Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 113/99 van 14 oktober 1999 Rolnummer 1439 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Brugge. Het Arbitragehof, samengesteld uit de wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij vonnis van 2(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 113/99 van 14 oktober 1999 Rolnummer 1439 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Brugge. Het Arbitragehof, samengesteld uit de wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij vonnis van 2(...) Extrait de l'arrêt n° 113/99 du 14 octobre 1999 Numéro du rôle : 1439 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1022 du Code judiciaire, posée par le Tribunal du travail de Bruges. La Cour d'arbitrage, composée des prési après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle Par ju(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 113/99 van 14 oktober 1999 Extrait de l'arrêt n° 113/99 du 14 octobre 1999
Rolnummer 1439 Numéro du rôle : 1439
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022 van het En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1022 du Code
Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Brugge. judiciaire, posée par le Tribunal du travail de Bruges.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges P.
rechters P. Martens, J. Delruelle, H. Coremans, A. Arts en M. Bossuyt, Martens, J. Delruelle, H. Coremans, A. Arts et M. Bossuyt, assistée du
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter L. De Grève, greffier L. Potoms, présidée par le président L. De Grève,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij vonnis van 2 oktober 1998 in zake C. Deopere tegen de b.v.b.a. Par jugement du 2 octobre 1998 en cause de C. Deopere contre la
Wasserij De Ster, waarvan de expeditie ter griffie van het s.p.r.l. Wasserij De Ster, dont l'expédition est parvenue au greffe de
Arbitragehof is ingekomen op 14 oktober 1998, heeft de la Cour d'arbitrage le 14 octobre 1998, le Tribunal du travail de
Arbeidsrechtbank te Brugge de volgende prejudiciële vraag gesteld : Bruges a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en « L'article 1022 du Code judiciaire viole-t-il les articles 10 et 11
11 van de Grondwet in de uitlegging dat onder ' sommen die de la Constitution dans l'interprétation selon laquelle il faut
invorderbare kosten zijn wegens het verrichten van bepaalde materiële entendre par ` sommes formant dépens recouvrables, justifiées par
akten ' wordt verstaan de sommen die invorderbare kosten zijn wegens l'accomplissement de certains actes matériels ' les sommes formant
het verrichten van bepaalde materiële akten door advocaten, doordat dépens recouvrables, justifiées par l'accomplissement de certains
actes matériels par des avocats, en ce que, en combinaison avec les
aldus, in samenlezing met de artikelen 1017 en 1018 van het articles 1017 et 1018 du Code judiciaire, sont ainsi exclues les
Gerechtelijk Wetboek, de sommen die kosten zijn wegens het verrichten sommes justifiées par l'accomplissement de certains actes matériels
van bepaalde materiële akten door afgevaardigden van een par des délégués d'une organisation représentative de travailleurs et
representatieve werknemersorganisatie worden uitgesloten en een en ce qu'il est établi une inégalité à l'égard des parties qui sont
ongelijkheid wordt geschapen ten aanzien van partijen die door deze
afgevaardigden worden bijgestaan ? » assistées par ces délégués ? »
IV. In rechte IV. En droit
B.1. De prejudiciële vraag betreft de bestaanbaarheid met de artikelen B.1. La question préjudicielle concerne la compatibilité, avec les
10 en 11 van de Grondwet van artikel 1022 van het Gerechtelijk articles 10 et 11 de la Constitution, de l'article 1022 du Code
Wetboek, gelezen in samenhang met de artikelen 1017 en 1018 ervan, in judiciaire, lu conjointement avec les articles 1017 et 1018 du même
de interpretatie dat de in de in het geding zijnde bepaling bedoelde Code, dans l'interprétation selon laquelle les dépens visés dans la
kosten « wegens het verrichten van bepaalde materiële akten » enkel disposition en cause « justifiés par l'accomplissement de certains
recupereerbaar zijn wanneer zij betrekking hebben op materiële akten actes matériels » ne sont recouvrables que lorsqu'ils portent sur des
gesteld door een advocaat en niet door een afgevaardigde van een actes matériels posés par des avocats et pas par des délégués d'une
representatieve werknemersorganisatie. organisation représentative de travailleurs.
B.2. Naar luid van artikel 1017, eerste lid, van het Gerechtelijk B.2. Aux termes de l'article 1017, alinéa 1er, du Code judiciaire,
Wetboek moet in ieder eindvonnis, zelfs ambtshalve, de in het ongelijk tout jugement définitif prononce, même d'office, la condamnation aux
gestelde partij worden verwezen in de kosten, tenzij bijzondere wetten dépens contre la partie qui a succombé, à moins que des lois
anders bepalen. particulières n'en disposent autrement.
Volgens artikel 1018 van het Gerechtelijk Wetboek omvatten die kosten Selon l'article 1018 du Code judiciaire, les dépens comprennent
ook « 6° de sommen die bepaald zijn in artikel 1022 ». également « 6° les sommes prévues à l'article 1022 ».
Artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : L'article 1022 du Code judiciaire dispose :
« Na het advies van de Algemene Raad van de Nationale Orde van « Le Roi établit, après avoir pris l'avis du Conseil général de
advocaten te hebben ingewonnen, stelt de Koning een tarief vast van de l'Ordre national des avocats, un tarif des sommes formant dépens
sommen die invorderbare kosten zijn wegens het verrichten van bepaalde recouvrables, justifiées par l'accomplissement de certains actes
materiële akten. » matériels. »
B.3. De verwijzende rechter is van oordeel dat de wetgever de Koning B.3. Le juge a quo considère que le législateur permet au Roi d'opérer
machtigt om het onderscheid te maken dat in de prejudiciële vraag la distinction mentionnée dans la question préjudicielle.
wordt aangebracht. Het Hof zal het koninklijk besluit van 30 november 1970 « tot La Cour prendra en considération l'arrêté royal du 30 novembre 1970 «
vaststelling van het tarief van de invorderbare kosten bedoeld in
artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek » in zijn onderzoek fixant, pour l'exécution de l'article 1022 du Code judiciaire, le
tarif des dépens recouvrables », non afin de se prononcer sur la
betrekken, niet om uitspraak te doen over de grondwettigheid van een constitutionnalité d'un arrêté royal, ce qui n'est pas de sa
koninklijk besluit, wat niet tot zijn bevoegdheid behoort, maar compétence, mais seulement en vue d'examiner, conformément aux termes
uitsluitend om het geval te beschouwen waarin, overeenkomstig de de la question préjudicielle, l'hypothèse selon laquelle l'article
bewoordingen van de prejudiciële vraag, artikel 1022 van het 1022 du Code judiciaire est interprété comme autorisant le Roi à ne
Gerechtelijk Wetboek in die zin wordt geïnterpreteerd dat het de rendre ces dépens recouvrables que par une partie assistée d'un
Koning ertoe machtigt die kosten enkel invorderbaar te stellen door avocat.
een partij die is bijgestaan door een advocaat.
B.4. Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 1022 van het B.4. Il ressort des travaux préparatoires de l'article 1022 du Code
Gerechtelijk Wetboek blijkt dat die bepaling ertoe strekt bepaalde judiciaire que cette disposition vise à permettre le recouvrement de
kosten, in de zin van artikel 1018, invorderbaar te stellen ten laste certains dépens, au sens de l'article 1018, à charge de la partie
van de in het ongelijk gestelde partij. De wetgever heeft voorzien in succombante. Le législateur a prévu un système d'indemnités, compte
een stelsel van vergoedingen, rekening houdend met de afschaffing van tenu de la suppression de la clause portant augmentation de la créance
het beding tot verhoging van schuldvordering bij het instellen van een en raison de sa réclamation en justice, et a considéré ces indemnités
rechtsvordering, en heeft die vergoedingen beschouwd als een comme un substitut des dépens portés en compte pour les actes
vervanging van de kosten aangerekend voor materiële handelingen die matériels qui étaient précédemment accomplis par les avoués. Le
voordien door de pleitbezorgers werden verricht. Bovendien beoogde de législateur entendait en outre garantir qu'un tarif forfaitaire soit
wetgever te waarborgen dat daartoe een forfaitair tarief zou worden
gehanteerd (Parl. St., Senaat, 1963-1964, nr. 60, pp. 234-235 (Verslag appliqué à cette occasion (Doc. parl., Sénat, 1963-1964, n° 60, pp.
Van Reepinghen); ibid., nr. 170, pp. 156-157; Parl. St., Kamer, 234-235 (rapport Van Reepinghen); ibid., n° 170, pp. 156-157; Doc.
1966-1967, nr. 59 N. 49, pp. 147-148 en 151). parl., Chambre, 1966-1967, n° 59-N.49, pp. 147-148 et 151).
B.5. Dezelfde parlementaire voorbereiding gedurende de discussies over B.5. Les mêmes travaux préparatoires révèlent que, tout au long des
artikel 1022 doet ervan blijken dat er slechts sprake is geweest van discussions auxquelles a donné lieu l'article 1022, il n'a été
de vertegenwoordiging en bijstand door een advocaat en niet door de question que de l'assistance et de la représentation par avocat et non
afgevaardigde van een representatieve organisatie van arbeiders of par le délégué d'une organisation représentative d'ouvriers ou
bedienden overeenkomstig artikel 728, § 3, eerste lid, van het d'employés, représentation permise par l'article 728, § 3, alinéa 1er,
Gerechtelijk Wetboek. Dit kan verklaren dat artikel 1022 van du Code judiciaire. Ainsi peut s'expliquer que l'article 1022
toepassing is op alle niet-strafgerechten van eerste en tweede aanleg, s'applique à toutes les juridictions non pénales du premier et du
ook op die waar de vertegenwoordiging door een pleitbezorger voorheen deuxième degré, même à celles où la représentation par avoué n'était
niet de regel was : vredegerechten, arbeidsgerechten, rechtbanken van autrefois pas pratiquée : justices de paix, juridictions du travail,
koophandel. tribunaux de commerce.
B.6. In het licht van de parlementaire voorbereiding moet artikel 1022 B.6. Lu à la lumière des travaux préparatoires, l'article 1022 doit
worden geïnterpreteerd in die zin dat het de materiële daden beoogt s'interpréter comme visant les actes matériels uniquement lorsqu'ils
enkel wanneer zij worden gesteld door advocaten in de loop van de sont accomplis par des avocats, au cours de la procédure, ce qui
rechtspleging, wat met zich meebrengt dat de rechtsplegingsvergoeding implique que l'indemnité de procédure ne soit pas accordée à la partie
niet wordt toegekend aan de partij die in eigen persoon verschijnt qui comparaît en personne ou qui est représentée par un délégué
noch aan die welke verschijnt bij wege van een vakbondsafgevaardigde. Die interpretatie wordt versterkt door het feit dat de Koning verplicht is het advies van de Algemene Raad van de Nationale Orde van advocaten in te winnen wanneer Hij het tarief van de rechtsplegingsvergoedingen vaststelt. B.7. Volgens de Koninklijk Commissaris voor de Gerechtelijke Hervorming (Parl. St., Kamer, 1966-1967, nr. 59 N. 49, pp. 147-148) kan een partij, dankzij de rechtsplegingsvergoedingen, bepaalde bedragen die zij zelf voor haar verdediging moet uitgeven, ten laste van de tegenpartij terugbetaald krijgen. B.8. Tussen een partij die door een advocaat wordt verdedigd en een partij die door een vakbondsafgevaardigde wordt verdedigd bestaat een verschil dat op een objectief criterium berust : in de regel betaalt de eerste aan haar raadsman kosten en erelonen die de advocaat vrij bepaalt, terwijl van de tweede noch door haar vakbondsorganisatie noch door de afgevaardigde ervan sommen worden gevorderd waarvan de aard en het bedrag vergelijkbaar zijn met de kosten en erelonen van een advocaat. B.9. Aangezien de wetgever wou vermijden dat, als gevolg van de afschaffing van het systeem van de pleitbezorgers, de kosten voor de verdediging al te zeer zouden oplopen, kon hij redelijkerwijze de Koning ermee belasten het tarief van de rechtsplegingsvergoedingen op forfaitaire wijze vast te stellen en die vergoedingen alleen toe te kennen aan de partijen die honoraria aan hun advocaat betalen, en ze te weigeren aan de partijen die zulke lasten niet moeten dragen. B.10. De prejudiciële vraag moet negatief worden beantwoord. Om die redenen, syndical. Cette interprétation est renforcée par l'obligation faite au Roi de prendre l'avis du Conseil général de l'Ordre national des avocats lorsqu'Il établit le tarif des indemnités de procédure. B.7. Selon le Commissaire royal à la Réforme judiciaire (Doc. parl., Chambre, 1966-1967, n° 59-N.49, pp. 147-148), les indemnités de procédure permettent à une partie de récupérer à charge de son adversaire certaines sommes qu'elle doit elle-même exposer pour sa défense. B.8. Entre la partie défendue par un avocat et celle qui est défendue par un délégué syndical, il existe une différence qui repose sur un critère objectif : en règle, la première paie à son conseil des frais et honoraires librement établis par celui-ci tandis que la seconde ne se voit réclamer ni par son organisation syndicale ni par le délégué de celle-ci des sommes d'une nature et d'un montant comparables aux frais et honoraires d'un avocat. B.9. Dès lors qu'il voulait éviter que la suppression du système des avoués n'aggrave trop fortement la charge des frais de défense, le législateur a pu raisonnablement charger le Roi d'établir forfaitairement le tarif des indemnités de procédure et réserver celles-ci aux parties qui paient des honoraires à leur avocat et les refuser à celles qui n'ont pas à supporter une charge équivalente. B.10. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, gelezen in samenhang met de L'article 1022 du Code judiciaire, lu conjointement avec les articles
artikelen 1017 en 1018 van hetzelfde Wetboek, schendt de artikelen 10 1017 et 1018 du même Code, ne viole pas les articles 10 et 11 de la
en 11 van de Grondwet niet doordat onder « sommen die invorderbare Constitution en ce que, par « sommes formant dépens recouvrables,
kosten zijn wegens het verrichten van bepaalde materiële akten » enkel justifiées par l'accomplissement de certains actes matériels », il
worden beoogd de sommen die invorderbare kosten zijn wegens het vise uniquement les sommes formant dépens recouvrables, justifiées par
verrichten van materiële akten door advocaten. l'accomplissement d'actes matériels effectués par des avocats.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 14 oktober 1999. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 14 octobre 1999.
De griffier, Le greffier,
L. Potoms. L. Potoms.
De voorzitter, Le président,
L. De Grève. L. De Grève.
^