← Terug naar "Arrest nr. 36/2001 van 13 maart 2001 Rolnummer 1858 In zake : het beroep tot vernietiging
van het decreet van het Waalse Gewest van 10 juni 1999 betreffende de sponsoring van evenementen die
plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters
G. De Baets en M. Melchior, en de rechters H. (...)"
Arrest nr. 36/2001 van 13 maart 2001 Rolnummer 1858 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Waalse Gewest van 10 juni 1999 betreffende de sponsoring van evenementen die plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters H. (...) | Arrêt n° 36/2001 du 13 mars 2001 Numéro du rôle : 1858 En cause : le recours en annulation du décret de la Région wallonne du 10 juin 1999 portant sur le parrainage de manifestations se déroulant sur des infrastructures appartenant à la Régio La Cour d'arbitrage, composée des présidents G. De Baets et M. Melchior, et des juges H. Boel, L(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Arrest nr. 36/2001 van 13 maart 2001 | Arrêt n° 36/2001 du 13 mars 2001 |
Rolnummer 1858 | Numéro du rôle : 1858 |
In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Waalse | En cause : le recours en annulation du décret de la Région wallonne du |
Gewest van 10 juni 1999 betreffende de sponsoring van evenementen die | 10 juin 1999 portant sur le parrainage de manifestations se déroulant |
plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende infrastructuren of | sur des infrastructures appartenant à la Région wallonne ou subsidiées |
die door het Waalse Gewest gesubsidieerd worden, ingesteld door de | par elle, introduit par le Gouvernement flamand. |
Vlaamse Regering. | |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de | composée des présidents G. De Baets et M. Melchior, et des juges H. |
rechters H. Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, E. Cerexhe, | Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, E. Cerexhe, A. Arts, M. |
A. Arts, M. Bossuyt en E. De Groot, bijgestaan door de griffier P.-Y. | Bossuyt et E. De Groot, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée |
Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter G. De Baets, | par le président G. De Baets, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van het beroep | I. Objet du recours |
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 27 december | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 27 |
1999 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 28 | décembre 1999 et parvenue au greffe le 28 décembre 1999, le |
december 1999, heeft de Vlaamse Regering, Martelaarsplein 19, 1000 | Gouvernement flamand, place des Martyrs 19, 1000 Bruxelles, a |
Brussel, beroep tot vernietiging ingesteld van het decreet van het | introduit un recours en annulation du décret de la Région wallonne du |
Waalse Gewest van 10 juni 1999 betreffende de sponsoring van | 10 juin 1999 portant sur le parrainage de manifestations se déroulant |
evenementen die plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende | |
infrastructuren of die door het Waalse Gewest gesubsidieerd worden | sur des infrastructures appartenant à la Région wallonne ou subsidiées |
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 29 juni 1999, eerste uitgave). | par elle (publié au Moniteur belge du 29 juin 1999, première édition). |
II. De rechtspleging | II. La procédure |
Bij beschikking van 28 december 1999 heeft de voorzitter in functie de | Par ordonnance du 28 décembre 1999, le président en exercice a désigné |
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 | les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi |
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. |
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was | Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application |
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. | des articles 71 ou 72 de la loi organique. |
Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de | Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi |
organieke wet bij op 4 februari 2000 ter post aangetekende brieven. | organique, par lettres recommandées à la poste le 4 février 2000. |
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is | L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au |
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 16 februari 2000. | Moniteur belge du 16 février 2000. |
De Waalse Regering, rue Mazy 25-27, 5100 Namen, heeft een memorie | Le Gouvernement wallon, rue Mazy 25-27, 5100 Namur, a introduit un |
ingediend bij op 22 maart 2000 ter post aangetekende brief. | mémoire par lettre recommandée à la poste le 22 mars 2000. |
Van die memorie is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de | Ce mémoire a été notifié conformément à l'article 89 de la loi |
organieke wet bij op 17 augustus 2000 ter post aangetekende brief. | organique, par lettre recommandée à la poste le 17 août 2000. |
De Vlaamse Regering heeft een memorie van antwoord ingediend bij op 5 september 2000 ter post aangetekende brief. | Le Gouvernement flamand a introduit un mémoire en réponse par lettre recommandée à la poste le 5 septembre 2000. |
Bij beschikkingen van 31 mei 2000 en 29 november 2000 heeft het Hof de | Par ordonnances des 31 mai 2000 et 29 novembre 2000, la Cour a prorogé |
termijn waarbinnen het arrest moet worden gewezen, verlengd tot | |
respectievelijk 27 december 2000 en 27 juni 2001. | respectivement jusqu'aux 27 décembre 2000 et 27 juin 2001 le délai |
dans lequel l'arrêt doit être rendu. | |
Bij beschikking van 21 december 2000 heeft voorzitter G. De Baets de | Par ordonnance du 21 décembre 2000, le président G. De Baets a soumis |
zaak voorgelegd aan het Hof in voltallige zitting. | l'affaire à la Cour réunie en séance plénière. |
Bij beschikking van dezelfde dag heeft het Hof de zaak in gereedheid | Par ordonnance du même jour, la Cour a déclaré l'affaire en état et |
verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 25 januari 2001. | fixé l'audience au 25 janvier 2001. |
Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten | Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats, |
bij op 22 december 2000 ter post aangetekende brieven. | par lettres recommandées à la poste le 22 décembre 2000. |
Op de openbare terechtzitting van 25 januari 2001 : | A l'audience publique du 25 janvier 2001 : |
- zijn verschenen : | - ont comparu : |
. Mr. P. Van Orshoven, advocaat bij de balie te Brussel, voor de | . Me P. Van Orshoven, avocat au barreau de Bruxelles, pour le |
Vlaamse Regering; | Gouvernement flamand; |
. Mr. C. Botteman en Mr. N. Brahy, advocaten bij de balie te Luik, | . Me C. Botteman et Me N. Brahy, avocats au barreau de Liège, pour le |
voor de Waalse Regering; | Gouvernement wallon; |
- hebben de rechters-verslaggevers E. De Groot en L. François verslag uitgebracht; | - les juges-rapporteurs E. De Groot et L. François ont fait rapport; |
- zijn de voornoemde advocaten gehoord; | - les avocats précités ont été entendus; |
- is de zaak in beraad genomen. | - l'affaire a été mise en délibéré. |
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende | La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants |
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. | de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. |
III. In rechte | III. En droit |
- A - | - A - |
A.1. De Vlaamse Regering betoogt dat het decreet van het Waalse Gewest | A.1. Le Gouvernement flamand soutient que le décret de la Région |
van 10 juni 1999 « betreffende de sponsoring van evenementen die | wallonne du 10 juin 1999 « portant sur le parrainage de manifestations |
plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende infrastructuren of | se déroulant sur des infrastructures appartenant à la Région wallonne |
die door het Waalse Gewest gesubsidieerd worden » tot doel heeft de | ou subsidiées par elle » a pour objet de mettre hors vigueur, tout au |
wet van 10 december 1997 « houdende verbod op de reclame voor | moins temporairement et partiellement, la loi du 10 décembre 1997 « |
tabaksproducten » ten minste tijdelijk en gedeeltelijk buiten werking | interdisant la publicité pour les produits du tabac », afin de |
te stellen met het oog op het vrijwaren van de organisatie van een | préserver l'organisation d'un certain nombre d'« événements sportifs » |
aantal « sportieve evenementen » die financieel van tabaksreclame of | qui dépendraient financièrement de la publicité pour le tabac ou du |
sponsoring afhankelijk zouden zijn, zoals de jaarlijkse Grote Prijs | parrainage par l'industrie du tabac, comme le Grand Prix annuel de |
van België voor Formule 1 te Spa-Francorchamps. Hierdoor wordt de | Belgique de Formule 1 à Spa-Francorchamps. Ceci a pour effet de |
vrije concurrentie tussen de organisatoren van dergelijke evenementen | fausser la libre concurrence entre les organisateurs de tels |
in de onderscheiden gewesten verstoord, vermits het Vlaamse Gewest en | événements dans les différentes régions, puisque la Région flamande et |
het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest niet raken aan de federale wet. | la Région de Bruxelles-Capitale laissent intacte la loi fédérale. |
A.2.1. Het enig middel is afgeleid uit de schending van de regels die | A.2.1. Le moyen unique est pris de la violation des règles établies |
door of krachtens de Grondwet zijn vastgesteld voor het bepalen van de | |
onderscheiden bevoegdheid van de Staat, de gemeenschappen en de | par la Constitution ou en vertu de celle-ci pour déterminer les |
gewesten, meer bepaald van artikel 5, § 1, I, 2°, van de bijzondere | compétences respectives de l'Etat, des communautés et des régions, en |
wet van 8 augustus 1980. | particulier l'article 5, § 1er, I, 2°, de la loi spéciale du 8 août |
A.2.2. Ofschoon volgens artikel 5, § 1, I, 2°, van de bijzondere wet | 1980. A.2.2. Bien qu'en vertu de l'article 5, § 1er, I, 2°, de la loi |
van 8 augustus 1980 « de gezondheidsopvoeding alsook de activiteiten | spéciale du 8 août 1980, « L'éducation sanitaire, ainsi que les |
en diensten op het vlak van de preventieve gezondheidszorg, met | activités et services de médecine préventive, à l'exception des |
uitzondering van de nationale maatregelen inzake profylaxis » deel | mesures prophylactiques nationales » relèvent de la politique de la |
uitmaken van het gezondheidsbeleid en aldus tot de bevoegdheid van de | santé et ressortissent donc à la compétence des communautés, le |
gemeenschappen behoren, stelt de Vlaamse Regering dat uit de | Gouvernement flamand déclare qu'il découle des travaux préparatoires |
parlementaire voorbereiding van die bepaling blijkt dat de bijzondere | de cette disposition que le législateur spécial a exclu de ce |
wetgever de aangelegenheid van de « reglementering inzake | transfert de compétences la matière de la « réglementation en matière |
levensmiddelen » heeft uitgesloten van die bevoegdheidsoverdracht, | de denrées alimentaires » par laquelle il visait la loi du 24 janvier |
waarmede hij de wet van 24 januari 1977 « betreffende de bescherming | 1977 « relative à la protection de la santé des consommateurs en ce |
van de gezondheid van de verbruikers op het stuk van de | qui concerne les denrées alimentaires et les autres produits », loi |
voedingsmiddelen en andere produkten » bedoelde, die ten tijde van de | qui, à l'époque de l'élaboration de la loi spéciale, incluait la |
totstandkoming van de bijzondere wet, de reglementering voor tabak en | réglementation relative au tabac et aux produits similaires. Selon le |
soortgelijke producten insloot. Volgens de Vlaamse Regering volgt | Gouvernement flamand, il résulte de ceci que le législateur fédéral |
hieruit dat de federale wetgever bevoegd is gebleven om zowel de | est demeuré compétent pour réglementer la publicité comme le |
reclame als de sponsoring betreffende de tabaksproducten en de door | parrainage en rapport avec les produits du tabac et les produits qui y |
het gebruikte merk ermee verbonden producten te reglementeren. Vermits | sont liés en raison de la marque utilisée. Puisque la publicité et le |
reclame en sponsoring met elkaar gemeen hebben dat zij erop gericht | parrainage ont en commun le fait qu'ils visent à promouvoir, |
zijn, rechtstreeks of onrechtstreeks, de verkoop van tabaksproducten | directement ou indirectement, la vente de produits du tabac, leur |
te bevorderen, kan hun samenhang niet worden betwist. | connexité ne saurait être contestée. |
A.2.3. De Vlaamse Regering is van mening dat het bestreden decreet | A.2.3. Le Gouvernement flamand considère que le décret attaqué |
terugkomt op het door de wet van 10 december 1997 ingestelde verbod op | rapporte l'interdiction, instaurée par la loi du 10 décembre 1997, de |
de reclame voor en de sponsoring door tabaksproducten en daarmee | la publicité pour et du parrainage par les produits du tabac et les |
gelijkgestelde producten. In het decreet wordt immers toegestaan - | produits assimilés à ceux-ci. En effet, le décret autorise sans |
zonder dat vooraf in een verbod wordt voorzien zodat wel degelijk | restriction le parrainage de manifestations se déroulant sur des |
afbreuk wordt gedaan aan het federale verbod - evenementen die | infrastructures appartenant à la Région wallonne ou subsidiées |
plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende infrastructuren of | directement ou indirectement par elle, sans qu'une interdiction soit |
die al dan niet rechtstreeks door het Waalse Gewest worden | préalablement prévue, de sorte qu'il est bel et bien porté atteinte à |
gesubsidieerd, zonder beperking te sponsoren. Meer in het bijzonder | l'interdiction fédérale. Plus particulièrement, sous la forme de |
wordt in de vorm van overgangsbepalingen de sponsoring van voormelde | dispositions transitoires, le parrainage des manifestations précitées |
evenementen met betrekking tot het promoten van tabak of een | qui a pour but de promouvoir le tabac ou un produit lié au tabac est |
tabaksgebonden product toegestaan tot 1 januari 2004 (lees : 30 juli | autorisé jusqu'au 1er janvier 2004 (lire : jusqu'au 30 juillet 2003) |
2003) en voor evenementen met een internationale uitstraling tot 1 | et, pour des événements ayant un rayonnement international, jusqu'au 1er |
oktober 2006. | octobre 2006. |
De Vlaamse Regering besluit dat het bestreden decreet een regeling | Le Gouvernement flamand conclut que le décret attaqué constitue une |
uitmaakt op het stuk van tabaksreclame- en sponsoring, die in artikel | réglementation en matière de publicité pour le tabac et de parrainage |
1 van het decreet wordt gedefinieerd, terwijl zowel het verbod op | par le tabac, qui est définie à l'article 1er du décret, alors que |
sponsoring door tabak, producten op basis van tabak en soortgelijke | l'interdiction de parrainage par le tabac, les produits à base de |
tabac et les produits similaires ainsi que l'interdiction de la | |
producten als het verbod op reclame in verband met die producten onder | publicité pour ces produits relèvent de la compétence fédérale, de |
de federale bevoegdheid vallen, zodat het bestreden decreet is | sorte que le décret attaqué est entaché d'excès de compétence. Le |
aangetast door bevoegdheidsoverschrijding. Hierbij verwijst ze naar de | Gouvernement flamand renvoie sur ce point aux arrêts de la Cour n° |
arresten nr. 102/99 van 30 september 1999 en nr. 6/92 van 5 februari | 102/99 du 30 septembre 1999 et n° 6/92 du 5 février 1992. |
1992 van het Hof. | |
A.3. De Waalse Regering geeft voorafgaandelijk een overzicht van de | A.3. Le Gouvernement wallon dresse, en préambule, un aperçu des |
verschillende normen die de reclame voor en de sponsoring door | différentes normes régissant la matière de la publicité pour et du |
tabaksproducten in het Waalse Gewest regelen en verwijst hierbij naar | parrainage par les produits du tabac en Région wallonne et fait |
de richtlijn 98/43/EG van 6 juli 1998, de wet van 10 december 1997 | référence à cette occasion à la directive 98/43/CE du 6 juillet 1998, |
à la loi du 10 décembre 1997 annulée par la Cour, dans son arrêt n° | |
welke bij het arrest nr. 102/99 van 30 september 1999 door het Hof is | 102/99 du 30 septembre 1999, « en tant qu'[elle] s'applique avant le |
vernietigd « in zoverre [zij] vóór 31 juli 2003 van toepassing is op | 31 juillet 2003 aux événements et activités organisés au niveau |
de op wereldniveau georganiseerde evenementen en activiteiten », en | mondial », et au décret attaqué, qui procède en deux étapes : tandis |
naar het bestreden decreet, dat in twee stadia werkt : terwijl artikel | |
2 zonder enige beperking sponsoring toestaat van evenementen die | que l'article 2 autorise sans restriction « le parrainage de |
plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende infrastructuren of | manifestations se déroulant sur les infrastructures appartenant à la |
die al dan niet rechtstreeks door het Waalse Gewest worden gesponsord, | Région wallonne ou subsidiées directement ou indirectement par elle », |
beperkt artikel 3 die toelating voor de sponsoring die rechtstreeks of | l'article 3 n'accorde en principe cette autorisation que jusqu'au 30 |
onrechtstreeks het promoten van tabak of van een tabaksgebonden | juillet 2003 et, pour les événements organisés au niveau mondial, |
product betreft in beginsel tot 30 juli 2003 en voor de op | jusqu'au 1er octobre 2006, en ce qui concerne le parrainage visant |
wereldniveau georganiseerde evenementen tot 1 oktober 2006. | directement ou indirectement la promotion du tabac ou d'un produit lié au tabac. |
A.4.1. De Waalse Regering wijst allereerst op de aan het Waalse Gewest | A.4.1. Le Gouvernement wallon met tout d'abord en avant la compétence |
toegewezen bevoegdheden inzake economisch beleid, bedoeld in artikel | d'attribution de la Région wallonne en matière de politique |
6, § 1, VI, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980, hetgeen tevens | économique, visée à l'article 6, § 1er, VI, de la loi spéciale du 8 |
de bevoegdheid inzake economische expansie omvat, en inzake | août 1980, compétence qui inclut aussi celle relative à l'expansion |
tewerkstelling, bedoeld in artikel 6, § 1, IX, van de bijzondere wet | économique, et la compétence d'attribution en matière de politique de |
van 8 augustus 1980. Vervolgens wijst zij op het autonomiebeginsel, | l'emploi, visée à l'article 6, § 1er, IX, de la loi spéciale du 8 août |
hetgeen impliceert dat de bijzondere wetgever het gehele beleid inzake | 1980. Il fait ensuite référence au principe d'autonomie, lequel |
de toegewezen aangelegenheid heeft overgedragen. | implique que le législateur spécial a transféré l'ensemble de la |
politique relative aux matières attribuées. | |
Zij is van mening dat het bestreden decreet werd aangenomen om de | Le Gouvernement wallon estime que le décret attaqué a été adopté afin |
economische gezondheid alsmede de economische expansie van het Waalse | de préserver la santé économique et l'expansion économique de la |
Gewest te vrijwaren, vermits het bestreden decreet tot doel heeft de | Région wallonne, puisque ce décret a pour but de préserver |
organisatie van sommige hoofdzakelijk via sponsoring door de | l'organisation de certaines manifestations sportives ou autres |
tabaksindustrie georganiseerde sport- of andere manifestaties | organisées essentiellement via le parrainage de l'industrie du tabac |
(bijvoorbeeld de Grote Prijs van België voor Formule 1) te vrijwaren | (par exemple, le Grand Prix de Belgique de Formule 1) en autorisant à |
door de sponsoring van die evenementen, waarmee rechtstreeks of | leur égard, jusqu'au 1er octobre 2006 au plus tard, le parrainage |
onrechtstreeks de promotie van een tabaksproduct wordt beoogd, tot | ayant pour but direct ou indirect de promouvoir un produit du tabac. |
uiterlijk 1 oktober 2006 toe te staan. | A.4.2. Le Gouvernement wallon estime qu'il a aussi respecté le |
A.4.2. Naar de mening van de Waalse Regering heeft het Waalse Gewest | principe de proportionnalité. Tout d'abord, les exceptions prévues par |
tevens het evenredigheidsbeginsel in acht genomen. Ten eerste komen de | le décret à l'interdiction fédérale sont conformes aux délais prévus |
in het decreet vervatte uitzonderingen op het federale verbod overeen | par la directive européenne précitée. En second lieu, il s'avère que |
met de in de bovenvermelde richtlijn vervatte termijnen. Ten tweede | la consommation de cigarettes n'a pas diminué depuis l'entrée en |
blijkt niet dat het sigarettenverbruik is gedaald sedert de | vigueur de l'interdiction fédérale de la publicité pour les produits |
inwerkingtreding van het federale verbod van reclame voor | du tabac, ce qui démontre la très faible influence de la publicité |
tabaksproducten, hetgeen de zeer geringe invloed van de reclame voor | pour et du parrainage par un produit du tabac. Enfin, le Gouvernement |
en de sponsoring door een tabaksproduct aantoont. Ten derde is de | wallon considère que seule une politique de prévention constituerait |
Waalse Regering van oordeel dat alleen een preventiebeleid een | un moyen adéquat pour modifier le comportement des consommateurs à |
adequaat middel zou zijn om het gedrag van de consumenten ten aanzien | l'égard des produits du tabac. Le Gouvernement wallon estime dès lors |
van tabaksproducten te wijzigen. De Waalse Regering is dan ook van | qu'eu égard aux intérêts économiques en jeu, la Région wallonne n'a |
oordeel dat, gelet op de economische belangen die op het spel staan, | pas fait en l'espèce un usage abusif de ses propres compétences. |
het Waalse Gewest geen misbruik heeft gemaakt van zijn eigen bevoegdheden. | A.4.3. A titre subsidiaire, le Gouvernement wallon considère qu'il |
A.4.3. Subsidiair meent de Waalse Regering dat te dezen toepassing kan | peut être fait application en l'espèce de la théorie des pouvoirs |
worden gemaakt van de theorie van de impliciete bevoegdheden. Gelet op | implicites. Compte tenu de l'importance économique de l'organisation |
het economische belang van de organisatie, op het grondgebied van het | sur le territoire de la Région wallonne de manifestations de niveau |
Waalse Gewest, van hoofdzakelijk dankzij de tabaksindustrie georganiseerde evenementen van wereldniveau, kan het Waalse Gewest via het bestreden decreet de noodzakelijke maatregelen nemen om de economie van het hele Gewest te vrijwaren. Bovendien leent de aangelegenheid zich tot een gedifferentieerde regeling vermits het bestreden decreet de sponsoring betreft van bepaalde evenementen of activiteiten, namelijk diegene die al dan niet op wereldniveau georganiseerd worden en die plaatsvinden in infrastructuren die aan het Waalse Gewest toebehoren, dan wel door het Waalse Gewest worden gesubsidieerd. Bijgevolg is de weerslag op de bevoegdheid van de federale wetgever marginaal. A.5.1. Volstrekt subsidiair en los van het vraagstuk van de internrechtelijke bevoegdheidsverdeling, vraagt de Waalse Regering | mondial organisées essentiellement via le concours de l'industrie du tabac, la Région wallonne peut, via le décret attaqué, adopter les mesures nécessaires à la sauvegarde de l'économie de toute la Région. La matière se prête en outre à un règlement différencié puisque le décret attaqué concerne le parrainage de certaines activités ou manifestations, à savoir celles qui sont organisées ou non au niveau mondial et qui se déroulent sur une infrastructure appartenant à la Région wallonne ou subsidiée par celle-ci. L'incidence sur la compétence du législateur fédéral est par conséquent marginale. A.5.1. A titre tout à fait subsidiaire et indépendamment de la question de la répartition de compétences en droit interne, le |
zich af of de richtlijn 98/43/EG evenals om het even welke wetgeving | Gouvernement wallon se demande si la directive 98/43/CE de même que |
aangenomen door een Lid-Staat van de Europese Unie ter omzetting van | toute norme adoptée par un Etat membre de l'Union européenne en vue de |
die richtlijn niet strijdig zijn met de artikelen 49 tot 55 (ex | transposer cette directive ne sont pas contraires aux articles 49 à 55 |
artikelen 59 tot 66) van het Verdrag tot oprichting van de Europese | (anciens articles 59 à 66) du Traité instituant la Communauté |
Gemeenschap evenals met artikel 10 van het Europees Verdrag voor de | européenne et à l'article 10 de la Convention européenne des droits de |
Rechten van de Mens. | l'homme. |
A.5.2. De Waalse Regering stelt dat sigarettenfabrikanten gebruikers | A.5.2. Le Gouvernement wallon soutient que les cigarettiers sont les |
zijn van commerciële communicatiediensten en tevens geadresseerden | utilisateurs des services de communications commerciales et sont aussi |
zijn van de door reclamebureaus aangeboden reclamediensten. Ook moeten | les destinataires des services de publicité prestés par les |
organisatoren van culturele of van sportmanifestaties worden beschouwd | publicitaires. Les organisateurs d'événements culturels ou sportifs |
als « dienstverleners die evenementen organiseren die zich richten tot | doivent également être considérés comme des « prestataires de services |
toeschouwers of televisiekijkers, met dien verstande dat die | de spectacles, les spectateurs ou téléspectateurs en étant les |
destinataires, ces spectacles ne peuvant être effectivement organisés | |
evenementen enkel dankzij de sponsoring van de sigarettenfabrikanten | que grâce au parrainage de cigarettiers ». Ces prestations de services |
kunnen bestaan ». Door het totale verbod van reclame voor en | transfrontalières sont entravées par l'interdiction totale de la |
sponsoring door tabaksproducten, worden die grensoverschrijdende | publicité pour et du parrainage par le tabac, ce qui est contraire à |
dienstverrichtingen belemmerd hetgeen strijdig is met artikel 49 (ex | l'article 49 (ex 59) du Traité instituant la Communauté européenne. |
artikel 59) van het Verdrag tot oprichting van de Europese | Bien qu'une telle restriction soit inspirée par un but légitime, à |
Gemeenschap. Ofschoon een dergelijke beperking is ingegeven door een | savoir la santé publique, elle n'est pas adéquate, compte tenu de la |
legitieme doelstelling, namelijk de volksgezondheid, is zij niet | très faible influence de la publicité pour et du parrainage par un |
adequaat gelet op de zeer geringe invloed van reclame voor en | produit du tabac sur l'usage du tabac par les consommateurs : seule |
sponsoring door een tabaksproduct op het tabaksgebruik van de | une politique de prévention et d'information pourrait inciter les |
consumenten : enkel een preventie- en voorlichtingsbeleid kan | consommateurs à réduire leur consommation de tabac. Enfin, le |
verbruikers ertoe aanzetten hun tabaksgebruik te minderen. Tot slot | |
stelt de Waalse Regering dat uit de rechtspraak van het Europees Hof | Gouvernement wallon déclare qu'il ressort de la jurisprudence de la |
van Justitie blijkt dat een verbod een product op de markt te brengen | Cour européenne de justice que l'interdiction de commercialiser un |
onevenredig is indien passende etikettering kan volstaan om de | produit est disproportionnée si un étiquetage adéquat peut suffire |
aandacht van het publiek te vestigen op de bijzondere kenmerken van | pour attirer l'attention du public sur les caractéristiques |
het product. | particulières du produit. |
A.5.3. De Waalse Regering wijst erop dat de vrijheid van | A.5.3. Le Gouvernement wallon souligne que la liberté d'expression |
meningsuiting, gewaarborgd in artikel 10 van het Europees Verdrag voor | garantie par l'article 10 de la Convention européenne des droits de |
de Rechten van de Mens, tevens de vrijheid tot het maken van | l'homme comprend aussi la liberté de faire de la publicité commerciale |
handelsreclame omvat en dat de voorheen genoemde wettelijke normen | et que les législations précitées portent atteinte à la liberté |
hierop inbreuk maken vermits zij iedere vorm van reclame voor en | d'expression, puisqu'elles entendent empêcher à terme toute forme de |
sponsoring door tabaksproducten op termijn onmogelijk maken. Een | publicité pour et le parrainage par un produit du tabac. Compte tenu |
dergelijk verbod kan, gelet op de inefficiëntie ervan, het gestelde | de son inefficacité, une telle interdiction ne peut atteindre |
doel, zijnde het vrijwaren van de volksgezondheid, niet bereiken. | l'objectif fixé, à savoir de préserver la santé publique. |
A.5.4. De Waalse Regering komt tot de conclusie dat aan het Hof van | A.5.4. Le Gouvernement wallon aboutit à la conclusion qu'une question |
Justitie van de Europese Gemeenschappen een prejudiciële vraag moet | |
worden gesteld over de overeenstemming van het afgeleide | préjudicielle doit être posée à la Cour de justice des Communautés |
gemeenschapsrecht met het primaire gemeenschapsrecht en dat, gelet op | européennes sur la conformité du droit dérivé communautaire au droit |
artikel 234 (ex artikel 177) van het Verdrag tot oprichting van de | communautaire primaire et que, compte tenu de l'article 234 (ex 177) |
Europese Gemeenschap, het Hof verplicht is die vraag te stellen, | |
behalve indien het die vraag irrelevant zou achten, hetgeen in casu | |
niet het geval kan zijn vermits reeds een beroep is ingesteld bij het | |
Hof van Justitie tegen de richtlijn 98/43/EG. De Waalse Regering | du Traité instituant la Communauté européenne, la Cour est tenue de |
formuleert die vraag als volgt : « Worden de artikelen 49 tot 55 (ex | poser cette question, sauf dans l'hypothèse où elle considérerait |
artikelen 59 tot 66) van het Verdrag van Rome van 25 maart 1957 en 10 | celle-ci comme non pertinente, ce qui ne saurait être le cas en |
van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en | l'espèce puisque la directive 98/43/CE fait déjà l'objet d'un recours |
de fundamentele vrijheden geschonden door de richtlijn 98/43/EG van | devant la Cour de justice. Le Gouvernement wallon formule cette |
het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 1998 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten op het gebied van reclame en sponsoring voor tabaksproducten, alsmede door de wetgevingen aangenomen door de verschillende Lid-Staten van de Europese Unie teneinde de inhoud van die richtlijn in het interne recht te integreren, doordat zij op termijn in de Europese Unie iedere vorm van reclame voor en sponsoring | question comme suit : « La directive n° 98/43 du 6 juillet 1998 du Parlement Européen et du Conseil concernant le rapprochement des dispositions législatives, réglementaires et administratives des Etats membres en matière de publicité et de parrainage en faveur des produits du tabac, ainsi que les législations adoptées par les différents Etats membres de l'Union européenne aux fins d'intégrer le contenu de cette directive en droit interne, en ce qu'elles interdisent à terme toute forme de publicité et de parrainage par un produit du tabac au sein de l'Union Européenne, violent-elles les articles 49 à 55 (anciens articles 59 à 66) du Traité de Rome du 25 mars 1957 et 10 de la Convention Européenne de Sauvegarde des Droits |
door een tabaksproduct verbieden ? » | de l'Homme et des Libertés fondamentales ? ». |
A.6.1. De Vlaamse Regering antwoordt dat de enige rechtsvraag die in | A.6.1. Le Gouvernement flamand répond que la seule question de droit |
het verzoekschrift aan de orde is gesteld, betrekking heeft op de | qui est à l'ordre du jour dans la requête concerne les règles |
bevoegdheidverdelende regels inzake de reclame voor en de sponsoring | répartitrices de compétences en matière de publicité pour et de |
door tabaksproducten en producten die door het gebruikte merk ermee | parrainage par les produits du tabac et les produits qui y sont liés |
verbonden zijn. De Vlaamse Regering is van oordeel dat de argumenten | du fait de la marque utilisée. Le Gouvernement flamand considère que |
van de Waalse Regering dienaangaande reeds zijn weerlegd in de | les arguments du Gouvernement wallon sur ce point ont déjà été réfutés |
rechtspraak van het Hof en dat de bevoegdheid van de gewesten inzake | dans la jurisprudence de la Cour et que la compétence des régions en |
economie en tewerkstelling niet tot gevolg kan hebben dat een federale | matière d'économie et d'emploi ne peut avoir pour effet qu'une loi |
wet buiten werking wordt gesteld. Minstens wordt in dit laatste geval | fédérale soit mise hors vigueur. Dans ce dernier cas, il est tout au |
afbreuk gedaan aan het evenredigheidsbeginsel. | moins porté atteinte au principe de proportionnalité. |
A.6.2. De bijkomende argumenten van de Waalse Regering inzake de vrije | A.6.2. Les arguments supplémentaires du Gouvernement wallon concernant |
dienstverrichting in de Europese Unie en de vrijheid van meningsuiting | la libre prestation de services dans l'Union européenne et la liberté |
zijn volgens de Vlaamse Regering ter zake niet dienend in het licht | d'expression sont, selon le Gouvernement flamand, dénués de pertinence |
van het enig aangevoerde middel en kunnen overigens niet tot gevolg | en l'espèce, compte tenu du moyen unique invoqué, et ne sauraient par |
hebben dat een onbevoegde wetgever bevoegd wordt en mag optreden op | ailleurs avoir pour effet qu'un législateur incompétent devienne |
een terrein dat aan een andere wetgever toebehoort. | compétent et puisse intervenir dans un domaine qui relève d'un autre législateur. |
- B - | - B - |
B.1. De verzoekende partij vordert de vernietiging van het decreet van | B.1. La partie requérante demande l'annulation du décret de la Région |
het Waalse Gewest van 10 juni 1999 betreffende de sponsoring van | wallonne du 10 juin 1999 portant sur le parrainage de manifestations |
evenementen die plaatsvinden in aan het Waalse Gewest toebehorende | se déroulant sur les infrastructures appartenant à la Région wallonne |
infrastructuren of die door het Waalse Gewest gesubsidieerd worden. | ou subsidiées par elle. Ce décret autorise sans restriction le |
Dat decreet maakt het mogelijk dat evenementen die plaatsvinden in aan | parrainage de manifestations se déroulant sur les infrastructures |
het Waalse Gewest toebehorende infrastructuren of die al dan niet | appartenant à la Région wallonne ou subsidiées directement ou |
rechtstreeks door het Waalse Gewest worden gesubsidieerd, zonder | |
beperking worden gesponsord (artikel 2). Artikel 1 definieert het | indirectement par elle (article 2). L'article 1er définit la notion de |
begrip sponsoring. De sponsoring van dergelijke evenementen met als | parrainage. Le parrainage de telles manifestations, qui a pour but ou |
doel of als rechtstreeks of onrechtstreeks gevolg het promoten van | pour effet direct ou indirect de promouvoir un produit du tabac, est |
tabak of van een tabaksgebonden product is toegestaan tot 30 juli 2003 | autorisé jusqu'au 30 juillet 2003 et jusqu'au 1er octobre 2006 en ce |
en tot 1 oktober 2006 voor evenementen met een internationale | qui concerne les activités ou événements organisés au niveau mondial |
uitstraling (artikel 3), op voorwaarde dat de organisatoren kunnen | (article 3), à la condition que les organisateurs puissent démontrer |
bewijzen dat de sponsoring van een tabaksgebonden product | que le parrainage par un produit lié au tabac est essentiel pour la |
onontbeerlijk is voor de levensvatbaarheid van het door hen | viabilité de leur manifestation et que celle-ci a des répercussions |
georganiseerde evenement en dat dit evenement een positieve weerslag | positives sur l'économie locale, sur les recettes des taxes communales |
heeft op de plaatselijke economie, op de lokale en gewestelijke | |
fiscale inkomsten en op de toeristische aantrekkingskracht van de | ou régionales escomptées, sur l'attrait touristique de la région et de |
betrokken streek of plaats of op de activiteiten van de horecasector | la localité concernées ou sur les activités du secteur Horeca (article |
(artikel 4, eerste lid). De organisatoren van evenementen met een | 4, alinéa 1er). Les organisateurs d'événements organisés au niveau |
internationale uitstraling moeten daarenboven kunnen bewijzen dat de | mondial doivent en outre pouvoir démontrer que les montants issus de |
voor die sponsoring aangewende bedragen steeds kleiner worden en dat | ce parrainage sont en diminution d'année en année et qu'ils mettent en |
ze gedurende de voornoemde overgangsperiode maatregelen nemen om de | place des mesures volontaires de limitation de la visibilité du |
zichtbaarheid van het product te beperken (artikel 4, tweede lid). | produit, pendant la période transitoire précitée (article 4, alinéa |
Artikel 5 bepaalt dat het decreet op 1 januari 1999 in werking treedt. | 2). L'article 5 dispose que le décret entre en vigueur le 1er janvier 1999. |
B.2. In een enig middel stelt de Vlaamse Regering dat, vermits het | B.2. Dans un moyen unique, le Gouvernement flamand affirme qu'étant |
bestreden decreet terugkomt op het door de wet van 10 december 1997 | donné que le décret attaqué rapporte l'interdiction de la publicité |
ingestelde verbod op de reclame voor en de sponsoring door | pour et du parrainage par les produits du tabac et les produits |
tabaksproducten of daarmee gelijkgestelde producten, de | assimilés à ceux-ci, instaurée par la loi du 10 décembre 1997, les |
bevoegdheidverdelende regels, meer bepaald artikel 5, § 1, I, 2°, van | règles répartitrices de compétences, en particulier celle inscrite à |
de bijzondere wet van 8 augustus 1980, worden geschonden : uit de | l'article 5, § 1er, I, 2°, de la loi spéciale du 8 août 1980, sont |
parlementaire voorbereiding van die bepaling blijkt immers dat de « | violées : en effet, il ressort des travaux préparatoires de cette |
reglementering inzake levensmiddelen », dat de reglementering voor | disposition que « la réglementation en matière de denrées alimentaires |
tabak en soortgelijke producten omvat, tot de bevoegdheid van de | », qui comprend la réglementation pour le tabac et les produits |
federale wetgever is blijven behoren. | assimilés à ceux-ci, est demeurée de la compétence du législateur |
Volgens de Waalse Regering is het bestreden decreet gegrond op de aan | fédéral. Selon le Gouvernement wallon, le décret attaqué est fondé sur les |
het Waalse Gewest toegewezen bevoegdheden inzake economisch beleid en | compétences attribuées à la Région wallonne en matière de politique |
tewerkstelling, bedoeld in artikel 6, § 1, VI en IX, van de bijzondere | économique et d'emploi, visées à l'article 6, § 1er, VI et IX, de la |
wet van 8 augustus 1980. In ondergeschikte orde stelt de Waalse | |
Regering dat een beroep kan worden gedaan op artikel 10 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980. | loi spéciale du 8 août 1980. En ordre subsidiaire, le Gouvernement |
B.3. Uit de parlementaire voorbereiding van het bestreden decreet | wallon affirme que l'article 10 de la loi spéciale du 8 août 1980 peut être invoqué. |
blijkt dat het werd aangenomen om het op 1 januari 1999 ingaande | B.3. Il ressort des travaux préparatoires du décret attaqué que |
federale verbod op de reclame voor en de sponsoring door | celui-ci a été adopté afin d'atténuer l'interdiction fédérale de la |
publicité pour et du parrainage par des produits du tabac, instaurée | |
tabaksproducten, ingesteld bij de wet van 10 december 1997 « houdende | par la loi du 10 décembre 1997 « interdisant la publicité pour les |
verbod op de reclame van tabaksproducten », af te zwakken, waarbij men | produits du tabac », entrée en vigueur le 1er janvier 1999, parce |
van oordeel was dat een dergelijk verbod « het behoud van een vrij | qu'il était considéré qu'une telle interdiction « met gravement en |
belangrijke economische activiteit in de betrokken gewesten, zowel aan | péril le maintien d'une activité économique relativement importante |
Waalse als aan Vlaamse zijde, ernstig in gevaar brengt » (Parl. St., | dans les Régions concernées, aussi bien du côté wallon que du côté |
Waals Parlement, 1997-1998, nr. 346/3, p. 3). | flamand. » (Doc., Parlement wallon, 1997-1998, n° 346/3, p. 3). |
« Daartoe wordt, teneinde de talrijke Waalse organisatoren ertoe in | « A ce titre, afin de permettre aux nombreux organisateurs wallons de |
staat te stellen andere vormen van sponsoring te zoeken om de | solliciter d'autres types de parrainage pour assurer la viabilité de |
levensvatbaarheid van hun organisaties te verzekeren, voorgesteld | leurs organisations, il est proposé de mettre en place des |
overgangsbepalingen in te voeren die zijn overgenomen uit een Europese | |
richtlijn in voorbereiding en waardoor elke vorm van sponsoring in | dispositions transitoires reprises d'une directive européenne en |
verband met tabak in het raam van die manifestaties geleidelijk aan | préparation et qui permettent d'aller graduellement dans le temps vers |
kan verdwijnen. Aldus zal de toeristische en economische sector die | la disparition de tout parrainage lié aux tabac dans le cadre de ces |
nauwe banden heeft met het houden van die evenementen of die | manifestations. Ainsi, le secteur touristique et économique intimement |
manifestaties niet in gevaar worden gebracht door het blindelings en | lié à la tenue de ces événements ou de ces manifestations ne sera pas |
brutaal toepassen van een lineaire verbodsmaatregel die een bedreiging | mis en danger par une application aveugle et brutale d'une mesure |
vormt voor manifestaties die het imago, de aantrekkingskracht en de | linéaire d'interdiction, mettant en péril des manifestations |
erkenning van Wallonië ten aanzien van de buitenwereld en van de Walen | renforçant l'image, l'attrait et la reconnaissance de la Wallonie à |
zelf versterken. » (Parl. St., Waals Parlement, 1997-1998, nr. 346/1, | l'égard du monde extérieur et des Wallons eux-mêmes. » (Doc., |
p. 2) | Parlement wallon, 1997-1998, n° 346/1, p. 2) |
Het bestreden decreet komt dus in essentie erop neer dat het in een | Le décret attaqué vise donc, en substance, à prévoir une période |
overgangsperiode voorziet voor de inwerkingtreding van het federale | transitoire pour l'entrée en vigueur de l'interdiction fédérale du |
verbod op sponsoring door tabaksproducten, voorgeschreven in artikel 3 | parrainage par des produits du tabac, prévue à l'article 3 de la loi |
van de wet van 10 december 1997, zodat dit verbod wordt uitgesteld tot | du 10 décembre 1997, en sorte que cette interdiction est reportée au |
30 juli 2003 en tot 1 oktober 2006 voor wat betreft de evenementen met | 30 juillet 2003 et au 1er octobre 2006 pour les événements organisés |
een internationale uitstraling. | au niveau mondial. |
B.4.1. Aux termes de l'article 5, § 1er, I, 2°, de la loi spéciale du | |
B.4.1. Luidens artikel 5, § 1, I, 2°, van de bijzondere wet van 8 | 8 août 1980, figurent parmi les matières personnalisables, au titre de |
augustus 1980 maakt, onder gezondheidsbeleid, deel uit van de | |
persoonsgebonden aangelegenheden : | la politique de santé : |
« 2° De gezondheidsopvoeding alsook de activiteiten en diensten op het | « 2° l'éducation sanitaire ainsi que les activités et services de |
vlak van de preventieve gezondheidszorg, met uitzondering van de | médecine préventive, à l'exception des mesures prophylactiques |
nationale maatregelen inzake profylaxis. » | nationales. » |
Uit de parlementaire voorbereiding van die bijzondere wet (Parl. St., | Il ressort des travaux préparatoires de cette loi spéciale (Doc. parl, |
Senaat, 1979-1980, nr. 434-2, pp. 124-125; Kamer, 1979-1980, nr. | Sénat, 1979-1980, n° 434-2, pp. 124-125; Chambre, 1979-1980, n° |
627-10, p. 52) volgt dat, « omwille van de vrijwaring van de | 627-10, p. 52) que le législateur spécial, « pour des raisons de |
economische unie en de monetaire eenheid en de bescherming van de | sauvegarde de l'union économique et de l'unité monétaire et de |
volksgezondheid » (Parl. St., Senaat, 1992-1993, nr. 558-1, p. 23) de | protection de la santé publique » (Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° |
bijzondere wetgever met name de aangelegenheid van de « reglementering | 558-1, p. 23), a notamment exclu du transfert de compétence réalisé |
inzake levensmiddelen » heeft uitgesloten van de bij de voormelde | par la disposition précitée la matière de la « réglementation relative |
bepaling verwezenlijkte bevoegdheidsoverdracht. Die benaming gaf het | aux denrées alimentaires ». Cette appellation désignait l'objet de la |
onderwerp aan van de wet van 24 januari 1977 betreffende de | loi du 24 janvier 1977 relative à la protection de la santé des |
bescherming van de gezondheid van de verbruikers op het stuk van de | consommateurs en ce qui concerne les denrées alimentaires et les |
voedingsmiddelen en andere produkten. Die wet sloot, ten tijde van de | autres produits. Cette loi incluait, à l'époque de l'élaboration de la |
totstandkoming van de bijzondere wet, de reglementering van de reclame | loi spéciale, la réglementation de la publicité pour le tabac et les |
voor tabak en soortgelijke producten in. Daaruit volgt dat de federale | produits similaires. Il s'ensuit que le législateur fédéral est |
wetgever bevoegd is gebleven om de reclame betreffende de | demeuré compétent pour réglementer la publicité concernant les |
tabaksproducten en de door het gebruikte merk ermee verbonden | produits du tabac et ceux qui y sont liés du fait de la marque |
producten te reglementeren. | utilisée. |
B.4.2. Dat voorbehoud van bevoegdheid strekt zich tevens uit tot de | B.4.2. Cette réserve de compétence s'étend également à la |
reglementering van de sponsoring door tabaksproducten. | réglementation du parrainage par des produits du tabac. |
De reclame en de sponsoring hebben gemeen dat ze erop gericht zijn, | La publicité et le parrainage ont en commun de tendre à promouvoir |
rechtstreeks of onrechtstreeks, de verkoop van tabaksproducten te | directement ou indirectement la vente des produits du tabac, de telle |
bevorderen, zodat de samenhang van die maatregelen niet kan worden | sorte que la connexité de ces mesures n'est pas contestable. |
betwist. B.4.3. Uit wat voorafgaat volgt dat zowel het verbod op sponsoring | B.4.3. Il découle de ce qui précède que l'interdiction du parrainage |
door tabak, producten op basis van tabak en soortgelijke producten als | par le tabac, les produits à base de tabac et les produits similaires, |
het verbod op reclame in verband met die producten en met de producten | comme l'interdiction de la publicité relative à ces produits et à ceux |
van merken die met de genoemde producten zijn verbonden, onder de | de marques liées auxdits produits relèvent de la compétence fédérale, |
federale bevoegdheid vallen, ook indien dat verbod evenementen treft die plaatsvinden in aan een gewest toebehorende infrastructuren of die al dan niet rechtstreeks door dat gewest worden gesubsidieerd. B.5. Het feit dat een dergelijk verbod, gelet op de economische gevolgen ervan op lokaal vlak en het verlies aan arbeidsplaatsen dat daaruit onvermijdelijk voortvloeit, een invloed heeft op aangelegenheden waarvoor de gewesten bevoegd zijn, neemt niet weg dat het een aangelegenheid betreft waarvoor de federale wetgever bevoegd is, nu het in het geding zijnde verbod de uitoefening van de gewestelijke bevoegdheden niet onmogelijk of overdreven moeilijk maakt. B.6.1. Krachtens artikel 10 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 kunnen de decreten bepalingen bevatten in aangelegenheden waarvoor niet de decreetgever, maar de federale wetgever in beginsel bevoegd is, hetzij krachtens een uitdrukkelijk voorbehoud in die wet, hetzij op grond van zijn residuaire bevoegdheid. Daartoe is vereist dat een zodanige regeling noodzakelijk is voor de uitoefening van de bevoegdheden van het gewest, dat die aangelegenheid zich tot een gedifferentieerde regeling leent en dat de weerslag van de betrokken | même lorsque ces interdictions affectent des manifestations se déroulant sur des infrastructures appartenant à une région ou subsidiées directement ou indirectement par celle-ci. B.5. Le fait qu'une telle interdiction, compte tenu de ses effets économiques au niveau local et de la perte d'emplois qui en résulte inévitablement, a une influence sur des matières qui relèvent de la compétence des régions, n'empêche pas qu'il s'agit d'une matière relevant de la compétence du législateur fédéral, l'interdiction en cause ne rendant pas impossible ou exagérément difficile l'exercice des compétences régionales. B.6.1. En vertu de l'article 10 de la loi spéciale du 8 août 1980, les décrets peuvent porter des dispositions relatives à des matières pour lesquelles ce n'est pas le législateur décrétal mais le législateur fédéral qui est en principe compétent, soit en vertu d'une réserve expresse formulée dans cette loi, soit sur la base de sa compétence résiduaire. Il est requis à cette fin que la réglementation adoptée soit nécessaire à l'exercice des compétences de la région, que la |
bepalingen op die aangelegenheden slechts marginaal is. | matière se prête à un régime différencié et que l'incidence des |
B.6.2. De gewesten die over de volheid van de bevoegdheid beschikken | dispositions en cause sur cette matière ne soit que marginale. |
inzake de economische aangelegenheden, die in ieder geval het | B.6.2. Les régions, qui détiennent la plénitude de compétence dans les |
economisch expansiebeleid omvatten, dienen bij de uitoefening van die | matières économiques, lesquelles comprennent en tout cas la politique |
bevoegdheden rekening te houden met de aan de federale wetgever | d'expansion économique, doivent lors de l'exercice de ces compétences |
voorbehouden bevoegdheden. Indien elk gewest afzonderlijk maatregelen | tenir compte des pouvoirs réservés au législateur fédéral. Si chaque |
zou nemen waarvan het doel erin bestaat de aangelegenheid van zowel de | région devait prendre séparément des mesures dont le but est de |
sponsoring door tabak, producten op basis van tabak en soortgelijke | moduler la matière du parrainage par le tabac, les produits à base de |
producten, als de reclame in verband met die producten en met de | tabac et les produits similaires, aussi bien que la publicité se |
producten van merken die met de genoemde producten zijn verbonden, te | rapportant à ces produits et aux produits de marques liées à ceux-ci, |
moduleren, zou daaruit voortvloeien dat het desbetreffende federale | il en résulterait que l'interdiction instaurée à cet égard par l'Etat |
verbod verschillend zou worden toegepast in de onderscheiden gewesten, | fédéral serait appliquée différemment dans les différentes régions, ce |
hetgeen zou indruisen tegen artikel 6, § 1, VI, derde lid, van de | qui serait contraire à l'article 6, § 1er, VI, alinéa 3, de la loi |
bijzondere wet van 8 augustus 1980. Immers, zoals blijkt uit de | spéciale du 8 août 1980. En effet, ainsi qu'il ressort des travaux |
desbetreffende parlementaire voorbereiding, heeft de bijzondere | préparatoires, le législateur spécial, « pour des raisons de |
wetgever « omwille van de vrijwaring van de economische unie en de | sauvegarde de l'union économique et de l'unité monétaire et de |
monetaire eenheid en de bescherming van de volksgezondheid » (Parl. | protection de la santé publique » (Doc. parl., Sénat, 1992-1993, n° |
St., Senaat, 1992-1993, nr. 558-1, p. 23), niet gewild dat de | 558-1, p. 23), n'a pas voulu que la réglementation des produits |
reglementering van de betrokken producten over verscheidene overheden | concernés soit partagée entre différentes autorités. |
zou worden gesplitst. De betrokken aangelegenheid leent zich bijgevolg niet tot een | La matière concernée ne se prête donc pas à un règlement différencié, |
gedifferentieerde regeling, zodat niet is voldaan aan de voorwaarden | de sorte qu'il n'est pas satisfait aux conditions d'application de |
van artikel 10 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980. | l'article 10 de la loi spéciale du 8 août 1980. |
B.7. Gelet op het feit dat de overwegingen van de Waalse Regering | B.7. Compte tenu de ce que les arguments formulés par le Gouvernement |
betreffende de vrije dienstverrichting in de Europese Unie en de | wallon en ce qui concerne la libre prestation de services dans l'Union |
vrijheid van meningsuiting geen enkel verband hebben met de regels die | européenne et la liberté d'expression n'ont aucun rapport avec les |
de bevoegdheden verdelen van verschillende overheden binnen één en | règles qui répartissent les compétences entre diverses autorités au |
dezelfde juridische staatsordening, is er geen aanleiding om de door | sein d'un même ordre juridique étatique, il n'y a pas lieu de poser à |
de Waalse Regering gesuggereerde vraag aan het Hof van Justitie van de | la Cour de justice des Communautés européennes la question suggérée |
Europese Gemeenschappen te stellen. | par le Gouvernement wallon. |
Het Hof merkt overigens op dat de richtlijn 98/43/EG van het Europees | La Cour observe du reste que la directive 98/43/CE du Parlement |
Parlement en de Raad van 6 juli 1998 « betreffende de onderlinge | européen et du Conseil du 6 juillet 1998 « concernant le rapprochement |
aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de | des dispositions législatives, réglementaires et administratives des |
lidstaten op gebied van reclame en sponsoring voor tabaksproducten », | Etats membres en matière de publicité et de parrainage en faveur des |
bij arrest van 5 oktober 2000 door het Hof van Justitie nietig is | produits du tabac » a été annulée par un arrêt de la Cour de justice |
verklaard. | du 5 octobre 2000. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
vernietigt het decreet van het Waalse Gewest van 10 juni 1999 | annule le décret de la Région wallonne du 10 juin 1999 portant sur le |
betreffende de sponsoring van evenementen die plaatsvinden in aan het | parrainage de manifestations se déroulant sur des infrastructures |
Waalse Gewest toebehorende infrastructuren of die door het Waalse | appartenant à la Région wallonne ou subsidiées par elle. |
Gewest gesubsidieerd worden. | |
Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, | Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en |
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op | langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 |
het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 13 maart 2001 door | janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 13 mars |
de voormelde zetel, waarin rechter M. Bossuyt voor de uitspraak is | 2001 par le siège précité, dans lequel le juge M. Bossuyt est |
vervangen door rechter L. Lavrysen, overeenkomstig artikel 110 van de voormelde wet. | remplacé, pour le prononcé, par le juge L. Lavrysen, conformément à l'article 110 de la même loi. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
G. De Baets. | G. De Baets. |