← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 130/2005 van 19 juli 2005 Rolnummer 3020 In zake : de
prejudiciële vragen betreffende artikel 198, eerste lid, 7° en 10°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen
1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanle Het Arbitragehof, samengesteld
uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters A. Alen(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 130/2005 van 19 juli 2005 Rolnummer 3020 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 198, eerste lid, 7° en 10°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanle Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters A. Alen(...) | Extrait de l'arrêt n° 130/2005 du 19 juillet 2005 Numéro du rôle : 3020 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 198, alinéa 1 er , 7° et 10°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posées par le Tribunal de La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges A. Alen, J.-P.(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 130/2005 van 19 juli 2005 | Extrait de l'arrêt n° 130/2005 du 19 juillet 2005 |
Rolnummer 3020 | Numéro du rôle : 3020 |
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 198, eerste lid, | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 198, |
7° en 10°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld | alinéa 1er, 7° et 10°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posées |
door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. | par le Tribunal de première instance de Bruxelles. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters | composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges A. Alen, |
A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging | I. Objet des questions préjudicielles et procédure |
Bij vonnis van 4 juni 2004 in zake de n.v. Bank Dewaay tegen de | Par jugement du 4 juin 2004 en cause de la s.a. Banque Dewaay contre |
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof | l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour |
is ingekomen op 11 juni 2004, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te | d'arbitrage le 11 juin 2004, le Tribunal de première instance de |
Brussel de volgende prejudiciële vragen gesteld : | Bruxelles a posé les questions préjudicielles suivantes : |
1. « Schendt artikel 198, eerste lid, 7°, van het Wetboek van de | 1. « L'article 198, alinéa 1er, 7°, du Code des impôts sur les revenus |
inkomstenbelastingen 1992 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | 1992 viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, pris |
afzonderlijk of in samenhang gelezen met de artikelen 56 (1) en 58 van | isolément ou lus en combinaison avec les articles 56 (1) et 58 du |
het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (vroegere | Traité instituant la Communauté européenne (anciens articles 73B (1) |
artikelen 73B (1) en 73D), in zoverre het (behoudens het bijzondere | et 73D), en tant qu'il interdit (hors le cas particulier du partage |
geval van de gehele verdeling van het vermogen van de vennootschap die | total de l'avoir de la société émettrice des actions ou parts) de |
de aandelen heeft uitgegeven) verbiedt om de gerealiseerde | déduire de la base imposable à l'impôt des sociétés les moins-values |
minderwaarden op de aandelen uitgegeven door vennootschappen die niet | réalisées sur les actions ou parts émises par des sociétés qui ne |
voldoen aan de ' aanslagvoorwaarde ' bepaald in artikel 203 van | satisfont pas à la ' condition de taxation ' prévue par l'article 203 |
hetzelfde Wetboek en waarvoor de meerwaarden niet van de | du même Code et pour lesquelles les plus-values ne sont pas exonérées |
vennootschapsbelasting zijn vrijgesteld op grond van artikel 192, § 1, | d'impôt des sociétés en vertu de l'article 192, § 1er, du même Code, |
van hetzelfde Wetboek, af te trekken van de belastbare grondslag van | |
de vennootschapsbelasting, wat tot gevolg heeft dat : | ce qui a pour effet : |
- een Belgische vennootschap die in dergelijke aandelen investeert, | - qu'une société belge qui investit dans de telles actions ou parts |
een fiscale last moet dragen indien zij die met een meerwaarde | subit une charge fiscale si elle les cède avec plus-value mais ne |
afstaat, maar geen enkele fiscale aftrek geniet indien zij die met een | bénéficie d'aucune déduction fiscale si elle les cède avec |
minderwaarde afstaat, terwijl een vennootschap die in andere aandelen | moins-value, tandis qu'une société qui investit dans d'autres actions |
investeert, geen fiscale last moet dragen, noch een fiscaal voordeel geniet wanneer zij die aandelen afstaat, vermits de meerwaarde niet wordt belast en de minderwaarde niet aftrekbaar is; - een Belgische vennootschap die dergelijke aandelen verhandelt, een fiscale last moet dragen wanneer het nettoresultaat vóór belasting van haar aankopen en verkopen van dergelijke aandelen nul bedraagt, waarbij de verkopen die een meerwaarde hebben opgeleverd aanleiding geven tot een belasting en de verkopen die een minderwaarde hebben teweeggebracht, op geen enkele belastingaftrek recht geven, terwijl een vennootschap die andere aandelen verhandelt, geen enkele fiscale last moet dragen wanneer het nettoresultaat vóór belasting van haar | ou parts ne connaît ni charge ni avantage fiscal lorsqu'elle cède ces actions ou parts puisque la plus-value n'est pas imposée et la moins-value n'est pas déductible; - qu'une société belge qui se livre au négoce de telles actions ou parts subit une charge fiscale lorsque le résultat net avant impôt de ses achats et ventes de telles actions ou parts est nul, les ventes ayant dégagé une plus-value donnant lieu à une imposition et les ventes ayant dégagé une moins-value ne donnant droit à aucune déduction fiscale, tandis qu'une société qui se livre au négoce d'autres actions ou parts ne subit aucune charge fiscale lorsque le |
aankopen en verkopen van aandelen nul bedraagt, waarbij de verkopen | résultat net avant impôt de ses achats et ventes d'actions ou parts |
met een minderwaarde geen aanleiding geven tot een belastingaftrek, | est nul, les ventes avec moins-values ne donnant droit à aucune |
maar waarbij de verkopen met een meerwaarde geen aanleiding geven tot | déduction fiscale mais les ventes avec plus-values ne donnant lieu à |
een belasting ? »; | aucune imposition ? »; |
2. « Schendt artikel 198, eerste lid, 10°, van het Wetboek van de | 2. « Interprété comme empêchant la déduction des intérêts à |
inkomstenbelastingen 1992, in die zin geïnterpreteerd dat het belet de | concurrence des dividendes susceptibles d'être déduits au titre de |
interesten af te trekken ten belope van het bedrag van de dividenden | revenus définitivement taxés (RDT) mais non effectivement déduits en |
die als definitief belaste inkomsten (DBI) aftrekbaar zijn, maar | raison de l'existence de pertes, l'article 198, alinéa 1er, 10°, du |
wegens het bestaan van verliezen niet daadwerkelijk zijn afgetrokken, | Code des impôts sur les revenus 1992 viole-t-il les articles 10 et 11 |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het tot gevolg heeft | de la Constitution en ce qu'il a pour effet de soumettre une société |
dat een verliesgevende vennootschap wordt onderworpen aan een dubbele | en pertes à une double imposition à laquelle n'est pas soumise une |
belasting waaraan een winstgevende vennootschap die leningen heeft | société en bénéfices ayant contracté des emprunts mais recueillant des |
aangegaan, maar dividenden ontvangt die niet als DBI's aftrekbaar | dividendes qui ne sont pas susceptibles d'être déduits au titre de RDT |
zijn, niet is onderworpen : belasting op de dividenden ontvangen door | : imposition sur les dividendes recueillis par la société en pertes en |
de verliesgevende vennootschap omdat zij de DBI-aftrek niet genieten | raison du fait qu'ils ne bénéficient pas de la déduction RDT et sur |
en op de interesten die deze vennootschap heeft ontvangen ten belope | les intérêts recueillis par cette société à concurrence du montant des |
van het bedrag van de als DBI's aftrekbare dividenden ? ». | dividendes susceptibles d'être déduits au titre de RDT ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De twee prejudiciële vragen betreffen het zogenaamde stelsel van | B.1. Les deux questions préjudicielles concernent le régime dit des |
de definitief belaste inkomsten (D.B.I.), zoals het is geregeld bij de | revenus définitivement taxés (R.D.T.), tel qu'il est organisé par les |
artikelen 202 tot 205 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen, in | articles 202 à 205 du Code des impôts sur les revenus, dans leur |
de versie ervan die op de aanslagjaren 1998 en 1999 van toepassing | version applicable aux exercices d'imposition 1998 et 1999. |
was. B.2.1. Artikel 202 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, | B.2.1. L'article 202 du Code des impôts sur les revenus 1992, tel |
achtereenvolgens gewijzigd bij artikel 19 van de wet van 28 juli 1992 | qu'il a été successivement modifié par l'article 19 de la loi du 28 |
« houdende fiscale en financiële bepalingen », bij artikel 3 van de | juillet 1992 « portant des dispositions fiscales et financières », par |
wet van 22 maart 1995 « tot bekrachtiging van de overeenkomst van 1 | l'article 3 de la loi du 22 mars 1995 « entérinant la convention du 1er |
juni 1994 tussen de federale Regering, de Vlaamse regering, de Waalse | juin 1994 entre le Gouvernement fédéral, le Gouvernement flamand, le |
Gewestregering en de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest | Gouvernement régional wallon et le Gouvernement de la Région de |
betreffende de regeling van de schulden van het verleden en de ermede | Bruxelles-Capitale relative au règlement des dettes du passé et |
verband houdende lasten inzake sociale huisvesting, en houdende | charges s'y rapportant en matière de logement social, et contenant |
sommige fiscale en financiële bepalingen ten einde de genoemde | certaines dispositions fiscales et financières en vue de l'application |
overeenkomst te kunnen toepassen » en bij artikel 25 van het | de ladite convention », et par l'article 25 de l'arrêté royal du 20 |
koninklijk besluit van 20 december 1996 « houdende diverse fiscale | décembre 1996 « portant des mesures fiscales diverses en application |
maatregelen, met toepassing van de artikelen 2, § 1, en 3, § 1, 2° en | des articles 2, § 1er, et 3, § 1er, 2° et 3° de la loi du 26 juillet |
3°, van de wet van 26 juli 1996 strekkende tot realisatie van de | 1996 visant à réaliser les conditions budgétaires de la participation |
budgettaire voorwaarden tot deelname van België aan de Europese | de la Belgique à l'Union économique et monétaire européenne », |
Economische en Monetaire Unie », bepaalde : | disposait : |
« § 1. Van de winst van het belastbare tijdperk worden mede | « § 1er. Des bénéfices de la période imposable sont également déduits, |
afgetrokken, in zover zij erin voorkomen : | dans la mesure où ils s'y retrouvent : |
1° dividenden met uitzondering van inkomsten die zijn verkregen naar | 1° les dividendes, à l'exception des revenus qui sont obtenus à |
aanleiding van de afstand aan een vennootschap van haar eigen aandelen | l'occasion de la cession à une société de ses propres actions ou parts |
of naar aanleiding van de gehele of gedeeltelijke verdeling van het | ou lors du partage total ou partiel de l'avoir social d'une société; |
vermogen van een vennootschap; | |
2° in zover het een dividend betreft waarop de artikelen 186, 187 of | 2° dans la mesure où il constitue un dividende auquel les articles |
209 of gelijkaardige bepalingen naar buitenlands recht zijn toegepast, | 186, 187 ou 209 ou des dispositions analogues de droit étranger ont |
het positieve verschil tussen de verkregen sommen of de waarde van de | été appliquées, l'excédent que présentent les sommes obtenues ou la |
ontvangen bestanddelen en de aanschaffings- of beleggingsprijs van de | valeur des éléments reçus, sur la valeur d'investissement ou de |
aandelen die worden verkregen, terugbetaald of geruild door de | revient des actions ou parts acquises, remboursées ou échangées par la |
vennootschap die ze had uitgegeven, eventueel verhoogd met de | société qui les avait émises, éventuellement majorée des plus-values y |
desbetreffende voorheen uitgedrukte en niet vrijgestelde meerwaarden; | afférentes, antérieurement exprimées et non exonérées; |
[...] | [...] |
§ 2. De in § 1, 1° en 2°, vermelde inkomsten zijn slechts aftrekbaar | § 2. Les revenus visés au § 1er, 1° et 2°, ne sont déductibles que |
in zoverre op de datum van toekenning of betaalbaarstelling van deze | pour autant qu'à la date d'attribution ou de mise en paiement de |
inkomsten, de vennootschap die de inkomsten verkrijgt in het kapitaal | ceux-ci, la société qui en bénéficie détienne dans le capital de la |
van de vennootschap die ze uitkeert, een deelneming bezit van ten | société qui les distribue une participation de 5 p.c. au moins ou dont |
minste 5 pct. of met een aanschaffingswaarde van ten minste 50 miljoen frank. | la valeur d'investissement atteint au moins 50 millions de francs. |
Deze voorwaarde is evenwel niet van toepassing op de inkomsten : | Cette condition ne s'applique toutefois pas aux revenus : |
1° die worden verkregen door kredietinstellingen vermeld in artikel | 1° recueillis par des établissements de crédit visés à l'article 56, § |
56, § 1; | 1er; |
2° die worden verkregen door verzekeringsondernemingen vermeld in | 2° recueillis par des entreprises d'assurances visées à l'article 56, |
artikel 56, § 2, 2°, h; | § 2, 2°, h; |
3° die worden verkregen door beursvennootschappen vermeld in artikel | 3° recueillis par des sociétés de bourse visées à l'article 47 de la |
47 van de wet van 6 april 1995 inzake de secundaire markten, het | loi du 6 avril 1995 relative aux marchés secondaires, au statut des |
statuut van en het toezicht op de beleggingsondernemingen, de | entreprises d'investissement et à leur contrôle, aux intermédiaires et |
bemiddelaars en beleggingsadviseurs; | conseillers en placements; |
4° die worden verkregen door beleggingsvennootschappen; | 4° recueillis par des sociétés d'investissement; |
5° die worden verleend of toegekend door intercommunales beheerst door | 5° alloués ou attribués par les intercommunales régies par la loi du |
de wet van 22 december 1986; | 22 décembre 1986; |
6° die worden verleend of toegekend door beleggingsvennootschappen ». | 6° alloués ou attribués par des sociétés d'investissement ». |
B.2.2. Artikel 203 van hetzelfde Wetboek, vervangen bij artikel 26 van | B.2.2. L'article 203 du même Code, tel qu'il a été remplacé par |
het voormelde koninklijk besluit van 20 december 1996 en | l'article 26 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 précité, puis |
achtereenvolgens gewijzigd bij artikel 25, 2°, van de wet van 22 | modifié par l'article 25 de la loi du 22 décembre 1998 « portant des |
december 1998 « houdende fiscale en andere bepalingen », bij artikel | dispositions fiscales et autres », par l'article 51 de la loi du 10 |
51 van de wet van 10 maart 1999 « tot wijziging van de wet van 6 april | mars 1999 « modifiant la loi du 6 avril 1995 relative aux marchés |
1995 inzake de secundaire markten, het statuut van en het toezicht op | secondaires, au statut des entreprises d'investissement et à leur |
de beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs, | contrôle, aux intermédiaires et conseillers en placements, fixant le |
tot fiscale regeling van de verrichtingen van lening van aandelen en | régime fiscal des opérations de prêt d'actions et portant diverses |
houdende diverse andere bepalingen » en bij artikel 17 van de wet van | autres dispositions » et par l'article 17 de la loi du 4 mai 1999 « |
4 mei 1999 « houdende diverse fiscale bepalingen », luidde : | portant des dispositions fiscales diverses », disposait : |
« § 1. De in artikel 202, § 1, 1° en 2°, vermelde inkomsten zijn bovendien niet aftrekbaar wanneer ze worden verleend of toegekend door : 1° een vennootschap die niet aan de vennootschapsbelasting of aan een buitenlandse belasting van gelijke aard als die belasting is onderworpen of die gevestigd is in een land waar de gemeenrechtelijke bepalingen inzake belastingen aanzienlijk gunstiger zijn dan in België; 2° een financieringsvennootschap, een thesaurievennootschap of een beleggingsvennootschap die, alhoewel ze in het land van haar fiscale woonplaats onderworpen is aan een in 1° vermelde belasting, in dat land een belastingregeling geniet die afwijkt van het gemeen recht; 3° een vennootschap voor zover de inkomsten die ze verkrijgt, niet zijnde dividenden, hun oorsprong vinden buiten het land van haar fiscale woonplaats en ze in het land van de fiscale woonplaats een afzonderlijke belastingregeling genieten die afwijkt van het gemeen recht; 4° een vennootschap voor zover ze winsten verwezenlijkt door tussenkomst van een of meer buitenlandse inrichtingen die aan een aanslagregeling zijn onderworpen die aanzienlijk gunstiger is dan deze waaraan die winsten in België zouden zijn onderworpen; | « § 1er. Les revenus visés à l'article 202, § 1er, 1° et 2°, ne sont en outre pas déductibles lorsqu'ils sont alloués ou attribués par : 1° une société qui n'est pas assujettie à l'impôt des sociétés ou à un impôt étranger analogue à cet impôt ou qui est établie dans un pays dont les dispositions du droit commun en matière d'impôts sont notablement plus avantageuses qu'en Belgique; 2° une société de financement, une société de trésorerie ou une société d'investissement qui, bien qu'assujettie, dans le pays de son domicile fiscal, à un impôt visé au 1°, bénéficie dans celui-ci d'un régime fiscal exorbitant du droit commun; 3° une société dans la mesure où les revenus qu'elle recueille, autres que des dividendes, trouvent leur source en dehors du pays de son domicile fiscal et bénéficient dans le pays du domicile fiscal d'un régime d'imposition distinct exorbitant du droit commun; 4° une société dans la mesure où elle réalise des bénéfices par l'intermédiaire d'un ou de plusieurs établissements étrangers qui sont assujettis à un régime de taxation notablement plus avantageux que celui auquel ces bénéfices auraient été soumis en Belgique; |
5° een vennootschap, andere dan een beleggingsvennootschap, die | 5° une société, autre qu'une société d'investissement, qui redistribue |
dividenden wederuitkeert die in toepassing van het 1° tot 4°, zelf | des dividendes qui, en application du 1° à 4°, ne pourraient pas |
niet zouden kunnen worden afgetrokken ten belope van ten minst 90 pct. | eux-mêmes être déduits à concurrence d'au moins 90 p.c. |
De in artikel 202, § 1, eerste lid, 1° en 2°, vermelde inkomsten die | Les revenus visés à l'article 202, § 1er, alinéa 1er, 1° et 2°, qui |
vergoedingen voor ontbrekende coupon vertegenwoordigen als vermeld in | représentent des indemnités pour coupon manquant visées à l'article |
artikel 18, eerste lid, 3°, zijn eveneens niet aftrekbaar. | 18, alinéa 1er, 3°, ne sont pas non plus déductibles. |
§ 2. Paragraaf 1, 1°, is niet van toepassing op dividenden die worden | § 2. Le § 1er, 1°, ne s'applique pas aux dividendes alloués ou |
verleend of toegekend door intercommunales beheerst door de wet van 22 | attribués par les intercommunales régies par la loi du 22 décembre |
december 1986. | 1986. |
Paragraaf 1, 2°, is niet van toepassing op de beleggingsvennootschappen waarvan de statuten de jaarlijkse uitkering | Le § 1er, 2°, ne s'applique pas aux sociétés d'investissement dont les |
voorzien van ten minste 90 pct. van de inkomsten die ze hebben | statuts prévoient la distribution annuelle d'au moins 90 p.c. des |
verkregen, na aftrek van de bezoldigingen, commissies en kosten, voor | revenus qu'elles ont recueillis, déduction faite des rémunérations, |
commissions et frais, pour autant et dans la mesure où ces revenus | |
zover en in de mate dat die inkomsten voortkomen uit dividenden die | proviennent de dividendes qui répondent eux-mêmes aux conditions de |
zelf beantwoorden aan de in § 1, 1° tot 4°, vermelde aftrekvoorwaarden | déduction visées au § 1er, 1° à 4°, ou de plus-values qu'elles ont |
of uit meerwaarden die ze hebben verwezenlijkt op aandelen die | réalisées sur des actions ou parts susceptibles d'être exonérées en |
krachtens artikel 192, § 1 voor vrijstelling in aanmerking komen. | vertu de l'article 192, § 1er. |
Paragraaf 1, 2° en 5°, is niet van toepassing op verkregen dividenden | Le § 1er, 2° et 5°, ne s'applique pas aux dividendes recueillis en |
wegens een rechtstreekse of onrechtstreekse deelneming in een | raison d'une participation directe ou indirecte dans une société de |
financieringsvennootschap gelegen in een Lidstaat van de Europese Unie | financement résidente d'un Etat membre de l'Union européenne qui |
die, voor de aandeelhouder, beantwoordt aan rechtmatige financiële of | répond, pour l'actionnaire à des besoins légitimes de caractère |
economische behoeften, voor zover en in de mate dat de som van de | économique ou financier, pour autant et dans la mesure où la somme des |
belaste reserves bij het begin van het belastbare tijdperk en het | réserves taxées au début de la période imposable et du capital libéré |
gestort kapitaal bij het einde van dit tijdperk van de | à la fin de cette période, de la société de financement n'excède pas |
financieringsvennootschap niet hoger is dan 33 pct. van de schulden. | 33 p.c. des dettes. |
Paragraaf 1, 4°, is niet van toepassing in de mate dat de winsten | Le § 1er, 4°, ne s'applique pas dans la mesure où les bénéfices |
voortkomen uit een buitenlandse inrichting van een binnenlandse | proviennent d'un établissement étranger d'une société résidente, |
vennootschap die is gevestigd in een land waarmee België een | établi dans un pays avec lequel la Belgique a conclu une convention |
overeenkomst ter voorkoming van dubbele belasting heeft gesloten of | préventive de la double imposition ou si l'impôt effectivement |
indien de daadwerkelijk in het buitenland geheven belasting op de | appliqué à l'étranger sur les bénéfices de l'établissement atteint au |
winsten van de inrichting ten minste 15 pct. bedraagt. Paragraaf 1, 5°, is niet van toepassing wanneer de vennootschap die wederuitkeert : 1° een binnenlandse vennootschap is of een buitenlandse vennootschap, gevestigd in een land waarmee België een overeenkomst ter voorkoming van dubbele belasting heeft ondertekend en die er is onderworpen aan een gelijksoortige belasting als de vennootschapsbelasting zonder te genieten van een belastingstelsel dat afwijkt van het gemeen recht, en waarvan de aandelen zijn opgenomen in de notering aan een effectenbeurs van een Lidstaat van de Europese Unie onder de voorwaarden van de richtlijn van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 5 maart 1979 (79/279/EEG) tot coördinatie van de | moins 15 p.c. Le § 1er, 5°, ne s'applique pas quand la société qui redistribue : 1° est une société résidente ou une société étrangère établie dans un pays avec lequel la Belgique a signé une convention préventive de la double imposition et qui y est soumise à un impôt analogue à l'impôt des sociétés sans bénéficier d'un régime fiscal exorbitant du droit commun, et dont les actions sont inscrites à la cote d'une bourse de valeurs mobilières d'un Etat membre de l'Union européenne suivant les conditions de la directive du Conseil des Communautés européennes du 5 mars 1979 (79/279/CEE) portant coordination des conditions d'admission |
voorwaarden voor de toelating van effecten tot de officiële notering | de valeurs mobilières à la cote officielle d'une bourse de valeurs, ou |
aan een effectenbeurs, of van een derde Staat waarvan de wetgeving | d'un Etat tiers dont la législation prévoit des conditions d'admission |
minstens gelijkwaardige toelatingsvoorwaarden voorziet; | au moins équivalentes; |
2° een vennootschap is waarvan de verkregen inkomsten uitgesloten | 2° est une société dont les revenus recueillis ont été exclus du droit |
werden van het recht op aftrek dat door dit artikel in België wordt | à la déduction organisé par le présent article en Belgique ou par une |
geregeld of door een maatregel met gelijkwaardige uitwerking naar | mesure d'effet équivalent de droit étranger. |
buitenlands recht. | |
§ 1, tweede lid, is niet van toepassing : | Le § 1er alinéa 2 ne s'applique pas : |
1° hetzij wanneer de schuldenaar van de ontbrekende coupon : | 1° soit lorsque le débiteur de l'indemnité pour coupon manquant est : |
- een binnenlandse vennootschap is, een rechtspersoon is vermeld in | - une société résidente, une personne morale visée à l'article 220, 2° |
artikel 220, 2° of 3°, of een belastingplichtige is vermeld in artikel | ou 3°, ou un contribuable visé à l'article 227, 2° ou 3°, auquel les |
227, 2° of 3° waarop de bepalingen van respectievelijk artikel 240, | dispositions respectivement de l'article 240, alinéa 2, ou de |
tweede lid, of 234, 5°, van toepassing zijn; - een buitenlandse vennootschap is die wat deze vergoeding betreft, onderworpen is aan een gelijksoortige belasting als de vennootschapsbelasting zonder een belastingstelsel te genieten dat afwijkt van het gemeen recht; 2° hetzij wanneer de transactie die aanleiding heeft gegeven tot deze vergoeding, integraal wordt afgewikkeld door middel van een betalings- en afwikkelingssysteem gereglementeerd door de bevoegde autoriteit van een gereglementeerde markt zoals bedoeld in de richtlijn 93/22/EEG betreffende het verrichten van diensten op het gebied van beleggingen in effecten of een systeem van een niet-lidstaat van de Europese Gemeenschap waarvan de wetgeving minstens in gelijkwaardige | l'article 234, 5°, sont applicables; - une société étrangère qui, en ce qui concerne ladite indemnité, est soumise à un impôt analogue à l'impôt des sociétés sans bénéficier d'un régime fiscal exorbitant du droit commun; 2° soit lorsque l'opération qui a donné lieu à cette indemnité est intégralement liquidée par le biais d'un système de paiement et de règlement des opérations sur titres réglementé par l'autorité compétente d'un marché réglementé au sens de la directive 93/22/CEE du 10 mai 1993 relative à la prestation de services d'investissement dans le domaine des valeurs mobilières ou un système d'un Etat non-membre de l'Union européenne dont la législation prévoit des conditions de |
werkingsvoorwaarden voorziet en door de Minister van Financiën is | fonctionnement au moins équivalentes, agréé par le ministre des |
erkend. De Koning bepaalt met betrekking tot deze vergoeding, de | Finances. En ce qui concerne cette indemnité, le Roi détermine les |
erkenningsvoorwaarden waaraan dit systeem moet voldoen en de periode | conditions d'agrément auxquelles le système doit satisfaire et la |
gedurende dewelke de erkenning kan worden verleend. | période durant laquelle l'agrément peut être octroyé. |
§ 3. Voor de toepassing van § 1, 5°, en onverminderd § 2, worden de | § 3. Pour l'application du § 1er, 5°, et sans préjudice du § 2, les |
dividenden die rechtstreeks of onrechtstreeks worden verleend of | dividendes alloués ou attribués directement ou indirectement par des |
toegekend door de in § 1, 1° en 2°, bedoelde vennootschappen, geacht | sociétés visées au § 1er, 1° et 2°, sont considérés comme ne répondant |
niet aan de aftrekvoorwaarden te beantwoorden ». | pas aux conditions de déduction ». |
B.2.3. Artikel 204 van hetzelfde Wetboek, vervangen bij artikel 27 van | B.2.3. L'article 204 du même Code, tel qu'il a été remplacé par |
het voormelde koninklijk besluit van 20 december 1996, bepaalt : | l'article 27 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 précité, dispose : |
« De ingevolge artikel 202, § 1, 1°, [...], aftrekbare inkomsten | « Les revenus déductibles conformément à l'article 202, § 1er, 1°, |
worden geacht in de winst van het belastbare tijdperk voor te komen | [...], sont censés se retrouver dans les bénéfices de la période |
tot 95 pct. van het geïnde of verkregen bedrag eventueel vermeerderd | imposable à concurrence de 95 p.c. du montant encaissé ou recueilli |
met de roerende voorheffing of de fictieve roerende voorheffing [...]. | éventuellement majoré des précomptes mobiliers réels ou fictifs [...]. |
Het in artikel 202, § 1, 2°, vermelde bedrag wordt geacht in de winst | L'excédent visé à l'article 202, § 1er, 2°, est censé se retrouver |
van het belastbare tijdperk voor te komen tot 95 pct. van dat bedrag | dans les bénéfices de la période imposable à concurrence de 95 p.c. de |
». | son montant ». |
B.2.4. Artikel 205 van hetzelfde Wetboek, waarvan paragraaf 2 is | B.2.4. L'article 205 du même Code, dont le paragraphe 2 a été remplacé |
vervangen bij artikel 28 van het voormelde koninklijk besluit van 20 | par l'article 28 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 précité, |
december 1996, bepaalde : | disposait : |
« § 1. Geen aftrek ingevolge artikel 202 wordt verleend ter zake van | « § 1er. Aucune déduction n'est accordée en vertu de l'article 202 à |
inkomsten uit activa die voor het uitoefenen van de | raison des revenus provenant d'avoirs affectés à l'exercice de |
beroepswerkzaamheid worden gebruikt in inrichtingen waarover de | l'activité professionnelle dans des établissements dont le |
belastingplichtige in het buitenland beschikt en waarvan de winst | contribuable dispose à l'étranger et dont les bénéfices sont exonérés |
krachtens internationale overeenkomsten tot het vermijden van dubbele | en vertu de conventions internationales préventives de la double |
belasting is vrijgesteld. | imposition. |
§ 2. De aftrek ingevolge artikel 202 wordt beperkt tot het bedrag van | § 2. La déduction prévue à l'article 202 est limitée au montant des |
de winst van het belastbare tijdperk dat overblijft na toepassing van | bénéfices de la période imposable, tel qu'il subsiste après |
artikel 199, verminderd met : | application de l'article 199, diminué; |
1° de niet als beroepskosten aftrekbare giften, met uitzondering van | 1° des libéralités non déductibles à titre de frais professionnels, à |
de giften die in toepassing van de artikelen 199 en 200 van de winst | l'exception des libéralités déduites des bénéfices en application des |
worden afgetrokken; | articles 199 et 200; |
2° de in artikel 53, 6° tot 11° en 14°, vermelde kosten; | 2° des frais visés à l'article 53, 6° à 11° et 14°; |
3° de interesten, retributies en bezoldigingen als bedoeld in artikel 54; | 3° des intérêts, redevances et rémunérations visés à l'article 54; |
4° de niet-aftrekbare interesten als bedoeld in artikel 55; | 4° des intérêts non déductibles visés à l'article 55; |
5° de werkgeversbijdragen voor aanvullende verzekering tegen ouderdom | 5° des cotisations patronales d'assurance complémentaire contre la |
en vroegtijdige dood en de ermede gelijkgestelde premies van bepaalde | vieillesse et le décès prématuré et les primes y assimilées de |
levensverzekeringen, in zoverre die bijdragen en premies niet voldoen | certaines assurances-vie, dans la mesure où ces cotisations et primes |
aan de voorwaarden en de grens gesteld in de artikelen 59 en 195, | ne satisfont pas aux conditions et limite fixées par les articles 59 |
alsmede de pensioenen, renten of als zodanig geldende toelagen voor | et 195, ainsi que les pensions, rentes et autres allocations en tenant |
zover die sommen niet voldoen aan de voorwaarden en de grens gesteld | lieu dans la mesure où ces sommes ne satisfont pas aux conditions et à |
in artikel 60; | la limite fixées par l'article 60; |
6° 25 pct. van de kosten en de minderwaarden met betrekking tot het | 6° de 25 p.c. des frais et moins-values afférents à l'utilisation des |
gebruik van in artikel 66 vermelde personenauto's, auto's voor dubbel | voitures, voitures mixtes et minibus visés à l'article 66, à |
gebruik en minibussen, met uitzondering van de brandstofkosten; | l'exception des frais de carburant; |
7° de als winst aan te merken restorno's zoals bedoeld in artikel 189, | 7° des ristournes considérées comme des bénéfices, visées à l'article |
§ 1; | 189, § 1er; |
8° de taksen als bedoeld in artikel 198, eerste lid, 4°, 8° en 9° ». | 8° des taxes visées à l'article 198, alinéa 1er, 4°, 8° et 9° ». |
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag | En ce qui concerne la première question préjudicielle |
B.3. De eerste prejudiciële vraag betreft artikel 198, eerste lid, 7°, | B.3. La première question préjudicielle porte sur l'article 198, |
van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, zoals het is | alinéa 1er, 7°, du Code des impôts sur les revenus 1992, modifié par |
gewijzigd bij artikel 28 van de wet van 6 juli 1994 houdende fiscale | l'article 28 de la loi du 6 juillet 1994 portant des dispositions |
bepalingen. Het bepaalt : | fiscales, qui dispose : |
« Als beroepskosten worden niet aangemerkt : | « Ne sont pas considérés comme des frais professionnels : |
[...] | [...] |
7° waardeverminderingen en minderwaarden op aandelen, behoudens | 7° les réductions de valeur et les moins-values sur les actions ou |
minderwaarden op aandelen geleden naar aanleiding van de gehele | parts, à l'exception des moins-values actées à l'occasion du partage |
verdeling van het maatschappelijk vermogen van een vennootschap tot | total de l'avoir social d'une société jusqu'à concurrence de la perte |
ten hoogste het verlies aan gestorte kapitaal dat door die aandelen | du capital libéré représenté par ces actions ou parts; |
wordt vertegenwoordigd; | |
[...] ». | [...] ». |
B.4. Artikel 192, § 1, van hetzelfde Wetboek, achtereenvolgens | B.4. L'article 192, § 1er, du même Code, modifié par l'article 8 de la |
gewijzigd bij artikel 8 van de wet van 28 december 1992 « houdende | loi du 28 décembre 1992 « portant des dispositions fiscales, |
fiscale, financiële en diverse bepalingen », bij artikel 21 van het | financières et diverses », par l'article 21 de l'arrêté royal du 20 |
voormelde koninklijk besluit van 20 december 1996, bij artikel 22, 1°, | décembre 1996 précité, par l'article 22, 1°, de la loi du 22 décembre |
van de voormelde wet van 22 december 1998 en bij artikel 48 van de | 1998 précitée et par l'article 48 de la loi du 10 mars 1999 précitée, |
voormelde wet van 10 maart 1999, bepaalt : | dispose : |
« Volledig vrijgesteld zijn eveneens de niet in artikel 45, § 1, | « Sont aussi intégralement exonérées les plus-values non visées à |
eerste lid, en § 2, eerste lid, bedoelde meerwaarden verwezenlijkt op | l'article 45, § 1er, alinéa 1er, et § 2, alinéa 1er, réalisées sur des |
aandelen waarvan de eventuele inkomsten in aanmerking komen om | actions ou parts dont les revenus éventuels sont susceptibles d'être |
krachtens de artikelen 202, § 1, en 203 van de winst te worden afgetrokken. De vrijstelling is slechts van toepassing in zover het belastbare bedrag van de meerwaarden hoger is dan het totaal van de vroeger op de overgedragen aandelen aangenomen waardeverminderingen, verminderd met het totaal van de meerwaarden die overeenkomstig artikel 24, eerste lid, 3°, werden belast ». B.5. Uit de gegevens van de zaak en de motieven van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het Hof wordt verzocht na te gaan of het voormelde artikel 198, eerste lid, 7°, in zoverre het met name alle aan de Belgische vennootschapsbelasting onderworpen vennootschappen die aandelen verhandelen en bij de verkoop van een aandeel een minderwaarde realiseren, gelijk behandelt, bestaanbaar is | déduits des bénéfices en vertu des articles 202, § 1er, et 203. L'exonération n'est applicable que dans la mesure où le montant imposable des plus-values dépasse le total des réductions de valeur antérieurement admises sur les actions ou parts réalisées, diminué du total des plus-values qui ont été imposées en vertu de l'article 24, alinéa 1er, 3° ». B.5. Il ressort des faits de la cause et des motifs de la décision de renvoi que la Cour est invitée à examiner la compatibilité avec les |
met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang | articles 10 et 11 de la Constitution, lus isolément ou en combinaison |
gelezen met de artikelen 56, lid 1, en 58 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap. De in het geding zijnde bepaling wordt verweten dat zij, onder die vennootschappen, geen onderscheid maakt tussen, enerzijds, diegene die een minderwaarde realiseren op een aandeel uitgegeven door een buitenlandse vennootschap bedoeld in het voormelde artikel 203, en, anderzijds, diegene die een minderwaarde realiseren op een aandeel dat niet door een van die vennootschappen is uitgegeven. B.6. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie verzetten zich ertegen dat categorieën van personen die zich ten aanzien van de aangevochten maatregel in wezenlijk verschillende situaties bevinden, op identieke wijze worden behandeld, zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording bestaat. | avec les articles 56, paragraphe 1, et 58 du Traité instituant la Communauté européenne, de l'article 198, alinéa 1er, 7° précité, en ce qu'il traite de manière identique notamment toutes les sociétés soumises à l'impôt belge des sociétés qui se livrent au négoce d'actions et qui réalisent une moins-value à l'occasion de la vente d'une action. Il est reproché à la disposition en cause de ne pas faire, parmi ces sociétés, une différence entre, d'une part, celles qui réalisent une moins-value sur une action émise par l'une des sociétés étrangères visées à l'article 203 précité et, d'autre part, celles qui réalisent une moins-value sur une action qui n'est pas émise par l'une de ces sociétés. B.6. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination s'opposent à ce que soient traitées de manière identique, sans qu'apparaisse une justification raisonnable, des catégories de personnes se trouvant dans des situations qui, au regard de la mesure considérée, sont essentiellement différentes. |
B.7. De in het geding zijnde bepaling verbiedt de in B.5 bedoelde | B.7. La disposition en cause interdit aux sociétés visées en B.5 de |
vennootschappen de door hen op aandelen gerealiseerde minderwaarden | déduire de leur revenu imposable, à titre de frais professionnels, les |
als beroepskosten van hun belastbaar inkomen af te trekken. | moins-values sur actions qu'elles réalisent. |
B.8. De meerwaarden die de in B.5 bedoelde tweede categorie van | B.8. Les plus-values sur actions que réalise, à l'occasion de leur |
vennootschappen op aandelen realiseert bij de verkoop ervan, vormen in | vente, la seconde catégorie de sociétés visée en B.5 constituent, en |
beginsel, op grond van het voormelde artikel 192, belastingvrije | principe, des revenus exonérés d'impôt, en vertu de l'article 192 |
inkomsten, terwijl dat niet het geval is voor de meerwaarden die | précité, alors que tel n'est pas le cas des plus-values que réalisent |
worden gerealiseerd door de vennootschappen die onder de in B.5 | les sociétés relevant de la première catégorie de sociétés visée en |
bedoelde eerste categorie van vennootschappen vallen, vermits de | B.5, puisque les revenus de leurs actions ne sont pas déductibles de |
inkomsten van hun aandelen op grond van het voormelde artikel 203 niet | leur bénéfice en vertu de l'article 203 précité. |
van hun winst aftrekbaar zijn. | |
B.9. Tijdens de parlementaire voorbereiding van de in het geding | B.9. La disposition en cause, mentionnée en B.3, a été, au cours des |
zijnde bepaling, vermeld in B.3, is die bepaling voorgesteld als een | |
bepaling die « samengaat » met de regel van de vrijstelling van de | travaux préparatoires, présentée comme le « corollaire » de la règle |
meerwaarden op de aandelen waarvan de inkomsten voldoen aan de | de l'exonération des plus-values sur les actions dont les revenus |
zogeheten « aanslagvoorwaarde » van het stelsel van de definitief | remplissent la condition dite « de taxation » du régime des revenus |
belaste inkomsten (D.B.I.) (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 1784/1, | définitivement taxés (R.D.T.) (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° |
p. 6), of als een bepaling die daarmee gelijkloopt (ibid., nr. 1784/1, | 1784/1, p. 6), ou comme une disposition parallèle à cette dernière |
p. 8; Parl. St., Senaat, 1991-1992, nr. 1454/2, p. 4). | (ibid., n° 1784/1, p. 8; Doc. parl., Sénat, 1991-1992, n° 1454/2, p. |
B.10. In die omstandigheden kan worden beschouwd dat beide voormelde | 4). B.10. Dans ces circonstances, les deux catégories de sociétés |
categorieën van vennootschappen wezenlijk verschillend zijn ten | précitées peuvent être considérées comme essentiellement différentes |
aanzien van de in het geding zijnde maatregel. | au regard de la mesure en cause. |
Ten aanzien van de naleving van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | Quant au respect des articles 10 et 11 de la Constitution, lus |
afzonderlijk gelezen | isolément |
B.11. De in het geding zijnde bepaling strekt ertoe « op consequente | B.11. La disposition en cause vise à « appliquer de manière |
wijze het beginsel non bis in idem toe te passen » op de « | conséquente le principe non bis in idem » aux « moins-values encourues |
minderwaarden die de moedermaatschappij geleden heeft op deelnemingen | |
in de dochterondernemingen », waarbij de wetgever vaststelde dat « een | par la société mère sur des participations dans des filiales », le |
minderwaarde [...] de weerspiegeling [is] van een verslechtering van | législateur constatant qu'« une moins-value est le reflet d'une |
het resultaat van de dochteronderneming; in het algemeen is het dus | détérioration du résultat de la filiale et donc, généralement, de |
een verlies [dat kan] worden gerecupereerd bij de dochteronderneming | pertes [qui] sont récupérables dans le chef de la filiale lorsque sa |
als de toestand verbetert ». De wetgever was van mening dat het « | situation s'améliore ». Le législateur a estimé que la « perte ne doit |
verlies [...] [dan] niet tweemaal ten laste [moet] worden genomen : op | dès lors pas être prise en charge deux fois : au niveau de la filiale |
het vlak van de dochteronderneming en op het vlak van de | et au niveau de la société mère » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° |
moedermaatschappij » (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 1784/3, p. 5). | 1784/3, p. 5). |
Die bepaling is, samen met de regel van de vrijstelling van de | |
meerwaarden gerealiseerd op aandelen waarvan de inkomsten als | Cette disposition est, avec la règle d'immunité des plus-values |
definitief belaste inkomsten aftrekbaar zijn, een van de maatregelen | réalisées sur des actions dont les revenus sont déductibles à titre de |
die ertoe strekken « op een algemene en symmetrische wijze [te | revenus définitivement taxés, l'une des mesures qui visent à « |
voorzien] in een defiscalisatie voor het risico dat verbonden is aan | introdui[re] de manière générale et symétrique une défiscalisation du |
aandelen of delen », waarbij de « defiscalisatie [...] door | risque couru sur les actions ou parts », la « défiscalisation par |
niet-aftrek van de [...] minderwaarden » wordt voorgesteld als de | non-déduction des [...] moins-values » étant présentée comme la |
logische tegenhanger van de « defiscalisatie van de meerwaarden door | correspondance logique de la « défiscalisation des plus-values par |
niet-heffing » (ibid., pp. 12 en 18). | non-taxation » (ibid., pp. 12, 18). |
Meer in het algemeen is zij een van de maatregelen die zijn aangenomen | Elle est, plus généralement, l'une des mesures adoptées afin d'assurer |
om de budgettaire neutraliteit te verzekeren bij de omzetting van de | la neutralité budgétaire de l'opération de transposition de la |
richtlijn 90/435/EEG van de Raad van 23 juli 1990 « betreffende de | directive 90/435/CEE du Conseil du 23 juillet 1990 « concernant le |
gemeenschappelijke fiscale regeling voor moedermaatschappijen en | régime fiscal commun applicable aux sociétés mères et filiales d'Etats |
dochterondernemingen uit verschillende lid-Staten » (Parl. St., Kamer, | membres différents » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 1784/1, pp. |
1991-1992, nr. 1784/1, pp. 1-2; ibid., nr. 1784/3, p. 12). | 1-2; ibid., n° 1784/3, p. 12). |
Ook al wordt zij voorgesteld als een bepaling die samengaat met de | |
voormelde regel van de vrijstelling van de meerwaarden (ibid., nr. | Même si elle est présentée comme le corollaire de la règle précitée |
1784/1, p. 6) en die met die vrijstellingsregel « gelijkloopt » (Parl. | d'exonération des plus-values (ibid., n° 1784/1, p. 6) et mise en « |
St., Senaat, 1991-1992, nr. 1454/2, p. 4), toch bestaat ter zake geen | parallèle » avec cette règle d'immunité (Doc. parl., Sénat, 1991-1992, |
enkel beginsel volgens hetwelk de wetgever in de regel de belasting | n° 1454/2, p. 4), il n'existe, en la matière, aucun principe selon |
van de meerwaarden die worden gerealiseerd bij de verkoop van de | lequel le législateur doit, en règle, lier l'imposition des |
aandelen moet koppelen aan de aftrekbaarheid van de minderwaarden die | plus-values réalisées lors de la vente des actions à la déductibilité |
bij de verkoop van diezelfde aandelen worden gerealiseerd. | des moins-values réalisées lors de la vente de ces mêmes actions. |
B.12.1. De wetgever is van mening dat het bezit van aandelen die zijn | B.12.1. Le législateur considère que la détention d'actions émises par |
uitgegeven door de in het voormelde artikel 203 bedoelde | les sociétés visées à l'article 203 précité est susceptible de |
vennootschappen een oneigenlijk gebruik van het D.B.I.-stelsel in de | provoquer un recours abusif au régime des R.D.T. que cette disposition |
hand kan werken, gebruik dat die bepaling precies moet voorkomen. | a précisément pour objet de prévenir. |
De daarin vervatte « aanslagvoorwaarde » is overigens strenger gemaakt | La « condition de taxation » qu'elle énonce a d'ailleurs été renforcée |
tijdens de hervorming van het D.B.I.-stelsel, in het kader waarvan de | à l'occasion de la réforme du régime des R.D.T. lors de laquelle a été |
in het geding zijnde maatregel is aangenomen (Parl. St., Kamer, | adoptée la mesure en cause (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 1784/3, |
1991-1992, nr. 1784/3, p. 13). | p. 13). |
B.12.2. Bovendien blijkt niet dat de aandelen die zijn uitgegeven door | B.12.2. Il n'apparaît pas, au surplus, que les actions émises par les |
de vennootschappen die niet aan die « aanslagvoorwaarde » voldoen, in | sociétés qui ne satisfont pas à cette « condition de taxation » soient |
grotere mate aan de realisatie van minderwaarden zijn blootgesteld dan | plus exposées à la réalisation de moins-values que celles qui y |
die welke daaraan voldoen. | satisfont. |
B.12.3. De fiscale gevolgen waarop in de prejudiciële vraag wordt | B.12.3. Les conséquences fiscales évoquées dans la question |
gewezen, kunnen derhalve niet worden beschouwd als onevenredige | préjudicielle ne peuvent dès lors être considérées comme des effets |
effecten van de aangeklaagde gelijke behandeling, daar de | disproportionnés de l'identité de traitement critiquée, dans la mesure |
vennootschappen die aandelen verhandelen, met kennis van zaken | où c'est en connaissance de cause que les sociétés qui font du négoce |
aandelen verwerven die zijn uitgegeven door in het voormelde artikel | d'actions acquièrent des actions émises par des sociétés visées à |
203 bedoelde vennootschappen, na de fiscale voor- en nadelen van een | l'article 203 précité, après avoir évalué les avantages et |
dergelijke commerciële verrichting te hebben afgewogen. | inconvénients fiscaux d'une telle opération commerciale. |
B.13. De gelijke behandeling van beide in B.5 bedoelde categorieën van | B.13. Le traitement identique des deux catégories de sociétés visées |
vennootschappen blijkt derhalve redelijk verantwoord. | en B.5 n'apparaît dès lors pas dénué de justification raisonnable. |
B.14. De vraag dient op dit punt ontkennend te worden beantwoord. | B.14. La question appelle sur ce point une réponse négative. |
Ten aanzien van de naleving van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | Quant au respect des articles 10 et 11 de la Constitution, lus en |
in samenhang gelezen met de artikelen 56, lid 1, en 58 van het Verdrag | combinaison avec les articles 56, paragraphe 1, et 58 du Traité |
tot oprichting van de Europese Gemeenschap | instituant la Communauté européenne |
B.15. De artikelen 56, lid 1, en 58 van het Verdrag tot oprichting van | B.15. Les articles 56, paragraphe 1, et 58 du Traité instituant la |
de Europese Gemeenschap, die deel uitmaken van een hoofdstuk van het | Communauté européenne, qui font partie d'un chapitre du Traité relatif |
Verdrag betreffende het vrije verkeer van kapitaal, luiden : | à la libre circulation des capitaux, énoncent : |
« Artikel 56 | « Article 56 |
1. In het kader van de bepalingen van dit hoofdstuk zijn alle | 1. Dans le cadre des dispositions du présent chapitre, toutes les |
beperkingen van het kapitaalverkeer tussen lid-Staten onderling en | restrictions aux mouvements de capitaux entre les Etats membres et |
tussen lidstaten en derde landen verboden. | entre les Etats membres et les pays tiers sont interdites. |
[...] | [...] |
Artikel 58 | Article 58 |
1. Het bepaalde in artikel 56 doet niets af aan het recht van de | 1. L'article 56 ne porte pas atteinte au droit qu'ont les Etats |
lidstaten : | membres : |
a) de terzake dienende bepalingen van hun belastingwetgeving toe te | a) d'appliquer les dispositions pertinentes de leur législation |
passen die onderscheid maken tussen belastingplichtigen die niet in | fiscale qui établissent une distinction entre les contribuables qui ne |
dezelfde situatie verkeren met betrekking tot hun vestigingsplaats of | se trouvent pas dans la même situation en ce qui concerne leur |
de plaats waar hun kapitaal is belegd; | résidence ou le lieu où leurs capitaux sont investis; |
b) alle nodige maatregelen te nemen om overtredingen van de nationale | b) de prendre toutes les mesures indispensables pour faire échec aux |
wetten en voorschriften tegen te gaan, met name op fiscaal gebied en | infractions à leurs lois et règlements, notamment en matière fiscale |
met betrekking tot het bedrijfseconomisch toezicht op financiële | ou en matière de contrôle prudentiel des établissements financiers, de |
instellingen, of te voorzien in procedures voor de kennisgeving van | prévoir des procédures de déclaration des mouvements de capitaux à des |
kapitaalbewegingen ter informatie van de overheid of voor statistische | fins d'information administrative ou statistique ou de prendre des |
doeleinden, dan wel maatregelen te nemen die op grond van de openbare | mesures justifiées par des motifs liés à l'ordre public ou à la |
orde of de openbare veiligheid gerechtvaardigd zijn. | sécurité publique. |
2. De bepalingen van dit hoofdstuk doen geen afbreuk aan de | 2. Le présent chapitre ne préjuge pas la possibilité d'appliquer des |
toepasbaarheid van beperkingen inzake het recht van vestiging welke | restrictions en matière de droit d'établissement qui sont compatibles |
verenigbaar zijn met dit Verdrag. | avec le présent traité. |
3. De in de leden 1 en 2 bedoelde maatregelen en procedures mogen geen | 3. Les mesures et procédures visées aux paragraphes 1 et 2 ne doivent |
middel tot willekeurige discriminatie vormen, noch een verkapte | constituer ni un moyen de discrimination arbitraire ni une restriction |
beperking van het vrije kapitaalverkeer en betalingsverkeer als | déguisée à la libre circulation des capitaux et des paiements telle |
omschreven in artikel 56 ». | que définie à l'article 56 ». |
B.16. Uit de prejudiciële vraag, de motieven van de verwijzende | B.16. Il ne ressort pas à suffisance de la question préjudicielle, des |
rechter en de procedurestukken blijkt onvoldoende hoe de aangeklaagde | motifs du juge a quo et des pièces de la procédure en quoi le |
gelijke behandeling op discriminerende wijze afbreuk zou doen aan de | traitement identique dénoncé porterait atteinte de manière |
rechten van de vennootschappen die aandelen verhandelen die door de in | discriminatoire aux droits des sociétés qui font du négoce d'actions |
het voormelde artikel 203 bedoelde vennootschappen zijn uitgegeven, | émises par les sociétés visées à l'article 203 précité, tels qu'ils |
zoals die, te dezen, bij de voormelde bepalingen aan de | seraient, en l'espèce, garantis par les dispositions précitées aux |
vennootschappen zouden zijn gewaarborgd. | sociétés. |
B.17. De vraag behoeft op dit punt geen antwoord. | B.17. La question n'appelle pas de réponse sur ce point. |
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag | En ce qui concerne la seconde question préjudicielle |
B.18. De tweede prejudiciële vraag betreft artikel 198, eerste lid, | B.18. La seconde question préjudicielle porte sur l'article 198, |
10°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, ingevoegd bij | alinéa 1er, 10°, du Code des impôts sur les revenus 1992, inséré par |
artikel 11 van de wet van 20 december 1995 houdende fiscale, | l'article 11 de la loi du 20 décembre 1995 portant des dispositions |
financiële en diverse bepalingen. | fiscales, financières et diverses. |
Vóór de opheffing ervan bij artikel 8, 2°, van de wet van 24 december | Il disposait, avant son abrogation par l'article 8, 2°, de la loi du |
2002 « tot wijziging van de vennootschapsregeling inzake | 24 décembre 2002 « modifiant le régime des sociétés en matière |
inkomstenbelastingen en tot instelling van een systeem van | d'impôts sur les revenus et instituant un système de décision |
voorafgaande beslissingen in fiscale zaken » luidde dat artikel : | anticipée en matière fiscale » : |
« Als beroepskosten worden niet aangemerkt : | « Ne sont pas considérés comme des frais professionnels : |
[...] | [...] |
10° onverminderd de toepassing van artikel 55, de interest, tot een | 10° sans préjudice de l'application de l'article 55, les intérêts, |
bedrag gelijk aan dat van de krachtens de artikelen 202 tot 204 | jusqu'à concurrence d'un montant égal à celui des revenus déductibles |
aftrekbare dividenden verkregen uit aandelen door een vennootschap | en vertu des articles 202 à 204, d'actions ou parts acquises par une |
welke die aandelen, op het ogenblik van hun overdracht, niet gedurende | société qui ne les a pas détenues pendant une période ininterrompue |
een ononderbroken periode van minstens een jaar heeft behouden ». | d'au moins un an, au moment de leur cession ». |
B.19. In de verwijzingsbeslissing wordt het Hof ondervraagd over het | B.19. La Cour est interrogée, par la décision de renvoi, sur la |
verschil in behandeling dat het voormelde artikel 198, eerste lid, | différence de traitement que ferait l'article 198, alinéa 1er, 10°, |
10°, zou invoeren tussen twee categorieën van vennootschappen die, | précité entre deux catégories de sociétés qui, d'une part, recueillent |
enerzijds, dividenden ontvangen die - met toepassing van de artikelen | des dividendes qui ne seront pas déduits à titre de revenus |
202 tot 205 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen - niet als | définitivement taxés - en application des articles 202 à 205 du Code |
definitief belaste inkomsten zullen worden afgetrokken en die | |
voortkomen uit aandelen die zij niet gedurende een ononderbroken | des impôts sur les revenus - et qui proviennent d'actions qu'elles |
periode van minstens een jaar hebben behouden, en die, anderzijds, | n'ont pas détenues pendant une période ininterrompue d'au moins un an, |
leningsinteresten moeten betalen die zij als beroepskosten wensen af te trekken. | et qui, d'autre part, sont redevables d'intérêts d'emprunts qu'elles |
De interesten betaald door een vennootschap waarvan de balans een | souhaitent déduire à titre de frais professionnels. |
verlies vertoont en waarvan de ontvangen dividenden op grond van de | Les intérêts payés par une société dont le bilan affiche une perte et |
voormelde artikelen 202 tot 204 als definitief belaste inkomsten | dont les dividendes recueillis sont, selon les articles 202 à 204 |
aftrekbaar zijn, maar door dat verlies niet daadwerkelijk worden | précités, déductibles à titre de revenus définitivement taxés, mais |
afgetrokken, zullen door de belastingadministratie niet op dezelfde | non effectivement déduits en raison de cette perte, ne seront pas |
manier worden behandeld als de interesten betaald door een | considérés par l'administration fiscale de la même manière que les |
vennootschap waarvan de balans een winst vertoont en waarvan de | intérêts payés par une société dont le bilan affiche un bénéfice et |
ontvangen dividenden niet als definitief belaste inkomsten kunnen | dont les dividendes recueillis ne sont pas susceptibles d'être déduits |
worden afgetrokken. | à titre de revenus définitivement taxés. |
De door de eerste voormelde categorie van vennootschappen betaalde | Les intérêts payés par la première catégorie de sociétés précitée ne |
interesten zullen, op grond van de betwiste bepaling, niet kunnen | pourront, en vertu de la disposition litigieuse, être considérés comme |
worden beschouwd als beroepskosten en zullen bijgevolg, ten belope van | des frais professionnels et seront, dès lors, à concurrence du montant |
het bedrag van de ontvangen dividenden, worden behandeld als « | des dividendes perçus, traités comme une « dépense non admise » au |
verworpen uitgaven » in de zin van artikel 74 van het koninklijk | sens de l'article 74 de l'arrêté royal d'exécution du Code des impôts |
besluit tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelastingen | sur les revenus 1992. Les intérêts payés par la société en bénéfice |
1992. De interesten betaald door de voormelde winstgevende | précitée ne seront, eux, pas considérés comme de telles dépenses non |
vennootschap zullen daarentegen niet als dergelijke verworpen uitgaven | |
worden beschouwd. | admises. |
B.20. Dat verschil in behandeling vloeit voort uit het feit dat de in | B.20. Cette différence de traitement découle de ce que la disposition |
het geding zijnde bepaling niet van toepassing is op de | |
vennootschappen die dividenden ontvangen die op grond van de voormelde | en cause ne s'applique pas aux sociétés qui perçoivent des dividendes |
artikelen 202 tot 204 niet als D.B.I.'s aftrekbaar zijn. | non déductibles à titre de R.D.T. en vertu des articles 202 à 204 |
B.21. Die bepaling heeft tot doel een einde te maken aan een | précités. B.21. L'objectif poursuivi par cette disposition est de mettre fin à |
mechanisme dat voor vennootschappen een dubbele fiscale aftrek | un mécanisme permettant aux sociétés d'effectuer une double déduction |
mogelijk maakt : | fiscale : |
« De fiscale operatie die erin bestaat de tijdelijke verkrijging van | « L'opération fiscale qui consiste à financer l'acquisition temporaire |
aandelen van Belgische of buitenlandse vennootschappen te financieren | |
door een lening waarvan de interest in hoogte gelijk is aan de | d'actions ou parts de sociétés belges ou étrangères par un emprunt |
ontvangen dividenden, laat toe andere door de vennootschap | dont les intérêts sont d'un niveau équivalent à celui des dividendes |
verwezenlijkte winst fiscaal weg te werken. Deze operatie doet | perçus, permet d'éponger fiscalement d'autres bénéfices réalisés par |
inderdaad een dubbele aftrek ontstaan, enerzijds de interest van | la société. Cette opération génère en effet une double déduction, les |
leningen en anderzijds, ten belope van 95 %, de als definitief belaste | intérêts d'emprunt d'une part et, d'autre part, à concurrence de 95 |
inkomsten (DBI) aftrekbare dividenden. Teneinde dit oneigenlijk | p.c. les dividendes déductibles à titre de revenus définitivement |
gebruik van het stelsel van de DBI's te verhinderen, wordt voorgesteld | taxés (R.D.T.). Afin d'empêcher cette utilisation abusive du régime |
de in principe als beroepskosten aftrekbare interest van leningen als | des R.D.T., il est proposé de rejeter comme dépenses non admises les |
verworpen uitgaven aan te merken tot het bedrag van de DBI die | intérêts d'emprunts déductibles en principe comme charges |
betrekking hebben op aandelen verworven door een vennootschap die ze, | professionnelles, à concurrence du montant des revenus définitivement |
op het ogenblik van hun overdracht, gedurende een ononderbroken | taxés se rapportant à des actions ou parts détenues par la société |
periode van minder dan een jaar heeft behouden » (Parl. St., Kamer, | pendant une période ininterrompue de moins d'un an au moment de leur |
1995-1996, nr. 208/1, p. 7). | cession » (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 208/1, p. 7). |
De wetgever heeft verrichtingen willen treffen waarbij « enkel een | Le législateur a entendu viser des opérations dont « le seul but |
fiscaal doel [wordt] nagestreefd en de werkelijke wil om aandeelhouder | recherché est fiscal hors toute volonté réelle de devenir actionnaire |
te worden ontbreekt » (Parl. St., Kamer, 1995-1996, nr. 208/8, p. 4). | » (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 208/8, p. 4). |
B.22. Aan de wetgever komt het toe te bepalen welke doelstellingen hij | B.22. C'est au législateur qu'il appartient de déterminer les |
op fiscaal vlak wil nastreven. Hij vermag zich erom te bekommeren een | objectifs qu'il entend poursuivre en matière fiscale. Il peut se |
abnormaal gebruik te bestrijden dat zou kunnen worden gemaakt van de aftrek van de definitief belaste inkomsten. Aldus is het legitiem dat de wetgever weigert dat vennootschappen een dubbele aftrek kunnen genieten bij de vennootschapsbelasting voor verrichtingen die enkel zouden worden uitgevoerd wegens het fiscaal voordeel dat ze opleveren. B.23. Het voormelde verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van een maatregel die ertoe strekt een oneigenlijk gebruik van de regels betreffende het stelsel van definitief belaste inkomsten tegen te gaan, is redelijk verantwoord. B.24. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | soucier de lutter contre un usage anormal qui pourrait être fait de la déduction des revenus définitivement taxés. Ainsi, il est légitime que le législateur refuse que des sociétés puissent bénéficier d'une double déduction à l'impôt des sociétés pour des opérations qui ne seraient menées que pour l'avantage fiscal qu'elles procurent. B.23. La différence de traitement précitée, qui résulte de l'application d'une mesure visant à lutter contre une utilisation abusive des règles relatives au régime des revenus définitivement taxés, n'est pas dénuée de justification raisonnable. B.24. La seconde question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 198, eerste lid, 7° en 10°, van het Wetboek van de | L'article 198, alinéa 1er, 7° et 10°, du Code des impôts sur les |
inkomstenbelastingen 1992, zoals het van toepassing was op de | revenus 1992, tel qu'il était applicable aux exercices d'imposition |
aanslagjaren 1998 en 1999, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | 1998 et 1999, ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 19 juli 2005. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 19 juillet 2005. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |