes flamandes.
[...] [...]
Welke richtlijnen zullen er worden gegeven aan de gemeenten die de Quelles directives seront données aux communes qui ont inscrit dans
opbrengst van deze heffing voor deze jaren in hun begroting hebben leur budget le produit de cette taxe pour ces années ? Comment
ingeschreven ? Hoe zullen zij aan deze middelen geraken ? Hoe zal dat obtiendront-elles ces moyens ? Comment cela sera-t-il compensé ? Ou
gecompenseerd worden ? Of zijn de indieners [van het voorstel van les auteurs [de la proposition de décret] sont-ils d'avis que les
decreet] de mening toegedaan dat de gemeenten het zonder deze middelen
moeten doen ? [...] » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2002-2003, nr. communes doivent se passer de ces moyens ? [...] » (Doc. parl.,
1678/6, p. 19). Parlement flamand, 2002-2003, n° 1678/6, p. 19).
Hierop werd enkel het volgende geantwoord : Ce à quoi il fut uniquement répondu :
« Fiscaliteit is nochtans geen doel op zich, maar een hulpmiddel om de « La fiscalité n'est pourtant pas un but en soi, mais un moyen
burger een goede dienstverlening aan te bieden. Het doel van dit d'offrir au citoyen un service correct. Le but de cette proposition de
voorstel van decreet is leegstand wegwerken, en niet gemeenten aan décret est d'éliminer le phénomène de l'inoccupation et non d'aider
extra inkomsten helpen » (Hand., Vlaams Parlement, 4 mei 2004, nr. 53, les communes à augmenter leurs recettes » (Ann., Parlement flamand, 4
p. 123). mai 2004, n° 53, p. 123).
B.12.2. In de parlementaire voorbereiding van het decreet van 22 B.12.2. Au cours des travaux préparatoires du décret du 22 décembre
december 1995 werd immers herhaalde malen beklemtoond dat het doel van 1995, il fut effectivement souligné à plusieurs reprises que
de gewestelijke heffing niet van financiële aard is, en dat de heffing l'objectif de la taxe régionale n'était pas financier, et que la taxe
veeleer een ontradend effect heeft (Parl. St., Vlaams Parlement, avait avant tout un effet dissuasif (Doc. parl., Parlement flamand,
1995-1996, nr. 147/1, p. 16, en nr. 147/12, pp. 9 en 26-27). 1995-1996, n° 147/1, p. 16, et n° 147/12, pp. 9 et 26-27).
Dit neemt evenwel niet weg dat, op het ogenblik dat de steden en Il n'empêche qu'au moment où les villes et communes ont décidé de
gemeenten besloten om voor de jaren 2002 en 2003 opcentiemen te heffen op de gewestelijke heffing, zij, aan de hand van de beschikbare gegevens, redelijkerwijs konden aannemen dat die opcentiemen hun bepaalde inkomsten zouden verschaffen. B.13.1. Volgens de Vlaamse Regering zou het verschil tussen gemeenten die een eigen leegstandsheffing of krotbelasting opleggen en de gemeenten die opcentiemen heffen op de gewestelijke heffing, het gevolg zijn van de autonome beleidskeuze van de betrokken gemeenten. Overigens zou volgens haar niets verhinderen dat een gemeente een eigen leegstandsheffing combineerde met opcentiemen op de gewestelijke heffing. percevoir des centimes additionnels à la taxe régionale pour les années 2002 et 2003, celles-ci pouvaient raisonnablement partir du principe, sur la base des éléments disponibles, que ces centimes additionnels leur procureraient certains revenus. B.13.1. Selon le Gouvernement flamand, la différence entre les communes qui établissent leur propre taxe d'inoccupation ou taxe sur les taudis et celles qui prélèvent des centimes additionnels à la taxe régionale serait la conséquence du choix politique autonome des communes concernées. Par ailleurs, selon lui, rien n'empêcherait qu'une commune combine sa propre taxe d'inoccupation avec des centimes additionnels à la taxe régionale.
B.13.2. Dienomtrent moet worden vastgesteld dat de steden en gemeenten B.13.2. Il convient de constater à cet égard que les villes et
redelijkerwijs ervan uit konden gaan dat een dergelijke combinatie communes pouvaient raisonnablement partir du principe qu'une telle
niet mogelijk was. Zo werd in de parlementaire voorbereiding van het combinaison était impossible. Ainsi a-t-il été déclaré au cours des
decreet van 22 december 1995 het volgende verklaard : travaux préparatoires du décret du 22 décembre 1995 :
« De gemeenten kunnen opcentiemen heffen op de gewestelijke heffing. « Les communes peuvent percevoir des centimes additionnels à la taxe
régionale. Elles ne peuvent cependant combiner les centimes
Zij kunnen de opcentiemen echter niet combineren met de belasting uit additionnels avec la taxation provenant d'un règlement communal sur
een gemeentelijk reglement op de leegstand en de verkrotting, omdat in l'inoccupation et les taudis, parce que, en pareil cas, la règle ' non
dit geval de regel ' non bis in idem ' van toepassing wordt. De bis in idem ' devient applicable. En d'autres termes, les communes
gemeenten moeten m.a.w. kiezen tussen opcentiemen of het behoud van doivent choisir entre des centimes additionnels ou le maintien du
het gemeentelijk reglement » (Parl. St., Vlaams Parlement, 1995-1996, règlement communal » (Doc. parl., Parlement flamand, 1995-1996, n°
nr. 147/1, p. 28; zie eveneens ibid., p. 18). 147/1, p. 28; voy. aussi ibid., p. 18).
B.13.3. Bovendien vermochten de steden en gemeenten die voor het B.13.3. Par ailleurs, les villes et communes qui avaient choisi le
stelsel van de opcentiemen kozen overeenkomstig de toen geldende système des centimes additionnels conformément aux règles applicables
regeling, redelijkerwijs aan te nemen dat dit stelsel hun bepaalde à l'époque pouvaient raisonnablement considérer que ce système leur
inkomsten zou verzekeren, zonder dat ze daarnaast nog in een eigen garantirait certains revenus, sans devoir, parallèlement, établir leur
gemeentelijke heffing dienden te voorzien. propre taxe communale.
B.14. Ook de bewering van de Vlaamse Regering dat de decreetgever de B.14. De même, l'affirmation du Gouvernement flamand selon laquelle le
gemeenten niet een financieel resultaat zou hebben gewaarborgd dat législateur décrétal n'aurait pas garanti aux communes un résultat
soortgelijk is aan dat van een gemeentelijke leegstandsheffing, wordt financier comparable à celui d'une taxe d'inoccupation communale est
door de parlementaire voorbereiding tegengesproken : contredite par les travaux préparatoires :
« Om een gemeente de overgang van het gemeentelijk reglement naar het « Afin d'aider une commune à passer du règlement communal au régime
stelsel van de opcentiemen te vergemakkelijken werd niets bepaald des centimes additionnels, rien n'a été prévu quant à la hauteur des
omtrent het aantal opcentiemen dat de gemeenten mogen heffen. Doordat centimes additionnels que les communes peuvent prélever. Du fait
zij het aantal opcentiemen vrij kunnen vaststellen, kunnen zij qu'elles peuvent décider librement du montant des centimes
desgewenst een gelijkaardig financieel resultaat bereiken als met het additionnels, elles peuvent, le cas échéant, atteindre un résultat
financier analogue à celui du règlement communal » (Doc. parl.,
gemeentelijk reglement » (Parl. St., Vlaams Parlement, 1995-1996, nr. Parlement flamand, 1995-1996, n° 147/1, p. 28; voy. aussi ibid., p.
147/1, p. 28; zie eveneens ibid., p. 18, en nr. 147/12, p. 15). 18, et n° 147/12, p. 15).
B.15. De decreetgever wenste overigens de overgang van een B.15. Le législateur décrétal souhaitait d'ailleurs faciliter le
gemeentelijke heffing naar een gewestelijke heffing te passage d'une taxe communale à une taxe régionale. Au cours des
vergemakkelijken. In de parlementaire voorbereiding van het decreet travaux préparatoires du décret du 22 décembre 1995, il fut déclaré ce
van 22 december 1995 werd hieromtrent het volgende verklaard : qui suit à cet égard :
« Om een gemeente de overgang van het gemeentelijk reglement naar het « Afin d'aider la commune à passer du règlement communal au système
stelsel van de opcentiemen te vergemakkelijken : des centimes additionnels :
[...] [...]
2) werd voorzien dat de gebouwen en/of woningen, waarvan bewezen is 2) il a été prévu que les bâtiments et/ou habitations dont il est
prouvé qu'ils étaient déjà inoccupés depuis douze mois au 1er janvier
dat ze op 1 januari 1996, de datum van de inwerkingtreding van het 1996, date d'entrée en vigueur de la réglementation régionale,
gewestelijk stelsel, reeds twaalf maanden leegstonden, onmiddellijk pourraient immédiatement donner lieu à une taxation régionale, en ce
tot een gewestelijke heffing, inclusief eventuele opcentiemen, compris d'éventuels centimes additionnels. Etant donné que les
aanleiding kunnen geven. Aangezien de gemeentereglementen het dienst- règlements communaux prennent pour période imposable l'année de
of kalenderjaar als belastbaar tijdperk hanteren, kunnen de gemeenten référence ou l'année civile, les communes peuvent, sans perte de
zonder derving van inkomsten overschakelen bij de inwerkingtreding van revenus, changer de système lors de l'entrée en vigueur de la
de decretale regeling; réglementation décrétale;
[...] » (Parl. St., Vlaams Parlement, 1995-1996, nr. 147/1, p. 18; zie [...] » (Doc. parl., Parlement flamand, 1995-1996, n° 147/1, p. 18;
eveneens ibid., nr. 147/12, p. 15). Aldus werd beoogd de gemeenten aan te sporen het stelsel van de opcentiemen aan te nemen. Bij de totstandkoming van het decreet van 22 december 1995 verklaarde de bevoegde minister : « De regeling moest zodanig worden ontworpen dat de gemeenten toch de mogelijkheid hebben om zich hierbij aan te sluiten via de techniek van de opcentiemen. En omdat het gewest de gemeenten niet kan verplichten om aan te sluiten, diende de regeling zelf daartoe een aantal aansporingen te bevatten. Er werd dan ook maximaal tegemoet gekomen aan de wensen en verzuchtingen van de gemeenten; voor de onoverkomelijke tekortkomingen in de eigen reglementen werden in het ontwerp, in de mate van het mogelijke, oplossingen geboden » (Parl. St., Vlaams Parlement, 1995-1996, nr. 147/12, p. 15). B.16. Uit wat voorafgaat blijkt dat de decreetgever de steden en gemeenten ertoe heeft aangezet opcentiemen te heffen op de gewestelijke heffing, in voorkomend geval ter vervanging van een bestaande gemeentelijke krotbelasting of leegstandsheffing. Bovendien liet de decreetgever ook doorschemeren dat de overstap van het stelsel van een gemeentelijke krotbelasting of leegstandsheffing naar het stelsel van opcentiemen op de gewestelijke heffing eenzelfde financieel resultaat zou opleveren en zonder derving van inkomsten zou geschieden. B.17.1. In die omstandigheden vermocht de decreetgever niet het gewettigde vertrouwen te verstoren van de steden en gemeenten die opcentiemen hieven op de gewestelijke heffing, zonder in enig compensatiemechanisme te voorzien voor de financiële inkomsten en de onkostenvergoeding die de betrokken steden en gemeenten door de bestreden bepaling ontberen. B.17.2. Ofschoon de decreetgever rekening kon houden met het feit dat een deel van de aanslagen met succes werd betwist, waardoor zowel de gewestelijke heffing als de opcentiemen op die heffing niet verschuldigd waren, wat minder inkomsten opleverde voor de steden en gemeenten die opcentiemen hieven, kon hij niet redelijkerwijs, door met terugwerkende kracht de aanslagen die betrekking hebben op de opnames en op de verjaardagen van eerdere opnames in de inventaris vanaf 1 januari 2002 tot en met 31 december 2003 als niet bestaande te beschouwen, de betrokken steden en gemeenten het ganse inkomen van die financieringsbron ontnemen, zonder op enige wijze de door die gemiste inkomsten en onkostenvergoeding te vergoeden. B.17.3. Het enige middel is gegrond. Om die redenen, het Hof vernietigt artikel 19 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 7 mei 2004 houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996 en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de bestrijding van de leegstand en verkrotting en onbewoonbaarheid van gebouwen en/of woningen. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 7 december 2005. De griffier, P.-Y. Dutilleux. De voorzitter, voy. aussi ibid., n° 147/12, p. 15). Le but était dès lors d'inciter les communes à adopter le système des centimes additionnels. Lors de l'adoption du décret du 22 décembre 1995, le ministre compétent déclara : « La réglementation devait être conçue de manière à ce que les communes aient néanmoins la possibilité d'adhérer au système via la technique des centimes additionnels. Et du fait que la Région ne peut obliger les communes d'y adhérer, la réglementation devait elle-même contenir plusieurs incitants à cet effet. Il a dès lors été tenu compte au maximum des souhaits et aspirations des communes; dans le projet, des solutions ont, dans la mesure du possible, été offertes pour rencontrer les manquements insurmontables dans leurs propres règlements » (Doc. parl., Parlement flamand, 1995-1996, n° 147/12, p. 15). B.16. Il apparaît de ce qui précède que le législateur décrétal a incité les villes et communes à percevoir des centimes additionnels à la taxe régionale, le cas échéant en remplacement de la taxe communale existante sur les taudis ou sur l'inoccupation. De surcroît, le législateur décrétal a également laissé entendre que le passage du système d'une taxe communale sur les taudis ou sur l'inoccupation au système des centimes additionnels à la taxe régionale aboutirait au même résultat financier et qu'il n'y aurait aucune perte de revenus. B.17.1. Dans ces circonstances, le législateur décrétal ne pouvait porter atteinte à la confiance légitime des villes et communes qui prélevaient des centimes additionnels à la taxe régionale, sans prévoir un mécanisme de compensation pour les revenus financiers et les indemnités pour frais dont sont privées les villes et communes concernées du fait de la disposition entreprise. B.17.2. Bien que le législateur décrétal ait pu tenir compte de la circonstance qu'une partie des taxations avait été contestée avec succès, avec pour conséquence que la taxe régionale comme les centimes additionnels à cette taxe n'étaient pas dus, ce qui générait moins de revenus pour les villes et communes qui prélevaient des centimes additionnels, il ne pouvait raisonnablement, en considérant rétroactivement comme inexistants « les montants [...] qui ont un rapport avec les insertions dans l'inventaire [et] avec les anniversaires d'insertions antérieures dans l'inventaire à partir du 1er janvier 2002 jusqu'au 31 décembre 2003 », priver les villes et communes concernées de la totalité des revenus de cette source de financement, sans compenser d'une manière quelconque cette perte de revenus et l'indemnité pour frais qu'elles n'ont pas reçue. B.17.3. Le moyen unique est fondé. Par ces motifs, la Cour annule l'article 19 du décret de la Région flamande du 7 mai 2004 « portant modification du décret du 22 décembre 1995 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1996 et du décret du 15 juillet 1997 contenant le Code flamand du Logement, en ce qui concerne la lutte contre l'inoccupation et le délabrement de bâtiments et/ou d'habitations ». Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 7 décembre 2005. Le greffier, P.-Y. Dutilleux. Le président,
A. Arts. A. Arts.
^