← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 48/2003 van 10 april 2003 Rolnummer 2658 In zake : de
vordering tot schorsing van artikel 16 van de wet van 13 december 2002 houdende verschillende wijzigingen
van de kieswetgeving, ingesteld door E. Beysen. H samengesteld
uit voorzitter A. Arts en de rechters-verslaggevers L. Lavrysen en P. Martens, bijgest(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 48/2003 van 10 april 2003 Rolnummer 2658 In zake : de vordering tot schorsing van artikel 16 van de wet van 13 december 2002 houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving, ingesteld door E. Beysen. H samengesteld uit voorzitter A. Arts en de rechters-verslaggevers L. Lavrysen en P. Martens, bijgest(...) | Extrait de l'arrêt n° 48/2003 du 10 avril 2003 Numéro du rôle : 2658 En cause : la demande de suspension de l'article 16 de la loi du 13 décembre 2002 portant diverses modifications en matière de législation électorale, introduite par E. B La Cour d'arbitrage, chambre restreinte, composée du président A. Arts et des juges-rapporteurs(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 48/2003 van 10 april 2003 | Extrait de l'arrêt n° 48/2003 du 10 avril 2003 |
Rolnummer 2658 | Numéro du rôle : 2658 |
In zake : de vordering tot schorsing van artikel 16 van de wet van 13 | En cause : la demande de suspension de l'article 16 de la loi du 13 |
december 2002 houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving, | décembre 2002 portant diverses modifications en matière de législation |
ingesteld door E. Beysen. | électorale, introduite par E. Beysen. |
Het Arbitragehof, beperkte kamer, | La Cour d'arbitrage, chambre restreinte, |
samengesteld uit voorzitter A. Arts en de rechters-verslaggevers L. | composée du président A. Arts et des juges-rapporteurs L. Lavrysen et |
Lavrysen en P. Martens, bijgestaan door de griffier L. Potoms, | P. Martens, assistée du greffier L. Potoms, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de vordering | I. Objet de la demande |
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 6 maart 2003 | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 6 |
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 7 maart | mars 2003 et parvenue au greffe le 7 mars 2003, E. Beysen, demeurant à |
2003, heeft E. Beysen, wonende te 2610 Wilrijk, Dr. Donnyplein 14, een | 2610 Wilrijk, Dr. Donnyplein 14, a introduit une demande de suspension |
vordering tot schorsing ingesteld van artikel 16 van de wet van 13 | de l'article 16 de la loi du 13 décembre 2002 portant diverses |
december 2002 houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving | modifications en matière de législation électorale (publiée au |
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 10 januari 2003). | Moniteur belge du 10 janvier 2003). |
Bij hetzelfde verzoekschrift is eveneens beroep tot vernietiging van | Par la même requête, l'annulation de la même disposition législative |
dezelfde wetgevende bepaling ingesteld. | est également demandée. |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Artikel 16 van de wet van 13 december 2002 houdende verschillende | B.1. L'article 16 de la loi du 13 décembre 2002 portant diverses |
wijzigingen van de kieswetgeving bepaalt dat in titel IV van het | modifications en matière de législation électorale dispose qu'il est |
Kieswetboek een hoofdstuk IVbis wordt ingevoegd, dat artikel 165bis | inséré dans le titre IV du Code électoral un chapitre IVbis comprenant |
omvat, luidend als volgt : | l'article 165bis , rédigé comme suit : |
« HOOFDSTUK IVbis . - Gemeenschappelijke bepaling voor de | « CHAPITRE IVbis . - Disposition commune à la répartition des sièges |
zetelverdeling voor de verkiezing van de Kamer van | pour l'élection de la Chambre des représentants, qu'il y ait ou non |
volksvertegenwoordigers, ongeacht of er lijstenverbinding is, en van de Senaat. | groupement de listes, et du Sénat |
Art. 165bis . - Worden enkel toegestaan voor de zetelverdeling : | Art. 165bis . - Sont seules admises à la répartition des sièges : |
1o voor de verkiezing van de Kamer van volksvertegenwoordigers : | 1o pour l'élection de la Chambre des représentants : |
a) de lijsten die minstens 5 % van het algemeen totaal van de geldig | a) les listes qui ont obtenu au moins 5 % du total général des votes |
uitgebrachte stemmen in de kieskring behaald hebben, zonder afbreuk te | valablement exprimés dans la circonscription électorale, sans |
doen aan wat in b) en c) bepaald wordt voor de kieskringen | préjudice de ce qui est prévu aux b) et c) pour les circonscriptions |
Brussel-Halle-Vilvoorde en Leuven; | électorales de Bruxelles-Hal-Vilvorde et de Louvain; |
b) de lijsten van Franssprekende kandidaten die in de kieskring | b) les listes de candidats d'expression française qui ont obtenu dans |
Brussel-Halle-Vilvoorde minstens 5 % van het algemeen totaal van de | la circonscription électorale de Bruxelles-Hal-Vilvorde, au moins 5 % |
geldig uitgebrachte stemmen ten gunste van al deze lijsten behaald | du total général des votes valablement exprimés en faveur de |
hebben; | l'ensemble de ces listes; |
c) de lijsten van Nederlandssprekende kandidaten en de lijsten van | c) les listes de candidats d'expression néerlandaise et les listes de |
candidats qui ont obtenu dans la circonscription électorale de | |
kandidaten die in de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde en in de | Bruxelles-Hal-Vilvorde et dans la circonscription électorale de |
kieskring Leuven, minstens 5 % van het algemeen totaal van de geldig | Louvain, au moins 5 % du total général des votes valablement exprimés |
uitgebrachte stemmen ten gunste van al deze lijsten behaald hebben. | en faveur de l'ensemble de ces listes. |
2o voor de verkiezing van de Senaat, de lijsten die minstens 5 % van | 2o pour l'élection du Sénat, les listes qui ont obtenu au moins 5 % du |
het algemeen totaal van de geldig uitgebrachte stemmen ten gunste van | total général des votes valablement exprimés en faveur des listes |
de lijsten die voorgedragen zijn voor het Nederlandse kiescollege of | présentées pour le collège électoral français ou le collège électoral |
het Franse kiescollege, naargelang van het geval, behaald hebben. » | néerlandais, selon le cas. » |
B.2. In het arrest nr. 30/2003 van 26 februari 2003 was het Hof van | B.2. Dans l'arrêt no 30/2003 du 26 février 2003, la Cour a jugé que |
oordeel dat aan de voorwaarden voor de schorsing is voldaan in zoverre | les conditions de la suspension étaient remplies en tant que les |
de bestreden bepalingen van de wet van 13 december 2002 tot wijziging | dispositions attaquées de la loi du 13 décembre 2002 « modifiant le |
van het Kieswetboek evenals zijn bijlage, en van de wet van 13 | Code électoral ainsi que son annexe » et de la loi du 13 décembre 2002 |
december 2002 houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving | « portant diverses modifications en matière de législation électorale |
betrekking hebben op de organisatie van de verkiezingen voor de Kamer | » portent sur l'organisation de l'élection de la Chambre des |
van volksvertegenwoordigers in de kieskringen Brussel-Halle-Vilvoorde | représentants dans les circonscriptions électorales de |
en Leuven en op de lijstenverbinding tussen Franstalige lijsten die | Bruxelles-Hal-Vilvorde et de Louvain et sur l'apparentement des listes |
zijn voorgedragen in de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde en lijsten | francophones présentées dans la circonscription électorale de |
Bruxelles-Hal-Vilvorde et des listes déposées dans la circonscription | |
neergelegd in de kieskring Waals-Brabant. | électorale du Brabant wallon. |
Bijgevolg heeft het Hof onder meer artikel 16 van de laatstvermelde | La Cour a par conséquent suspendu notamment l'article 16 de cette |
wet geschorst in zoverre het voor de verkiezingen van de Kamer van | dernière loi en tant qu'il s'applique aux circonscriptions électorales |
volksvertegenwoordigers van toepassing is op de kieskringen | de Bruxelles-Hal-Vilvorde, Louvain et Nivelles, pour l'élection de la |
Brussel-Halle-Vilvoorde, Leuven en Nijvel. | Chambre des représentants. |
B.3. Ten aanzien van de draagwijdte van de schorsing oordeelde het Hof | B.3. S'agissant de la portée de la suspension, la Cour a jugé dans |
in het voormelde arrest (B.24, tweede alinea) : | l'arrêt précité (B.24, alinéa 2) : |
« Aangezien de gevolgen van een schorsing voor de duur ervan dezelfde | « Les effets d'une suspension étant, pour la durée de celle-ci, les |
zijn als die van een vernietiging, volgt hieruit dat, behoudens | mêmes que ceux d'une annulation, il s'ensuit que, sauf intervention du |
optreden van de wetgever, in de provincies Vlaams-Brabant en | législateur, dans les provinces du Brabant flamand et du Brabant |
Waals-Brabant en in het administratief arrondissement | |
Brussel-Hoofdstad de eerstvolgende Kamerverkiezingen niet anders | wallon et dans l'arrondissement administratif de Bruxelles-Capitale, |
kunnen plaatsvinden dan op grond van de bepalingen zoals die van | les prochaines élections pour la Chambre ne pourront avoir lieu que |
toepassing waren vóór de wijziging ervan door de bestreden wetten, met | sur la base des dispositions qui étaient applicables avant d'être |
uitzondering van de regeling betreffende de gelijktijdige | modifiées par les lois entreprises, exception faite pour la règle |
kandidaatstelling voor de Kamer en de Senaat vervat in het nieuwe | relative à la candidature simultanée pour la Chambre et le Sénat |
artikel 118, laatste lid, 1o, van het Kieswetboek, die onafhankelijk | contenue dans le nouvel article 118, dernier alinéa, 1o, du Code |
is van de gevolgen van de schorsing. Met andere woorden, behoudens | électoral, qui est indépendante de l'effet de la suspension. En |
d'autres termes, sauf intervention du législateur, les prochaines | |
optreden van de wetgever, zullen de komende Kamerverkiezingen, wat de | élections pour la Chambre auront lieu, s'agissant de l'ancienne |
vroegere provincie Brabant betreft, plaatshebben in elk van de vóór de | province de Brabant, dans chacune des circonscriptions électorales |
bestreden wetten bestaande kieskringen - de kieskringen Leuven, | existant avant les lois entreprises - les circonscriptions électorales |
Brussel-Halle-Vilvoorde en Nijvel - en op grond van de vóór de | de Louvain, de Bruxelles-Hal-Vilvorde et de Nivelles - et sur la base |
bestreden wetten bestaande wetsbepalingen, hetgeen onder meer inhoudt | des dispositions législatives antérieures aux lois entreprises, ce qui |
de mogelijkheid van verbinding tussen lijsten hetzij ingediend in de | implique notamment la possibilité de groupement entre listes déposées |
kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde en in de kieskring Leuven, hetzij | soit dans la circonscription électorale de Bruxelles-Hal-Vilvorde et |
ingediend in de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde en in de kieskring | dans la circonscription électorale de Louvain, soit dans la |
Nijvel, alsook de niet-toepassing van de bij de bestreden wetten | circonscription électorale de Bruxelles-Hal-Vilvorde et dans la |
ingevoerde kiesdrempel in elk van de drie voormelde kieskringen. Wat | circonscription électorale de Nivelles, ainsi que la non-application, |
dans chacune des trois circonscriptions électorales précitées, du | |
de bepaling van de taalgroep van de leden van de Kamer van | seuil électoral instauré par les lois entreprises. Pour ce qui est de |
volksvertegenwoordigers verkozen in de kieskring | la détermination du groupe linguistique des membres de la Chambre des |
Brussel-Halle-Vilvoorde betreft, blijft de vroegere regeling van | représentants élus dans la circonscription électorale de |
Bruxelles-Hal-Vilvorde, la réglementation antérieure reste applicable. | |
toepassing. » | » |
B.4. In het arrest nr. 30/2003 van 26 februari 2003 heeft het Hof zich | B.4. Dans l'arrêt no 30/2003 du 26 février 2003, la Cour a aussi |
eveneens uitgesproken over een middel gericht tegen de bestreden | statué sur un moyen dirigé contre la disposition attaquée et pris de |
bepaling, afgeleid uit een schending van de artikelen 10 en 11 van de | la violation des articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non |
Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 62, 63 en | avec ses articles 62, 63 et 68, avec l'article 3 du Premier Protocole |
68 van de Grondwet, met artikel 3 van het Eerste Aanvullend Protocol | additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme et avec |
bij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en met artikel 14 | l'article 14 de cette Convention, en ce qu'est instauré un seuil |
van dat Verdrag, doordat een kiesdrempel van vijf procent wordt | |
ingevoerd (B.20 tot B.22). | électoral de cinq pour cent (B.20 à B.22). |
B.5. De verzoeker voert in een eerste middel aan dat de bestreden | B.5. La partie requérante fait valoir, dans un premier moyen, que la |
disposition attaquée, après sa suspension partielle, crée une | |
bepaling, na de gedeeltelijke schorsing, een verschil in behandeling | différence de traitement entre les électeurs et candidats des |
invoert tussen de kiezers en kandidaten van de kieskringen | circonscriptions électorales de Bruxelles-Hal-Vilvorde, Louvain et |
Brussel-Halle-Vilvoorde, Leuven en Nijvel, waar voor de komende | Nivelles, dans lesquelles il n'existe pas de seuil électoral pour les |
Kamerverkiezingen geen kiesdrempel geldt, en die van de andere | prochaines élections de la Chambre des représentants, et les électeurs |
et candidats des autres circonscriptions électorales, dans lesquelles | |
kieskringen, waar voor de komende Kamerverkiezingen wel een | ce seuil électoral existe pour les prochaines élections de la Chambre |
kiesdrempel geldt. Dat verschil in behandeling zou niet in | des représentants. Cette différence de traitement ne serait pas |
overeenstemming zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.6. In het tweede middel voert de verzoeker aan dat de bestreden | B.6. Dans le deuxième moyen, la partie requérante fait valoir que la |
bepaling een schending inhoudt van de artikelen 10 en 11, al dan niet | disposition attaquée viole les articles 10 et 11, combinés ou non avec |
in samenhang gelezen met artikel 62, tweede lid, en artikel 63, §§ 2 | l'article 62, alinéa 2, et avec l'article 63, §§ 2 et 3, de la |
en 3, van de Grondwet en met artikel 25 van het Internationaal Verdrag | Constitution et avec l'article 25 du Pacte international relatif aux |
inzake burgerrechten en politieke rechten, doordat een kiesdrempel | droits civils et politiques, en ce qu'un seuil électoral est instauré |
qui aura pour effet que dans plusieurs circonscriptions électorales, | |
wordt ingevoerd, waardoor in meerdere kieskringen voor de Kamer | pour l'élection de la Chambre des représentants, des partis ou des |
partijen of kandidaten geen zetel zullen behalen, ook al behalen zij | candidats n'obtiendront pas de siège, même s'ils atteignent le |
de uit het grondwettelijk systeem voortvloeiende kiesdeler, en al | diviseur électoral découlant du système constitutionnel, et alors que, |
zullen partijen of kandidaten in andere kieskringen met een | dans d'autres circonscriptions électorales, d'autres partis ou |
gelijkaardig aantal stemmen wel een zetel kunnen behalen. | candidats pourront obtenir un siège avec un nombre de voix similaire. |
B.7. De grieven van de verzoeker slaan ogenschijnlijk op een bepaling | B.7. Les griefs du requérant visent en apparence une disposition de la |
van de bestreden wet, maar in werkelijkheid slaan zij op bepaalde | loi attaquée mais portent, en réalité, sur certains effets de l'arrêt |
gevolgen van het arrest nr. 30/2003 van 26 februari 2003. Zij strekken | no 30/2003 du 26 février 2003. Ils tendent ainsi à demander à la Cour |
bijgevolg ertoe het Hof te verzoeken terug te komen op de gevolgen van | de revenir sur les effets d'un arrêt statuant sur une demande de |
een arrest gewezen op een vordering tot schorsing in afwachting van | suspension, dans l'attente de l'arrêt qui sera prononcé sur le recours |
het arrest over het beroep tot vernietiging in dezelfde zaak. | en annulation dans la même affaire. |
De bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof voorziet niet | La loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage ne prévoit |
in een dergelijke mogelijkheid. | pas une telle possibilité. |
Op grond van het bepaalde in artikel 25, eerste lid, van diezelfde | |
bijzondere wet, dient het Hof trouwens uitspraak te doen over de | Du reste, l'article 25, alinéa 1er, de la même loi spéciale a pour |
hoofdvordering in de zaak die aanleiding gaf tot het arrest nr. | effet que la demande principale de l'affaire dans laquelle a été rendu |
30/2003 van 26 februari 2003 binnen de drie maanden na de uitspraak | l'arrêt no 30/2003 du 26 février 2003 doit être tranchée par la Cour |
van dat schorsingsarrest. | dans les trois mois du prononcé de cet arrêt de suspension. |
B.8. In tegenstelling tot wat de verzoeker aanvoert, heeft een arrest | B.8. Contrairement à ce que prétend la partie requérante, l'arrêt qui |
dat een vordering tot schorsing van een wetgevende norm inwilligt | suspend une norme législative est revêtu de l'autorité de chose jugée |
gezag van gewijsde erga omnes , zij het dat dit slechts voorlopig | erga omnes , même si ce n'est que de manière provisoire, jusqu'à ce |
geldt tot het arrest op het beroep tot vernietiging is gewezen of tot | que l'arrêt statuant sur le recours en annulation ait été rendu ou que |
de termijn van drie maanden is verstreken na de uitspraak van het | le délai de trois mois à dater du prononcé de l'arrêt ordonnant la |
arrest dat de schorsing beveelt. De in B.3 in herinnering gebrachte | suspension soit écoulé. Le considérant rappelé au B.3 ci-dessus et le |
overweging en het dictum van het arrest nr. 30/2003 zijn onlosmakelijk | dispositif de l'arrêt no 30/2003 sont indissociablement liés. |
verbonden. Het Hof stelt overigens vast dat de verzoekende partij het Hof in | La Cour constate par ailleurs que la partie requérante lui demande en |
werkelijkheid vraagt te oordelen over een weigering van de wetgever | réalité de censurer un refus du législateur de faire disparaître, |
om, na het voormelde arrest, het bestreden verschil in behandeling | après l'arrêt précité, la différence de traitement attaquée. Il |
ongedaan te maken. Daaruit volgt dat de vordering tot schorsing niet | s'ensuit que la demande de suspension n'est pas dirigée contre une des |
is gericht tegen een van de normen waarvan het Hof kennis kan nemen | normes dont la Cour peut connaître en vertu de l'article 1er, alinéa 1er, |
krachtens artikel 1, eerste lid, van de bijzondere wet van 6 januari | de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. |
1989 op het Arbitragehof. | De même, contrairement à ce que soutient la partie requérante, il |
In tegenstelling tot wat de verzoeker aanvoert, blijkt uit het | ressort de l'arrêt précité (B.20 à B.22) que la Cour a pris en |
voormelde arrest (B.20 tot B.22) dat het Hof de artikelen 10 en 11 van | considération les articles 10 et 11 de la Constitution combinés |
de Grondwet in samenhang met onder meer artikel 63 van de Grondwet in | notamment avec l'article 63 de celle-ci. |
aanmerking heeft genomen. | |
B.9. Ten aanzien van de vraag van de verzoeker om te worden gehoord, | B.9. Quant à la demande de la partie requérante d'être entendue, la |
merkt het Hof op dat de conclusies van de rechters-verslaggevers niet | Cour observe que les conclusions des juges-rapporteurs n'ont d'autre |
verder reiken dan de mededeling aan de verzoeker van het bestaan van | objet que de notifier à la partie requérante l'existence d'un problème |
een probleem van klaarblijkelijke onontvankelijkheid, onbevoegdheid of | manifeste d'irrecevabilité, d'incompétence ou de manque de fondement. |
ongegrondheid. De artikelen 69 tot 73 van de bijzondere wet van 6 | Les articles 69 à 73 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, qui règlent |
januari 1989, die de voorafgaande rechtspleging voor het Hof regelen, | la procédure préliminaire devant la Cour, ne prévoient pas l'audition |
voorzien niet in het horen van de verzoeker op een openbare terechtzitting. De mogelijkheid waarover de verzoeker beschikt om zijn standpunt ten aanzien van het opgeworpen probleem in een memorie met verantwoording uiteen te zetten, waarborgt op voldoende wijze het tegensprekelijk karakter van de procedure. Bijgevolg kan niet worden ingegaan op het verzoek om te worden gehoord. B.10. Hieruit volgt dat de vordering tot schorsing klaarblijkelijk onontvankelijk is. Om die redenen, het Hof, beperkte kamer, met eenparigheid van stemmen uitspraak doende, | de la partie requérante au cours d'une audience publique. La possibilité dont dispose la partie requérante d'exposer, dans un mémoire justificatif, son point de vue quant au problème soulevé garantit à suffisance le caractère contradictoire de la procédure. Il ne peut dès lors être fait droit à la demande de la partie requérante d'être entendue. B.10. Il s'ensuit que l'irrecevabilité de la demande de suspension est manifeste. Par ces motifs, la Cour, chambre restreinte, statuant à l'unanimité des voix, |
verwerpt de vordering tot schorsing. | rejette la demande de suspension. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 10 april 2003. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 10 avril 2003. |
De griffier, | Le greffier, |
L. Potoms. | L. Potoms. |
De voorzitter, | Le président, |
A. Arts. | A. Arts. |