Uittreksel uit arrest nr. 125/2005 van 13 juli 2005 Rolnummer 3035 In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 19 december 2003 betreffende terroristische misdrijven, ingesteld door de v.z.w. Ligue des droits de l'homme en anderen. Het Arbitragehof, samengesteld uit rechter P. Martens, waarnemend voorzitter, voorzitter A. Arts(...) | Extrait de l'arrêt n° 125/2005 du 13 juillet 2005 Numéro du rôle : 3035 En cause : le recours en annulation de la loi du 19 décembre 2003 relative aux infractions terroristes, introduit par l'a.s.b.l. Ligue des droits de l'homme et autres. |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 125/2005 van 13 juli 2005 | Extrait de l'arrêt n° 125/2005 du 13 juillet 2005 |
Rolnummer 3035 | Numéro du rôle : 3035 |
In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 19 december 2003 | En cause : le recours en annulation de la loi du 19 décembre 2003 |
betreffende terroristische misdrijven, ingesteld door de v.z.w. Ligue | relative aux infractions terroristes, introduit par l'a.s.b.l. Ligue |
des droits de l'homme en anderen. | des droits de l'homme et autres. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit rechter P. Martens, waarnemend voorzitter, voorzitter | composée du juge P. Martens, faisant fonction de président, du |
A. Arts en de rechters R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. | président A. Arts et des juges R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, |
Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman en J. Spreutels, | L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman et J. Spreutels, |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van rechter P. Martens, | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le juge P. Martens, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging | I. Objet du recours et procédure |
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 29 juni 2004 | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 29 |
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 30 juni | juin 2004 et parvenue au greffe le 30 juin 2004, un recours en |
2004, is beroep tot vernietiging ingesteld van de wet van 19 december | annulation de la loi du 19 décembre 2003 relative aux infractions |
2003 betreffende terroristische misdrijven (bekendgemaakt in het | |
Belgisch Staatsblad van 29 december 2003, derde uitgave), door de | terroristes (publiée au Moniteur belge du 29 décembre 2003, troisième |
édition) a été introduit par l'a.s.b.l. Ligue des droits de l'homme, | |
v.z.w. Ligue des droits de l'homme, met maatschappelijke zetel te 1190 | dont le siège social est établi à 1190 Bruxelles, chaussée d'Alsemberg |
Brussel, Alsembergsesteenweg 303, de v.z.w. Liga voor Mensenrechten, | 303, l'a.s.b.l. Liga voor Mensenrechten, dont le siège social est |
met maatschappelijke zetel te 9000 Gent, Van Stopenberghestraat 2, en | établi à 9000 Gand, Van Stopenberghestraat 2, et l'a.s.b.l. Syndicat |
de v.z.w. Syndicat des avocats pour la démocratie, met | |
maatschappelijke zetel te 1060 Brussel, Berckmansstraat 83. | des avocats pour la démocratie, dont le siège social est établi à 1060 |
Bruxelles, rue Berckmans 83. | |
(...) | (...) |
II. In rechte | II. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien de omvang van het beroep | Quant à l'étendue du recours |
B.1. De verzoekende partijen, die de vernietiging vorderen van de | B.1. Les parties requérantes, qui demandent l'annulation de l'ensemble |
gehele wet van 19 december 2003 betreffende terroristische misdrijven, | de la loi du 19 décembre 2003 relative aux infractions terroristes, |
précisent toutefois qu'elles analyseront essentiellement les articles | |
preciseren echter dat zij in hoofdzaak de artikelen 3, 4, 13, 14 en 15 | 3, 4, 13, 14 et 15 de la loi précitée. Elles ajoutent qu'elles |
van de voormelde wet zullen onderzoeken. Zij voegen eraan toe dat zij | postulent l'annulation des articles de la loi attaquée non |
de vernietiging vorderen van de artikelen van de bestreden wet die in | spécifiquement analysés dans la requête dans la mesure où ceux-ci se |
het verzoekschrift niet specifiek worden onderzocht, in zoverre zij al | |
dan niet rechtstreeks verwijzen naar artikel 3 van de bestreden wet. | réfèrent directement ou indirectement à l'article 3 de la loi |
Het Hof beperkt het onderzoek van het beroep tot het door de | attaquée. La Cour limite l'examen du recours à l'objet ainsi |
verzoekende partijen aldus omschreven onderwerp. | circonscrit par les parties requérantes. |
Ten aanzien van de bestreden bepalingen | Quant aux dispositions entreprises |
B.2. De artikelen 3, 4, 13, 14 en 15 van de wet van 19 december 2003 | B.2. Les articles 3, 4, 13, 14 et 15 de la loi du 19 décembre 2003 |
betreffende terroristische misdrijven bepalen : | relative aux infractions terroristes disposent : |
« Art. 3.In Titel Iter van Boek II van [het Strafwetboek] wordt een |
« Art. 3.Un article 137, rédigé comme suit, est inséré au Titre |
artikel 137 ingevoegd, luidende : | Ierter du Livre II du [...] Code [pénal] : |
' Art. 137.§ 1. Als terroristisch misdrijf wordt aangemerkt het |
' Art. 137.§ 1er. Constitue une infraction terroriste, l'infraction |
misdrijf bepaald in de §§ 2 en 3 dat door zijn aard of context een | prévue aux §§ 2 et 3 qui, de par sa nature ou son contexte, peut |
land of een internationale organisatie ernstig kan schaden en | porter gravement atteinte à un pays ou à une organisation |
opzettelijk gepleegd is met het oogmerk om een bevolking ernstige | internationale et est commise intentionnellement dans le but |
vrees aan te jagen of om de overheid of een internationale organisatie | d'intimider gravement une population ou de contraindre indûment des |
op onrechtmatige wijze te dwingen tot het verrichten of het zich | pouvoirs publics ou une organisation internationale à accomplir ou à |
onthouden van een handeling, of om de politieke, constitutionele, | s'abstenir d'accomplir un acte, ou de gravement déstabiliser ou |
economische of sociale basisstructuren van een land of een | détruire les structures fondamentales politiques, constitutionnelles, |
internationale organisatie ernstig te ontwrichten of te vernietigen. | économiques ou sociales d'un pays ou d'une organisation internationale. |
§ 2. Als terroristisch misdrijf wordt onder de voorwaarden bepaald in | § 2. Constitue, aux conditions prévues au § 1er, une infraction |
§ 1, aangemerkt : | terroriste : |
1° het opzettelijk doden of opzettelijk toebrengen van slagen en | 1° l'homicide volontaire ou les coups et blessures volontaires visés |
verwondingen bedoeld in de artikelen 393 tot 404, 405bis, 405ter voor | aux articles 393 à 404, 405bis, 405ter dans la mesure où il renvoie |
zover er naar de bovengenoemde artikelen wordt verwezen, 409, § 1, | |
eerste lid, en §§ 2 tot 5, 410 voorzover er naar de bovengenoemde | aux articles précités, 409, § 1er, alinéa 1er, et §§ 2 à 5, 410 dans |
artikelen wordt verwezen, 417ter en 417quater ; | la mesure où il renvoie aux articles précités, 417ter et 417quater ; |
2° de gijzelneming bedoeld in artikel 347bis ; | 2° la prise d'otage visée à l'article 347bis ; |
3° de ontvoering bedoeld in de artikelen 428 tot 430 en 434 tot 437; | 3° l'enlèvement visé aux articles 428 à 430, et 434 à 437; |
4° de grootschalige vernieling of beschadiging bedoeld in de artikelen | 4° la destruction ou la dégradation massives visées aux articles 521, |
521, eerste en derde lid, 522, 523, 525, 526, 550bis, § 3, 3°, in | alinéas 1er et 3, 522, 523, 525, 526, 550bis, § 3, 3°, à l'article 15 |
artikel 15 van de wet van 5 juni 1928 houdende herziening van het | de la loi du 5 juin 1928 portant révision du Code disciplinaire et |
Tucht- en Strafwetboek voor de koopvaardij en de zeevisserij, en in | pénal pour la marine marchande et la pêche maritime, ainsi qu'à |
artikel 114, § 4, van de wet van 21 maart 1991 betreffende de | l'article 114, § 4, de la loi du 21 mars 1991 portant réforme de |
hervorming van sommige economische overheidsbedrijven, waardoor | certaines entreprises publiques économiques, ayant pour effet de |
mensenlevens in gevaar worden gebracht of aanzienlijke economische | mettre en danger des vies humaines ou de produire des pertes |
schade wordt aangericht; | économiques considérables; |
5° het kapen van vliegtuigen bedoeld in artikel 30, § 1, 2°, van de | 5° la capture d'aéronef visée à l'article 30, § 1er, 2°, de la loi du |
wet van 27 juni 1937 houdende herziening van de wet van 16 november | 27 juin 1937 portant révision de la loi du 16 novembre 1919 relative à |
1919 betreffende de regeling der luchtvaart; | la réglementation de la navigation aérienne; |
6° het zich door bedrog, geweld of bedreiging jegens de kapitein | 6° le fait de s'emparer par fraude, violence ou menaces envers le |
meester maken van een schip, bedoeld in artikel 33 van de wet van 5 | capitaine d'un navire, visé à l'article 33 de la loi du 5 juin 1928 |
juni 1928 houdende herziening van het Tucht- en Strafwetboek voor de | portant révision du Code disciplinaire et pénal pour la marine |
koopvaardij en de zeevisserij; | marchande et la pêche maritime; |
7° de strafbare feiten bedoeld in het koninklijk besluit van 23 | 7° les infractions visées par l'arrêté royal du 23 septembre 1958 |
september 1958 houdende algemeen reglement betreffende het fabriceren, | |
opslaan, onder zich houden, verkopen, vervoeren en gebruiken van | portant règlement général sur la fabrication, l'emmagasinage, la |
springstoffen, gewijzigd bij het koninklijk besluit van 1 februari | détention, le débit, le transport et l'emploi des produits explosifs, |
2000, en die strafbaar zijn gesteld door de artikelen 5 tot 7 van de | modifié par l'arrêté royal du 1er février 2000, et punies par les |
wet van 28 mei 1956 betreffende ontplofbare en voor de deflagratie | articles 5 à 7 de la loi du 28 mai 1956 relative aux substances et |
vatbare stoffen en mengsels en de daarmee geladen tuigen; | mélanges explosibles ou susceptibles de déflagrer et aux engins qui en sont chargés; |
8° de strafbare feiten bedoeld in de artikelen 510 tot 513, 516 tot | 8° les infractions visées aux articles 510 à 513, 516 à 518, 520, 547 |
518, 520, 547 tot 549, en in artikel 14 van de wet van 5 juni 1928 | à 549, ainsi qu'à l'article 14 de la loi du 5 juin 1928 portant |
houdende herziening van het Tucht- en Strafwetboek voor de koopvaardij | révision du Code disciplinaire et pénal pour la marine marchande et la |
en de zeevisserij, waardoor mensenlevens in gevaar worden gebracht; | pêche maritime, ayant pour effet de mettre en danger des vies humaines; |
9° de strafbare feiten bedoeld in de wet van 3 januari 1933 op de | 9° les infractions visées par la loi du 3 janvier 1933 relative à la |
vervaardiging van, de handel in en het dragen van wapenen en op de | fabrication, au commerce et au port des armes et au commerce des |
handel in munitie; | munitions; |
10° de strafbare feiten bedoeld in artikel 2, eerste lid, 2°, van de | 10° les infractions visées à l'article 2, alinéa premier, 2°, de la |
wet van 10 juli 1978 houdende goedkeuring van het Verdrag tot verbod | loi du 10 juillet 1978 portant approbation de la Convention sur |
van de ontwikkeling, de productie en de aanleg van voorraden van | l'interdiction de la mise au point, de la fabrication et du stockage |
bacteriologische (biologische) en toxinewapens en inzake de | des armes bactériologiques (biologiques) ou à toxines et sur leur |
vernietiging van deze wapens, opgemaakt te Londen, Moskou en Washington op 10 april 1972. | destruction, faite à Londres, Moscou et Washington le 10 avril 1972. |
§ 3. Als terroristisch misdrijf wordt onder de voorwaarden bepaald in | § 3. Constitue également, aux conditions prévues au § 1er, une |
§ 1 eveneens aangemerkt : | infraction terroriste : |
1° andere dan in § 2 bedoelde grootschalige vernieling of | 1° la destruction ou la dégradation massives, ou la provocation d'une |
beschadiging, of het veroorzaken van een overstroming van een | inondation d'une infrastructure, d'un système de transport, d'une |
infrastructurele voorziening, een vervoerssysteem, een publiek of | propriété publique ou privée, ayant pour effet de mettre en danger des |
privaat eigendom, waardoor mensenlevens in gevaar worden gebracht of | vies humaines ou de produire des pertes économiques considérables, |
aanzienlijke economische schade wordt aangericht; | autres que celles visées au § 2; |
2° het kapen van andere transportmiddelen dan bedoeld in het 5° en 6° | 2° la capture d'autres moyens de transport que ceux visés aux 5° et 6° |
van § 2; | du § 2; |
3° het vervaardigen, bezitten, verwerven, vervoeren, of leveren van | 3° la fabrication, la possession, l'acquisition, le transport ou la |
kernwapens of chemische wapens, het gebruik van kernwapens, | fourniture d'armes nucléaires ou chimiques, l'utilisation d'armes |
biologische of chemische wapens, alsmede het verrichten van onderzoek | nucléaires, biologiques ou chimiques, ainsi que la recherche et le |
in en het ontwikkelen van chemische wapens; | développement d'armes chimiques; |
4° het laten ontsnappen van gevaarlijke stoffen waardoor mensenlevens | 4° la libération de substances dangereuses ayant pour effet de mettre |
in gevaar worden gebracht; | en danger des vies humaines; |
5° het verstoren of onderbreken van de toevoer van water, | 5° la perturbation ou l'interruption de l'approvisionnement en eau, en |
elektriciteit of andere essentiële natuurlijke hulpbronnen waardoor | électricité ou en toute autre ressource naturelle fondamentale ayant |
mensenlevens in gevaar worden gebracht; | |
6° de bedreiging met het plegen van één van de strafbare feiten | pour effet de mettre en danger des vies humaines; |
bedoeld in § 2 of in deze paragraaf. ' | 6° la menace de réaliser l'une des infractions énumérées au § 2 ou au |
présent paragraphe. ' | |
Art. 4.In dezelfde Titel wordt een artikel 138 ingevoegd, luidende : |
Art. 4.Un article 138, rédigé comme suit, est inséré dans le même Titre : |
' Art. 138.§ 1. De straffen voor de misdrijven opgesomd in artikel |
' Art. 138.§ 1er. Les peines prévues aux infractions énumérées à |
137, § 2, worden als volgt vervangen, indien die misdrijven worden | l'article 137, § 2, sont remplacées comme suit, si ces infractions |
aangemerkt als terroristische misdrijven : | constituent des infractions terroristes : |
1° geldboete, door gevangenisstraf van een jaar tot drie jaar; | 1° l'amende, par la peine d'emprisonnement d'un an à trois ans; |
2° gevangenisstraf van niet meer dan zes maanden, door gevangenisstraf | 2° la peine d'emprisonnement de six mois au plus, par la peine |
van niet meer dan drie jaar; | d'emprisonnement de trois ans au plus; |
3° gevangenisstraf van niet meer dan een jaar, door gevangenisstraf | 3° la peine d'emprisonnement d'un an au plus, par la peine |
van niet meer dan drie jaar; 4° gevangenisstraf van niet meer dan drie jaar, door gevangenisstraf van niet meer dan vijf jaar; 5° gevangenisstraf van niet meer dan vijf jaar, door opsluiting van vijf jaar tot tien jaar; 6° opsluiting van vijf jaar tot tien jaar, door opsluiting van tien jaar tot vijftien jaar; 7° opsluiting van tien jaar tot vijftien jaar, door opsluiting van vijftien jaar tot twintig jaar; 8° opsluiting van tien jaar tot twintig jaar door opsluiting van vijftien jaar tot twintig jaar; 9° opsluiting van vijftien jaar tot twintig jaar, door opsluiting van twintig jaar tot dertig jaar; 10° opsluiting van twintig jaar tot dertig jaar, door levenslange opsluiting. | d'emprisonnement de trois ans au plus; 4° la peine d'emprisonnement de trois ans au plus, par la peine d'emprisonnement de cinq ans au plus; 5° la peine d'emprisonnement de cinq ans au plus, par la réclusion de cinq ans à dix ans; 6° la réclusion de cinq ans à dix ans, par la réclusion de dix ans à quinze ans; 7° la réclusion de dix ans à quinze ans, par la réclusion de quinze ans à vingt ans; 8° la réclusion de dix ans à vingt ans par la réclusion de quinze ans à vingt ans; 9° la réclusion de quinze ans à vingt ans, par la réclusion de vingt ans à trente ans; 10° la réclusion de vingt ans à trente ans, par la réclusion à perpétuité. |
§ 2. De terroristische misdrijven bedoeld in artikel 137, § 3, worden | § 2. Les infractions terroristes visées à l'article 137, § 3, seront |
gestraft met : | punies de : |
1° in het geval bedoeld in het 6°, gevangenisstraf van drie maanden | 1° dans le cas visé au 6°, l'emprisonnement de trois mois à cinq ans |
tot vijf jaar indien de bedreiging een misdrijf betreft strafbaar met | lorsque la menace porte sur une infraction punissable d'une peine |
een correctionele straf en opsluiting van vijf tot tien jaar indien de | correctionnelle, et la réclusion de cinq ans à dix ans lorsque la |
bedreiging een misdrijf betreft strafbaar met een criminele straf; | menace porte sur une infraction punissable d'une peine criminelle; |
2° opsluiting van vijftien jaar tot twintig jaar in de gevallen | 2° la réclusion de quinze ans à vingt ans dans les cas visés aux 1°, |
bedoeld in het 1°, 2° en 5°; | 2° et 5°; |
3° levenslange opsluiting in de gevallen bedoeld in het 3° en 4°. ' ». | 3° la réclusion à perpétuité dans les cas visés aux 3° et 4°. ' ». |
« Art. 13.In artikel 6 van de wet van 17 april 1878 houdende de |
« Art. 13.Il est inséré à l'article 6 de la loi du 17 avril 1878, |
Voorafgaande Titel van het Wetboek van Strafvordering, gewijzigd bij | modifié par les lois des 4 août 1914, 12 juillet 1932, 4 avril 2001 et |
de wetten van 4 augustus 1914, 12 juli 1932, 4 april 2001 en 5 | 5 août 2003, contenant le Titre préliminaire du Code de Procédure |
augustus 2003, wordt tussen 1°bis en 2°, een 1°ter ingevoegd, luidende : | pénale, entre le 1°bis et le 2°, un 1°ter, rédigé comme suit : |
' 1°ter aan een terroristisch misdrijf bedoeld in Boek II, Titel Iter, | ' 1°ter d'une infraction terroriste visée au Livre II, Titre Iter, du |
van het Strafwetboek. ' | Code pénal. ' |
Art. 14.Artikel 10ter van dezelfde wet, ingevoegd bij de wet van 28 |
Art. 14.L'article 10ter de la même loi, inséré par la loi du 28 |
november 2000, wordt aangevuld als volgt : | novembre 2000, est complété comme suit : |
' 4° een van de misdrijven bepaald in de artikelen 137, 140 en 141 van | ' 4° une des infractions prévues aux articles 137, 140 et 141 du Code |
het Strafwetboek die gepleegd zijn tegen een Belgische onderdaan of | pénal commise contre un ressortissant ou une institution belge, ou |
instelling, of tegen een instelling van de Europese Unie of van een | |
orgaan opgericht overeenkomstig het Verdrag tot oprichting van de | contre une institution de l'Union européenne ou d'un organisme créé |
Europese Gemeenschap of het Verdrag betreffende de Europese Unie, die | conformément au traité instituant la Communauté européenne ou au |
in het Rijk is gevestigd. ' | traité sur l'Union européenne et qui a son siège dans le Royaume. ' |
Art. 15.In artikel 90ter, § 2, van het Wetboek van strafvordering, |
Art. 15.Dans l'article 90ter, § 2, du Code d'instruction criminelle, |
ingevoegd bij de wet van 30 juni 1994 en gewijzigd bij de wetten van 7 | inséré par la loi du 30 juin 1994 et modifié par les lois des 7 et 13 |
en 13 april 1995, 10 juni 1998, 28 november 2000, 29 november en 11 | avril 1995, 10 juin 1998, 28 novembre 2000, 29 novembre et 11 décembre |
december 2001, 7 juni 2002, 6 januari en 5 augustus 2003, worden de | 2001, 7 juillet 2002, 6 janvier et 5 août 2003, les 1°ter à 1°septies |
punten 1°ter tot 1°septies vervangen als volgt : | sont remplacés comme suit : |
' 1°ter de artikelen 137, 140 en 141 van hetzelfde Wetboek; | ' 1°ter aux articles 137, 140 et 141 du même Code; |
1°quater artikel 210bis van hetzelfde Wetboek; | 1°quater à l'article 210bis du même Code; |
1°quinquies de artikelen 246, 247, 248, 249, 250 en 251 van hetzelfde Wetboek; | 1°quinquies aux articles 246, 247, 248, 249, 250 et 251 du même Code; |
1°sexies artikel 259bis van hetzelfde Wetboek; | 1°sexies à l'article 259bis du même Code; |
1°septies artikel 314bis van hetzelfde Wetboek; | 1°septies à l'article 314bis du même Code; |
1°octies de artikelen 324bis en 324ter van hetzelfde Wetboek. ' ». | 1°octies aux articles 324bis et 324ter du même Code. ' ». |
Ten aanzien van de draagwijdte van het kaderbesluit van 13 juni 2002 | Quant à la portée de la décision-cadre du 13 juin 2002 |
B.3.1. De wet van 19 december 2003 heeft met name tot doel het | B.3.1. La loi du 19 décembre 2003 a notamment pour objet de |
kaderbesluit van 13 juni 2002, dat op grond van artikel 34, lid 2, van | transposer, en droit belge, la décision-cadre du 13 juin 2002 arrêtée, |
het Verdrag betreffende de Europese Unie door de Raad is vastgesteld, | aux termes de l'article 34, paragraphe 2, du Traité sur l'Union |
in het Belgische recht om te zetten. | européenne, par le Conseil. |
Het kaderbesluit van de Raad van 13 juni 2002 inzake | La décision-cadre du Conseil du 13 juin 2002 relative à la lutte |
terrorismebestrijding (PB, L, 164, 22 juni 2002) verplicht de | contre le terrorisme (J.O.C.E., L, 164, 22 juin 2002) impose aux Etats |
lidstaten om drie categorieën van misdrijven strafbaar te stellen : de | membres de rendre punissables trois catégories d'infractions : les « |
« terroristische misdrijven », de « strafbare feiten met betrekking | infractions terroristes », les « infractions relatives à un groupe |
tot een terroristische groep » en de « strafbare feiten in verband met | terroriste » et les « infractions liées aux activités terroristes ». |
terroristische activiteiten ». Alleen de eerste twee categorieën | Seules, toutefois, les deux premières catégories ont fait l'objet |
worden evenwel door de bestreden wet in het Belgische recht omgezet. | d'une transposition en droit belge par la loi attaquée. La troisième |
Aangezien de derde categorie reeds in België strafbaar gestelde | catégorie visant des comportements préparatoires à des infractions |
handelingen ter voorbereiding van terroristische misdrijven beoogt, | terroristes déjà incriminés en Belgique, le législateur a estimé qu'il |
heeft de wetgever geoordeeld dat hij de Belgische wetgeving op dat | ne devait pas compléter la législation belge sur ce point (Doc. parl., |
vlak niet diende aan te vullen (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC | |
51-0258/001, pp. 7 en 8). De wetgever heeft in de voormelde wet echter | Chambre, 2003-2004, DOC 51-0258/001, pp. 7 et 8). Le législateur a |
ook een artikel 7 opgenomen dat in het Strafwetboek een artikel 141 | cependant aussi repris dans la loi précitée un article 7 qui introduit |
invoegt, teneinde het Belgische recht in overeenstemming te brengen | un article 141 dans le Code pénal, et ce dans le but de mettre le |
met het Internationaal Verdrag ter bestrijding van de financiering van | droit belge en conformité avec la Convention internationale pour la |
terrorisme, aangenomen te New York op 9 december 1999, dat toen nog | répression du financement du terrorisme faite à New York le 9 décembre |
niet door België was geratificeerd. Ten slotte bepaalt het nieuwe | 1999 et alors non encore ratifiée par la Belgique. Enfin, l'article |
artikel 141bis van hetzelfde Wetboek, ingevoegd bij artikel 8 van de | 141bis nouveau du même Code, inséré par l'article 8 de la loi du 19 |
wet van 19 december 2003, dat de wet niet van toepassing is op de | décembre 2003, prévoit la non-application de la loi aux activités des |
handelingen van strijdkrachten, terwijl artikel 9 van dezelfde wet het | forces armées tandis que l'article 9 de la même loi introduit |
nieuwe artikel 141ter in het Strafwetboek invoegt, dat tot doel heeft | l'article 141ter nouveau dans le Code pénal, qui a pour objet de |
de uitoefening van bepaalde fundamentele rechten te waarborgen. | garantir l'exercice de certains droits fondamentaux. |
B.3.2. Hieruit volgt dat het doel van de bestreden wet van 19 december | B.3.2. Il résulte de ceci que la loi du 19 décembre 2003 entreprise a |
2003 tegelijk ruimer en beperkter is dan dat van het voormelde | un objet à la fois plus large et plus restreint que la décision-cadre |
kaderbesluit van 13 juni 2002. Luidens artikel 34, lid 2, onder b), | précitée du 13 juin 2002. Aux termes de l'article 34, paragraphe 2, |
van het Verdrag betreffende de Europese Unie, zijn de « kaderbesluiten | b), du Traité sur l'Union européenne, « les décisions-cadres lient les |
[...] verbindend voor de lidstaten ten aanzien van het te bereiken | Etats membres quant au résultat à atteindre, tout en laissant aux |
resultaat, doch [wordt] aan de nationale instanties [...] de | |
bevoegdheid gelaten vorm en middelen te kiezen. Zij hebben geen | instances nationales la compétence quant à la forme et aux moyens. |
rechtstreekse werking ». | Elles ne peuvent entraîner d'effet direct ». |
Ten aanzien van het eerste middel | Quant au premier moyen |
B.4. De verzoekende partijen voeren in een eerste middel aan dat | B.4. Les parties requérantes soutiennent, dans un premier moyen, que |
artikel 3 van de wet van 19 december 2003 in strijd zou zijn met de | l'article 3 de la loi du 19 décembre 2003 violerait les articles 12 et |
artikelen 12 en 14 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 7 | 14 de la Constitution lus en combinaison avec l'article 7 de la |
van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en met artikel 15 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Zij zijn in de eerste plaats van mening dat het wettigheidsbeginsel zou zijn geschonden doordat het terroristisch misdrijf te ruim of op onnauwkeurige wijze zou zijn gedefinieerd. Zij bekritiseren in het bijzonder het vage karakter van de bewoordingen die in artikel 137, § 1, van het Strafwetboek, ingevoegd bij artikel 3, worden gebruikt om een terroristisch misdrijf te kwalificeren. Dat laatste wordt gedefinieerd als het misdrijf dat « door zijn aard of context een land of een internationale organisatie ernstig kan schaden ». Daar in de parlementaire voorbereiding geen aanwijzingen worden gegeven in verband met de inhoud van die bewoordingen, voeren de verzoekende partijen aan dat het aan de rechter, maar ook aan de politiediensten zal staan om die te geven, waardoor niet iedereen de werkelijke inhoud van het nieuwe misdrijf zal kunnen kennen. De verzoekende partijen zijn voorts van mening dat het opzettelijk element, het bijzonder opzet dat als tweede bestanddeel van het terroristisch misdrijf is vereist, eveneens op te onnauwkeurige wijze is gedefinieerd. De formulering van dat opzet zou in verschillende | Convention européenne des droits de l'homme et avec l'article 15 du Pacte international relatif aux droits civils et politiques. Elles estiment d'abord que le principe de légalité aurait été violé parce que l'infraction terroriste serait trop largement définie ou de manière imprécise. Elles critiquent en particulier le caractère indéterminé des termes utilisés dans l'article 137, § 1er, du Code pénal, inséré par l'article 3, pour qualifier une infraction terroriste. Celle-ci est définie comme l'infraction qui, « de par sa nature ou son contexte, peut porter gravement atteinte à un pays ou à une organisation internationale ». Les travaux préparatoires ne donnant pas d'indication au sujet du contenu de ces termes, les parties requérantes soutiennent qu'il appartiendra au juge mais aussi aux services de police de leur en donner un, ce qui ne permettrait pas à chacun d'avoir connaissance du contenu réel de l'infraction nouvelle. Les parties requérantes considèrent encore que l'élément intentionnel, le dol spécial requis comme deuxième élément de l'infraction terroriste, est, lui aussi, trop imprécisément défini. La formulation de cette intention serait à |
opzichten onduidelijk zijn, waarbij het terroristisch misdrijf het | plusieurs égards incertaine, l'infraction terroriste étant celle qui « |
misdrijf is dat « opzettelijk gepleegd is met het oogmerk om een | est commise intentionnellement dans le but d'intimider gravement une |
bevolking ernstige vrees aan te jagen of om de overheid of een | population ou de contraindre indûment des pouvoirs publics ou une |
internationale organisatie op onrechtmatige wijze te dwingen tot het | organisation internationale à accomplir ou à s'abstenir d'accomplir un |
verrichten of het zich onthouden van een handeling, of om de | acte, ou de gravement déstabiliser ou détruire les structures |
politieke, constitutionele, economische of sociale basisstructuren van | fondamentales politiques, constitutionnelles, économiques ou sociales |
een land of een internationale organisatie ernstig te ontwrichten of | d'un pays ou d'une organisation internationale ». Cette |
te vernietigen ». Die onduidelijkheid bij het definiëren van het | indétermination de la définition de l'élément intentionnel porterait, |
opzettelijk element zou eveneens afbreuk doen aan het | |
wettigheidsbeginsel in strafzaken, dat ervan uitgaat dat de strafwet | elle aussi, atteinte au principe de légalité en matière pénale qui |
in zodanige bewoordingen moet zijn geformuleerd dat iedereen, op het | procède de l'idée que la loi pénale doit être formulée en des termes |
ogenblik dat een gedraging wordt aangenomen, moet kunnen weten of die | qui permettent à chacun de savoir, au moment où il adopte un |
gedraging al dan niet strafbaar is. | comportement, si celui-ci est ou non punissable. |
B.5. De bestreden wet heeft met name tot doel het voormelde | B.5. La loi attaquée a, notamment, pour objet de transposer la |
kaderbesluit van de Raad van de Europese Unie van 13 juni 2002 om te | décision-cadre du Conseil de l'Union européenne du 13 juin 2002 |
zetten. Volgens de memorie van toelichting hebben beide normen drie | précitée. Selon l'exposé des motifs, l'objectif de ces deux normes est |
doelstellingen : « in de eerste plaats wordt een stevige juridische | triple : « tout d'abord, offrir une assise juridique solide afin |
houvast geboden teneinde de vervolging van ' terroristische misdrijven | d'aborder efficacement la question de la poursuite des ' infractions |
' doeltreffend aan te pakken door de omschrijving van het fenomeen | terroristes ' par la définition du phénomène proprement dit. Ensuite, |
zelf. Vervolgens worden de straffen voor bepaalde soorten ' | le renforcement des peines pour certains types d'' infractions |
terroristische misdrijven ' strenger gemaakt. De laatste doelstelling | |
beoogt de omschrijving van een terroristische groep en de | terroristes '. Enfin, le dernier objectif visé est la définition de |
strafbaarstelling van de personen die deelnemen aan activiteiten van | groupe terroriste et l'incrimination des personnes qui participent aux |
een terroristische groep of de leiding ervan waarnemen » (Parl. St., | activités d'un groupe terroriste ou qui en assument la direction » |
Kamer, 2003-2004, DOC 51-0258/001, pp. 6 en 7). | (Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-0258/001, pp. 6 et 7). |
B.6.1. Artikel 12, tweede lid, van de Grondwet bepaalt : | B.6.1. L'article 12, alinéa 2, de la Constitution dispose : |
« Niemand kan worden vervolgd dan in de gevallen die de wet bepaalt en | « Nul ne peut être poursuivi que dans les cas prévus par la loi, et |
in de vorm die zij voorschrijft ». | dans la forme qu'elle prescrit ». |
Artikel 14 van de Grondwet bepaalt : | L'article 14 de la Constitution dispose : |
« Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet ». | « Nulle peine ne peut être établie ni appliquée qu'en vertu de la loi ». |
B.6.2. Door aan de wetgevende macht de bevoegdheid te verlenen, | B.6.2. En attribuant au pouvoir législatif la compétence, d'une part, |
enerzijds, om te bepalen in welke gevallen en in welke vorm | de déterminer dans quels cas et sous quelle forme des poursuites |
strafvervolging mogelijk is en, anderzijds, om een wet aan te nemen op | pénales sont possibles et, d'autre part, d'adopter la loi en vertu de |
grond waarvan een straf kan worden bepaald en toegepast, waarborgen de | laquelle une peine peut être établie et appliquée, les articles 12, |
artikelen 12, tweede lid, en 14 van de Grondwet aan elke burger dat geen enkele gedraging strafbaar zal worden gesteld en geen enkele straf zal worden opgelegd dan krachtens regels aangenomen door een democratisch verkozen beraadslagende vergadering. Het wettigheidsbeginsel in strafzaken gaat bovendien uit van de idee dat de strafwet moet worden geformuleerd in bewoordingen op grond waarvan eenieder, op het ogenblik waarop hij een gedrag aanneemt, kan uitmaken of dat gedrag al dan niet strafbaar is. Het eist dat de wetgever in voldoende nauwkeurige, duidelijke en rechtszekerheid biedende bewoordingen bepaalt welke feiten strafbaar worden gesteld, zodat, enerzijds, degene die een gedrag aanneemt, vooraf op afdoende wijze kan inschatten wat het strafrechtelijke gevolg van dat gedrag kan zijn en, anderzijds, aan de rechter geen al te grote beoordelingsvrijheid wordt gelaten. Het wettigheidsbeginsel in strafzaken staat evenwel niet eraan in de weg dat de wet aan de rechter een beoordelingsbevoegdheid toekent. Er | alinéa 2, et 14 de la Constitution garantissent à tout citoyen qu'aucun comportement ne sera punissable et qu'aucune peine ne sera infligée qu'en vertu de règles adoptées par une assemblée délibérante, démocratiquement élue. Le principe de légalité en matière pénale procède en outre de l'idée que la loi pénale doit être formulée en des termes qui permettent à chacun de savoir, au moment où il adopte un comportement, si celui-ci est ou non punissable. Il exige que le législateur indique, en des termes suffisamment précis, clairs et offrant la sécurité juridique, quels faits sont sanctionnés, afin, d'une part, que celui qui adopte un comportement puisse évaluer préalablement, de manière satisfaisante, quelle sera la conséquence pénale de ce comportement et afin, d'autre part, que ne soit pas laissé au juge un trop grand pouvoir d'appréciation. Toutefois, le principe de légalité en matière pénale n'empêche pas que |
dient immers rekening te worden gehouden met het algemene karakter van | la loi attribue un pouvoir d'appréciation au juge. Il faut en effet |
de wetten, de diversiteit en de veranderlijkheid van de situaties, | tenir compte du caractère de généralité des lois, de la diversité et |
alsook de aangelegenheden waarop zij van toepassing zijn en de | de la variabilité des situations, ainsi que des matières auxquelles |
evolutie van de gedragingen die zij bestraffen. | elles s'appliquent et de l'évolution des comportements qu'elles |
B.6.3. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft een analoge | répriment. B.6.3. La Cour européenne des droits de l'homme a développé une |
rechtspraak ontwikkeld met betrekking tot artikel 7 van het Europees | jurisprudence analogue en ce qui concerne l'article 7 de la Convention |
Verdrag voor de Rechten van de Mens, dat het wettigheidsbeginsel in | européenne des droits de l'homme qui consacre le principe de légalité |
strafzaken inhoudt. Het Hof stelt in zijn arrest Kokkinakis | en matière pénale. Dans son arrêt Kokkinakis c. Grèce du 25 mai 1993 |
t/Griekenland van 25 mei 1993 (Série A, nr. 260-A, §§ 40 en 52) : | (série A, n° 260-A, §§ 40 et 52), elle constate : |
« [...] de bewoordingen van heel wat wetten missen absolute precisie. | « [...] le libellé de bien des lois ne présente pas une précision |
Vele daarvan houden het, om reden van de noodzaak een buitensporige | absolue. Beaucoup d'entre elles, en raison de la nécessité d'éviter |
strakheid te vermijden en zich aan te passen aan veranderende | une rigidité excessive et de s'adapter aux changements de situation, |
situaties, noodgedwongen bij min of meer vage formuleringen (zie | se servent par la force des choses de formules plus ou moins floues |
bijvoorbeeld mutatis mutandis, arrest Müller en anderen t/Zwitserland | (voir par exemple, mutatis mutandis, l'arrêt Müller et autres c. |
van 24 mei 1988, Série A, nr. 133, p. 20, paragraaf 29). [...] De | Suisse du 24 mai 1988, série A n° 133, p. 20, par. 29). [...] |
interpretatie en de toepassing van dergelijke teksten hangen af van de | L'interprétation et l'application de pareils textes dépendent de la |
praktijk ». | pratique ». |
Het Hof is vervolgens van oordeel dat artikel 7 « eveneens, op meer | Ensuite, elle considère que l'article 7 « consacre aussi, de manière |
algemene wijze, het wettigheidsbeginsel van de misdrijven en de | plus générale, le principe de la légalité des délits et des peines |
straffen verankert » en dat « daaruit volgt dat een misdrijf duidelijk | [...] » et qu'« il en résulte qu'une infraction doit être clairement |
moet worden gedefinieerd in de wet ». In dat arrest heeft het Hof | |
daaraan toegevoegd dat « die voorwaarde is vervuld wanneer het | définie par la loi ». Dans cet arrêt, la Cour a ajouté que « cette |
individu, op basis van de bewoordingen van de relevante bepaling en, | condition se trouve remplie lorsque l'individu peut savoir, à partir |
indien nodig, met behulp van de interpretatie daarvan door de | du libellé de la clause pertinente et, au besoin, à l'aide de son |
rechtbanken, kan weten welke handelingen en welke verzuimen zijn | interprétation par les tribunaux, quels actes et omissions engagent sa |
[strafrechtelijke] aansprakelijkheid meebrengen ». | responsabilité [pénale] ». |
In zijn arrest S.W. t/Verenigd Koninkrijk van 22 november 1995 (Série | Dans son arrêt S.W. c. Royaume-Uni du 22 novembre 1995 (série A, n° |
A, nr. 335-B, § 36), heeft het Hof gepreciseerd : | 335-B, § 36), la Cour a précisé : |
« Hoe duidelijk de bewoordingen van een wetsbepaling ook mogen zijn, | « Aussi clair que le libellé d'une disposition légale puisse être, |
er bestaat, in ongeacht welk rechtsstelsel, met inbegrip van het | dans quelque système juridique que ce soit, y compris le droit pénal, |
strafrecht, onvermijdelijk een element van rechterlijke interpretatie. | il existe immanquablement un élément d'interprétation judiciaire. |
[...] Artikel 7 van het Verdrag kan niet in die zin worden | [...] On ne saurait interpréter l'article 7 de la Convention comme |
geïnterpreteerd dat het verbiedt dat de regels van de strafrechtelijke | |
aansprakelijkheid door de rechterlijke interpretatie geleidelijk | proscrivant la clarification graduelle des règles de la responsabilité |
worden verduidelijkt van geval tot geval, op voorwaarde dat het | pénale par l'interprétation judiciaire d'une affaire à l'autre, à |
resultaat samenhangend is met de kern van de inbreuk en het redelijk | condition que le résultat soit cohérent avec la substance de |
voorzienbaar is ». | l'infraction et raisonnablement prévisible ». |
Het Hof heeft in het arrest Cantoni t/Frankrijk van 15 november 1996 | Dans l'arrêt Cantoni c. France du 15 novembre 1996 (Recueil 1996-V), |
(Recueil 1996-V), na te hebben bevestigd dat de legaliteitsvoorwaarde | après avoir confirmé que la condition de légalité « se trouve remplie |
« vervuld is wanneer de rechtzoekende op basis van de bewoordingen van | lorsque le justiciable peut savoir, à partir du libellé de la |
de relevante bepaling (art. 7) en desnoods, met behulp van de | disposition pertinente (art. 7) et, au besoin, à l'aide de son |
interpretatie ervan door de rechtbanken, kan weten welke handelingen | |
en verzuimen zijn strafrechtelijke aansprakelijkheid meebrengen » (§ | interprétation par les tribunaux, quels actes et omissions engagent sa |
29), het volgende in herinnering gebracht : | responsabilité pénale » (§ 29), la Cour a rappelé : |
« [...] vanwege het beginsel zelf van de algemeenheid van de wetten, | « [...] en raison même du principe de généralité des lois, le libellé |
kunnen de bewoordingen daarvan geen absolute precisie vertonen. Een | de celles-ci ne peut présenter une précision absolue. L'une des |
van de typische regelgevingstechnieken bestaat erin gebruik te maken | techniques types de réglementation consiste à recourir à des |
van algemene categorieën, veeleer dan van exhaustieve lijsten. Aldus | catégories générales plutôt qu'à des listes exhaustives. Aussi de |
worden in talrijke wetten noodgedwongen min of meer vage bewoordingen | nombreuses lois se servent-elles par la force des choses de formules |
gehanteerd teneinde een overdreven rigiditeit te vermijden en te | plus ou moins floues, afin d'éviter une rigidité excessive et de |
kunnen mee evolueren met wijzigende situaties. De interpretatie en de | pouvoir s'adapter aux changements de situation. L'interprétation et |
toepassing van dergelijke teksten hangen af van de praktijk » (§ 31). | l'application de pareils textes dépendent de la pratique » (§ 31). |
Ten slotte heeft het Hof opgemerkt : | Enfin, la Cour a observé : |
« [...] de draagwijdte van het begrip voorzienbaarheid hangt in ruime | « [...] la portée de la notion de prévisibilité dépend dans une large |
mate af van de inhoud van de desbetreffende tekst, het domein dat hij | mesure du contenu du texte dont il s'agit, du domaine qu'il couvre |
bestrijkt en het aantal en de hoedanigheid van de adressaten ervan | ainsi que du nombre et de la qualité de ses destinataires [...]. La |
[...]. De voorzienbaarheid van de wet verzet zich niet ertegen dat de | prévisibilité de la loi ne s'oppose pas à ce que la personne concernée |
betrokkenen ertoe worden aangezet een beroep te doen op bekwame | soit amenée à recourir à des conseils éclairés pour évaluer, à un |
raadslieden om de gevolgen die uit een bepaalde handeling kunnen | |
voortvloeien, tot op een niveau dat binnen de omstandigheden van de | degré raisonnable dans les circonstances de la cause, les conséquences |
zaak redelijk is, te beoordelen » (§ 35). | pouvant résulter d'un acte déterminé » (§ 35). |
B.7.1. Het is slechts bij het onderzoek van een specifieke | B.7.1. Ce n'est qu'en examinant une disposition pénale spécifique |
strafbepaling dat het mogelijk is om, rekening houdend met de | qu'il est possible, en tenant compte des éléments mentionnés en B.6.2 |
elementen vermeld in B.6.2 in fine en in het bijzonder de elementen | in fine et en particulier des éléments propres aux infractions qu'elle |
eigen aan de misdrijven die zij wil bestraffen, te bepalen of de door | entend réprimer, de déterminer si les termes généraux utilisés par le |
de wetgever gehanteerde algemene bewoordingen zo vaag zijn dat ze het | législateur sont à ce point vagues qu'ils méconnaîtraient le principe de légalité en matière pénale. |
wettigheidsbeginsel in strafzaken zouden schenden. | B.7.2. En l'espèce, s'inspirant du texte de l'article premier, |
B.7.2. Te dezen is de definitie die artikel 137, § 1, van het | paragraphe 1, de la décision-cadre précitée du 13 juin 2002, la |
définition donnée à la notion d'« infraction terroriste » par | |
Strafwetboek, ingevoegd bij artikel 3 van de bestreden wet, geeft aan | l'article 137, § 1er, du Code pénal, inséré par l'article 3 de la loi |
het begrip « terroristisch misdrijf » geïnspireerd op de tekst van artikel 1, lid 1, van het voormelde kaderbesluit van 13 juni 2002 en verwijst zij naar de « context » waarin het wordt gepleegd en naar de « aard » ervan. De Minister van Justitie, die tijdens de parlementaire voorbereiding hierover is ondervraagd, heeft gepreciseerd dat het woord « context » als dusdanig is overgenomen uit het kaderbesluit : « Met dat woord kan men niet alleen rekening houden met de aard van het misdrijf, maar ook met de gevolgen voor de organisatie en het bestuur van een land. Het zal de hoven en rechtbanken toekomen geval per geval te beoordelen of het misdrijf door de context waarin het | attaquée, renvoie au « contexte » dans lequel elle est commise et à sa « nature ». Interrogée au cours des travaux préparatoires, la Ministre de la Justice a précisé que le mot « contexte » est repris tel quel de la décision-cadre : « Ce mot permet de prendre en compte non seulement la nature de l'infraction, mais aussi ses conséquences sur l'organisation et la gestion d'un pays. Il appartiendra aux cours et tribunaux d'apprécier au cas par cas si, par le contexte dans lequel l'infraction est commise, celle-ci porte gravement atteinte à un pays ou à une |
wordt gepleegd, een land of een internationale organisatie ernstig kan | organisation internationale » (Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC |
schaden » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-0258/004, p. 14). | 51-0258/004, p. 14). |
Wat het opzettelijk element van het terroristisch misdrijf betreft, is | Quant à l'élément intentionnel de l'infraction terroriste, il est vrai |
het juist dat de daaraan gegeven definitie, namelijk « opzettelijk | que la définition qui en est donnée, à savoir celle « commise |
gepleegd [...] met het oogmerk om een bevolking ernstige vrees aan te | intentionnellement dans le but d'intimider gravement une population ou |
jagen of om de overheid of een internationale organisatie op | de contraindre indûment des pouvoirs publics ou une organisation |
onrechtmatige wijze te dwingen tot het verrichten of het zich | internationale à accomplir ou à s'abstenir d'accomplir un acte, ou de |
onthouden van een handeling, of om de politieke, constitutionele, | gravement déstabiliser ou détruire les structures fondamentales |
economische of sociale basisstructuren van een land of een | politiques, constitutionnelles, économiques ou sociales d'un pays ou |
internationale organisatie ernstig te ontwrichten of te vernietigen », | d'une organisation internationale », pourrait dans certains cas donner |
in sommige gevallen aanleiding zou kunnen geven tot | lieu à des difficultés d'interprétation. |
interpretatiemoeilijkheden. Gelet op de keuze van de termen « ernstig », die tweemaal wordt | Cependant, le choix des termes « gravement », utilisé à deux reprises, |
gebruikt, « op onrechtmatige wijze » of « vernietigen » en op de | « indûment » ou « détruire » et l'obligation d'interpréter strictement |
verplichting om strafbepalingen strikt te interpreteren, zullen de | les textes pénaux ne peuvent conduire les juges chargés de les |
rechters die ze moeten interpreteren, feiten slechts als terroristisch | interpréter à qualifier des faits comme tombant sous le coup de |
misdrijf kunnen kwalificeren wanneer zij gepaard gaan met een | l'infraction terroriste que s'ils manifestent une intention de porter |
voornemen om de beoogde elementen ernstig te schaden, waardoor de | substantiellement atteinte aux éléments visés, ce qui circonscrit de |
bestanddelen van het misdrijf op voldoende wijze worden omschreven en | manière suffisante les éléments constitutifs de l'infraction et permet |
het voor iedere natuurlijke of rechtspersoon redelijkerwijs mogelijk | raisonnablement à toute personne physique ou morale de connaître à |
is om de strafrechterlijke gevolgen van de aldus gedefinieerde, door | l'avance les conséquences pénales des comportements, ainsi définis, |
hem aangenomen gedragingen vooraf te kennen. | qu'elle adopterait. |
Hetzelfde geldt voor de term « grootschalige » die in artikel 137, § | Il en est de même du terme « massives » qui qualifie, à l'article 137, |
3, 1°, van het Strafwetboek, ingevoegd bij hetzelfde artikel 3, de vernieling of beschadiging van een infrastructurele voorzienig, een vervoerssysteem, een publiek of privaat eigendom kwalificeert, en voor de term « aanzienlijke » die de intensiteit van de economische schade als gevolg van die handelingen kwalificeert. Die termen maken het de rechters die ze moeten interpreteren, niet mogelijk om handelingen waarvan de gevolgen kennelijk niet aanzienlijk zouden zijn, als terroristische misdrijven te beschouwen. Aan een tekst met algemene draagwijdte kan niet worden verweten geen preciezere definitie van het opzet te geven dat is vereist voor een geheel van misdrijven die als terroristische misdrijven kunnen worden | § 3, 1°, du Code pénal, inséré par le même article 3, la destruction ou la dégradation d'une infrastructure, d'un système de transport, d'une propriété publique ou privée, et du terme « considérables » qui qualifie l'intensité des pertes économiques que ces actes entraîneraient. Ces termes ne permettent pas aux juges chargés de les interpréter de considérer comme infractions terroristes des actes dont les effets ne seraient pas manifestement importants. Il ne peut être fait grief à un texte de portée générale de ne pas donner une définition plus précise de l'intention exigée pour un ensemble d'infractions susceptibles d'être réprimées comme infractions |
bestraft. Zoals het hem toekomt wanneer hij over de ernst van de aan | terroristes. Le juge, comme il lui appartient de le faire lorsqu'il |
hem voorgelegde feiten moet oordelen, zal de rechter dat opzet moeten | doit mesurer la gravité de faits qui lui sont soumis, devra apprécier |
beoordelen, niet op grond van subjectieve opvattingen die de | cette intention non pas en fonction de conceptions subjectives qui |
toepassing van de in het geding zijnde bepaling onvoorzienbaar zouden | rendraient imprévisible l'application de la disposition en cause mais |
maken, maar door de objectieve bestanddelen van elk misdrijf in | en considération des éléments objectifs constitutifs de chaque |
overweging te nemen en met de specifieke omstandigheden van elke zaak | infraction, en tenant compte des circonstances propres à chaque |
rekening te houden. Evenzo staat het aan de rechter om het vereiste | affaire. De même, il appartient au juge d'apprécier le dol spécial |
bijzondere opzet te beoordelen. Wat betreft de te verregaande | requis. Quant aux pouvoirs excessifs qui seraient, selon les parties |
bevoegdheden waarover de politiediensten, volgens de verzoekende | requérantes, attribués, en raison de l'indétermination des termes |
partijen, zouden beschikken als gevolg van de onbepaaldheid van de | utilisés, aux services de police, la Cour observe que les missions de |
gebruikte bewoordingen, merkt het Hof op dat de opdrachten van de | |
politie in strafzaken onder het toezicht van de hoven en rechtbanken | la police s'exercent, en matière pénale, sous le contrôle des cours et |
worden uitgeoefend. | tribunaux. |
B.7.3. Ten slotte verbiedt artikel 139, tweede lid, van het | B.7.3. Enfin, l'article 139, alinéa 2, du Code pénal, inséré par |
Strafwetboek, ingevoegd bij artikel 5 van de bestreden wet, « een organisatie waarvan het feitelijk oogmerk uitsluitend politiek, vakorganisatorisch, menslievend, levensbeschouwelijk of godsdienstig is of die uitsluitend enig ander rechtmatig oogmerk nastreeft » als een terroristische groep te beschouwen. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever het gevaar voor misbruiken heeft ingezien waartoe de aanneming van een strafwet tot bestraffing van terroristische handelingen aanleiding kon geven en dat, ondanks het advies van de Raad van State, die van mening was dat die bepaling een « vanzelfsprekendheid [was] die niet thuishoort in het Strafwetboek », die bepaling bewust werd behouden om het evenwicht te bewaren tussen de doeltreffendheid van de strijd tegen het terrorisme en de eerbiediging van de fundamentele vrijheden : « In die zaken is het beter nodeloos uitdrukkelijk te zijn dan gevaarlijk | l'article 5 de la loi attaquée, interdit de considérer comme un groupe terroriste « une organisation dont l'objet réel est exclusivement d'ordre politique, syndical, philanthropique, philosophique ou religieux ou qui poursuit exclusivement tout autre but légitime ». Il ressort des travaux préparatoires que le législateur s'est aperçu des risques d'abus que pouvait entraîner l'adoption d'une loi pénale réprimant les actes terroristes et que, malgré l'avis du Conseil d'Etat qui estimait que cette disposition constituait un « truisme qui n'a pas sa place dans le Code pénal », c'est à dessein que cette disposition a été maintenue, afin de préserver l'équilibre entre l'efficacité de la lutte contre le terrorisme et le respect des libertés fondamentales : « En cette matière, il vaut mieux être inutilement explicite que dangereusement silencieux et ambigu » (Doc. |
stilzwijgend en dubbelzinnig » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC | parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-0258/004, pp. 10-11; voir également |
51-0258/004, pp. 10-11; zie ook ibid., pp. 4-5). Vervolgens is | ibid., pp. 4-5). Ensuite, une proposition a été faite d'insérer un |
voorgesteld om een aanvullend artikel met algemene draagwijdte | article complémentaire à portée générale relatif aux libertés |
betreffende de fundamentele vrijheden in te voegen (ibid., pp. 16 tot | fondamentales (ibid., pp. 16 à 19). Ainsi, l'article 9 de la loi |
19). Artikel 9 van de bestreden wet heeft aldus een artikel 141ter in | attaquée a introduit un article 141ter dans le Code pénal aux termes |
het Strafwetboek ingevoegd, luidens hetwelk geen enkele bepaling uit | |
titel Iter van boek II van dat Wetboek « kan worden gelezen in die zin | duquel aucune disposition du titre Ierter du livre II de ce Code ne |
dat zij een beperking of een belemmering beoogt van rechten of | peut être « interprétée comme visant à réduire ou à entraver des |
fundamentele vrijheden, zoals het stakingsrecht, de vrijheid van | droits ou libertés fondamentales tels que le droit de grève, la |
vergadering, vereniging of meningsuiting, waaronder het recht om, voor | liberté de réunion, d'association ou d'expression, y compris le droit |
de verdediging van de eigen belangen, samen met anderen vakbonden op | de fonder avec d'autres des syndicats et de s'y affilier pour la |
te richten dan wel zich daarbij aan te sluiten, evenals het daarmee | |
samenhangende recht van betoging, en zoals onder meer verankerd in de | défense de ses intérêts, et le droit de manifester qui s'y rattache, |
artikelen 8 tot 11 van het Europees Verdrag tot bescherming van de | et tels que consacrés notamment par les articles 8 à 11 de la |
rechten van de mens en de fundamentele vrijheden ». | Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme et des |
libertés fondamentales ». | |
B.7.4. Hieruit volgt dat artikel 3 van de wet van 19 december 2003, | B.7.4. Il s'ensuit que, même s'il laisse au juge un large pouvoir |
ook al laat het aan de rechter een ruime beoordelingsbevoegdheid, hem | d'appréciation, l'article 3 de la loi du 19 décembre 2003 ne lui |
geen autonome bevoegdheid inzake strafbaarstelling toekent die inbreuk | confère pas un pouvoir autonome d'incrimination qui empiéterait sur |
zou maken op de bevoegdheden van de wetgever. | les compétences du législateur. |
Het eerste middel is niet gegrond. | Le premier moyen n'est pas fondé. |
Ten aanzien van de verzoeken om aan het Hof van Justitie van de | Quant aux demandes de poser des questions préjudicielles à la Cour de |
Europese Gemeenschappen prejudiciële vragen te stellen | justice des Communautés européennes |
B.8. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat, overeenkomstig artikel 35 van | B.8. Il découle de ce qui précède que, conformément à l'article 35 du |
het Verdrag betreffende de Europese Unie, het niet nodig is aan het | Traité sur l'Union européenne, il n'est pas nécessaire de poser à la |
Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen prejudiciële vragen te | Cour de justice des Communautés européennes des questions |
stellen over de geldigheid en de uitlegging van het kaderbesluit van | préjudicielles portant sur la validité et l'interprétation de la |
13 juni 2002. | décision-cadre du 13 juin 2002. |
Ten aanzien van het tweede middel | Quant au second moyen |
B.9. De verzoekende partijen leiden een tweede middel af uit de | B.9. Les parties requérantes prennent un second moyen tiré de la |
schending van de artikelen 10, 11 en 12 van de Grondwet, in samenhang | violation des articles 10, 11 et 12 de la Constitution combinés avec |
gelezen met artikel 22 van de Grondwet en met artikel 8 van het | l'article 22 de la Constitution et avec l'article 8 de la Convention |
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Zij zijn van mening dat, | européenne des droits de l'homme. Elles considèrent que si la Cour ne |
indien het Hof het eerste middel ongegrond verklaart, het Hof alle | déclare pas fondé le premier moyen, elle doit examiner toutes les |
verschillen in behandeling moet nagaan die de bestreden wet met zich | différences de traitement que la loi attaquée génère, en raison « du |
meebrengt, wegens « het onduidelijke en vage karakter » van de | caractère flou et vague » de la définition de l'infraction terroriste, |
definitie van het terroristisch misdrijf, onder de personen die ervan | entre les personnes soupçonnées d'avoir commis les infractions visées |
worden verdacht de in paragraaf 2 van artikel 137 van het | au paragraphe 2 de l'article 137 du Code pénal introduit par l'article |
Strafwetboek, ingevoegd bij artikel 3 van de wet, beoogde misdrijven | 3 de la loi, selon que celles-ci sont qualifiées ou non de |
te hebben gepleegd, naargelang die al dan niet als terroristisch | |
worden gekwalificeerd. Die verschillen in behandeling zouden tot | terroristes. Ces différences de traitement se manifesteraient au cours |
uiting komen in het stadium van het inleidend onderzoek, wegens de | de l'enquête préliminaire, en raison des méthodes particulières de |
bijzondere opsporingsmethoden die vanwege de terroristische misdrijven | recherche que les infractions terroristes autorisent, dans la phase du |
zijn toegestaan, tijdens de fase van de berechting, omdat anonieme getuigenissen als volwaardig bewijs kunnen worden gebruikt, en ten slotte wegens de opgelegde sancties die voor terroristische misdrijven telkens worden verzwaard. B.10. Nu het eerste middel niet gegrond is, kan niet worden aangenomen dat « het onduidelijke en vage karakter » van de definitie van het terroristisch misdrijf discriminerend is. Bij het onderzoek van het eerste middel heeft het Hof immers geoordeeld dat het criterium van onderscheid tussen de vervolgde personen naargelang het misdrijf al dan niet als terroristisch wordt gekwalificeerd, in overeenstemming is met het wettigheidsbeginsel. B.11.1. Het staat niet aan het Hof te oordelen of het, gelet op de | jugement, parce que des témoignages anonymes peuvent servir de preuves à part entière et, enfin, en raison des sanctions infligées qui sont toujours aggravées pour les infractions terroristes. B.10. Le premier moyen n'étant pas fondé, on ne peut admettre que « le caractère flou et vague » de la définition de l'infraction terroriste est discriminatoire. En effet, le critère de distinction qui est établi entre les personnes qui sont poursuivies selon que l'infraction est qualifiée ou non de terroriste a été considéré par la Cour, au terme de l'examen du premier moyen, comme conforme au principe de légalité. B.11.1. Il n'appartient pas à la Cour d'apprécier s'il était opportun, |
internationale verplichtingen van België, opportuun was de straffen te | compte tenu des obligations internationales de la Belgique, d'aggraver |
verzwaren en bijgevolg het toepassingsgebied van de voorlopige | les peines et d'étendre dès lors le champ d'application de la |
hechtenis uit te breiden en, als gevolg daarvan, het toepassingsgebied | détention préventive et, partant, de restreindre le champ |
van de minnelijke schikking in strafzaken en dat van de | d'application de la transaction pénale et celui de la |
correctionalisering te beperken. Op dezelfde wijze is de beweerdelijk | correctionnalisation. De même, l'application prétendument |
discriminerende toepassing van de drie onderzoeksmethoden die de | discriminatoire des trois méthodes d'enquête critiquée par les parties |
verzoekende partijen in het vijfde, zesde en zevende onderdeel van het | requérantes dans les cinquième, sixième et septième branches du second |
tweede middel bekritiseren, slechts het logische gevolg van de keuze | moyen n'est que la conséquence logique du choix fait par le |
van de wetgever om de terroristische misdrijven door middel van een | législateur de réprimer par une loi particulière les infractions |
specifieke wet te bestraffen en het niveau van de straffen | terroristes et d'aggraver systématiquement le taux des peines par |
stelselmatig te verzwaren ten opzichte van gelijkwaardige misdrijven | rapport aux infractions équivalentes quand elles sont des infractions |
in het gemeen recht. Dezelfde redenering geldt voor de acht | de droit commun. Le même raisonnement s'applique aux huit méthodes |
onderzoeksmethoden, zoals ingevoegd in artikel 90ter van het Wetboek | d'enquête, telles qu'elles ont été insérées à l'article 90ter du Code |
van Strafvordering, die volgens de bestreden wet van toepassing zijn | d'instruction criminelle, applicables, selon la loi attaquée, aux |
op de vermoedelijke daders van terroristische misdrijven en die in het | auteurs présumés d'infractions terroristes et qui sont critiquées dans |
achtste tot vijftiende onderdeel van het tweede middel worden | les huitième à quinzième branches du second moyen. Le moyen, en ces |
bekritiseerd. Het middel kan, in die onderdelen, niet rechtstreeks | branches, ne peut viser directement la constitutionnalité de la loi du |
betrekking hebben op de grondwettigheid van de wet van 6 januari 2003 | 6 janvier 2003 « concernant les méthodes particulières de recherche et |
« betreffende de bijzondere opsporingsmethoden », en enige andere | quelques autres méthodes d'enquête », qui ne fait pas l'objet de |
onderzoeksmethoden die niet het voorwerp van het onderhavige beroep | |
uitmaakt. Wat de grondwettigheid van die wet betreft heeft het Hof | l'actuel recours. En ce qui concerne la constitutionnalité de cette |
reeds uitspraak gedaan in zijn arrest nr. 202/2004 van 21 december | loi, la Cour s'est déjà prononcée dans son arrêt n° 202/2004 du 21 |
2004. In die onderdelen moet het middel dus in die zin worden | décembre 2004. Le moyen, en ces branches, doit donc s'interpréter |
geïnterpreteerd dat het de uitbreiding van die methoden tot de | comme critiquant l'extension de ces méthodes aux auteurs présumés |
vermoedelijke daders van terroristische misdrijven aanklaagt. Gelet op | d'infractions terroristes. Vu la nécessité de combattre efficacement |
de noodzaak om terroristische handelingen doeltreffend te bestrijden, | les actes de terrorisme, cette extension est justifiée. |
is die uitbreiding verantwoord. | |
B.11.2. Het beginsel van de verzwaring van de straffen dat artikel 4 | B.11.2. Le principe de l'aggravation des peines qui a été introduit |
van de bestreden wet heeft ingevoerd, is vervat in artikel 5 van het | par l'article 4 de la loi attaquée est inscrit dans l'article 5 de la |
kaderbesluit van 13 juni 2002. Tijdens de parlementaire voorbereiding | décision-cadre du 13 juin 2002. Au cours des travaux préparatoires de |
die aan de aanneming van de wet is voorafgegaan, is de kwestie van de | la loi, la question de l'aggravation des peines a été débattue. |
verzwaring van de straffen besproken. Bewust van de noodzaak om het | Conscient de la nécessité de combattre efficacement le terrorisme, le |
terrorisme doeltreffend te bestrijden, heeft de wetgever geoordeeld | législateur a estimé qu'il fallait punir plus sévèrement des actes |
dat de handelingen die volgens het gemeen strafrecht eveneens | |
strafbaar zijn, zwaarder moeten worden bestraft wanneer zij als | également punissables selon le droit pénal commun lorsqu'ils sont |
terroristische handelingen worden beschouwd (Parl. St., Kamer, | considérés comme des actes terroristes (Doc. parl., Chambre, |
2003-2004, DOC 51-0258/004, pp. 3, 4, 5, en Parl. St., Senaat, | 2003-2004, DOC 51-0258/004, pp. 3, 4, 5, et Doc. parl., Sénat, |
2003-2004, nr. 3-332/3, p. 1). | 2003-2004, n° 3-332/3, p. 1). Examinant plus particulièrement les |
De wetgever onderzocht meer bepaald de gevolgen van die stelselmatige | conséquences de cette aggravation systématique des peines, il |
verzwaring van de straffen en vroeg zich met name af wat de | |
draagwijdte was van de nieuwe artikelen 140 en 141 van het | s'interrogea notamment sur la portée des articles 140 et 141 nouveaux |
Strafwetboek, die de deelname aan een activiteit van een | |
terroristische groep of het verstrekken van materiele middelen | du Code pénal qui punissent la participation à une activité d'un |
daaraan, bestraft met opsluiting van vijf tot tien jaar, terwijl het | groupe terroriste, ou la fourniture de moyens matériels à celui-ci, de |
nieuwe artikel 138 van hetzelfde Wetboek, dat het eigenlijke plegen | la réclusion de cinq à dix ans, alors que l'article 138 nouveau du |
même Code, qui vise la commission elle-même de ces infractions, | |
van die misdrijven betreft, voorziet in soms aanzienlijk lichtere | prévoit, lui, une échelle de peines dont certaines sont sensiblement |
straffen. De Minister van Justitie antwoordde daaromtrent : | inférieures. La ministre de la Justice répondit à cet égard : |
« [...] een onderscheid moet worden gemaakt tussen het plegen van | « [...] il faut établir une distinction entre la commission |
terroristische misdrijven als dusdanig, en de deelname aan criminele | d'infractions terroristes en tant que telles, et l'infraction |
activiteiten van de terroristische groep, met dien verstande dat dat | consistant à participer aux activités criminelles du groupe |
misdrijf niet rechtstreeks uit het plegen van een terroristisch | terroriste, cette infraction pouvant ne pas directement consister à |
misdrijf mag bestaan. Wanneer een persoon willens en wetens deelneemt | commettre une infraction terroriste. Lorsqu'une personne participe |
aan de criminele activiteiten van een terroristische groep, moet de | sciemment aux activités criminelles d'un groupe terroriste, le degré |
strafmaat zwaarder zijn dan bij deelname aan een criminele | de la peine, établi par comparaison avec la participation à une |
organisatie. Voor de terroristische misdrijven zelf is de toegepaste | organisation criminelle, doit être plus élevé. Pour les infractions |
straf zwaarder dan de straf die het huidige Strafwetboek oplegt voor een soortgelijke handeling zonder terroristisch oogmerk. Sommige straffen van die laatste categorie zijn inderdaad minder zwaar dan de straffen die worden opgelegd op grond van deelname aan een activiteit van een terroristische groep, maar zulks geldt weliswaar alleen voor zo goed als risicoloze terroristische handelingen. Er kunnen zich dus situaties voordoen waarin er sprake is van samenloop van misdrijven, waarbij een persoon wordt vervolgd zowel voor het plegen van een terroristisch misdrijf (lichte straf) als voor deelname aan een terroristische handeling (zwaardere straf). In dergelijke gevallen kan worden erkend dat de persoon aan de beide misdrijven | terroristes elles-mêmes, l'échelle de peine appliquée est plus importante que celle prévue dans le Code pénal actuel pour un acte similaire commis sans intention terroriste. Il est vrai que certaines de ces dernières peines sont parfois moins importantes que celles qui sanctionnent la participation à une activité du groupe terroriste, mais cela ne vaut que pour les actes terroristes d'une dangerosité extrêmement faible. Des situations de concours d'infractions pourront donc apparaître, où une personne pourra à la fois être poursuivie pour la commission d'une infraction terroriste, pour laquelle la peine est faible, et pour la participation à un acte terroriste, pour laquelle la peine sera plus |
schuldig is en kan hij/zij voor de beide misdrijven worden | importante. Dans de tels cas, la reconnaissance de culpabilité et la |
veroordeeld, maar volgens de bepalingen van Boek I van het | condamnation pourra être prononcée pour les deux infractions, mais, |
Strafwetboek zullen de regels inzake de samenloop van misdrijven | par application des dispositions du Livre premier du Code pénal, on |
worden toegepast » (Parl. St., Kamer, 2003, DOC 51-0258/004, p. | appliquera les règles du concours » (Doc. parl., Chambre, 2003, DOC |
21-22). | 51-0258/004, pp. 21-22). |
Andere situaties zijn ter sprake gebracht die het mogelijk maken te | D'autres situations ont été évoquées qui permettent d'affirmer que le |
beweren dat de wetgever misdrijven die hij bijzonder ernstig achtte, | législateur a voulu punir sévèrement des infractions qu'il estimait |
zwaar heeft willen bestraffen, waarbij hij zich evenwel ervan bewust | particulièrement graves, tout en étant conscient que le juge devait |
was dat de rechter steeds moet kunnen oordelen over de graad van ernst van elk geval. In dat opzicht dient te worden herinnerd aan de constante zorg van de wetgever dat, door de terroristische misdrijven strafbaar te stellen, geen afbreuk zou worden gedaan aan de uitoefening van de fundamentele vrijheden, reden waarom de nieuwe artikelen 139, tweede lid, en 141ter in het Strafwetboek werden ingevoegd. In dezelfde geest heeft de wetgever het beginsel van het werken met spijtoptanten, dat nochtans wordt aanbevolen in het kaderbesluit als een zinvolle maatregel om aanslagen tijdens de voorbereidingsfase ervan te verijdelen of om netwerken op te rollen, niet in het Belgische recht willen omzetten. Het bezwaar is immers | pouvoir apprécier le degré de gravité dans chaque cas. Il convient de rappeler à cet égard le souci constant que le législateur a poursuivi qu'il ne soit pas porté atteinte, en incriminant les infractions terroristes, à l'exercice des libertés fondamentales, raison pour laquelle les articles 139, alinéa 2, et 141ter nouveaux ont été insérés dans le Code pénal. Dans le même esprit, le législateur n'a pas souhaité transposer en droit belge le principe du recours aux repentis, pourtant préconisé dans la décision-cadre comme une mesure utile pour déjouer des attentats en préparation ou pour démonter des filières. Il a, en effet, été objecté que le recours à cette mesure « |
geuit dat het aanwenden van die maatregel « ethische problemen doet | se heurte à des objections d'ordre éthique, puisque le principe même |
rijzen omdat wordt uitgegaan van het beginsel dat de plegers van een | de cette méthode est d'offrir une récompense aux auteurs d'une |
misdrijf worden beloond » (ibid., pp. 9 en 12). | infraction » (ibid., pp. 9 et 12). |
Ten slotte, zoals is uiteengezet in B.11.1, is de mogelijkheid om | Enfin, comme il a été exposé en B.11.1, la possibilité d'ouvrir le |
gebruik te maken van de voorlopige hechtenis wanneer terroristische | recours à la détention préventive dans le cas de commission |
misdrijven worden gepleegd, het gevolg van de verzwaring van de door | d'infractions terroristes est la conséquence de l'aggravation des |
de wetgever bepaalde straffen. Bovendien is de onderzoeksrechter nooit | peines prévues par le législateur. En outre, le juge d'instruction |
ertoe gehouden een persoon in hechtenis te nemen en verandert de | n'est jamais tenu de mettre une personne en détention et la loi |
bestreden wet niets aan de voorwaarden die met name zijn bepaald bij | attaquée ne change rien aux conditions qui ont été établies notamment |
artikel 16 van de wet van 20 juli 1990 betreffende de voorlopige | par l'article 16 de la loi du 20 juillet 1990 relative à la détention |
hechtenis. | préventive. |
B.11.3. Voorts verwijten de verzoekende partijen artikel 14 van de | B.11.3. Les parties requérantes reprochent encore à l'article 14 de la |
bestreden wet dat het, met schending van de artikelen 10 en 11 van de | loi entreprise d'étendre, au mépris des articles 10 et 11 de la |
Grondwet, de territoriale bevoegdheid van de Belgische rechter | Constitution, la compétence territoriale du juge belge aux infractions |
uitbreidt tot de misdrijven bepaald in de artikelen 137, 140 en 141 | prévues aux articles 137, 140 et 141 du Code pénal lorsqu'elles sont |
van het Strafwetboek, wanneer zij worden gepleegd tegen een Belgische | commises contre un ressortissant ou une institution belge, ou contre |
onderdaan of instelling, of tegen een instelling van de Europese Unie | une institution de l'Union européenne ou d'un organisme créé |
of van een orgaan opgericht overeenkomstig het Verdrag tot oprichting | conformément au Traité instituant la Communauté européenne ou au |
van de Europese Gemeenschap of het Verdrag betreffende de Europese | Traité sur l'Union européenne et qui a son siège en Belgique. |
Unie, die in het Rijk is gevestigd. | |
Uitgaande van de vaststelling dat terrorisme steeds vaker voortvloeit | Partant du constat que le terrorisme résulte de plus en plus |
uit activiteiten van netwerken die op internationaal niveau opereren, | d'activités de réseaux opérant au niveau international, la |
verplicht het kaderbesluit van 13 juni 2002 de lidstaten maatregelen | décision-cadre du 13 juin 2002 enjoint aux Etats membres de prendre |
inzake terrorisme te nemen die rekening houden met de afwezigheid van | des mesures en matière de terrorisme qui tiennent compte de l'absence |
grenzen in de Europese Unie en met het recht van verkeer van de personen. De wetgever vermocht, zonder de artikelen 10 en 11 van de Grondwet te schenden, het kaderbesluit ten uitvoer te leggen door het passief personaliteitsbeginsel als aanknopingspunt voor de bevoegdheid van de Belgische rechter te kiezen. De keuze van dat criterium is des te meer gerechtvaardigd, omdat in België talrijke instellingen van de Europese Unie zijn gevestigd die het doelwit kunnen zijn van daden van terrorisme die door de bestreden wet strafbaar worden gesteld. B.11.4. Het tweede middel kan niet worden aangenomen. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 13 juli 2005. De griffier, P.-Y. Dutilleux. De wnd. voorzitter, | de frontières dans l'Union européenne et du droit de circulation des personnes. Le législateur a pu, sans violer les articles 10 et 11 de la Constitution, mettre en oeuvre la décision-cadre en choisissant comme critère de rattachement de la compétence du juge belge celui de la personnalité passive. Le choix de ce critère est d'autant plus justifié que la Belgique est le siège de nombreuses institutions de l'Union européenne qui peuvent être la cible d'actes de terrorisme incriminés par la loi entreprise. B.11.4. Le second moyen ne peut être accueilli. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 13 juillet 2005. Le greffier, P.-Y. Dutilleux. Le président f.f., |
P. Martens. | P. Martens. |