Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 100/99 van 15 september 1999 Rolnummer 1417 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der ze Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters H. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 100/99 van 15 september 1999 Rolnummer 1417 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der ze Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters H. (...) Extrait de l'arrêt n° 100/99 du 15 septembre 1999 Numéro du rôle : 1417 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 11, § 2, alinéa 3, de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 organisant le statut social des travaille La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H. Boel, L(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 100/99 van 15 september 1999 Extrait de l'arrêt n° 100/99 du 15 septembre 1999
Rolnummer 1417 Numéro du rôle : 1417
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 11, § 2, derde lid, van En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 11, § 2,
het koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van alinéa 3, de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 organisant le
het sociaal statuut der zelfstandigen, gesteld door het Arbeidshof te statut social des travailleurs indépendants, posées par la Cour du
Luik. travail de Liège.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H.
rechters H. Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, G. De Baets, Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, G. De Baets, E. Cerexhe,
E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts, R. Henneuse en M. Bossuyt, H. Coremans, A. Arts, R. Henneuse et M. Bossuyt, assistée du greffier
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, L. Potoms, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen I. Objet des questions préjudicielles
Bij arrest van 8 september 1998 in zake M. Safin tegen de « Caisse Par arrêt du 8 septembre 1998 en cause de M. Safin contre la Caisse
wallonne d'assurances sociales des classes moyennes », waarvan de wallonne d'assurances sociales des classes moyennes, dont l'expédition
expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 17 est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 17 septembre 1998, la
september 1998, heeft het Arbeidshof te Luik de volgende prejudiciële Cour du travail de Liège a posé les questions préjudicielles suivantes
vragen gesteld : :
1. « Bestaat er een objectieve en redelijke verantwoording voor het 1. « Existe-t-il une justification objective et raisonnable à la
verschil in behandeling tussen de loontrekkenden en ambtenaren, différence de traitement entre travailleurs salariés et
enerzijds, en de zelfstandigen, anderzijds, in die zin dat de fonctionnaires, d'une part, et travailleurs indépendants, d'autre
loontrekkenden en ambtenaren iedere maand het voorwerp uitmaken van part, en ce sens que les travailleurs salariés et fonctionnaires
afhoudingen op hun inkomsten ten bate van de Rijksdienst voor Sociale voient opérer chaque mois sur leurs revenus des retenues au profit de
Zekerheid, berekend op basis van de belastbare inkomsten die zij l'Office national de sécurité sociale qui sont calculées sur base des
hebben verdiend tijdens dezelfde maand, terwijl de sociale bijdragen revenus imposables promérités lors du même mois alors que les
die door de zelfstandigen voor een welbepaald jaar verschuldigd zijn, cotisations sociales dues par les travailleurs indépendants pour une
worden berekend,
krachtens artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. année déterminée sont calculées en vertu de l'article 11, § 2, alinéa
38 van 27 juli 1967, op basis van de beroepsinkomsten die betrekking 3, de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 sur base des revenus
hebben op het aanslagjaar waarvan het jaartal verwijst naar het tweede professionnels afférents à l'exercice d'imposition dont le millésime
kalenderjaar dat onmiddellijk datgene voorafgaat waarvoor de bijdragen désigne la deuxième année civile précédant immédiatement celle au
verschuldigd zijn, zonder dat in enige bepaling is voorzien voor de cours de laquelle les cotisations sont dues, sans qu'aucune
uitzonderlijke gevallen waarin een aanzienlijke inkomstendaling wordt disposition ne soit prévue pour les cas exceptionnels où une
vastgesteld tussen het refertejaar voor de berekening van de sociale diminution de revenus importante est constatée entre l'année de
bijdragen en het jaar van opeisbaarheid van die bijdragen, zodat de loontrekkenden of ambtenaren zich nooit in een situatie kunnen bevinden die de situatie van een zelfstandige kan zijn, die namelijk erin bestaat dat hij tijdens een bepaald jaar een bedrag aan sociale bijdragen verschuldigd is dat dermate onevenredig is ten opzichte van de bedragen van de belastbare inkomsten ontvangen tijdens datzelfde jaar, dat hij, om in zijn levensonderhoud te voorzien, slechts nog over middelen kan beschikken die veel lager zijn dan het bestaansminimum, en die erin bestaat dat hij aan het einde van zijn loopbaan bijdragen verschuldigd is die niet in verband staan met de verkregen inkomsten ? référence pour le calcul des cotisations sociales et l'année d'exigibilité de ces cotisations, de sorte que les travailleurs salariés ou fonctionnaires ne peuvent jamais se retrouver dans une situation qui peut être celle d'un travailleur indépendant, à savoir être redevable lors d'une année d'un montant de cotisations sociales tellement disproportionné eu égard aux montants des revenus imposables perçus lors de cette même année qu'il ne peut plus disposer, pour assurer sa subsistance, que de ressources largement inférieures au minimum de moyens d'existence et à savoir être redevable, en fin de carrière, de cotisations qui sont sans rapport avec les revenus acquis ?
Schendt artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 L'article 11, § 2, alinéa 3, de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet
van 27 juli 1967, onder die omstandigheden, het gelijkheidsbeginsel 1967 viole-t-il, dans ces conditions, le principe d'égalité prévu aux
waarin de artikelen 10 en 11 van de Grondwet voorzien ? » articles 10 et 11 de la Constitution ? »
2. « Bestaat er een objectieve en redelijke verantwoording voor het 2. « Existe-t-il une justification objective et raisonnable à la
verschil in behandeling tussen een zelfstandige wiens inkomsten in de loop van de eerste drie activiteitsjaren aanzienlijk dalen, en een zelfstandige wiens inkomsten na zijn eerste drie activiteitsjaren aanzienlijk dalen, in die zin dat voor eerstgenoemde de in de loop van de eerste drie activiteitsjaren betaalde bijdragen zullen worden geregulariseerd op basis van de in die eerste drie jaren daadwerkelijk ontvangen inkomsten en dat hem het verschil zal worden terugbetaald tussen het bedrag van de voorlopige bijdragen en de bedragen van de sociale bijdragen berekend op basis van de reële inkomsten, terwijl laatstgenoemde definitieve bijdragen zal betalen op basis van fictieve inkomsten en zijn bijdragen nooit geregulariseerd zal zien op basis van de tijdens die jaren daadwerkelijk ontvangen inkomsten en différence de traitement entre un travailleur indépendant qui voit chuter ses revenus au cours des trois premières années d'activité et un travailleur indépendant qui voit chuter ses revenus après ses trois premières années d'activité en ce sens que le premier verra les cotisations payées au cours des trois premières années d'activités régularisées sur base des revenus réellement perçus lors de ces trois premières années et percevra le remboursement de la différence entre le montant des cotisations provisoires et les montants des cotisations sociales calculées sur base des revenus réels tandis que le deuxième payera des cotisations définitives sur base de revenus fictifs et ne verra jamais ses cotisations régularisées sur base des revenus
bijgevolg nooit de terugbetaling van het te veel betaalde bedrag zal réellement perçus lors de ces années et ne percevra dès lors jamais le
ontvangen ? remboursement du trop-perçu ?
Schendt artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 L'article 11, § 2, alinéa 3, de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet
van 27 juli 1967, onder die omstandigheden, het gelijkheidsbeginsel 1967 viole-t-il, dans ces conditions, le principe d'égalité prévu aux
waarin de artikelen 10 en 11 van de Grondwet voorzien ? » articles 10 et 11 de la Constitution ? »
3. « Bestaat er een objectieve en redelijke verantwoording voor het 3. « Existe-t-il une justification objective et raisonnable à la
verschil in behandeling tussen een zelfstandige die, in de loop van différence de traitement entre un travailleur indépendant qui, au
zijn carrière, inkomsten ontvangt waarvan de omvang ieder jaar cours de sa carrière, percevra des revenus de même ampleur chaque
dezelfde is, en een zelfstandige die, in de loop van een even lange année et un travailleur indépendant qui, au cours d'une carrière de
carrière, evenveel inkomsten ontvangt maar waarvan de omvang van jaar même durée, percevra autant de revenus mais d'ampleur fluctuante au
tot jaar schommelt, in die zin dat zij bij gelijke inkomsten gré des années en ce sens qu'à revenus égaux, ils ne payeront en
uiteindelijk over hun gehele loopbaan niet dezelfde bedragen aan définitive pas sur leur carrière les mêmes montants de cotisations
sociale bijdragen zullen betalen, bij ontstentenis van een procédé van sociales, à défaut de procédé de régularisation par référence aux
regularisatie met verwijzing naar de reële inkomsten ? revenus réels ?
Schendt artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 L'article 11, § 2, alinéa 3, de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet
van 27 juli 1967, onder die omstandigheden, het gelijkheidsbeginsel 1967 viole-t-il, dans ces conditions, le principe d'égalité prévu aux
waarin de artikelen 10 en 11 van de Grondwet voorzien ? » articles 10 et 11 de la Constitution ? »
[...] [...]
IV. In rechte IV. En droit
[...] [...]
B.1. Het aan de verwijzende rechter voorgelegde geschil heeft B.1. Le litige soumis au juge a quo porte sur des cotisations sociales
betrekking op de sociale bijdragen die verschuldigd zijn door een dues par un travailleur indépendant pour une période qui s'étend du
zelfstandige voor een periode die zich uitstrekt van het tweede
kwartaal 1992 tot het vierde kwartaal 1995. Artikel 11 van het deuxième trimestre 1992 au quatrième trimestre 1995. Il convient donc
koninklijk besluit nr. 38 van 27 juli 1967 houdende inrichting van het d'examiner l'article 11 de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967
sociaal statuut der zelfstandigen dient dus te worden onderzocht zoals organisant le statut social des travailleurs indépendants tel qu'il a
het is gewijzigd bij de wetten van 6 februari 1976, 30 december 1988 été modifié par les lois du 6 février 1976, du 30 décembre 1988 et du
en 26 juni 1992, zonder rekening te houden met de latere wijzigingen, 26 juin 1992, sans tenir compte des modifications ultérieures, à
met uitzondering van de louter formele wijzigingen die zijn l'exception des modifications de pure forme qui ont été apportées par
aangebracht door de wet van 30 maart 1994. Dat artikel 11 bepaalt : la loi du 30 mars 1994. Cet article 11 dispose :
« § 1. De bijdragen van de onderworpenen worden uitgedrukt in een « § 1er. Les cotisations des assujettis sont exprimées par un
percentage van de bedrijfsinkomsten. pourcentage des revenus professionnels.
§ 2. Onder bedrijfsinkomsten in de zin van § 1 dient te worden § 2. Par revenus professionnels au sens du § 1er, il y a lieu
verstaan de brutoberoepsinkomsten, verminderd met de beroepskosten en d'entendre les revenus professionnels bruts, diminués des frais
eventueel met de beroepsverliezen vastgesteld overeenkomstig de professionnels et, le cas échéant, des pertes professionnelles, fixés
wetgeving betreffende de inkomstenbelasting, die de onderworpene als conformément à la législation relative à l'impôt sur les revenus, dont
zelfstandige heeft genoten, vermeerderd volgens de modaliteiten l'assujetti a bénéficié en qualité de travailleur indépendant,
bepaald door de Koning, met het bedrag van de bijdragen bedoeld in de augmentés, selon les modalités déterminées par le Roi, du montant des
artikelen 12 en 13. cotisations visées aux articles 12 et 13.
De winsten en baten bedoeld in artikel 23, § 1, 3°, van het Wetboek Les bénéfices et profits visés à l'article 23, § 1er, 3°, du Code des
van de inkomstenbelastingen 1992, die betrekking hebben op een impôts sur les revenus 1992, qui se rattachent à une activité
voorheen door de onderworpene uitgeoefende bezigheid, worden beschouwd antérieurement exercée par l'assujetti, sont considérés être des
als bedrijfsinkomsten in de zin van het voorgaande lid en worden revenus processionnels au sens de l'alinéa précédent et sont censés
geacht te behoren tot het aanslagjaar waarin zij worden belast. [...] appartenir à l'exercice d'imposition dans lequel ils sont taxés. [...]
De berekening van de voor een bepaald jaar verschuldigde bijdrage Le calcul des cotisations dues pour une année déterminée se fait sur
geschiedt op basis van de bedrijfsinkomsten in de zin van de vorige la base des revenus professionnels au sens des alinéas précédents
leden, die betrekking hebben op het aanslagjaar waarvan het jaartal afférents à l'exercice d'imposition dont le millésime désigne la
verwijst naar het tweede kalenderjaar dat onmiddellijk datgene deuxième année civile précédant immédiatement celle au cours de
voorafgaat waarvoor de bijdragen verschuldigd zijn. laquelle les cotisations sont dues.
[...] » [...] »
De prejudiciële vragen hebben enkel betrekking op artikel 11, § 2, Seul l'article 11, § 2, alinéa 3, fait l'objet des questions
derde lid. préjudicielles.
Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag En ce qui concerne la première question préjudicielle
B.2.1. De verwijzende rechter ondervraagt het Hof over de B.2.1. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité avec les
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van articles 10 et 11 de la Constitution de l'article 11, § 2, alinéa 3,
artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 en ce que, à la différence
juli 1967 in zoverre, anders dan de loontrekkenden en de ambtenaren, des travailleurs salariés et des fonctionnaires, les travailleurs
de zelfstandigen tot het stelsel van de sociale zekerheid moeten indépendants doivent cotiser au régime de la sécurité sociale sur la
bijdragen, niet op basis van de inkomsten van het lopende jaar, maar base, non pas des revenus de l'année en cours, mais de celle de la
op basis van het derde voorafgaande jaar, wat tot gevolg kan hebben, troisième année antérieure, ce qui peut avoir pour conséquence, en cas
in geval van daling van de inkomsten tussen het jaar van de verwerving de baisse des revenus entre l'année d'acquisition de ceux-ci et
ervan en het jaar waarin de bijdragen verschuldigd zijn, dat er een l'année de débition des cotisations, une charge disproportionnée de
onevenredigheid ontstaat tussen de bijdragelast en de inkomsten van cotisations par rapport aux revenus de l'année en cours. Ceci peut
het lopende jaar. Dat kan zelfs tot gevolg hebben dat de zelfstandige même amener à ne laisser au travailleur indépendant qu'un revenu
slechts over een inkomen beschikt dat lager ligt dan het
bestaansminimum. Op het einde van de loopbaan is er geen verband disponible inférieur au minimum de moyens d'existence. En fin de
tussen de bijdragen en de verworven inkomsten. carrière, les cotisations sont sans rapport avec les revenus acquis.
B.2.2. Er bestaan fundamentele verschillen tussen de zelfstandigen, B.2.2. Il existe des différences fondamentales entre les travailleurs
enerzijds, en de loontrekkenden en de ambtenaren, anderzijds, inzake indépendants, d'une part, et les travailleurs salariés et les
de socialezekerheidsstelsels die op hen van toepassing zijn. Op grond fonctionnaires, d'autre part, en ce qui concerne les régimes de
van die verschillen is het niet mogelijk die categorieën van sécurité sociale qui leur sont applicables. Ces différences ne
werknemers in alle opzichten te vergelijken. Niettemin nemen zowel de permettent pas de comparer à tous égards ces catégories de
enen als de anderen deel aan de financiering van het travailleurs. Toutefois, ils participent les uns et les autres au
socialezekerheidsstelsel dat op hen van toepassing is, door middel van financement du système de sécurité sociale qui leur est applicable au
bijdragen die volgens verschillende werkwijzen worden geïnd maar die moyen de cotisations, perçues selon des procédés différents, mais qui
als gemeenschappelijk kenmerk hebben dat ze worden berekend op grond ont pour caractéristique commune d'être calculées en fonction de leurs
van hun beroepsinkomsten. In dat opzicht kunnen zij worden geacht revenus professionnels. Ils peuvent, à cet égard, être considérés
vergelijkbaar te zijn. comme comparables.
B.2.3. Het in de prejudiciële vraag beschreven verschil wordt, met B.2.3. La différence décrite dans la question préjudicielle
betrekking tot de zelfstandigen, verklaard door het feit dat, s'explique, en ce qui concerne les travailleurs indépendants, par le
verbonden met het statuut zelf van die sociale categorie, hun fait, lié au statut même de cette catégorie sociale, que leurs
inkomsten van diverse oorsprong zijn, dat het totale bedrag van de recettes proviennent de sources diverses, que le montant total des
brutoberoepsinkomsten, na aftrek van de beroepskosten en, in revenus professionnels bruts, après la déduction des frais
voorkomend geval, van de beroepsverliezen, pas kan worden vastgesteld professionnels et, le cas échéant, des pertes professionnelles, ne
na het jaar waarin die ontvangsten worden geïnd, dat die gegevens peut être établi qu'après l'année de perception de ces recettes, que
vervolgens moeten worden aangegeven bij de Administratie der directe ces données doivent ensuite être déclarées à l'Administration des
belastingen en erdoor worden gecontroleerd alvorens te worden contributions directes et contrôlées par celle-ci avant d'être ensuite
doorgegeven aan het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der transmises à l'Institut national d'assurances sociales pour
Zelfstandigen (R.S.V.Z.), dat zich ten slotte in verbinding stelt met travailleurs indépendants (INASTI), lequel se met enfin en rapport
de sociale verzekeringskassen met het oog op de vaststelling van de avec les caisses d'assurance sociale en vue de l'établissement des
vorderingen tot betaling van de bijdragen. Bij de loontrekkenden en de demandes de paiement des cotisations. En ce qui concerne les salariés
ambtenaren daarentegen is het bedrag van de beroepsinkomsten et les fonctionnaires en revanche, le montant des revenus
noodzakelijkerwijze bekend op het ogenblik van de vaststelling van de professionnels est nécessairement connu au moment de l'établissement
bijdragen. Het verschil in de berekeningswijzen van de bijdragen des cotisations. La différence entre les modes de calcul des
berust dus op een objectief criterium. cotisations repose donc sur un critère objectif.
B.2.4. Het is juist dat het systeem van de berekening van de bijdragen B.2.4. Il est vrai que le système de calcul des cotisations pourrait
op een zodanige manier zou kunnen worden georganiseerd dat, gedurende
het jaar van de inning van de inkomsten, voorlopige bijdragen zouden être organisé de manière telle que, pendant l'année de perception des
worden vastgesteld die worden gevolgd door een regularisatie op grond revenus, des cotisations provisoires soient établies, suivies d'une
van de werkelijk ontvangen inkomsten. régularisation en fonction des revenus réellement perçus.
Uit het verslag aan de Koning dat aan het koninklijk besluit nr. 38 Il ressort toutefois du rapport au Roi précédant l'arrêté royal n° 38
voorafgaat, blijkt evenwel dat de nagestreefde doelstellingen erin que les objectifs poursuivis étaient d'opérer une rationalisation
bestonden, door een grondige rationalisatie, te zoeken naar een
gezonde financiële basis en een einde te maken aan de verschillen in fondamentale en recherchant des bases financières saines, en mettant
de wijze waarop de bijdragen in de drie sectoren, namelijk pensioen, fin aux différences de mode de calcul des cotisations dans les
kinderbijslag, verzekering voor geneeskundige verzorging worden secteurs des pensions, des allocations sociales et de l'assurance
berekend, en dientengevolge de administratieve kosten die zeer hoog soins de santé et en réduisant en conséquence des frais administratifs
waren te verminderen, terwijl elke besparing op dat vlak een qui étaient très élevés, toute économie dans ce domaine permettant une
proportionele verhoging van de toegekende voordelen mogelijk zou maken augmentation proportionnelle des avantages alloués (Moniteur belge du
(Belgisch Staatsblad van 29 juli 1967, pp. 8071 en 8072). 29 juillet 1967, pp. 8071 et 8072).
B.2.5. De bij artikel 11, § 2, derde lid, georganiseerde B.2.5. Le mode de calcul organisé par l'article 11, § 2, alinéa 3, est
berekeningswijze is in verhouding met die doelstellingen. Om te
vermijden, onder meer met het oog op administratieve vereenvoudiging, en rapport avec ces objectifs. Le législateur a pu considérer que pour
dat in verschillende stadia zou moeten worden overgegaan tot de inning éviter, dans un souci notamment de simplification administrative, de
van de bijdragen en om het stelsel in de mogelijkheid te stellen over devoir procéder en plusieurs étapes à la perception des cotisations et
voldoende inkomsten te beschikken die noodzakelijk zijn voor de te pour permettre au régime de disposer de recettes suffisantes,
verwachten uitkeringen, vermocht de wetgever te oordelen dat het nécessaires aux prestations prévues, il y avait lieu d'instaurer un
noodzakelijk was een mechanisme in te voeren waarmee door middel van mécanisme par lequel il n'était procédé au calcul et à la perception
slechts één operatie zou worden overgegaan tot de berekening en de des cotisations que par une seule opération, sur une base stable et
inning van de bijdragen, op een stabiele en definitieve basis, en niet définitive, et non par un système de paiements provisionnels suivis de
door middel van een systeem van voorlopige betalingen gevolgd door régularisations ultérieures. La Cour relève par ailleurs que ce
latere regularisaties. Het Hof merkt trouwens op dat het
laatstvermelde systeem, in zoverre het kan leiden tot aanvullende dernier système, en tant qu'il peut entraîner des compléments de
bijdragen, eveneens kan uitmonden, zoals het systeem dat het voorwerp cotisation, peut aboutir également, comme celui qui fait l'objet de la
uitmaakt van de prejudiciële vraag, in de betaling van belangrijke question préjudicielle, au paiement de montants importants de
bijdragen gedurende een jaar tijdens hetwelk de inkomsten zouden zijn cotisations pendant une année au cours de laquelle les revenus
gedaald. auraient baissé.
B.2.6. Heeft de wetgever bij artikel 11, § 4, van het koninklijk B.2.6. Si le législateur a autorisé, par l'article 11, § 4, de
besluit nr. 38 van 27 juli 1967, gewijzigd bij de wet van 9 juni 1970, l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967, modifié par la loi du 9 juin
weliswaar toegestaan dat een bijzondere regeling tot stand zou worden 1970, qu'un régime particulier soit mis en place pour ce qui concerne
gebracht voor de aanvang en de hervatting van de beroepsactiviteit, le début et la reprise d'activité, tel qu'il a été conçu par les
zoals die is opgevat in de artikelen 38 en volgende van het koninklijk articles 38 et suivants de l'arrêté royal d'exécution du 19 décembre
uitvoeringsbesluit van 19 december 1967, dan is het omdat, in de beide 1967, c'est parce que, dans ces deux hypothèses, il n'existe pas de
gevallen, er geen referentie-inkomen is. Het was dus onontbeerlijk een revenus de référence. Il était donc indispensable d'organiser un autre
andere berekeningswijze te organiseren die tot de desbetreffende jaren mode de calcul, limité aux années concernées.
beperkt is. B.2.7. De aangewende middelen zijn niet onevenredig met die B.2.7. Les moyens mis en oeuvre ne sont pas disproportionnés à ces
doelstellingen. De wettelijke mechanismen zetten de zelfstandigen er objectifs. Les mécanismes légaux invitent en effet les travailleurs
immers toe aan vooruitziend te zijn. Een dergelijke opvatting stemt indépendants à faire preuve de prévoyance. Une pareille conception
overeen met die welke voortvloeit uit de grondslag zelf van de correspond à celle qui résulte des fondements mêmes de l'organisation
organisatie van de zelfstandige beroepen, waarvoor het stelsel van de des professions indépendantes, pour lesquelles le régime de sécurité
sociale zekerheid de mechanismen van voorzorg die vroeger aan het eigen initiatief van elke betrokkene werden overgelaten, uit het oogpunt van het solidariteitsbeginsel, juist heeft willen begeleiden. Kan de in het geding zijnde bepaling, in geval van daling van de inkomsten, er weliswaar toe leiden dat bijdragen moeten worden gedragen die niet in verhouding zijn tot de inkomsten van het lopende jaar, dan wordt die stand van zaken gecompenseerd door het feit dat de bijdragen die drie jaar later moeten worden betaald voor het lopende jaar, dienovereenkomstig zullen verminderen. B.2.8. Zo die compensatie geen toepassing vindt wanneer de inkomsten gedurende de laatste drie activiteitsjaren dalen, dan is dit zo omdat de zelfstandige die zijn activiteit heeft stopgezet geen enkele bijdrage meer verschuldigd is. B.2.9. Zoals de verwijzende rechter erop wijst, is het juist dat de zelfstandige wiens inkomsten gedaald zijn, zulkdanige bijdragen kan moeten betalen dat de inkomsten waarover hij op dat ogenblik beschikt, hem mogelijk niet meer in staat zullen stellen in zijn levensonderhoud sociale a visé précisément à encadrer, en fonction du principe de solidarité, les mécanismes de prévoyance laissés autrefois à l'initiative propre de chaque intéressé. Si la disposition en cause peut aboutir, en cas de baisse des revenus, à faire supporter des cotisations disproportionnées par rapport aux revenus de l'année en cours, cet état de choses est compensé par le fait que les cotisations à payer trois ans plus tard diminueront en conséquence. B.2.8. Si cette compensation ne joue pas lorsque les revenus baissent pendant les trois dernières années d'activité, c'est parce que le travailleur indépendant qui a cessé sa vie active n'est plus redevable d'aucune cotisation. B.2.9. Il est vrai, comme le souligne le juge a quo, que le travailleur indépendant dont les revenus ont diminué peut se trouver redevable de cotisations d'un montant tel que les revenus dont il dispose risquent à ce moment de ne plus lui permettre d'assurer sa
te voorzien. Artikel 17 van het koninklijk besluit nr. 38 staat hem subsistance. L'article 17 de l'arrêté royal n° 38 lui permet, s'il se
toe, indien hij zich « in staat van behoefte [...] of in een toestand
die de staat van behoefte benadert » bevindt, een volledige of trouve « dans le besoin ou dans une situation voisine de l'état de
gedeeltelijke vrijstelling van de verschuldigde bijdragen te vragen besoin », de demander à la Commission des dispenses instituée par
aan de bij artikel 22 van hetzelfde koninklijk besluit ingestelde l'article 22 du même arrêté royal une dispense totale ou partielle des
commissie voor de vrijstellingen. cotisations dues.
B.2.10. De eerste vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.2.10. La première question appelle une réponse négative.
Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag En ce qui concerne la deuxième question préjudicielle
B.3. De verwijzende rechter ondervraagt het Hof over de B.3. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité avec les
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van articles 10 et 11 de la Constitution de l'article 11, § 2, alinéa 3,
artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27
juli 1967 in zoverre een systeem van regularisatie van de bijdragen de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 en ce qu'un système de
tot stand wordt gebracht door artikel 11, § 4, om rekening te houden régularisation des cotisations est mis sur pied par l'article 11, § 4,
met de werkelijke inkomsten van de eerste drie activiteitsjaren van de pour tenir compte des revenus réels des trois premières années
zelfstandigen en in zoverre, integendeel, in het vervolg van de d'activité des travailleurs indépendants et qu'au contraire, dans la
loopbaan, in geen enkel soortgelijk systeem is voorzien, wat tot suite de la carrière, aucun système de ce type n'a été mis en place,
gevolg heeft dat, in geval van daling van de inkomsten, het teveel ce qui a pour effet, en cas de chute des revenus, de permettre un
geïnde kan worden terugbetaald in het eerste geval, en niet kan worden remboursement du trop-perçu dans la première hypothèse et de ne pas le
terugbetaald in het tweede geval. permettre dans la seconde.
Om de in B.2.6 tot B.2.9 uiteengezette motieven dient die vraag Pour les motifs exposés en B.2.6 à B.2.9, la question appelle une
ontkennend te worden beantwoord. réponse négative.
Ten aanzien van de derde prejudiciële vraag En ce qui concerne la troisième question préjudicielle
B.4.1. De verwijzende rechter ondervraagt het Hof over de B.4.1. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité avec les
bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van articles 10 et 11 de la Constitution de l'article 11, § 2, alinéa 3,
artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet 1967 en ce que le système
juli 1967 in zoverre het systeem, wegens de ontstentenis van een aboutit, en raison de l'absence de procédé de régularisation, au
procédé van regularisatie, leidt tot de betaling van verschillende totaalbedragen aan bijdragen voor zelfstandigen wier inkomsten, die nochtans over het geheel gelijk zijn, op een verschillende manier gedurende hun loopbaan schommelen. B.4.2. Zoals in B.2.7 is gesteld, zal elke schommeling van de inkomsten een weerslag hebben op de bijdragen die drie jaar later worden gevorderd. Heeft de zelfstandige die constante inkomsten heeft, het voordeel gedurende zijn gehele loopbaan gelijkwaardige bijdragen te betalen, dan betekent zulks nog niet dat de zelfstandige wiens inkomsten schommelen daarom wordt gediscrimineerd. Hij dient de nodige voorzieningen te treffen om de bijdragen te betalen die betrekking hebben op de gunstige jaren. B.4.3. De derde vraag dient ontkennend te worden beantwoord. paiement de montants totaux de cotisations différents pour des travailleurs indépendants dont les revenus, pourtant égaux au total, fluctuent de manière différente tout au long de leur carrière. B.4.2. Ainsi qu'il est mentionné en B.2.7, chaque fluctuation des revenus se répercutera sur les cotisations réclamées trois ans plus tard. Si le travailleur indépendant qui a des revenus constants a l'avantage de payer tout au long de sa carrière des cotisations équivalentes, celui dont les revenus fluctuent n'en est pas pour autant discriminé. Il lui appartient de faire les provisions nécessaires pour acquitter les cotisations afférentes aux années prospères. B.4.3. La troisième question appelle une réponse négative.
Over de drie vragen samen Sur l'ensemble des questions
B.5. Geen van de vergelijkingen waartoe in de prejudiciële vragen werd B.5. Aucune des comparaisons auxquelles invitaient les questions
verzocht, heeft een discriminatie doen blijken, zodat op de drie préjudicielles n'a fait apparaître de discrimination. Il y a lieu de
vragen één enkel antwoord wordt gegeven. donner une réponse unique aux trois questions.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 11, § 2, derde lid, van het koninklijk besluit nr. 38 van 27 L'article 11, § 2, alinéa 3, de l'arrêté royal n° 38 du 27 juillet
juli 1967 houdende inrichting van het sociaal statuut der 1967 organisant le statut social des travailleurs indépendants ne
zelfstandigen schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet in viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que les
zoverre de sociale bijdragen die door de zelfstandigen verschuldigd cotisations sociales dues par ces travailleurs sont calculées sur la
zijn, worden berekend op basis van de beroepsinkomsten die betrekking base des revenus professionnels afférents à l'exercice d'imposition
hebben op het aanslagjaar waarvan het jaartal verwijst naar het tweede dont le millésime désigne la deuxième année civile précédant
kalenderjaar dat onmiddellijk datgene voorafgaat tijdens hetwelk immédiatement celle au cours de laquelle les cotisations sont dues.
bijdragen verschuldigd zijn.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 15 september 1999. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 15 septembre 1999.
De griffier, Le greffier,
L. Potoms. L. Potoms.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^
Etaamb.be maakt gebruik van cookies
Etaamb.be gebruikt cookies om uw taalvoorkeur te onthouden en om beter te begrijpen hoe etaamb.be gebruikt wordt.
DoorgaanMeer details
x