Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 129/2000 van 6 december 2000 Rolnummer 1727 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 28, tweede lid, van de wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten, gesteld door het Arbeidshof Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de rechters P. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 129/2000 van 6 december 2000 Rolnummer 1727 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 28, tweede lid, van de wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten, gesteld door het Arbeidshof Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de rechters P. (...) Extrait de l'arrêt n° 129/2000 du 6 décembre 2000 Numéro du rôle : 1727 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 28, alinéa 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux allocations aux handicapés, posée par la Cour du travail La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges P. Martens(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 129/2000 van 6 december 2000 Extrait de l'arrêt n° 129/2000 du 6 décembre 2000
Rolnummer 1727 Numéro du rôle : 1727
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 28, tweede lid, van de En cause : la question préjudicielle concernant l'article 28, alinéa
wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux allocations aux
gehandicapten, gesteld door het Arbeidshof te Luik. handicapés, posée par la Cour du travail de Liège.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges P.
rechters P. Martens, A. Arts, R. Henneuse, M. Bossuyt en E. De Groot, Martens, A. Arts, R. Henneuse, M. Bossuyt et E. De Groot, assistée de
bijgestaan door referendaris B. Renauld, waarnemend griffier, onder la référendaire B. Renauld, faisant fonction de greffier, présidée par
voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij arrest van 28 juni 1999 in zake M.B. tegen de Belgische Staat, Par arrêt du 28 juin 1999 en cause de M.B. contre l'Etat belge, dont
waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op
5 juli 1999, heeft het Arbeidshof te Luik de volgende prejudiciële l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 5
juillet 1999, la Cour du travail de Liège a posé la question
vraag gesteld : préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 28, tweede lid, van de wet van 27 februari 1987 « L'article 28, alinéa 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux
betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten de artikelen 10 en allocations aux handicapés ne viole-t-il pas les articles 10 et 11 de
11 van de gecoördineerde Grondwet niet en roept het geen verschil in la Constitution coordonnée et ne crée-t-il pas une différence de
behandeling in het leven dat niet objectief verantwoord is, doordat traitement non justifiée objectivement en ce qu'il laisse
het de wet van 27 juni 1969 betreffende het toekennen van d'application la loi du 27 juin 1969 relative à l'octroi d'allocations
tegemoetkomingen aan de minder-validen van toepassing laat, met aux handicapés en ce compris les dispositions relatives à la
inbegrip van de bepalingen betreffende de verjaring van de prescription de la récupération d'un indu à charge d'un bénéficiaire
terugvordering van een onverschuldigd bedrag ten laste van een
gerechtigde op gewone of bijzondere tegemoetkoming volgens het oude
stelsel, terwijl de gerechtigden op een tegemoetkoming ingesteld bij d'allocation ordinaire ou spéciale dite de l'ancien régime alors que
de voormelde wet van 27 februari 1987 aan een vordering tot les bénéficiaires d'une allocation créée par la loi du 27 février 1987
terugbetaling van het onverschuldigd bedrag de verjaringstermijn van susvisée peuvent opposer à une demande en récupération d'indu la
een, drie of vijf jaar kunnen tegenwerpen, naar gelang van het geval, prescription d'un, de trois ou de cinq ans selon le cas en vertu de
krachtens artikel 16, § 1, van die wet, terwijl aan de gerechtigde op l'article 16, § 1er, de ladite loi tandis que le bénéficiaire d'une
een tegemoetkoming volgens het oude stelsel een verjaringstermijn van allocation de l'ancien régime se voit opposer un délai de prescription
ten minste vijf jaar wordt tegengeworpen op grond van artikel 7 van de minimum de 5 ans sur le fondement de l'article 7 de la loi du 6
wet van 6 februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen février 1970 relative à la perception des créances à charge ou au
ten laste of ten voordele van de Staat en de provinciën ? » profit de l'Etat ou des Provinces ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. Artikel 16, § 1, van de wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten bepaalt : « De terugvordering van de ten onrechte betaalde tegemoetkomingen verjaart na drie jaar te rekenen vanaf de datum waarop de uitbetaling is geschied. De in het eerste lid voorgeschreven termijn wordt teruggebracht tot één jaar indien de betaling enkel het gevolg is van een vergissing van een administratieve dienst of instelling, waarvan de betrokkene zich normaal geen rekenschap kan geven. De in het eerste lid voorgeschreven termijn wordt verlengd tot vijf jaar indien ten onrechte werd uitbetaald in geval van bedrog, arglist of bedrieglijke handelingen van de betrokkene. » B.2. Die bepaling is niet van toepassing op de persoon die, zoals de appelante voor het verwijzende rechtscollege, een tegemoetkoming voor B.1. L'article 16, § 1er, de la loi du 27 février 1987 relative aux allocations aux handicapés dispose : « La répétition des allocations versées indûment se prescrit par trois ans à compter de la date du paiement. Le délai prévu au premier alinéa est ramené à un an lorsque le paiement résulte uniquement de l'erreur d'un service administratif ou organisme, et dont l'intéressé ne peut normalement se rendre compte. Le délai prévu au premier alinéa est porté à cinq ans lorsque l'indu a été payé en cas de fraude, dol ou manoeuvres frauduleuses de l'intéressé. » B.2. Cette disposition n'est pas applicable à la personne qui, comme l'appelante devant la juridiction a quo, bénéficie d'une allocation de
gehandicapten geniet volgens het « oude stelsel », dat wil zeggen handicapé, dite « d'ancien régime », c'est-à-dire accordée avant le 1er
toegekend vóór 1 januari 1975 met toepassing van de wet van 27 juni janvier 1975 en application de la loi du 27 juin 1969 relative à
1969 betreffende het toekennen van tegemoetkomingen aan de l'octroi d'allocations aux handicapés.
minder-validen.
Artikel 28 van de wet van 27 februari 1987 bepaalt immers : L'article 28 de la loi du 27 février 1987 dispose en effet :
« De wet van 27 juni 1969 betreffende het toekennen van « La loi du 27 juin 1969 relative à l'octroi d'allocations aux
tegemoetkomingen aan de minder-validen wordt opgeheven. handicapés est abrogée.
De wet van 27 juni 1969 blijft evenwel van toepassing voor de La loi du 27 juin 1969 reste toutefois d'application pour les
gehandicapten waaraan een tegemoetkoming is toegekend die vóór 1 handicapés auxquels il a été accordé une allocation qui a pris cours
januari 1975 is ingegaan en die verder deze tegemoetkoming blijven avant le 1er janvier 1975 et qui continuent à bénéficier de cette
allocation conformément aux dispositions réglementaires qui étaient
genieten overeenkomstig de reglementaire bepalingen die van toepassing applicables avant cette date, à moins que l'application de la présente
waren vóór deze datum, tenzij een toepassing van deze wet voordeliger loi ne leur soit plus avantageuse. En aucun cas, l'application de la
is. In geen geval kan de toepassing van deze wet te hunnen aanzien présente loi ne peut entraîner à leur égard une déchéance du droit à
leiden tot een verval van het recht of een vermindering van de l'allocation ou une diminution de l'allocation.
tegemoetkoming.
[ . ] » [ . ] »
B.3. Aangezien de wet van 27 juni 1969 niets heeft bepaald betreffende B.3. La loi du 27 juin 1969 n'ayant rien prévu en ce qui concerne le
de verjaringstermijn die van toepassing is op de terugvordering van délai de prescription applicable à la répétition d'allocations
onterecht ontvangen tegemoetkomingen, is het de verjaring na vijf indûment perçues, c'est la prescription quinquennale, prévue par
jaar, bepaald in artikel 7 van de wet van 6 februari 1970 betreffende l'article 7 de la loi du 6 février 1970 relative à la prescription des
de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de créances à charge ou au profit de l'Etat et des provinces, qui
Staat en de provinciën, die van toepassing is; die termijn wordt op s'applique, ce délai étant porté à trente ans en cas de manoeuvres
dertig jaar gebracht in geval van frauduleuze handelingen. frauduleuses.
B.4. Daaruit volgt dat de rechthebbenden op tegemoetkomingen voor B.4. Il s'ensuit que les bénéficiaires d'allocations de handicapés qui
gehandicapten, van wie onterecht ontvangen bedragen worden se voient réclamer des sommes indûment perçues sont traités
teruggevorderd, verschillend worden behandeld naargelang zij onder de
vroegere of onder de nieuwe regeling vallen : degenen die hun rechten différemment selon qu'ils émargent à l'ancien ou au nouveau régime :
ontlenen aan de wet van 27 juni 1969, waarvan de gevolgen gelden voor ceux qui tiennent leurs droits de la loi du 27 juin 1969, dont les
degenen die reeds vóór 1 januari 1975 een tegemoetkoming kregen, zijn effets s'étendent à ceux dont l'allocation a pris cours avant le 1er
onderworpen aan een verjaring van vijf jaar; degenen die hun rechten janvier 1975, sont soumis à une prescription de cinq ans; ceux qui
ontlenen aan de wet van 27 februari 1987 kunnen niet worden verplicht tiennent leurs droits de la loi du 27 février 1987 ne peuvent pas se
onterecht ontvangen bedragen terug te betalen na een termijn van drie voir réclamer le remboursement de sommes indûment perçues au-delà d'un
jaar, die tot een jaar wordt teruggebracht wanneer de onterechte délai de trois ans, ramené à un an lorsque le paiement indu résulte
uitbetaling enkel voortvloeit uit een administratieve vergissing uniquement d'une erreur administrative dont l'intéressé ne peut
waarvan de betrokkene zich normaal geen rekenschap kan geven. normalement pas se rendre compte.
B.5. Tussen de twee categorieën van personen, die vergelijkbaar zijn, B.5. Entre les deux catégories de personnes, qui sont comparables, il
bestaat een verschil dat berust op een objectief criterium : de datum existe une différence qui repose sur un critère objectif : la date à
waarop hun recht op een tegemoetkoming is ingegaan. laquelle leur droit à une allocation a pris cours.
B.6. Een verschil in behandeling gronden op dat verschil van datum is
evenwel in verhouding met geen enkele van de door de wetgever B.6. Fonder une différence de traitement sur cette différence de date
nagestreefde doelstellingen. Zelfs in de veronderstelling dat het « n'est toutefois en rapport avec aucun des objectifs poursuivis par le
oude stelsel » gunstiger was dan het nieuwe, kan dat verschil de législateur. A supposer même que l'« ancien régime » soit plus
toepassing van een langere verjaringstermijn in geval van favorable que le nouveau, cette différence ne peut justifier
terugvordering van onverschuldigde bedragen niet verantwoorden. Een l'application d'un délai de prescription plus long en cas de
dergelijk verschil is, integendeel, in strijd met de bedoeling door de répétition de l'indu. Une telle différence est, au contraire, en
wetgever uitgedrukt tijdens de parlementaire voorbereiding van de wet contradiction avec l'intention exprimée par le législateur au cours
van 27 februari 1987, te weten dat « de toestand van de gerechtigden des travaux préparatoires de la loi du 27 février 1987, à savoir que «
van vóór 1 januari 1975 (zogenaamd oud stelsel) [ . ] ongewijzigd la situation des bénéficiaires d'avant le 1er janvier 1975 (dénommé '
ancien régime ') reste inchangée et continue à être régie par la
[blijft] en [ . ] verder door de vroegere wet [wordt] beheerst, tenzij législation antérieure, à moins que l'application de la présente loi
de toepassing van deze wet voordeliger is voor hen » (Parl. St., ne soit plus avantageuse pour eux » (Doc. parl, Chambre, 1985-1986, n°
Kamer, 1985-1986, nr. 448/1, pp. 8 en 9). 448/1, pp. 8 et 9).
B.7. Het door de verwijzende rechter beschreven verschil in B.7. La différence de traitement décrite dans la question
behandeling is niet redelijk verantwoord. préjudicielle n'est pas raisonnablement justifiée.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 28, tweede lid, van de wet van 27 februari 1987 betreffende de L'article 28, alinéa 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux
tegemoetkomingen aan gehandicapten schendt de artikelen 10 en 11 van allocations aux handicapés viole les articles 10 et 11 de la
de Grondwet doordat het de voorheen toepasselijke bepalingen Constitution en ce qu'il laisse d'application les dispositions,
betreffende de verjaring van de terugvordering van onverschuldigde antérieurement applicables, relatives à la prescription de la
bedragen ten laste van een gerechtigde op een tegemoetkoming volgens répétition de l'indu à charge d'un bénéficiaire d'allocation dite de
het zogenaamde oude stelsel van toepassing laat. l'ancien régime.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 6 december 2000. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 6 décembre 2000.
De wnd. griffier, Le greffier f.f.,
B. Renauld. B. Renauld.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^