Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 137/99 van 22 december 1999 Rolnummer 1595 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 167 van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994 Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters H. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 137/99 van 22 december 1999 Rolnummer 1595 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 167 van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994 Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters H. (...) Extrait de l'arrêt n° 137/99 du 22 décembre 1999 Numéro du rôle : 1595 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 167 de la loi relative à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités, coordonnée le 14 juillet 1994, pos La Cour d'arbitrage, composée des présidents G. De Baets et M. Melchior, et des juges H. Boel, (...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 137/99 van 22 december 1999 Extrait de l'arrêt n° 137/99 du 22 décembre 1999
Rolnummer 1595 Numéro du rôle : 1595
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 167 van de wet En cause : la question préjudicielle concernant l'article 167 de la
betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en loi relative à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités,
uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, gesteld door de coordonnée le 14 juillet 1994, posée par le Tribunal du travail de
Arbeidsrechtbank te Leuven. Louvain.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de composée des présidents G. De Baets et M. Melchior, et des juges H.
rechters H. Boel, E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts en R. Henneuse, Boel, E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts et R. Henneuse, assistée du
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter G. De Baets, greffier L. Potoms, présidée par le président G. De Baets,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij vonnis van 20 januari 1999 in zake J. Rampelberg tegen het Par jugement du 20 janvier 1999 en cause de J. Rampelberg contre
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV), en in l'Institut national d'assurance maladie-invalidité (INAMI) et en
aanwezigheid van A. Branders, waarvan de expeditie ter griffie van het présence de A. Branders, dont l'expédition est parvenue au greffe de
Arbitragehof is ingekomen op 27 januari 1999, heeft de la Cour d'arbitrage le 27 janvier 1999, le Tribunal du travail de
Arbeidsrechtbank te Leuven de volgende prejudiciële vraag gesteld : Louvain a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 167 van de wet inzake de verplichte verzekering voor « L'article 167 de la loi relative à l'assurance obligatoire soins de
geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juni santé et indemnités, coordonnée le 14 juin [lire : juillet] 1994, et
[lees : juli] 1994 en het daarop gebaseerde koninklijk besluit van 25 l'arrêté royal du 25 juin 1997 basé sur celle-ci violent-ils les
juni 1997, al dan niet het in de artikelen 10 en 11 van de Grondwet principes d'égalité et de non-discrimination contenus aux articles 10
neergelegde gelijkheidsbeginsel en het discriminatieverbod ? » et 11 de la Constitution ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. De basisregel inzake de vergoeding van door de rechter met B.1. La réglementation de base concernant la rémunération des experts
toepassing van artikel 962 van het Gerechtelijk Wetboek aangestelde désignés par le juge en application de l'article 962 du Code
deskundige is neergelegd in dat Wetboek. Naar luid van artikel 982, judiciaire est fixée dans ce Code. Aux termes de l'article 982, alinéa
tweede lid, van datzelfde Wetboek wordt, behoudens een andersluidende
wetspebaling, de staat opgemaakt met inachtneming van de hoedanigheid 2, de celui-ci, l'état des honoraires et des frais d'expertise est
van de deskundigen, de moeilijkheid en de duur van de verrichte fixé, sauf si la loi en dispose autrement, en tenant compte de la
werkzaamheden en de waarde van het verschil. Artikel 984, tweede lid, qualité des experts, de la difficulté et de la longueur des travaux
van hetzelfde Wetboek bepaalt dat wanneer de partijen binnen vijftien qui sont accomplis et de la valeur du litige. L'article 984, alinéa 2,
dagen na de inlevering van het verslag hun instemming niet hebben du même Code dispose que si, dans les quinze jours du dépôt du
betuigd met het bedrag van het ereloon en de kosten die door de rapport, les parties n'ont pas donné leur accord sur le montant des
deskundigen worden gevorderd, de rechter het bedrag van het ereloon en honoraires et des frais réclamés par les experts, le juge fixe le
de kosten bepaalt, nadat de deskundige en de partijen door hem in montant des honoraires et des frais après avoir entendu en chambre du
raadkamer zijn gehoord. Artikel 988 bepaalt dat indien de deskundigen conseil l'expert et les parties. L'article 988 dispose que si les
hun staat van ereloon en kosten niet indienen, de partijen aan de experts ne déposent pas leur état d'honoraires et de frais, les
rechter kunnen vragen deze te begroten. parties peuvent demander au juge de procéder à la taxation.
B.2. Artikel 982, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek voorziet in B.2. L'article 982, alinéa 2, du Code judiciaire prévoit la
de mogelijkheid om van die algemene regeling af te wijken bij wet. possibilité de déroger à cette réglementation générale par une loi.
De in de prejudiciële vraag aan de orde zijnde wetsbepaling is een La disposition législative sur laquelle porte la question
dergelijke bepaling. Naar luid van artikel 167, vierde lid, van de op préjudicielle constitue une telle disposition. L'article 167, alinéa
14 juli 1994 gecoördineerde wet betreffende de verplichte verzekering 4, de la loi coordonnée du 14 juillet 1994 relative à l'assurance
voor geneeskundige verzorging en uitkeringen worden in de zaken waarin obligatoire soins de santé et indemnités prévoit que, dans les
een medisch expert wordt aangewezen de voorschotten, de erelonen en de affaires pour lesquelles un expert médical est désigné, les
kosten van die expert die vervat zijn in de nota die hij opstelt provisions, les honoraires et les frais d'expert, contenus dans le
overeenkomstig de bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek, aangeduid relevé qu'il établit conformément aux dispositions du Code judiciaire,
met toepassing van het door de Koning vastgestelde tarief. sont indiqués en appliquant le tarif fixé par le Roi.
Die bepaling werd nader uitgevoerd door het in de prejudiciële vraag
vermelde koninklijk besluit van 25 juni 1997 tot vaststelling van het Cette disposition a été exécutée par l'arrêté royal du 25 juin 1997 «
tarief van de erelonen en kosten voor de deskundigen aangewezen door fixant le tarif des honoraires et frais dus aux experts désignés par
de arbeidsgerechten inzake de geschillen betreffende de regeling voor les juridictions du travail dans les litiges relatifs au régime
verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen. d'assurance obligatoire soins de santé et indemnités » mentionné dans
la question préjudicielle.
B.3.1. Terwijl de in B.1 vermelde gemeenrechtelijke regeling van B.3.1. Alors que la réglementation de droit commun mentionnée au B.1
toepassing is op een zeer breed en gevarieerd gamma aan deskundigen en s'applique à une gamme très étendue et variée d'experts et
deskundigenonderzoeken, hetgeen een meer uniforme regeling van d'expertises, ce qui rend quasiment impossible une réglementation plus
erelonen en kosten vrijwel onmogelijk maakt, is de in B.2 vermelde uniforme des honoraires et des frais, la réglementation particulière
bijzondere regeling van toepassing op een goed afgebakend domein : de dont il est question au B.2 s'applique à un domaine bien délimité :
medische expertises die door de arbeidsgerechten worden bevolen in het les expertises médicales ordonnées par les juridictions du travail
kader van geschillen voortvloeiende uit de wetgeving en reglementering dans les litiges relatifs à la législation et à la réglementation en
betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen. matière d'assurance obligatoire soins de santé et indemnités.
Die expertises onderscheiden zich in meerdere opzichten en op
objectieve wijze van de deskundigenonderzoeken die in de Ces expertises se distinguent, à plusieurs points de vue et de manière
gemeenrechtelijke regeling zijn bedoeld, zowel naar de hoedanigheid objective, des expertises qui sont visées par la réglementation de
van de deskundigen - het gaat immers noodzakelijkerwijze steeds om droit commun, tant en ce qui concerne la qualité des experts - il
medische deskundigen, terwijl dat uiteraard in de gemeenrechtelijke s'agit en effet nécessairement toujours d'experts médicaux, alors que
regeling niet het geval is -, als naar de aard van de geschillen ce n'est évidemment pas le cas dans la réglementation de droit commun
waarin zij worden geroepen op te treden - het gaat immers steeds om - qu'en ce qui concerne la nature des litiges dans lesquels ils sont
betwistingen in verband met de rechten en verplichtingen die appelés à intervenir - il s'agit en effet toujours de litiges relatifs
voortvloeien uit de verplichte verzekering voor geneeskundige aux droits et obligations résultant de l'assurance obligatoire soins
verzorging en uitkeringen, terwijl de gemeenrechtelijke regeling van de santé et indemnités, alors que la réglementation de droit commun
toepassing is op alle geschillen waarvoor geen bijzondere regels est applicable à tous les litiges pour lesquels il n'existe pas de
bestaan - als naar de vraag wie de gerechtelijke kosten moet dragen. règles particulières - et en ce qui concerne la question de savoir qui
doit payer les dépens. Dans le régime de droit commun, la condamnation
In de gemeenrechtelijke regeling wordt naar luid van artikel 1017 van aux dépens est prononcée, en vertu de l'article 1017 du Code
het Gerechtelijk Wetboek de in het ongelijk gestelde partij in de judiciaire, contre la partie qui a succombé, sans préjudice de
kosten verwezen, onverminderd de overeenkomst tussen partijen l'accord des parties que le jugement définitif décrète, alors que pour
bekrachtigd in het eindvonnis, terwijl bij vorderingen ingesteld door les actions intentées par ou contre les bénéficiaires de l'assurance
of tegen gerechtigden van voormelde verzekering, behalve in geval van susdite, la condamnation aux dépens est toujours prononcée, sauf en
tergend of roekeloos geding, de instelling belast met de toepassing cas de demande téméraire ou vexatoire, à charge de l'organisme tenu
van bedoelde wetten en verordeningen, te dezen het Rijksinstituut voor d'appliquer les lois et règlements concernés, en l'espèce, l'Institut
Ziekte- en Invaliditeitsverzekering, steeds in de kosten wordt national d'assurance maladie-invalidité.
verwezen. B.3.2. Het aangeklaagde verschil in behandeling berust aldus op een B.3.2. La différence de traitement critiquée repose donc sur un
objectief criterium. critère objectif.
B.4. De omstandigheid dat de expertisekosten, behalve in het geval van B.4. La circonstance que les frais d'expertise sont toujours à charge
tergend of roekeloos geding, steeds ten laste zijn van de instellingen des institutions tenues d'appliquer l'assurance susdite, sauf en cas
belast met de toepassing van bedoelde verzekering, het feit dat de uit de demande téméraire ou vexatoire, le fait que les expertises à
te voeren onderzoeken vrij goed met elkaar te vergelijken zijn en de omstandigheid dat voor de invoering van de gekritiseerde wetgeving de aangerekende bedragen zonder aanwijsbare redenen sterk verschillen tussen individuele deskundigen en tussen gerechtelijke arrondissementen, verantwoorden op voldoende wijze waarom de wetgever de Koning gemachtigd heeft ter zake tarieven vast te stellen, ongeacht het feit dat die maatregel niet in alle takken van het sociaal recht als regel is gesteld. De maatregel kan evenmin als onevenredig worden beoordeeld in zijn gevolgen omdat de aangezochte medische deskundige te dezen steeds het recht heeft zijn aanstelling te weigeren. B.5. In zoverre de prejudiciële vraag verwijst naar het koninklijk réaliser sont assez comparables entre elles et la circonstance qu'avant l'introduction de la législation critiquée, les montants réclamés variaient considérablement, sans raison apparente, d'un expert à l'autre et d'un arrondissement judiciaire à l'autre, justifient à suffisance que le législateur ait habilité le Roi à procéder à une tarification en la matière, indépendamment du fait que cette mesure n'ait pas été érigée en règle dans toutes les autres branches du droit social. On ne saurait pas davantage considérer que la mesure est disproportionnée quant à ses effets, parce que, en l'espèce, un expert médical sollicité a toujours le droit de refuser sa désignation. B.5. La question préjudicielle, en tant qu'elle fait référence à
besluit van 25 juni 1997 behoort zij niet tot de bevoegdheid van het l'arrêté royal du 25 juin 1997, ne ressortit pas à la compétence de la
Hof. Cour.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 167, vierde lid, van de op 14 juli 1994 gecoördineerde wet L'article 167, alinéa 4, de la loi coordonnée du 14 juillet 1994
betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en relative à l'assurance obligatoire soins de santé et indemnités ne
uitkeringen schendt niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 22 december 1999. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 22 décembre 1999.
De griffier, Le greffier,
L. Potoms. L. Potoms.
De voorzitter, Le président,
G. De Baets. G. De Baets.
^