← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 197/2004 van 8 december 2004 Rolnummer 2884 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 10bis van de wet van 31 december 1963 betreffende de civiele bescherming,
gesteld door de Raad van State. Het Arbitragehof samengesteld uit de voorzitters M.
Melchior en A. Arts, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, M. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 197/2004 van 8 december 2004 Rolnummer 2884 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 10bis van de wet van 31 december 1963 betreffende de civiele bescherming, gesteld door de Raad van State. Het Arbitragehof samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, M. (...) | Extrait de l'arrêt n° 197/2004 du 8 décembre 2004 Numéro du rôle : 2884 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 10bis de la loi du 31 décembre 1963 sur la protection civile, posée par le Conseil d'Etat. La Cour d'arbi composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 197/2004 van 8 december 2004 | Extrait de l'arrêt n° 197/2004 du 8 décembre 2004 |
Rolnummer 2884 | Numéro du rôle : 2884 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 10bis van de wet van 31 | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 10bis de la |
december 1963 betreffende de civiele bescherming, gesteld door de Raad | loi du 31 décembre 1963 sur la protection civile, posée par le Conseil |
van State. | d'Etat. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters | composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. |
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot en J.-P. Moerman, | Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot et J.-P. Moerman, |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van | assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. |
voorzitter M. Melchior, | Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest nr. 126.260 van 10 december 2003 in zake de gemeente | Par arrêt n° 126.260 du 10 décembre 2003 en cause de la commune de |
Welkenraedt tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie | Welkenraedt contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au |
van het Arbitragehof is ingekomen op 9 januari 2004, heeft de Raad van | greffe de la Cour d'arbitrage le 9 janvier 2004, le Conseil d'Etat a |
State de volgende prejudiciële vraag gesteld : | posé la question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 10bis van de wet van 31 december 1963 betreffende de | « L'article 10bis de la loi du 31 décembre 1963 sur la protection |
civiele bescherming artikel 6, § 1, VIII, 1°, van de bijzondere wet | civile viole-t-il l'article 6, § 1er, VIII, 1°, de la loi spéciale de |
van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, zoals geredigeerd | réformes institutionnelles du 8 août 1980, tel que rédigé avant sa |
vóór de wijziging ervan bij de bijzondere wet van 13 juli 2001 | modification par la loi spéciale du 13 juillet 2001 portant transfert |
houdende overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en de | de diverses compétences aux Régions et Communautés, en ce qu'il |
gemeenschappen, doordat het bepaalt dat het tot de bevoegdheid van de | prévoit qu'il appartient au Ministre de l'Intérieur de créer des zones |
Minister van Binnenlandse Zaken behoort hulpverleningszones te creëren | |
waarin de door verschillende openbare brandweerdiensten beschermde | de secours regroupant les territoires protégés par plusieurs services |
grondgebieden bijeengebracht worden ? » | publics d'incendie ? » |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Artikel 10bis van de wet van 31 december 1963 betreffende de | B.1. L'article 10bis de la loi du 31 décembre 1963 sur la protection |
civiele bescherming bepaalt : « Om de coördinatie van de hulpverlening te vergemakkelijken, kan de minister tot wiens bevoegdheid Binnenlandse Zaken behoren, op initiatief van de gouverneur of van een gemeente en met het akkoord van de betrokken gemeenten, hulpverleningszones creëren waarin de door verschillende openbare brandweerdiensten beschermde grondgebieden bijeengebracht worden. Hij bepaalt de geografische uitgestrektheid ervan. Wanneer de plaatselijke omstandigheden dit vereisen, kan de minister van oordeel zijn dat het grondgebied beschermd door één enkele openbare brandweerdienst op zich een hulpverleningszone vormt. Het beleid inzake de coördinatie van de hulpverlening in de zone wordt bepaald in een overeenkomst die goedgekeurd is door de minister. | civile dispose : « En vue de faciliter la coordination des secours, le ministre qui a l'Intérieur dans ses attributions peut créer, à l'initiative du gouverneur ou d'une commune et avec l'accord des communes concernées, des zones de secours regroupant les territoires protégés par plusieurs services publics d'incendie. Il en fixe l'étendue géographique. Lorsque les circonstances locales le requièrent, le ministre peut considérer que le territoire protégé par un seul service public d'incendie constitue à lui seul une zone de secours. La détermination de la politique de coordination des secours au sein de la zone fait l'objet d'une convention approuvée par le ministre. |
De Koning bepaalt de voorwaarden inzake het creëren en de werking van | Le Roi détermine les conditions de création et de fonctionnement des |
de hulpverleningszones. » | zones de secours. » |
B.2. De verwijzende rechter legt het Hof een vraag voor over de | B.2. Le juge a quo interroge la Cour sur la conformité de cette |
overeenstemming van die bepaling met artikel 6, § 1, VIII, 1°, van de | disposition à l'article 6, § 1er, VIII, 1°, de la loi spéciale de |
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, in | réformes institutionnelles du 8 août 1980, tel qu'il était rédigé |
de versie vóór de wijziging ervan bij de bijzondere wet van 13 juli | avant sa modification par la loi spéciale du 13 juillet 2001 portant |
2001 houdende overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en | transfert de diverses compétences aux régions et communautés, qui |
de gemeenschappen, dat bepaalde : | énonçait : |
« De aangelegenheden bedoeld in artikel 107quater van de Grondwet | « Les matières visées à l'article 107quater de la Constitution |
[huidig artikel 39] zijn : | [actuellement l'article 39] sont : |
[...] | [...] |
VIII. Wat de ondergeschikte besturen betreft : | VIII. En ce qui concerne les pouvoirs subordonnés : |
1° De verenigingen van provincies en van gemeenten tot nut van het | 1° Les associations de provinces et de communes dans un but d'utilité |
algemeen, met uitzondering van het door de wet georganiseerde | publique, à l'exception de la tutelle spécifique en matière de lutte |
specifieke toezicht inzake brandbestrijding; | contre l'incendie, organisée par la loi; |
[...]. » | [...]. » |
B.3. Het voormelde artikel 6, § 1, VIII, 1°, moet worden gelezen in | B.3. L'article 6, § 1er, VIII, 1°, précité doit être lu à la lumière |
het licht van de artikelen 41 en 162 van de Grondwet. | des articles 41 et 162 de la Constitution. |
Naar luid van artikel 41 van de Grondwet, worden de uitsluitend | En vertu de l'article 41 de la Constitution, les intérêts |
gemeentelijke belangen door de gemeenteraden geregeld volgens de | exclusivement communaux sont réglés par les conseils communaux, |
beginselen bij de Grondwet vastgesteld. | d'après les principes établis par la Constitution. |
Die beginselen zijn nader omschreven in artikel 162 van de Grondwet; | Ces principes sont définis à l'article 162 de la Constitution; |
het tweede lid, 2°, van dat artikel herhaalt dat de gemeenteraden | l'alinéa 2, 2°, de cet article répète que les conseils communaux sont |
bevoegd zijn « voor alles wat [...] van gemeentelijk belang is ». | compétents pour « tout ce qui est d'intérêt [...] communal ». |
Artikel 162, vierde lid, bepaalt : | L'article 162, alinéa 4, porte : |
« Ter uitvoering van een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste | « En exécution d'une loi adoptée à la majorité prévue à l'article 4, |
lid, bepaalde meerderheid, regelt het decreet of de in artikel 134 | dernier alinéa, le décret ou la règle visée à l'article 134 règle les |
bedoelde regel de voorwaarden waaronder en de wijze waarop [...] | conditions et le mode suivant lesquels [...] plusieurs communes |
verscheidene gemeenten zich met elkaar kunnen verstaan of zich kunnen verenigen. [...] » | peuvent s'entendre ou s'associer. [...] » |
Die bepalingen kennen de gemeenten dus een recht van initiatief toe om zich te verenigen met het oog op de gezamenlijke behartiging van aangelegenheden van gemeentelijk belang. Krachtens de voormelde bijzondere wet tot hervorming der instellingen komt het de gewestelijke wetgever toe de voorwaarden en de wijze van die samenwerking te regelen. B.4. Om de vraag te beantwoorden moet het Hof in de eerste plaats nagaan of de in het geding zijnde bepaling een algemeen belang regelt voor rekening van de federale overheid, dan wel of zij is goedgekeurd met betrekking tot een aangelegenheid van uitsluitend gemeentelijk belang. De bevoegdheid inzake civiele bescherming blijft een residuaire bevoegdheid van de federale Staat. Met de wet van 31 december 1963 heeft de wetgever de bedoeling gehad een afzonderlijke regeling in te stellen om de hulpverlening op een gebied dat voor de bevolking van wezenlijk belang is, doeltreffend te organiseren. Met de in het geding zijnde bepaling regelt de federale wetgever bijgevolg een aangelegenheid die tot zijn bevoegdheid behoort. Aangezien hij bevoegd is om de civiele bescherming en de organisatie | Ces dispositions accordent donc aux communes un droit d'initiative en vue de s'associer dans le but de gérer en commun des matières relevant de l'intérêt communal. En vertu de la loi spéciale de réformes institutionnelles précitée, il appartient au législateur régional de réglementer les conditions et les modalités de cette collaboration. B.4. Pour répondre à la question, la Cour doit d'abord vérifier si la disposition litigieuse règle un intérêt général pour le compte de l'autorité fédérale ou si elle intervient dans une matière d'intérêt exclusivement communal. La compétence en matière de protection civile reste une compétence résiduelle de l'Etat fédéral. Par la loi du 31 décembre 1963, le législateur a entendu mettre en place un système autonome afin d'organiser efficacement les secours dans un domaine touchant aux intérêts essentiels de la population. Par la disposition litigieuse, le législateur fédéral règle dès lors une matière qui relève de sa compétence. Compétent pour régler la protection civile et l'organisation des secours, il peut en effet |
van de hulpverlening te regelen, kan hij immers de Minister van | déléguer au ministre de l'Intérieur le soin de créer des zones de |
Binnenlandse Zaken ertoe machtigen hulpverleningszones te creëren | secours regroupant les territoires protégés par plusieurs services |
waarin de door verschillende openbare brandweerdiensten beschermde | publics d'incendie. Dans l'exercice de sa compétence, le législateur |
grondgebieden bijeengebracht worden. Bij het uitoefenen van zijn | fédéral peut confier des missions aux autorités décentralisées, |
bevoegdheid kan de federale wetgever opdrachten toevertrouwen aan de | notamment les communes, et régler la manière dont ces missions doivent |
gedecentraliseerde overheden, meer bepaald de gemeenten, en kan hij de | être accomplies. Il n'empiète pas ainsi sur la compétence régionale en |
wijze regelen waarop die opdrachten moeten worden vervuld. Hij maakt | |
op die manier geen inbreuk op de gewestelijke bevoegdheid inzake het | matière d'entente et d'association de communes. |
zich met elkaar verstaan en zich verenigen van gemeenten. | |
B.5. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.5. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 10bis van de wet van 31 december 1963 betreffende de civiele | L'article 10bis de la loi du 31 décembre 1963 sur la protection civile |
bescherming schendt niet artikel 6, § 1, VIII, 1°, van de bijzondere | ne viole pas l'article 6, § 1er, VIII, 1°, de la loi spéciale du 8 |
wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, zoals | |
geredigeerd vóór de wijziging ervan bij de bijzondere wet van 13 juli | août 1980 de réformes institutionnelles, tel qu'il était rédigé avant |
2001 houdende overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en | sa modification par la loi spéciale du 13 juillet 2001 portant |
de gemeenschappen. | transfert de diverses compétences aux régions et communautés. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 8 december 2004. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 8 décembre 2004. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |