Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 73/2005 van 20 april 2005 Rolnummer 3034 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 379 van de programmawet van 22 december 2003, ingesteld door F. Erdal. Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitt wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging Bij verzoe(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 73/2005 van 20 april 2005 Rolnummer 3034 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 379 van de programmawet van 22 december 2003, ingesteld door F. Erdal. Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitt wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging Bij verzoe(...) Extrait de l'arrêt n° 73/2005 du 20 avril 2005 Numéro du rôle : 3034 En cause : le recours en annulation de l'article 379 de la loi-programme du 22 décembre 2003, introduit par F. Erdal. La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet du recours et procédure Par requête (...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 73/2005 van 20 april 2005 Extrait de l'arrêt n° 73/2005 du 20 avril 2005
Rolnummer 3034 Numéro du rôle : 3034
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 379 van de En cause : le recours en annulation de l'article 379 de la
programmawet van 22 december 2003, ingesteld door F. Erdal. loi-programme du 22 décembre 2003, introduit par F. Erdal.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P.
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen,
Alen, J.-P. Snappe en J.-P. Moerman, bijgestaan door de griffier P.-Y. J.-P. Snappe et J.-P. Moerman, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux,
Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, présidée par le président A. Arts,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging I. Objet du recours et procédure
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 29 juni 2004 Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 29
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 30 juni juin 2004 et parvenue au greffe le 30 juin 2004, F. Erdal, faisant
2004, heeft F. Erdal, die keuze van woonplaats doet te 8700 Tielt, élection de domicile à 8700 Tielt, Hoogstraat 34, a introduit un
Hoogstraat 34, beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 379 van recours en annulation de l'article 379 de la loi-programme du 22
de programmawet van 22 december 2003 (wijziging van de voorafgaande décembre 2003 (modification du titre préliminaire du Code de procédure
titel van het Wetboek van Strafvordering), bekendgemaakt in het
Belgisch Staatsblad van 31 december 2003. pénale), publiée au Moniteur belge du 31 décembre 2003.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
De situering van de bestreden bepaling Contexte de la disposition attaquée
B.1.1. De verzoekende partij vraagt aan het Hof de vernietiging van B.1.1. La partie requérante demande à la Cour d'annuler l'article 379
artikel 379 van de programmawet van 22 december 2003, dat luidt : de la loi-programme du 22 décembre 2003, qui dispose :
« Artikel 3 van de wet van 13 maart 2003 tot invoeging van een artikel « L'article 3 de la loi du 13 mars 2003 insérant un article 10, 6°,
10, 6°, in de wet van 17 april 1878 houdende de voorafgaande Titel van dans la loi du 17 avril 1878 contenant le Titre préliminaire du Code
het Wetboek van strafvordering, wordt opgeheven ». de procédure pénale, est abrogé ».
B.1.2. De wet van 13 maart 2003 waarnaar de bestreden bepaling B.1.2. La loi du 13 mars 2003 à laquelle renvoie la disposition
verwijst, voegt in de voorafgaande titel van het Wetboek van entreprise insère dans le titre préliminaire du Code de procédure
Strafvordering een nieuw artikel 10, 6°, toe, volgens hetwelk een pénale un nouvel article 10, 6°, en vertu duquel un étranger peut être
vreemdeling in België kan worden vervolgd wanneer hij zich buiten het grondgebied van het Rijk schuldig maakt aan : poursuivi en Belgique s'il a commis hors du territoire du Royaume :
« 6° Een strafbaar feit bedoeld in artikel 2 van het Europees Verdrag « 6° Une infraction visée à l'article 2 de la Convention européenne
tot bestrijding van terrorisme, opgemaakt te Straatsburg op 27 januari pour la répression du terrorisme, faite à Strasbourg le 27 janvier
1977, dat is gepleegd op het grondgebied van een Verdragsluitende 1977, qui a été commise sur le territoire d'un Etat partie à la
Staat wanneer de vermoedelijke dader zich op het Belgisch grondgebied Convention, lorsque l'auteur présumé se trouve sur le territoire belge
bevindt en de Belgische Regering niet met uitlevering aan die Staat et que le Gouvernement belge n'a pas accordé l'extradition à cet Etat
heeft ingestemd om een van de redenen bedoeld in de artikelen 2 of 5 pour une des raisons mentionnées à l'article 2 ou à l'article 5 de la
van voornoemd Verdrag, in artikel 11 van het Europees Verdrag Convention précitée, à l'article 11 de la Convention européenne
betreffende uitlevering, opgemaakt te Parijs op 13 december 1957, of d'extradition, faite à Paris le 13 décembre 1957 ou parce que
omdat de uitlevering uitzonderlijk ernstige gevolgen kan hebben voor l'extradition est susceptible d'avoir des conséquences d'une gravité
de betrokken persoon, in het bijzonder gelet op zijn leeftijd of exceptionnelle pour la personne réclamée, notamment en raison de son
gezondheid ». âge ou de son état de santé ».
Het nieuwe artikel 10, 6°, van de voorafgaande titel van het Wetboek Le nouvel article 10, 6°, du titre préliminaire du Code de procédure
van Strafvordering breidt aldus de bevoegdheid ratione loci van de pénale étend donc la compétence ratione loci des juridictions belges
Belgische gerechten uit voor feiten bedoeld in artikel 2 van het aux infractions visées à l'article 2 de la Convention européenne pour
Europees Verdrag tot bestrijding van terrorisme die in het buitenland, la répression du terrorisme, qui ont été commises à l'étranger, à
namelijk op het grondgebied van een Verdragsluitende Staat, door savoir sur le territoire d'un Etat partie à la Convention, par des
vreemdelingen zijn gepleegd maar waarvan de vermoedelijke dader zich étrangers, mais dont l'auteur présumé se trouve sur le territoire
op het Belgische grondgebied bevindt. Artikel 2 van het Europees belge. L'article 2 de la Convention européenne pour la répression du
Verdrag tot bestrijding van terrorisme doelt op ernstige daden van terrorisme vise les actes graves de violence autres que ceux qui sont
geweld andere dan die welke zijn bedoeld in artikel 1 van voormeld
Verdrag en die gericht zijn tegen het leven of de vrijheid van visés à l'article 1er de ladite Convention et qui sont dirigés contre
personen dan wel beogen personen lichamelijk letsel toe te brengen, of la vie, l'intégrité corporelle ou la liberté des personnes, ou contre
die gericht zijn tegen goederen, wanneer daarbij gemeen gevaar voor des biens lorsqu'à cette occasion, un danger collectif pour des
personen is ontstaan. Hetzelfde geldt voor poging tot één van die personnes a été créé. Il en va de même pour la tentative de commettre
feiten of deelneming als mededader of als medeplichtige daartoe. l'un de ces faits ou la participation à une telle infraction en tant
Vereist is verder dat er een uitleveringsverzoek is geweest dat de que co-auteur ou complice. Il est par ailleurs exigé que le
Belgische Regering heeft afgewezen op grond van de Gouvernement belge ait rejeté une demande d'extradition en vertu de
uitleveringsexceptie voor politieke misdrijven (artikel 2 van het l'exception d'extradition pour les infractions politiques (article 2
de la Convention), en vertu de la clause de non-discrimination
Verdrag), de niet-discriminatieclausule (artikel 5 van het Verdrag), (article 5 de la Convention), au motif de l'existence de la peine
vanwege het bestaan van de doodstraf in de om uitlevering verzoekende
Staat (artikel 11 van het Europees Verdrag betreffende de uitlevering) capitale dans l'Etat qui a demandé l'extradition (article 11 de la
of vanwege de bijzondere hardheid van de uitlevering voor de betrokken Convention européenne d'extradition) ou à cause de la dureté
persoon. Met die bevoegdheidsuitbreiding van de Belgische gerechten gaat België particulière de l'extradition pour la personne concernée. En étendant ainsi le pouvoir des juridictions belges, la Belgique va
verder dan zijn internationale verplichtingen (zie ook Parl. St., au-delà de ses obligations internationales (voy. aussi Doc. parl.,
Kamer, 2000-2001, DOC 50-1179/001, p. 4, en het advies van de Raad van Chambre, 2000-2001, DOC 50-1179/001, p. 4, et l'avis du Conseil
State, ibid., p. 12). Het Europees Verdrag tot bestrijding van d'Etat, ibid., p. 12). En effet, la Convention européenne du 27
terrorisme van 27 januari 1977 stelt een dergelijke janvier 1977 pour la répression du terrorisme ne rend obligatoire une
bevoegdheidsuitbreiding immers slechts verplicht voor strafbare feiten telle extension des compétences que pour les infractions visées à
bedoeld in artikel 1 van dat Verdrag, wanneer de vermoedelijke dader l'article 1er de cette Convention, lorsque l'auteur soupçonné se
zich op het grondgebied van een Verdragsluitende Staat bevindt en die trouve sur le territoire d'un Etat contractant et que celui-ci ne
Staat hem niet uitlevert. Die verplichte bevoegdheidsuitbreiding van l'extrade pas. Cette extension obligatoire de compétence des
de Belgische gerechten is in België gebeurd bij artikel 2 van de wet juridictions belges a été réalisée en Belgique par l'article 2 de la
van 2 september 1985 « houdende goedkeuring van het Europees Verdrag loi du 2 septembre 1985 « portant approbation de la Convention
tot bestrijding van terrorisme, opgemaakt te Straatsburg op 27 januari européenne pour la répression du terrorisme, faite à Strasbourg le 27
1977 en van de Overeenkomst betreffende de toepassing van het Europees janvier 1977 et de l'Accord entre les Etats membres des Communautés
Verdrag tot bestrijding van terrorisme tussen de Lid-Staten van de européennes concernant l'application de la Convention européenne pour
Europese Gemeenschappen, opgemaakt te Dublin op 4 december 1979 ». la répression du terrorisme, fait à Dublin le 4 décembre 1979 ».
B.1.3. Artikel 3 van de wet van 13 maart 2003 bepaalt : B.1.3. Selon l'article 3 de la loi du 13 mars 2003 :
« Artikel 2 van deze wet geldt enkel voor de feiten gepleegd na de « L'article 2 de la présente loi ne s'applique qu'aux faits commis
inwerkingtreding ervan ». après son entrée en vigueur ».
De bestreden bepaling heft die bepaling op, zodat de Belgische La disposition attaquée abroge cette disposition, de sorte que les
rechtbanken zich ook bevoegd kunnen verklaren voor feiten bedoeld in juridictions belges peuvent également se déclarer compétentes pour des
artikel 10, 6°, van de voorafgaande titel van het Wetboek van faits visés à l'article 10, 6°, du titre préliminaire du Code de
Strafvordering, gepleegd vóór de inwerkingtreding van de wet van 13 maart 2003. Het belang van de verzoekende partij en de ontvankelijkheid van de middelen B.2.1. Volgens de Ministerraad doet de verzoekster niet blijken van het rechtens vereiste belang om de vernietiging van de bestreden bepaling te vorderen daar zij zich beroept op haar hoedanigheid van mogelijke beklaagde voor een Belgische rechtbank en tot op heden geen enkele Belgische strafrechtbank daadwerkelijk kennis zou hebben genomen van een zaak waarin de verzoekster als beklaagde wordt aangewezen. B.2.2. De verzoekster voert aan dat de bestreden bepaling haar rechtstreeks en persoonlijk raakt doordat die als gevolg heeft dat zij procédure pénale qui auraient été commis avant l'entrée en vigueur de la loi du 13 mars 2003. L'intérêt de la partie requérante et la recevabilité des moyens B.2.1. Selon le Conseil des Ministres, la requérante ne justifie pas de l'intérêt requis pour demander l'annulation de la disposition attaquée, parce qu'elle invoque sa qualité d'éventuelle prévenue devant un tribunal belge et qu'à ce jour aucun tribunal pénal belge n'aurait réellement pris connaissance d'une affaire dans laquelle la requérante est désignée comme prévenue. B.2.2. La requérante fait valoir que la disposition attaquée l'affecte directement et personnellement en tant qu'elle a pour effet qu'elle
vervolgd zal kunnen worden voor de Belgische rechtbanken voor feiten pourra être poursuivie devant les tribunaux belges pour des faits
bedoeld in artikel 10, 6°, van de voorafgaande titel van het Wetboek visés à l'article 10, 6°, du titre préliminaire du Code de procédure
van Strafvordering die zijn gepleegd vóór de inwerkingtreding van die pénale, qui ont été commis avant l'entrée en vigueur de cette
bepaling. Terwijl de Belgische rechtbanken voorheen geen rechtsmacht disposition. Alors qu'auparavant les tribunaux belges n'étaient pas
hadden om haar te berechten, zou dat sinds de inwerkingtreding van de compétents pour la juger, ils le seraient depuis l'entrée en vigueur
bestreden bepaling wel het geval zijn. De verzoekster voert aan dat de de la disposition attaquée. La requérante avance que la disposition
bestreden bepaling aldus op discriminatoire wijze haar recht op attaquée viole ainsi de manière discriminatoire son droit à
niet-retroactieve toepassing van de strafwet schendt. l'application non rétroactive de la loi pénale.
B.2.3. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 13 maart 2003 B.2.3. Les travaux préparatoires de la loi du 13 mars 2003 font
blijkt duidelijk dat de situatie van de verzoekster in aanmerking is clairement apparaître que la situation de la requérante a été prise en
genomen bij het aannemen van voormelde wet en dat de problematiek van considération lors de l'adoption de la loi précitée et que la question
de inwerkingtreding van die wet met haar zaak in rechtstreeks verband de l'entrée en vigueur de cette loi a été mise en rapport direct avec
is gebracht (Parl. St., Kamer, 2000-2001, DOC 50-1179/002, pp. 4 en 5, son affaire (Doc. parl., Chambre, 2000-2001, DOC 50-1179/002, pp. 4-5,
en Hand., Kamer, vergadering van 7 juni 2001, CRIV 50 PLEN 132). et Ann., Chambre, séance du 7 juin 2001, CRIV 50 PLEN 132).
B.2.4. De verzoekster heeft een voldoende rechtstreeks en persoonlijk B.2.4. La requérante justifie d'un intérêt direct et personnel
belang bij het vorderen van de vernietiging van de bestreden bepaling. suffisant pour demander l'annulation de la disposition attaquée.
B.3.1. De Ministerraad stelt vervolgens dat de middelen van de B.3.1. Le Conseil des Ministres affirme ensuite que les moyens
verzoekster om twee redenen onontvankelijk zijn. Allereerst zou in articulés par la requérante sont irrecevables pour un double motif.
geen van beide middelen enig verschil in behandeling tussen twee Premièrement, il ne serait fait état, dans aucun des deux moyens,
vergelijkbare categorieën van personen worden aangetoond. Vervolgens d'une quelconque différence de traitement entre deux catégories
zou het Hof niet bevoegd zijn om rechtstreeks te toetsen aan de comparables de personnes. Deuxièmement, la Cour ne serait pas
artikelen 7.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en compétente pour exercer un contrôle direct au regard des articles 7.1
15.1 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke de la Convention européenne des droits de l'homme et 15.1 du Pacte
rechten. international relatif aux droits civils et politiques.
B.3.2. Uit het verzoekschrift en uit de uiteenzetting van het eerste B.3.2. Il apparaît à suffisance de la requête et de l'exposé du
middel blijkt genoegzaam dat het Hof niet wordt verzocht rechtstreeks premier moyen qu'il n'est pas demandé à la Cour d'opérer un contrôle
te toetsen aan de voormelde verdragsbepalingen, maar aan de artikelen direct au regard des dispositions conventionnelles précitées, mais au
10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met die regard des articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison
verdragsbepalingen. avec ces dispositions conventionnelles.
De exceptie wordt verworpen. L'exception est rejetée.
B.3.3. Nu verder blijkt dat de verzoekende partij opwerpt dat, in B.3.3. Dès lors qu'il apparaît que la partie requérante fait valoir
tegenstelling tot degenen die voor andere misdrijven worden vervolgd, que, contrairement aux personnes qui sont poursuivies pour d'autres
diegenen die worden vervolgd voor feiten bedoeld in artikel 10, 6°, infractions, celles qui sont poursuivies pour les faits visés à
van de voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering, de l'article 10, 6°, du titre préliminaire du Code de procédure pénale
waarborg wordt ontzegd die voortvloeit uit de artikelen 7.1 van het sont privées de la garantie, qui découle des articles 7.1 de la
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en 15.1 van het Convention européenne des droits de l'homme et 15.1 du Pacte
Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, international relatif aux droits civils et politiques, d'après
volgens welke de strafwet niet retroactief kan worden toegepast, geeft laquelle la loi pénale ne peut avoir d'effet rétroactif, elle désigne
zij in voldoende mate een verschil in behandeling aan. à suffisance une différence de traitement.
De exceptie wordt verworpen. L'exception est rejetée.
Ten gronde Quant au fond
B.4. In haar eerste middel voert de verzoekster de schending aan van B.4. Dans son premier moyen, la requérante dénonce la violation des
de artikelen 10, 11 en 191 van de Grondwet, in samenhang gelezen met articles 10, 11 et 191 de la Constitution, lus en combinaison avec les
de artikelen 7.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens articles 7.1 de la Convention européenne des droits de l'homme et 15.1
en 15.1 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en du Pacte international relatif aux droits civils et politiques, en ce
politieke rechten, doordat de bestreden bepaling tot gevolg heeft dat que la disposition attaquée a pour effet que l'article 10, 6°, du
artikel 10, 6°, van de voorafgaande titel van het Wetboek van titre préliminaire du Code de procédure pénale, inséré par la loi du
Strafvordering, zoals ingevoegd bij de wet van 13 maart 2003, ook zal 13 mars 2003, sera également appliqué aux faits commis avant l'entrée
worden toegepast op feiten gepleegd vóór de inwerkingtreding van die en vigueur de cette loi. Il serait ainsi porté atteinte de manière
wet. Aldus zou op discriminatoire wijze afbreuk worden gedaan aan het
beginsel van de niet-retroactiviteit van de strafwet : in discriminatoire au principe de la non-rétroactivité de la loi pénale :
tegenstelling tot diegenen die voor andere misdrijven worden vervolgd, contrairement aux personnes poursuivies pour d'autres infractions,
wordt op degenen die worden vervolgd voor feiten bedoeld in artikel celles qui sont poursuivies pour des faits visés à l'article 10, 6°,
10, 6°, van de voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering du titre préliminaire du Code de procédure pénale verraient la loi
de strafwet met terugwerkende kracht toegepast. pénale appliquée avec effet rétroactif à leur encontre.
Volgens de Ministerraad daarentegen bevat de wet van 13 maart 2003 Selon le Conseil des Ministres, par contre, la loi du 13 mars 2003 ne
geen nieuwe strafbaarstellingen zodat het beginsel van de contient pas de nouvelles incriminations, de sorte que le principe de
niet-retroactiviteit van de strafwet niet geldt, maar betreft zij een non-rétroactivité de la loi pénale n'est pas d'application, mais elle
bepaling van bevoegdheid en strafrechtspleging die van onmiddellijke contient une disposition relative à la compétence et à la procédure
toepassing dient te zijn. pénale qui doit recevoir une application immédiate.
B.5. Om het middel te kunnen onderzoeken dient het Hof te bepalen B.5. Afin d'examiner le moyen, la Cour doit déterminer la nature
welke de juiste aard is van de wet van 13 maart 2003. Het beginsel van exacte de la loi du 13 mars 2003. En effet, le principe de la
de niet-retroactiviteit van de strafwet geldt immers ongeacht de non-rétroactivité de la loi pénale trouve application quelle que soit
kwalificatie « strafwet » of « procedurewet » die de wetgever zou la qualification de « loi pénale » ou de « loi de procédure » que le
geven. Het staat bijgevolg aan het Hof om te bepalen of het te dezen législateur lui attribuerait. Il appartient par conséquent à la Cour
al dan niet om een strafwet gaat, waarop het beginsel van de de déterminer si, en l'espèce, il s'agit ou non d'une loi pénale, à
niet-retroactiviteit van toepassing is. laquelle le principe de non-rétroactivité doit s'appliquer.
B.6. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 13 maart 2003 B.6. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 13 mars 2003 et
en van die van artikel 379 van de programmawet van 22 december 2003 de ceux de l'article 379 de la loi-programme du 22 décembre 2003 que
blijkt dat de wetgever op dit punt van mening is veranderd. le législateur a changé d'avis sur ce point.
Bij de eerstgenoemde wet werd het volgende gesteld : A propos de la première loi citée, le législateur était d'avis que :
« 13. Gelet op het uitzonderlijk karakter van de « 13. Eu égard au caractère exceptionnel de l'extension de compétence
bevoegdheidsuitbreiding van Belgische gerechten die krachtens de des juridictions belges, réalisée par la nouvelle disposition, allant
nieuwe bepaling wordt verwezenlijkt, welke verder gaat dan de au-delà des obligations internationales de la Belgique, vu l'étendue
internationale verplichtingen van België; gelet op de brede waaier van du champ des infractions visées et le fait qu'il est touché à la
bedoelde strafbare feiten en op het gegeven dat zij strekt tot répression en Belgique de faits commis à l'étranger, par des
bestraffing van in het buitenland door vreemdelingen op vreemdelingen étrangers, contre des étrangers, sans aucun lien de rattachement avec
gepleegde feiten, zonder enig verband met het grondgebied van het le territoire fédéral, sinon la présence en Belgique, parfois
Rijk, tenzij de aanwezigheid in België van de vermoedelijke dader of plusieurs années après commission des faits, du présumé auteur ou
medeplichtige soms verschillende jaren nadat de feiten zijn gepleegd, complice, il apparaît impératif de ne modifier les règles de
verdient het aanbeveling de regels inzake de bevoegdheden van onze compétences de nos tribunaux que pour les faits commis après l'entrée
rechtbanken enkel te wijzigen met betrekking tot feiten die zijn
gepleegd na de inwerkingtreding van deze wet. en vigueur de la présente loi.
14. Het principe volgens hetwelk de wetten, die de extraterritoriale 14. Le principe selon lequel les lois qui étendent la compétence
bevoegdheid uitbreiden, slechts toegepast moeten worden op feiten die extraterritoriale ne doivent s'appliquer qu'aux faits commis après
gepleegd worden na de inwerkingtreding ervan wordt overigens verdedigd l'entrée en vigueur de celles-ci est d'ailleurs défendu par une partie
door een aanzienlijk gedeelte van de rechtsleer [...] en heeft het importante de la doctrine [...] et a fait l'objet d'une jurisprudence
voorwerp uitgemaakt van rechtspraak (Cass. 12 oktober 1964, Pas. 1965, (Cass., 12 octobre 1964, Pas., 1965, I, 154). La justification en est
I, 154). De rechtvaardiging hiervoor is dat het wetten betreft die,
hoewel ze geklasseerd worden onder de procedurewetten, in feite de qu'il s'agit de lois qui, bien qu'étant classées dans les lois de
strafbaarheid van de feiten uitbreiden en dat vanaf hun toepassing procédure, étendent au fond la punissabilité des faits et qu'il
derhalve een oplossing dient gevonden te worden in de zin van artikel convient dès lors de leur appliquer une solution qui soit dans
2 van het Strafwetboek. Deze oplossing dringt zich des te meer op als l'esprit de l'article 2 du code pénal. Cette solution se recommande
de uitbreiding van de bevoegdheid het uitzonderlijk karakter heeft d'autant plus lorsque l'extension de compétence a le caractère
zoals aangehaald » (Parl. St., Kamer, 2000-2001, DOC 50-1179/001, pp. exceptionnel qui vient d'être rappelé » (Doc. parl., Chambre,
8-9; zie ook de nota van de Minister dienaangaande). 2000-2001, DOC 50-1179/001, pp. 8-9; voy. aussi la note du Ministre à
Bij het aannemen van het bestreden artikel 379 van de programmawet van ce propos). Lors de l'adoption de l'article 379 contesté de la loi-programme du 22
22 december 2003, dat artikel 3 van de wet van 13 maart 2003 opheft, décembre 2003, qui abroge l'article 3 de la loi du 13 mars 2003, il a,
werd daarentegen gesteld : en revanche, été affirmé que :
« Een dergelijke bepaling is evenwel niet verenigbaar met het gemene « Une telle disposition n'est cependant pas compatible avec le droit
recht van de strafrechtspleging, op grond waarvan de procedure- en commun de la procédure pénale selon lequel les lois de procédure et de
bevoegdheidswetten onmiddellijk van toepassing zijn en bijgevolg compétence sont d'application immédiate et sont, par conséquent,
worden toegepast op de strafbare feiten die voor de inwerkingtreding applicables aux infractions commises avant leur entrée en vigueur pour
ervan zijn gepleegd, voorzover daarover nog niet definitief is autant qu'elles ne soient pas encore définitivement jugées ou
geoordeeld dan wel of zij niet verjaard zijn » (Parl. St., Kamer, prescrites » (Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-0473/024, p. 11;
2003-2004, DOC 51-0473/024, p. 11; zie ook Parl. St., Kamer, voy. aussi Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-0473/001-0474/001,
2003-2004, DOC 51-0473/001-0474/001, pp. 177-178). pp. 177-178).
B.7. De wet van 13 maart 2003 roept geen nieuwe strafbare feiten in B.7. La loi du 13 mars 2003 ne crée pas de nouvelles incriminations,
het leven daar alle feiten bedoeld in artikel 2 van het Europees étant donné que tous les faits visés à l'article 2 de la Convention
Verdrag tot bestrijding van terrorisme op zich reeds in het Belgisch européenne pour la répression du terrorisme étaient déjà en soi
strafrecht strafbaar waren, zoals tijdens de parlementaire punissables en droit pénal belge, ainsi qu'il a été démontré au cours
werkzaamheden werd aangetoond (Parl. St., Kamer, 2000-2001, DOC des travaux parlementaires (voy. à ce propos Doc. parl., Chambre,
50-1179/001, pp. 5-7). 2000-2001, DOC 50-1179/001, pp. 5-7).
Doordat artikel 10, 6°, van de voorafgaande titel van het Wetboek van Néanmoins, l'article 10, 6°, du titre préliminaire du Code de
Strafvordering de extraterritoriale bevoegdheid van de Belgische procédure pénale, en ce qu'il étend la compétence extraterritoriale
gerechten uitbreidt, schept het niettemin een wettelijke grondslag des juridictions belges, donne une base légale à une poursuite exercée
voor vervolging in België. Terwijl voorheen geen wettelijke basis voor en Belgique. Alors qu'il n'existait auparavant aucune base légale de
vervolging en dus a fortiori voor bestraffing in België voor poursuite ni donc, a fortiori, de sanction en Belgique pour de tels
dergelijke feiten bestond, is dat sinds de wet van 13 maart 2003 wel faits, tel est bien le cas depuis la loi du 13 mars 2003.
het geval. Bijgevolg dient de wet van 13 maart 2003 te worden beschouwd als een Par conséquent, la loi du 13 mars 2003 doit être considérée comme une
bepaling van materieel strafrecht. disposition de droit pénal matériel.
B.8.1. Overeenkomstig de rechtspraak van het Europees Hof voor de B.8.1. Conformément à la jurisprudence de la Cour européenne des
Rechten van de Mens huldigt artikel 7 van het Europees Verdrag voor de droits de l'homme, l'article 7 de la Convention européenne des droits
Rechten van de Mens het wettigheidsbeginsel in strafzaken en verbiedt de l'homme consacre le principe de légalité en matière pénale et
het in het bijzonder de retroactieve toepassing van de strafwet interdit en particulier l'application rétroactive de la loi pénale
wanneer dit in het nadeel van de betrokkene is (Kokkinakis tegen lorsqu'elle joue en défaveur de l'intéressé (Kokkinakis c. Grèce,
Griekenland, arrest van 25 mei 1993, serie A, nr. 260-A, § 52; Coëme arrêt du 25 mai 1993, série A, n° 260-A, § 52; Coëme et autres c.
e.a. tegen België, arrest van 22 juni 2000, § 145). Zo is vereist dat Belgique, arrêt du 22 juin 2000, § 145). Il est ainsi requis qu'au
er, op het ogenblik dat de beklaagde de handeling heeft gesteld die
aanleiding geeft tot vervolging en veroordeling, een wettelijke moment où le prévenu a posé l'acte qui donne lieu aux poursuites et à
bepaling bestond die die handeling strafbaar stelde (zie Coëme e.a. la condamnation, une disposition législative existât qui rendait cet
tegen België, loc. cit., § 145). acte punissable (voy. Coëme et autres c. Belgique, loc. cit., § 145).
B.8.2. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat er op het ogenblik waarop de B.8.2. Il ressort de ce qui précède qu'au moment où la requérante
verzoekster de feiten zou hebben gepleegd waarvan ze wordt verdacht, aurait commis les faits dont elle est soupçonnée, il n'existait pas en
in België geen wettelijke basis aanwezig was op grond waarvan zij voor Belgique de base légale pour qu'elle pût être poursuivie et jugée pour
die feiten voor de Belgische strafrechtbanken kon worden vervolgd en berecht. ces faits devant les juridictions pénales belges.
B.8.3. Het middel is gegrond. B.8.3. Le moyen est fondé.
B.9. Vermits het tweede middel niet tot een ruimere vernietiging kan B.9. Le deuxième moyen ne pouvant conduire à une annulation plus
leiden, dient het niet te worden onderzocht. ample, il n'y a pas lieu de l'examiner.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
vernietigt artikel 379 van de programmawet van 22 december 2003. annule l'article 379 de la loi-programme du 22 décembre 2003.
Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 20 april 2005. janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 20 avril 2005.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
A. Arts. A. Arts.
^