Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 127/2005 van 13 juli 2005 Rolnummers 3082, 3085, 3086, 3099, 3104, 3106, 3109, 3192 en 3204 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003 Het Arbitragehof, samengesteld uit rechter P. Martens, waarnemend voorzitter, voorzitter A. Arts(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 127/2005 van 13 juli 2005 Rolnummers 3082, 3085, 3086, 3099, 3104, 3106, 3109, 3192 en 3204 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003 Het Arbitragehof, samengesteld uit rechter P. Martens, waarnemend voorzitter, voorzitter A. Arts(...) Extrait de l'arrêt n° 127/2005 du 13 juillet 2005 Numéros du rôle : 3082, 3085, 3086, 3099, 3104, 3106, 3109, 3192 et 3204 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 La Cour d'arbitrage, composée du juge P. Martens, faisant fonction de président, du président A.(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 127/2005 van 13 juli 2005 Extrait de l'arrêt n° 127/2005 du 13 juillet 2005
Rolnummers 3082, 3085, 3086, 3099, 3104, 3106, 3109, 3192 en 3204 Numéros du rôle : 3082, 3085, 3086, 3099, 3104, 3106, 3109, 3192 et
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 33 van de 3204 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 33 de la
programmawet van 5 augustus 2003 (wijziging van artikel 5, 2), van de loi-programme du 5 août 2003 (modification de l'article 5, 2), de la
wet van 16 juli 2002 « tot wijziging van verschillende bepalingen loi du 16 juillet 2002 « modifiant diverses dispositions en vue
teneinde inzonderheid de verjaringstermijnen voor de notamment d'allonger les délais de prescription pour les crimes non
niet-correctionaliseerbare misdaden te verlengen »), gesteld door de correctionnalisables »), posées par le Tribunal correctionnel de
Correctionele Rechtbank te Brussel, het Hof van Beroep te Brussel, het Bruxelles, la Cour d'appel de Bruxelles, la Cour d'appel d'Anvers, la
Hof van Beroep te Antwerpen, het Hof van Beroep te Luik en de Cour d'appel de Liège et le Tribunal correctionnel de Courtrai.
Correctionele Rechtbank te Kortrijk.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit rechter P. Martens, waarnemend voorzitter, voorzitter composée du juge P. Martens, faisant fonction de président, du
A. Arts en de rechters R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, J.-P. président A. Arts et des juges R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot,
Snappe en E. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, J.-P. Snappe et E. Derycke, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux,
onder voorzitterschap van rechter P. Martens, présidée par le juge P. Martens,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging I. Objet des questions préjudicielles et procédure
a) Bij vonnis van 9 september 2004 in zake het openbaar ministerie a) Par jugement du 9 septembre 2004 en cause du ministère public
tegen S. Frantsevitch en E. Delhuvenne, waarvan de expeditie ter contre S. Frantsevitch et E. Delhuvenne, dont l'expédition est
griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 20 september 2004, heeft parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 20 septembre 2004, le
de Correctionele Rechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vraag Tribunal correctionnel de Bruxelles a posé la question préjudicielle
gesteld : suivante :
« Schendt artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003 de « L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 en ce qu'il modifie
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het artikel 5 van de l'article 5 de la loi du 16 juillet 2002 quant à l'entrée en vigueur
wet van 16 juli 2002 wijzigt wat de inwerkingtreding van artikel 3 van de l'article 3 de la loi du 16 juillet 2002 et fait par voie de
de wet van 16 juli 2002 betreft, en aldus tot gevolg heeft dat twee conséquence cohabiter deux systèmes procéduraux distincts applicables
verschillende procedureregelingen op hetzelfde ogenblik van toepassing au même moment à des prévenus jugés simultanément devant
zijn op beklaagden die gelijktijdig worden berecht voor mogelijkerwijs éventuellement le même juge et éventuellement pour des faits qualifiés
dezelfde rechter en voor mogelijkerwijs op dezelfde wijze de manière identique, selon que ces faits aient été commis
gekwalificeerde feiten, naargelang die feiten vóór of na 1 september 2003 zouden zijn gepleegd ? ». antérieurement ou postérieurement au 1er septembre 2003 viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution ? ».
b) Bij arrest van 21 september 2004 in zake het openbaar ministerie, b) Par arrêt du 21 septembre 2004 en cause du ministère public, de la
de n.v. Autostrade Motor Leuven en de n.v. Autostrade Rent Lease tegen s.a. Autostrade Motor Leuven et de la s.a. Autostrade Rent Lease
S. Sterkendries en D. Sauer, waarvan de expeditie ter griffie van het contre S. Sterkendries et D. Sauer, dont l'expédition est parvenue au
Arbitragehof is ingekomen op 29 september 2004, heeft het Hof van greffe de la Cour d'arbitrage le 29 septembre 2004, la Cour d'appel de
Beroep te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003, waarbij « L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 modifiant l'article
artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002 wordt gewijzigd, de 5, 2) de la loi du 16 juillet 2002 viole-t-il les articles 10 et 11 de
artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het tot gevolg heeft dat op la Constitution en ce qu'il fait cohabiter deux régimes de
dit ogenblik twee verschillende verjaringsregimes van toepassing zijn prescription distincts actuellement applicables en vertu desquels deux
op grond waarvan twee categorieën van beklaagden gelijktijdig
onderworpen zijn aan verschillende verjaringsregelingen van de catégories de prévenus sont simultanément soumises à des régimes de
strafvordering naargelang de - mogelijkerwijze soortgelijke - prescription de l'action pénale différents selon que les infractions -
misdrijven die aan die beklaagden ten laste worden gelegd, vóór 1 éventuellement similaires - mises à charge desdits prévenus auraient
september 2003 of vanaf die datum zouden zijn gepleegd ? ». été commises avant le 1er septembre 2003 ou à partir de cette date ?
c) Bij arresten van 23 september, 28 september en 15 oktober 2004 in ». c) Par arrêts des 23 septembre, 28 septembre et 15 octobre 2004 en
zake het openbaar ministerie en de Belgische Staat tegen F. Tramontano cause du ministère public et de l'Etat belge contre F. Tramontano et
en anderen, in zake het openbaar ministerie tegen R.B. en in zake het autres, en cause du ministère public contre R.B. et en cause du
openbaar ministerie, S. Khan en A. Dahmany tegen M. Sanders, waarvan ministère public, de S. Khan et de A. Dahmany contre M. Sanders, dont
de expedities ter griffie van het Arbitragehof zijn ingekomen op 29 les expéditions sont parvenues au greffe de la Cour d'arbitrage les 29
september, 1 oktober en 20 oktober 2004, heeft het Hof van Beroep te septembre, 1er octobre et 20 octobre 2004, la Cour d'appel d'Anvers a
Antwerpen de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003, waar het « L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003, dans la mesure où
artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002 tot wijziging van il complète l'article 5, 2), de la loi du 16 juillet 2002 modifiant
verschillende bepalingen teneinde inzonderheid de verjaringstermijn diverses dispositions en vue notamment d'allonger les délais de
voor de niet-correctionaliseerbare misdaden te verlengen aanvult met prescription pour les crimes non correctionnalisables par les termes '
de woorden ' en is van toepassing op de misdrijven begaan na deze et s'applique aux infractions commises à partir de cette date ',
datum ' de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in de mate dat het leidt viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution dans la mesure où
tot het gelijktijdig bestaan van twee verschillende
verjaringstermijnen van de strafvordering voor dezelfde misdrijven il aboutit à faire coexister deux délais de prescription différents de
terwijl ze bij het plegen ervan de maatschappelijke orde op de l'action publique pour des infractions identiques, alors qu'au moment
dezelfde wijze verstoren en in de mate dat het leidt tot een langere où elles sont commises elles perturbent de manière identique l'ordre
verjaringstermijn van de strafvordering voor misdrijven begaan tot en social, et dans la mesure où il entraîne un plus long délai de
met 1 september 2003 tegenover misdrijven begaan vanaf 2 september prescription de l'action publique pour les infractions commises
2003 terwijl de bestaansreden van de verjaring van de strafvordering jusqu'au 1er septembre 2003 par rapport aux infractions commises à
juist hierin ligt dat met het voortschrijden van de jaren, de partir du 2 septembre 2003, alors que la raison d'être de la
prescription de l'action publique réside précisément en ce qu'au fil
bewijsvoering van de misdrijven steeds moeilijker wordt en de du temps, l'administration de la preuve des infractions devient de
maatschappelijke orde er steeds minder baat bij heeft ? ». plus en plus difficile et l'ordre social en bénéficie toujours moins ?
d) Bij arrest van 6 oktober 2004 in zake het openbaar ministerie en de ». d) Par arrêt du 6 octobre 2004 en cause du ministère public et du
Minister van Financiën tegen K. Sikandar, waarvan de expeditie ter ministre des Finances contre K. Sikandar, dont l'expédition est
griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 12 oktober 2004, heeft parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 12 octobre 2004, la Cour
het Hof van Beroep te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : d'appel de Liège a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002, zoals gewijzigd « L'article 5, 2) de la loi du 16 juillet 2002, tel que modifié par
bij artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003, de artikelen l'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003, viole-t-il les
10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het bepaalt dat artikel 3 van de articles 10 et 11 de la Constitution en tant qu'il dispose que
genoemde wet, waarbij artikel 24 van de voorafgaande titel van het l'article 3 de ladite loi, modifiant l'article 24 du Titre
Wetboek van Strafvordering wordt gewijzigd, enkel van toepassing is op préliminaire du code de procédure pénale, ne s'applique qu'aux
de misdrijven die zijn gepleegd vanaf 1 september 2003 en het op die infractions commises à partir du 1er septembre 2003 et qu'il maintient
manier twee verschillende systemen van schorsing van de verjaring de la sorte deux systèmes de suspension de la prescription différents
handhaaft naargelang de vervolgde feiten vóór of na 1 september 2003 selon que les faits poursuivis ont été commis avant ou après le 1er
zijn gepleegd ? ». septembre 2003 ? ».
e) Bij vonnis van 15 oktober 2004 in zake het openbaar ministerie e) Par jugement du 15 octobre 2004 en cause du ministère public contre
tegen G. Van Eeckhoutte, waarvan de expeditie ter griffie van het G. Van Eeckhoutte, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour
Arbitragehof is ingekomen op 19 oktober 2004, heeft de Correctionele d'arbitrage le 19 octobre 2004, le Tribunal correctionnel de Courtrai
Rechtbank te Kortrijk de volgende prejudiciële vraag gesteld : a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 3 van de wet van 16 juli 2002 tot wijziging van « L'article 3 de la loi du 16 juillet 2002 modifiant diverses
verschillende bepalingen teneinde inzonderheid de verjaringstermijnen dispositions en vue notamment d'allonger les délais de prescription
voor de niet-correctionaliseerbare misdaden te verlengen, waarbij
artikel 24 van de Voorafgaande Titel van het Wetboek van pour les crimes non correctionnalisables, qui a remplacé l'article 24
Strafvordering werd vervangen, in samenlezing met artikel 5, 2), van du titre préliminaire du Code de procédure pénale, lu en combinaison
diezelfde wet zoals gewijzigd door artikel 33 van de programmawet van avec l'article 5. 2) de cette même loi, modifié par l'article 33 de la
5 augustus 2003, artikel 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het een loi-programme du 5 août 2003, viole-t-il les articles 10 et 11 de la
Constitution en tant qu'il instaure un régime de prescription qui ne
verjaringsregime instelt dat niet zonder onderscheid van toepassing is s'applique pas sans distinction à toutes les infractions non encore
op alle nog niet verjaarde misdrijven en tot gevolg heeft dat de prescrites et qu'il a pour effet que la prescription de l'action
verjaring van de strafvordering wegens een nog niet verjaard misdrijf publique du chef d'une infraction non encore prescrite commise avant
dat gepleegd werd voor 2 september 2003 geschorst wordt vanaf de le 2 septembre 2003 est suspendue à partir du jour de l'audience où
zitting van het vonnisgerecht waarop de zaak wordt ingeleid, terwijl l'affaire est introduite devant la juridiction de jugement, alors que
de verjaring van de strafvordering wegens een zelfde nog niet verjaard la prescription de l'action publique du chef d'une même infraction non
misdrijf dat gepleegd werd na de datum van 1 september 2003 niet wordt encore prescrite commise après le 1er septembre 2003 n'est pas
geschorst vanaf de zitting waarop de zaak voor het vonnisgerecht wordt suspendue à partir du jour de l'audience où l'affaire est introduite
ingeleid ? ». devant la juridiction de jugement ? ».
f) Bij arrest van 13 oktober 2004 in zake het openbaar ministerie f) Par arrêt du 13 octobre 2004 en cause du ministère public contre J.
tegen J. Vrijsen en anderen, waarvan de expeditie ter griffie van het Vrijsen et autres, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour
Arbitragehof is ingekomen op 22 oktober 2004, heeft het Hof van Beroep d'arbitrage le 22 octobre 2004, la Cour d'appel de Bruxelles a posé la
te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003, waarbij « L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 modifiant l'article
artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002 wordt gewijzigd, de 5, 2), de la loi du 16 juillet 2002 viole-t-il les articles 10 et 11
artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het tot gevolg heeft dat op de la Constitution en ce qu'il fait cohabiter deux régimes de
dit ogenblik twee verschillende verjaringsregimes van toepassing zijn prescription distincts actuellement applicables en vertu desquels deux
op grond waarvan twee categorieën van beklaagden gelijktijdig
onderworpen zijn aan verschillende verjaringsregelingen van de catégories de prévenus sont simultanément soumises à des régimes de
strafvordering naargelang de - mogelijkerwijze soortgelijke - prescription de l'action pénale différents selon que les infractions -
misdrijven die aan die beklaagden ten laste worden gelegd, vóór 1 éventuellement similaires - mises à charge desdits prévenus auraient
september 2003 of vanaf die datum zouden zijn gepleegd ? ». été commises avant le 1er septembre 2003 ou à partir de cette date ?
g) Bij arrest van 7 december 2004 in zake het openbaar ministerie en ». g) Par arrêt du 7 décembre 2004 en cause du ministère public et autres
anderen tegen G. Leys en anderen, waarvan de expeditie ter griffie van contre G. Leys et autres, dont l'expédition est parvenue au greffe de
het Arbitragehof is ingekomen op 9 december 2004, heeft het Hof van la Cour d'arbitrage le 9 décembre 2004, la Cour d'appel d'Anvers a
Beroep te Antwerpen de volgende prejudiciële vraag gesteld : posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 33 van de Programmawet van 5 augustus 2003, waar het « L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003, dans la mesure où
artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002 tot wijziging van il complète l'article 5, 2), de la loi du 16 juillet 2002 ' modifiant
verschillende bepalingen teneinde inzonderheid de verjaringstermijnen diverses dispositions en vue notamment d'allonger les délais de
voor de niet-correctionaliseerbare misdaden te verlengen aanvult met prescription pour les crimes non correctionnalisables ' par les termes
de woorden "en is van toepassing op de misdrijven begaan na deze ' et s'applique aux infractions commises à partir de cette date ',
datum" de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in de mate dat het leidt viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution dans la mesure où
tot het gelijktijdig bestaan van twee verschillende il aboutit à faire coexister deux délais de prescription différents de
verjaringstermijnen van de strafvordering voor dezelfde misdrijven l'action publique pour des infractions identiques, alors qu'au moment
terwijl ze bij het plegen ervan de maatschappelijke orde op dezelfde où elles sont commises elles perturbent de manière identique l'ordre
wijze verstoren en in de mate dat het leidt tot een langere social, et dans la mesure où il entraîne un plus long délai de
verjaringstermijn van de strafvordering voor misdrijven begaan tot en prescription de l'action publique pour les infractions commises
met 1 september 2003 tegenover misdrijven begaan vanaf 2 september jusqu'au 1er septembre 2003 par rapport aux infractions commises à
2003, terwijl de bestaansreden van de verjaring van de strafvordering partir du 2 septembre 2003, alors que la raison d'être de la
juist hierin ligt dat met het voortschrijden van de jaren, de prescription de l'action publique réside précisément en ce qu'au fil
bewijsvoering van de misdrijven steeds moeilijker wordt en de du temps, l'administration de la preuve des infractions devient de
maatschappelijke orde er steeds minder baat bij heeft ? ». plus en plus difficile et l'ordre social en bénéficie toujours moins ?
h) Bij vonnis van 9 december 2004 in zake het openbaar ministerie en ». h) Par jugement du 9 décembre 2004 en cause du ministère public et
anderen tegen M. Vanden Bossche en anderen, waarvan de expeditie ter autres contre M. Vanden Bossche et autres, dont l'expédition est
griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 17 december 2004, heeft parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 17 décembre 2004, le
de Correctionele Rechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vraag Tribunal correctionnel de Bruxelles a posé la question préjudicielle
gesteld : suivante :
« Schendt artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003, waarbij « L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003, modifiant l'article
artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002 wordt gewijzigd, de 5, 2), de la loi du 16 juillet 2002, viole-t-il les articles 10 et 11
artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het tot gevolg heeft dat op de la Constitution en ce qu'il fait cohabiter deux régimes procéduraux
dit ogenblik twee verschillende procedureregelingen van toepassing distincts actuellement applicables en vertu desquels deux catégories
zijn op grond waarvan twee categorieën van beklaagden gelijktijdig
onderworpen zijn aan verschillende verjaringsregelingen voor de de prévenus sont simultanément soumises à des régimes de prescription
strafvordering naargelang de - mogelijkerwijze soortgelijke - feiten de l'action pénale différents selon que les faits - éventuellement
die aan die beklaagden ten laste worden gelegd, vóór 1 september 2003 similaires - mis à charge desdits prévenus auraient été commis avant
of vanaf die datum zouden zijn gepleegd ? ». le 1er septembre 2003 ou à partir de cette date ? ».
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 3082, 3085, 3086, 3092, 3099, Ces affaires, inscrites sous les numéros 3082, 3085, 3086, 3092, 3099,
3104, 3106, 3109, 3192 en 3204 van de rol van het Hof, werden samengevoegd. 3104, 3106, 3109, 3192 et 3204 du rôle de la Cour, ont été jointes.
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) (...)
Ten aanzien van het overlijden van de appellant in de zaak nr. 3092 Quant au décès de la partie appelante dans l'af faire n° 3092
B.1. Bij beschikking van 13 januari 2005 heeft het Hof beslist de zaak B.1. Par une ordonnance du 13 janvier 2005, la Cour a décidé de rayer
nr. 3092 van de rol te schrappen. l'affaire n° 3092 du rôle.
Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling Quant à la disposition en cause
B.2.1. Artikel 24 van de voorafgaande titel van het Wetboek van B.2.1. L'article 24 du titre préliminaire du Code de procédure pénale,
Strafvordering, vervangen bij artikel 3 van de wet van 11 december remplacé par l'article 3 de la loi du 11 décembre 1998 « modifiant le
1998 « tot wijziging, wat de verjaring van de strafvordering betreft, titre préliminaire du Code de procédure pénale, en ce qui concerne la
van de voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering » en prescription de l'action publique » et modifié par l'article 3 de la
gewijzigd bij artikel 3 van de wet van 4 juli 2001 « tot aanvulling loi du 4 juillet 2001 « complétant l'article 447 du Code pénal et
van artikel 447 van het Strafwetboek en tot wijziging van artikel 24,
3°, van de wet van 17 april 1878 houdende de voorafgaande titel van modifiant l'article 24, 3°, de la loi du 17 avril 1878 contenant le
het Wetboek van Strafvordering » bepaalt : titre préliminaire du Code de procédure pénale » dispose :
« De verjaring van de strafvordering is geschorst ten aanzien van alle « La prescription de l'action publique est suspendue à l'égard de
partijen : toutes les parties :
1° vanaf de dag van de zitting waarop de strafvordering op de door de 1° à partir du jour de l'audience où l'action publique est introduite
wet bepaalde wijze bij het vonnisgerecht wordt ingeleid. devant la juridiction de jugement selon les modalités fixées par la loi.
De verjaring begint evenwel opnieuw te lopen : La prescription recommence toutefois à courir :
- vanaf de dag van de beslissing van het vonnisgerecht, ambtshalve of - à partir du jour où la juridiction de jugement décide, d'office ou
op verzoek van het openbaar ministerie, om de behandeling van de zaak sur requête du ministère public, de reporter l'examen de l'affaire
onbepaald uit te stellen, tot op de dag waarop de behandeling ervan pour une durée indéterminée et ce, jusqu'au jour où la juridiction de
door het vonnisgerecht wordt hervat; jugement reprend ledit examen;
- vanaf de dag van de beslissing van het vonnisgerecht, ambtshalve of - à partir du jour où la juridiction de jugement décide, d'office ou
op verzoek van het openbaar ministerie, om de behandeling van de zaak sur requête du ministère public, de reporter l'examen de l'affaire en
uit te stellen met het oog op het verrichten van bijkomende vue de l'accomplissement d'actes d'instruction complémentaires
onderzoeksdaden met betrekking tot het ten laste gelegde feit, tot op concernant le fait mis à charge et ce, jusqu'au jour où la juridiction
de dag waarop de behandeling van de zaak door het vonnisgerecht wordt hervat; de jugement reprend ledit examen;
- vanaf de verklaring van hoger beroep bedoeld in artikel 203, of de - à partir de la déclaration d'appeler, visée à l'article 203, ou de
betekening van het hoger beroep bedoeld in artikel 205, tot op de dag la notification de recours, visée à l'article 205, jusqu'au jour où
waarop het hoger beroep op de door de wet bepaalde wijze bij het l'appel est introduit, selon les modalités fixées par la loi, devant
vonnisgerecht in hoger beroep wordt ingeleid, indien het hoger beroep la juridiction de jugement en degré d'appel, si l'appel du jugement
tegen de uitspraak over de strafvordering enkel uitgaat van het sur l'action publique émane uniquement du ministère public;
openbaar ministerie;
- vanaf het verstrijken van een termijn van een jaar te rekenen van de - à l'échéance d'un délai d'un an, à compter du jour de l'audience au
dag van de zitting waarop, naar gelang van het geval, de cours de laquelle, selon le cas, l'action publique est introduite
strafvordering bij het vonnisgerecht in eerste aanleg of bij het devant la juridiction de jugement en degré de première instance ou
vonnisgerecht in hoger beroep wordt ingeleid of dit laatste devant la juridiction de jugement en degré d'appel ou au cours de
vonnisgerecht beslist uitspraak te doen over de strafvordering, tot op laquelle cette dernière juridiction décide de statuer sur l'action
de dag van de uitspraak over de strafvordering door het desbetreffende vonnisgerecht; 2° in geval van verwijzing tot beslissing van een prejudicieel geschil; 3° in de gevallen bepaald bij artikel 447, derde en vijfde lid, van het Strafwetboek; 4° gedurende de behandeling van een door de verdachte, de burgerlijke partij of de burgerlijk aansprakelijke partij voor het vonnisgerecht opgeworpen exceptie van onbevoegdheid, onontvankelijkheid of nietigheid. Indien het vonnisgerecht de exceptie gegrond verklaart of indien de beslissing over de exceptie bij de zaak zelf wordt gevoegd, publique et ce, jusqu'au jour du jugement de la juridiction de jugement considérée statuant sur l'action publique; 2° dans les cas de renvoi pour la décision d'une question préjudicielle; 3° dans les cas prévus à l'article 447, alinéas 3 et 5, du Code pénal; 4° pendant le traitement d'une exception d'incompétence, d'irrecevabilité ou de nullité soulevée devant la juridiction de jugement par l'inculpé, par la partie civile ou par la personne civilement responsable. Si la juridiction déclare l'exception fondée ou que la décision sur l'exception est jointe au fond, la prescription
is de verjaring niet geschorst ». n'est pas suspendue. »
B.2.2. Artikel 3 van de wet van 16 juli 2002 « tot wijziging van B.2.2. L'article 3 de la loi du 16 juillet 2002 « modifiant diverses
verschillende bepalingen teneinde inzonderheid de verjaringstermijnen dispositions en vue notamment d'allonger les délais de prescription
voor de niet-correctionaliseerbare misdaden te verlengen » vervangt dat artikel 24 door de volgende bepaling : pour les crimes non correctionnalisables » remplace cet article 24 par la disposition suivante :
« De verjaring van de strafvordering is geschorst wanneer de wet dit « La prescription de l'action publique est suspendue lorsque la loi le
bepaalt of wanneer er een wettelijk beletsel bestaat dat de instelling prévoit ou lorsqu'il existe un obstacle légal à l'introduction ou à
of de uitoefening van de strafvordering verhindert. l'exercice de l'action publique.
Gedurende de behandeling van een door de verdachte, de burgerlijke L'action publique est suspendue pendant le traitement d'une exception
partij of de burgerrechtelijk aansprakelijke partij voor het d'incompétence, d'irrecevabilité ou de nullité soulevée devant la
vonnisgerecht opgeworpen exceptie van onbevoegdheid,
onontvankelijkheid of nietigheid is de strafvordering geschorst. juridiction de jugement par l'inculpé, par la partie civile ou par la
Indien het vonnisgerecht de exceptie gegrond verklaart of indien de personne civilement responsable. Si la juridiction de jugement déclare
beslissing over de exceptie bij de zaak zelf wordt gevoegd, is de l'exception fondée ou que la décision sur l'exception est jointe au
verjaring niet geschorst ». fond, la prescription n'est pas suspendue. »
Door die wijziging van artikel 24 heft de wetgever voor de verjaring Par cette modification de l'article 24, le législateur n'a supprimé
van de strafvordering enkel de eerste schorsingsgrond op zoals daarin que la première cause de suspension de la prescription de l'action
is voorzien in de in B.2.1 vermelde tekst, aangezien de nieuwe tekst publique prévue par le texte cité en B.2.1, les trois autres causes de
nog steeds de drie andere schorsingsgronden beoogt (Parl. St., Kamer, suspension restant visées par le nouveau texte (Doc. parl., Chambre,
2001-2002, DOC 50-1625/002, pp. 2-4). 2001-2002, DOC 50-1625/002, pp. 2-4).
Artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002 preciseert dat dat artikel L'article 5, 2), de la loi du 16 juillet 2002 précise que cet article
3 « in werking [treedt] op de eerste dag van de twaalfde maand na die 3 « entre en vigueur le premier jour du douzième mois qui suit celui
waarin ze is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad ». au cours duquel [ladite loi] aura été publiée au Moniteur belge ».
Ten gevolge van de bekendmaking van die wet in het Belgisch Staatsblad Cette loi ayant été publiée au Moniteur belge du 5 septembre 2002,
van 5 september 2002, is artikel 3 - en de erin vervatte nieuwe tekst l'article 3 - et le nouveau texte de l'article 24 qu'il contient - est
van artikel 24 - in werking getreden op 1 september 2003. entré en vigueur le 1er septembre 2003.
B.2.3. Artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003 voegt aan B.2.3. L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 ajoute à
het voormelde artikel 5, 2), na de woorden « in het Belgisch l'article 5, 2), précité, après les mots « au Moniteur belge », les
Staatsblad » de woorden « en is van toepassing op de misdrijven begaan mots « , et s'applique aux infractions commises à partir de cette date
na deze datum » toe. Het Hof dient zich in deze zaken niet uit te ». Dans les présentes affaires, la Cour ne doit pas se prononcer sur
spreken over de draagwijdte van het verschil tussen de Nederlandse la portée de la différence entre la version française (« à partir de
versie (« na deze datum ») en de Franse versie (« à partir de cette cette date ») et la version néerlandaise (« na deze datum ») de cette
date ») van deze bepaling. disposition.
Die wijziging, die in werking is getreden op 1 september 2003 Cette modification, entrée en vigueur le 1er septembre 2003 en vertu
krachtens artikel 34 van de voormelde programmawet, heeft tot gevolg de l'article 34 de la loi-programme précitée, a pour effet que le
dat de in de wet van 16 juli 2002 vervatte tekst van artikel 24 - texte de l'article 24 contenu dans la loi du 16 juillet 2002 - entré
eveneens in werking getreden op 1 september 2003 - enkel van aussi en vigueur le 1er septembre 2003 - ne s'applique qu'aux actions
toepassing is op de strafvorderingen in verband met misdrijven die - publiques relatives aux infractions commises - selon le texte français
volgens de Nederlandse tekst - « na » of - volgens de Franse tekst - « - « à partir de » ou - selon le texte néerlandais - « na » (après)
à partir de » (vanaf) die datum zijn gepleegd. cette date.
De verjaring van de strafvordering in verband met andere misdrijven La prescription de l'action publique relative aux autres infractions
blijft aldus geregeld door het voormelde artikel 24, dat in de reste ainsi régie par l'article 24 précité, inséré dans le titre
voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering is ingevoegd bij préliminaire du Code de procédure pénale par la loi du 11 décembre
de wet van 11 december 1998 en gewijzigd bij de wet van 4 juli 2001. 1998 et modifié par la loi du 4 juillet 2001.
B.2.4. Uit de bewoordingen van de prejudiciële vragen en de motieven B.2.4. Il ressort du libellé des questions préjudicielles et des
van de verwijzingsbeslissingen blijkt dat het Hof wordt verzocht om, motifs des décisions de renvoi que la Cour est invitée à examiner, au
ten aanzien van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, het verschil in regard des articles 10 et 11 de la Constitution, la différence de
behandeling te onderzoeken tussen twee categorieën van rechtzoekenden traitement entre deux catégories de justiciables qui sont jugés après
die worden beoordeeld na 1 september 2003 : enerzijds, diegenen die le 1er septembre 2003 : d'une part, ceux qui font l'objet de
strafrechtelijk worden vervolgd wegens misdrijven gepleegd tot aan die poursuites pénales pour des infractions commises jusqu'à cette date et
datum en voor wie de verjaring van de strafvordering wordt geschorst pour qui la prescription de l'action publique est suspendue à partir
vanaf de dag van de terechtzitting waarop die vordering wordt ingeleid du jour de l'audience où cette action est introduite devant la
voor het vonnisgerecht en, anderzijds, diegenen die strafrechtelijk juridiction de jugement et, d'autre part, ceux qui font l'objet de
worden vervolgd wegens later gepleegde misdrijven en voor wie de poursuites pénales pour des infractions commises ultérieurement et
verjaring van de strafvordering om die reden niet kan worden pour qui la prescription de l'action publique ne peut être suspendue
geschorst. pour cette raison.
Daaruit blijkt dat de toetsing van het Hof dient te worden beperkt tot Il en résulte que le contrôle de la Cour doit se limiter à l'article
artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003. 33 de la loi-programme du 5 août 2003.
Ten aanzien van de inachtneming van de artikelen 10 en 11 van de Quant au respect des articles 10 et 11 de la Constitution
Grondwet B.3. Artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003 vloeit voort B.3. L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 résulte d'un
uit een vaststelling die is gedaan op basis van informatie die door constat dressé sur la base d'informations transmises au ministre
verschillende parketten en parketten-generaal aan de bevoegde minister compétent par plusieurs parquets et parquets généraux : l'entrée en
werd bezorgd : de inwerkingtreding van artikel 3 van de wet van 16 vigueur de l'article 3 de la loi du 16 juillet 2002 qui abolit le
juli 2002 waarbij het systeem van de schorsing van de verjaring van de système de suspension de la prescription de l'action publique à partir
strafvordering vanaf de inleidingszitting wordt afgeschaft, dreigde, de l'audience d'introduction risquait, dans le ressort de certaines
in het rechtsgebied van sommige hoven van beroep, op 1 september 2003 cours d'appel, de provoquer, le 1er septembre 2003, la prescription
tot de onherroepelijke verjaring te leiden van « een heleboel, vooral irrévocable de « toute une série d'affaires - surtout des affaires
zware zaken (drugs, mensenhandel, eco-fin zaken, B.T.W.-carrousels, graves (stupéfiants, traite des êtres humains, dossiers économiques et
bankbreuken, enz.) » (Parl. St., Kamer, B.Z. 2003, DOC 51-0102/001, p. financiers, carrousels à la T.V.A., banqueroutes, etc.) » (Doc. parl.,
22; ibid., DOC 51-0102/013, p. 6; Parl. St., Senaat, B.Z. 2003, nr. Chambre, S.E. 2003, DOC 51-0102/001, p. 22; ibid., DOC 51-0102/013, p.
3-137/5, pp. 2-3, 6-7). 6; Doc. parl., Sénat, S.E. 2003, n° 3-137/5, pp. 2-3, 6-7).
De in het geding zijnde bepaling wordt gemotiveerd door de bekommernis La disposition en cause est motivée par le souci de ne pas offrir,
om met name mensenhandelaars, fraudeurs en drugsbaronnen niet het « notamment aux trafiquants d'êtres humains, aux fraudeurs et aux barons
nooit geziene cadeau » te geven dat, in die omstandigheden, de de la drogue, le « cadeau sans précédent » que constituerait, dans ces
onmiddellijke toepasbaarheid van het voormelde artikel 3 zou zijn conditions, l'applicabilité immédiate de l'article 3 précité (Doc.
(Parl. St., Kamer, B.Z. 2003, DOC 51-0102/001, p. 22; ibid., DOC parl., Chambre, S.E. 2003, DOC 51-0102/001, p. 22; ibid., DOC
51-0102/013, pp. 3 en 6; Parl. St., Senaat, B.Z. 2003, nr. 3-137/5, 51-0102/013, pp. 3 et 6; Doc. parl., Sénat, S.E. 2003, n° 3-137/5, pp.
pp. 2-7). 2-7).
B.4.1. Met artikel 3 van de wet van 16 juli 2002 heeft de wetgever B.4.1. Par l'article 3 de la loi du 16 juillet 2002, le législateur
zich ertoe beperkt de regeling van de schorsingsgronden voor de s'est limité à modifier le régime des causes de suspension de la
verjaring van de strafvordering te wijzigen. Hij heeft geen nieuw prescription de l'action publique. Il n'a pas créé d'infraction
misdrijf in het leven geroepen, noch het stelsel van de straffen nouvelle, ni modifié le régime des peines, ni instauré un nouveau
gewijzigd, noch een nieuwe verjaringstermijn ingevoerd. délai de prescription.
B.4.2. Met de opheffing van de schorsingsgrond bedoeld in artikel 24, B.4.2. Par l'abrogation de la cause de suspension prévue par l'article
1°, van de voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering, 24, 1°, du titre préliminaire du Code de procédure pénale, introduit
ingevoerd bij de wet van 11 december 1998, heeft de wetgever willen par la loi du 11 décembre 1998, le législateur a entendu réagir aux
reageren op de moeilijkheden die de toepassing van die regel had doen difficultés que suscitait l'application de cette règle (Doc. parl.,
ontstaan (Parl. St., Kamer, 2001-2002, DOC 50-1625/002, pp. 2 en 3; Chambre, 2001-2002, DOC 50-1625/002, pp. 2 et 3; ibid., DOC
ibid., DOC 50-1625/005, p. 10). 50-1625/005, p. 10).
B.5.1. Het komt de wetgever toe de inwerkingtreding van de wet te B.5.1. Il appartient au législateur de régler l'entrée en vigueur de
regelen en al dan niet overgangsmaatregelen aan te nemen. Artikel 3 la loi et d'adopter ou non des mesures transitoires. L'article 3 du
van het Gerechtelijk Wetboek voorziet overigens uitdrukkelijk in de Code judiciaire prévoit d'ailleurs expressément la possibilité de
mogelijkheid om af te wijken van de regel volgens welke de wetten op déroger à la règle selon laquelle les lois de procédure sont
de rechtspleging van toepassing zijn op de hangende rechtsgedingen op applicables aux procès en cours au moment de leur entrée en vigueur.
het moment van de inwerkingtreding ervan. De artikelen 10 en 11 van de Les articles 10 et 11 de la Constitution ne seraient violés que si les
Grondwet zouden enkel worden geschonden indien de overgangsmaatregelen mesures transitoires établissaient une différence de traitement qui
een verschil in behandeling in het leven zouden roepen waarvoor geen n'est pas susceptible de justification raisonnable.
redelijke verantwoording bestaat.
B.5.2. Door de regel af te schaffen volgens welke de verjaring van de B.5.2. En supprimant la règle selon laquelle la prescription de
strafvordering wordt geschorst vanaf de inleiding ervan voor het l'action publique est suspendue à partir de son introduction devant la
vonnisgerecht, heeft de wetgever een - voor de beklaagden gunstige - juridiction de jugement, le législateur a adopté une mesure, favorable
maatregel aangenomen, waarvan hij, met toepassing van het voormelde
artikel 3 van het Gerechtelijk Wetboek, de inwerkingtreding vermocht aux prévenus, dont il pouvait, en application de l'article 3 précité
vast te stellen op de eerste dag van de twaalfde maand na die van de du Code judiciaire, fixer l'entrée en vigueur au premier jour du
bekendmaking van de nieuwe bepaling, zoals daarin is voorzien in douzième mois suivant celui de la publication de la disposition
artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002. nouvelle, ainsi que le prévoit l'article 5, 2), de la loi du 16
juillet 2002.
B.5.3. De personen die een misdrijf hadden gepleegd vóór de B.5.3. Les personnes qui avaient commis une infraction avant la
bekendmaking van artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003 publication de l'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 ont pu
vermochten de hoop te koesteren de nieuwe regel te genieten, mits zij espérer bénéficier de la règle nouvelle, pourvu qu'elles fussent
na 1 september 2003 zouden worden berecht. Zij hebben echter niet jugées après le 1er septembre 2003. Elles n'ont toutefois pu en
daarvan kunnen profiteren, aangezien de wetgever, met de aanneming van profiter, le législateur ayant, par l'adoption de cette disposition,
die bepaling, beslist heeft dat de nieuwe regel enkel van toepassing décidé que la règle nouvelle ne s'appliquerait qu'aux infractions
zou zijn op de misdrijven die - volgens de Nederlandse tekst - « na » commises - selon le texte français - « à partir de » ou - selon le
of - volgens de Franse tekst - « à partir de » (vanaf) die datum zijn texte néerlandais - « na » (après) cette date.
gepleegd. B.5.4. Het staat niet aan het Hof de wijze te beoordelen waarop de B.5.4. Il n'appartient pas à la Cour de porter un jugement sur la
wetgever, van 1998 tot 2003, vier opeenvolgende wijzigingen inzake de manière dont le législateur a procédé, de 1998 à 2003, à quatre
verjaringsregeling van de strafvordering heeft doorgevoerd. De aan het modifications successives du régime de la prescription de l'action
Hof voorgelegde prejudiciële vragen hebben uitsluitend betrekking op publique. Les questions préjudicielles l'interrogent uniquement sur
de discriminaties die de wijziging van een overgangsmaatregel zou les discriminations que pourrait entraîner la modification d'une
kunnen teweegbrengen. mesure transitoire.
B.5.5. De in artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002 vervatte overgangsmaatregel heeft niet het in B.5.3 aangehaalde verhoopte gevolg gehad wegens de wijziging ervan bij de in het geding zijnde bepaling. De rechtzoekenden, die hadden gehoopt dat gevolg te kunnen genieten, werden door die bepaling misschien teleurgesteld in hun verwachtingen, maar ze heeft niet twee categorieën van personen in het leven geroepen waarop twee opeenvolgende overgangsregelingen van toepassing zouden zijn, aangezien dat gevolg van de eerste overgangsregeling zich nooit heeft voorgedaan. B.6. Het Hof dient nog het verschil in behandeling te onderzoeken dat B.5.5. La mesure transitoire inscrite à l'article 5, 2), de la loi du 16 juillet 2002 n'a pas produit l'effet espéré évoqué en B.5.3 en raison de sa modification par la disposition en cause. Celle-ci a peut-être déçu les attentes de justiciables qui avaient espéré pouvoir bénéficier de cet effet mais elle n'a pas créé deux catégories de personnes auxquelles s'appliqueraient deux régimes transitoires successifs, cet effet du premier régime transitoire ne s'étant jamais produit. B.6. La Cour doit encore examiner la différence de traitement qui
voortvloeit uit de overgangsbepaling vervat in artikel 33 van de découle de la disposition transitoire inscrite à l'article 33 de la
programmawet van 5 augustus 2003. loi-programme du 5 août 2003.
B.7. Het is eigen aan een overgangsregeling dat ze de gelijktijdige B.7. C'est le propre d'un régime transitoire de permettre
toepassing van een nieuwe wet en een vroegere wet mogelijk maakt. l'application simultanée d'une loi nouvelle et d'une loi ancienne.
Door te beslissen dat de nieuwe regel enkel van toepassing zal zijn op En décidant que la nouvelle règle ne sera applicable qu'aux
misdrijven gepleegd - volgens de Nederlandse tekst - « na » of - infractions commises « à partir » du - selon le texte français - ou «
volgens de Franse tekst - « à partir de » (vanaf) 1 september 2003, na » (après) le - selon le texte néerlandais - 1er septembre 2003, le
heeft de wetgever een maatregel genomen die in redelijkheid is législateur a pris une mesure qui est raisonnablement justifiée au
verantwoord ten aanzien van het in B.3 beschreven doel. regard de l'objectif décrit en B.3.
Ofschoon hij, met artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003, S'il est vrai qu'il a modifié, par l'article 33 de la loi-programme du
de overgangsmaatregel heeft gewijzigd die hij had vastgesteld in 5 août 2003, la mesure transitoire énoncée à l'article 5, 2), de la
artikel 5, 2), van de wet van 16 juli 2002, heeft hij zodoende het gelijkheidsbeginsel niet geschonden. De wetgever kan immers op een eerdere keuze terugkomen. B.8. In zoverre de in het geding zijnde maatregel ook strafvorderingen zou beogen in verband met feiten die niets te maken hebben met de criminaliteit waarvan sprake in de parlementaire voorbereiding, kan hij evenmin worden beschouwd als onevenredig ten aanzien van de nagestreefde doelstelling. Hoewel tijdens de parlementaire voorbereiding vermeld in B.3 sommige vormen van criminaliteit meer in het bijzonder zijn vermeld, had de doelstelling van de wetgever niet uitsluitend daarop betrekking. De gegeven voorbeelden beoogden de aandacht te vestigen op de zwaarste misdrijven die zouden verjaren, maar niet een exhaustieve lijst daarvan te geven. B.9. Uit wat voorafgaat vloeit voort dat de wetgever, door de loi du 16 juillet 2002, il n'en a pas pour autant violé le principe d'égalité. Le législateur peut en effet revenir sur une option antérieure. B.8. En ce que la mesure en cause viserait aussi des actions publiques relatives à des faits étrangers à la criminalité évoquée lors des travaux préparatoires, elle ne peut non plus être considérée comme disproportionnée à l'objectif poursuivi. Si certaines formes de criminalité ont plus particulièrement été évoquées lors des travaux préparatoires cités en B.3, l'objectif du législateur ne concernait pas uniquement celles-ci. Les exemples donnés avaient pour but d'attirer l'attention sur les infractions les plus graves qui allaient être prescrites, mais non d'en donner une liste exhaustive. B.9. Il découle de ce qui précède qu'en limitant le champ
toepassingssfeer van het nieuwe artikel 24 van de voorafgaande titel d'application du nouvel article 24 du titre préliminaire du Code de
van het Wetboek van Strafvordering te beperken tot de misdrijven procédure pénale aux infractions visées à l'article 33 de la
bedoeld in artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003, geen loi-programme du 5 août 2003, le législateur n'a pas créé une
onverantwoord verschil in behandeling in het leven heeft geroepen. différence de traitement injustifiée.
B.10. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. B.10. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 33 van de programmawet van 5 augustus 2003 schendt de L'article 33 de la loi-programme du 5 août 2003 ne viole pas les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 13 juli 2005. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 13 juillet 2005.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De wnd. voorzitter, Le président f.f.,
P. Martens. P. Martens.
^