← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 210/2004 van 21 december 2004 Rolnummer 2873 In zake :
de prejudiciële vraag betreffende artikel 187 van het Wetboek van Strafvordering, gesteld door het Hof
van Beroep te Luik. Het Arbitragehof, samengesteld wijst na
beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging"
Uittreksel uit arrest nr. 210/2004 van 21 december 2004 Rolnummer 2873 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 187 van het Wetboek van Strafvordering, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. Het Arbitragehof, samengesteld wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | Extrait de l'arrêt n° 210/2004 du 21 décembre 2004 Numéro du rôle : 2873 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 187 du Code d'instruction criminelle, posée par la Cour d'appel de Liège. La Cour d'arbitrage, composée après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procédu(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 210/2004 van 21 december 2004 | Extrait de l'arrêt n° 210/2004 du 21 décembre 2004 |
Rolnummer 2873 | Numéro du rôle : 2873 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 187 van het | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 187 du Code |
Wetboek van Strafvordering, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. | d'instruction criminelle, posée par la Cour d'appel de Liège. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters | composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. |
P. Martens, R. Henneuse, L. Lavrysen, J.-P. Snappe en E. Derycke, | Martens, R. Henneuse, L. Lavrysen, J.-P. Snappe et E. Derycke, |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitter M. Melchior, | Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 10 december 2003 in zake M. De Conninck tegen M. | Par arrêt du 10 décembre 2003 en cause de M. De Conninck contre M. |
Faniel, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is | Faniel, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour |
ingekomen op 16 december 2003, heeft het Hof van Beroep te Luik de | d'arbitrage le 16 décembre 2003, la Cour d'appel de Liège a posé la |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 187 van het Wetboek van Strafvordering, dat de | « L'article 187 du Code d'instruction criminelle, régissant les effets |
gevolgen van de betekening van een veroordelend verstekvonnis regelt, | de la signification d'un jugement de condamnation rendu par défaut, lu |
afzonderlijk of in samenhang gelezen met onder meer artikel 2, 4°, van | isolément ou en liaison, notamment, avec l'article 2, 4°, de la loi du |
de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur en | 11 avril 1994 relative à la publicité de l'administration, et avec |
met artikel 5, tweede lid, van het koninklijk besluit van 15 september | l'article 5, alinéa 2, de l'arrêté royal du 15 septembre 1994 |
1994 tot vaststelling van de administratieve sanctie die van | déterminant la sanction administrative applicable aux prescripteurs |
toepassing is op de voorschrijvers die ertoe gehouden zijn gebruik te | qui sont tenus d'utiliser le modèle de document de prescription des |
maken van het model van voorschrijfdocument voor de verstrekkingen van | prestations de fournitures pharmaceutiques pour les bénéficiaires non |
farmaceutische produkten ten behoeve van niet in een ziekenhuis | |
opgenomen rechthebbenden, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | hospitalisés, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, |
afzonderlijk of in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees | considérés isolément ou combinés avec l'article 6 de la Convention de |
Verdrag voor de Rechten van de Mens, ondertekend te Rome op 4 november | sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales, signée |
1950, goedgekeurd bij de wet van 13 mei 1955, in zoverre het niet | à Rome le 4 novembre 1950, approuvée par la loi du 13 mai 1955, en ce |
bepaalt dat de veroordeelde, bij de betekening van voormeld vonnis, in | qu'il ne prescrit pas que le condamné soit averti, par la |
kennis wordt gesteld van de mogelijke rechtsmiddelen, de instanties | signification dudit jugement, des voies éventuelles de recours, des |
die bevoegd zijn daarvan kennis te nemen, alsook de vormvereisten en | instances compétentes pour en connaître, ainsi que des formes et |
de in acht te nemen termijnen ? » | délais à respecter ? » |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 187 van het | B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 187 du Code |
Wetboek van Strafvordering, dat luidt : « Hij die bij verstek is veroordeeld, kan tegen het vonnis in verzet komen binnen een termijn van vijftien dagen na de dag waarop het is betekend. Is de betekening van het vonnis niet aan de beklaagde in persoon gedaan, dan kan deze, wat de veroordelingen tot straf betreft, in verzet komen binnen een termijn van vijftien dagen na de dag waarop hij van de betekening kennis heeft gekregen en, indien het niet blijkt dat hij daarvan kennis heeft gekregen, totdat de termijnen van verjaring van de straf verstreken zijn. Wat de burgerrechtelijke veroordelingen betreft, kan hij in verzet komen tot de tenuitvoerlegging van het vonnis. De burgerlijke partij en de burgerrechtelijk aansprakelijke partij kunnen alleen in verzet komen overeenkomstig de bepaling van het eerste lid. Het verzet wordt betekend aan het openbaar ministerie, aan de andere vervolgende partij of aan de andere partijen in de zaak. Indien het verzet niet is betekend binnen een termijn van vijftien dagen na de betekening van het vonnis, kunnen de veroordelingen ten uitvoer gelegd worden; ingeval hoger beroep is ingesteld door de vervolgende partijen of door een van hen, kan de behandeling in hoger beroep voortgang vinden. Ten gevolge van het verzet wordt de veroordeling voor niet bestaande gehouden; de door het verzet veroorzaakte kosten en uitgaven, met | d'instruction criminelle, lequel énonce : « Le condamné par défaut pourra faire opposition au jugement dans les quinze jours, qui suivent celui de sa signification. Lorsque la signification du jugement n'a pas été faite en parlant à sa personne, le prévenu pourra faire opposition, quant aux condamnations pénales, dans les quinze jours, qui suivent celui où il aura connu la signification et, s'il n'est pas établi qu'il en a eu connaissance, jusqu'à l'expiration des délais de prescription de la peine. Il pourra faire opposition, quant aux condamnations civiles, jusqu'à l'exécution du jugement. La partie civile et la partie civilement responsable ne pourront faire opposition que dans les conditions énoncées à l'alinéa 1er. L'opposition sera signifiée au ministère public, à la partie poursuivante ou aux autres parties en cause. Si l'opposition n'a pas été signifiée dans les quinze jours qui suivent la signification du jugement, il pourra être procédé à l'exécution des condamnations et, en cas d'appel des parties poursuivantes ou de l'une d'elles, il pourra être procédé au jugement sur l'appel. La condamnation sera comme non avenue par suite de l'opposition; néanmoins, les frais et dépens causés par l'opposition, y compris le |
inbegrip van de kosten van uitgifte en van de betekening van het | coût de l'expédition et de la signification du jugement, seront |
vonnis, blijven evenwel ten laste van de eiser in verzet, indien het | laissés à charge de l'opposant, si le défaut lui est imputable. » |
verstek aan hem te wijten is. » | |
Gelet op de bewoordingen van de vraag wordt alleen het eerste lid ter | En considération des termes de la question, seul l'alinéa 1er est |
toetsing aan het Hof voorgelegd. | soumis au contrôle de la Cour. |
B.2. Het aan het Hof voorgelegde verschil in behandeling is het | B.2. La différence de traitement soumise à la Cour est celle qui |
verschil dat zou voortvloeien uit artikel 187, eerste lid, « | résulterait de l'article 187, alinéa 1er, « lu isolément ou en liaison |
afzonderlijk of in samenhang gelezen » met artikel 2, 4°, van de wet | |
van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur en met | » avec l'article 2, 4°, de la loi du 11 avril 1994 relative à la |
artikel 5, tweede lid, van het koninklijk besluit van 15 september | publicité de l'administration et avec l'article 5, alinéa 2, de |
1994 « tot vaststelling van de administratieve sanctie die van | l'arrêté royal du 15 septembre 1994 « déterminant la sanction |
toepassing is op de voorschrijvers die ertoe gehouden zijn gebruik te | administrative applicable aux prescripteurs qui sont tenus d'utiliser |
maken van het model van voorschrijfdocument voor de verstrekkingen van | le modèle de document de prescription des prestations de fournitures |
farmaceutische produkten ten behoeve van niet in een ziekenhuis | |
opgenomen rechthebbenden » : in tegenstelling tot wat die laatste | pharmaceutiques pour les bénéficiaires non hospitalisés » : à |
bepalingen ten behoeve van de bestuurde of de betrokken voorschrijver | l'inverse de ce que prescrivent ces dernières dispositions au bénéfice |
vaststellen, voorziet artikel 187, eerste lid, er niet in dat bij de | de l'administré ou du prescripteur concerné, l'article 187, alinéa 1er, |
betekening van het vonnis de bij verstek veroordeelde persoon in | ne prévoit pas que le condamné par défaut doit être averti, lors de la |
voorkomend geval in kennis moet worden gesteld van de eventuele | signification du jugement, des voies éventuelles de recours, des |
beroepsmogelijkheden, de instanties die bevoegd zijn daarvan kennis te | instances compétentes pour en connaître et des formes et délais à respecter, le cas échéant. |
nemen, en de geldende vormvereisten en termijnen. | Quant à l'exception soulevée par le Conseil des ministres |
Ten aanzien van de door de Ministerraad aangevoerde exceptie | B.3. En ce que la question compare le régime résultant de l'article |
B.3. In zoverre de vraag het stelsel voortvloeiend uit artikel 187 van | 187 du Code d'instruction criminelle avec celui résultant de l'arrêté |
het Wetboek van Strafvordering vergelijkt met het stelsel dat | |
voortvloeit uit het voormelde koninklijk besluit van 15 september | royal précité du 15 septembre 1994, elle contraindrait la Cour à |
1994, zou zij het Hof ertoe verplichten de grondwettigheid van een | contrôler la constitutionnalité d'un acte réglementaire, ce qui ne |
reglementaire handeling te toetsen, wat niet tot zijn bevoegdheid | relève pas de sa compétence; dès lors, en ce qu'elle concerne cet |
behoort; de vraag zou derhalve, wat dat besluit betreft, volgens de | arrêté, la question serait, selon le Conseil des ministres, « |
Ministerraad « zonder voorwerp » zijn. | dépourvue d'objet ». |
B.4.1. Krachtens artikel 26, § 1, 3°, van de bijzondere wet op het | B.4.1. En vertu de l'article 26, § 1er, 3°, de la loi spéciale sur la |
Arbitragehof doet het Hof, bij wijze van prejudiciële beslissing, | Cour d'arbitrage, la Cour statue à titre préjudiciel sur les questions |
uitspraak op vragen omtrent de schending door een wet, een decreet of | relatives à la violation par une loi, un décret ou une ordonnance des |
een ordonnantie van de artikelen van titel II van de Grondwet, | articles du titre II de la Constitution, parmi lesquels les articles |
waaronder de te dezen in het geding zijnde artikelen 10 en 11 van de | 10 et 11 de la Constitution en cause en l'espèce. |
Grondwet. Artikel 187 van het Wetboek van Strafvordering, dat ter toetsing aan | L'article 187 du Code d'instruction criminelle, soumis au contrôle de |
het Hof is voorgelegd, is een bepaling van wetgevende aard; aan het | la Cour, est une disposition de nature législative; par ailleurs, il |
Hof wordt overigens gevraagd of het gegeven dat die bepaling, in | est demandé à la Cour si le fait que cette disposition ne prévoit pas, |
tegenstelling tot andere bepalingen, er niet in voorziet dat de bij | à l'inverse d'autres dispositions, que le condamné par défaut doit |
verstek veroordeelde persoon in kennis moet worden gesteld van het | être informé de l'existence et des modalités des recours qui lui sont |
bestaan en van de voorwaarden van de aan hem geboden rechtsmiddelen, | offerts, viole le principe d'égalité et de non-discrimination. |
het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie schendt. | |
B.4.2. Aan het Hof wordt niet gevraagd de grondwettigheid van het | B.4.2. Il n'est pas demandé à la Cour de contrôler la |
koninklijk besluit van 15 september 1994 te toetsen, maar te oordelen | constitutionnalité de l'arrêté royal du 15 septembre 1994, mais |
of het verschil in behandeling dat voortvloeit uit het gelijktijdig | d'apprécier si la différence de traitement qui résulte de la |
bestaan van dat besluit en artikel 187 van het Wetboek van | coexistence de cet arrêté avec l'article 187 du Code d'instruction |
Strafvordering - in zoverre die bepaling, in tegenstelling tot het | criminelle - en ce que cette disposition ne prévoit pas d'information |
besluit, er niet in voorziet dat informatie omtrent de rechtsmiddelen | quant aux voies de recours que, à l'inverse, l'arrêté prévoit - est |
wordt verstrekt - al dan niet verenigbaar is met het | compatible ou non avec le principe d'égalité. Dans ce cadre, il n'est |
gelijkheidsbeginsel. In dat kader is het niet vereist dat de norm die, | pas requis que la norme qui est comparée, afin d'établir une |
teneinde een verschil in behandeling vast te stellen, wordt vergeleken | différence de traitement, avec une des règles relevant de la |
met een van de regels die krachtens het voormelde artikel 26, § 1, tot | compétence de la Cour en vertu de l'article 26, § 1er, précité soit |
de bevoegdheid van het Hof behoren, zelf een wet, een decreet of een | elle-même une loi, un décret ou une ordonnance. |
ordonnantie is. | |
B.4.3. De exceptie wordt verworpen. | B.4.3. L'exception est rejetée. |
Ten gronde | Quant au fond |
B.5. De Ministerraad is eveneens van mening dat de door de verwijzende | B.5. Le Conseil des ministres estime également que les catégories de |
rechter met elkaar vergeleken categorieën van personen - enerzijds, de | personnes comparées par le juge a quo - d'une part, celles visées par |
personen beoogd bij artikel 187 en, anderzijds, de personen beoogd bij | l'article 187 et, d'autre part, celles visées par les dispositions |
de voormelde bepalingen van de wet van 11 april 1994 en van het | précitées de la loi du 11 avril 1994 et de l'arrêté royal du 15 |
koninklijk besluit van 15 september 1994 - niet vergelijkbaar zouden | septembre 1994 - ne seraient pas comparables. Les articles 10 et 11 de |
zijn. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet zouden derhalve niet | la Constitution ne seraient dès lors pas violés. |
geschonden zijn. | |
B.6. De eerste categorie betreft personen die door een strafgerecht | B.6. La première catégorie concerne les personnes condamnées par |
bij verstek worden veroordeeld. Zij hebben het voorwerp uitgemaakt van | défaut par une juridiction pénale. Elles ont fait l'objet d'un |
jugement rendu par un tribunal indépendant et impartial qui a | |
een vonnis gewezen door een onafhankelijke en onpartijdige rechtbank | considéré, après avoir vérifié qu'elles ont été régulièrement citées à |
die, na te hebben nagegaan of zij op regelmatige wijze zijn gedagvaard | y comparaître, qu'elles se sont rendues coupables d'infractions |
om te verschijnen, heeft geoordeeld dat zij strafbare feiten hebben | pénales. Elles peuvent faire opposition à ce jugement en respectant |
gepleegd. Zij kunnen tegen dat vonnis in verzet komen, waarbij zij de | les règles uniformes de procédure et de délai détaillées à l'article |
in artikel 187 van het Wetboek van Strafvordering uitvoerig beschreven uniforme regels inzake rechtspleging en termijnen in acht nemen. De tweede categorie betreft personen aan wie kennis is gegeven van een administratieve beslissing, die geen enkel jurisdictioneel karakter heeft en die zij zullen kunnen aanvechten, naar gelang van het geval, voor een gewoon rechtscollege of voor een administratief rechtscollege, met inachtneming van een rechtspleging en van de termijnen die verschillen naar gelang van het onderwerp van de door hen betwiste beslissing. B.7. De verschillen tussen beide categorieën van personen zijn van dien aard dat hun situatie niet kan worden vergeleken in het licht van | 187 du Code d'instruction criminelle. La seconde catégorie concerne les personnes qui se sont vu notifier une décision administrative, qui n'a aucun caractère juridictionnel et qu'elles pourront attaquer, selon le cas, devant une juridiction de l'ordre judiciaire ou devant une juridiction administrative, en respectant une procédure et des délais qui varient selon l'objet de la décision qu'elles contestent. B.7. Il existe entre ces deux catégories de personnes des différences de nature telles que leur situation ne peut être comparée au regard |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | des articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof, | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 187, eerste lid, van het Wetboek van Strafvordering schendt de | L'article 187, alinéa 1er, du Code d'instruction criminelle ne viole |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. | pas les articles 10 et 11 de la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 21 december 2004. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 21 décembre 2004. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |