Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 129/99 van 7 december 1999 Rolnummer 1462 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 33 van de wet van 27 december 1973 betreffende het statuut van het personeel van het actief kader van het operationeel korps van Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de rechters P. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 129/99 van 7 december 1999 Rolnummer 1462 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 33 van de wet van 27 december 1973 betreffende het statuut van het personeel van het actief kader van het operationeel korps van Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de rechters P. (...) Extrait de l'arrêt n° 129/99 du 7 décembre 1999 Numéro du rôle : 1462 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 33 de la loi du 27 décembre 1973 relative au statut du personnel du cadre actif du corps opérationnel de la gendar La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges P. Martens(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 129/99 van 7 december 1999 Extrait de l'arrêt n° 129/99 du 7 décembre 1999
Rolnummer 1462 Numéro du rôle : 1462
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 33 van de wet van 27 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 33 de la loi
december 1973 betreffende het statuut van het personeel van het actief du 27 décembre 1973 relative au statut du personnel du cadre actif du
kader van het operationeel korps van de rijkswacht, vóór de wijziging corps opérationnel de la gendarmerie, avant sa modification par la loi
ervan bij de wet van 24 juli 1992, gesteld door de Raad van State. du 24 juillet 1992, posée par le Conseil d'Etat.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges P.
rechters P. Martens, E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts en M. Bossuyt, Martens, E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts et M. Bossuyt, assistée du
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij arrest nr. 76.152 van 7 oktober 1998 in zake J.-M. Van Mullen Par arrêt n° 76.152 du 7 octobre 1998 en cause de J.-M. Van Mullen
tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la
Arbitragehof is ingekomen op 9 november 1998, heeft de Raad van State Cour d'arbitrage le 9 novembre 1998, le Conseil d'Etat a posé la
volgende prejudiciële vraag gesteld : question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 33 van de wet van 27 december1973 betreffende het « En ce qu'il ne règle pas la prescription de l'action disciplinaire,
statuut van het personeel van het actief kader van het operationeel opérant ainsi une différence de traitement entre l'action publique à
korps van de rijkswacht, in zoverre het niet de verjaring van de l'égard de gendarmes, assujettie à la prescription, et l'action
tuchtvordering regelt, waarbij aldus een verschil in behandeling wordt disciplinaire à charge des mêmes agents, qui ne l'est pas, l'article
ingevoerd tussen de strafvordering ten aanzien van rijkswachters, die 33 de la loi du 27 décembre 1973 relative au statut du personnel du
aan verjaring is onderworpen, en de tuchtvordering ten laste van cadre actif du corps opérationnel de la gendarmerie viole-t-il les
dezelfde ambtenaren, die dat niet is, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ? » articles 10 et 11 de la Constitution ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. Zoals het Hof ze in zijn beschikking van 19 oktober 1999 heeft B.1. Telle que la Cour l'a reformulée dans son ordonnance du 19
geherformuleerd, luidt de prejudiciële vraag als volgt : octobre 1999, la question préjudicielle s'énonce comme suit :
« Schendt artikel 33 van de wet van 27 december 1973 betreffende het « L'article 33 de la loi du 27 décembre 1973 relative au statut du
statuut van het personeel van het actief kader van het operationeel personnel du cadre actif du corps opérationnel de la gendarmerie, tel
korps van de rijkswacht, zoals het bestond vóór de wijziging ervan bij qu'il existait avant sa modification par la loi du 24 juillet 1992,
de wet van 24 juli 1992, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in violait-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne
zoverre het niet voorzag in de verjaring ten gunste van prévoyait pas de prescription au profit des gendarmes poursuivis
tuchtrechtelijk vervolgde rijkswachters terwijl de rijkswachters die disciplinairement alors que les gendarmes qui font l'objet de
het voorwerp uitmaken van een strafvervolging verjaringstermijnen poursuites pénales bénéficient des délais de prescription applicables
genieten die van toepassing zijn in strafzaken ? » en matière pénale ? »
B.2. Uit de gegevens van het dossier en uit de motieven van het B.2. Il ressort des éléments du dossier et des motifs de l'arrêt de
verwijzingsarrest volgt dat aan het Hof een vraag wordt gesteld in
verband met artikel 33 van de wet van 27 december 1973 betreffende het renvoi que la Cour est interrogée sur l'article 33 de la loi du 27
statuut van het personeel van het actief kader van het operationeel décembre 1973 relative au statut du personnel du cadre actif du corps
korps van de rijkswacht, zoals het bestond vóór de vervanging ervan opérationnel de la gendarmerie, tel qu'il existait avant son
bij de wet van 24 juli 1992. Dat artikel 33 bepaalde : remplacement par la loi du 24 juillet 1992. Cet article 33 disposait :
« § 1. Kan van ambtswege uit zijn ambt worden ontzet het lid van het beroepspersoneel dat zich schuldig heeft gemaakt aan ernstige en met zijn staat van personeelslid van de rijkswacht niet overeen te brengen feiten. § 2. De maatregel wordt na raadpleging van een onderzoeksraad genomen : 1° wat de officieren betreft, door de Koning, op gemotiveerd verslag van de Minister van Landsverdediging; 2° wat de onderofficieren betreft, door de Minister van Landsverdediging. » B.3. Aangezien betreffende dat artikel er geen enkele bepaling is inzake de verjaring in tuchtzaken, werden de op grond van dat artikel « § 1er. Peut être démis d'office de son emploi le membre du personnel de carrière qui s'est rendu coupable de faits graves incompatibles avec son état de membre du personnel de la gendarmerie. § 2. La mesure est prise après consultation d'un conseil d'enquête : 1° pour les officiers, par le Roi, sur rapport motivé du Ministre de la Défense nationale; 2° pour les sous-officiers, par le Ministre de la Défense nationale. » B.3. Comme il n'y a, concernant cet article, aucune disposition relative à la prescription disciplinaire, les gendarmes poursuivis
tuchtrechtelijk vervolgde rijkswachters anders behandeld dan de disciplinairement sur la base de cet article étaient traités
strafrechtelijk vervolgde rijkswachters, vermits ten aanzien van die différemment des gendarmes poursuivis pénalement puisque cette
laatste categorie van personen verjaringstermijnen konden worden dernière catégorie de personnes pouvait se voir appliquer les délais
toegepast waarin hoofdzakelijk werd voorzien in artikel 21 van de de prescription prévus principalement par l'article 21 du titre
voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering, dat, vóór de préliminaire du Code de procédure pénale, qui disposait,
wijziging ervan bij wet van 24 december 1993, bepaalde : antérieurement à sa modification par la loi du 24 décembre 1993 :
« De strafvordering verjaart door verloop van tien jaren, drie jaren « L'action publique sera prescrite après dix ans, trois ans ou six
of zes maanden, te rekenen van de dag waarop het misdrijf is gepleegd, mois à compter du jour où l'infraction a été commise, selon que cette
naar gelang dit misdrijf een misdaad, een wanbedrijf of een overtreding is. » infraction constitue un crime, un délit ou une contravention. »
B.4. Er bestaat een verschil dat op een objectief criterium berust B.4. Il existe une différence fondée sur un critère objectif entre la
tussen de toestand van de personen die het voorwerp uitmaken van een situation des personnes qui font l'objet de poursuites pénales et de
strafrechtelijke vervolging en van diegenen die het voorwerp uitmaken celles qui font l'objet d'une procédure disciplinaire.
van een tuchtrechtelijke procedure.
De strafvordering heeft tot doel inbreuken op de maatschappelijke orde L'action publique a pour but de faire réprimer des atteintes à l'ordre
te doen bestraffen en wordt uitgeoefend in het belang van de hele public et est exercée dans l'intérêt de la société dans son ensemble;
maatschappij; zij behoort tot de bevoegdheid van de strafgerechten; elle est de la compétence des juridictions pénales; elle ne peut
zij kan enkel betrekking hebben op feiten die door de wet als misdrijf porter que sur des faits que la loi qualifie d'infractions et elle
zijn omschreven en zij geeft, in geval van veroordeling, aanleiding donne lieu, en cas de condamnation, aux peines prévues par la loi ou
tot de door of krachtens de wet voorgeschreven straffen. en vertu de celle-ci.
De tuchtvordering heeft tot doel te onderzoeken of de titularis van L'action disciplinaire a pour objet de rechercher si le titulaire
een openbaar ambt of van een beroep de deontologische of disciplinaire d'une fonction publique ou d'une profession a enfreint les règles de
regels heeft overschreden of afbreuk heeft gedaan aan de eer of de déontologie ou de discipline ou a porté atteinte à l'honneur ou à la
waardigheid van zijn ambt of beroep; zij wordt uitgeoefend in het dignité de sa fonction ou de sa profession; elle s'exerce dans
belang van een beroep of een openbare dienst; zij heeft betrekking op l'intérêt d'une profession ou d'un service public; elle concerne des
tekortkomingen die niet noodzakelijk het voorwerp uitmaken van een manquements qui ne font pas nécessairement l'objet d'une définition
precieze definitie; ze kan aanleiding geven tot sancties die de précise; elle peut donner lieu à des sanctions touchant l'intéressé
betrokkene raken in de uitoefening van zijn ambt of beroep en die dans l'exercice de sa fonction ou de sa profession et qui sont
uitgesproken worden door een orgaan dat eigen is aan elk betrokken prononcées par un organe propre à chaque profession concernée, par une
beroep, door een administratieve overheid of door een rechtscollege. autorité administrative ou par une juridiction.
B.5. Uit de parlementaire voorbereiding van de wetten van 30 maart B.5. Il ressort des travaux préparatoires des lois du 30 mars 1891, du
1891, 30 mei 1961 en 24 december 1993 volgt dat de wetgever geoordeeld 30 mai 1961 et du 24 décembre 1993 que le législateur a estimé que, en
heeft dat, in strafzaken, de dader van een misdrijf niet langer moest matière pénale, l'auteur d'une infraction ne devait plus être
worden vervolgd na verloop van termijnen die variëren naar gelang van poursuivi après l'écoulement de délais qui varient avec la gravité de
de ernst van het misdrijf, teneinde hem het recht op vergetelheid l'infraction, afin de lui garantir le droit à l'oubli (Pasin., 1891,
(Pasin., 1891, p. 176) te garanderen, de rechtszekerheid te waarborgen p. 176), d'assurer la sécurité juridique et d'éviter que la paix
en te vermijden dat de inmiddels herstelde openbare vrede andermaal publique restaurée dans l'intervalle soit à nouveau perturbée (Doc.
wordt verstoord (Parl. St., Senaat, 1956-1957, nr. 232, p. 2; Parl. parl., Sénat, 1956-1957, n° 232, p. 2; Doc. parl., Chambre, 1993-1994,
St., Kamer, 1993-1994, nr. 1211/1, p. 4). n° 1211/1, p. 4).
B.6. Gezien de eigen aard en finaliteit van die procedures, gebiedt B.6. Eu égard à la nature et à la finalité propres de ces procédures,
het gelijkheidsbeginsel niet dat de wetgever in een verjaring van de le principe d'égalité n'exige pas que le législateur établisse une
tuchtvordering voorziet, indien hij er in een voorziet voor de prescription de l'action disciplinaire s'il en prévoit une pour
strafvordering. l'action publique.
De wetgever kan het aan de tuchtoverheid overlaten geval per geval te Le législateur peut estimer qu'il convient de laisser l'autorité
oordelen of de vordering is voortgezet overeenkomstig het beginsel van disciplinaire apprécier, dans chaque cas, si l'action a été poursuivie
behoorlijk bestuur, dat een behandeling binnen een redelijke termijn conformément au principe de bonne administration qui impose de la
oplegt. traiter dans un délai raisonnable.
Dienaangaande, wanneer de feiten eveneens als misdrijf kunnen worden A cet égard, lorsque les faits peuvent aussi être qualifiés
omschreven, kan het, naar gelang van de bijzonderheden van elk geval, d'infractions, il peut, selon les particularités de chaque espèce,
verantwoord zijn het resultaat van de strafvordering af te wachten être justifié d'attendre le résultat de l'action publique avant de
vooraleer op tuchtrechtelijk vlak een beslissing wordt genomen. prendre une décision sur le plan disciplinaire.
B.7. Rekening houdend met de verplichting voor de tuchtoverheid om in B.7. Compte tenu de l'obligation pour l'autorité disciplinaire de
de verschillende stadia van de procedure de vereiste van de redelijke respecter, aux différents stades de la procédure, l'exigence du délai
termijn in acht te nemen, vloeien uit de ontstentenis van verjaring raisonnable, l'absence de prescription de l'action disciplinaire n'a
van de tuchtvordering geen onevenredige gevolgen voort ten aanzien van pas d'effets disproportionnés pour la catégorie des gendarmes contre
de categorie van rijkswachters tegen wie een tuchtrechtspleging wordt lesquels une procédure disciplinaire est ouverte, comparée à la
ingesteld, vergeleken met de categorie van rijkswachters tegen wie een catégorie des gendarmes contre lesquels est intentée une action
strafvervolging wordt ingesteld. publique.
B.8. De vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.8. La question appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 33 van de wet van 27 december 1973 betreffende het statuut van L'article 33 de la loi du 27 décembre 1973 relative au statut du
het personeel van het actief kader van het operationeel korps van de personnel du cadre actif du corps opérationnel de la gendarmerie, tel
rijkswacht, zoals het bestond vóór de vervanging ervan bij de wet van qu'il existait avant son remplacement par la loi du 24 juillet 1992,
24 juli 1992, schond de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet, in ne violait pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne
zoverre het niet voorzag in de verjaring van de tuchtrechtspleging ten prévoyait pas de prescription de la procédure disciplinaire concernant
aanzien van de rijkswachters. les gendarmes.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 7 december 1999. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 7 décembre 1999.
De griffier, Le greffier,
L. Potoms. L. Potoms.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^