Arrest nr. 75/2001 van 31 mei 2001 Rolnummer 1891 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 8 van het decreet van het Vlaamse Parlement van 18 mei 1999 houdende diverse bepalingen naar aanleiding van de begroting 1999, ingesteld door Het Arbitragehof, samengesteld uit voorzitter M. Melchior, de rechters L. François, A. Arts, R. (...) | Arrêt n° 75/2001 du 31 mai 2001 Numéro du rôle : 1891 En cause : le recours en annulation de l'article 8 du décret du Parlement flamand du 18 mai 1999 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1999, introduit par la Fédération bel La Cour d'arbitrage, composée du président M. Melchior, des juges L. François, A. Arts, R. Henne(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Arrest nr. 75/2001 van 31 mei 2001 | Arrêt n° 75/2001 du 31 mai 2001 |
Rolnummer 1891 | Numéro du rôle : 1891 |
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 8 van het decreet | En cause : le recours en annulation de l'article 8 du décret du |
van het Vlaamse Parlement van 18 mei 1999 houdende diverse bepalingen | Parlement flamand du 18 mai 1999 contenant diverses mesures |
naar aanleiding van de begroting 1999, ingesteld door de Federatie van | d'accompagnement du budget 1999, introduit par la Fédération belge des |
de Belgische autobus- en autocarondernemers en van reisorganisatoren | exploitants d'autobus et d'autocars et des organisateurs de voyages et |
en door de n.v. Autocars Van Mullem. | par la s.a. Autocars Van Mullem. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit voorzitter M. Melchior, de rechters L. François, A. | composée du président M. Melchior, des juges L. François, A. Arts, R. |
Arts, R. Henneuse en M. Bossuyt, en, overeenkomstig artikel 60bis van | Henneuse et M. Bossuyt, et, conformément à l'article 60bis de la loi |
de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, emeritus | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, du président |
voorzitter G. De Baets en ererechter J. Delruelle, bijgestaan door de | émérite G. De Baets et du juge honoraire J. Delruelle, assistée du |
griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van emeritus voorzitter G. | greffier L. Potoms, présidée par le président émérite G. De Baets, |
De Baets, wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van het beroep | I. Objet du recours |
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 22 februari | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 22 |
2000 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 23 | février 2000 et parvenue au greffe le 23 février 2000, un recours en |
februari 2000, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 8 van | |
het decreet van het Vlaamse Parlement van 18 mei 1999 houdende diverse | annulation de l'article 8 du décret du Parlement flamand du 18 mai |
bepalingen naar aanleiding van de begroting 1999 (bekendgemaakt in het | 1999 contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1999 |
Belgisch Staatsblad van 30 september 1999), waarbij artikel 3 van het | (publié au Moniteur belge du 30 septembre 1999), qui modifie l'article |
decreet van 31 juli 1990 tot oprichting van de Vlaamse | 3 du décret du 31 juillet 1990 portant création de la Société des |
Vervoermaatschappij wordt gewijzigd, door de Federatie van de | transports flamande, a été introduit par la Fédération belge des |
Belgische autobus- en autocarondernemers en van reisorganisatoren, met | exploitants d'autobus et d'autocars et des organisateurs de voyages, |
zetel te 1130 Brussel, Metrologielaan 8, en de n.v. Autocars Van | dont le siège est établi à 1130 Bruxelles, avenue de la Métrologie 8, |
Mullem, met maatschappelijke zetel te 9130 Beveren, Engelsesteenweg 72. | et par la s.a. Autocars Van Mullem, dont le siège social est établi à 9130 Beveren, Engelsesteenweg 72. |
II. De rechtspleging | II. La procédure |
Bij beschikking van 23 februari 2000 heeft de voorzitter in functie de | Par ordonnance du 23 février 2000, le président en exercice a désigné |
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 | les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi |
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. |
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was | Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application |
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. | des articles 71 ou 72 de la loi organique. |
Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de | Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi |
organieke wet bij op 8 maart 2000 ter post aangetekende brieven. | organique, par lettres recommandées à la poste le 8 mars 2000. |
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is | L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au |
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 23 maart 2000. | Moniteur belge du 23 mars 2000. |
Memories zijn ingediend door : | Des mémoires ont été introduits par : |
- de Vlaamse Regering, Martelaarsplein 19, 1000 Brussel, bij op 25 | - le Gouvernement flamand, place des Martyrs 19, 1000 Bruxelles, par |
april 2000 ter post aangetekende brief; | lettre recommandée à la poste le 25 avril 2000; |
- de Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, bij op 25 april 2000 | - le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, par |
ter post aangetekende brief. | lettre recommandée à la poste le 25 avril 2000. |
Van die memories is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 op de | Ces mémoires ont été notifiés conformément à l'article 89 de la loi |
organieke wet bij op 18 mei 2000 ter post aangetekende brieven. | organique, par lettres recommandées à la poste le 18 mai 2000. |
Memories van antwoord zijn ingediend door : | Des mémoires en réponse ont été introduits par : |
- de Ministerraad, bij op 16 juni 2000 ter post aangetekende brief; | - le Conseil des ministres, par lettre recommandée à la poste le 16 |
- de verzoekende partijen, bij op 19 juni 2000 ter post aangetekende | juin 2000; - les parties requérantes, par lettre recommandée à la poste le 19 |
brief. | juin 2000. |
Bij beschikkingen van 29 juni 2000 en 30 januari 2001 heeft het Hof de | Par ordonnances des 29 juin 2000 et 30 janvier 2001, la Cour a prorogé |
termijn waarbinnen het arrest moet worden gewezen, verlengd tot | |
respectievelijk 22 februari 2001 en 22 augustus 2001. | respectivement jusqu'aux 22 février 2001 et 22 août 2001 le délai dans |
lequel l'arrêt doit être rendu. | |
Bij beschikking van 21 december 2000 heeft het Hof de zaak in | Par ordonnance du 21 décembre 2000, la Cour a déclaré l'affaire en |
gereedheid verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 25 | état et fixé l'audience au 25 janvier 2001. |
januari 2001. Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten | Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats, |
bij op 27 december 2000 ter post aangetekende brieven. | par lettres recommandées à la poste le 27 décembre 2000. |
Op de openbare terechtzitting van 25 januari 2001 : | A l'audience publique du 25 janvier 2001 : |
- zijn verschenen : | - ont comparu : |
. Mr. F. Vandendriessche, advocaat bij de balie te Brussel, voor de | . Me F. Vandendriessche, avocat au barreau de Bruxelles, pour les |
verzoekende partijen; | parties requérantes; |
. Mr. P. Peeters, advocaat bij de balie te Brussel, voor de | . Me P. Peeters, avocat au barreau de Bruxelles, pour le Conseil des |
Ministerraad; | ministres; |
. Mr. P. Van Orshoven, advocaat bij de balie te Brussel, voor de | . Me P. Van Orshoven, avocat au barreau de Bruxelles, pour le |
Vlaamse Regering; | Gouvernement flamand; |
- hebben de rechters-verslaggevers A. Arts en J. Delruelle verslag uitgebracht; | - les juges-rapporteurs A. Arts et J. Delruelle ont fait rapport; |
- zijn de voornoemde advocaten gehoord; | - les avocats précités ont été entendus; |
- is de zaak in beraad genomen. | - l'affaire a été mise en délibéré. |
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende | La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants |
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. | de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. |
III. Onderwerp van de bestreden bepalingen | III. Objet des dispositions attaquées |
Het aangevochten artikel 8 van het decreet van het Vlaamse Parlement | |
van 18 mei 1999 houdende diverse bepalingen naar aanleiding van de | L'article 8 attaqué du décret du Parlement flamand du 18 mai 1999 |
begroting 1999 bepaalt : | contenant diverses mesures d'accompagnement du budget 1999 dispose : |
« Artikel 3 van het decreet van 31 juli 1990 tot oprichting van de | « L'article 3 du décret du 31 juillet 1990 portant création de la ` |
Vlaamse Vervoermaatschappij, zoals gewijzigd bij het decreet van 18 | Vlaamse Vervoermaatschappij ', tel que modifié par le décret du 18 |
december 1992, wordt vervangen als volgt : | décembre 1992, est remplacé par ce qui suit : |
' Artikel 3.De maatschappij heeft tot doel elke activiteit die rechtstreeks of onrechtstreeks, geheel of gedeeltelijk verband houdt met het gemeenschappelijk stads- en streekvervoer verricht in het Vlaamse Gewest, vanuit of naar dit Gewest. De Maatschappij kan binnen haar normale werkingsgebied alle activiteiten opzetten waartoe haar personeel, haar installaties en haar uitrusting kunnen aangewend worden, in zover deze activiteiten verband houden met gemeenschappelijk stads- en streekvervoer, hetzij geregeld vervoer met inbegrip van het opvangen van piekmomenten in de vraag, hetzij bijzonder geregeld vervoer. De Vlaamse regering kan de maatschappelijke opdracht van de VVM nader omschrijven en randvoorwaarden vastleggen met betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer. |
` Article 3.La société a pour objet toute activité se rapportant directement ou indirectement, en tout ou en partie, aux transports en commun urbains et suburbains dans, à partir de ou vers la Région flamande. La société peut, dans son rayon d'action normal, entreprendre toutes les activités pour lesquelles son personnel, ses installations et ses équipements peuvent être utilisés, dans la mesure où ces activités se rapportent aux transports en commun urbains et suburbains, soit des transports réguliers y compris les moments de pointe au niveau de la demande, soit des transports réguliers spéciaux. Le Gouvernement flamand peut préciser la mission sociale de la VVM et fixer des conditions [marginales] relatives aux transports non réguliers. |
De Maatschappij kan andere ondernemingen oprichten of eraan deelnemen, | La société peut créer d'autres entreprises ou y participer, moyennant |
mits voorafgaandelijke toestemming van de Vlaamse regering. ' » | l'accord préalable du Gouvernement flamand. ' » |
IV. In rechte | IV. En droit |
- A - | - A - |
Ten aanzien van de ontvankelijkheid | Quant à la recevabilité |
Wat het onderwerp van het beroep betreft | S'agissant de l'objet du recours |
A.1.1. In het verzoekschrift wordt de vernietiging gevraagd van het | A.1.1. Dans la requête, les parties requérantes demandent l'annulation |
gehele artikel 8 van het decreet van 18 mei 1999. | de l'intégralité de l'article 8 du décret du 18 mai 1999. |
A.1.2. De Vlaamse Regering doet opmerken dat de grieven enkel tegen | A.1.2. Le Gouvernement flamand fait observer que les griefs exposés |
het derde lid van dat artikel gericht zijn. | sont exclusivement dirigés contre l'alinéa 3 de cet article. |
A.1.3. In hun memorie van antwoord bevestigen de verzoekende partijen | A.1.3. Dans leur mémoire en réponse, les parties requérantes |
dat hun beroep zich beperkt tot het derde lid. | confirment que leur recours est limité à l'alinéa 3. |
Wat het belang van de verzoekende partijen betreft | Quant à l'intérêt des parties requérantes |
A.2.1. De eerste verzoekende partij beroept zich op haar hoedanigheid | A.2.1. La première partie requérante invoque sa qualité d'union |
van erkende beroepsvereniging in de sector van het private bezoldigde | professionnelle reconnue dans le secteur du transport en commun privé |
gemeenschappelijk personenvervoer op de weg. | et rémunéré de personnes par la route. |
Overeenkomstig artikel 3 van haar statuten wenst zij op te komen voor | Conformément à l'article 3 de ses statuts, elle souhaite défendre les |
de beroepsbelangen van haar leden door een decreetsbepaling aan te | intérêts professionnels de ses membres en attaquant une disposition |
vechten « die manifest en op onrechtmatige wijze hun (collectieve) | décrétale « qui viole de manière manifeste et illicite leurs intérêts |
belangen schendt ». | (collectifs) ». |
Volgens de Federatie van de Belgische autobus- en autocarondernemers | Selon la Fédération belge des exploitants d'autobus et d'autocars et |
en van reisorganisatoren (F.B.A.A.) maakt de aangevochten bepaling het | des organisateurs de voyages (F.B.A.A.), la disposition attaquée |
de Vlaamse Vervoermaatschappij (V.V.M.) mogelijk om activiteiten te | permet à la « Vlaamse Vervoermaatschappij » (V.V.M.) de déployer des |
ontplooien op de markt van het ongeregeld vervoer, waar de leden van | activités sur le marché des transports non réguliers sur lequel les |
de F.B.A.A. bij uitstek actief zijn. De introductie van de V.V.M. | membres de la F.B.A.A. sont par excellence actifs. De surcroît, |
blijft bovendien geenszins beperkt tot de zogenaamde | l'introduction de la V.V.M. sur ce marché ne reste nullement limitée |
versterkingsritten. Die introductie zou het marktaandeel van de leden | aux trajets dit de renforcement. Elle affecterait grandement la part |
van de beroepsvereniging op ingrijpende wijze aantasten, te meer daar | de marché des membres de l'union professionnelle, d'autant que |
l'intervention de la V.V.M., qui est soutenue par les pouvoirs | |
het optreden van de door de overheid gesteunde V.V.M. een | publics, aura pour effet de fausser la concurrence et de perturber le |
concurrentievervalsend en marktverstorend effect zal hebben. De | marché. La première partie requérante estime que le fait que le |
machtiging aan de Vlaamse Regering om de randvoorwaarden inzake de | Gouvernement flamand soit autorisé à fixer les conditions marginales |
uitoefening van ongeregeld vervoer vast te leggen, houdt volgens de | pour l'organisation de services de transport non réguliers comporte en |
eerste verzoekende partij bovendien het gevaar in dat aan haar leden | outre le danger que ses membres se voient imposer des conditions |
bijkomende exploitatievoorwaarden worden opgelegd. | d'exploitation supplémentaires. |
A.2.2. De tweede verzoekende partij verklaart als autocaronderneming | A.2.2. La seconde partie requérante déclare être par excellence active |
bij uitstek actief te zijn op de Vlaamse markt van het ongeregeld | sur le marché flamand du transport non régulier en tant qu'entreprise |
vervoer. Zij ziet haar professionele belangen door de aangevochten | d'autocars. Elle voit ses intérêts professionnels menacés par la |
bepaling in gevaar gebracht. | disposition attaquée. |
A.2.3. De Vlaamse Regering voert aan dat de verzoekende partijen niet | A.2.3. Le Gouvernement flamand fait valoir que les parties requérantes |
doen blijken van het rechtens vereiste belang bij de vernietiging van | ne justifient pas de l'intérêt requis à l'annulation de l'alinéa 3 de |
het derde lid van artikel 8 van het decreet van 18 mei 1999, dat | l'article 8 du décret du 18 mai 1999, qui se borne à donner |
beperkt is tot een machtiging om de maatschappelijke opdracht van de | l'autorisation de préciser l'objet social de la V.V.M. et de fixer les |
V.V.M. nader te omschrijven en randvoorwaarden vast te leggen met betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer. De enige opmerking van de verzoekende partijen hieromtrent is dat het gevaar zou bestaan dat bijkomende exploitatievoorwaarden worden opgelegd. Dat gevaar is volgens de Vlaamse Regering onbestaand, nu de gewraakte zinsnede haar geenszins toestaat om verordenend op te treden inzake ongeregeld vervoer. Het vastleggen van de « randvoorwaarden met betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer » heeft betrekking op het maatschappelijk doel van de V.V.M. en heeft geen enkele normatieve, reglementaire of politionele draagwijdte voor anderen dan | conditions marginales concernant l'organisation de services non réguliers. La seule observation formulée par les parties requérantes à cet égard est qu'il existerait un danger que des conditions d'exploitation supplémentaires soient imposées. Selon le Gouvernement flamand, ce danger est inexistant, étant donné que le membre de phrase litigieux ne l'autorise nullement à agir en vue de réglementer les services non réguliers. « Fixer des conditions [marginales] relatives aux transports non réguliers » se rapporte à l'objet social de la V.V.M. et n'a aucune portée normative, réglementaire ou de police pour tout |
de V.V.M. zelf. | autre que la V.V.M. elle-même. |
Voor het overige ziet de Vlaamse Regering niet in wat de verzoekende | Pour le surplus, le Gouvernement flamand n'aperçoit pas ce qui |
partijen ongunstig, laat staan rechtstreeks, zou kunnen raken. De | pourrait affecter défavorablement, et encore moins directement, les |
aangevochten bepaling vereist het bijzondere optreden van de Vlaamse | parties requérantes. La disposition attaquée exige l'intervention |
Regering. In voorkomend geval kan slechts dat optreden - en niet de | particulière du Gouvernement flamand. Le cas échéant, seule cette |
opdracht daartoe - griefhoudend zijn. | intervention - et non l'habilitation donnée à cette fin - pourrait |
être préjudiciable. | |
A.2.4. De verzoekende partijen antwoorden dat uit de parlementaire | A.2.4. Les parties requérantes répondent qu'il ressort des travaux |
voorbereiding van de aangevochten bepaling blijkt dat het wel degelijk | préparatoires de la disposition attaquée que l'objectif est bel et |
de bedoeling is om te komen tot algemene randvoorwaarden voor het | bien d'aboutir à des conditions marginales générales concernant |
uitvoeren van ongeregeld vervoer, onder meer rekening houdend met de | l'organisation de services non réguliers, compte tenu notamment de la |
Europese regelgeving. | réglementation européenne. |
Zelfs indien de aangevochten bepaling enkel tot doel zou hebben het de | Même si la disposition attaquée avait pour seul but de permettre à la |
V.V.M. mogelijk te maken om ongeregelde vervoersactiviteiten te | V.V.M. de développer des activités dans le domaine des services non |
ontwikkelen, dan nog opent zij de weg voor de V.V.M. om activiteiten | réguliers, elle ouvre la voie à la V.V.M. pour déployer des activités |
te ontplooien in de markt waar de leden van de F.B.A.A. en de tweede | sur le marché sur lequel les membres de la F.B.A.A. et la deuxième |
verzoekende partij actief zijn, waardoor hun marktaandeel zal worden | partie requérante sont actifs, ce qui affectera leur part de marché. |
aangetast. | Quant au fond |
Ten gronde | |
Eerste middel | Premier moyen |
A.3.1. De verzoekende partijen voeren de schending aan van artikel 35 | A.3.1. Les parties requérantes invoquent la violation de l'article 35 |
van de Grondwet en van de artikelen 6, § 1, X, 8°, en 10 van de | de la Constitution et des articles 6, § 1er, X, 8°, et 10 de la loi |
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, | spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles, en ce que |
doordat artikel 8, derde lid, van het decreet van 18 mei 1999 stelt | l'article 8, alinéa 3, du décret du 18 mai 1999 dispose que le |
dat de Vlaamse Regering de randvoorwaarden kan bepalen met betrekking | Gouvernement flamand peut fixer les conditions marginales relatives à |
tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer, terwijl het bepalen van de | l'organisation de transports non réguliers, alors que les conditions |
voorwaarden waaronder het ongeregeld vervoer kan worden verricht tot | auxquelles ces transports peuvent être organisés relèvent de la |
de exclusieve bevoegdheid van de federale wetgever behoort. | compétence exclusive du législateur fédéral. |
A.3.2. De Ministerraad ondersteunt het middel. Ook hij is van oordeel | A.3.2. Le Conseil des ministres appuie ce moyen. Il estime lui aussi |
dat de Vlaamse decreetgever de exclusieve federale bevoegdheid inzake | que le législateur décrétal flamand a violé la compétence fédérale |
het ongeregeld vervoer heeft geschonden door de Vlaamse Regering te | exclusive en matière de services non réguliers en habilitant le |
machtigen tot het vastleggen van de « randvoorwaarden » met betrekking | Gouvernement flamand à fixer « des conditions préalables » concernant |
tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer. De federale bevoegdheid is | l'organisation de services non réguliers. La compétence fédérale n'est |
niet opgesplitst naargelang het zou gaan om algemene regels dan wel om | pas scindée selon qu'il s'agirait de règles générales ou de règles |
bijkomende regels. Het optreden van de decreetgever kan volgens de | complémentaires. L'intervention du législateur décrétal ne peut, |
Ministerraad niet worden ingepast in de impliciete bevoegdheden | estime le Conseil des ministres, s'inscrire dans le cadre des pouvoirs |
waarover het Gewest beschikt overeenkomstig artikel 10 van de | implicites dont la Région dispose conformément à l'article 10 de la |
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. | loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles. |
A.3.3. Volgens de Vlaamse Regering mist het middel feitelijke | A.3.3. Selon le Gouvernement flamand, le moyen manque en fait, étant |
grondslag, nu de aangevochten decreetsbepaling geen « regeling » op | donné que la disposition décrétale attaquée n'est pas une « |
het stuk van het vervoer, en a fortiori geen regeling inzake « | réglementation » en matière de transport, ni a fortiori une |
ongeregeld vervoer » is, maar een loutere aanpassing van het statuut | réglementation en matière de « services non réguliers », mais est |
van de V.V.M. om, zoals alle andere vervoermaatschappijen, | simplement une adaptation du statut de la V.V.M. en vue de pouvoir |
versterkingsritten te kunnen blijven uitvoeren. De opdracht van de | continuer à organiser des trajets de renforcement, comme toutes les |
autres sociétés de transport. La mission confiée au Gouvernement | |
Vlaamse Regering heeft uitsluitend betrekking op activiteiten van en | flamand a exclusivement trait à des activités de et exercées par la |
door de V.V.M. « die voor het overige allicht integraal door federale | V.V.M. et « qui, pour le reste, sont probablement régies totalement |
normen en vergunningen worden beheerst » indien het om ongeregeld | par des normes et des autorisations fédérales » s'il s'agit de |
vervoer gaat. | services non réguliers. |
De Vlaamse Regering betoogt dat de bevoegdheidsrechtelijke grondslag | Le Gouvernement flamand soutient que le titre de compétence de la |
van de aangevochten bepaling niet zozeer gezocht moet worden in | disposition attaquée ne doit pas être recherché dans l'article 6, § 1er, |
artikel 6, § 1, X, 8°, laat staan in artikel 10 van de bijzondere wet | X, 8°, et encore moins dans l'article 10 de la loi spéciale du 8 août |
van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, maar in artikel | |
9, tweede lid, ervan, krachtens hetwelk de gewesten gedecentraliseerde | 1980 de réformes institutionnelles, mais dans l'article 9, alinéa 2, |
diensten zoals de V.V.M. kunnen oprichten en hun statuut kunnen | de celle-ci, en vertu duquel les régions peuvent créer des services |
bepalen : het komt dus uitsluitend aan het Vlaamse Gewest toe om het | décentralisés, tels que la V.V.M., et fixer leur statut : il |
maatschappelijk doel van de V.V.M. te bepalen, ook al heeft dit | appartient donc exclusivement à la Région flamande de définir l'objet |
betrekking op materies die als zodanig niet tot de normatieve | social de la V.V.M., même si celui-ci concerne des matières qui, en |
bevoegdheid van het Gewest behoren. | tant que telles, ne relèvent pas de la compétence normative de la |
In ondergeschikte orde doet de Vlaamse Regering opmerken « dat de | Région. En ordre subsidiaire, le Gouvernement flamand fait observer « que les |
zogenaamde ' versterkingsritten ' - in feite het inleggen van ' extra | ` trajets de renforcement ' en question - en fait, la mise en service |
bussen ' - eigenlijk ook tot de regelgevende bevoegdheid van het | de ` bus spéciaux ' - relèvent en réalité également de la compétence |
réglementaire de la Région flamande, étant donné que l'on peut | |
Vlaamse Gewest behoren, aangezien bezwaarlijk kan worden ontkend dat | difficilement nier que les ` trajets de renforcement ' constituent du |
die ' versterkingsritten ' ' gemeenschappelijk stads- en streekvervoer | ` transport en commun urbain et vicinal ' ou ` des services réguliers |
' of ' bijzondere vormen van geregeld vervoer ' uitmaken in de zin van | spécialisés ' au sens de l'article 6, § 1er, X, 8°, de la loi spéciale |
artikel 6, § 1, X, 8°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot | du 8 août 1980 de réformes institutionnelles. » |
hervorming der instellingen ». | |
A.3.4. De verzoekende partijen antwoorden dat het volgens de | A.3.4. Les parties requérantes répondent que, selon les travaux |
parlementaire voorbereiding wel degelijk de bedoeling van de | préparatoires, le but du législateur décrétal était bel et bien |
decreetgever was om te komen tot algemene « Vlaamse » randvoorwaarden | d'aboutir à des conditions marginales générales « flamandes » en |
inzake het uitvoeren van ongeregeld vervoer. Indien de machtiging | matière de services non réguliers. Si l'habilitation ne visait que le |
slechts betrekking zou hebben op het nader uitwerken van de statutaire | fait de préciser la mission statutaire de la V.V.M., comme le prétend |
opdracht van de V.V.M., zoals de Vlaamse Regering beweert, valt | le Gouvernement flamand, on n'aperçoit pas, estiment les parties |
volgens de verzoekende partijen niet in te zien waarom de zinsnede « en randvoorwaarden vastleggen met betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer » in het aangevochten artikel is opgenomen. Die zinsnede heeft maar nuttig effect indien zij ook een reglementaire bevoegdheid impliceert. Ook in een beperkende interpretatie als zou die reglementaire bevoegdheid slechts gelden voor de V.V.M., is er een schending van de federale bevoegdheid, die zowel de algemene als de bijkomende regels omvat. Ten slotte kan de decreetsbepaling volgens de verzoekende partijen niet in de impliciete bevoegdheden van het Vlaamse Gewest worden ingepast. | requérantes, pourquoi le membre de phrase « et fixer des conditions [marginales] relatives aux transports non réguliers » a été inclus dans l'article attaqué. Ce membre de phrase n'a d'effet utile que s'il implique un pouvoir réglementaire. Même si l'on adopte une interprétation restrictive, en vertu de laquelle ce pouvoir réglementaire ne vaudrait qu'à l'égard de la V.V.M., il y aurait violation de la compétence fédérale, qui inclut aussi bien les règles générales que les règles complémentaires. Enfin, la disposition décrétale ne peut, selon les parties requérantes, s'inscrire dans le cadre des pouvoirs implicites de la Région flamande. |
A.3.5. De Ministerraad doet opmerken dat de Vlaamse Regering door de | A.3.5. Le Conseil des ministres fait observer que la disposition |
aangevochten bepaling wordt gemachtigd om de « randvoorwaarden (vast | attaquée habilite le Gouvernement flamand à fixer « des conditions |
te leggen) met betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer », | [marginales] relatives aux transports non réguliers », ce qui viole |
waarmee ongetwijfeld de federale bevoegdheid inzake het ongeregeld | indubitablement la compétence fédérale en matière de services non |
vervoer wordt miskend. | réguliers. |
Volgens de Ministerraad is het ondergeschikte argument van de Vlaamse | Selon le Conseil des ministres, l'argument subsidiaire du Gouvernement |
Regering dat de « versterkingsritten » toch « gemeenschappelijk stads- | flamand selon lequel les « parcours de renforcement » constitueraient |
en streekvervoer » of « bijzondere vormen van geregeld vervoer » | tout de même « du transport urbain et vicinal » ou « des services |
zouden uitmaken in de zin van artikel 6, § 1, X, 8°, van de bijzondere | réguliers spécialisés » au sens de l'article 6, § 1er, X, 8°, de la |
wet, niet pertinent : de Vlaamse Regering wordt immers niet gemachtigd | loi spéciale n'est pas pertinent : en effet, le Gouvernement flamand |
n'a pas été habilité à fixer les conditions marginales concernant les | |
om de randvoorwaarden vast te leggen inzake de « versterkingsritten », | « parcours de renforcement », mais bien des conditions relatives aux « |
maar wel inzake het « ongeregeld vervoer ». | services non réguliers ». |
Tweede middel | Deuxième moyen |
A.4.1. De verzoekende partijen voeren in een tweede middel aan dat de | A.4.1. Les parties requérantes soutiennent, dans un second moyen, que |
aangevochten bepaling ook in strijd is met artikel 9 van de bijzondere | la disposition attaquée viole également l'article 9 de la loi spéciale |
wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, doordat zij | du 8 août 1980 de réformes institutionnelles, en ce qu'elle habilite |
de Vlaamse Regering ertoe machtigt de opdracht van de V.V.M. nader te | le Gouvernement flamand à préciser la mission de la V.V.M. et à fixer |
omschrijven en de randvoorwaarden vast te leggen met betrekking tot | les conditions marginales relatives à l'organisation de services non |
het uitvoeren van ongeregeld vervoer, terwijl die bevoegdheid op grond | |
van artikel 9 van de bijzondere wet uitsluitend toekomt aan de | réguliers, alors que, en vertu de l'article 9 de la loi spéciale, |
decreetgever, die daarbij geen machtiging aan de uitvoerende macht mag | cette compétence appartient exclusivement au législateur décrétal, |
verlenen. | qui, en cette matière, ne peut déléguer au pouvoir exécutif. |
A.4.2. De Ministerraad ondersteunt het middel : in artikel 9 wordt | A.4.2. Le Conseil des ministres appuie le moyen : l'article 9 dispose |
uitdrukkelijk bepaald dat de decreetgever de bevoegdheid van de eigen | explicitement que le législateur décrétal règle la compétence de ses |
instellingen regelt. Die bevoegdheid kan niet worden gedelegeerd aan | organismes propres. Ce pouvoir ne peut être délégué au gouvernement, à |
de regering, tenzij de delegatie zich beperkt tot detailmaatregelen of | moins que l'habilitation ne se limite à des mesures de détail ou à des |
maatregelen van loutere uitvoering, wat te dezen niet het geval is. | mesures de simple exécution, ce qui n'est pas le cas en l'espèce. |
De Ministerraad herinnert eraan dat het voormelde legaliteitsbeginsel | Le Conseil des ministres rappelle que le principe de légalité précité |
volgens het Hof zelf (arrest nr. 24/98 van 10 maart 1998) een bevoegdheidverdelende regel is. | constitue, selon la Cour elle-même (arrêt n° 24/98 du 10 mars 1998), |
A.4.3. Volgens de Vlaamse Regering mist het tweede middel evenzeer als | une règle répartitrice de compétences. |
het eerste feitelijke grondslag aangezien het niet gaat om het | A.4.3. Selon le Gouvernement flamand, le second moyen manque en fait, |
uitoefenen van een regelgevende bevoegdheid maar om het preciseren van | tout comme le premier, étant donné qu'il ne s'agit pas de l'exercice |
het statutair doel van de V.V.M., met randvoorwaarden die enkel voor | d'un pouvoir réglementaire mais de préciser l'objet statutaire de la |
de V.V.M. gelden. | V.V.M. et de fixer des conditions marginales valables uniquement pour celle-ci. |
De Vlaamse Regering is van mening dat de verzoekende partijen te ver | Le Gouvernement flamand estime que les parties requérantes exagèrent |
gaan als zij het gehele tweede lid van artikel 9 van de bijzondere wet | lorsqu'elles considèrent l'ensemble de l'alinéa 2 de l'article 9 de la |
opvatten als een legaliteitsbeginsel. Het maatschappelijk doel van een | loi spéciale comme un principe de légalité. Le législateur décrétal |
regionale gedecentraliseerde instelling kan zonder bezwaar door de | peut, sans conteste, confier à son gouvernement le soin de définir |
decreetgever aan zijn regering worden opgedragen. | l'objet social d'un organisme régional décentralisé. |
Voor de Vlaamse Regering is de verwijzing naar het arrest nr. 24/98 | Pour le Gouvernement flamand, le renvoi à l'arrêt n° 24/98 n'est pas |
irrelevant aangezien in dat arrest de delegatie aan de betrokken | pertinent, étant donné qu'il était question dans cet arrêt de la |
instelling - dus niet aan de regering - van een bovendien regelgevende | délégation d'une compétence, de surcroît réglementaire, à |
bevoegdheid aan de orde stond. | l'institution concernée elle-même, et donc pas au gouvernement. |
Gesteld dat de decreetgever volgens artikel 9 van de bijzondere wet | A supposer que le législateur décrétal ne puisse, selon l'article 9 de |
niet het minste inzake het statuut van de eigen instellingen zou mogen | la loi spéciale, déléguer quoi que ce soit en matière de statut de ses |
delegeren, dan nog is het Hof volgens de Vlaamse Regering niet bevoegd | organismes propres, la Cour n'est pas compétente, selon le |
om daarop toe te zien, bij ontstentenis van enig « | Gouvernement flamand, pour exercer un contrôle y relatif, en l'absence |
bevoegdheidsconflict » tussen de Staat, de gemeenschappen en de | d'un quelconque « conflit de compétence » entre l'Etat, les |
gewesten. | communautés et les régions. |
De façon plus subsidiaire, le Gouvernement flamand fait observer que | |
Meer ondergeschikt doet de Vlaamse Regering opmerken dat artikel 9 | l'article 9 n'empêche pas que des dispositions accessoires soient |
niet belet dat bijkomstige bepalingen door de uitvoerende macht worden | |
geregeld, wat in casu is gebeurd met de machtiging aan de Vlaamse | adoptées par le pouvoir exécutif, ce qui est le cas en l'espèce avec |
Regering om de « maatschappelijke opdracht van de V.V.M. nader te | l'habilitation donnée au Gouvernement flamand en vue de « préciser la |
omschrijven en randvoorwaarden vast te leggen [ . ] ». | mission sociale de la V.V.M. et fixer des conditions [marginales] [ . |
A.4.4. In hun memorie van antwoord stellen de verzoekende partijen dat | ] ». A.4.4. Dans leur mémoire en réponse, les parties requérantes affirment |
uit het arrest nr. 24/98 van het Hof volgt dat artikel 9, tweede lid, | qu'il résulte de l'arrêt n° 24/98 de la Cour que l'article 9, alinéa |
van de bijzondere wet niet enkel verhindert dat de bij decreet te | 2, de la loi spéciale non seulement empêche que les matières à régler |
regelen aangelegenheden worden gedelegeerd aan een autonome overheidsinstelling, maar die aangelegenheden in het algemeen aanmerkt als voorbehouden aan de wetgevende overheden, met uitsluiting van alle andere overheden. De verzoekende partijen wijzen erop dat het Hof in dat arrest ook het legaliteitsbeginsel van artikel 9, tweede lid, als een bevoegdheidverdelende regel heeft aangemerkt. Voor zover met de Vlaamse Regering al zou worden aangenomen dat delegatie mogelijk was, dan nog zijn de verzoekende partijen van mening dat de bestreden machtiging bezwaarlijk geacht kan worden betrekking te hebben op detailmaatregelen of maatregelen van loutere uitvoering. A.4.5. Ook de Ministerraad refereert in zijn memorie van antwoord opnieuw aan het arrest nr. 24/98. Het onderscheid dat de Vlaamse Regering met betrekking tot dat arrest maakt tussen een delegatie aan een instelling in plaats van aan een regering is volgens de Ministerraad niet pertinent. De Ministerraad betoogt nog dat het te dezen duidelijk om meer gaat dan het vaststellen van bijkomstige regelen. | par décret soient déléguées à un organisme public autonome mais qualifie de façon générale ces matières comme réservées aux autorités législatives, à l'exclusion de toute autre autorité. Les parties requérantes soulignent que, dans cet arrêt, la Cour a également défini le principe de légalité de l'article 9, alinéa 2, comme une règle répartitrice de compétences. Pour autant qu'il serait admis avec le Gouvernement flamand qu'une délégation fût possible, les parties requérantes estiment que l'habilitation attaquée peut difficilement être réputée avoir trait à des mesures de détail ou à des mesures de simple exécution. A.4.5. Le Conseil des ministres, dans son mémoire en réponse, fait lui aussi à nouveau référence à l'arrêt n° 24/98. La distinction que le Gouvernement flamand fait, concernant cet arrêt, entre une délégation à un organisme et une délégation à un gouvernement est, selon le Conseil des ministres, dénuée de pertinence. Le Conseil des ministres soutient encore qu'il s'agit clairement en l'espèce de quelque chose de plus que le fait de fixer des règles complémentaires. |
Ten slotte herhaalt de Ministerraad dat artikel 9 ook wordt geschonden | Enfin, le Conseil des ministres rappelle que l'article 9 est également |
doordat de decreetgever een instelling opricht in een aangelegenheid | violé parce que le législateur décrétal crée une institution dans une |
die niet tot zijn bevoegdheid behoort : de V.V.M. krijgt immers de | matière qui ne relève pas de sa compétence : en effet, la V.V.M. se |
mogelijkheid om actief te zijn in aangelegenheden die niet behoren tot | voit accorder la possibilité d'être active dans des matières qui ne |
de bevoegdheid van het Vlaamse Gewest. | relèvent pas de la compétence de la Région flamande. |
- B - | - B - |
Ten aanzien van de ontvankelijkheid | Quant à la recevabilité |
Wat het onderwerp van het beroep en de aangevochten bepaling betreft | Concernant l'objet du recours et la disposition entreprise |
B.1. In het verzoekschrift wordt de vernietiging gevorderd van het | B.1. Dans la requête, il est demandé l'annulation de l'ensemble de |
gehele artikel 8 van het decreet van 18 mei 1999. | l'article 8 du décret du 18 mai 1999. |
De Vlaamse Regering doet opmerken dat de grieven enkel tegen het derde | Le Gouvernement flamand fait observer que les griefs visent uniquement |
lid van dat artikel zijn gericht. | l'alinéa 3 de cet article. |
De verzoekende partijen geven in hun memorie van antwoord te kennen | Dans leur mémoire en réponse, les parties requérantes font savoir que |
dat enkel het derde lid beoogd is. | l'alinéa 3 seul est visé. |
Het Hof beperkt zijn onderzoek derhalve tot artikel 8, derde lid, van | La Cour limite par conséquent son examen à l'article 8, alinéa 3, du |
het decreet van 18 mei 1999, dat bepaalt : | décret du 18 mai 1999, qui dispose : |
« De Vlaamse regering kan de maatschappelijke opdracht van de VVM | « Le Gouvernement flamand peut préciser la mission sociale de la VVM |
nader omschrijven en randvoorwaarden vastleggen met betrekking tot het | et fixer des conditions [marginales] relatives aux transports non |
uitvoeren van ongeregeld vervoer. » | réguliers. » |
Wat het belang van de verzoekende partijen betreft | Concernant l'intérêt des parties requérantes |
B.2.1. De Federatie van de Belgische autobus- en autocarondernemers en | B.2.1. La Fédération belge des exploitants d'autobus et d'autocars et |
van reisorganisatoren (F.B.A.A.), eerste verzoekende partij, verklaart | des organisateurs de voyages (F.B.A.A.), première partie requérante, |
op te komen voor de belangen van haar leden, die actief zijn in de | déclare défendre les intérêts de ses membres, qui sont actifs dans le |
sector van het zogenaamde « ongeregeld vervoer ». Volgens de | secteur des « services non réguliers ». Selon l'union professionnelle, |
beroepsvereniging zou de aangevochten bepaling tot gevolg kunnen | la disposition attaquée pourrait avoir pour conséquence que la part de |
hebben dat het marktaandeel van haar leden inkrimpt door de intrede | marché de ses membres se réduise suite à l'entrée de la « Vlaamse |
van de Vlaamse Vervoermaatschappij (V.V.M.) in die vervoersector en | Vervoermaatschappij » (V.V.M.) dans ce secteur du transport et que |
dat hen bijkomende exploitatievoorwaarden worden opgelegd. | ceux-ci se voient imposer des conditions d'exploitation complémentaires. |
B.2.2. De n.v. Autocars Van Mullem, tweede verzoekende partij, die | B.2.2. La s.a. Autocars Van Mullem, deuxième partie requérante, qui |
verklaart ongeregeld vervoer als beroepsactiviteit te hebben, stelt | déclare avoir comme activité professionnelle les services non |
dat haar professionele belangen door de aangevochten bepaling in | réguliers, affirme que la disposition attaquée menace ses intérêts |
gevaar worden gebracht. | professionnels. |
B.2.3. Volgens de Vlaamse Regering houdt de aangevochten bepaling | B.2.3. Le Gouvernement flamand considère que la disposition attaquée |
enkel een machtiging in om de maatschappelijke opdracht van de V.V.M. | ne contient qu'une habilitation à préciser l'objet social de la V.V.M. |
nader te omschrijven en om de randvoorwaarden vast te leggen met | |
betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer, en doen de | et à fixer les conditions marginales relatives à l'organisation de |
verzoekende partijen niet blijken van het rechtens vereiste belang bij | services non réguliers et que les parties requérantes ne justifient |
de vernietiging ervan. | pas de l'intérêt requis à l'annulation de cette disposition. |
B.2.4. Aangezien de vraag naar het belang van de verzoekende partijen | B.2.4. Etant donné que la question de l'intérêt des parties |
samenhangt met de vraag naar de draagwijdte van de aangevochten | requérantes est liée à celle de la portée de la disposition attaquée, |
bepaling, wordt de exceptie van niet-ontvankelijkheid samen met de | l'exception d'irrecevabilité est examinée en même temps que le fond de |
grond van de zaak behandeld. | l'affaire. |
Ten gronde | Quant au fond |
Eerste middel | Premier moyen |
B.3. Volgens de verzoekende partijen schendt artikel 8, derde lid, van | B.3. Selon les parties requérantes, l'article 8, alinéa 3, du décret |
het decreet van 18 mei 1999 artikel 35 van de Grondwet en de artikelen | du 18 mai 1999 viole l'article 35 de la Constitution et les articles |
6, § 1, X, 8°, en 10 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot | 6, § 1er, X, 8°, et 10 de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes |
hervorming der instellingen in zoverre het de Vlaamse Regering ertoe | institutionnelles, en tant qu'il habilite le Gouvernement flamand à |
machtigt de randvoorwaarden te bepalen met betrekking tot het | fixer les conditions marginales relatives à l'organisation de services |
uitvoeren van ongeregeld vervoer, terwijl zulks tot de exclusieve | non réguliers, alors que cette matière relève de la compétence |
bevoegdheid van de federale wetgever behoort. | exclusive du législateur fédéral. |
B.4. In zoverre het middel de schending aanvoert van artikel 35 van de | B.4. En tant qu'il dénonce une violation de l'article 35 de la |
Grondwet kan het niet worden onderzocht, bij ontstentenis van een in | Constitution, le moyen ne peut être examiné, en raison de l'absence de |
het tweede lid van dat grondwetsartikel bedoelde wet, waarin krachtens | la loi visée à l'alinéa 2 de l'article précité de la Constitution, loi |
de overgangsbepaling bij dat artikel de datum van inwerkingtreding | qui, en vertu de la disposition transitoire qui accompagne cet |
ervan moet worden bepaald. | |
B.5.1. Het eveneens in het middel aangevoerde artikel 6, § 1, X, 8°, | article, doit déterminer la date d'entrée en vigueur de ce dernier. |
van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der | B.5.1. L'article 6, § 1er, X, 8°, de la loi spéciale du 8 août 1980 de |
instellingen, ingevoegd bij de bijzondere wet van 8 augustus 1988 en | réformes institutionnelles, inséré par la loi spéciale du 8 août 1988 |
gewijzigd bij de bijzondere wet van 16 juli 1993, bepaalt : | et modifié par la loi spéciale du 16 juillet 1993, également invoqué |
« Art. 6.§ 1. De aangelegenheden bedoeld in artikel 107quater [thans |
au moyen, dispose : « Art. 6.§ 1er. Les matières visées à l'article 107quater |
artikel 39] van de Grondwet zijn : | [actuellement l'article 39] de la Constitution sont : |
[ . ] | [ . ] |
X. Wat de openbare werken en het vervoer betreft : | X. En ce qui concerne les travaux publics et le transport : |
[ . ] | [ . ] |
8° het gemeenschappelijk stads- en streekvervoer, met inbegrip van de | 8° le transport en commun urbain et vicinal, en ce compris les |
bijzondere vormen van geregeld vervoer, het taxivervoer en het | services réguliers spécialisés, les services de taxis et les services |
verhuren van auto's met chauffeur; ». | de location de voitures avec chauffeur; ». |
B.5.2. In de memorie van toelichting bij het ontwerp van wat de | B.5.2. Dans l'exposé des motifs du projet qui allait devenir la loi |
bijzondere wet van 1988 zou worden, is dienaangaande gesteld : | spéciale de 1988, il est dit à ce propos : |
« De bevoegdheid over het stads- en streekvervoer per metro, pre- of | « La compétence sur les transports urbains et vicinaux par métro, |
semi-metro, tram, trolleybus en autobus, die aan de Gewesten wordt | pré-métro ou semi-métro, par tram, trolleybus et autobus, qui est |
overgedragen, behelst meer in het bijzonder : het statuut van de | transférée aux Régions comprend plus particulièrement : le statut des |
vervoermaatschappijen, het afsluiten van beheerscontracten, de | sociétés de transport, la conclusion de contrats de gestion, |
infrastructuur, zowel ondergronds als bovengronds, de inrichting van | l'infrastructure tant en surface que souterraine, l'organisation de |
de netten en de daaraan verbonden machtigingen, de tarieven en de | réseaux et les autorisations y afférentes, les tarifs et les |
toegekende tariefverminderingen, de contracten met de verhuurders van | réductions tarifaires accordées, les contrats avec les loueurs de |
vervoerdiensten en de berekeningswijze van de aan deze betaalde | services de transport, le mode de calcul de l'indemnité qui leur est |
vergoeding, alsmede de grensoverschrijdende lijnen die behoren tot het | payée ainsi que les services de transports régionaux transfrontaliers. |
streekvervoer. | |
[ . ] | [ . ] |
Uit het oogpunt van de coördinatie van de vervoermiddelen is het | Il est évident que du point de vue de la coordination des moyens de |
evident dat de bevoegdheid voor het verlenen van machtigingen voor de | transport, la compétence d'accorder des autorisations pour les |
bijzondere vormen van geregeld vervoer (leerlingenvervoer, | services réguliers spécialisés (transport d'écoliers, de travailleurs, |
werknemersvervoer, enz . ) eveneens naar de Gewesten overgaat. | etc . ) est également transférée aux Régions. |
Zoals dit bij alle vervoertakken het geval is, blijft de | Comme dans toutes les branches des transports, la réglementation sur |
reglementering inzake toegang tot het beroep en tot de markt van | l'accès à la profession et au marché d'entrepreneur de transports |
ondernemer van nationaal en internationaal personenvervoer over de weg | nationaux et internationaux de personnes par la route (comprenant les |
(inhoudende de vereisten inzake vakbekwaamheid, betrouwbaarheid, | conditions de compétence professionnelle, fiabilité, cautionnement et |
borgtocht en andere kwaliteitseisen inzake de voertuigen) tot de | autres exigences de qualité quant aux véhicules) reste de la |
bevoegdheid behoren van de nationale Regering. » (Parl. St., Kamer, | compétence du Gouvernement national. » (Doc. parl., Chambre, S.E. |
B.Z. 1988, nr. 516/1, pp. 16-17) Volgens de toenmalige Minister van Verkeerswezen en Institutionele Hervormingen moet « wat dit stads- en streekvervoer betreft [ . ] bij de regionalisering een duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen geregeld en ongeregeld vervoer, begrippen die trouwens een Europese definitie kennen. Met ongeregeld vervoer wordt in courante termen het vervoer per autocar bedoeld waartoe ook internationale lijndiensten over zeer lange afstand behoren. Net zoals bij het goederenvervoer over de weg gaat het hier om een vrije niet-gesubsidieerde sector waar de bevoegdheid louter normerend, reglementair en politioneel is. Deze bevoegdheid blijft nationaal. Dit geldt bijvoorbeeld voor de toegang tot het beroep, de borgtocht, de veiligheid, enzovoort. Aan die situatie verandert niets. Het geregeld vervoer daarentegen wordt volledig geregionaliseerd. In deze sector dient het onderscheid gemaakt tussen het openbaar, stads- | 1988, n° 516/1, pp. 16-17) Selon le ministre des Communications et des Réformes institutionnelles de l'époque : « En ce qui concerne ce transport urbain et vicinal, il y a lieu, lors de la régionalisation, de distinguer clairement les services réguliers et les services occasionnels, notions qui ont d'ailleurs une définition européenne. Les services occasionnels désignent, en termes courants, le transport par autocar, dont relèvent aussi les services de ligne internationaux sur de très grandes distances. Tout comme pour le transport des marchandises par la route, il s'agit ici d'un secteur libre, non subventionné, sur lequel la compétence est de nature purement normative, réglementaire et de police. Cette compétence demeure nationale. Ceci concerne par exemple l'accès à la profession, le cautionnement, la sécurité, etc. Cette situation demeure inchangée. Les services réguliers, par contre, sont totalement régionalisés. Dans ce secteur, il y a lieu de faire la distinction entre le transport public, urbain et vicinal - les services concédés, notamment, relèvent |
en streekvervoer - de verpachte diensten onder meer horen daarin thuis | de ce secteur - et les services réguliers spécialisés qui comprennent |
- en het bijzonder geregeld vervoer dat hoofdzakelijk maar niet | principalement mais pas uniquement les transports scolaires et de |
uitsluitend leerlingen- en werknemersvervoer omvat » (Hand., Kamer, 29 | travailleurs. » (Ann., Chambre, 29 juillet 1988, pp. 1425-1426) |
juli 1988, pp. 1425-1426). | |
B.5.3. Het onderscheid tussen « geregeld vervoer », « bijzondere | B.5.3. La distinction entre les « services réguliers », les « services |
vormen van geregeld vervoer » en « ongeregeld vervoer » wordt gemaakt | réguliers spécialisés » et les « services occasionnels » est faite |
in de besluitwet van 30 december 1946 « betreffende het bezoldigd | dans l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 « relatif aux transports |
vervoer van personen over de weg met autobussen en met autocars » | rémunérés de voyageurs par route effectués par autobus et par autocars |
zoals gewijzigd door de wet van 29 juni 1984. | », modifié par la loi du 29 juin 1984. |
Het « geregeld vervoer » is in artikel 3, § 1, van de besluitwet | Les « services réguliers » sont définis à l'article 3, § 1er, de |
omschreven als : | l'arrêté-loi, comme étant : |
« het gemeenschappelijk vervoer van personen [ . ], volgens een | « ceux qui assurent le transport en commun de personnes effectué selon |
frequentie en in een bepaalde relatie, waarbij reizigers aan de | une fréquence et une relation déterminée, ces services pouvant prendre |
eindpunten en eventueel onderweg, op vooraf gekende stopplaatsen, | ou déposer les voyageurs au point terminus éventuellement en cours de |
kunnen in- en uitstappen ». | route à des arrêts préalablement fixés. » |
Met de « bijzondere vormen van geregeld vervoer » is volgens artikel | Par « services réguliers spécialisés » il faut entendre, selon |
11, § 1, van de besluitwet bedoeld : | l'article 11, § 1er, de l'arrêté-loi : |
« het gemeenschappelijk vervoer van personen [ . ], wie dit ook | « Quel que soit l'organisateur des transports, [ . ] ceux qui assurent |
organiseert, van bepaalde categorieën van personen met uitsluiting van | le transport en commun de catégories déterminées de personnes à |
andere reizigers, voor zover het vervoer geschiedt op de in artikel 3 | l'exclusion d'autres voyageurs, dans la mesure où ces services sont |
bepaalde wijze. » | effectués aux conditions indiquées à l'article 3. » |
Het « ongeregeld vervoer » is in artikel 14, § 1, van de besluitwet | Les « services occasionnels » (non réguliers) sont définis à l'article |
omschreven als het vervoer dat niet aan de voormelde definities | 14, § 1er, de l'arrêté-loi comme étant ceux qui ne répondent pas aux |
beantwoordt. Volgens artikel 14, § 2, van de besluitwet omvat het « | définitions précitées. Selon l'article 14, § 2, de l'arrêté-loi, les « |
ongeregeld vervoer » meer bepaald : | services occasionnels » comprennent : |
« A. Het vervoer in gesloten rondritten, dat wil zeggen vervoer met | « A. Les circuits à portes fermées, c'est-à-dire les services exécutés |
hetzelfde voertuig dat dezelfde groep reizigers over het gehele | au moyen d'un même véhicule qui transporte sur tout le trajet le même |
traject vervoert en naar de plaats van vertrek terugbrengt; | groupe de voyageurs et le ramène au lieu de départ; |
B. Het vervoer waarbij de heenreis met reizigers en de terugreis | B. Les services comportant le voyage aller en charge et le voyage de |
zonder reizigers plaatsvindt; | retour à vide; |
C. Andere, door de Koning te bepalen vormen van ongeregeld vervoer. » | C. Les autres formes de services occasionnels à déterminer par le Roi. |
Het onderscheid tussen « geregeld vervoer », « bijzondere vormen van | » La distinction entre « services réguliers », « services réguliers |
geregeld vervoer » en « ongeregeld vervoer » wordt gemaakt | spécialisés » et « services occasionnels » correspond à celle que font |
gelijklopend met de EG-verordeningen (voorheen verordening nr. | les règlements européens (précédemment le règlement n° 117/66/CEE du |
117/66/EEG van 28 juli 1966, thans verordening nr. 684/92 van 16 maart | 28 juillet 1966, actuellement le règlement n° 684/92 du 16 mars 1992, |
1992, gewijzigd bij verordening nr. 11/98 van 11 december 1997), met | modifié par le règlement n° 11/98 du 11 décembre 1997), étant entendu |
dien verstande dat de « bijzondere vormen van geregeld vervoer » | que ceux-ci considèrent les « services réguliers spécialisés » comme |
daarin zijn aangemerkt als een onderdeel van het « geregeld vervoer ». | une partie des « services réguliers ». |
B.5.4. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat de gewesten in 1988, wat het | B.5.4. Il résulte de ce qui précède que les régions sont devenues |
gemeenschappelijk stads- en streekvervoer betreft, bevoegd zijn | compétentes, en 1988, en ce qui concerne le transport en commun urbain |
geworden voor het geregeld vervoer en de bijzondere vormen van | et vicinal, pour les services réguliers et les services réguliers |
geregeld vervoer zoals omschreven in de artikelen 3, § 1, en 11, § 1, | spécialisés, tels que ceux-ci sont définis aux articles 3, § 1er, et |
van de besluitwet van 30 december 1946 betreffende het bezoldigd | 11, § 1er, de l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 « relatif aux |
vervoer van personen over de weg met autobussen en met autocars. De | transports rémunérés de voyageurs par route effectués par autobus et |
federale overheid is evenwel bevoegd gebleven voor het « ongeregeld | par autocars ». L'autorité fédérale est cependant demeurée compétente |
vervoer », dat alle vormen van vervoer omvat die niet onder de | pour les « services non réguliers », qui comprennent toutes les formes |
voormelde omschrijvingen vallen. | de transport qui ne répondent pas aux définitions précitées. |
B.6.1. Volgens de parlementaire voorbereiding van de aangevochten | B.6.1. Selon les travaux préparatoires de la disposition décrétale |
decreetsbepaling was het nodig de maatschappelijke opdracht van de | attaquée, il était nécessaire de définir mieux l'objet social de la « |
Vlaamse Vervoermaatschappij nader te omschrijven om te preciseren dat | Vlaamse Vervoermaatschappij » en vue de préciser que la V.V.M. est |
de V.V.M. statutair gerechtigd is tot het uitvoeren van zogenaamde « | autorisée, de par ses statuts, à organiser des « parcours de |
versterkingsritten » en om de recente Europese regelgeving te | renforcement » et en vue de mettre en oeuvre la récente réglementation |
implementeren (Parl. St., Vlaams Parlement, 1989-1990, nr. 1299-1, p. | européenne (Doc., Parlement flamand, 1989-1990, n° 1299-1, p. 7, et n° |
7, en nr. 1299-12, p. 3). Uit de stukken van de Vlaamse Regering | 1299-12, p. 3). Il ressort des pièces déposées par le Gouvernement |
blijkt dat « het voorstel tot wijziging van artikel 3 van het | flamand que « la proposition de modification de l'article 3 du décret |
oprichtingsdecreet van 31 juli 1990 van de V.V.M. De Lijn [ . ] als | du 31 juillet 1990 instituant la V.V.M. De Lijn a pour but de |
doel [heeft] de Vlaamse regering toe te laten de randvoorwaarden op te | permettre au Gouvernement flamand de fixer les conditions marginales |
stellen met betrekking tot het opvangen van piekmomenten in de | dans lesquelles la V.V.M. peut faire face à des moments |
vervoersvraag door de V.V.M. Het is zeker niet de bedoeling dat de | d'intensification de la demande de transport. Le but n'est |
V.V.M. zich op het terrein van de autocarsector zou begeven ». | certainement pas que la V.V.M. s'aventure sur le terrain du secteur |
des autocars ». | |
B.6.2. En adoptant la disposition attaquée, le législateur décrétal | |
B.6.2. Met de aangevochten bepaling beoogt de decreetgever de | entend régler la matière des parcours dits de renforcement, afin de |
aangelegenheid van de zogenaamde versterkingsritten te regelen om de « | pouvoir faire face aux « moments d'affluence ». De tels parcours de |
piekmomenten » te kunnen opvangen. Dergelijke versterkingsritten | renforcement peuvent être considérés comme faisant partie des services |
kunnen worden beschouwd als een onderdeel van het geregeld vervoer | réguliers pour lesquels les régions sont compétentes. |
waarvoor de gewesten bevoegd zijn. | Si l'habilitation décrétale entreprise qui permet au Gouvernement |
Indien de betwiste decretale machtiging die het « vastleggen van de | flamand de « fixer des conditions [marginales] relatives aux |
randvoorwaarden met betrekking tot het ongeregeld vervoer » door de | transports non réguliers » est interprétée comme laissant à ce |
Regering mogelijk maakt zo wordt begrepen dat zij aan de Regering de | Gouvernement le soin de fixer les limites dans lesquelles les parcours |
zorg toevertrouwt om te bepalen binnen welke grenzen de | de renforcement demeurent dans le prolongement des services réguliers, |
versterkingsritten in het verlengde blijven van het geregeld vervoer, | |
regelt de decreetgever een aspect van het geregeld vervoer dat aan de | le législateur décrétal règle un aspect des services réguliers, |
gewesten is toegewezen. | attribués aux régions. |
Aldus beschouwd, is de bepaling niet in strijd met de in het middel | Ainsi considérée, la disposition n'est pas contraire aux dispositions |
aangevoerde bepalingen. | invoquées au moyen. |
B.7. Het eerste middel kan niet worden aangenomen. | B.7. Le premier moyen ne peut être accueilli. |
Tweede middel | Deuxième moyen |
B.8. De verzoekende partijen voeren aan dat artikel 8, derde lid, van | B.8. Les parties requérantes affirment que l'article 8, alinéa 3, du |
het decreet van 18 mei 1999 in strijd is met artikel 9 van de | décret du 18 mai 1999 est contraire à l'article 9 de la loi spéciale |
bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. | du 8 août 1980 de réformes institutionnelles. Selon elles, c'est au |
Volgens hen staat het aan de decreetgever - indien hij al bevoegd is - | législateur décrétal - pour autant qu'il soit compétent - de régler |
de betrokken aangelegenheid zelf te regelen en vermocht hij de Vlaamse | lui-même la matière en cause et il n'était pas autorisé à habiliter le |
Regering niet ertoe te machtigen de maatschappelijke opdracht van de | Gouvernement flamand à préciser l'objet social de la V.V.M. et à fixer |
V.V.M. nader te omschrijven en randvoorwaarden vast te leggen met | des conditions marginales relatives à l'établissement de services non |
betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer. | réguliers. |
B.9. Artikel 9 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 bepaalt : | B.9. L'article 9 de la loi spéciale du 8 août 1980 dispose : |
« In de aangelegenheden die tot hun bevoegdheid behoren, kunnen de | « Dans les matières qui relèvent de leurs compétences, les Communautés |
Gemeenschappen en de Gewesten gedecentraliseerde diensten, | et les Régions peuvent créer des services décentralisés, des |
instellingen en ondernemingen oprichten of kapitaalsparticipaties | établissements et des entreprises, ou prendre des participations en |
nemen. | capital. |
Het decreet kan aan voornoemde organismen rechtspersoonlijkheid | Le décret peut accorder aux organismes précités la personnalité |
toekennen en hun toelaten kapitaalsparticipaties te nemen. | juridique et leur permettre de prendre des participations en capital. |
Onverminderd artikel 87, § 4, regelt het hun oprichting, | Sans préjudice de l'article 87, § 4, il en règle la création, la |
samenstelling, bevoegdheid, werking en toezicht. » | composition, la compétence, le fonctionnement et le contrôle. » |
B.10. Door zelf aan te geven in welke aangelegenheden de bij het | B.10. En indiquant lui-même dans quelles matières la compétence |
attribuée aux communautés et aux régions par l'alinéa 1er de l'article | |
eerste lid van artikel 9 aan de gemeenschappen en de gewesten | 9 ne peut être exercée que par décret, c'est-à-dire en réservant |
toegewezen bevoegdheid slechts bij decreet kan worden uitgeoefend, dit | |
wil zeggen door sommige bevoegdheden aan de wetgevende overheden van | |
de gemeenschappen en de gewesten voor te behouden, heeft de bijzondere | certaines compétences aux autorités législatives des communautés et |
wetgever een eis tot uitdrukking gebracht die moet worden beschouwd | des régions, le législateur spécial a exprimé une exigence qui doit |
als een bevoegdheidverdelende regel in de zin van artikel 1, 1°, van | être considérée comme une règle répartitrice de compétences, au sens |
de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. | de l'article 1er, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour |
B.11. De bevoegdheidsregel van voormeld artikel 9, luidens hetwelk het | d'arbitrage. B.11. La règle de compétence de l'article 9 précité, aux termes duquel |
il appartient au législateur décrétal de régler la création, la | |
aan de decreetgever staat de oprichting, samenstelling, bevoegdheid, | composition, la compétence, le fonctionnement et le contrôle de ses |
werking en toezicht van de eigen instellingen te regelen - zoals de | établissements propres - ainsi que l'a fait le législateur décrétal |
Vlaamse decreetgever heeft gedaan bij decreet van 31 juli 1990 tot | flamand par son décret du 31 juillet 1990 portant création de la |
oprichting van de Vlaamse Vervoermaatschappij, dat door de | Société des transports flamande, qui est modifié par la disposition |
aangevochten bepaling wordt gewijzigd -, verplicht de decreetgever ertoe de basisregels daarvan vast te stellen. Die regel staat evenwel niet eraan in de weg dat hij de nadere uitwerking van die basisregels aan de uitvoerende macht overlaat. Er blijkt niet dat de decreetgever aan het in artikel 9 van de bijzondere wet vervatte legaliteitsbeginsel afbreuk heeft gedaan door de Vlaamse Regering te machtigen om de maatschappelijke opdracht van de V.V.M. « nader » te omschrijven en om « randvoorwaarden » vast te leggen met betrekking tot het uitvoeren van ongeregeld vervoer binnen de hiervoor afgebakende bevoegdheid inzake het gemeenschappelijk stads- en streekvervoer. B.12. Het middel kan niet worden aangenomen. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep onder voorbehoud van de interpretatie uiteengezet in B.6.2. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 31 mei 2001. De griffier, L. Potoms. De voorzitter, | attaquée -, oblige le législateur décrétal à fixer les règles de base. Elle ne l'empêche toutefois pas de confier l'affinement de ces règles de base au pouvoir exécutif. Il n'apparaît pas que le législateur décrétal ait porté atteinte au principe de légalité contenu dans l'article 9 de la loi spéciale en habilitant le Gouvernement flamand à « préciser » l'objet social de la V.V.M. et à fixer les « conditions [marginales] » relatives à l'établissement de services non réguliers, dans les limites de compétence précisées plus haut en matière de transport en commun urbain et vicinal. B.12. Le moyen ne peut être accueilli. Par ces motifs, la Cour rejette le recours sous la réserve d'interprétation exposée en B.6.2. Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 31 mai 2001. Le greffier, L. Potoms. Le président, |
G. De Baets. | G. De Baets. |