← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 105/2001 van 13 juli 2001 Rolnummers 1919, 1945 en 2008 In
zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 55, eerste lid, 5°, en derde lid, van de wet betreffende
de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 1 Het
Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters H. Boel en M. Melchior, de rechters L. Françoi(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 105/2001 van 13 juli 2001 Rolnummers 1919, 1945 en 2008 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 55, eerste lid, 5°, en derde lid, van de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 1 Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters H. Boel en M. Melchior, de rechters L. Françoi(...) | Extrait de l'arrêt n° 105/2001 du 13 juillet 2001 Numéros du rôle : 1919, 1945 et 2008 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 55, alinéa 1 er , 5°, et alinéa 3, de la loi relative à la police de la circulation La Cour d'arbitrage, composée des présidents H. Boel et M. Melchior, des juges L. François, P. M(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 105/2001 van 13 juli 2001 | Extrait de l'arrêt n° 105/2001 du 13 juillet 2001 |
Rolnummers 1919, 1945 en 2008 | Numéros du rôle : 1919, 1945 et 2008 |
In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 55, eerste lid, | En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 55, |
5°, en derde lid, van de wet betreffende de politie over het | alinéa 1er, 5°, et alinéa 3, de la loi relative à la police de la |
wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968, gesteld door de | circulation routière, coordonnée le 16 mars 1968, posées par le |
Politierechtbank te Leuven. | Tribunal de police de Louvain. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters H. Boel en M. Melchior, de rechters L. | composée des présidents H. Boel et M. Melchior, des juges L. François, |
François, P. Martens, A. Arts, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, | P. Martens, A. Arts, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen |
L. Lavrysen en A. Alen, en, overeenkomstig artikel 60bis van de | et A. Alen, et, conformément à l'article 60bis de la loi spéciale du 6 |
bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, ererechter J. | janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, du juge honoraire J. Delruelle |
Delruelle en emeritus rechter E. Cerexhe, bijgestaan door de griffier | et du juge émérite E. Cerexhe, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, |
P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter H. Boel, | présidée par le président H. Boel, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen | I. Objet des questions préjudicielles |
a. Bij vonnissen van 10 maart en 7 april 2000 in zake het openbaar | a. Par jugements des 10 mars et 7 avril 2000 en cause du ministère |
ministerie tegen respectievelijk P. Beutels en D. Van Caster, waarvan | public contre respectivement P. Beutels et D. Van Caster, dont les |
de expedities ter griffie van het Arbitragehof zijn ingekomen op 23 | expéditions sont parvenues au greffe de la Cour d'arbitrage les 23 |
maart en 12 april 2000, heeft de Politierechtbank te Leuven de | mars et 12 avril 2000, le Tribunal de police de Louvain a posé la |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schenden de bepalingen van artikel 55, eerste lid, 5°, en derde lid, | « Les dispositions de l'article 55, alinéa 1er, 5°, et alinéa 3, de |
van het koninklijk besluit van 16 maart 1968 tot coördinatie van de | l'arrêté royal du 16 mars 1968 portant coordination des lois relatives |
wetten betreffende de politie over het wegverkeer, vervangen bij | à la police de la circulation routière, remplacé par l'article 27 de |
artikel 27 van de wet van 18 juli 1990, de artikelen 10 en 11 van de | la loi du 18 juillet 1990, violent-elles les articles 10 et 11 de la |
Grondwet, afzonderlijk gelezen of gelezen in samenhang met artikel 6, | Constitution, lus séparément ou en combinaison avec l'article 6.1 de |
1, van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens, omdat zij aan een niet-rechterlijke instantie de bevoegdheid toekennen om een strafsanctie in de zin van het Europees Verdrag op te leggen, omdat de procureur des Konings tegelijkertijd optreedt als vervolgende partij en als rechter en deze straf oplegt zonder openbaar proces, zonder opgave van beweegredenen en zonder de betrokken persoon te horen, terwijl een dergelijke bevoegdheid niet verleend wordt aan het openbaar ministerie ten opzichte van personen die van een hele reeks andere misdrijven verdacht worden, en omdat de rechterlijke toetsing achteraf de eerder opgelegde straf niet kan ongedaan maken, vermits de straf reeds ondergaan werd en er geen procedure vastgesteld werd om de gevolgen van een ten onrechte opgelegde onmiddellijke intrekking van het rijbewijs weg te werken en om de ten onrechte gestrafte te vergoeden, terwijl dat laatste bijvoorbeeld wel het geval is voor de personen die het slachtoffer werden van onwerkzame | la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme, au motif qu'elles accordent à une instance non juridictionnelle le pouvoir d'infliger une sanction pénale visée par la Convention européenne, au motif que le procureur du Roi agit simultanément comme partie poursuivante et comme juge et qu'il inflige cette sanction sans procès public, sans indication des motifs et sans entendre la personne concernée, alors qu'un tel pouvoir n'est pas accordé au ministère public à l'égard des personnes qui sont inculpées de toute une série d'autres infractions, et au motif que le contrôle judiciaire ne peut ultérieurement mettre à néant la sanction infligée précédemment puisque la sanction a déjà été subie et qu'aucune procédure n'a été fixée pour éliminer les effets d'un retrait immédiat du permis de conduire imposé à tort et pour indemniser la personne sanctionnée à tort, alors que c'est le cas, par exemple, des personnes qui ont été |
voorlopige hechtenis, zodat de betrokken persoon van wie het rijbewijs | la victime d'une détention préventive inopérante, en sorte que la |
ingetrokken werd bij toepassing van de bedoelde wetsbepalingen niet | personne concernée dont le permis de conduire a été retiré ne peut, |
tot andere straffen kan veroordeeld worden omdat niemand, bij | par application desdites dispositions législatives, être condamnée à |
toepassing van artikel 14, 7°, van het Verdrag inzake burgerrechten en | d'autres sanctions au motif que, en vertu de l'article 14, 7°, du |
politieke rechten, opgemaakt te New York op 19 december 1996 [lees : | Pacte relatif aux droits civils et politiques, fait à New York le 19 |
1966] en goedgekeurd bij de wet van 15 mei 1981, voor een tweede keer | décembre 1996 [lire : 1966] et approuvé par la loi du 15 mai 1981, nul |
mag berecht of gestraft worden voor een strafbaar feit waarvoor hij | ne peut être poursuivi ou puni une seconde fois en raison d'une |
reeds overeenkomstig de wet en het procesrecht bij einduitspraak | infraction pour laquelle il a déjà été acquitté ou condamné par un |
veroordeeld is of waarvan hij vrijgesproken is en omdat dit zou | jugement définitif conformément à la loi et à la procédure pénale et |
neerkomen op een schending van het algemeen rechtsbeginsel dat | au motif que cela reviendrait à violer le principe général de droit |
neergelegd is in de rechtsspreuk ` non bis in idem ' ? » | contenu dans l'adage ` non bis in idem ' ? » |
Die zaken zijn ingeschreven onder de nummers 1919 en 1945 van de rol | Ces affaires sont inscrites sous les numéros 1919 et 1945 du rôle de |
van het Hof. | la Cour. |
b. Bij vonnis van 30 juni 2000 in zake het openbaar ministerie tegen | b. Par jugement du 30 juin 2000 en cause du ministère public contre E. |
E. Bullens en de b.v.b.a. Olympia Car, waarvan de expeditie ter | Bullens et la s.p.r.l. Olympia Car, dont l'expédition est parvenue au |
griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 10 juli 2000, heeft de | greffe de la Cour d'arbitrage le 10 juillet 2000, le Tribunal de |
Politierechtbank te Leuven de volgende prejudiciële vraag gesteld : | police de Louvain a posé la question préjudicielle suivante : |
« Schenden de bepalingen van artikel 55, eerste lid, 5°, en derde lid, | « Les dispositions de l'article 55, alinéa 1er, 5°, et alinéa 3, de |
van het koninklijk besluit van 16 maart 1968 tot coördinatie van de | l'arrêté royal du 16 mars 1968 portant coordination des lois relatives |
wetten betreffende de politie over het wegverkeer, vervangen bij | à la police de la circulation routière, remplacé par l'article 27 de |
artikel 27 van de wet van 18 juli 1990, de artikelen 10 en 11 van de | la loi du 18 juillet 1990, violent-elles les articles 10 et 11 de la |
Grondwet, afzonderlijk gelezen of gelezen in samenhang met artikel 6, | Constitution, lus séparément ou en combinaison avec l'article 6.1 de |
1, van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de | la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme, au motif |
Mens, omdat zij aan een niet-rechterlijke instantie de bevoegdheid | qu'elles accordent à une instance non juridictionnelle le pouvoir |
toekennen om een strafsanctie in de zin van het Europees Verdrag op te | d'infliger une sanction pénale visée par la Convention européenne, au |
leggen, omdat de procureur des Konings tegelijkertijd optreedt als | motif que le procureur du Roi agit simultanément comme partie |
vervolgende partij en als rechter en een straf oplegt zonder openbaar | poursuivante et comme juge et qu'il inflige une sanction sans procès |
proces, zonder opgave van beweegredenen en zonder de betrokken persoon | public, sans indication des motifs et sans entendre la personne |
te horen, terwijl een dergelijke bevoegdheid niet verleend wordt aan | concernée, alors qu'un tel pouvoir n'est pas accordé au ministère |
het openbaar ministerie ten opzichte van personen die van een hele | public à l'égard des personnes qui sont inculpées de toute une série |
reeks andere misdrijven verdacht worden, omdat de rechterlijke | d'autres infractions, au motif que le contrôle judiciaire ne peut |
toetsing achteraf de eerder opgelegde straf niet kan ongedaan maken, | ultérieurement mettre à néant la sanction infligée précédemment |
vermits de straf reeds ondergaan werd en er geen procedure vastgesteld | puisque la sanction a déjà été subie et qu'aucune procédure n'a été |
werd om de gevolgen van een ten onrechte opgelegde onmiddellijke | fixée pour éliminer les effets d'un retrait immédiat du permis de |
intrekking van het rijbewijs weg te werken en om de ten onrechte | conduire imposé à tort et pour indemniser la personne sanctionnée à |
gestrafte te vergoeden, terwijl dat laatste bijvoorbeeld wel het geval | tort, alors que c'est le cas, par exemple, des personnes qui ont été |
is voor de personen die het slachtoffer werden van onwerkzame | la victime d'une détention préventive inopérante, et encore au motif |
voorlopige hechtenis, en nog omdat bij de onmiddellijke intrekking van | que, en cas de retrait immédiat du permis de conduire, la personne |
het rijbewijs de betrokken persoon geen enkele schikking kan treffen | concernée ne peut conclure aucune transaction et que cette possibilité |
en deze mogelijkheid hem wel gegeven wordt wanneer de rechter een | lui est donnée lorsque le juge prononce une déchéance du droit de |
verval van het recht tot sturen uitspreekt, daar immers dit verval | conduire, étant donné en effet que cette déchéance ne prend cours que |
slechts ingaat de 5de dag na die waarop het openbaar ministerie de | le cinquième jour suivant la date de l'avertissement donné au condamné |
kennisgeving aan de veroordeelde gedaan heeft (artikel 40 van het | par le ministère public (article 40 de l'arrêté royal du 16 mars 1968 |
koninklijk besluit van 16 maart 1968 tot coördinatie van de wetten | portant coordination des lois relatives à la police de la circulation |
betreffende de politie over het wegverkeer), omdat bij de | routière), au motif que, en cas de retrait immédiat du permis de |
onmiddellijke intrekking van het rijbewijs het openbaar ministerie | |
niet de mogelijkheid heeft om het rijbewijs gedeeltelijk in te trekken | conduire, le ministère public n'a pas la possibilité de retirer |
en derhalve het verval van het recht tot sturen niet kan beperken tot | partiellement le permis de conduire et qu'il ne peut donc limiter la |
bepaalde categorieën van voertuigen, hetgeen de rechter wel kan | déchéance du droit de conduire à certaines catégories de véhicules, ce |
toestaan (artikel 45 van het koninklijk besluit van 16 maart 1968 tot | que le juge peut, lui, accorder (article 45 de l'arrêté royal du 16 |
coördinatie van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, | mars 1968 portant coordination des lois relatives à la police de la |
vervangen bij artikel 22 van de wet van 18 juli 1990), en omdat bij de | circulation routière, remplacé par l'article 22 de la loi du 18 |
vaststelling van een snelheidsovertreding met behulp van bemande | juillet 1990), et au motif que, lors de la constatation de |
automatische toestellen, in het geval het rijbewijs onmiddellijk | l'infraction de vitesse à l'aide d'appareils radar non automatiques, |
ingetrokken wordt, deze strafsanctie steeds opgelegd wordt zonder | au cas où le permis de conduire est immédiatement retiré, cette |
voorafgaandelijk openbaar proces, in tegenstelling tot de vaststelling | sanction pénale est toujours infligée sans procès public préalable, |
van een snelheidsovertreding met behulp van onbemande automatische | contrairement à la constatation d'une infraction de vitesse à l'aide |
toestellen, waarbij de betrokken persoon steeds de mogelijkheid heeft | d'appareils radar fonctionnant automatiquement, où la personne |
om zich achteraf te verantwoorden, zodat de betrokken persoon van wie | concernée a toujours la possibilité de se justifier par après, en |
het rijbewijs ingetrokken werd bij toepassing van de bedoelde | sorte que la personne concernée dont le permis de conduire a été |
wetsbepalingen niet tot andere straffen kan veroordeeld worden omdat | retiré ne peut, par application desdites dispositions législatives, |
niemand, bij toepassing van artikel 14, 7°, van het Verdrag inzake | être condamnée à d'autres sanctions parce que, en vertu de l'article |
burgerrechten en politieke rechten, opgemaakt te New York op 19 | 14, 7°, du Pacte relatif aux droits civils et politiques, fait à New |
december 1996 [lees : 1966] en goedgekeurd bij de wet van 15 mei 1981, | York le 19 décembre 1996 [lire : 1966] et approuvé par la loi du 15 |
voor een tweede keer mag berecht of gestraft worden voor een strafbaar | mai 1981, nul ne peut être poursuivi ou puni en raison d'une |
feit waarvoor hij reeds overeenkomstig de wet en het procesrecht bij | infraction pour laquelle il a déjà été acquitté ou condamné une |
einduitspraak veroordeeld is of waarvan hij vrijgesproken is en omdat | seconde fois par un jugement définitif conformément à la loi et à la |
dit zou neerkomen op een schending van het algemeen rechtsbeginsel dat | procédure pénale et parce que cela reviendrait à violer le principe |
neergelegd is in de rechtsspreuk ` non bis in idem ' ? » | général de droit contenu dans l'adage ` non bis in idem ' ? » |
Die zaak is ingeschreven onder nummer 2008 van de rol van het Hof. | Cette affaire est inscrite sous le numéro 2008 du rôle de la Cour. |
(...) | (...) |
V. In rechte | V. En droit |
(...) | (...) |
B.1.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op artikel 55, eerste | B.1.1. Les questions préjudicielles portent sur l'article 55, alinéa 1er, |
lid, 5°, en derde lid, van de wet betreffende de politie over het | 5°, et alinéa 3, de la loi relative à la police de la circulation |
wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968 (hierna de « wegverkeerswet | routière, coordonnée le 16 mars 1968 (dénommée ci-après : loi sur la |
» genoemd), dat luidt : | circulation routière), libellé comme suit : |
« Art. 55.Het rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs kan |
« Art. 55.Le permis de conduire ou le titre qui en tient lieu peut |
onmiddellijk ingetrokken worden : | être retiré immédiatement : |
[...] | [...] |
5° indien de bestuurder een van de speciaal door de Koning aangewezen | 5° si le conducteur a commis une des infractions spécialement |
overtredingen bedoeld in artikel 29, heeft begaan; | désignées par le Roi, visées à l'article 29; |
[...]. | [...]. |
Onmiddellijke intrekking wordt bevolen door de procureur des Konings, | Le retrait immédiat est ordonné par le procureur du Roi, ou par |
of door de krijgsauditeur wanneer het misdrijf onder de bevoegdheid | l'auditeur militaire lorsque l'infraction est de la compétence du |
van de krijgsraad valt. Onmiddellijke intrekking kan echter alleen | conseil de guerre. Il ne peut toutefois être ordonné que par le |
door de procureur-generaal bij het hof van beroep of door de | procureur général près la cour d'appel ou par l'auditeur général près |
auditeur-generaal bij het militair gerechtshof worden gelast indien de | la cour militaire lorsque les faits sont de la compétence d'une de ces |
feiten tot de bevoegdheid van een dezer hoven behoren. » | cours. » |
B.1.2. De overtredingen bedoeld in artikel 29 zijn de zogenaamde « | B.1.2. Les infractions visées à l'article 29 sont les infractions |
zware » overtredingen, zoals sommige snelheidsovertredingen, wat het | dites « graves », comme, entre autres, certains excès de vitesse, ce |
geval was in de zaken voor de verwijzende rechter. | qui était le cas dans les affaires soumises au juge a quo. |
B.1.3. De verwijzende rechter vraagt het Hof of die bepalingen de | B.1.3. Le juge a quo demande à la Cour si les dispositions susdites |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden, afzonderlijk of in | violent les articles 10 et 11 de la Constitution, lus isolément ou |
samenhang gelezen met artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de | combinés avec l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de |
Rechten van de Mens, doordat : | l'homme, en ce que : |
- aan een niet-rechterlijke instantie de bevoegdheid zou worden | - une instance non judiciaire se verrait accorder le pouvoir |
gegeven een strafsanctie in de zin van artikel 6.1 van het Europees | d'infliger une sanction pénale visée à l'article 6.1 de la Convention |
Verdrag voor de Rechten van de Mens op te leggen zonder dat aan de in | européenne des droits de l'homme, sans qu'il soit satisfait aux |
die bepaling vermelde jurisdictionele waarborgen is voldaan; | garanties juridictionnelles mentionnées dans cette disposition; |
- afbreuk zou worden gedaan aan het algemeen rechtsbeginsel « non bis | - il serait porté atteinte au principe général de droit « non bis in |
in idem » aangezien de persoon van wie het rijbewijs is ingetrokken | idem » puisque la personne dont le permis de conduire a été retiré |
nog kan worden veroordeeld; | peut encore être condamnée; |
- geen procedure zou zijn vastgesteld om de gevolgen van een ten | - aucune procédure n'aurait été fixée en vue de supprimer les effets |
onrechte opgelegde onmiddellijke intrekking van het rijbewijs weg te | d'un retrait immédiat du permis de conduire, indûment imposé, et |
werken en de betrokkene te vergoeden; | d'indemniser l'intéressé; |
- bij de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs, in tegenstelling | - en cas de retrait immédiat du permis de conduire, contrairement à ce |
tot het verval van het recht tot sturen, geen « schikking » kan worden | qui s'applique lors de la déchéance du droit de conduire, aucune « |
getroffen en het niet mogelijk is de intrekking te beperken tot | transaction » ne peut être conclue et le retrait ne peut être limité à |
bepaalde categorieën van voertuigen; | certaines catégories de véhicules; |
- een verschil in behandeling bestaat naargelang de | - une différence de traitement existe selon que l'excès de vitesse a |
snelheidsovertreding is vastgesteld door een bemand of een onbemand | été constaté par un appareil automatique fonctionnant en présence ou |
automatisch toestel, doordat alleen in het laatste geval de betrokkene | en l'absence d'un agent qualifié, puisque l'intéressé n'aurait la |
de mogelijkheid zou hebben zich te verantwoorden. | possibilité de se justifier que dans la dernière hypothèse. |
B.2.1. Volgens de parlementaire voorbereiding van artikel 55 van de | B.2.1. Selon les travaux préparatoires de l'article 55 de la loi sur |
wegverkeerswet strekt de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs | la circulation routière, le retrait immédiat du permis de conduire |
ertoe de verkeersveiligheid te bevorderen. De wetgever was van oordeel | tend à améliorer la sécurité routière. Le législateur estimait que « |
dat « de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs [...] ertoe [zou] | le retrait immédiat du permis de conduire [...] permettra d'écarter |
bijdragen de gevaarlijke bestuurders, in afwachting dat er een | les conducteurs dangereux de la circulation, en attendant la décision |
rechterlijke beslissing getroffen wordt, uit het verkeer te | |
verwijderen en [...] de bestuurders tot het nakomen van de reglementen | judiciaire, et est de nature à inciter les conducteurs au respect des |
[zou] aanzetten » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 68, p. 9; Parl. | règlements » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 68, p. 9; Doc. parl., |
St., Kamer, 1989-1990, nr. 1062/7, p. 65). | Chambre, 1989-1990, n° 1062/7, p. 65). |
B.2.2. Uit zowel de tekst van artikel 55 van de wegverkeerswet, meer | B.2.2. Tant le texte de l'article 55 de la loi sur la circulation |
bepaald door het gebruik van de term « kan », als de parlementaire | routière, en particulier l'emploi du terme « peut », que les travaux |
voorbereiding van die bepaling blijkt dat, wat de beslissing over de | préparatoires de cette disposition font apparaître qu'en matière de |
intrekking betreft, het openbaar ministerie over een | décision de retrait, le ministère public dispose d'une liberté |
beoordelingsvrijheid beschikt en dat het, geval per geval, rekening | d'appréciation et doit déterminer cas par cas, compte tenu de toutes |
houdend met alle omstandigheden van de zaak, moet bepalen of de zware | les circonstances de l'affaire, si la grave infraction de roulage |
verkeersovertreding van die aard is dat het voor de handhaving van de | constatée est de nature telle que le maintien de la sécurité routière |
verkeersveiligheid verantwoord is dat het rijbewijs tijdelijk wordt ingetrokken. | justifie le retrait temporaire du permis de conduire. |
B.2.3. Krachtens artikel 56 van de wegverkeerswet is de maatregel van | B.2.3. En vertu de l'article 56 de la loi sur la circulation routière, |
toepassing voor een periode van 15 dagen, tenzij het openbaar | la mesure est d'application pour une période de 15 jours, sauf si le |
ministerie dat de intrekking ervan heeft bevolen het rijbewijs eerder | ministère public qui a ordonné le retrait restitue le permis plut tôt, |
teruggeeft, hetzij ambtshalve, hetzij op verzoek van de houder. | soit d'office, soit à la requête du titulaire. La même autorité peut |
Diezelfde overheid kan de maatregel met een nieuwe periode van 15 | prolonger la mesure pour une nouvelle période de 15 jours, l'intéressé |
dagen verlengen, na de betrokkene of zijn raadsman voorafgaandelijk te | |
hebben gehoord indien deze daarom heeft verzocht. De beslissing kan | ou son conseil étant préalablement entendu s'il en fait la demande. La |
nog eenmaal worden hernieuwd voor een periode van 15 dagen. | décision peut faire l'objet d'un dernier renouvellement de 15 jours. |
B.2.4. De onmiddellijke intrekking van het rijbewijs moet worden | B.2.4. Le retrait immédiat du permis de conduire doit être considéré |
beschouwd als een tijdelijke veiligheidsmaatregel en niet als een | comme une mesure de sécurité temporaire et non comme une sanction |
strafsanctie. Zij houdt geen beslissing in over de gegrondheid van een | pénale. Il n'implique pas une décision sur le bien-fondé d'une |
strafvervolging in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor | accusation en matière pénale au sens de l'article 6 de la Convention |
de Rechten van de Mens (in dezelfde zin : Europees Hof voor de Rechten | européenne des droits de l'homme (dans le même sens : Cour européenne |
van de Mens, 28 oktober 1999, Escoubet t. België). | des droits de l'homme, 28 octobre 1999, Escoubet c. Belgique). |
B.2.5. Rekening houdend met de doelstellingen vermeld in B.2.1, kan | B.2.5. Compte tenu des objectifs mentionnés en B.2.1, la nécessité |
vanuit de noodzaak om onmiddellijk op te treden worden verantwoord dat | |
het openbaar ministerie de maatregel mag nemen, zonder voorafgaande | d'agir sans délai peut justifier que la mesure puisse être prise par |
rechterlijke toetsing. | |
B.2.6. Niettemin kan de intrekking van het rijbewijs gedurende | le ministère public sans contrôle judiciaire préalable. |
maximaal 15 dagen en de eventuele verlenging daarvan met twee | B.2.6. Toutefois, le retrait du permis de conduire pendant 15 jours au |
maximum et sa prorogation éventuelle pendant deux périodes | |
bijkomende termijnen van maximaal 15 dagen in bepaalde gevallen | supplémentaires de 15 jours au maximum peuvent, dans certains cas, |
belangrijke gevolgen hebben voor de personen ten aanzien van wie de | avoir de graves conséquences pour les personnes à l'égard desquelles |
maatregel wordt getroffen. | la mesure est prise. |
B.2.7. Of dergelijke beslissingen kunnen worden genomen zonder | B.2.7. Le point de savoir si de telles décisions peuvent être prises |
jurisdictionele toetsing betreft artikel 56 van de wegverkeerswet, | sans contrôle juridictionnel concerne l'article 56 de la loi, sur |
waarover het Hof niet is ondervraagd. | lequel la Cour n'est pas interrogée. |
B.3. De intrekking van het rijbewijs is geen strafrechtelijke | B.3. Le retrait du permis de conduire n'est pas une condamnation |
veroordeling en staat los van een strafvervolging. Er zou dus geen | pénale; il est indépendant d'une poursuite pénale. Il ne saurait donc |
sprake kunnen zijn van schending van de regel non bis in idem. | y avoir de violation de la règle non bis in idem. |
B.4. De verwijzende rechter vraagt eveneens of de artikelen 10 en 11 | B.4. Le juge a quo demande également si les articles 10 et 11 de la |
van de Grondwet zijn geschonden doordat de wegverkeerswet niet | Constitution sont violés en ce que la loi sur la circulation routière |
voorziet in een schadevergoeding in geval van een onterechte | ne prévoit pas d'indemnisation en cas de retrait injustifié du permis |
intrekking van het rijbewijs, zoals dat bijvoorbeeld het geval is bij | de conduire, comme c'est par exemple le cas lors d'une détention |
een onwerkzame voorlopige hechtenis. | préventive inopérante. |
B.5.1. In het bijzondere geval van een onwerkzame voorlopige hechtenis | B.5.1. Dans le cas particulier d'une détention préventive inopérante |
van meer dan acht dagen kan een vergoeding naar billijkheid worden | de plus de huit jours, une indemnité peut être accordée en équité, |
toegekend volgens artikel 28 van de wet van 13 maart 1973 betreffende | conformément à l'article 28 de la loi du 13 mars 1973 relative à |
de vergoeding voor onwerkzame voorlopige hechtenis. Die laatste | l'indemnité en cas de détention préventive inopérante. Cette dernière |
procedure, die tot doel heeft de schade te vergoeden die het gevolg is | procédure, qui vise à indemniser le préjudice causé par une privation |
van een vrijheidsberoving, heeft betrekking op een situatie die niet | de liberté, concerne une situation qui n'est pas comparable au retrait |
vergelijkbaar is met de intrekking van het rijbewijs. | du permis de conduire. B.5.2. L'Etat peut être tenu pour responsable, sur la base des |
B.5.2. De Staat kan op grond van de artikelen 1382 en 1383 van het | articles 1382 et 1383 du Code civil, du dommage causé par la faute |
Burgerlijk Wetboek aansprakelijk worden gesteld voor de schade die het | |
gevolg is van een fout van een lid van het openbaar ministerie. De | d'un membre du ministère public. L'action en indemnisation sera |
vordering tot schadevergoeding zal worden ingewilligd indien blijkt | accueillie s'il apparaît que le ministère public a violé le principe |
dat het openbaar ministerie het zorgvuldigheidsbeginsel heeft | de prévoyance et de prudence. |
geschonden. Er is derhalve geen verschil in behandeling tussen de personen van wie | Il n'y a donc pas de différence de traitement entre les personnes dont |
het rijbewijs ten onrechte wordt ingetrokken en hierdoor schade lijden | le permis de conduire est retiré indûment, et qui subissent de ce fait |
en de andere personen die schade lijden door de onrechtmatige | un dommage, et les autres personnes qui subissent un dommage causé par |
handeling van een overheid, zodat de artikelen 10 en 11 van de | la faute d'une autorité, en sorte que les articles 10 et 11 de la |
Grondwet niet geschonden zijn. | Constitution ne sont pas violés. |
B.6.1. Het Hof wordt eveneens gevraagd zich uit te spreken over het | B.6.1. Il est également demandé à la Cour de se prononcer sur la |
verschil in behandeling dat ontstaat doordat, in tegenstelling tot de | différence de traitement qui consiste en ce que, contrairement à ce |
regeling bij verval van het recht tot sturen, bij de onmiddellijke | qui peut se faire en cas de déchéance du droit de conduire, lors d'un |
intrekking van het rijbewijs geen « schikking » zou kunnen worden | retrait immédiat du permis de conduire, aucune « transaction » ne |
getroffen en niet de mogelijkheid bestaat de intrekking te beperken | pourrait être conclue et en ce qu'il n'existe pas de possibilité de |
tot bepaalde categorieën van voertuigen. | limiter le retrait à certaines catégories de véhicules. |
B.6.2. De mogelijkheid om een minnelijke schikking te treffen of, | B.6.2. La possibilité de conclure un règlement amiable ou d'obtenir |
tegen betaling van een geldsom, verval van de strafvordering te | l'extinction de l'action publique contre le paiement d'une somme |
verkrijgen, is op algemene wijze geregeld in artikel 216bis van het | d'argent est réglée de manière générale à l'article 216bis du Code |
Wetboek van Strafvordering. | d'instruction criminelle. |
Het feit dat die regeling kan worden toegepast bij het verval van het | Le fait que cette réglementation puisse s'appliquer en cas de |
recht tot sturen en niet bij de onmiddellijke intrekking van het | déchéance du droit de conduire et non pas en cas de retrait immédiat |
rijbewijs hangt samen met de aard van de betrokken maatregelen, die in | du permis de conduire est lié étroitement à la nature des mesures |
het eerste geval strafrechtelijk is en in het tweede geval niet. Het | considérées, qui est pénale dans le premier cas et qui ne l'est pas |
verschil in behandeling dat daaruit voortvloeit is niet strijdig met | dans le deuxième. La différence de traitement qui en découle n'est pas |
de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. | contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution. |
B.6.3. De onmiddellijke intrekking heeft betrekking op het volledige | B.6.3. Le retrait immédiat concerne le permis de conduire dans son |
rijbewijs. Het openbaar ministerie kan de intrekking niet beperken tot | intégralité. Le ministère public ne peut limiter le retrait à |
bepaalde categorieën van motorvoertuigen, zoals de rechter dit | certaines catégories de véhicules à moteur, comme peut le faire le |
overeenkomstig artikel 45 van de wegverkeerswet wel kan bij het opleggen van een verval van het recht tot sturen. Het verschil in behandeling dat daaruit voortvloeit is redelijk verantwoord door de verschillende aard en draagwijdte van de betrokken maatregelen. Om zijn doel te bereiken, kan een dringende en tijdelijke veiligheidsmaatregel erin bestaan een rijbewijs volledig in te trekken, terwijl de rechter die een strafrechtelijke veroordeling uitspreekt, de straf die hij oplegt kan moduleren rekening houdend met individuele factoren. B.7.1. Ten slotte wordt het Hof nog ondervraagd over het verschil in behandeling dat inzake de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs zou bestaan naargelang een snelheidsovertreding is vastgesteld door een bemand dan wel door een onbemand automatisch toestel. | juge conformément à l'article 45 de la loi sur la circulation routière lorsqu'il inflige une déchéance du droit de conduire. La différence de traitement qui en découle est raisonnablement justifiée par la nature et la portée différentes des mesures concernées. Une mesure de sécurité urgente et temporaire peut, pour atteindre son objectif, consister à retirer purement et simplement un permis, tandis que le juge qui prononce une condamnation pénale peut moduler la sanction qu'il inflige en tenant compte de facteurs individuels. B.7.1. La Cour est enfin interrogée sur la différence de traitement en matière de retrait immédiat du permis de conduire qui existerait selon qu'un excès de vitesse est constaté par un appareil fonctionnant automatiquement en présence ou en l'absence d'un agent qualifié. |
B.7.2. Om zijn doel te bereiken, namelijk gevaarlijke bestuurders | B.7.2. Pour atteindre son objectif d'écarter immédiatement les |
onmiddellijk uit het verkeer te verwijderen, kon de wetgever, zonder | conducteurs dangereux de la circulation, le législateur pouvait, sans |
het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie te schenden, de | violer le principe d'égalité et de non-discrimination, permettre au |
procureur des Konings de bevoegdheid verlenen om te oordelen of het | procureur du Roi d'apprécier si le permis doit être retiré au |
rijbewijs van een bestuurder die een zware overtreding heeft begaan, | conducteur qui a commis une infraction grave, sans que la loi dût |
moet worden ingetrokken zonder dat de wet zelf een onderscheid had | elle-même faire une distinction selon la manière dont l'infraction a |
moeten maken naar gelang van de wijze waarop de overtreding is | |
vastgesteld. | été constatée. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 55, eerste lid, 5°, en derde lid, van de wet betreffende de | L'article 55, alinéa 1er, 5°, et alinéa 3, de la loi relative à la |
politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968, schendt | police de la circulation routière, coordonnée le 16 mars 1968, ne |
niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, afzonderlijk of in | viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution, lus isolément ou |
samenhang gelezen met artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de | combinés avec l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de |
Rechten van de Mens. | l'homme. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 13 juli 2001. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 13 juillet 2001. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
H. Boel. | H. Boel. |