← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 139/2002 van 9 oktober 2002 Rolnummer 2166 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 58, § 2, van het decreet van het Waalse Gewest van 5 juli 1985
met betrekking tot de afvalstoffen en artikel 58, § 3 Het
Arbitragehof, samengesteld uit rechter L. François, waarnemend voorzitter, en voorzitter A.(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 139/2002 van 9 oktober 2002 Rolnummer 2166 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 58, § 2, van het decreet van het Waalse Gewest van 5 juli 1985 met betrekking tot de afvalstoffen en artikel 58, § 3 Het Arbitragehof, samengesteld uit rechter L. François, waarnemend voorzitter, en voorzitter A.(...) | Extrait de l'arrêt n° 139/2002 du 9 octobre 2002 Numéro du rôle : 2166 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 58, § 2, du décret de la Région wallonne du 5 juillet 1985 relatif aux déchets, et l'article 58, § La Cour d'arbitrage, composée du juge L. François, faisant fonction de président, et du préside(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 139/2002 van 9 oktober 2002 | Extrait de l'arrêt n° 139/2002 du 9 octobre 2002 |
Rolnummer 2166 | Numéro du rôle : 2166 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 58, § 2, van het decreet | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 58, § 2, du |
van het Waalse Gewest van 5 juli 1985 met betrekking tot de | décret de la Région wallonne du 5 juillet 1985 relatif aux déchets, et |
afvalstoffen en artikel 58, § 3, van het decreet van het Waalse Gewest | |
van 27 juni 1996 betreffende de afvalstoffen, gesteld door de | l'article 58, § 3, du décret de la Région wallonne du 27 juin 1996 |
Correctionele Rechtbank te Charleroi. | relatif aux déchets, posée par le Tribunal correctionnel de Charleroi. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit rechter L. François, waarnemend voorzitter, en | composée du juge L. François, faisant fonction de président, et du |
voorzitter A. Arts, en de rechters R. Henneuse, M. Bossuyt, A. Alen, | président A. Arts, et des juges R. Henneuse, M. Bossuyt, A. Alen, |
J.-P. Snappe en E. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y. | J.-P. Snappe et E. Derycke, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, |
Dutilleux, onder voorzitterschap van rechter L. François, | présidée par le juge L. François, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag | I. Objet de la question préjudicielle |
Bij vonnis van 8 november 1999 in zake : | Par jugement du 8 novembre 1999 en cause : |
- het openbaar ministerie en de n.v. Monceau Zolder tegen J.-F. Lekki | - du ministère public et de la s.a. Monceau Zolder contre J.-F. Lekki |
en S. Lekki; | et S. Lekki; |
- het openbaar ministerie en het Waalse Gewest tegen S. Lekki en J.-F. | - du ministère public et de la Région wallonne contre S. Lekki et |
Lekki; | J.-F. Lekki; |
- het Waalse Gewest en de gemeente Montigny-le-Tilleul tegen S. Lekki | - de la Région wallonne et de la commune de Montigny-le-Tilleul contre |
en anderen, | S. Lekki et autres, |
waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op | |
26 april 2001, heeft de Correctionele Rechtbank te Charleroi de | dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 26 |
avril 2001, le Tribunal correctionnel de Charleroi a posé la question | |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | préjudicielle suivante : |
« Schenden de bepalingen van de artikelen 58, § 2, van het decreet van | « Les dispositions contenues dans les articles 58, § 2, du décret du |
de Waalse Gewestraad van 5 juli 1985 [met betrekking tot de | Conseil régional wallon du 5 juillet 1985 [relatif aux déchets] et 58, |
afvalstoffen] en 58, § 3, van het Waalse decreet van 27 juni 1996 | § 3, du décret wallon du 27 juin 1996 [relatif aux déchets] ne |
[betreffende de afvalstoffen] de regels die door of krachtens de | violent-elles pas les règles qui sont établies par la Constitution ou |
Grondwet zijn vastgesteld voor het bepalen van de onderscheiden | en vertu de celle-ci pour déterminer les compétences respectives de |
bevoegdheid van de Staat, de gemeenschappen en de gewesten niet ? » | l'Etat, des communautés et des régions ? » |
(...) | (...) |
IV. In rechte | IV. En droit |
(...) | (...) |
De in het geding zijnde bepalingen | Les dispositions en cause |
B.1. De verwijzende rechter legt artikel 58, § 2, van het decreet van | B.1. Le juge a quo soumet au contrôle de la Cour l'article 58, § 2, du |
het Waalse Gewest van 5 juli 1985 en artikel 58, § 3, van het decreet | décret de la Région wallonne du 5 juillet 1985 et l'article 58, § 3, |
van het Waalse Gewest van 27 juni 1996, allebei betreffende | du décret de la Région wallonne du 27 juin 1996, tous deux relatifs |
afvalstoffen, ter toetsing aan het Hof voor. | aux déchets. |
Artikel 58 van het decreet van 5 juli 1985 - waarvan enkel paragraaf 2 | L'article 58 du décret du 5 juillet 1985 - dont seul le paragraphe 2 |
in het geding is - bepaalde : | est en cause - disposait : |
« § 1. In geval van overtreding van de artikelen 15, 18 en 19, kan de | « § 1er. En cas d'infraction aux articles 15, 18 et 19, le juge peut |
rechter de dader, afgezien van de in de voorgaande artikelen voorziene straffen, veroordelen tot : 1° het uitvoeren van de maatregelen die hij voorschrijft met het oog op het beschermen van de buren of het leefmilieu tegen de veroorzaakte overlast. De rechter kan uitdrukkelijk het uitvoeren van werken gelasten die ertoe bestemd zijn de overlast te verminderen, te doen verminderen of te doen ophouden of de toegang tot de plaatsen te beletten; 2° het verbieden van iedere opslagplaats of gekontroleerde stortplaats tijdens de duur die hij bepaalt, op de plaats waar de overtreding zich heeft voorgedaan; 3° de publicatie van het gerechtelijke besluit in de pers op kosten van de veroordeelde, volgens de modaliteiten die de rechter ter kennis brengt. | condamner le délinquant outre les peines prévues aux articles précédents : 1° à exécuter des mesures qu'il prescrit pour protéger les voisins ou l'environnement des nuisances causées. Le juge peut enjoindre d'ordonner l'accomplissement de travaux destinés à réduire, faire réduire ou faire cesser les nuisances ou empêcher l'accès aux lieux; 2° à l'interdiction de tout dépôt ou décharge contrôlée, pendant la durée qu'il détermine, à l'endroit où l'infraction s'est produite; 3° à la publication de la décision judiciaire dans la presse, aux frais du condamné, selon les modalités que le juge indique. |
§ 2. In geval van overtredingen van de artikelen 15, 18 en 19, moet de | § 2. En cas d'infractions aux articles 15, 18 et 19, le juge doit |
rechter gelasten dat de afvalstoffen worden opgeruimd en dat de | ordonner que les déchets soient éliminés et les lieux remis en état. |
plaatsen weer in orde worden gebracht. Hij zal de Dienst van de | |
afvalstoffen met de uitvoering van deze verplichtingen kunnen belasten | Il pourra charger l'Office des déchets d'exécuter ces obligations aux |
op risico en kosten van de veroordeelde. De veroordeelde zal kunnen worden gedwongen tot de terugbetaling van de kosten aan de hand van een eenvoudige door de Dienst opgestelde staat en door de rechter der beslagenen uitvoerbaar verklaard. § 3. Degene die, veroordeeld krachtens § 1 en § 2, niet binnen de voorgeschreven termijn de door de rechter opgelegde verplichtingen uitvoert of de verboden schendt die bedoelde rechter uitvaardigt of zich tegen de ambtshalve maatregelen verzet die hij voorschrijft, kan worden gestraft met een straf van zes maanden tot vijf jaar gevangenisstraf en een boete van duizend frank tot vijfhonderdduizend frank of met slechts één van deze straffen. In geval van niet-uitvoering van de door de rechter voorgeschreven verplichtingen krachtens § 1, 1°, verzekert de Dienst van de afvalstoffen hiervan de uitvoering en vordert de kosten ervan terug zoals in § 2 staat aangegeven. § 4. De griffier van het burgerlijke of strafrechterlijke gerecht betekent aan de door de Deelregering aangewezen ambtenaar een afschrift van de dagvaardingen om te verschijnen met betrekking tot de | risques et aux frais du condamné. Le condamné pourra être contraint au remboursement des frais sur simple état dressé par l'Office, rendu exécutoire par le juge des saisies. § 3. Celui qui, condamné en vertu du § 1er et du § 2, n'exécute pas dans le délai prescrit, les obligations imposées par le juge ou enfreint les interdictions qu'il établit, ou s'oppose aux mesures d'office qu'il prescrit peut être puni d'une peine de six mois à cinq ans d'emprisonnement et d'une amende de mille francs à cinq cent mille francs ou à une de ces peines seulement. En cas d'inexécution des obligations prescrites par le juge en vertu du § 1er, 1°, l'Office des déchets en assure l'exécution et en récupère les frais comme indiqué au § 2. § 4. Le greffier de la juridiction civile ou pénale notifie au fonctionnaire désigné par l'Exécutif copie des citations à comparaître |
in § 1 en § 2 beoogde overtredingen voor het gerecht dat over de | relatives à des infractions visées au § 1er et au § 2 devant les |
inhoud van de zaak uitspraak doet. | juridictions de fond. |
§ 5. De vonnissen waarin onderhavig artikel wordt toegepast, worden | § 5. Les jugements où il est fait application du présent article sont |
aan de Dienst van de afvalstoffen betekend door de griffier van het | notifiés à l'Office des déchets par le greffier de la juridiction en |
gerecht en tegelijkertijd aan de veroordeelde. » | même temps qu'au condamné. » |
Artikel 58, waarvan enkel paragraaf 3 in het geding is, van het | |
decreet van 27 juni 1996 - dat (bij artikel 65) het voormelde decreet | Le décret du 27 juin 1996 - lequel abroge (article 65) le décret |
van 5 juli 1985 opheft - luidt : | précité du 5 juillet 1985 - dispose en son article 58, dont seul le |
paragraphe 3 est en cause : | |
« § 1. In geval van overtreding van de artikelen 7, § 1, § 2 en § 5, | « § 1. En cas d'infraction aux articles 7, § 1er, § 2 et § 5, 10, 11, |
10, 11, 39, § 4, 42, 43 en 47 van dit decreet (en van de maatregelen | 39, § 4, 42, 43 et 47 du présent décret (et aux mesures prises pour |
voor de uitvoering ervan) kan de rechter de overtreder, naast de in de | leur exécution), le juge peut condamner le délinquant, outre les |
vorige artikelen bedoelde straffen : | peines prévues aux articles précédents : |
1° veroordelen tot het uitvoeren van de maatregelen die hij | 1° à exécuter des mesures qu'il prescrit pour protéger les voisins ou |
voorschrijft om de aanwonende bevolking of het milieu tegen de | l'environnement des nuisances causées. Le juge peut ordonner |
veroorzaakte hinder te beschermen. De rechter kan de uitvoering van de | l'accomplissement de travaux destinés à réduire, faire réduire ou |
nodige werken bevelen om de hinder te beperken of er een einde aan te | faire cesser les nuisances ou empêcher l'accès aux lieux; |
maken, of de toegang tot de site ontzeggen; | 2° à l'interdiction de toute exploitation, pendant la durée qu'il |
2° voor de door hem bepaalde duur alle exploitatie verbieden op de | détermine, à l'endroit où l'infraction s'est produite; |
site waar de overtreding werd begaan; | 3° à l'interdiction à titre temporaire ou définitif de l'exercice de |
3° elke activiteit inzake afvalbeheer tijdelijk of definitief | toute activité en matière de gestion des déchets; |
verbieden; 4° de kosten laten dragen, volgens de door hem bepaalde modaliteiten, | 4° à la publication de la décision judiciaire dans la presse, aux |
van de bekendmaking van de rechterlijke beslissing in de pers. | frais du condamné, selon les modalités que le juge indique. |
§ 2. In afwijking van § 1 gelast de rechter de bekendmaking van de beslissing systematisch op kosten van de veroordeelde en volgens de modaliteiten die hij bepaalt in geval van veroordeling bedoeld in artikel 56. § 3. Op verzoek van de Regering of, bij machtiging, van de ambtenaar die het gewestelijk bestuur leidt, gelast de rechter daarenboven de verwijdering van de afvalstoffen en de sanering van de site op kosten van de veroordeelde, hetzij door de veroordeelde zelf, volgens de voorschriften van de Dienst, hetzij door de aangewezen persoon (personen). In dit geval wordt het bedrag van de kosten, op overleggen van een gewone staat door de Dienst, terugbetaald na uitvoering van de werken of naar gelang de uitvoering ervan. Deze staat wordt uitvoerbaar verklaard. Het vonnis geldt in voorkomend geval als milieuvergunning voor afvalverwijdering in de zin van het decreet van 11 maart 1999 betreffende de milieuvergunning en als stedebouwkundige vergunning in de zin van artikel 84, § 1, van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedebouw en patrimonium. | § 2. Par dérogation au § 1er, le juge ordonne systématiquement la publication de la décision aux frais du condamné et selon les modalités qu'il fixe en cas de condamnation visée à l'article 56. § 3. En outre, le juge ordonne, à la demande du Gouvernement ou, sur délégation, du fonctionnaire dirigeant l'administration régionale, que les déchets soient éliminés et les lieux remis en état, soit par le condamné lui-même conformément aux instructions de l'Office, soit par la ou les personnes désignées, et ce, aux frais du condamné. Dans ce cas, le remboursement des frais interviendra, lorsque les travaux auront été exécutés ou au fur et à mesure de leur exécution, sur simple état dressé par l'Office. Cet état aura force exécutoire. Le jugement vaut, s'il échet, (permis d'environnement pour l)'élimination des déchets au sens du présent décret et (permis d'urbanisme au sens de l'article 84, § 1er), du Code wallon de l'aménagement du territoire, de l'urbanisme et du patrimoine, pour la personne visée au jugement. |
§ 4. De rechter gelast de veroordeelde binnen acht dagen op één van de | § 4. Le juge ordonne que le condamné fournisse, sous peine |
in artikel 13 bedoelde wijzen de Dienst een zekerheid te bezorgen, op | d'astreinte, dans les huit jours une sûreté au bénéfice de l'Office, |
straffe van dwangsom. Het bedrag van de zekerheid is gelijk aan het | suivant les modalités de l'article 13, à concurrence d'un montant égal |
bedrag van de geraamde kosten van de opgelegde maatregelen. | au coût estimé des mesures ordonnées. |
§ 5. De krachtens § 1 en § 3 veroordeelde persoon die de door de | § 5. Celui qui, condamné en vertu du § 1er et du § 3, n'exécute pas, |
rechter opgelegde verplichtingen niet binnen de voorgeschreven termijn | |
nakomt of de door hem uitgevaardigde verboden schendt of zich tegen de | dans le délai prescrit, les obligations imposées par le juge, ou |
maatregelen verzet die hij ambtshalve oplegt, is strafbaar met een | enfreint les interdictions qu'il établit, ou s'oppose aux mesures |
gevangenisstraf van zes maanden à vijf jaar en met een geldboete van | d'office qu'il prescrit peut être puni d'une peine de six mois à cinq |
1.000 à 500.000 frank, of met één van deze straffen. Bij niet-nakoming | ans d'emprisonnement et d'une amende de 1 000 francs à 500 000 francs |
van de krachtens § 1, 1°, door de rechter opgelegde verplichtingen | ou d'une de ces peines seulement. En cas d'inexécution des obligations |
zorgt de Dienst voor de nakoming ervan en recupereert hij de kosten | prescrites par le juge en vertu du § 1er, 1°, l'Office en assure |
ervan, zoals bepaald in § 3. | l'exécution et en récupère les frais comme indiqué au § 3. |
§ 6. De griffier van de burgerlijke rechtbank of van het strafgerecht | § 6. Le greffier de la juridiction civile ou pénale notifie au |
bezorgt de ambtenaar die het bestuur leidt, een afschrift van de | fonctionnaire dirigeant l'administration copie des requêtes ou des |
verzoekschriften of van de dagvaardingen voor het gerecht wegens de in | citations à comparaître relatives à des infractions visées au § 1er et |
§ 1 en § 5 bedoelde overtredingen, zowel in eerste aanleg als in hoger | au § 5 devant les juridictions de fond, aussi bien en première |
beroep. | instance qu'en appel. |
§ 7. De vonnissen en arresten waarop dit artikel betrekking heeft, | § 7. Les jugements et arrêts où il est fait application du présent |
worden door de griffier van het gerecht tegelijkertijd aan het | article sont notifiés à l'administration régionale par le greffier de |
gewestelijk bestuur en aan de veroordeelde betekend. » | la juridiction en même temps qu'au condamné. » |
B.2. Uit de prejudiciële vraag blijkt dat het Hof wordt ondervraagd | B.2. Il ressort de la question préjudicielle que la Cour est |
over de naleving door de decreetgever van de bevoegdheidverdelende | interrogée sur le respect par le législateur décrétal des règles |
regels, in zoverre de in het geding zijnde bepalingen de Waalse | répartitrices de compétences, en ce que les dispositions en cause |
Regering - of, bij machtiging, de ambtenaar die het gewestelijk | habiliteraient le Gouvernement wallon - ou sur délégation, le |
bestuur leidt - ertoe zouden machtigen voor de strafgerechten | fonctionnaire dirigeant l'administration régionale - à intervenir |
vrijwillig tussen te komen teneinde de verwijdering van de | volontairement devant les juridictions pénales aux fins d'obtenir |
afvalstoffen en het herstel van de plaats in zijn vroegere toestand te | l'élimination des déchets et la remise en état des lieux. |
verkrijgen. | Quant au fond |
Ten gronde B.3.1. Krachtens artikel 6, § 1, II, 2°, van de bijzondere wet van 8 | B.3.1. En vertu de l'article 6, § 1er, II, 2°;, de la loi spéciale du |
augustus 1980 tot hervorming der instellingen, zoals het van kracht | 8 août 1980 de réformes institutionnelles, tel qu'il était en vigueur |
was op het ogenblik van de aanneming van het decreet van 5 juli 1985, | lors de l'adoption du décret du 5 juillet 1985, les régions étaient |
waren de gewesten bevoegd om « de ophaling en verwerking van afvalstoffen » te regelen. | compétentes pour régler « l'enlèvement et le traitement des déchets ». |
Sinds de wijziging ervan bij de wetten van 8 augustus 1988 en 16 juli | Depuis sa modification par les lois du 8 août 1988 et du 16 juillet |
1993 verleent diezelfde bijzondere bepaling, zoals ze van kracht was | 1993, cette même disposition spéciale, telle qu'elle était en vigueur |
op het ogenblik van de aanneming van het decreet van 27 juni 1996, de | lors de l'adoption du décret du 27 juin 1996, confère aux régions la |
gewesten de bevoegdheid inzake « het afvalstoffenbeleid », onder | compétence à l'égard de « la politique des déchets », sous réserve des |
voorbehoud van de uitzonderingen waarin in het tweede lid ervan is | exceptions qu'elle prévoit en son alinéa 2. |
voorzien. Artikel 11 van dezelfde bijzondere wet bepaalde overigens op het | Par ailleurs, l'article 11 de la même loi spéciale disposait, lors de |
ogenblik van de aanneming van het decreet van 5 juli 1985 : | l'adoption du décret du 5 juillet 1985 : |
« Binnen de grenzen van de bevoegdheden van de Gewesten en de | « Dans les limites des compétences des Régions et des Communautés, les |
Gemeenschappen kunnen de decreten de niet-naleving van hun bepalingen | décrets peuvent ériger en infraction les manquements à leurs |
stafbaar stellen en de straffen wegens die niet-naleving bepalen | dispositions et établir les peines punissant ces manquements |
overeenkomstig Boek I van het Strafwetboek, met uitzondering van de | conformément au Livre Ier du Code pénal, à l'exception des peines |
criminele straffen bepaald in artikel 7 van dat Wetboek. » | criminelles fixées à l'article 7 de ce Code. » |
Sinds de wijziging ervan bij de bijzondere wet van 16 juli 1993 | Depuis sa modification par la loi spéciale du 16 juillet 1993, le même |
bepaalt datzelfde artikel 11, zoals het van toepassing was op het | article 11, tel qu'il était applicable lors de l'adoption du décret du |
ogenblik van de aanneming van het decreet van 27 juni 1996 : « Binnen de grenzen van de bevoegdheden van de Gemeenschappen en de Gewesten kunnen de decreten de niet-naleving van hun bepalingen strafbaar stellen en de straffen wegens die niet-naleving bepalen; de bepalingen van Boek I van het Strafwetboek zijn hierop van toepassing, behoudens de uitzonderingen die voor bijzondere inbreuken door een decreet kunnen worden gesteld. Het eensluidend advies van de Ministerraad is vereist voor iedere beraadslaging in de Gemeenschaps- of Gewestregering over een voorontwerp van decreet waarin een straf of een strafbaarstelling is opgenomen waarin Boek I van het Strafwetboek niet voorziet. Binnen de grenzen vermeld in het eerste lid, kunnen de decreten : | 27 juin 1996, dispose : « Dans les limites des compétences des Communautés et des Régions, les décrets peuvent ériger en infraction les manquements à leurs dispositions et établir les peines punissant ces manquements; les dispositions du livre Ier du Code pénal s'y appliquent, sauf les exceptions qui peuvent être prévues par décret pour des infractions particulières. L'avis conforme du Conseil des ministres est requis pour toute délibération au sein du Gouvernement de Communauté ou de Région sur un avant-projet de décret reprenant une peine ou une pénalisation non prévue au livre Ier du Code pénal. Dans les limites visées à l'alinéa 1er, les décrets peuvent : |
1° de hoedanigheid van agent of officier van gerechtelijke politie | 1° accorder la qualité d'agent ou d'officier de police judiciaire aux |
toekennen aan de beëdigde ambtenaren van de Gemeenschaps- of | agents assermentés du Gouvernement de Communauté ou de Région ou |
Gewestregering of van instellingen die onder het gezag of toezicht van | d'organismes ressortissant à l'autorité ou au contrôle du Gouvernement |
de Gemeenschaps- of Gewestregering ressorteren; | de Communauté ou de Région; |
2° de bewijskracht regelen van processen-verbaal; | 2° régler la force probante des procès-verbaux; |
3° de gevallen bepalen waarin een huiszoeking kan plaatshebben. » | 3° fixer les cas pouvant donner lieu à une perquisition. » |
B.3.2. Voor zover zij er niet anders over hebben beschikt, hebben de | B.3.2. Le Constituant et le législateur spécial, dans la mesure où ils |
Grondwetgever en de bijzondere wetgever aan de gemeenschappen en de | ne disposent pas autrement, ont attribué aux communautés et aux |
gewesten de volledige bevoegdheid toegekend tot het uitvaardigen van | régions toute la compétence d'édicter les règles propres aux matières |
de regels die eigen zijn aan de hun toegewezen aangelegenheden. | qui leur ont été transférées. Sauf dispositions contraires, le |
Behoudens andersluidende bepalingen heeft de bijzondere wetgever het | législateur spécial a transféré aux communautés et aux régions |
gehele beleid inzake de door hem toegewezen aangelegenheden aan de | l'ensemble de la politique relative aux matières qu'il a attribuées. |
gemeenschappen en gewesten overgedragen. | B.3.3. Leur compétence en matière de politique des déchets ne permet |
B.3.3. De bevoegdheid inzake afvalstoffenbeleid staat de gewesten niet | pas aux régions d'édicter des règles relatives à la compétence des |
toe regels uit te vaardigen met betrekking tot de bevoegdheid en de | juridictions et à la procédure applicable devant celles-ci. En vertu |
procedure voor de rechtscolleges. Krachtens de artikelen 145 en 146 | des articles 145 et 146 de la Constitution, c'est au législateur |
van de Grondwet behoort de omschrijving van de bevoegdheden van de | fédéral seul qu'il appartient de définir les compétences des |
rechtscolleges tot de uitsluitende bevoegdheid van de federale | juridictions. Le pouvoir de fixer les règles de procédure devant les |
wetgever. Het vaststellen van procedureregels voor de rechtscolleges | juridictions appartient à ce dernier en vertu de sa compétence |
komt aan de federale wetgever toe op grond van zijn residuaire | |
bevoegdheid. | résiduaire. |
B.4.1. De uitoefening door de gewesten van hun bevoegdheid inzake | B.4.1. L'exercice par les régions de leur compétence en matière de |
afvalstoffenbeleid veronderstelt dat zij in die aangelegenheid de | politique des déchets suppose qu'elles puissent déterminer dans cette |
nodige maatregelen kunnen bepalen. | matière les mesures nécessaires. |
B.4.2. Artikel 58 van het decreet van 5 juli 1985 en artikel 58 van | B.4.2. L'article 58 du décret du 5 juillet 1985 et l'article 58 du |
het decreet van 27 juni 1996 bepalen allebei dat, in geval van een inbreuk op de erin vastgelegde bepalingen, de rechter de verwijdering van de afvalstoffen en het herstel van de plaats in zijn vroegere toestand beveelt. Die maatregelen zijn geen straffen. Doordat zij afhankelijk zijn van de vaststelling van een misdrijf, is de vordering ervan evenwel verbonden met de publieke vordering. De in het geding zijnde decretale bepalingen wijzen overigens niet het rechtscollege aan dat bevoegd is om de betrokken maatregelen te bevelen; zij worden bevolen door het rechtscollege dat met toepassing van de procedureregels vastgesteld door de federale wetgever bevoegd is. B.4.3. Die herstelmaatregelen vallen binnen het concept van teruggave | décret du 27 juin 1996 prévoient tous deux que, en cas d'infraction aux dispositions qu'ils préconisent, le juge ordonne l'élimination des déchets et la remise en état des lieux. Ces mesures ne sont pas des peines. Toutefois, étant donné qu'elles sont subordonnées à la constatation d'une infraction, la demande concernant ces mesures est liée à l'action publique. Par ailleurs, les dispositions décrétales en cause ne désignent pas la juridiction qui est compétente pour ordonner les mesures concernées; celles-ci seront ordonnées par la juridiction qui est compétente par application des règles de procédure établies par le législateur fédéral. B.4.3. Ces mesures de réparation entrent dans le concept de |
dat wordt aangewend in artikel 44 van het Strafwetboek. | restitution utilisé par l'article 44 du Code pénal. |
Hoewel zij een burgerrechtelijk karakter heeft, is de teruggave | Bien qu'elle ait un caractère civil, la restitution est liée à l'ordre |
verbonden met de openbare orde en is zij door sommige aspecten een met | public et est, par certains aspects, un accessoire indivisiblement lié |
de strafsanctie onlosmakelijk verbonden accessorium; zij is namelijk | à la sanction pénale; en effet, elle est le prolongement de celle-ci |
het verlengde ervan nu zij erop gericht is - buiten de | |
strafrechtelijke veroordeling - te vermijden dat de situatie van | puisqu'elle tend - au-delà de la condamnation pénale - à empêcher que |
overtreding blijft voortbestaan. | subsiste une situation perpétuant l'infraction. |
B.4.4. In zoverre zij bepalen dat de rechter de verwijdering van de | B.4.4. En tant qu'elles disposent que le juge ordonne l'élimination |
afvalstoffen en het herstel van de plaats in zijn vroegere toestand | des déchets et la remise en état des lieux, les dispositions en cause |
beveelt, zijn de in het geding zijnde bepalingen in overeenstemming | sont conformes à l'habilitation donnée au législateur décrétal par |
met de krachtens artikel 11 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 | l'article 11 de la loi spéciale du 8 août 1980 : le droit d'ériger en |
aan de decreetgever verleende machtiging : het recht om de | |
niet-inachtneming van de decreten strafbaar te stellen en om de | infraction les manquements aux décrets et d'établir les peines |
straffen wegens de niet-inachtneming te bepalen, impliceert het recht | punissant ces manquements implique celui d'imposer l'élimination de |
om de verwijdering van het voorwerp van het misdrijf op te leggen en de modaliteiten ervan te regelen. | l'objet de l'infraction et d'en régler les modalités. |
B.5.1. Artikel 58, § 3, van het decreet van 27 juni 1996 bepaalt | B.5.1. L'article 58, § 3, du décret du 27 juin 1996 prévoit toutefois |
echter dat die maatregelen tot teruggave worden gelast door de | que ces mesures de restitution sont décidées par le juge pénal « à la |
strafrechter « op verzoek van de Regering of, bij machtiging, van de | demande du Gouvernement ou, sur délégation, du fonctionnaire dirigeant |
ambtenaar die het gewestelijk bestuur leidt ». Dat verzoek - afgezien | l'administration régionale ». Cette demande - au-delà du fait qu'elle |
van het feit dat het bepalend is voor het recht van de rechter de | |
verwijdering van de afvalstoffen en het herstel van de plaats in zijn | conditionne le droit du juge d'ordonner l'élimination des déchets et |
vroegere toestand te bevelen - kan enkel worden geïnterpreteerd als | la remise en état des lieux - ne peut être interprétée que comme |
een machtiging tot vrijwillige tussenkomst van de voormelde overheid | autorisant l'intervention volontaire des autorités précitées devant le |
voor de strafrechter. Volgens de verwijzende rechter « verlenen zowel | juge pénal. Selon le juge a quo, « tant l'article 58, § 2, du décret |
artikel 58, § 2, van het decreet van de Waalse Gewestraad van 5 juli | du Conseil régional wallon du 5 juillet 1985 que l'article 58, § 3, du |
1985 als artikel 58, § 3, van het decreet van 27 juni 1996 mandaat aan | décret du 27 juin 1996 confèrent mandat à l'Exécutif ou sur délégation |
de Executieve of bij delegatie aan de leidende ambtenaar van de | au fonctionnaire dirigeant l'administration régionale pour intervenir |
gewestelijke administratie om op te treden voor de strafrechter | devant la juridiction répressive aux fins de demander au juge qu'il |
teneinde aan de rechter te vragen dat hij de verwijdering van de | ordonne l'élimination des déchets et la remise en état des lieux ». |
afvalstoffen of het herstel van de plaats in zijn vroegere toestand | Il y a lieu de vérifier si, en autorisant cette intervention |
beveelt ». Er dient te worden nagegaan of, door die vrijwillige tussenkomst voor | |
de strafrechter toe te staan, artikel 58, § 3, van het decreet van 27 | volontaire devant le juge pénal, l'article 58, § 3, du décret du 27 |
juni 1996 - alsmede artikel 58, § 2, van het decreet van 5 juli 1985 | juin 1996 - de même que l'article 58, § 2, du décret du 5 juillet 1985 |
indien het, ondanks zijn stilzwijgen, in die zin zou worden | s'il devait, nonobstant son silence, être interprété en ce sens - est |
geïnterpreteerd - binnen de grenzen van de gewestelijke bevoegdheid is | resté dans les limites de la compétence régionale d'édicter, dans un |
gebleven om, in een van zijn bevoegdheidsdomeinen, regels inzake de | domaine relevant de sa compétence, des règles en matière de |
teruggave uit te vaardigen dan wel of de gewestwetgever, integendeel, | restitution ou, si, à l'inverse, le législateur régional a réglé ainsi |
aldus een aspect heeft geregeld van de vorm van de vervolging, zijnde | un aspect de la forme des poursuites, matière réservée en principe, |
een aangelegenheid die, bij artikel 12 van de Grondwet, in beginsel | par l'article 12 de la Constitution, à la compétence du législateur |
aan de bevoegdheid van de federale wetgever is voorbehouden. | fédéral. |
B.5.2. Volgens de rechtspraak van het Hof van Cassatie is de | B.5.2. Selon la jurisprudence de la Cour de cassation, l'intervention |
vrijwillige tussenkomst van een derde voor het strafgerecht | volontaire d'un tiers devant la juridiction répressive est recevable, |
ontvankelijk voor zover een wettelijke norm ze uitdrukkelijk toelaat. | pour autant qu'une norme législative l'autorise expressément. |
B.5.3. Zonder zich over de interpretatie van de verwijzende rechter | B.5.3. Sans se prononcer sur l'interprétation donnée par le juge a quo |
uit te spreken, stelt het Hof vast dat een dergelijke toelating door | , la Cour constate qu'une telle autorisation donnée par un décret ne |
een decreet niet de procedureregels inzake de vrijwillige tussenkomst | modifie pas les règles de la procédure concernant l'intervention |
wijzigt, doch slechts een bijkomende categorie van tussenkomende | volontaire, mais désigne seulement une catégorie supplémentaire de |
partijen aanwijst die verband houdt met een aan de decreetgever | parties intervenantes qui est en rapport avec la matière attribuée au |
toegewezen aangelegenheid. Zulks kan worden ingepast in de bevoegdheid | législateur décrétal. Une telle mesure peut s'inscrire dans la |
van de gewesten inzake afvalstoffenbeleid. | compétence des régions en matière de politique des déchets. |
B.6. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat de prejudiciële vraag ontkennend | B.6. Il résulte de ce qui précède que la question préjudicielle |
dient te worden beantwoord. | appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 58, § 2, van het decreet van het Waalse Gewest van 5 juli 1985 | L'article 58, § 2, du décret de la Région wallonne du 5 juillet 1985 |
met betrekking tot de afvalstoffen en artikel 58, § 3, van het decreet | relatif aux déchets et l'article 58, § 3, du décret de la Région |
van het Waalse Gewest van 27 juni 1996 betreffende de afvalstoffen | wallonne du 27 juin 1996 relatif aux déchets ne violent pas les règles |
schenden de regels voor het bepalen van de onderscheiden bevoegdheid | qui déterminent les compétences respectives de l'Etat, des communautés |
van de Staat, de gemeenschappen en de gewesten niet. | et des régions. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 9 oktober 2002. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 9 octobre 2002. |
De griffier, De wnd. voorzitter, | Le greffier, Le président f.f., |
P.-Y. Dutilleux L. François | P.-Y. Dutilleux L. François |