← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 79/2001 van 7 juni 2001 Rolnummer 1898 In zake : de prejudiciële
vraag betreffende de artikelen 620 en 621 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep
te Gent. Het Arbitragehof, samengesteld wijst
na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest van
(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 79/2001 van 7 juni 2001 Rolnummer 1898 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 620 en 621 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Gent. Het Arbitragehof, samengesteld wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest van (...) | Extrait de l'arrêt n° 79/2001 du 7 juin 2001 Numéro du rôle : 1898 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 620 et 621 du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Gand. La Cour d'arbitrage, composée du présiden après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle Par arr(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 79/2001 van 7 juni 2001 | Extrait de l'arrêt n° 79/2001 du 7 juin 2001 |
Rolnummer 1898 | Numéro du rôle : 1898 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 620 en 621 | En cause : la question préjudicielle concernant les articles 620 et |
van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Gent. | 621 du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Gand. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit voorzitter M. Melchior, de rechters L. François, P. | composée du président M. Melchior, des juges L. François, P. Martens, |
Martens, A. Arts en E. De Groot, en, overeenkomstig artikel 60bis van | A. Arts et E. De Groot, et, conformément à l'article 60bis de la loi |
de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, emeritus | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, du président |
voorzitter G. De Baets en emeritus rechter E. Cerexhe, bijgestaan door | émérite G. De Baets et du juge émérite E. Cerexhe, assistée du |
de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van emeritus | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président émérite G. De |
voorzitter G. De Baets, | Baets, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag | I. Objet de la question préjudicielle |
Bij arrest van 18 februari 2000 in zake G. Igten tegen N. Vanhoorde en | Par arrêt du 18 février 2000 en cause de G. Igten contre N. Vanhoorde |
A. Bontinck, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is | et A. Bontinck, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour |
ingekomen op 1 maart 2000, heeft het Hof van Beroep te Gent de | d'arbitrage le 1er mars 2000, la Cour d'appel de Gand a posé la |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schenden de artikelen 620 en 621 van het Gerechtelijk Wetboek de | « Les articles 620 et 621 du Code judiciaire violent-ils les articles |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat zij, voor het bepalen van | 10 et 11 de la Constitution en ce que ces dispositions, pour |
het bedrag van de aanleg, uitsluiten dat de volgende bedragen worden | déterminer le montant du ressort, excluent le cumul des montants |
samengevoegd : het bedrag van de hoofdvordering uitgaande van de | suivants : le montant de la demande principale émanant de la personne |
benadeelde van een verkeersongeval en gericht tegen diegene die hij | lésée suite à un accident de roulage et dirigée contre la personne |
aansprakelijk acht met het bedrag van de tussenvordering uitgaande van | tenue pour responsable, et le montant de la demande incidente émanant |
deze laatste tegen een vrijwillig tussengekomen partij doch | de cette dernière personne et dirigée contre une partie en |
voortvloeiende uit hetzelfde feit of contract dat aan de | intervention volontaire, mais dérivant du même contrat ou du même fait |
oorspronkelijke rechtsvordering ten grondslag ligt ? » | qui sert de fondement à l'action originaire ? » |
(...) | (...) |
IV. In rechte | IV. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Het Hof van Beroep te Gent stelt het Arbitragehof de vraag naar | B.1. La Cour d'appel de Gand interroge la Cour d'arbitrage sur la |
de bestaanbaarheid van de artikelen 620 en 621 van het Gerechtelijk | compatibilité des articles 620 et 621 du Code judiciaire avec les |
Wetboek met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre zij, om | articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'ils autorisent, en vue |
de aanleg te bepalen, toestaan dat de tegenvordering wordt samengeteld | de la détermination du ressort, que soient cumulées la demande |
met de hoofdvordering, doch uitsluiten dat de hoofdvordering wordt | principale et la demande reconventionnelle mais excluent que soient |
samengeteld met de tussenvordering uitgaande van de oorspronkelijke | cumulées la demande principale et la demande incidente émanant du |
verweerder en gericht tegen een vrijwillig tussenkomende partij doch | défendeur originaire et dirigée contre une partie intervenant |
voortvloeiende uit hetzelfde feit of contract dat aan de | volontairement, mais dérivant du même fait ou contrat qui sert de |
oorspronkelijke rechtsvordering ten grondslag ligt. | fondement à l'action originaire. |
B.2. Artikel 616 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : | B.2. L'article 616 du Code judiciaire dispose : |
« Tegen ieder vonnis kan hoger beroep worden ingesteld, tenzij de wet | « Tout jugement peut être frappé d'appel, sauf si la loi en dispose |
anders bepaalt. » | autrement. » |
Artikel 617 van hetzelfde Wetboek bepaalt : | En vertu de l'article 617 du même Code : |
« De vonnissen van de rechtbank van eerste aanleg en van de rechtbank | « Les jugements du tribunal de première instance et du tribunal de |
van koophandel, waarbij uitspraak wordt gedaan over een vordering | commerce qui statuent sur une demande dont le montant ne dépasse pas |
waarvan het bedrag 75 000 frank niet overschrijdt, worden gewezen in | 75 000 francs, sont rendus en dernier ressort. [...] » |
laatste aanleg. [ . ] » | |
Artikel 618 stelt dat de regels vastgelegd in de artikelen 557 tot 562 | L'article 618 dispose que les règles énoncées aux articles 557 à 562 |
gelden voor het bepalen van de aanleg. | s'appliquent à la détermination du ressort. |
B.3.1. Artikel 621 bepaalt : | B.3.1. L'article 621 dispose : |
« Met uitzondering van de beslissingen inzake tegenvorderingen en | « A l'exception des décisions rendues sur les demandes |
vorderingen tot tussenkomst strekkend tot het uitspreken van een | reconventionnelles et sur les demandes en intervention tendant à la |
veroordeling, wordt met betrekking tot de ontvankelijkheid van het | prononciation d'une condamnation, les jugements rendus sur incidents |
hoger beroep tegen de vonnissen op tussengeschil en tegen de | et les jugements d'instruction suivent pour la recevabilité de l'appel |
onderzoeksvonnissen gehandeld zoals inzake de hoofdvorderingen. » | le sort de la demande principale. » |
Krachtens die bepaling is de rechter die oordeelt over het hoger | |
beroep tegen de beslissing inzake de hoofdvordering in beginsel ook de | En vertu de cette disposition, le juge qui statue sur l'appel de la |
rechter die oordeelt over beslissingen inzake de tussengeschillen die | décision rendue sur la demande principale statue en principe aussi sur |
naar aanleiding van de hoofdvordering zijn gerezen en beslecht. | les décisions relatives aux incidents nés et tranchés à la suite de la |
Wanneer geen hoger beroep mogelijk is tegen de beslissing inzake de | demande principale. En principe, lorsque la décision concernant la |
hoofdvordering, dan geldt zulks in beginsel eveneens voor de | demande principale n'est pas susceptible d'appel, les décisions sur |
beslissingen over de tussengeschillen naar aanleiding van die hoofdvordering. De wetgever heeft op dat beginsel een eerste uitzondering gesteld ten aanzien van beslissingen inzake tegenvorderingen en vorderingen tot tussenkomst die strekken tot het uitspreken van een veroordeling : hij heeft aldus van die beide vorderingen de autonomie vastgelegd en gesteld dat de ontvankelijkheid van het hoger beroep tegen beslissingen over dergelijke tussenvorderingen moet worden beoordeeld zonder acht te slaan op het feit of een hoger beroep met betrekking tot de hoofdvordering al dan niet ontvankelijk is. | les incidents prononcées à l'occasion de cette demande principale suivent le même sort. Le législateur a prévu une première exception à ce principe pour ce qui concerne les décisions relatives aux demandes reconventionnelles et aux demandes en intervention qui tendent à la prononciation d'une condamnation : il a ainsi établi l'autonomie de ces deux demandes, en posant que la recevabilité de l'appel formé contre les décisions relatives à de telles demandes incidentes doit s'apprécier sans égard au fait qu'un appel relatif à la demande principale est recevable ou non. |
B.3.2. Een tweede uitzondering op het beginsel uiteengezet in B.3.1 is | B.3.2. Une seconde exception au principe exposé au B.3.1 est prévue à |
vastgelegd in artikel 620 van het Gerechtelijk Wetboek, dat vóór de | l'article 620 du Code judiciaire, qui, avant sa modification par la |
wijziging bij de wet van 10 februari 1999 en zoals het wordt toegepast | loi du 10 février 1999 et tel qu'il est appliqué par le juge du fond, |
door de feitenrechter luidde : | était libellé comme suit : |
« Wanneer de tegenvordering ontstaat uit het contract of het feit dat | « Lorsque la demande reconventionnelle dérive soit du contrat ou du |
aan de oorspronkelijke rechtsvordering ten grondslag ligt, ofwel uit | fait qui sert de fondement à l'action originaire, soit du caractère |
de tergende of roekeloze aard van deze vordering, wordt de aanleg | vexatoire ou téméraire de cette demande, le ressort se détermine en |
bepaald door samenvoeging van het bedrag van de hoofdvordering en het | cumulant le montant de la demande principale et le montant de la |
bedrag van de tegenvordering. » | demande reconventionnelle. » |
De wet van 10 februari 1999 tot wijziging van artikel 620 van het | La loi du 10 février 1999 modifiant l'article 620 du Code judiciaire |
Gerechtelijk Wetboek staat voortaan ook toe dat het bedrag van de | permet désormais également que le montant de la demande en |
vordering tot tussenkomst strekkende tot het uitspreken van een | intervention tendant à la prononciation d'une condamnation dérivée du |
veroordeling ontstaan uit het contract of het feit dat aan de | contrat ou du fait qui sert de fondement à l'action originaire soit |
oorspronkelijke vordering ten grondslag ligt, voor het bepalen van de | cumulée, pour la détermination du ressort, avec le montant de la |
aanleg bij het bedrag van de hoofdvordering wordt gevoegd. De | demande principale. Les travaux préparatoires de cette loi indiquent |
parlementaire voorbereiding geeft aan dat die wetswijziging rekening | |
heeft gehouden met de rechtspraak van het Hof (Parl. St., Senaat, | que la modification législative tient compte de la jurisprudence de la |
1998-1999, nr. 1-575/3, pp. 2 en 3), maar wijst uitdrukkelijk erop dat | Cour (Doc. parl., Sénat, 1998-1999, n° 1-575/3, pp. 2 et 3), mais |
die wijziging niet alle tussenvorderingen betreft, doch beperkt is tot | soulignent expressément qu'elle ne concerne pas toutes les demandes |
die vorderingen tot tussenkomst die strekken tot het uitspreken van | incidentes, étant limitée aux demandes en intervention qui tendent à |
een veroordeling en die ontstaan zijn uit het contract of het feit dat | la prononciation d'une condamnation et qui dérivent du contrat ou du |
aan de oorspronkelijke rechtsvordering ten grondslag ligt (idem, nr. | fait qui sert de fondement à l'action originaire (idem, n° 1-575/2, p. |
1-575/2, p. 1). | 1). |
B.4. Uit de feiten en de motieven van het verwijzende arrest blijkt | B.4. Il ressort des faits et de la motivation de l'arrêt de renvoi que |
dat aan het Hof de vraag wordt gesteld naar de grondwettigheid van de | la Cour est interrogée sur la constitutionnalité des articles 620 et |
artikelen 620 en 621 van het Gerechtelijk Wetboek in zoverre zij, ter | 621 du Code judiciaire, en tant que ceux-ci excluent, en vue de la |
bepaling van de aanleg, de samenvoeging uitsluiten van het bedrag van | détermination du ressort, que soient cumulés le montant de la demande |
de hoofdvordering uitgaande van de benadeelde van een verkeersongeval | principale qui émane de la personne lésée par un accident de roulage |
en gericht tegen diegene die hij aansprakelijk acht, met het bedrag | et qui est dirigée contre la personne que celle-ci tient pour |
van de tussenvordering uitgaande van die oorspronkelijke verweerder | responsable et le montant de la demande incidente émanant de ce |
tegen een vrijwillig tussenkomende partij, die louter is tussengekomen | défendeur originaire et dirigée contre une partie intervenant |
tot bewaring, terwijl de onderscheiden vorderingen hun oorzaak vinden | volontairement à titre purement conservatoire, alors que ces demandes |
in hetzelfde feit. | respectives trouvent leur origine dans le même fait. |
De verwijzende rechter kwalificeert die vordering als « een | Le juge a quo qualifie cette demande de « demande incidente au sens de |
tussenvordering in de zin van artikel 13 Ger.W. nl. een nieuwe | l'article 13 du Code judiciaire, à savoir une nouvelle demande entre |
vordering tussen de partijen, meer bepaald tegen de reeds in een | les parties, plus précisément contre la partie en intervention |
geding zijnde vrijwillig tussenkomende partij », die noch kan worden | volontaire déjà à la cause », demande qui ne peut être considérée ni |
beschouwd als een tegenvordering noch als een vordering tot | comme une demande reconventionnelle ni comme une demande en |
tussenkomst, maar die wel ontstaan is uit hetzelfde feit, namelijk het | intervention, mais qui est bien née du même fait, à savoir l'accident |
verkeersongeval, dat aan de oorspronkelijke hoofdvordering ten | de roulage, qui sert de fondement à la demande principale originaire. |
grondslag ligt. In een dergelijk geval is artikel 621 van het | En pareil cas, l'article 621 du Code judiciaire est d'application. |
Gerechtelijk Wetboek van toepassing. | |
Het Hof onderzoekt de grondwettigheid van de artikelen 620 en 621 van | La Cour examine la constitutionnalité des articles 620 et 621 du Code |
het Gerechtelijk Wetboek enkel in zoverre zij, in de hierboven | judiciaire en tant seulement que ceux-ci n'autorisent pas, dans |
beschreven hypothese, niet toestaan de bedragen van de vorderingen | l'hypothèse décrite ci-dessus, que les montants des demandes soient |
samen te tellen. | cumulés. |
B.5. Uit de combinatie van de artikelen 617, 620 en 621 van het | B.5. Il résulte de la combinaison des articles 617, 620 et 621 du Code |
Gerechtelijk Wetboek volgt dat ten aanzien van de mogelijkheid van | judiciaire qu'une différence existe, en ce qui concerne la possibilité |
hoger beroep een verschil bestaat tussen twee soorten | |
tussenvorderingen, namelijk de tegenvordering die de oorspronkelijke | d'appel, entre deux sortes de demandes incidentes, à savoir la demande |
verweerder instelt om tegen de oorspronkelijke eiser een veroordeling | reconventionnelle introduite par le défendeur originaire en vue de |
te doen uitspreken en de tussenvorderingen die de oorspronkelijke | faire prononcer une condamnation à l'encontre du demandeur originaire |
verweerder instelt strekkende tot veroordeling van de vrijwillig | et les demandes incidentes introduites par le défendeur originaire |
tussenkomende partij. Het bedrag van de tegenvordering wordt | tendant à la condamnation de la partie intervenant volontairement. Le |
samengevoegd met dat van de oorspronkelijke vordering wanneer de | montant de la demande reconventionnelle est cumulé avec celui de la |
tegenvordering ontstaat uit het contract of het feit dat aan de | demande originaire lorsque la demande reconventionnelle dérive du |
oorspronkelijke vordering ten grondslag ligt of uit de tergende of | contrat ou du fait qui sert de fondement à l'action originaire ou |
roekeloze aard van de vordering, terwijl het bedrag van de | dérive du caractère vexatoire ou téméraire de la demande, alors que le |
tussenvordering van de oorspronkelijke verweerder strekkende tot het | montant de la demande incidente du défendeur originaire tendant à la |
uitspreken van een veroordeling tegen de vrijwillig tussenkomende | prononciation d'une condamnation de la partie intervenant |
partij niet wordt samengeteld met het bedrag van de oorspronkelijke | volontairement n'est pas cumulé avec celui de la demande originaire, |
vordering, zelfs indien die tussenvordering ontstaat uit het contract | même si cette demande incidente dérive du contrat ou du fait qui sert |
of het feit dat aan de oorspronkelijke vordering ten grondslag ligt. | de fondement à l'action originaire. |
B.6. Artikel 13 van het Gerechtelijk Wetboek definieert de | B.6. L'article 13 du Code judiciaire définit la demande incidente |
tussenvordering als iedere vordering die in de loop van het | comme étant toute demande formée au cours du procès et qui a pour |
rechtsgeding wordt ingesteld en ertoe strekt, hetzij de | objet, soit de modifier la demande originaire ou d'introduire des |
oorspronkelijke vordering te wijzigen of nieuwe vorderingen tussen de | demandes nouvelles entre les parties, soit de faire entrer dans la |
partijen in te stellen, hetzij personen die nog niet in het geding | cause des personnes qui n'y avaient point été appelées. |
zijn geroepen, erin te betrekken. | |
Artikel 14 van het Gerechtelijk Wetboek definieert de tegenvordering | L'article 14 du Code judiciaire définit la demande reconventionnelle |
als een tussenvordering die de verweerder instelt om tegen de eiser | comme étant la demande incidente formée par le défendeur et qui tend à |
een veroordeling te doen uitspreken. | faire prononcer une condamnation à charge du demandeur. |
De tegenvordering is met andere woorden een specifieke vorm van | En d'autres termes, la demande reconventionnelle est une forme |
tussenvordering, waarbij rekening wordt gehouden met de hoedanigheid | particulière de demande incidente où il est tenu compte de la qualité |
van de personen in het rechtsgeding naargelang ze al dan niet partij | des personnes au procès, selon qu'elles sont ou non parties dans |
zijn bij de inleidende vordering, zodat een objectief onderscheid | l'action introductive, et il existe donc une différence objective |
bestaat tussen de tegenvordering en elke andere tussenvordering. | entre la demande reconventionnelle et toute autre demande incidente. |
Er dient evenwel te worden onderzocht of het criterium van onderscheid | Il convient toutefois d'examiner si le critère de distinction est |
wel in alle gevallen relevant is en het in B.5 beschreven onderscheid | pertinent dans tous les cas et s'il peut justifier la différence de |
kan verantwoorden. | traitement décrite au B.5. |
B.7. De eenheid van procesvoering met betrekking tot vorderingen die | B.7. L'unité de la procédure en ce qui concerne les demandes qui |
hun oorzaak vinden in hetzelfde feit of contract vereist niet alleen | dérivent du même fait ou contrat exige non seulement que les montants |
dat de bedragen van de hoofdvordering en de tegenvordering voor het bepalen van de aanleg worden samengeteld wanneer aan die vorderingen eenzelfde feit ten grondslag ligt, maar ook dat hetzelfde gebeurt in geval van een tussenvordering die eveneens ontstaan is uit het feit dat aan de oorspronkelijke vordering ten grondslag ligt en die de oorspronkelijke verweerder instelt tegen een vrijwillig tussenkomende partij. In zulke omstandigheden vertoont de in B.4 omschreven tussenvordering van de oorspronkelijke verweerder dermate gelijkenis met een tegenvordering dat het niet in redelijkheid verantwoord is ze ten opzichte van een dergelijke vordering verschillend te behandelen. B.8. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof | de la demande principale et de la demande reconventionnelle soient cumulés, en vue de la détermination du ressort, lorsque ces demandes dérivent d'un même fait, mais aussi qu'il en aille de même dans le cas d'une demande incidente dérivant elle aussi du fait qui sert de fondement à la demande originaire et que le défendeur originaire introduit contre une partie intervenant volontairement. Dans de telles circonstances, la demande incidente du défendeur originaire décrite au B.4 s'apparente à un point tel à une demande reconventionnelle qu'il n'est pas raisonnablement justifié de la traiter autrement que cette dernière. B.8. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative. Par ces motifs, la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
De artikelen 620 en 621 van het Gerechtelijk Wetboek schenden de | Les articles 620 et 621 du Code judiciaire violent les articles 10 et |
artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat zij uitsluiten dat, om de | 11 de la Constitution en ce qu'ils excluent que soient cumulés, en vue |
aanleg te bepalen, het bedrag van de hoofdvordering uitgaande van de | de la détermination du ressort, le montant de la demande principale |
benadeelde van een verkeersongeval en gericht tegen diegene die hij | émanant de la personne lésée par un accident de roulage et dirigée |
aansprakelijk acht, wordt samengeteld met het bedrag van de | contre la personne qu'elle tient pour responsable, et le montant de la |
tussenvordering uitgaande van die verweerder en gericht tegen een | demande incidente émanant de ce défendeur et dirigée contre une partie |
vrijwillig tussenkomende partij, wanneer die laatste vordering haar | intervenant volontairement, quand cette dernière demande se fonde sur |
grondslag vindt in hetzelfde feit als van de hoofdvordering. | le même fait que la demande principale. |
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 7 juni 2001, door de | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 7 juin 2001, par le |
voormelde zetel, waarin emeritus voorzitter G. De Baets en emeritus | siège précité, dans lequel le président émérite G. De Baets et le juge |
rechter E. Cerexhe voor de uitspraak zijn vervangen door | émérite E. Cerexhe sont remplacés, pour le prononcé, respectivement |
respectievelijk voorzitter H. Boel en rechter R. Henneuse, | par le président H. Boel et le juge R. Henneuse, conformément à |
overeenkomstig artikel 110 van de voormelde wet. | l'article 110 de la même loi. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
H. Boel. | H. Boel. |