Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 118/2000 van 16 november 2000 Rolnummer 1818 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 45 van de wet van 27 december 1961 houdende statuut van de onderofficieren van het actief kader der land-, lucht- en ze Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de rechters L. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 118/2000 van 16 november 2000 Rolnummer 1818 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 45 van de wet van 27 december 1961 houdende statuut van de onderofficieren van het actief kader der land-, lucht- en ze Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de rechters L. (...) Extrait de l'arrêt n° 118/2000 du 16 novembre 2000 Numéro du rôle : 1818 En cause : la question préjudicielle portant sur l'article 45 de la loi du 27 décembre 1961 portant statut des sous-officiers du cadre actif des forces terrestre, aérien La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges L. Françoi(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 118/2000 van 16 november 2000 Extrait de l'arrêt n° 118/2000 du 16 novembre 2000
Rolnummer 1818 Numéro du rôle : 1818
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 45 van de wet van En cause : la question préjudicielle portant sur l'article 45 de la
27 december 1961 houdende statuut van de onderofficieren van het loi du 27 décembre 1961 portant statut des sous-officiers du cadre
actief kader der land-, lucht- en zeemacht, gesteld door de Rechtbank actif des forces terrestre, aérienne et navale, posée par le Tribunal
van eerste Aanleg te Luik. de première instance de Liège.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges L.
rechters L. François, P. Martens, A. Arts, R. Henneuse en E. De Groot, François, P. Martens, A. Arts, R. Henneuse et E. De Groot, assistée du
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij vonnis van 19 november 1999 in zake R. Doumont tegen de Belgische Par jugement du 19 novembre 1999 en cause de R. Doumont contre l'Etat
Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage
ingekomen op 24 november 1999, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te le 24 novembre 1999, le Tribunal de première instance de Liège a posé
Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 45 van de wet van 27 december 1961 houdende statuut « L'article 45 de la loi du 27 décembre 1961 portant statut des
van de onderofficieren van het actief kader der land-, lucht- en sous-officiers du cadre actif des forces terrestre, aérienne et navale
zeemacht de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het bepaalt dat viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il
een militair beroepsmuzikant, niettegenstaande hij is gelijkgesteld prévoit qu'un musicien militaire de carrière, bien qu'assimilé aux
met de beroepsonderofficieren, niet kan worden overgeplaatst in één sous-officiers de carrière, ne peut être transféré dans un des groupes
van de ambtengroepen van de onderofficieren van het actief kader d'emplois des sous-officiers du cadre actif qu'à condition de
tenzij op voorwaarde te voldoen aan een geschiktheidsproef vastgesteld satisfaire à une épreuve d'aptitude déterminée par le Ministre de la
door de Minister van Landsverdediging en doordat het behoud van een défense nationale et que le maintien d'un grade équivalent ne lui est
gelijkwaardige graad hem niet wordt verzekerd noch, derhalve, het pas assuré ni, partant, le maintien de son traitement (le Ministre
behoud van zijn wedde (de Minister bepaalt immers de graad die hem zal déterminant le grade qui lui sera conféré), alors que les
worden verleend), terwijl de beroepsonderofficieren op hun verzoek van sous-officiers de carrière peuvent à leur demande changer de groupe
ambtengroep kunnen veranderen zonder examen en met behoud van hun graad ? » d'emplois sans examen à satisfaire et en gardant leur grade ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. Artikel 45 van de wet van 27 december 1961 houdende statuut van B.1. L'article 45 de la loi du 27 décembre 1961 portant statut des
de onderofficieren van het actief kader der land-, lucht- en zeemacht, sous-officiers du cadre actif des forces terrestre, aérienne et
waarop de prejudiciële vraag betrekking heeft, bepaalt : navale, sur lequel porte la question préjudicielle, dispose :
« De beroepsmuzikant kan niet overgeplaatst worden naar één der « Le musicien de carrière ne peut être transféré dans un des groupes
ambtengroepen van de onderofficieren van het actief kader tenzij op d'emplois des sous-officiers du cadre actif qu'à sa demande et à
zijn aanvraag en op voorwaarde aan een geschiktheidsproef te voldoen. condition de satisfaire à une épreuve d'aptitude.
De Minister van Landsverdediging bepaalt, in elk geval, rekening Le Ministre de la Défense nationale fixe dans chaque cas, en tenant
houdende met de vorming van de belanghebbende, het programma van de compte de la formation de l'intéressé, le programme de l'épreuve
geschiktheidsproef die hij zal moeten ondergaan, en de graad die hem d'aptitude qu'il devra subir, et le grade qui lui sera conféré en cas
in geval van welslagen zal verleend worden. de réussite.
De belanghebbende wordt gerangschikt, in de ambtengroep in welke hij L'intéressé est classé, dans le groupe d'emplois auquel il est
ingedeeld werd, na de onderofficieren die op dezelfde datum benoemd affecté, à la suite des sous-officiers nommés en même temps que lui au
werden in de graad die hem wordt verleend. » grade qui lui est conféré. »
B.2. Doordat de in het geding zijnde bepaling de overplaatsing van de B.2. En subordonnant le transfert des musiciens de carrière (assimilés
beroepsmuzikanten (gelijkgesteld met de beroepsonderofficieren) naar aux sous-officiers de carrière) dans un des groupes d'emplois des
een van de ambtengroepen van de onderofficieren van het actief kader sous-officiers du cadre actif à une épreuve d'aptitude et en
afhankelijk maakt van een geschiktheidsproef en de Minister van habilitant le ministre de la Défense nationale à fixer le grade qui
Landsverdediging machtigt om de graad te bepalen die hun zal worden leur sera attribué en cas de réussite, la disposition en cause établit
toegekend in geval van welslagen, voert zij een verschil van
behandeling in tussen de beroepsmuzikanten en de onderofficieren van une différence de traitement entre les musiciens de carrière et les
het actief kader, wier overplaatsing niet bij wet afhankelijk wordt sous-officiers du cadre actif, dont le transfert n'est pas subordonné
gemaakt van een dergelijk examen en aan wier graad niet wordt geraakt par la loi à un tel examen et dont le grade n'est pas affecté par ce
bij die overplaatsing. De voormelde wet van 27 december 1961 bepaalt transfert. La loi du 27 décembre 1961 précitée dispose en effet, en
immers in artikel 6 ervan dat « op aanvraag van de onderofficier [...] son article 6, que « le Ministre de la défense nationale peut changer
de Minister van Landsverdediging hem van krijgsmachtdeel of van de force ou de groupe d'emplois le sous-officier qui en fait la
ambtengroep [kan] veranderen ». demande ».
B.3.1. Er dient rekening te worden gehouden met de bijzonderheden van B.3.1. Il y a lieu de tenir compte des particularités de la fonction
de functie van de militaire beroepsmuzikanten alsook met het des musiciens militaires de carrière ainsi que de la spécificité des
specifieke karakter van hun benoemingsvoorwaarden en van hun loopbaan. conditions de leur nomination et de leur carrière.
Het Hof stelt vast dat de wet niet op identieke wijze de La Cour constate que la loi ne régit pas de manière identique les
benoemingsvoorwaarden van de beroepsonderofficieren (artikel 8 van de conditions de nomination des sous-officiers de carrière (article 8 de
wet van 27 december 1961) en de benoemingsvoorwaarden van de militaire la loi du 27 décembre 1961) et les conditions de nomination des
beroepsmuzikanten (artikel 44 van dezelfde wet) regelt. De musiciens militaires de carrière (article 44 de la même loi). La
omstandigheid dat de wet aan de Koning een machtiging verleent die - circonstance que la loi confère au Roi une habilitation portant -
bovendien in verschillende bewoordingen - betrekking heeft op de d'ailleurs en termes différents - sur l'organisation des épreuves
organisatie van de professionele proeven waarin zij voorziet, professionnelles qu'elle prévoit n'implique pas, contrairement à ce
impliceert, in tegenstelling tot wat de eiser voor de verwijzende que soutient le demandeur devant la juridiction a quo, que les
rechter betoogt, niet dat de benoemingsvoorwaarden voor beiden conditions de nomination des uns et des autres soient similaires.
soortgelijk zouden zijn.
De in het geding zijnde militaire loopbaan is tevens verschillend van La carrière militaire en cause est également différente de celle des
die van de beroepsonderofficieren, vermits de muzikanten in sous-officiers de carrière puisque les musiciens sont hiérarchisés en
hiërarchische orde in klassen worden ingedeeld (artikel 42, § 1, van classes (article 42, § 1er, de la loi en cause), sans concordance avec
de in het geding zijnde wet), zonder overeenstemming met de militaire
graden (Parl. St., Kamer, 1959-1960, nr. 613/2, p. 4). les grades militaires (Doc. parl., Chambre, 1959-1960, n° 613/2, p.
B.3.2. Het in B.2 omschreven verschil in behandeling berust op een 4). B.3.2. La différence de traitement exposée au B.2 repose sur un
objectief criterium en is in redelijkheid verantwoord ten aanzien van critère objectif et est raisonnablement justifiée au regard des
de vereisten inzake de goede werking en de doeltreffendheid van de exigences du bon fonctionnement et de l'efficacité des forces armées.
krijgsmacht. De maatregel die ertoe strekt de overplaatsing van La mesure qui subordonne le transfert des musiciens militaires de
militaire beroepsmuzikanten slechts toe te staan op voorwaarde dat zij aan een geschiktheidsproef voldoen, waarvan de moeilijkheidsgraad op zichzelf niet ter discussie is gesteld, is niet onevenredig vermits die vereisten zich ertegen verzetten dat de betrokkenen zouden kunnen worden aangesteld in ambtengroepen die zijn vastgesteld voor de beroepsonderofficieren en zijn opgericht rekening houdend met de steeds toenemende techniciteit en specialiteit van de militaire functies (Parl. St., Kamer, 1959-1960, nr. 613/1, p. 2) zonder dat de geschiktheid van de betrokkenen om die functies uit te oefenen - die niet kon worden vastgesteld aan de hand van de functies die ze tot dan uitoefenden - wordt onderzocht. carrière à la réussite d'une épreuve d'aptitude, dont la difficulté n'est pas critiquée en elle-même, n'est pas disproportionnée car ces exigences s'opposent à ce que les intéressés puissent être affectés aux groupes d'emplois définis pour les sous-officiers de carrière et créés compte tenu de la technicité et de la spécialité sans cesse accrues des emplois militaires (Doc. parl., Chambre, 1959-1960, n° 631/1, p. 2) sans que l'aptitude à exercer ces emplois - que les fonctions exercées jusqu'alors ne permettaient pas d'établir - soit vérifiée.
B.3.3. De machtiging die bij de in het geding zijnde bepaling aan de B.3.3. Quant à l'habilitation conférée au ministre de la Défense
Minister van Landsverdediging wordt verleend en die betrekking heeft nationale par la disposition en cause et portant sur la fixation du
op de vaststelling van de graad die, na welslagen voor de grade qui sera conféré, une fois réussie l'épreuve d'aptitude
geschiktheidsproef zou worden verleend, - evenmin als die welke professionnelle, elle ne peut être entendue - pas plus que celle
betrekking heeft op de vaststelling van het programma van die proef - portant sur la fixation du programme de cette épreuve - comme
kan niet in die zin worden uitgebreid dat zij de minister ertoe
machtigt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet te schenden. De op autorisant le ministre à violer les articles 10 et 11 de la
basis daarvan genomen beslissingen zijn bovendien onderworpen aan de Constitution. Les décisions prises sur sa base sont d'ailleurs
jurisdictionele toetsing. soumises au contrôle juridictionnel.
B.4. De wet van 27 december 1961 bepaalt weliswaar, zoals de B.4. Sans doute la loi du 27 décembre 1961 dispose-t-elle, comme le
verwijzende rechter doet opmerken, dat « de militaire fait observer le juge a quo, que « les musiciens militaires de
beroepsmuzikanten zijn gelijkgesteld met de beroepsonderofficieren » carrière sont assimilés aux sous-officiers de carrière » (article 42,
(artikel 42, § 2), en ze plaatst het hoofdstuk (VII) dat de regels § 2) et range-t-elle le chapitre (VII) contenant les règles
bevat die van toepassing zijn op eerstgenoemden onder de titel (II) applicables aux premiers sous le titre (II) contenant les règles
welke de regels bevat die van toepassing zijn op laatstgenoemden. applicables aux seconds.
Behoudens het feit dat de structuur en de opschriften van de Toutefois, outre le fait que la structure et les intitulés des
onderverdelingen van de wetten geen kracht van wet hebben, kan de in divisions des lois n'ont pas force de loi, l'assimilation en cause ne
het geding zijnde gelijkstelling echter niet zo ruim worden opgevat peut être entendue d'une manière si large qu'elle nierait la
dat zij het specifieke karakter zou ontkennen van diegenen die men spécificité de ceux que l'on entend assimiler et de ceux auxquels on
gelijk wil stellen en diegenen met wie men ze gelijk wil stellen. Te entend les assimiler. En l'espèce, le législateur a pris soin, comme
dezen heeft de wetgever, zoals de Raad van State hem heeft verzocht l'y invitait le Conseil d'Etat (Doc. parl., Chambre, 1959-1960, n°
(Parl. St., Kamer, 1959-1960, nr. 613/1, p. 16), ervoor gezorgd de 613/1, p. 16), de faire précéder les règles relatives aux musiciens
regels betreffende de militaire beroepsmuzikanten te laten voorafgaan militaires de carrière d'une disposition qui énonce que « les
door een bepaling die stelt dat « op de militaire beroepsmuzikanten musiciens militaires de carrière sont régis par les règles spéciales
[...] de bijzondere in dit hoofdstuk bepaalde regelen van toepassing fixées au présent chapitre » (article 41) et de spécifier à l'article
[zijn] » (artikel 41) en in artikel 43 van de in het geding zijnde wet 43 de la loi en cause celles des règles applicables aux sous-officiers
te specifiëren welke van de op de beroepsonderofficieren toepasbare de carrière qui le sont aux musiciens militaires de carrière.
regels van toepassing zijn op de militaire beroepsmuzikanten. De L'assimilation dont il est question ici est donc limitée, ce que
gelijkstelling waarvan hier sprake is, is dus beperkt, wat overigens
wordt bevestigd in de parlementaire voorbereiding van de wet van 27 confirment d'ailleurs les travaux préparatoires de la loi du 27
december 1961. De memorie van toelichting geeft immers aan : décembre 1961. L'exposé des motifs indique en effet :
« Alhoewel de beroepsmuzikanten geen beroepsonderofficieren zijn, « Encore que les musiciens de carrière ne soient pas des
vinden toch heel wat regelen van het statuut der sous-officiers de carrière, bon nombre des règles qui forment le
beroepsonderofficieren toepassing op deze categorie. Daarom wordt er statut de ces derniers leur sont applicables. C'est pourquoi le
in dit ontwerp een hoofdstuk aan gewijd, en in hetwelk inzonderheid de présent projet contient un chapitre qui leur est consacré, et dans
voorwaarden worden bepaald waarin de beroepsmuzikant zijn lequel sont fixées, notamment, les conditions auxquelles le musicien
overplaatsing naar de categorie der beroepsonderofficieren kan de carrière peut obtenir d'être transféré dans les sous-officiers de
bekomen. » (Parl. St., Kamer, 1959-1960, nr. 613/1, p. 6) carrière. » (Doc. parl., Chambre, 1959-1960, n° 613/1, p. 6)
en het verslag aan de Kamer van volksvertegenwoordigers preciseert in et le rapport à la Chambre des représentants précise à propos des
verband met de militaire beroepsmuzikanten : musiciens militaires de carrière :
« Zijn onderverdeeld in klassen, die niet met de militaire graden « Sont hiérarchisés en classes, sans correspondance avec les grades
overeenstemmen. De voornaamste bepalingen van het statuut der
beroepsonderofficieren zijn op hen van toepassing. Mogelijkheid om militaires. Les éléments principaux du statut des sous-officiers de
onder bepaalde voorwaarden, op aanvraag, onderofficier te worden. » carrière leur sont applicables. Possibilité de devenir sous-officier
(idem, nr. 613/2, p. 4) moyennant certaines conditions, sur demande. » (idem, n° 613/2, p. 4)
B.5. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.5. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 45 van de wet van 27 december 1961 houdende statuut van de L'article 45 de la loi du 27 décembre 1961 portant statut des
onderofficieren van het actief kader der land-, lucht- en zeemacht sous-officiers du cadre actif des forces terrestre, aérienne et navale
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet, in zoverre het ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il
bepaalt dat een militaire beroepsmuzikant niet kan worden prévoit qu'un musicien militaire de carrière ne peut être transféré
overgeplaatst in een van de ambtengroepen van de onderofficieren van dans un des groupes d'emplois des sous-officiers du cadre actif qu'à
het actief kader tenzij op voorwaarde te voldoen aan een condition de satisfaire à une épreuve d'aptitude déterminée par le
geschiktheidsproef vastgesteld door de Minister van Landsverdediging. ministre de la Défense nationale.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 16 november 2000. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 16 novembre 2000.
De griffier, De voorzitter, L. Potoms. M. Melchior. Le greffier, Le président, L. Potoms. M. Melchior.
^