Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 153/2001 van 28 november 2001 Rolnummers 2037 en 2040 In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 23, 24 en 37 van de wet van 21 december 1998 betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden, gesteld door de Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters L. Fran(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 153/2001 van 28 november 2001 Rolnummers 2037 en 2040 In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 23, 24 en 37 van de wet van 21 december 1998 betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden, gesteld door de Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters L. Fran(...) Extrait de l'arrêt n° 153/2001 du 28 novembre 2001 Numéros du rôle : 2037 et 2040 En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 23, 24 et 37 de la loi du 21 décembre 1998 relative à la sécurité lors des matches de football, La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. François, (...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 153/2001 van 28 november 2001 Extrait de l'arrêt n° 153/2001 du 28 novembre 2001
Rolnummers 2037 en 2040 Numéros du rôle : 2037 et 2040
In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 23, 24 en 37 van de En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 23, 24
wet van 21 december 1998 betreffende de veiligheid bij et 37 de la loi du 21 décembre 1998 relative à la sécurité lors des
voetbalwedstrijden, gesteld door de Politierechtbank te Tongeren. matches de football, posées par le Tribunal de police de Tongres.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L.
L. François, M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Moerman en E. Derycke, François, M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Moerman et E. Derycke, assistée
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, du greffier L. Potoms, présidée par le président A. Arts,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen I. Objet des questions préjudicielles
Bij vonnissen van 25 september 2000 in zake M. Naim en R. Santoro Par jugements du 25 septembre 2000 en cause de M. Naim et de R.
tegen het Ministerie van Binnenlandse Zaken, waarvan de expedities ter Santoro contre le ministère de l'Intérieur, dont les expéditions sont
griffie van het Arbitragehof zijn ingekomen op 2 en 3 oktober 2000, parvenues au greffe de la Cour d'arbitrage les 2 et 3 octobre 2000, le
heeft de Politierechtbank te Tongeren de volgende prejudiciële vraag Tribunal de police de Tongres a posé la question préjudicielle
gesteld : suivante :
« Schenden de artikelen 23, 24 en 37 van de wet van 21 december 1998 « Les articles 23, 24 et 37 de la loi du 21 décembre 1998 [relative à
[betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden] de artikelen 10 en la sécurité lors des matches de football] violent-ils les articles 10
11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 6 de la
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en met de algemene Convention européenne des droits de l'homme ainsi qu'avec les
rechtsbeginselen, in zoverre aan diegene die verschijnt voor de principes généraux de droit, en tant que celui qui comparaît devant le
politierechtbank wegens inbreuk op artikel 23, geen boete kan worden tribunal de police pour cause d'infraction à l'article 23 ne peut se
opgelegd die kleiner is dan het wettelijk minimum waarin de artikelen voir infliger une amende qui soit inférieure au minimum légal prévu
24 en 37 voorzien, terwijl degene die voor de strafrechter verschijnt par les articles 24 et 37, cependant que celui qui comparaît devant le
de toepassing kan genieten van artikel 85 van het Strafwetboek, of van juge pénal peut bénéficier de l'application de l'article 85 du Code
een andere strafrechtelijke gunstmaatregel afgeleid uit de bijzondere pénal ou d'une autre mesure de faveur pénale découlant des lois
wetten ? » particulières ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. De verwijzende rechter vraagt het Hof of het niet discriminerend B.1. Le juge a quo demande à la Cour s'il n'est pas discriminatoire
is dat een politierechter voor wie hoger beroep werd ingesteld tegen qu'un juge de police, saisi par l'appel interjeté contre une amende
een administratieve geldboete en een administratief stadionverbod, administrative et une interdiction administrative de stade encourues
opgelegd wegens bepaalde gedragingen die het verloop van een pour certains comportements troublant le déroulement d'un match de
voetbalwedstrijd verstoren (artikel 23 van de wet van 21 december 1998 football (article 23 de la loi du 21 décembre 1998 relative à la
betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden, hierna « voetbalwet sécurité lors des matches de football, dénommée ci-après « loi sur le
»), geen administratieve geldboete kan opleggen beneden het minimum football »), ne peut infliger une amende administrative inférieure au
vastgesteld in de artikelen 24 en 37 van dezelfde wet, terwijl de minimum fixé dans les articles 24 et 37 de cette même loi, alors que
strafrechter artikel 85 van het Strafwetboek of « een andere le juge pénal peut appliquer l'article 85 du Code pénal ou « une autre
strafrechtelijke gunstmaatregel afgeleid uit de bijzondere wetten » mesure de faveur pénale découlant des lois particulières ».
kan toepassen. De in het geding zijnde bepalingen van de voetbalwet luiden : Les dispositions en cause de la loi sur le football sont libellées comme suit :
«

Art. 23.Eenieder die, alleen of in groep, door zijn gedrag het

«

Art. 23.Pourra encourir une ou plusieurs sanctions prévues à

verloop van een nationale voetbalwedstrijd of van een internationale l'article 24 quiconque, seul ou en groupe, trouble par son
voetbalwedstrijd verstoort door het aanzetten tot slagen en comportement le déroulement d'un match national de football ou d'un
verwondingen, haat of woede ten opzichte van een of meer personen die match international de football, en incitant à porter des coups et
zich in het stadion bevinden, kan een of meer sancties oplopen als blessures, à la haine ou à l'emportement à l'égard d'une ou plusieurs
bepaald in artikel 24. » personnes se trouvant dans le stade. »
«

Art. 24.Overeenkomstig de procedure bepaald in Titel IV kan in

«

Art. 24.Conformément à la procédure prévue au Titre IV, une amende

geval van overtreding van de artikelen 20, 21, 22 of 23 een administrative de dix mille francs à deux cent mille francs et une
administratieve geldboete van tienduizend tot tweehonderdduizend frank interdiction de stade administrative d'une durée de trois mois à cinq
en een administratief stadionverbod voor een duur van drie maanden tot ans ou une de ces deux sanctions peuvent être infligées en cas de
vijf jaar worden opgelegd, of één van deze sancties alleen. » contravention aux articles 20, 21, 22 et 23. »
«

Art. 37.Indien er verzachtende omstandigheden zijn, kunnen de

«

Art. 37.S'il y a des circonstances atténuantes, les amendes

administratieve geldboetes, bepaald in de artikelen 18 en 24 worden administratives prévues aux articles 18 et 24 peuvent être diminuées
verminderd tot beneden hun minimum, zonder dat zij ooit lager kunnen jusqu'en-deçà de leur minimum, sans qu'elles ne puissent être
zijn dan tienduizend frank voor een sanctie op basis van artikel 18, inférieures à dix mille francs pour une sanction basée sur l'article
of lager dan vijfduizend frank voor een sanctie op basis van artikel 18, ou inférieures à cinq mille francs pour une sanction basée sur
24. » l'article 24. »
B.2. Artikel 37 van de voetbalwet - enig artikel van hoofdstuk VIII « B.2. L'article 37 de la loi sur le football - article unique du
Verzachtende omstandigheden » van titel IV van die wet - bepaalt chapitre VIII « Circonstances atténuantes » du titre IV de cette loi -
uitdrukkelijk dat, indien er verzachtende omstandigheden zijn, de prévoit expressément que s'il y a des circonstances atténuantes, les
administratieve geldboeten, bepaald in onder meer artikel 24, kunnen amendes administratives, prévues notamment à l'article 24, peuvent
worden verminderd tot beneden hun minimum. Bijgevolg moeten de être diminuées au-dessous de leur minimum. Les questions
prejudiciële vragen aldus worden begrepen dat zij betrekking hebben, préjudicielles doivent par conséquent être interprétées en ce sens
niet op de mogelijkheid om, indien er verzachtende omstandigheden qu'elles visent, non pas la possibilité de diminuer l'amende
zijn, de administratieve geldboete tot beneden het wettelijke minimum administrative au-dessous du minimum légal en cas de circonstances
te verminderen, maar enkel op de onmogelijkheid om, indien er
verzachtende omstandigheden zijn, de administratieve geldboete te atténuantes, mais seulement l'impossibilité de réduire l'amende
verminderen tot een bedrag « lager dan vijfduizend frank voor een administrative, en pareil cas, à un montant « inférieur à cinq mille
sanctie op basis van artikel 24 », terwijl de strafrechter met francs pour une sanction basée sur l'article 24 », alors que le juge
toepassing van artikel 85 van het Strafwetboek een nog lagere pénal peut imposer, en application de l'article 85 du Code pénal, une
geldboete kan opleggen of de wet van 29 juni 1964 betreffende de amende encore inférieure ou faire application de la loi du 29 juin
opschorting, het uitstel en de probatie kan toepassen. 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation.
B.3.1. De appellanten in het bodemgeschil voeren in hun memorie aan B.3.1. Dans leur mémoire, les appelants dans l'instance principale
dat uit de toepassing van de voetbalwet volgt dat wie zich schuldig font valoir qu'il résulte de l'application de la loi sur le football
maakt aan strafbare feiten door het verloop van een voetbalwedstrijd que celui qui se rend coupable de faits punissables en troublant le
te verstoren, anders kan worden bestraft dan wie een andere déroulement d'un match de football peut être sanctionné autrement que
sportwedstrijd volgt. Bovendien wordt volgens die partijen een celui qui assiste à une autre rencontre sportive. De plus, selon ces
rechtsonderhorige anders berecht voor dezelfde feiten naargelang hij parties, un justiciable est jugé différemment pour les mêmes faits,
een nationale voetbalwedstrijd - een wedstrijd waaraan ten minste één selon qu'il assiste, d'une part, à un match de football national - une
rencontre à laquelle participe au moins un club de première ou de
club uit een van de hoogste twee nationale afdelingen deelneemt - of deuxième division nationale - ou à un match de football international
een internationale voetbalwedstrijd bijwoont, dan wel een andere « ou, d'autre part, à un autre match « officiel » de football. Les
officiële » voetbalwedstrijd. Die onderscheiden zijn volgens die parties susdites estiment que ces distinctions ne sont pas
partijen niet redelijk verantwoord. raisonnablement justifiées.
B.3.2. De partijen voor het Hof vermogen niet de inhoud van de B.3.2. Les parties devant la Cour ne peuvent pas modifier ou faire
prejudiciële vragen te wijzigen of te doen wijzigen. Het Hof kan zijn modifier le contenu des questions préjudicielles. La Cour ne peut
toetsing niet uitbreiden tot verschillen in behandeling waarover de étendre son contrôle à des différences de traitement au sujet
verwijzende rechter het Hof niet heeft ondervraagd. desquelles le juge a quo ne l'a pas interrogée.
Bijgevolg beperkt het Hof zijn toetsing tot het verschil in La Cour limite par conséquent son examen à la différence de traitement
behandeling dat in de prejudiciële vragen is aangebracht, zoals nader mentionnée dans les questions préjudicielles, telle qu'elle est
omschreven in B.2. décrite au B.2.
B.4. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.5. Wanneer de wetgever oordeelt dat sommige tekortkomingen in B.4. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination n'excluent pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.5. Lorsque le législateur estime que certains manquements à des
wettelijke verplichtingen moeten worden bestraft, dan behoort het tot obligations légales doivent faire l'objet d'une répression, il relève
zijn beoordelingsbevoegdheid te beslissen of het opportuun is om voor de son pouvoir d'appréciation de décider s'il est opportun d'opter
strafsancties sensu stricto of voor administratieve sancties te pour des sanctions pénales sensu stricto ou pour des sanctions
opteren. De keuze van de ene of de andere categorie van sancties kan administratives. Le choix de l'une ou l'autre catégorie de sanctions
niet worden geacht op zich een discriminatie in te voeren. Niettemin ne peut être considéré comme établissant, en soi, une discrimination.
is het verschil in behandeling dat daaruit zou kunnen voortvloeien Néanmoins, la différence de traitement qui pourrait en résulter est
discriminerend indien het niet in redelijkheid is verantwoord. discriminatoire si elle n'est pas raisonnablement justifiée.
B.6. De mogelijkheid een beroep te doen op administratieve sancties om B.6. La possibilité de recourir à des sanctions administratives pour
sommige « inbreuken » op de voetbalwet te bestraffen, beantwoordt aan réprimer certaines « infractions » à la loi sur le football répond aux
objectifs préventifs et répressifs poursuivis par le législateur.
de door de wetgever nagestreefde preventieve en repressieve Il ressort en effet des travaux préparatoires de la loi sur le
doelstellingen. football que :
Uit de parlementaire voorbereiding van de voetbalwet blijkt immers :
« Voor wat betreft de sancties ten aanzien van [...] de in het stadion « En ce qui concerne les sanctions à l'égard des [...] personnes
aanwezige personen, werd gekozen voor een administratief systeem,
teneinde de zaken op een snelle wijze af te handelen en ook aangezien présentes dans le stade, il a été opté pour un système administratif
een dergelijk systeem minder repressief is voor de betrokken personen afin de traiter les affaires de manière rapide et aussi parce qu'un
dan een strafrechtelijke aanpak (geen enkele vrijheidsberovende tel système est moins pénalisant pour les personnes concernées qu'une
maatregel wordt voorzien - welnu, dergelijke maatregelen bedoeld door approche pénale (aucune mesure privative de liberté n'est prévue - or
artikel 7 van het Strafwetboek zijn zwaarder dan een geldboete, de de telles mesures, visées à l'article 7 du Code pénal, sont plus
administratieve sancties worden niet opgenomen in het strafregister graves qu'une amende -, les sanctions administratives ne seront pas
van de betrokkene,...). reprises au casier judiciaire de l'intéressé, ...).
Tegelijkertijd wil de wet ook erop toezien dat de op de wet Ce faisant, les dispositions de la loi veillent au respect des
toepasselijke vereisten van de artikelen 6 en 7 van het Europees exigences posées par les articles 6 et 7 de la Convention de
Verdrag ter bescherming van de rechten van de mens worden nageleefd. sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales en
In het bijzonder werd rekening gehouden met de rechten van verdediging matière de droits de la défense, d'égalité, de légalité et de
(zie de administratieve procedure in Titel III), met het proportionnalité. Il est particulièrement tenu compte des droits de la
legaliteitsbeginsel (zoals dit blijkt uit de rechtspraak van het défense (voir la procédure administrative dans le chapitre III), du
Europees Hof voor [...] de rechten van de mens), het principe de la légalité (tel que l'indique la jurisprudence de la Cour
gelijkheidsbeginsel (zoals dit blijkt uit de rechtspraak van het européenne [...] des droits de l'homme), du principe d'égalité (tel
Arbitragehof, onder meer specifiek met betrekking tot de que l'indique la jurisprudence de la Cour d'arbitrage, plus
administratieve sancties; zie artikel 37), en met het spécifiquement pour ce qui concerne les sanctions administratives,
proportionaliteitsbeginsel (artikel 29, lid 2). » (Parl. St., Kamer, voir article 37) et [du] principe de proportionnalité (article 29,
1997-1998, nr. 1572/1, pp. 1-2) alinéa 2). » (Doc. parl., Chambre, 1997-1998, n° 1572/1, pp. 1-2)
De toepassing van administratieve sancties ter bestrijding van het L'application de sanctions administratives en vue de combattre la
voetbalgeweld werd door de Minister van Binnenlandse Zaken als volgt violence liée au football a été justifiée comme suit par le ministre
verantwoord : de l'Intérieur :
« [De administratieve sancties] vervolledigen het strafrecht zonder « [Les sanctions administratives] parachèvent le droit pénal sans le
het te vervangen via de introductie van een systeem dat de samenloop remplacer en introduisant un système régissant le concours des
van strafrechtelijke en administratieve vervolgingen regelt [...]. Zij poursuites pénales et administratives [...]. Elles simplifient le
brengen een eenvoudiger systeem voor de bewijslast met zich hetgeen
een aanzienlijk voordeel in vergelijking met de bestaande système en ce qui concerne la charge de la preuve, ce qui constitue un
strafrechtelijke bepalingen betekent [...]. Zij verzekeren een avantage considérable en comparaison des dispositions pénales
efficiënte, vlugge en slagvaardige maatschappelijke reactie aangezien existantes. [...] Elles assurent une réaction sociale efficace, rapide
de voorgeschreven administratieve sancties eigen zijn aan de et pertinente, étant donné que les sanctions administratives prévues
geviseerde feiten [...]. Zij vormen het antwoord op het gebrek aan sont propres aux faits visés. [...] Elles constituent la réponse à
maatschappelijke reactie wegens de overbelasting van de rechtbanken en l'absence de réaction sociale en raison de l'encombrement des
de seponeringen door de parketten, omdat de administratieve procedure tribunaux et du classement sans suite par les parquets, étant donné
gevoerd zal worden door ambtenaren ' gespecialiseerd ' in het voetbal que la procédure administrative sera menée par des fonctionnaires `
[...]. Uiteindelijk hebben ze een preventief effect wegens de ' spécialisés ' en football. [...] Enfin, elles ont un effet préventif
dreiging ' wegens zware sancties [...]. Er mag dus van uitgegaan dû à la ` menace ' de sanctions lourdes. [...] On peut donc partir de
worden dat zij een veel grotere algemeen preventieve werking zullen l'hypothèse qu'elles auront un effet préventif général beaucoup plus
hebben dan het geval is bij de huidige stand van de wetgeving. » important que ce n'est le cas dans l'état actuel de la législation. »
(Parl. St., Senaat, 1998-1999, nr. 1-1060/3, pp. 5-7) (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-1060/3, pp. 5-7)
B.7. Niettemin moet nog worden onderzocht of de keuze van de wetgever geen discriminerende gevolgen heeft in zoverre die keuze leidt tot de verschillen in behandeling die in de prejudiciële vragen zijn aangeklaagd op het vlak van de individualisering van de straffen. De wetgever heeft meermaals geopteerd voor de individualisering van straffen, door de rechter de keuze te laten wat de strengheid van de straf betreft, door het hem mogelijk te maken rekening te houden met verzachtende omstandigheden en door hem toe te staan maatregelen tot uitstel en tot opschorting van de uitspraak toe te kennen. De individualisering van de straffen is evenwel een vorm van B.7. Il reste cependant à examiner si le choix du législateur n'a pas d'effets discriminatoires en ce qu'il conduit aux différences de traitement dénoncées dans les questions préjudicielles concernant l'individualisation des peines. Le législateur a opté à diverses reprises pour l'individualisation des peines, en laissant au juge un choix quant à la sévérité de la peine, en lui permettant de tenir compte de circonstances atténuantes et en l'autorisant à accorder des mesures de sursis et de suspension du prononcé.
repressief beleid die werd gekozen uit meerdere mogelijke vormen Cependant, l'individualisation des peines est une politique répressive
ervan, dan wel een algemeen rechtsbeginsel dat aan de wetgever wordt choisie parmi plusieurs concevables, plutôt qu'un principe général de
opgelegd. Onder voorbehoud dat hij geen maatregel mag nemen die droit s'imposant au législateur. Sous la réserve qu'il ne peut prendre
kennelijk onredelijk is, vermag de democratisch verkozen wetgever het une mesure manifestement déraisonnable, le législateur
repressieve beleid zelf vast te stellen en aldus de démocratiquement élu peut vouloir déterminer lui-même la politique
beoordelingsvrijheid van de rechter uit te sluiten. répressive et exclure ainsi le pouvoir d'appréciation du juge.
B.8.1. Artikel 37 van de voetbalwet staat toe, indien er verzachtende B.8.1. L'article 37 de la loi sur le football permet, lorsqu'il existe
omstandigheden zijn, de administratieve geldboetes, bepaald in artikel des circonstances atténuantes, de diminuer les amendes administratives
24, te verminderen tot beneden hun minimum, doch beperkt die prévues à l'article 24 au-dessous de leur minimum, mais limite cette
vermindering tot een bedrag dat niet lager mag zijn dan vijfduizend diminution à un montant qui ne peut être inférieur à cinq mille francs
frank voor een sanctie op basis van artikel 24. pour une sanction basée sur l'article 24.
B.8.2. De regeling van verzachtende omstandigheden werd volgens de B.8.2. Selon les travaux préparatoires, le régime des circonstances
parlementaire voorbereiding om volgende redenen in artikel 37 van de atténuantes a été introduit dans l'article 37 de la loi sur le
voetbalwet ingevoerd : football pour les motifs suivants :
« Teneinde een mogelijke schending van het gelijkheidsbeginsel te « Afin de prévenir toute violation du principe d'égalité par
voorkomen in vergelijking met het strafrecht (artikel 85 van het comparaison au droit pénal (article 85 du Code pénal), [l']article [37
Strafwetboek), voorziet [...] artikel [37 van de voetbalwet] de de la loi sur le football] prévoit la réglementation des `
regeling van ' administratieve verzachtende omstandigheden ', waarmee circonstances atténuantes administratives ', dont le fonctionnaire
de in artikel 26 vermelde ambtenaar of de politierechtbank in geval visé à l'article 26 ou le tribunal de police en cas d'appel peuvent
van hoger beroep rekening kan houden om de grootte van de op te leggen tenir compte pour adapter le cas échéant la hauteur de l'amende à
geldboete desgewenst aan te passen aan de concrete situatie. » (Parl. imposer à la situation concrète » (Doc. parl., Chambre, 1997-1998, n°
St., Kamer, 1997-1998, nr. 1572/1, pp. 24-25) 1572/1, pp. 24-25).
B.8.3. De drempel van vijfduizend frank waaronder men ook bij B.8.3. Le seuil de cinq mille francs sous lequel il n'est pas possible
verzachtende omstandigheden niet kan dalen, is ingevoerd om de de descendre, même en cas de circonstances atténuantes, a été instauré
administratieve geldboeten een voldoende ontradend karakter te laten afin de conserver aux amendes administratives un caractère
behouden. suffisamment dissuasif.
Bij de parlementaire voorbereiding wees de Minister van Binnenlandse Lors des travaux préparatoires, le ministre de l'Intérieur a souligné
Zaken erop dat de « aangehaalde overtredingen uit het Strafwetboek que « les dispositions [citées] du Code pénal [...] n'ont pratiquement
[...] quasi geen afschrikwekkend effect [bevatten], gezien hun aucun effet dissuasif, étant donné que la peine maximale prévue ne
absoluut maximum de 25 frank x 200, dat wil zeggen 5 000 frank niet dépasse pas 25 francs x 200 = 5 000 francs et ce, sans tenir compte de
overschrijdt, dan nog zonder rekening te houden met de mogelijke
toepassing van verzachtende omstandigheden, waardoor de boete kan l'application éventuelle de circonstances atténuantes, qui peut
zakken tot 200 frank (1 frank x 200) » (Parl. St., Kamer, 1997-1998, ramener l'amende à 200 francs (1 franc x 200) » (Doc. parl., Chambre,
nr. 1572/5, p. 8). 1997-1998, n° 1572/5, p. 8).
Bovendien bereikt die minimumdrempel niet een dergelijke omvang dat En outre, ce seuil minimal n'atteint pas un montant tel qu'il puisse
hij als onevenredig zou kunnen worden aangemerkt ten opzichte van de être considéré comme disproportionné par rapport à la gravité des
ernst van de feiten en ten opzichte van de repressieve en preventieve faits et par rapport aux buts répressif et préventif poursuivis par le
doelstellingen die de wetgever nastreefde. législateur.
B.9. Dat de politierechter naar aanleiding van een beroep tegen de B.9. Le fait que le juge de police saisi d'un recours contre une
administratieve geldboete, vastgesteld in artikel 24 van de amende administrative fixée à l'article 24 de la loi sur le football
voetbalwet, geen « andere strafrechtelijke gunstmaatregel afgeleid uit ne puisse appliquer « aucune autre mesure de faveur pénale découlant
de bijzondere wetten » kan opleggen - blijkbaar worden de maatregelen des lois particulières » - sont manifestement visées ici les mesures
beoogd waarin de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het prévues par la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis
uitstel en de probatie voorziet -, vloeit voort uit de omstandigheid et la probation - résulte de la circonstance que ces mesures sont
dat die maatregelen nauw verband houden met de strafsancties. De étroitement liées aux sanctions pénales. Il s'agit de « permettre au
bedoeling bestaat erin de rechter de mogelijkheid te verschaffen de juge de mettre l'auteur d'une infraction à l'épreuve pendant un
dader van een misdrijf op proef te stellen gedurende een bepaalde certain temps, à la suite duquel, si son comportement est
periode, na afloop waarvan, indien zijn gedrag bevredigend is, geen satisfaisant, aucune condamnation n'est prononcée, ni aucune peine
veroordeling wordt uitgesproken, noch een gevangenisstraf wordt
opgelegd (Hand., Senaat, 1963-1964, nr. 5, zitting van 26 november d'emprisonnement subie » (Ann., Sénat, 1963-1964, n° 5, séance du 26
1963, p. 80). In die maatregelen werd voorzien om de onterende novembre 1963, p. 80). Ces mesures ont été prévues dans le but
gevolgen die aan een strafrechtelijke veroordeling kleven, weg te d'éliminer ou d'atténuer les effets infamants qui s'attachent à une
werken of af te zwakken. condamnation pénale.
De wetgever vermag, zonder het gelijkheidsbeginsel te miskennen, te Le législateur peut, sans méconnaître le principe d'égalité, estimer
oordelen dat de maatregel van opschorting, uitstel of probatie niet qu'une mesure de suspension, de sursis ou de probation n'est pas
toepasselijk is op de administratieve geldboeten. Die geldboeten zijn applicable aux amendes administratives. Celles-ci sont des mesures
maatregelen met een exclusief pecuniair karakter, hebben niet het exclusivement pécuniaires, n'ont pas le caractère infamant qui
onterende karakter dat aan de strafrechtelijke veroordelingen sensu s'attache aux condamnations pénales sensu stricto, ne sont pas
stricto kleeft, worden niet op het strafblad ingeschreven en zijn niet inscrites au casier judiciaire et ne sont pas de nature à compromettre
van die aard dat zij de reïntegratie in het gedrang brengen van la réintégration de celui auquel elles sont infligées.
diegene aan wie zij worden opgelegd.
B.10. Artikel 37 van de voetbalwet is niet onverenigbaar met de B.10. L'article 37 de la loi sur le football n'est pas incompatible
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat die bepaling niet toestaat avec les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que cette
dat degene die voor de politierechtbank verschijnt naar aanleiding van disposition ne permet pas que le justiciable comparaissant devant le
een beroep tegen een administratieve geldboete, opgelegd wegens tribunal de police en raison de l'appel interjeté contre une amende
overtreding van artikel 23 van de voetbalwet, enerzijds, een administrative infligée pour infraction à l'article 23 de la loi sur
le football, d'une part, se voie imposer une amende administrative
administratieve geldboete wordt opgelegd die lager is dan vijfduizend inférieure à cinq mille francs pour une sanction basée sur l'article
frank voor een sanctie op basis van artikel 24 van dezelfde wet en, 24 de cette même loi et, d'autre part, puisse bénéficier d'une mesure
anderzijds, de maatregel van opschorting, uitstel of probatie geniet. de suspension, de sursis ou de probation.
B.11. De verwijzende rechter verzoekt het Hof de vermeende schending B.11. Le juge a quo demande à la Cour d'examiner la violation
van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet te onderzoeken in samenhang prétendue des articles 10 et 11 de la Constitution en combinaison
met, enerzijds, artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van avec, d'une part, l'article 6 de la Convention européenne des droits
de Mens en, anderzijds, de algemene rechtsbeginselen. de l'homme et, d'autre part, les principes généraux de droit.
In zoverre die samenhang met voormelde verdragsbepaling wordt En tant qu'est invoquée cette combinaison avec la disposition
aangevoerd, moet worden opgemerkt dat hij tot geen ander besluit conventionnelle précitée, il y a lieu de relever qu'elle ne conduit
leidt, aangezien de rechter ten aanzien van de administratieve pas à une autre conclusion, le juge disposant à l'égard de l'amende
geldboete beschikt over de volle rechtsmacht, inherent aan het eerlijk administrative de la compétence de pleine juridiction inhérente au
proces in strafzaken (zie onder meer E.H.R.M., 23 oktober 1995, procès équitable en matière pénale (voy. notamment Cour eur. D.H., 23
Gradinger t. Oostenrijk). octobre 1995, Gradinger c. Autriche).
In zoverre de samenhang met « de algemene rechtsbeginselen » wordt En tant qu'est invoquée la combinaison avec « les principes généraux
aangevoerd, stelt het Hof vast dat de verwijzende rechter niet de droit », la Cour constate que le juge a quo n'indique pas quel
aangeeft welk algemeen rechtsbeginsel te dezen in het geding zou zijn. principe général de droit serait en cause.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 37 van de wet van 21 december 1998 betreffende de veiligheid L'article 37 de la loi du 21 décembre 1998 relative à la sécurité lors
bij voetbalwedstrijden schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, des matches de football ne viole pas les articles 10 et 11 de la
gelezen in samenhang met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Constitution, lus en combinaison avec l'article 6 de la Convention
Rechten van de Mens, niet. européenne des droits de l'homme.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 28 november 2001. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 28 novembre 2001.
De griffier, De voorzitter, Le greffier, Le président,
L. Potoms, A. Arts. L. Potoms. A. Arts.
^